انتظام اجتماعی

انتظام اجتماعی

انتظام اجتماعی سال دوزادهم زمستان 1399 شماره 4 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر سرمایه اجتماعی پلیس در شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی پلیس امنیت اجتماعی مشارکت با پلیس اعتماد به پلیس آگاهی نسبت به پلیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۳۲۸
زمینه و هدف: سرمایه اجتماعی پلیس به عنوان ظرفیت و قابلیت مشارکت مردم در توسعه نظم و امنیت عمومی جامعه، از مفاهیم جدیدی است که با چرخش از گفتمان امنیت اجتماعی دولت محور به گفتمان امنیت اجتماعی جامعه محور، سهم و نقش مهمی پیدا کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر سرمایه اجتماعی پلیس است. روش شناسی: این پژوهش ازنظر هدف، کاربردی و از لحاظ نوع تحقیق، کمی است که از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری، شهروندان 18 تا 65سال شهراصفهان و حجم نمونه براساس فرمول کوکران تعداد 384 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری، خوشه ای چند مرحله ای توأم با تصادفی ساده است. ابزار اندازه گیری پرسشنامه محقق ساخته است. برای روایی(اعتبار) سوال های مربوط به متغیرها از روش تعیین اعتبارمحتوایی و با گردآوری نظرات اساتید مجرب، کارشناسان و متخصصان مربوطه (تکنیک اعتبارصوری) و برای بررسی پایایی، از آلفای کرونباخ استفاده شده که آلفای پرسشنامه 0/842 محاسبه و مورد تأیید قرار گرفت. داده ها توسط آمار توصیفی و آزمون های آماری (ضریب همبستگی پیرسون و آزمون t) با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که بین عوامل اجتماعی و سرمایه اجتماعی پلیس با مقدار0/580 و بین عوامل فرهنگی و سرمایه اجتماعی پلیس با مقدار 0/563 رابطه به صورت مستقیم (مثبت) وجود دارد. و همچنین بین جنسیت، وضعیت تأهل، سن و نوع سکونت با سرمایه اجتماعی پلیس رابطه وجود دارد. نتیجه گیری: سرمایه اجتماعی پلیس را می توان نتیجه ارتباط مؤثر میان اجتماع و پلیس و وجود هنجارهای مناسب همکاری و همیاری با پلیس دانست که به نوعی ریشه در اعتماد به پلیس، مشارکت با پلیس و آگاهی نسبت به پلیس دارد. خدشه در هر یک از ابعاد می تواند تأثیری بسیارمخرب بر سرمایه اجتماعی پلیس وارد نماید.
۲.

اثر الگوی ارتباطی خانواده بر گرایش به مصرف مواد با نقش واسطه ای خودکارآمدی در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گرایش به مصرف مواد الگوی ارتباطی خانواده جهت گیری گفت وشنود جهت گیری همنوایی خودکارآمدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۴ تعداد دانلود : ۳۴۵
زمینه و هدف : گرایش به مصرف مواد، در وضعیت کنونی جهان معضل بزرگی است که به استعداد افراد در گرفتاری آنان به دام اعتیاد اشاره می نماید و می تواند متأثر از عوامل و پیشایندهای مختلفی باشد. هدف این پژوهش بررسی اثر الگوی ارتباطی خانواده بر گرایش به مصرف مواد با نقش واسطه ای خودکارآمدی در بین دانشجویان است. روش شناسی : این مطالعه با توجه به هدف پژوهش از نوع مطالعات کاربردی و از جهت روش گردآوری اطلاعات نیز به روش پیمایشی و از انواع طرح های همبستگی و روش مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه محقق اردبیلی در سال تحصیلی 1397-98 با حجم نمونه 347 نفر و نحوه نمونه گیری، خوشه ای است. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه الگوی ارتباطات خانواده؛ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ رواﻧﺸﻨﺎﺧﺘﯽ ﻟﻮﺗﺎنز و ﻣﻘﯿﺎس ﭘﺬﯾﺮش اﻋﺘﯿﺎد وید استفاده شد. داده ها با نرم افزار SPSS 22 و لیزرل با استفاده از آزمون مدل یابی علی و روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.   یافته ها : طبق نتایج به دست آمده، بین جهت گیری گفت وشنود (0/52-)، جهت گیری همنوایی (0/59) و خودکارآمدی (0/12) با گرایش به مصرف مواد رابطه وجود دارد (0/05>p). ارزیابی مدل با تمامی شاخص های برازش درمجموع نشان از برازش قابل قبول و مناسب داده ها با مدل (0/07 =0RMSEA) و (0/92 =CFI) داشتند. در واقع، اثر مستقیم جهت گیری گفت وشنود و جهت گیری همنوایی بر گرایش به مصرف مواد تأیید می شود. همچنین، اثر غیرمستقیم جهت گیری گفت وشنود و جهت گیری همنوایی از طریق خودکارآمدی تأیید می شود. نتیجه گیری : از آنجا که الگوی ارتباطی خانواده هم به صورت مستقیم و هم از طریق متغیر خودکارآمدی بر گرایش به مصرف مواد دانشجویان اثر دارد، تلاش برای ارتقای خودکارآمدی دانشجویان و توجه به الگوهای ارتباطی خانواده در جهت پیشگیری و کاهش گرایش دانشجویان به مصرف مواد اثربخش خواهد بود.
۳.

مؤلفه های اثرگذار در پیشگیری از تخلفات اجتماعی براساس قرآن کریم و روایات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشگیری تخلفات اجتماعی قرآن کریم روایات اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۶ تعداد دانلود : ۲۶۱
زمینه و هدف: تخلفات و آسیب های اجتماعی از جمله ناهنجاری های جامعه انسانی هستند. این پژوهش به تعیین، تبیین و اولویت بندی آموزه های قرآنی و رواییِ بازدارنده از تخلفات و آسیب های اجتماعی پرداخته است. بنابراین هدف اصلی این پژوهش احصای مؤلفه های اثرگذار در پیشگیری از تخلفات اجتماعی بر اساس قرآن کریم و روایات اسلامی می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، در زمره تحقیق های توصیفی- تحلیلی و از نظر رویکرد از نوع آمیخته به شمار می رود. همچنین در پژوهش حاضر از روش مدل سازی ساختاری تفسیری استفاده شد. بنابراین اطلاعات اولیه با مراجعه به اسناد قرآنی گردآوری و مفاهیم مورد نیاز با روش تحلیل محتوا استخراج گردید. با پالایش و طبقه بندی مفاهیم، نمودار هندسیِ تعامل مؤلفه ها ترسیم شد، و ماتریس قدرت نفوذ و وابستگی مؤلفه های تحقیق ارائه گردید. یافته ها: در این پژوهش متغیرهای تقوا و خودکنترلی به ترتیب در ناحیه نفوذی قرار گرفتند، که نشان دهنده بیشترین میزان اثرگذاریِ متغیرهای یادشده در پیشگیری از تخلفات اجتماعی است. متغیرهای صبر و بردباری، عدالت و احسان، به سبب داشتن رابطه متقابل با دیگر متغیرها در ناحیه پیوندی قرار گرفتند. متغیر نظم و انضباط در ناحیه وابستگی قرار گرفت که نشان دهنده اثرگذاری حداقلی و اثرپذیری حداکثری آن در مدل پژوهش است. نتیجه گیری: بر اساس آموزه های قرآنی و روایی تقوا، خودکنترلی و صلاحیت های درونی مهم ترین مؤلفه هایی هستند که مانع بروز تخلف در اجتماع شده، و رعایت حقوق افراد را در تعاملات میان فردی تضمین می کنند.
۴.

تحلیل جامعه شناختی روایت های باز اجتماعی شدن (مطالعه موردی زندانیان شاغل در واحدهای حرفه آموزی و اشتغال زندان های تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل روایت اشتغال و حرفه آموزی زندانی باز اجتماعی شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۵۸۵
زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور ارائه نتایج یک تحقیق عمیق در خصوص بازاجتماعی شدن مجرمان تدوین گشته است . از آنجا که در اهداف مجازات علاوه برواکنش جامعه در قبال اعمال جریحه دارکننده، جامعه پذیری مجدد مجرمان نیز مدنظر است لذا هدف از این پژوهش ، تحلیل جامعه شناختی روایت های باز اجتماعی شدن زندانیان شاغل در واحدهای حرفه آموزی و اشتغال زندان های تهران است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا بصورت رهیافت فرود به زمین و طبیعت گرایانه است. جامعه پژوهش را زندانیان شاغل در واحدهای اشتغال و حرفه آموزی زندان های تهران تشکیل داده اند. شیوه نمونه گیری پژوهش هدفمند بود و معیار اشباع نظری به عنوان معیار اساسی انتخاب نمونه بود. داده ها با استفاده از مصاحبه، جمع آوری گردید و برای تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های عمیق، از تحلیل روایت بهره جسته شد. یافته ها: یافته های حاصل از جمع بندی مصاحبه ها نشان می دهد که زندانیان مهمترین انگیزه حضور در واحدهای اشتغال را دوری از انضباط روزانه بندهای بسته دانسته تا با استفاده از برخی امتیازات از جمله ملاقات و تلفن راحت و در دسترس و نیز مرخصی های ماهیانه، دغدغه های مربوط به معیشت خانواده را رفع نمایند. نتیجه گیری: برنامه های حرفه آموزی و اشتغال برای زندانیان همواره از بالا به پایین طراحی و اجرا می گردند این در حالی است که به منظور بازاجتماعی کردن مجرمان، انعکاس علایق و استعدادهای شغلی زندانیان نادیده گرفته می شود و معنای این مضمون این است که برنامه ریزی از پایین به بالا اثرگذارتر خواهد بود. همچنین پرداخت دستمزد و بیمه برابر قانون کار و اطمینان از پشتیبانی دولت و مراکز حمایتی، در ایجاد اشتغال پس از آزادی، در کیفیت بازپذیری مجرمان حاضر در برنامه های آموزش و حرفه آموزی زندان ها، بسیار حائز اهمیت می باشد.
۵.

تعیین عوامل راهبردی مؤثر بر پیشگیری از جرایم سایبری با رویکرد دلفی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: محیط سایبر جرایم سایبری پیشگیری از جرایم سایبری دلفی فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۶۴۱
زمینه و هدف: ویژگی های محیط سایبر و در نتیجه آن پیچیده تر شدن جرایم سایبری موجب زمان بر و هزینه بر شدن کشف این جرایم شده است در نتیجه توجه به پیشگیری از جرایم سایبری از اهمیت بالایی برخوردار می باشد؛ هدف از این پژوهش تعیین عوامل راهبردی مؤثر بر پیشگیری از جرایم سایبری است. روش شناسی: روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را خبرگان پلیس فتا ناجا به تعداد 15 نفر تشکیل می دهند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که پایایی پرسشنامه از روش ضریب آلفای کرونباخ با مقدار 0/89 و روایی پرسشنامه با روش محتوایی تأیید شد همچنین با استفاده از روش دلفی فازی، در دو مرحله به جمع آوری اطلاعات از خبرگان مورد نظر اقدام گردید و کلیدی ترین آنها انتخاب شدند. با توجه به ماهیت این پژوهش، جهت تجزیه و تحلیل داده های گردآوری شده از روش دلفی فازی و از نرم افزارهای Excel و Spss استفاده گردید. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان داد که مهمترین عوامل راهبردی مؤثر بر پیشگیری از جرایم سایبری، در 31 عامل و 7 گروه شامل عوامل فرهنگی، عوامل اجتماعی، عوامل فنی، عوامل ایجابی، عوامل سلبی، عوامل درون سازمانی و عوامل برون سازمانی می باشند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش، فرهنگ سازی و تولید رسانه ای، آگاه سازی خانواده ها، استفاده از ابزارهای امنیتی توسط کاربران، در اختیار داشتن نیروهای متخصص و آموزش دیده از جمله عوامل مؤثر و نقش آفرین در پیشگیری از جرایم سایبری می باشند که بایستی در طراحی و انتخاب برنامه ریزی های راهبردی مناسب مورد توجه ویژه قرار گیرند.
۶.

موانع و راهکارهای پیشگیری انتظامی از جرایم هرزه نگاری در فضای سایبر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشگیری انتظامی جرم هرزه نگاری فضای سایبر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۲۱۹
زمینه و هدف: جرایم هرزه نگاری یکی از جرایم شایع در  فضای سایبر است. یکی از وظایف پلیس در جامعه پیشگیری از این نوع جرایم در جامعه می باشد اما در عمل این پیشگیری انتظامی با موانعی روبرو شده است. هدف از این پژوهش شناسایی موانع و راهکارهای پیشگیری انتظامی از جرایم هرزه نگاری در فضای سایبر است. روش شناسی: این تحقیق از نظر هدف کاربردی است از نظر ماهیت در زمره تحقیقات تحلیلی و روش تحقیق آن کیفی است. جامعه آماری تحقیق شامل20 نفراز مدیران و خبرگان حوزه فضای سایبر و روش نمونه گیری هدفمند می باشد. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه استفاده و روایی یافته ها از طریق نظر سایرخبرگان(تکنیک تثلیث) و پایایی با هدایت دقیق جریان مصاحبه، تفسیر مصاحبه های همگرا و نظر خبرگان انجام پذیرفته است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون و از نرم افزار مکس کیودا بهره برداری گردید. یافته ها: یافته های تحقیق نشان می دهد موانع پیشگیری انتظامی از جرایم هرزه نگاری در فضای سایبر دارای موانع سلبی می باشد که این موانع از چهار مضمون چالش قضایی، چالش قانونی، چالش اجرایی و چالش منابع و امکانات و در مجموع از34مضمون سازمان دهنده تشکیل شده است و راهکارهای ایجابی رفع آن نیز از چهار مضمون رفع موانع قانونی،ایجاد بسترهای قضایی،توانمند سازی اجرایی و تخصیص منابع و امکانات تشکیل و که آنها نیز در مجموع از 30مضمون سازمان دهنده تشکیل شده است نتیجه گیری: در صورتیکه بسترهای قانونی و قضایی لازم برای پلیس فراهم گردد و امکانات و منابع لازم تامین و موانع اجرایی پلیس کاهش یابد امکان موفقیت پلیس در پیشگیری از جرایم هرزه نگاری بسیار زیاد خواهد بود با این وصف این بسترها عمومأ خارج از حیطه اختیارات پلیس بوده ودر اختیار قوای سه گانه می باشد بنابراین موفقیت پلیس برای پیشگیری از این جرم در فضای سایبر تا حدود زیادی مستلزم هماهنگی و همکاری مراکز برون سازمانی درسطح کلان و  ودر حوزه داخلی رفع موانع درون سازمانی می باشد.
۷.

ارزشیابی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی در زندان ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش مهارت های زندگی ارزشیابی اثربخشی بهبود رفتار زندانیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵۶ تعداد دانلود : ۴۵۱
زمینه و هدف: یکی از راه های افزایش کیفیت سلامت روانی- اجتماعی و کاهش تنش های زندگی اجتماعی و شغلی، کمک به افراد برای رشد و گسترش مهارت های مورد نیاز برای ایجاد یک زندگی مطلوب است. هدف پژوهش حاضر ارزیابی میزان اثربخشی آموزش مهارت های زندگی به زندانیان است. روش شناسی: پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش 60 نفر از زندانیان و 30 نفر از کارکنان(مدیران ارشد و رؤسای ادارات) اداره کل و زندان های بوشهر بودند که به پرسشنامه ارزیابی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی را که در یک بازه 2 ساله اجرا شده بود پاسخ دادند. به منظور تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی شامل آزمونt  تک نمونه ای، تحلیل واریانس و آزمون t گروه های مستقل استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های زندگی به زندانیان بر اساس مدل پاتریک در ابعاد واکنش مثبت به مهارت های زندگی (t=39/478)، افزایش دانش مهارت های زندگی (t=49/505)، بهبود قابلیت کاربست مهارت های زندگی (t=36/700) و تحقق اهداف مهارت های زندگی (t=33/694) اثربخش بوده است. همچنین بین دیدگاه کارکنان مرد و زن در خصوص اثربخشی آموزش مهارت های زندگی به زندانیان (t=/130) تفاوت معنی دار بود، اما به لحاظ وضعیت تأهل (t=0/933)، تفاوت معنی دار نبود. بر اساس نتایج تحلیل واریانس، بین دیدگاه کارکنان در خصوص اثربخشی این آموزش ها به لحاظ میزان تحصیلات (951/2F=)، تفاوت معنادار بود، اما به لحاظ وضعیت استخدامی (F=0/017) و سابقه کار (F=0/214)، تفاوت معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: شرکت در دوره آموزش مهارت های زندگی به زندانیان در واکنش مثبت به مهارت های زندگی، افزایش دانش مهارت های زندگی، بهبود قابلیت کاربست مهارت های زندگی درجهت کاهش رفتارهای نابهنجار و پرخطر و تحقق اهداف مهارت های زندگی مؤثر بوده است.      
۸.

مقایسه مولفه های کلانتری و پاسگاه های انتظامی در وضعیت موجود و مبتنی بر شبکه در پلیس آینده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کلانتری با وضعیت موجود کلانتری آینده فرایند تحلیل شبکه ای شبکه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹۰ تعداد دانلود : ۵۵۳
زمینه و هدف : سازمان ها برای ادامه ی حیات باید همواره خود را با تغییرات محیطی حال و آینده مطابقت و بتوانند پاسخگوی نیاز ذی نفعان باشند. این موضوع برای سازمان های که متولی امور امنیتی و خدماتی می باشند از درجه ی اهمیت بالاتری برخوردار است. هدف از تحقیق حاضر شناخت و مقایسه مولفه های کلانتری و پاسگاه های انتظامی در وضعیت موجود و مبتنی بر شبکه در پلیس آینده است. روش شناسی: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها کیفی است. جامعه ی آماری پژوهش حاضر را خبرگان انتظامی با حداقل سابقه بیست و پنج سال خدمت و دارای سابقه خدمت در رده های اجرایی و ستادی تشکیل می دهند که با توجه به اشباع نظری با 27 نفر از آنها به صورت هدفمند مصاحبه به عمل آمد. داده های حاصل از مصاحبه با نخبگان، به روش تکنیک تحلیل فرایند شبکه ای و با استفاده از نرم افزار ابرتصمیم ساز مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: مولفه های حاصل از مصاحبه با نخبگان در وضعیت موجود و مبتنی بر شبکه به صورت دو به دو با هم مقایسه، یافته ها نشان می دهد میزان اهمیت زیرمعیارها (مولفه ها) شبکه ی ترسیمی غیر از چهار مؤلفه ی (خدمات قضایی حضوری شهروندان، ارسال پرونده فیزیکی به مرجع قضایی، حضور حداکثری فیزیکی عوامل گشت در حوزه ی استحفاظی، محدودیت دسترسی به بانک های اطلاعاتی) سایر مؤلفه ها (شامل هشت مؤلفه ی دیگر) کلانتری آینده دارای اهمیت بیشتری نسبت به کلانتری با رویکرد با وضعیت موجود می باشد. نتیجه گیری: با توجه به بالاتر بودن ضریب اهمیت مولفه های احصاء شده در وضعیت مبتنی بر شبکه، لازم است مسئولین امر نسبت تغییر ساختار مبتنی بر شبکه به عنوان ضرورتی برای پلیس آینده و انجام خدمات شایسته تر به مردم اقدام نمایند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۵