تعلیم و تربیت استثنایی

زمینه و هدف: اختلال در روابط دلبستگی با ایجاد اضطراب فرا گیر و بی اعتمادی در کودک می تواند به اختلال های روان شناختی بیانجامد. این پژوهش با هدف تبیین اثربخشی بازی درمانی به شیوه تراپلی بر اضطراب کودک با والد انجام گرفت. روش: روش تحقیق در این پژوهش آزمایشی از نوع تک آزمودنی با طرح AB بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان 5 تا 8 ساله بود که در سال 1400 در مرا کز روان شناسی شهر تهران حضور داشتند . از بین آنها تعداد 3 کودک )دو پسر و یک دختر ( براساس ملاک های ورود و خروج و به شیوه نمونه گیری هدفمند گزینش شدند. مداخله تراپلی برای هر کودک در 21 جلسه اجرا شد. ابزارهای پژوهش شامل فرم روش تعاملی مارشاک، مقیاس اضطراب کودکان )اسپنس، 1997 ( و سیاهه ی رفتاری تراپلی )محقق ساخته( بود. تحلیل دیداری داده ها در دو سطح درون موقعیتی و بین موقعیتی انجام گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که مداخله بازی درمانی به شیوه تراپلی به صورت معناداری اضطراب کودک با والد را کاهش می دهد ) 05 / .)P>0 نتیجه گیری: مطابق با یافته های پژوهش اثربخشی مداخله بازی درمانی به شیوه تراپلی بر کاهش اضطراب کودک با والد به تأیید رسید. بنابراین، این روش را می توان به عنوان یکی از درمان های مفید و کاربردی برای این کودکان درنظر گرفت . شماره ی مقاله: ۱

زمینه و هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی برنامه روان-آموزشگری زوجی مبتنی بر روش گاتمن بر کاهش تعارضات زناشویی و بهبود کیفیت زندگی خانوادگی والدین کودکان با اخت الل طیف اُتیسم بود. روش: این پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه والدین کودکان با اخت الل طیف اُتیسم در شهر تهران بود که 30 زوج ) 30 زن و شوهر ( به صورت در دسترس از طریق فراخوان شرکت در پژوهش انتخاب شدند و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه تعارضات زناشویی )ثنایی ذا کر، براتی و بوستانی پور، 1387 ( و کیفیت زندگی خانوادگی کودکان با اخت الل طیف اُتیسم )هافمن، 2006 ( بود. در مرحله اول، پیش آزمون در هر 2 گروه اجرا شد. سپس گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه تحت برنامه زوجی گروهی به روش گاتمن قرار گرفتند. در پایان جلسات، زوجین هر 2 گروه در 2 مرحله، یک مرحله بلافاصله پس از پایان آموزش و یک مرحله بعد از گذشت 2 ماه از آموزش؛ مجدداً پرسشنامه ها را تکمیل نمودند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس مکرر و نرم افزار ) SPSS-24 ( استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه روان-آموزشگری زوجی مبتنی بر روش گاتمن موجب کاهش تعارضات زناشویی و افزایش کیفیت زندگی خانوادگی والدین کودکان با اخت الل طیف اُتیسم شده است ) 001 / .)P< 0 نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده می توان نتیجه گرفت که برنامه روان-آموزشگری زوجی مبتنی بر روش گاتمن، یک روش مؤثر برای کاهش تعارضات زناشویی و ارتقای کیفیت زندگی خانوادگی والدین می باشد. شماره ی مقاله: ۲

زمینه و هدف: این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش والدگری ذهن آ گاهانه بر دشواری در تنظیم هیجان و خودکارآمدی والدینی در مادران کودکان با اختلال طیف اُتیسم انجام شد. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات نیمه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران کودکان با اختلال طیف اُتیسم شهر تبریز بود که در سه ماهه اول سال 1401 به مرا کز آموزشی کودکان استثنایی مراجعه نمودند. نمونه آماری شامل 30 نفر از مادرانی بود که با در نظر گرفتن ملاک های ورود به مطالعه به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در دو گروه آزمایشی و گواه جایگزین شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل پرسشنامه های مشکل در نظم بخشی هیجانی و خودکارآمدی والدینی بود. در این پژوهش، آزمودنی های گروه آزمایشی به میزان 8 جلسه 2 ساعته آموزش های والدگری ذهن آ گاهانه را دریافت نمودند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری در برنامه SPSS نسخه 26 انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که آموزش والدگری ذهن آ گاهانه منجر به کاهش میانگین دشواری در تنظیم هیجان و مؤلفه های عدم پذیرش پاسخ های هیجانی، مشکل درگیر شدن در رفتار هدفمند، مشکل کنترل تکانه، فقدان آ گاهی هیجانی، دسترسی محدود به راهبردهای تنظیم هیجان و فقدان وضوح هیجانی و افزایش میانگین خودکارآمدی والدینی شرکت کنندگان گروه آزمایشی در مقایسه با گروه گواه شده است. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان مطرح کرد که آموزش والدگری ذهن آ گاهانه مداخله مؤثر و قابل توجهی برای بهبود دشواری در تنظیم هیجان ارتقای خودکارآمدی والدینی در مادران کودکان با اختلال طیف اُتیسم می باشد. شماره ی مقاله: ۳

زمینه و هدف: امروزه بررسی راهکارهایی جهت کمک به دانش آموزان با ناتوانی های یادگیری از جمله حیطه های مورد علاقه بسیاری از روان شناسان و پژوهشگران است. هدف از این مطالعه ارزیابی اثربخشی بازی های شناختی رایانه ای مبتنی بر حافظه در بهبود حافظه فعال و توجه پایدار دانش آموزان با ناتوانی یادگیری در اراک بود. روش: روش این ژوهش نیمه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. برای انجام این مطالعه، 18 دانش آموز پایه دوم و سوم ابتدایی با ناتوان یهای یادگیری به روش نمون هگیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی در 2 گروه آزمایشی و گواه قرار گرفتند. برای اندازه گیری حافظه فعال، از خرده آزمون حافظه فعال وکسلر و تکلیف توجه پایدار استفاده شد. گروه آزمایشی تحت مداخله بازی های شناختی ) 8 جلسه 30 دقیقه ای( قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که بین گروه های آزمایشی و گواه در عملکرد حافظه فعال تفاوت معنا داری وجود دارد ، اما در توجه پایدار تفاوت معنادار نبود. نتایج به دست آمده تأثیر بازی شناختی بر عملکرد حافظه فعال را نشان می دهد و این اثر به توجه منتقل نشده است. نتیجه گیری: می توان گفت بازی های شناختی رایانه ایی مبتنی بر حافظه تأثیر قابل توجهی در بهبود عملکرد حافظه فعال در ناتوانی های یادگیری دارد و می تواند به عنوان یک روش مؤثر و مفید برای بهبود آن مورد استفاده قرار گیرد. اما افزایش عملکرد حافظه فعال به توجه پایدار منتقل نشده است. شماره ی مقاله: ۴

هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر ترکیب بازی درمانی گروهی با نقاشی بر مشکلات درون نمود و برون نمود کودکان با اختالل اضطراب جدایی بود. روش: طرح پژوهش از نوع آزمایشی، از طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه استفاده شد. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه ششم با اخت الل اضطراب جدایی شهرستان قائم شهر در سال تحصیلی 1399 بود. نمونه پژوهش 30 کودک با اختالل اضطراب جدایی بود که به صورت در دسترس شناسایی و در 2 گروه آزمایشی و گواه )هر گروه 15 نفر (. جای دهی شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب جدایی مارچ و همکاران و پرسشنامه مشکلات رفتاری-هیجانی آخنباخ استفاده شد. گروه آزمایشی در 10 جلسه 45 دقیقه ای ترکیب بازی درمانی گروهی با نقاشی را دریافت کرد؛ و گروه گواه مداخله ای دریافت نکرد. داده های پژوهش با تحلیل کوواریانس یک و چندمتغیری تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که ترکیب بازی درمانی گروهی با نقاشی منجر به کاهش مشکلات درون نمود و برون نمود کودکان با اخت الل اضطراب جدایی شد. با توجه به نتایج به دست آمده می توان از ترکیب بازی درمانی گروهی با نقاشی به عنوان روش درمانی مؤثر و مکمل در کنار سایر روش های دیگر برای ارتقاء س المت روانی و پیشگیری از مشکلات رفتاری کودکان با اختالل اضطراب جدایی استفاده کرد. شماره ی مقاله: 5

زمینه و هدف: همکاری و مشارکت برای پیشرفت و موفقیت دانش آموزان با آسیب بینایی با ابعاد مختلفی است و اهمیت خاصی دارد. همکاری مشترک نوعی توافق و فرایند کار با همدیگر برای دستیابی به یک هدف متقابل است. هر یادگیرنده ای به شدت تحت تأثیر همان بافت اجتماعی قرار می گیرد که در آن زندگی می کند. این مطالعه با هدف بررسی همکاری مشترک برای حمایت از خانواده های دانش آموزان با آسیب بینایی، اصول ایجاد و تسهیل همکاری مشترک، چارچوب نظریه زیست بوم شناختی، نقش خانواده در سیستم های مختلف، حلقه های شبکه حمایت از یادگیرندگان، دیدگاه خانواده، و مؤلفه های مراقبت و حمایت از یادگیرندگان با آسیب بینایی انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مروری بود. برای جمع آوری اطلاعات از مقاله ها و کتاب های موجود در پایگاه های علمی معتبر در سال 2004 تا 2022 استفاده شد. نتیجه گیری: اصول همکاری مشترک شامل مشارکت، همکاری، ترغیب، تنوع، برنامه ریزی و ارتباط می شود. براساس رویکرد مشارکتی، زمانی که معلمان با والدین و سایر افراد محله همکاری کنند، نیازهای دانش آموزان با آسیب بینایی زودتر برآورده می شود و از ظرفیت شبکه های حمایتی بهره می برند. به همین دلیل، هر یک از حلقه های شبکه حمایت از این یادگیرندگان اهمیت ویژه ای دارد. مؤلفه های مراقبت و حمایت از یادگیرندگان با آسیب بینایی براساس مدل شبکه ای تارعنکبوت شامل نقش والدین و خانواده، نقش معلم، قوانین و سیاست ها، ارزیابی و حمایت، سیستم های حمایتی همسالان و محلی، فعالیت های یادگیری، امکانات و منابع، ورزش، اوقات فراغت و تفریح، آموزش شغلی و انتقال، و زمان و فضا می شود. ترکیبی از این عوامل نشان دهنده درجه ای است که هر دانش آموز با آسیب بینایی می تواند زندگی موفقیت آمیزی داشته باشد. شماره ی مقاله: 6