مقالات
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : یکی از عواملی که در وقوع جرائم تأثیر بسزایی دارد، مکان ها و مناطق جرم خیزی است که مجرمین تمایل بیشتری برای فعالیت در آن ها از خود نشان می دهند. بافت های فرسوده شهری، به علت مشکلات کالبدی امکان کنترل رسمی پلیس را محدود می سازند و فرصت ارتکاب جرم را افزایش می دهند. هدف از این تحقیق، بررسی تأثیر مدیریت پیشگیری انتظامی بر کاهش جرم بافت های فرسوده شهری است. روش : این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، کمّی و از نظر روش از نوع توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان انتظامی و کارشناسان و مدیران شهری شهر بیرجند می شود. حجم نمونه 58 نفر بوده است که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته است که روایی صوری و محتوایی آن با نظرخواهی از خبرگان آشنا به موضوع و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 0/89 به دست آمده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون تی تک نمونه ای با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شده است. یافته ها: مقدار تی تک نمونه ای مشاهده شده تأثیر پیشگیری وضعی بر کاهش جرم در بافت فرسوده (t=21/18)، تأثیر پیشگیری اجتماعی بر کاهش جرم در بافت فرسوده (t=15/43)، تأثیر گشت های انتظامی بر کاهش جرم در بافت فرسوده (t=19/69)، تأثیر پاکسازی نقاط جرم خیز بر کاهش جرم در بافت فرسوده (t=18/54) است. درنهایت، تأثیر مدیریت پیشگیری انتظامی از جرم بر کاهش جرم در بافت فرسوده (t=23/39) تفاوت معناداری دارد. نتیجه گیری: اجرای صحیح مدیریت پیشگیری انتظامی می تواند در کاهش جرم بافت های فرسوده شهری مؤثر باشد.
تجزیه وتحلیل جغرافیایی کانون های جرائم مرتبط با مواد مخدر در شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: اعمال مجرمانه در کانون های جرم خیز که مکانی با میزان بالای وقوع جرائم است، رخ می دهد. وقوع جرائم در یک مکان، نقشه ای ظاهری را تولید می کند که توزیع فضایی جرائم در آن نمایش داده می شود؛ ازاین رو، هدف اصلی پژوهش حاضر تجزیه وتحلیل جغرافیایی کانون های جرائم مرتبط با مواد مخدر در شهر اهواز است. روش : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، توصیفی -تحلیلی و از بُعد روش شناسی، کمّی است. جامعه آماری پژوهش، پرونده قضایی زندانی هایی زندان سپیدار شهر اهواز است که درمجموع مرتکب 300 فقره جرائم مرتبط با مواد مخدر در سال 1394 شده اند. برای تجزیه وتحلیل فضایی داده ها و تولید نقشه جرائم مواد مخدر در شهر اهواز، از آزمون های آماری مانند توابع زمین آمار از مجموع ابزارهای کریجینگ و معکوس فاصله و توابع آمار فضایی از ابزارهایی مثل بیضی انحراف معیار و مرکز متوسط؛ و برخی روش های آماری گرافیک مبنا ازجمله روش تخمین تراکم کرنل در نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد با توجه به تحلیل توزیع کمّی و کیفی جرائم مواد مخدر در شهر اهواز، بیشترین جرائم در محدوده های مرکز، غرب و جنوب غربی و در محلات آخر آسفالت، خشایار، حصیرآباد، عین دو، کمپلو و گلدشت بوده است. کانون های اصلی جرائم مواد مخدر در محلات حصیرآباد، منبع آب، بیست متری و آسیاباد از منطقه هفت، خشایار و کمپلو، لشکر و شلنگ آباد از منطقه شش، آخر آسفالت از منطقه یک قرار دارد. بالاترین آمار جرائم مواد مخدر مربوط به شیشه با تعداد 106 فقره، تریاک 68 فقره و هروئین 39 فقره تعلق داشته است. مرکز متوسط کل جرائم منطبق بر مرکز شهر و بیضی انحراف معیار کل جرائم مرتبط با مواد مخدر با پراکندگی و گستردگی در بخش مرکزی و کشیدگی به سمت شمال شرق، غرب و جنوب غرب است. نتیجه گیری: نتایج تحلیل جرائم مواد مخدر نشان داد که الگوی توزیع جرائم مواد مخدر در شهر اهواز به صورت خوشه ای بوده است و مهم ترین کانون های جرائم مواد مخدر در شهر اهواز بر مرکز جغرافیایی شهر انطباق یافته است.
تأثیر جهت گیری مذهبی در ایجاد تعهّد اجتماعی و قانون گرایی در بین جوانان شهر اسلام آباد غرب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: تعهّد اجتماعی و قانون گرایی در بین جوانان به عنوان نیروهای مولد اجتماعی، از امور مهم و تأثیرگذار به شمار می آید؛ بنابراین پژوهش حاضر، با هدف تحلیل تأثیر جهت گیری مذهبی و تأثیر آن بر تعهّد اجتماعی و قانون گرایی در بین جوانان شهر اسلام آباد غرب انجام گرفته است. روش : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و روش پژوهش آن پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، جوانان شهرستان اسلام آباد غرب است. به عنوان نمونه پژوهش تعداد 384 نفر در رده سنی 29-18 سال با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسش نامه جهت گیری مذهبی، پرسش نامه تعهّد اجتماعی و نیز پرسش نامه قانون گرایی است. برای تأیید روایی پرسش نامه ها از روایی محتوا، روایی همگرا و روایی واگرا استفاده شده است. روایی محتوا توسط نظرسنجی از استادان خبره تأیید شد و براساس نتایج به دست آمده از خروجی های نرم افزار ابزار اندازه گیری از روایی همگرا و واگرای مناسب و شایسته برخوردار است. پایایی پرسش نامه نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ، ضریب پایایی ترکیبی و ضریب پایایی مرکب تأیید شد. در این پژوهش از نرم افزار (SMART-PLS) بهره گرفته و از روش حداقل مربعات جزئی برای تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها: ضرایب به دست آمده از آزمون T نشان داد که جهت گیری مذهبی بر تعهّد اجتماعی (19/437) و جهت گیری مذهبی بر قانون گرایی (4/333) و تعهّد اجتماعی بر قانون گرایی (5/750) تأثیر دارد. در بررسی نقش میانجی تعهّد اجتماعی در تأثیرگذاری جهت گیری مذهبی بر قانون گرایی، مقدار آزمون تست سوبل حدود (5.50) است. نتیجه گیری : اثر جهت گیری مذهبی بر تعهّد اجتماعی و قانون گرایی تأیید شد. همچنین متغیر تعهّد اجتماعی می تواند نقش میانجی را بین جهت گیری مذهبی بر قانون گرایی داشته باشد. می توان نتیجه گرفت که برای تشویق جوانان به قانون گرایی از طریق جهت گیری مذهبی، بایستی بتوان تعهّد اجتماعی را نیز در بین جوانان افزایش داد.
نقش محیط شناسی بر پیشگیری از جرم در استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: پیشگیری از جرم از طریق محیط شناسی بر پایه تفکری ساده استوار است. وقوع جرائم گوناگون در جوامع مختلف تا حد زیادی از فرصت های موجود در محیط اطراف ناشی می شود؛ بنابراین می توان با ایجاد تغییراتی در آن، ترتیبی اتخاذ کرد تا از میزان وقوع جرائم کاسته شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر محیط شناسی بر پیشگیری از جرم در استان مازندران است. روش: این پژوهش، از حیث هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، میدانی است و روش پژوهش، توصیفی - تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش را همه فرماندهان و مدیران سطح دوم (میانی) فرماندهی انتظامی استان مازندران به تعداد 483 نفر تشکیل می دهد و نمونه آماری براساس فرمول کوکران برابر با 214 نفر است. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسش نامه محقق ساخته محیط شناسی و پرسش نامه محقق ساخته پیشگیری از جرم استفاده شده است که از نوع کمّی است. روایی پرسش نامه ها با روایی محتوایی و به وسیله استادان و کارشناسان محترم انتظامی مورد تأیید قرار گرفت و پایایی آن با استفاده از فرمول آلفای کرونباخ به ترتیب 0.78 و 0.82 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون آماری همبستگی، رگرسیون و آزمون فریدمن با استفاده از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که محیط شناسی با ضریب 0.639 اثر مثبت و معنادار بر پیشگیری از جرم دارد. همچنین ابعاد محیط شناسی (تعیین قلمرو، کنترل دسترسی، تصویر محیط، سخت کردن آماج جرم) اثر مثبت و معنادار بر پیشگیری از جرم دارند. با توجه به آزمون فریدمن نیز به ترتیب بیشترین میانگین اختصاص به تعیین قلمرو با 2.87 و سپس سخت کردن آماج جرم با 2.77، تصویر محیط با 2.29 و درنهایت کنترل دسترسی با 2.06 قرار داشته است. نتیجه گیری: نتایج تحقیق حاکی از آن است که توجه به اصول و شاخص های بهینه محیط شناسی می تواند در کاهش وقوع جرائم تأثیر بسزایی داشته باشد.
نقش پیشگیرانه پلیس در سیاست جنایی مشارکتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: کاهش موفقیت و کارایی ابزارهای سنتی پلیس در پیشگیری از جرم و بزهکاری موجب افزایش جرم و ظهور شکل های نوین بزهکاری در جامعه شده است. مشارکت هرچه وسیع تر تشکل های مردمی و نهادهای غیردولتی و دولتی با پلیس در پیشگیری از جرم و اصلاح این روند تأثیر دارد؛ بنابراین هدف از این تحقیق، شناسایی نقش پیشگیرانه پلیس در سیاست جنایی مشارکتی است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت داده ها و شیوه اجرا، از نوع پژوهش های کیفی است. مشارکت کنندگان در پژوهش، خبرگان و کارکنان کلانتری های سطح شهر تهران هستند. نمونه گیری به شیوه هدفمند و به روش گلوله برفی تا حد اشباع نظری است که در این پژوهش تعداد یازده نفر است. ابزار مورد استفاده برای گردآوری داده ها، مصاحب، نیمه ساختاریافته است و برای روایی تحقیق از روش های بازبینی توسط همکاران و بررسی توسط مشارکت کنندگان استفاده شد. همچنین برای پایایی از پایایی باز آزمون استفاده شد؛ که پایایی محاسبه شده برابر 93٪ است. تجزیه وتحلیل داده ها، با استفاده از روش تحلیل مضمون به صورت کدگذاری سه مرحله ای داده ها انجام شد. یافته ها: بر اساس مصاحبه های صورت گرفته درباره نقش پیشگیرانه پلیس در سیاست جنایی مشارکتی در پژوهش حاضر تعداد 286 مقوله، شناسایی و منجر به تدوین تعداد یازده مفهوم شد که عبارت اند از: مشارکت سازمان ها و ادارات دولتی، مشارکت سازمان های مردم نهاد، مشارکت اقشار مردم، مشارکت از طریق پیشگیری محله محور، آموزش عمومی، مشارکت در پیشگیری از جرائم سایبری، مشارکت از طریق افزایش آگاهی و تعامل، برگزاری جلسات با معتمدین، برون سپاری وظایف، مشارکت نهادهای علمی، فرهنگی و اجتماعی، صلح و سازش از طریق عدالت ترمیمی. نتیجه گیری: در شرایط کنونی جامعه، پلیس زمانی می تواند در عرصه تأمین نظم و امنیّت موفق باشد که از ظرفیت مردمی همچون سرمایه ای ملی و اجتماعی در مقوله سیاست جنایی مشارکتی پلیسی به نحو صحیح استفاده کند؛ این مشارکت جامعه مدنی مستلزم مشارکتی فعال، هدفمند و سنجیده وفق برنامه های پیشگیری از جرم است.
تحلیل کیفی عوامل مؤثر بر اعتیاد به اینترنت زنان 15 تا 30 ساله بزه دیده پرونده های اخلاقی پلیس فتا در سال 1400(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : استفاده افراطی و غیرمناسب از اینترنت در حوزه های مختلف زندگی اختلال جدی وارد می کند. هدف اصلی پژوهش حاضر، تحلیل کیفی عوامل مؤثر بر اعتیاد به اینترنت زنان 30-15 ساله بزه دیده پرونده های اخلاقی پلیس فتا در سال 1400 بوده است. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، اکتشافی و از نظر نوع داده، کیفی است. شرکت کنندگان شامل 40 نفر از زنان 15 تا 30 ساله بزه دیده پرونده های اخلاقی پلیس فتا در سال 1400 بوده که به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و اشباع نظری با 38 مصاحبه انجام شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته براساس نظریه داده بنیاد است. برای روایی از روش قابلیت اعتبار، قابلیت انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و تأییدپذیری و برای پایایی از توافق درون موضوعی استفاده شد. با استفاده از شاخص کاپا، ضریب توافق محاسبه شده بالاتر از 0/7 بود که بیانگر قابل قبول بودن و پایا بودن است. برای تحلیل محتوای داده ها و کدگذاری، از نرم افزار تحلیل داده های کیفی مکس کیودا استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد، در مجموع 92 کد باز در قالب 32 کد محوری و 10 کد اصلی عوامل اعتیاد به اینترنت در زنان بزه دیده پرونده های اخلاقی را پوشش دادند. عواملی که در پدیده اعتیاد به اینترنت زنان بزه دیده نقش دارند در سه دسته شرایط عِلّی، زمینه ای و مداخله ای قرار می گیرند و به واسطه عوامل، راهبردهایی به کار گرفته می شود که منجر به پیامدهای منفی جبران ناپذیری می شوند. درنهایت، مدل اعتیاد به اینترنت زنان 15 تا 30 ساله بزه دیده پرونده های اخلاقی پلیس فتا با رویکرد گرندد تئوری ارائه شد. نتیجه گیری: مدل ارائه شده می تواند به عنوان ابزار تحلیلی درزمینه عوامل مؤثر بر اعتیاد به اینترنت که یکی از عوامل اصلی وقوع جرائم سایبری در پلیس فتا فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است، مبنای عمل قرار گیرد تا به گونه ای منطقی و اصولی به کاهش جرائم سایبری و حل مشکلات بزه دیدگان پرونده های سایبری در فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران پرداخت.
عملیات روانی - رسانه ای مؤثر بر تعامل سازمانی برای مدیریت بحران های امنیّتی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف : رسانه ها با توجه به پیشرفت روزافزون بشری، شکل دهنده و منعکس کننده افکارعمومی هستند. رسانه ها، انسان را در خزانه بی پایان اطلاعات قرار داده و بدون مشارکت آن ها تصمیم ها به سامان نمی رسد. این مقاله با هدف شناسایی عملیات روانی - رسانه ای مؤثر بر تعامل سازمانی در مدیریت بحران های امنیّتی تدوین شده است. روش : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، آمیخته است. جامعه آماری خبرگان، فرماندهان و مدیران حوزه های انتظامی و امنیّتی و صاحب نظران دانشگاهی هستند که با روش نمونه گیری هدفمند در بخش کیفی 38 نفر و در بخش کمّی 46 نفر از آنان انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی مصاحبه و در بخش کمّی پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی سازه و پایایی ترکیبی آن مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه وتحلیل داده ها در بخش کیفی از تحلیل مضمونی و در بخش کمّی از مدل تأیید عاملی سه سطحی در نرم افزار Smart PLS استفاده شد. یافته ها : پس از تحلیل مضمونی متن مصاحبه های پیاده شده، 5 شاخص در فضای مجازی و 9 شاخص در محیط واقعی احصا شد. تحلیل داده های بخش کمّی نشان داد که به ترتیب پاسخگویی سازمان ها و رضایت مندی مردم، تعامل دستگاه ها با یکدیگر، مقابله با ناهنجاری ها، پایبندی جامعه به ارزش های خودی، همبستگی جامعه، تحمل جامعه در برابر ناهنجاری، فعالیت ها و مراسم های مذهبی، بصیرت جامعه و شناخت دشمن، فعالیت رسانه ها در امیدافزایی، استفاده از نرم افزار داخلی، حفاظت حریم خصوصی، شفافیت و صداقت در ارائه اطلاعات و پایبندی جامعه به قانون بر تعامل سازمانی تأثیرگذار هستند. نتیجه گیری : عملیات روانی - رسانه ای با شاخص های احصایی بر تعامل سازمانی در مدیریت بحران های امنیّتی مؤثر است.
مطالعه ی کیفی شناسایی پیشایندهای موثر بر طلاق در خانواده های نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: آمارهای رسمی ازدواج و طلاق کش ور نشان می دهدکه ازدواج هر س اله نسبت به سال قبل کاهش و درصد طلاق افزایش یافته است. لذا در سال های اخیر توجه به مسئله شناسایی پیشایندهای طلاق مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیشایندها ی موثر بر طلاق در خانواده های نظامی انجام شد. روش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع تحقیق، کیفی است. جامعه مشارکت کننده، افراد مطلقه نظامی زن و مرد در سال 1399 هستند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. پس از مصاحبه با 20 نفر پاسخ های افراد به اشباع رسید. جمع آوری اطلاعات با استفاده از مصاحبه نیمه ساختار یافته، یادداشت برداری میدانی و مشاهده انجام شد. برای سنجش روایی و پایایی داده های کیفی، از درگیری پیوسته و طولانی مدت، مشاهده مداوم ، ذهنیت پیش رونده و از کمیته ی راهنما برای ارزی ابی و اج رای برنام ه ی مص احبه استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون براساس مدل براون و کلارک(2006) صورت گرفت. یافته ها: در مراحل تحلیل، مجموعا 108کد اولیه، 6 مضمون فرعی و 3 مضمون اصلی بدست آمد. یافته های موجود در قالب 3 مضمون اصلی پیشایندهای قبل از ازدواج، پیشایندهای حین ازدواج و پیشایندهای بعد از ازدواج مشخص شدند. پیشایندهای قبل از ازدواج به صورت نبود خصوصیات موثر درون فردی و عدم کفویت اولیه و پیشایندهای حین ازدواج به صورت مشکلات خانوده های اصلی و نبود شبکه های حمایتی و پیشایندهای بعد از ازدواج به صورت نبود ویژگیهای موثر درون زوجی و عدم پذیرش شرایط شغلی همسر طبقه بندی شدند. نتیجه گیری: طلاق در خانواده های نظامی نتیجه نداشتن ویژگیهای موثر درون فردی و درون زوجی و مشکلات خانواده های مبدا زوجین است. لذا لازم است برای اجرای برنامه های پیشگیرانه و مداخله در بحران طلاق به پیشایندهای موثر بر طلاق توجه شود.