پژوهش های معاصر در علوم مدیریت و حسابداری

رکود دورانی است که عموما با ورشکستگی، بیکاری و افزایش فشار زندگی تداعی می شود. در این میان لازم است شرکت ها به منظور در امان ماندن از آسیب های احتمالی و یا حتی نابودی، تغییرات موجود را زیر نظر گرفته و با تدوین استراتژی های بازاریابی مناسب، خود را برای پاسخگویی هر چه بهتر به نیازهای مشتریان و نیز استفاده از فرصت های بالقوه توانمند سازند. در واقع بازاریابان به استراتژی نیاز دارند که نه تنها آنها را قادر سازد که از بحران عبور کنند، بلکه پیشرفت نیز داشته باشند. بنابراین، این پژوهش با هدف معرفی برخی استراتژی های مطرح شده در این زمینه، ضمن مرور ادبیات موضوع به بررسی اجمالی تحقیقات صورت گرفته در این باره می پردازد.

امروزه استفاده از سیستم های خبره در زمینه آموزش نسبت به گذشته گسترش چشم گیری یافته است؛ چرا که این سامانه ها هزینه های جمع آوری شواهد و ارائه خدمات آموزشی را به طور قابل ملاحظه ای کاهش داده است. استفاده از این سامانه ها در آموزش سبب می شود تا با صرف وقت کمتر و صرف نیروی انسانی کمتر بتوان عرصه های بیشتری را تحت پوشش قرار داد. با اهمیت این موضوع پژوهش حاضر با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مطالعات میدانی و اسنادی به بررسی نقش سیستم های خبره در سیستم آموزش پرداخته است. جامعه آماری پژوهش را 43 نفر از اساتید دانشگاهی متخصص در زمینه سیستم های خبره و آموزشی تشکیل می دهند که به صورت هدفمند و گلوله برفی انتخاب گردیده است. در این پژوهش جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون آماری T تک نمونه ای و ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که مهمترین نقش و قابلیت سیستم های خبره در نظام آموزشی با آماره 8.311 تشکیل پایگاه جامع داده و اطلاعات آموزشی و سهولت دسترسی به آن و ایجاد زمینه آموزش بر اساس توانایی ها و آگاهی های کاربر و آموزش گیرنده با آماره 8.083 بوده است. هم چنین نتایج این پژوهش در سطح 99 درصد اطمینان نشان می دهد که با ضریب 0.703 رابطه معناداری میان ایجاد سیستم های خبره در نظام آموزشی و کارایی و بهره وری در این نظام وجود دارد.

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تاثیر نقش مسئولیت اجتماعی بر فناوری اطلاعات و رقابت پذیری سازمان ها در صنعت خودروسازی میباشد. در این صورت سازمانها می توانند با عنایت به ترکیب این عوامل سطح رقابت پذیری سازمان خود را افزایش داده و یا آن را مدیریت نماید . جامعه آماری پژوهش شامل 146 نفر از خبرگان حوزه پژوهش بود که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه 59 نفر تعیین شد. برای جمع آوری اطلاعات مربوط به ادبیات و مبانی نظری و پیشینه تحقیق از روش کتابخانه ای و به منظور جمع آوری اطلاعات و سنجش متغیرهای تحقیق، در این پژوهش روش های میدانی و ابزار پرسشنامه که بر مبنای مقیاس لیکرت طراحی شده بود، استفاده گردید. جهت بررسی روایی پرسشنامه از اعتبار محتوا و تحلیل عاملی بهره برده شد و برای بررسی پایایی ابزار از روش آلفای کرونباخ و همچنین، روش پایایی ترکیبی نیز استفاده گردید. که مقادیر بیش از 7/0 برای اعتبار ترکیبی و الفای کرونباخ بدست آمد. جهت ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ داده ﻫﺎی ﺟﻤﻊ آوری ﺷ ﺪه از ﻣﺤ ﯿﻂ ﭘ ﮋوﻫﺶ از ﺗﮑﻨﯿ ﮏ ﻣﻌ ﺎدﻻت ﺳﺎﺧﺘﺎری اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﮔﺮدد که آزمون های آماری در این پژوهش از طریق نرم افزار SmartPLS صورت می گرفت. نتاج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان دادند که مسئولیت اجتماعی بر رقابت پذیری تاثیر معنی داری ندارد همچنین بعد اختیاری از ابعاد مسئولیت پذیری اجتماعی نیز تاثیر معنی داری بر رقابت پذیری ندارد و سایر فرضیات پژوهش مورد تایید قرار گرفتند.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه غیرخطی بین ویژگی های مدیرعامل و ساختار سرمایه است. بنابراین تأثیر مؤلفه های ویژگی های مدیرعامل به عنوان متغیر مستقل که شامل درصد مالکیت مدیرعامل و تنها عضو موظف بودن و دوگانگی مسئولیت مدیرعامل هست بر ساختار سرمایه به عنوان متغیر وابسته آزمون می شود. جامعه آماری پژوهش شامل اطلاعات مالی 145 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی 11 سال از سال های 1386 تا 1396 دارای شرایط تعیین شده هست. برای آزمون فرضیات از مدل رگرسیون چندگانه غیرخطی، با استفاده از نرم افزارEviews10 و Stata14 به روش EGLS استفاده شده است. روش پژوهش به صورت همبستگی است و ازنظر هدف از نوع کاربردی است. آزمون خطی بودن نشان می دهد که رابطه غیرخطی بین متغیرها وجود دارد. همچنین برای بررسی ساختار سرمایه از دو روش ارزش دفتری و ارزش بازار استفاده گردید، مطابق فرضیه اصلی آزمون شد که آیا در بورس اوراق بهادار تهران ویژگی مدیرعامل با ساختار سرمایه دارای رابطه غیرخطی است یا خیر؟ نتایج نشان داد که در هر دو روش ارزش دفتری و ارزش بازار بین ویژگی های مدیرعامل و ساختار سرمایه رابطه غیرخطی وجود دارد اما معنادار نیست بنابراین فرضیه فوق رد می گردد.

در پژوهش حاضر هدف محقق شناسایی موانع صادرات پسته فله ایرانی در شرایط تحریم بود. ایران یکی از بزرگترین تولید کنندگان و صادر کننده این محصول در سطح جهان است و سهم قابل ملاحظه ای از تولید، سطح زیر کشت، مقدار و ارزش صادرات جهانی به ایران اختصاص دارد. این محصول بدلیل ارز آوری، ایجاد اشتغال، ایجاد ارزش افزوده و سایر جنبه های اقتصادی بسیار با اهمیت است. در این پژوهش نمونه انتخاب شده برای شرکت در گروه دلفی، کارشناسان و خبرگان انجمن پسته ایران بودند. تعداد 20 نفر برای شرکت در گروه دلفی انتخاب شدند. پرسشنامه هایی که در این تحقیق بکار برده شده محقق ساخته است و در دو مرحله دو پرسشنامه مجزا مورد استفاده قرار گرفت. پس از مشخص کردن مولفه های مهم موانع صادرات پسته فله ایران در گروه دلفی، پرسشنامه مقایسه زوجی بر اساس شاخصهای انتخاب شده طراحی شده و دوباره در اختیار 20 نفر از خبرگان قرار گرفت و پس از جمع آوری داده ها وارد محیط نرم افزار micmac شده و اولویت بندی نهایی شاخصها و عوامل مشخص شد. نتایج نشان داد 7 عامل بیشترین تاثیر گذاری در موانع صادرات پسته فله ایران دارند به ترتیب عبارتند از: وجود رقبایی مانند چین و آمریکا، که رتبه اول را در موانع صادرات پسته فله ایران دارد و سپس متغیر تحریم ها و کاهش مشتریان در رتبه دوم و متغیر کمبود آب، در رتبه سوم اهمیت و مشکلات دریافت وجه کالا از خریدار در رتبه چهارم اهمیت، و سرمازدگی فصلی در رتبه پنجم اهمیت قرار دارند و متغیر عدم حمایت مالی دولت و بانک ها در رتبه ششم و عدم ثبات نرخ ارز جهت قیمت گذاری در رتبه هفتم اهمیت قرار دارند. بنابراین از نظر خبرگان و پاسخگویان شرکت کننده در تحقیق، متغیرهای مذکور به عنوان مهمترین متغیرهای تاثیرگذار، بیشترین تاثیر مستقیم را به در کاهش صادرات پسته ایران را دارند. در ادامه پیشنهاداتی برای حل موانع و مشکلات صادرات پسته ارائه شده است.

با رشد و توسعه فناوری اطلاعات و به خصوص تجارت الکترونیکی زندگی روزمره انسان ها دستخوش تغییرات عمده گردیده است. تجارت الکترونیکی روشی را بیان می دارد که در آن تراکنش های تجاری روی شبکه ها به خصوص شبکه اینترنت انجام می پذیرد. این تراکنش ها شامل خرید و فروش الکترونیکی کالاها، خدمات و اطلاعات است. برنامه های خاص تجارت الکترونیکی، از قبیل ارائه خدمات الکترونیکی دولت به شهروندان به سرعت در حال رشد و توسعه می باشند ولی تجارت الکترونیکی فقط خرید و فروش و ارائه خدمات الکترونیکی نمی باشد، بلکه ارتباط، همکاری و کشف و انتشار اطلاعات به صورت الکترونیکی نیز در این حوزه قرار می گیرد.

یکی از مباحث مهمی که در سازمان ها مورد توجه مدیران می باشد فرسودگی شغلی است به این دلیل که بازدهی شغلی و نیل به اهداف سازمان نیازمند روحیه بالای کارکنان در محیط سازمانی می باشد. بنابراین یکی از نکات مهمی که مدیران در سازمان ها به دنبال آن هستند تا به اهداف کلی سازمان دست یابند به وجود آوردن روحیه در بین کارکنان است از این رو این تحقیق به دنبال بررسی تاثیر تغییرات سازمانی بر فرسودگی شغلی با میانجی گری حمایت سازمانی در منظقه آزاد ارس می-باشد. این تحقیق در دوره زمانی 1397 و در میان 480 نفر از مدیران و کارشناسان منطقه آزاد ارس انجام گرفته است که با توجه به جدول مورگان نمونه انتخاب شده برای این تحقیق 214 می باشد. در این تحقیق با استفاده از پرسشنامه استاندارد برای مولفه های تغییرات سازمانی اقدام به جمع آوری اطلاعات شده است. نتایج نشان می دهد تغییرات سازمانی در کاهش فرسودگی شغلی تاثیر مثبت و معنی داری دارد به طوری که چهار مولفه مشارکت، فرهنگ انطباق پذیری، فرهنگ ماموریتی و قابلیت سازگاری بر فرسودگی شغلی به ترتیب با ضرایب 253/0، 311/0 ،298/0 و 344/0 تاثیر منفی و معنی داری دارند. همچنین حمایت سازمانی با ضریب 248/0 تاثیر منفی و معنی داری بر فرسودگی شغلی دارد.

با پیشرفت فناوری و رقابتی تر شدن شرایط بازار در بخش های مختلف تولیدی و خدماتی، مشتری وفادار به عنوان سرمایه اصلی هر شرکتی محسوب می شود. در صنعت خرده فروشی نیز، به علت افزایش رقابت و به وجود آمدن انواع مختلف فروشگاه های زنجیره ای، مشتری جایگاه و ارزش بیشتری پیدا کرده است و مشتری مداری تبدیل به یک اصل در این صنعت شده است. یکی از عوامل تأثیر گذار بر وفاداری مشتریان و در نهایت افزایش سهم خرید آنها، توجه به تجربه ذهنی ایجاد شده در مشتری هنگام خرید است. هدف این پژوهش بررسی تأثیر تجربه مشتریان بر وفاداری و سهم خرید آنان در صنعت خرده فروشی است. بر همین اساس، پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش و ماهیت در زمره پژوهش های توصیفی-پیمایشی می باشد. همچنین از منظر مقطع زمانی یک پژوهش تک مقطعی محسوب می شود. برای پاسخ به پرسش پژوهش و آزمون فرضیه های مربوطه، پرسشنامه ای در بین 345 نفر اعضای نمونه مطالعاتی که شامل مشتریان فروشگاه زنجیره ای هایپر استار در استان تهران بود توزیع شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، داده ها توسط نرم افزارهای اس پی اس اس و نرم افزار لیزرل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج استخراج شد. قابل ذکر است که روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوا و سازه و همچنین پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ مورد بررسی قرار گرفت و نشان داده شد که سؤالات از پایایی بالایی برخوردار هستند و از نظر روایی سازه که با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی و به وسیله نرم افزار لیزرل مورد بررسی قرار گرفت مشخص شد که تمامی سؤالات روایی مناسبی دارند. درنهایت نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که: تجربه مشتریان بر وفاداری رفتاری، نگرشی و سهم خرید مشتریان تأثیر دارد.

این مقاله علاوه بر بررسی رابطه قیمت نقت با میزان انتشار دی اکسید کربن و مصرف انرژی و تولید ناخالص داخلی و برآورد ارتباط متغییرها و رابطه علی انها در دوره زمانی 1993 تا 2019 ، به بررسی و تحلیل مطالعات انجام شده در خصوص ارتباط رشد مصرف انرژی ورشد اقتصادی در کشورهای منتخب اسلامی عضو اوپک شامل ایران،بحرین،قطر،عربستان سعودی،کویت،عمان و امارات متحده عربی می پردازد.که در این مطالعات فرضیات چهارگانه بین مصرف انرژی و رشد اقتصادی مورد بررسی قرار گرفته ولی نتایج با هم مغایرت دارند که علت مغایرت ،تفاوت در انتخاب متغییرها و همچنین تفاوت در شیوه آماری تخمین مدل ها می باشند با این حال در بررسی انجام شده اکثر مطالعات از فرضیه بازخورد و رشد حمایت می کردند و در مرحله بعدی فرضیات حفاظت و خنثی مورد تایید می باشند. همچنین با توجه به نتایج آزمون های پدرونی ووسترلند نشان می دهند که در بلندمدت بین سرانه تولید ناخالص داخلی و قیمت نفت و سرانه دی اکسیدکربن ارتباط معنی داری وجود دارد و با توجه به ازمون علیت گرنجر بین این متغییرها یک رابطه دو طرفه در سطح پانل وجود دارد و همنچنین نتایج تخمین به روش حداقل مربعات اصلاح شده نشان می دهد که با افزایش سرانه تولید ناخالص داخلی میزان انتشار دی اکسید کربن افزایش می یابد.

امنیت غذایی نخستین اصل و از شرط های لازم برای حفظ صحت و سلامتی افراد جامعه محسوب گردیده؛ تا افراد بتوانند نقش کلیدی خود را به عنوان عنصر اصلی توسعه سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایفا کنند(جمینی و همکاران، 1394: 113). با توجه به اهمیت موضوع مطالعه حاضر صورت گرفته است. این تحقیق از نظر میزان کنترول متغیرها، غیر آزمایشی و توصیفی، از نظر روش جمع آوری داده ها، میدانی و در نهایت از لحاظ قابلیت تعمیم یافته ها، از نوع پیمایشی به شمار می آید. جامعه آماری تحقیق حاضر را سرپرستان خانواده ها در ولایت بلخ تشکیل می دهد. روش نمونه گیری تحقیق حاضر تصادفی ساده بوده که با استفاده از فورمول کوکران 210 تن انتخاب گردید. نتایج پژوهش نشان داد که عوامل سیاستی- مقرراتی بیشترین تأثیر را بر امنیت غذایی خانواده ها در ولایت بلخ داشته و آنچه مسلم است، تدوین و اجرای سیاست ها و مقررات حمایتی دولت در راستای افزایش درآمد و به تبع امنیت غذایی خانواده ها ضروری است. پس از عوامل سیاستی- مقرراتی، عوامل اقتصادی دارای بیشترین تأثیر بر امنیت غذایی خانواده ها در ولایت بلخ بودند. عوامل آموزشی – اطلاعاتی از دیگر عوامل تأثیرگذار بر امنیت غذایی خانواده ها بودند. عوامل جغرافیایی یکی دیگر از عواملی بودند که اثر معنی داری بر امنیت غذایی خانواده ها داشتند. آخرین عامل که ضعیف ترین تأثیر را بر وضعیت امنیت غذایی خانواده ها در ولایت بلخ داشت، عامل خانوادگی است.

پیشرفت تحصیلی دانشجویان در مقاطع مختلف رشد جسمی، روانی و اجتماعی نیازمند دارا بودن نگرش مثبت به رشته تحصیلی و انگیزه های قوی است. این تحقیق به بررسی شناسایی عوامل موفقیت و اُفت تحصیلی محصلان به روش توصیفی-پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق را (120) محصل، مطابق جدول مورگان، تعداد ( ) نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. روش جمع آوری اطلاعات پرسشنامه ای بوده که از مقاله معصوم داوری نیا استفاده گردیده است. این تحقیق از نوع توصیفی بوده، جامعه آماری این تحقیق را تمامی دانشجویان دانشکده اقتصاد تشکیل می دهد. پرسشنامه به دو گروه محصلان توزیع گردید. گروه اول دانشجویانی که اوسط نمرات شان بیشتر از 80 بودند، گروه دوم دانشجویانی که اوسط نمرات شان کمتر از 70 بودند. نمونه آماری با استفاده از جدول مورگان به تعداد (100) تن توزیع گردید. نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف و شامپیر نشان داد که داده ها دارای توزیع نارمل نیست. نتایج نشان داد که از دیدگاه دانشجویانی با موفقیت تحصیلی عواملی چون علاقمندی به رشته تحصیلی، داشتن انگیزه کافی برای مطالعه و تحصیل، ارتباط با دوستان علاقمند به تحصیل، وجود منابع و کتب درسی و تسلط استاد در تدوین و فهم موضوعات درسی از جمله عواملی مهم از دیدگاه دانشجویانی با موفقیت تحصیلی به شمار می رود. اما از دیدگاه دانشجویانی با اُفت تحصیلی عواملی چون؛ حضور در صنف بدون مطالعه قبلی درس، نداشتن برنامه منظم و هفتگی برای مطالعه درس ها، حاضر شدن در صنف، پرسش های دشوار اساتید، نداشتن محتوای درس ها با نیازهای جامعه و دانشجو و آشنایی نداشتن با بازار کار در رشته بیشترین تأثیر را بر اُفت تحصیلی این دانشجویان دارد.

اکنون در اقتصاد جهانی مشتریان بقای سازمانها هستند که دیگر نمی توانند نسبت به مشتریان بی تفاوت باشند و سازمانها باید همه فعالیتها و توانمندی های خود را متوجه رضایت مشتری کنند. شرکت ها امروزه دریافتند که رضایتمندی مشتریان برای حفظ آنها در شرکت کافی نیست و نمی توانند به رضایتمندی مشتریان دلخوش باشند؛ آنها باید مطمئن باشند که مشتریان راضی شان وفادار هم خواهند بود. در شرایط کنونی بسیاری از شرکتها ناچار شده اند که به دلیل مسائل ناشی از جهانی شدن، الزامات قانونی، تغییر انتظارات عمومی و اجبار به ایجاد تصویر مطلوب از برند خود و افزایش قدرت رقابت پذیری، مسئولیت پاسخگویی در برابر جامعه را پذیرفته و بکار گیرند. تحقیق حاضر یک تحقیق کاربردی بوده که برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق را مدیران مالی و اداری شرکتهای کوچک و متوسط در ولایت بلخ تشکیل می دهد. حجم نمونه با استفاده از فورمول کوکران با مقدار خطا 7% به تعداد (92 ) انتخاب گردیده است. پرسشنامه به (92) تن توزیع گردیده سپس وارد نرم افزار SPSS 25 گردید. نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف نشان داد که مقدار سطح معنی داری متغیرها بزرگتر از 0.05 بدست آمده است. بناً داده ها دارای توزیع نارمل بوده از آزمونهای پارامتریک می توان استفاده نمود. نتایج آزمون الفای کرونباخ نشان داد که مقدار آلفای بدست آمده برای هر یک از متغیر ها بزرگتر از 0.846 است؛ بناً تمام سوالات پرسشنامه از اعتبار خوبی برخوردار است. در اخیر برای تأیید یا رد فرضیه ها از آزمون ضریب همبستگی استفاده نمودیم؛ نتایج نشان داد که بین مسئولیت اجتماعی و (مسئولیت اقتصادی، قانونی، اخلاقی و بشر دوستانه) رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.

منابع انسانی متخصص و ماهر در حوزه تکنولوژی در افزایش بهره وری نیروی انسانی هر اداره نقش مهم و اساسی را ایفا می کند. چرا که منابع انسانی عمده ترین سرمایه و عامل راهبردی هر سازمان به حساب می آید. با توسعه فناوری های اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان که جدیدترین خدمات فناورانه را در کشورهای پیشرفته به کلیه اقشار جامعه ارائه می نماید، این پدیده با سرعت بسیار نیز در کشورهای درحال توسعه به عنوان یک خواست و نیاز عمومی از سوی شهروندان به دولت ها و مسئولین مطرح شده است. در عصر کنونی اطلاعات به عنوان رکن اصلی قدرت کشورها مطرح بوده؛ تولید، پردازش، توزیع و کاربرد آن از مهمترین شاخص های تمدن جدید است. در سراسر جهان تکنولوژی اطلاعات در حال ایجاد انقلابی عظیم است که با خود ظرفیت ها و چشم اندازهای جدید را همراه آورده و ابزارهایی را به وجود می آورد که ماهیت کار و قواعد بازی را تغییر می دهد. طور کلی فناوری اطلاعات به عنوان یکی از مهمترین محورهای توسعه در جهان بشمار می رود و بسیاری از کشورهای جهان، توسعه فناوری اطلاعات را به عنوان یکی از مهمترین زیرساخت های توسعه خود قرار داده اند. چرا که استفاده و بکارگیری فناوری اطلاعات کلیه سطوح سازمانی را تحت تأثیر قرار می دهد؛ بنابراین با توجه به نفوذ و تأثیرات شگرف فناوری اطلاعات بر نیروی انسانی، تلاش سازمان ها برای بالا بردن میزان بهره وری نیروی انسانی غیرممکن به نظر می رسد.

رابطه بین رضایت شغلی و تعهد سازمانی یکی از موضوعات اساسی و از جمله مسائل مهم در علم مدیریت است که کانون مباحثات زیادی در میان محققان بوده است. بهبود رضایت شغلی، بهبود تعهد سازمانی را به همراه دارد. کارمندان هر سازمان به عنوان اصلی ترین و ماندگارترین سرمایه های آن سازمان به حساب می آیند، بنابراین آگاهی از میزان نیازهای آنان در جهت اجرای برنامه های سازمان ضروری است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی رابطه بین ابعاد سرمایه اجتماعی با تعهد سازمانی و میزان رضایت شغلی کارکنان دانشگاه آریا مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را تمام کارمندان اداری و علمی دانشگاه آریا تشکیل میدهد. پرسشنامه به (100) تن توزیع گردید. پایایی کل پرسشنامه 0.78 بدست آمده که در حد خوب قرار دارد. نتایج آزمون تی مستقل در رابطه به فرضیه های تحقیق نشان داد که رابطه معنی داری بین بعد شناختی و تعهد سازمانی، رابطه معنی داری بین بعد ارتباطی و تعهد سازمانی، رابطه معنی داری بین بعد ساختاری و رضایت شغلی کارکنان، رابطه معنی داری بین بعد شناختی و رضایت شغلی و در اخیر هم رابطه معنی داری بین بعد ارتباطی و رضایت شغلی وجود داشت.