جغرافیا و روابط انسانی

جغرافیا و روابط انسانی

جغرافیا و روابط انسانی دوره 1 بهار 1398 شماره 4

مقالات

۱.

ارزیابی حقوقی و قانونی بهبود عملکردهای محله ای راه ری

کلید واژه ها: محله راه ری بهبود عملکردی ارزیابی حقوقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 686 تعداد دانلود : 766
بهبود عملکرد محله ای در ایران با بهره گیری از قوانین شهری که در قالب مشارکت نهاد ها و سازمان های محلی مورد توجه بوده است چنانچه این مشارکت و تغییر در بهبود آن به نفع ساکنان محلی و فرصتی بهتر برای دست یابی به جامعه ای ایده آل و متعالی است . این تحول با بهره گیری از ظرفیت های محله ای قابل انجام است و نقش بازیگران و کنشگران شهری در محله را ضروری می سازد در پژوهش حاضر ، به لحاظ نوع هدف کاربردی ، به لحاظ ارزیابی و تحلیل قوانین توصیفی – تحلیلی می باشد به منظور بررسی بهبود عملکردی محله ی راه ری با استفاده از قوانین و مقررات شهرسازی ، از اسناد حقوقی و قانونی و منابع معتبر علمی چاپی و الکترونیکی استفاده شده است . هم چنین به منظور تجزیه و تحلیل داده های مورد نظر از روش تحلیل محتوای قوانین بهره گرفته شده است. با توجه به بررسی های به عمل آمده قوانین و مقررات شهرسازی در قالب نقش تسهیل گر و سازنده ای می تواندچالش های و موانع حقوقی و قانونی تحقق ِ بهبود عملکردی محله ی راه ری در بستر نظام حقوقی ایران را با فراهم کردن ساز و کارهای لازم و پیش نیازها و زیرساخت ها به صورت منسجم ، عملکرد مقررات و قوانین در حوزه های آلودگی های صوتی ، هوا ، حفاظت از محیط زیست و تجدید نظر در اجرای قوانین عملکرد محله را در بهبود بخشید .
۲.

بررسی برنامه ریزی راهبردی شهر اهواز با تأکید بر رویکرد توسعه ی پایدار

کلید واژه ها: برنامه ریزی راهبردی توسعه پایدار شهر اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 760 تعداد دانلود : 241
قرن بیستم باید قرن شهری شدن دانست چنانچه توسعه ی شهرنشینی در قرن حاضر هم چنان به صورت ناپایدار همراه تغییر و تحولاتی است به واسطه ی ماهیت درونی خودشان و تحولات ایجاد شده در عرصه های مختلف جامعه با متغییرهای بسیاری در گیر است .برای هدایت روند توسعه ی شهرها به گونه ای پایدار ، باید با بررسی نظام یافته و سیستماتیک ، اندرکنش میان این متغییرها را شناخت و به درستی تحلیل نمود از آنجایی که جوامع شهری، با توجه به شرایط کنونی برای نیل به برنامه ریزی راهبردی سعی در تحقق ابعاد توسعه ی پایدار است و بستر سازی مناسب برای تغییر سمت و سوی برنامه ریزی به اهدف توسعه ی پایدار باشد روش تحقیق در مقاله ی حاضر با رویکرد توصیفی – تحلیلی است و مراجعه به منابع معتبر کتابخانه ای و الکترونیکی و تحقیقات میدانی داده ها گرد آوری شد . توسعه ی پایدار به عنوان« متغییر مستقل» و شاخص های زیست محیطی ، اقتصادی ، اجتماعی«متغییر وابسته» مد نظر بوده است. با روش برنامه ریزی استراتژیک کمی( ابزاری برای تحلیل سیستماتیک محیط داخلی و خارجی ) و در قالب تکنیک سوات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است . نتایج تحقیق نشان می دهد : شهر اهواز به منظور تحقق توسعه ی پایدار در آن بوسیله عوامل خارجی در بن بست بوده و در واقع می توان بیان داشت ، باید با بستر سازی مناسب توسعه ی پایدار را در شهر اهواز با تصویب قوانین لازم تحقق یابد با برنامه ریزی مناسب و گسترش سرمایه گذاری در زمینه های اشتغال و آموزش، افزایش کیفیت زیستی و بصری موجبات تقویت عوامل خارجی می شود و با آموزش های شهروندی و تبلیغات در جهت مشارکت برای بهسازی و نوسازی بافت های ناپایدار و ناکارآمد موجبات تقویت عوامل داخلی شد
۳.

ارزیابی شاخص های کمی در سکونتگاه های غیر رسمی با استفاده از فن سوات مطالعه موردی : محله اسلام آباد

کلید واژه ها: سکونتگاه های غیر رسمی شاخص های کمی محله اسلام آباد تکنیک سوات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 281 تعداد دانلود : 546
یکی از مشکلاتی که کشورهای در حال توسعه در محلات و مناطق شهری خود با آن مواجه هستند ، سکونتگاه های غیر رسمی می باشد ، در کشور ما نیز اسکان غیر رسمی با رشدی سریع تر از رشد شهرنشینی به تعبیری رسمی ، مواجه بوده است ؛ برآورد می شود که یک پنجم جمعیت شهری در اینگونه سکونتگاه ها مستقر باشند ، رشدی که با مهاجرت از روستاها به شهرهای کوچک و بزرگ را تشکیل می دهد و کمبود اساسی در شاخص کمی این گونه سکونتگاه ها مشاهده می شود ، بدین ترتیب مقاله ی حاضر با روش توصیفی – تحلیلی و با افزایش کیفیت زندگی در سکونتگاه های مزبور برای تحلیل داده ها و جهت گردآوری اطلاعات در قسمت مفاهیم ، دیدگاه ها و مبانی نظری مرتبط با موضوع تحقیق استفاده شد و با مراجعه به طرح های توسعه ی شهری معیارها و شاخص های کمی استخراج شده است ، نتایج پژوهش در جدول ترکیبی ارزیابی و سنجش سوات نشان می دهد : به جهت افزایش کیفیت زندگی در سکونتگاه غیر رسمی محله اسلام آباد ، با توزیع مجدد جمعیت و ارائه تسهیلات جهت نوسازی و بهسازی محله و...ارائه داد .
۴.

تحلیلی بر "شهر دوستدار زن" در ایران

کلید واژه ها: شهر زنان فضای شهری شهر دوستدار زن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 194 تعداد دانلود : 485
زنان و مردان متناسب با نقش و مسئولیتشان از فضاهای شهری به شیوه های گوناگون استفاده می کنند. در این میان، زنان همواره به طور مستقیم با خانواده و جامعه در ارتباط بوده اند و می باید در کانون فرایند برنامه ریزی و ساخت فضاهای شهری قرار گیرند. اما تاکنون روند غالب در تدوین برنامه ریزی های شهری از حاکمیت نگرش مردانه و درک نیاز های آنها از شهر حکایت می کند. شهر دوستدار زن اشاره به شهری مطلوب و مناسب دارد که در ابعاد وسیع و همه جانبه مسائل و نیازهای زنان را شناسایی و در راستای حل مشکلات و کاستی های موجود برنامه ریزی داشته باشد. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی و با تحلیل منابع اسنادی و کتابخانه ای صورت گرفت، نتایج مطالعات و تحلیل ها به این نکته اشاره داشت که مفهوم و مقوله شهر دوستدار زن نه در بعد نظری و نه در بعد عملی به صورت کامل درک نشده و در راستای تحقق آن برنامه ریزی دقیق و مشخصی صورت نگرفته است.
۵.

اولویت بندی راهبردهایSWOT با به کارگیری QSPM در راستای تحقق توسعه گردشگری روستایی (مورد: دهستان الوند غربی در استان همدان)

کلید واژه ها: توسعه گردشگری پایدار، دهستان الوند غربی، راهبرد،QSPM SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 799 تعداد دانلود : 371
هدف این پژوهش، مطالعه وضعیت گردشگری روستایی در دهستان الوند غربی استان همدان و ارائه راهبردهای توسعه آن می باشد. برای گردآوری اطلاعات از روش مصاحبه نیمه ساختارمند با کارشناسان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری بهره گرفته شده است و از تکنیک SWOT جهت تدوین راهبردهای توسعه استفاده شد که به این منظور اولویت بندی برحسب اهمیت نظرات هرکدام از مشارکت کنندگان، ضریب اهمیتی بین صفرتا یک برای آن ها لحاظ شده است. این تکنیک بر اساس تجزیه وتحلیل کیفی عمل می کند. در این تحقیق برای برنامه ریزی و تدوین راهبردهای کارآمدتر پس از مراحل انجام داده شده از ماتریس برنامه ریزی استراتژیک QSPM بهره برده شد. نتایج تحلیل SWOTنشان می دهد که منطقه موردنظر در وضعیت تهاجمی (SO) قرار دارد و راهبردهای مقتضی باید در این حیطه باشد و بعد آن به ترتیب می توان راهبردهای رقابتی (ST)، تدافعی(WT) در آخر نیز راهبردهای محافظه کارانه (WO) را اعمال نمود. همچنین اولویت بندی بر اساس ماتریسQSPMنشان داد که راهبردهایی که می توانند در اولویت قرار بگیرند، به ترتیب اهمیت عبارت اند از: راهبردهای S01- ST1- WT1- WO1-ST2- S02- S03.
۶.

بررسی و تبیین نقش آموزش بر عملکرد مدیریتی دهیاری ها شهرستان ری

نویسنده:

کلید واژه ها: دهیاری ها مدیریت روستایی آموزش شهرستان ری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 71 تعداد دانلود : 796
یکی از الزامات کارآمدی مدیریت در جوامع روستایی، آموزش هدفمند و علمی مبتنی بر نیازهای روز می باشد. مدیریت مناطق روستایی به دلیل تنوع وظایف و پاسخگوهایی مختلف به ذینفعان از اهمیت خاصی برخوردار است. در جوامع روستایی، امور اجرایی بر عهده دهیاران می باشد و این افراد از افراد مستعد بومی همان منطقه باید انتخاب شود، آشنایی با امور مدیریتی فرایندی زمانبر می باشد و دهیاران با توجه به زمان اندک خود باید بتوانند نیازهای آموزش خود را بصورت مستمر دریافت نمایند. از سوی دیگر باید مشخص شود، آموزش های ارائه شده تاچه میزان می تواند به توسعه پایدار و مدیریت علمی کمک نماید؟ با توجه به اهمیت موضوع، این تحقیق با هدف بررسی نقش آموزش بر عملکرد مدیریتی دهیاری ها در شهرستان ری صورت پذیرفت. جامعه مطالعاتی شامل دهیاران می باشد. حجم نمونه تحقیق با توجه به فرمول کوکران ، 70 نفر انتخاب شدند. ابزار اصلی این تحقیق پرسشنامه خود ساخته محقق متناسب با مطالعات انجام شده و مدل نظری فصل دوم طراحی شده است.. نتایج تحقیق نشان داد،آموزش دهیاران در حوزه مدیریت هزینه ها، پاسخگویی، پیاده سازی الگوهای مدیریتی توانسته موفق عمل کند و بیشترین میزان رضایت مندی روستائیان در حوزه های اقتصادی و پاسخگویی می باشد.
۷.

ساختار فضایی و اثرات آن بر کیفیت زندگی در محلات شهری (نمونه موردی: منطقه 15، تهران)

کلید واژه ها: ساختار فضایی رضایت از کیفیت زندگی منطقه 15 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 76 تعداد دانلود : 138
شناخت ساختار فضایی شهر با تأکید بر الگوی کاربری زمین در رابطه با بررسی کیفیت زندگی شهروندان و مکانیزم های موثر بر آن اهمیت زیادی می یابد. لذا کیفیت زندگی به عنوان راهی برای مقابله با این دگرگونی ها از سوی سیاست گذاران و برنامه ریزان در سطوح بین المللی و ملی مطرح گردید. در همین راستا، هدف اصلی این تحقیق بررسی تاثیر ساختار فضایی شهر بر کیفیت زندگی در منطقه 15، کلانشهر تهران بوده و برای شناخت این هدف کلی، اهداف فرعی، سوالات و فرضیات تحقیق طراحی گردیده است.روش تحقیق مورد استفاده در این مطالعه پیمایشی بوده و برای گرد آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده و برای تعیین اعتبار ابزار اندازه گیری، از تکنیک اعتبار صوری و برای تعیین میزان پایایی سئوالات از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه شهروندان منطقه 15، کلانشهر تهران می باشد. حجم نمونه تحقیق 368 نفر بوده و برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری چند مرحله ای با در نظر گرفتن ویژگی های سنی و جنسی استفاده شده است. نتایج تحلیلی نشان بین ارزیابی شهروندان ساکن در منطقه مورد مطالعه نسبت به ساختار فضایی محل زندگی و رضایت از کیفیت زندگی شان تفاوت معناداری وجود دارد.
۸.

کاربرد تئوری پیچیدگی رهبری، نظریه آشوب و خودسازماندهی در توسعه یافتگی سازمان ها

کلید واژه ها: تئوری پیچیدگی نظریه آشوب خودسازماندهی توسعه سازمان ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 34 تعداد دانلود : 13
عصر حاضر به عنوان عصر دانش و اطلاعات، با ویژگی هایى مثل افزایش رقابت و پیچیدگى همراه است. بنابراین در چنین وضعی، ویژگی ها، مهارت ها و وظایف رهبران باید متفاوت از نوع سنتی آن باشد. امروزه تئوری های پیچیدگی و آشوب زمینه مناسبی را برای تحقیق و پژوهش در عرصه های گوناگون به وجود آورده است. پارادایمی که بر توانمندسازی ظرفیت انطباقی، خلاقیت و یادگیری سیستم های انطباقی پیچیده در بافت سازمان های تولیدکننده دانش تمرکز دارد. از این رو، ضرورت دارد تا سازمان ها به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، برای حفظ حیات خود، با تغییرات روز تطبیق یابند. ﺩﺭ ﺍﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ، ﺳﻌﯽ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺌﻮﺭﯼ ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ رهبری، ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺁﺷﻮﺏ ﻭ ﺧﻮﺩ سازمان دهیﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﺑﺮﻭﺯ ﻧﻮﺁﻭﺭﯼ ﻭ ﺧﻼﻗﯿﺖ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮐﺎﺭﺑﺮﺩ ﺍﯾﻦ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﯽ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﯿﻢ. پیچیدگی و دو زیرمجموعه ی آن یعنی آشوب و خودسازماندهی زاییﺪه ﺗﻐییﺮات ایﺠﺎد ﺷﺪه در داﻧﺶ ﺑﺸﺮ و ﺗﻐییﺮ ﻣﺎﻫیﺖ ﻣﺤیﻂ کﺎر می باشند. در ﺷﺮایﻂ در ﺣﺎل ﺗﻐییﺮ اﻣﺮوز، ﺳیﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﺑی ﻧﻈﻢ در ارﺗﺒﺎط ﺑﺎ ﻣﺤیﻂ ﺧﻮد ﻫﻤﭽﻮن ﻣﻮﺟﻮدات زﻧﺪه ﻋﻤﻞ ﻣی کﻨﻨﺪ و ﺑﺮای رﺳیﺪن ﺑﻪ ﻣﻮﻓ ﻘیﺖ ﻫﻤﻮاره ﺑﺎیﺪ ﺧﻼق و ﻧﻮآور ﺑﺎﺷﻨد از این رو سازمان ها می توانند با توانمندسازی، خلاقیت، خودسازماندهی و بدون یک مدیریت مرکزی به توسعه دست یابند.
۹.

بازآفرینی بافت های تاریخی با رویکرد گردشگری فرهنگی (موردی: محله فیض آباد شهرکرمانشاه)

کلید واژه ها: بازآفرینی بافت های تاریخی گردشگری فرهنگی محله فیض آباد شهرکرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 539 تعداد دانلود : 981
با توجه به رابطه متقابل میان توسعه گردشگری و باززنده سازی بافت های تاریخی، بهره برداری از میراث فرهنگی و تاریخی به ویژه در جهت توسعه مقاصد گردشگری، برای جوامع عرضه کننده آن منافع بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و کالبدی خواهد داشت. .احیاء بافت ها ی تاریخی و گردشگری تاثیرات مثبتی بر پیکره شهرها برجای می گذارد. محله فیض آباد، یکی از محله های قدیمی واقع در بافت قدیمی شهر کرمانشاه است. این محله یکی از روستاهای قدیمی ای است که بافت تاریخی شهر کرمانشاه از به هم پیوستن شان تشکیل شده است. فیض آباد در منطقه سه شهرداری کرمانشاه قرار دارد. هدف از پژوهش حاضر بازآفرینی بافت های تاریخی با رویکرد گردشگری فرهنگی در محله فیض آباد شهرکرمانشاه با رویکرد توصیفی- تحلیلی است. روش تحقیق در این مقاله توصیفی و تحلیلی است که با استفاده از روش-های کتابخانه ای انجام شده است. در مطالعات کتابخانه ای انواع کتابها و اسناد مربوط به مبانی نظری تحقیق و ویژگی های آن مطالعه و بررسی شدند و مورد استفاده قرار گرفتند.
۱۰.

کشاورزی اجتماع پشتیبان (CSA) استراتژی نیل به پایداری تولید

کلید واژه ها: کشاورزی اجتماع پشتیبان (CSA) چالش کشاورزی ارگانیک توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 886 تعداد دانلود : 829
افزایش شناخت نسبت به اثرات منفی بازسازی اقتصادی بر رفاه اجتماعی و محیط زیست در سطح جهانی، نگرانی نسبت به خطرات زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی نسبت به سیستم جهانی غذا موجب جلب توجه متخصصان و عموم مردم نسبت به پایداری و امنیت غذایی گردیده است. اگرچه بهترین راه رسیدن به توسعه سیستم های غذایی هنوز یک معماست اما کشاورزی اجتماع پشتیبان یکی از اشکال کشاورزی جایگزین است که به عنوان یک استراتژی بازاریابی مستقیم برای تولیدکنندگان کوچک و به عنوان راهی برای توسعه روابط مثبت بین تولیدکنندگان کوچک و به عنوان راهی برای توسعه روابط مثبت بین تولیدکنندگان و مصرف کنندگان تبلیغ شده است. در واقع CSA یک رهیافت منحصر به فرد است که به دنبال ساختاردهی مجدد ماهیت خرید و فروش کالاهای کشاورزی با ایجاد اتحاد بین کشاورزان و مصرف کنندگان است که در این مقاله با استناد به منابع و مقالات موجود در این زمینه مطالعاتی به بررسی مزایا و معایب و نیز چالش های این رهیافت پرداخته است.
۱۱.

بررسی تنگناها و مشکلات برنامه های توسعه ای در ایران با تاکید بر آمایش سرزمین و ارائه راهبردهایی جهت بهبود آن با مدل (ANP)

کلید واژه ها: آمایش سرزمین تنگناها و مشکلات مدل (ANP) تعادل منطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 360 تعداد دانلود : 216
تلاش برای داشتن یک برنامه ملی آمایش سرزمین در طول سال های گذش ته همواره با موانع و چالش های متعددی مواجه شده است. تجربه برنامه ریزی از نوع آمایش سرزمین در ایران موید اتفاق ات و تص میم گی ری ه ای پر ف راز و نشیبی در ابعاد مفهومی، نظریه ای، تکنیکی، روی ه ای، فرآین دی، س ازمانی و قانونی می باشد که گاه منجر به پیشبرد این امر شده و گاه در جهت ب ه ان زوا کشاندن و انحراف از مسیر اصلی حرکت و حتی اجرا نشدن آن گردیده است. هدف از این مقاله بررسی موانع و تنگناهای آمایش سرزمین کشور و نقش این موانع در محدودیت ها و نارسایی های در برنامه های توسعه ای کشور است که منجر به شکل گیری عدم تعادل های منطقه ای در کشور شده است. روش تحقیق، تحلیلی-اکتشافی است. در این پژوهش منابع و اطلاعات از طریق منابع کتابخانه ای و همچنین سرشماری های عمومی نفوس و مسکن، طرح های آمایش سرزمین جمع آوری شده است. شاخص های مورد بررسی 40 شاخص اقتصادی، اجتماعی، نهادی، اجرایی است که با استفاده از مدل تحلیل شبکه (ANP) به بررسی موانع و تنگناهای آمایش سرزمینی کشور و میزان تاثیرگذاری هریک از موانع در سطح توسعه یافتگی مناطق کشور پرداخته شده است. همچنین نتایج حاصل از مدل تحلیل شبکه نیز بیانگر این است که شاخص های نهادی با مقدار 059/0 بیشترین نقش را در تنگناهای طرح های آمایش سرزمین کشور را باعث شده است. مدلسازی معادلات ساختاری تنگناهای آمایش سرزمین کشور نیز نشان می دهد تأثیرات موانع نهادی روی طرح های آمایش سرزمین در کشور با ضریب مستقیم و مثبت 98/0 است که این موانع دارای قدرت تبیین کنندگی تغییرات در شاخص های اقتصادی و اجتماعی کشور می باشد.
۱۲.

امکان سنجی توسعه گردشگری ورزشی قایقرانی کانوپولو در رودخانه صوفی چای مراغه

کلید واژه ها: امکان سنجی توریسم ورزشی قایقرانی کانوپولو شهر مراغه مدل استراتژیک SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 67 تعداد دانلود : 137
یکی از مشکلات موجود در امر توسعه ورزش های آبی مثل قایقرانی در شهر مراغه ، عدم برنامه ریزی برای آن و تاسیسات جانبی آن، و از سوی قرار گیری این تاسیسات در مکان های نامناسب می باشد. چراکه منابع و پهنه های آبی در منطقه به واسطه خشکسالی های اخیر با کمبود رو به رو می باشد، استفاده بهینه از این محدودیتها نیازمند برنامه ریزی دقیق می باشد. لذا پژوهش حاضر، درصدد امکان سنجی توسعه گردشگری ورزش های رودخانه ای (قایقرانی کانوپولو) در شهر مراغه بر اساس تحلیل SWOT می باشد. نوع پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده که به روش پیمایشی انجام گردید. جامعه آماری تحقیق شامل 50 نفر از متخصصین گردشگری و مدیریت ورزشی شهرستان و استان آذربایجان شرقی بودند که همه افراد به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان داد از دیدگاه افراد مورد مطالعه، در بین عوامل داخلی، جذابیت فرهنگی و باستانی و توریستی شهرستان مراغه با توجه به قدمت دیرینه این شهر با امتیاز وزنی0.37به عنوان مهم ترین نقاط قوت و نبود هتل و رستوران مطلوب و کافی برای جذب گردشگران با امتیا ز وزنی0.37 به عنوان مهم-ترین نقطه ضعف درتوسعه گردشگری ورزشی شهر مراغه شناخته شد. در بین عوامل خارجی، همجواری با قطب بزرگ جمعیتی در منطقه مانند تبریز و... با امتیاز وزنی 0.45 به عنوان مهم ترین فرصت پیش روی توسعه گردشگری و نبود تسهیلات لازم برای بخش خصوصی و نبود انسجام و هماهنگی میان سازمان های مختلف با امتیا ز وزنی0.45، به عنوان مهم ترین تهدیدهای توسعه گردشگری ورزشی شهر مراغه مورد ارزیابی قرار گرفتند. در انتهای مقاله راهکارهایی برای توسعه گردشگری ورزشی مطرح شده است.
۱۳.

بررسی میزان رضایتمندی ساکنان بافت های فرسوده از اقدامات مدیریت شهری (مطالعه موردی: منطقه دو، کلانشهر تهران)

کلید واژه ها: مدیریت شهری بافت فرسوده شهری کلانشهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 478 تعداد دانلود : 989
در جامعه امروز شهری برای دستیابی به توسعه پایدار شهری محلات بنیادی ترین عناصر شهری و حلقه واسط بین مدیریت شهری و شهروندان است. همچنین سیاست گذاری های دوگانه و مغایر در احداث واحدهای مسکونی ارزان قیمت و گسترش روز افزون محدوده خدماتی شهرها باعث گردیده عملاً محدوده بافت های فرسوده که عمدتاً در مناطق مرکزی شهرها واقع گردیده از دید دست اندکاران و سیاست گذاران امر توسعه مخفی مانده و عملاً به فراموشی سپرده شده اند. لذا هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان رضایتمندی ساکنان بافت های فرسوده از اقدامات مدیریت شهری منطقه دو، کلانشهر تهران است که به منظور نیل به این هدف از روش توصیفی _ تحلیلی و مطالعات میدانی استفاده شده است. تعداد نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 488 نفر تعیین گردیده است و دسترسی به نمونه ها نیز با شیوه تصادفی ساده سیستماتیک صورت پذیرفته است. داده ها با بهره گیری از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری ناپارامتریک و اطلاعات اسنادی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق، بیانگر وجود رابطه معنادار در سطح 99 درصد میان اقدامات و برنامه های مدیریت شهری با کیفیت زندگی در بافت های فرسوده شهری وجود دارد.
۱۴.

آشکارسازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای طی دوره 2017-1998 (مطالعه موردی: شهرستان بناب)

کلید واژه ها: کاربری اراضی تصاویر ماهواره ای سنجش دور (RS) شهرستان بناب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 370 تعداد دانلود : 170
تغییرات کاربری زمین شهری سالهای زیادی مورد مطالعه قرار گرفته است؛ اما، ظهور تصاویر ماهوارهای و تکنیک های زمین مکانی، بُعد جدیدی برای بازبینی و ارزیابی تغییرات پوشش کاربری زمین باز کرده است. پژوهش حاضر به ارزیابی تغییرات کاربری اراضی توسعه شهرستان بناب در بازه زمانی 1998 تا 2017 با استفاده تلفیقی روش های سیستم اطلاعات-جغرافیایی (GIS) و سنجش از دور (RS) انجام گرفته است. لذا اطلاع از نسبت کاربری ها در یک محیط شهری و نحوه تغییرات آن در گذر زمان یکی از مهم ترین موارد در برنامه ریزی ها می باشد. شهرستان در ترازهای ارتفاعی بین 1600 تا 1700 متر درحال توسعه است که برای توسعه شهری مطلوب می باشد.از سال 1998 تا سال های 2007 و 2013 درصد کاربری شهری افزایش یافته و در سال 2017، 32.33 درصد بوده است که شامل 2125.26 هکتار را شامل می شود. با توجه به نتایج حاصل از پردازش تصاویر ماهواره ای، شهر بناب گسترش فضایی- کالبدی قابل توجهی داشته است. با اطلاع از نسبت تغییرات کاربری ها در گذر زمان می توان تغییرات آتی را پیش بینی نمود و اقدامات مقتضی را انجام داد.
۱۵.

گردشگری و آسایش اقلیمی با تاکید بر برنامه ریزی و مدیریت شهرهای ساحلی مطالعه موردی: شهر نور

کلید واژه ها: ساختارهای اجتماعی و فرهنگی ساختارهای اقتصادی گردشگری شهر نور آمایش سرزمین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 860 تعداد دانلود : 597
آب و هوای مناسب و شناخت کافی از شرایط اقلیمی در مقصد یکی از مهمترین عناصر در بحث گردشگری است و می تواند به عنوان یک عاملجاذب یا دافع برای گردشگران باشد. این تحقیق از نوع کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی – تحلیلی است جامعه آماری ما در این پژوهش خانوارهای شهر نور، مسئولین و گردشگران می باشند که برای بررسی تاثیرات عوامل مطرح شده در گردشگری از ابزار پرسشنامه استفاده که توسط جامعه آماری فوق پاسخ و داده ها با استفاده از آزمون های آماری نرم افزار Spss و با و مدل HOLSAT به تجزیه تحلیل داده های پژوهش پرداخته ایم. همچنین به منظور سنجش شرایط آسایش مناسب برای گردشگران در ماه های مختلف از نرم افزار TCI بهره گرفته شد که نتایج حاکی از عوامل اقتصادی و اجتماعی-فرهنگی نشان دهنده این مسئله می باشد که مطابق آزمون های آماری گرفته شده از مولفه های دو فرضیه هر دو فرضیه تأیید می شوند و این ساختار ها توانسته اند موجبات توسعه گردشگری منطقه را فراهم آورند و نتایج حاصله از مدل HOLSAT نشان از مثبت بودن عملکرد موجود در مولفه های ساختار اقتصادی و متناقض بودن عملکرد برخی از مولفه های ساختار اجتماعی – فرهنگی می باشد که نشان از نیازمندی در راستایی برنامه ریزی مجدد در این راستا می باشد همچنین نتایج حاصل شده از ارزبابی شرایط آسایش نشان می دهد که از نظر شاخص اقلیم گردشگری و بوم گردی شهر نور در بیشتر ایام سال بخصوص ماه های دی،اسفند، فروردین، اردیبهشت، مهر،آبان ازشرایط عالی وخوب برای فعالیت های توریسی برخوردار می باشند.
۱۶.

تحلیل فضایی و سطح بندی وضعیت ساخت مسکن در استان های کشور

کلید واژه ها: استان‎های کشور ساخت و ساز مسکن تحلیل عاملی تحلیل خوشه‌ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 142 تعداد دانلود : 546
مسکن به عنوان یک نیاز اساسی و به عنوان نمودی از ایفای نقشهای اساسی انسان، پدیدهای جغرافیایی بوده و نقش مهمی نیز در توسعه جوامع انسانی دارد. هدف اصلی این پژوهش، سنجش و تحلیل فضایی وضعیت ساخت و ساز مسکن در سطح استان های کشور(31 استان) است. با استفاده از تحلیل فضایی و برآورده شدن یک دید فضایی می توان در سطح کشور، استانهایی که وضعیت برخوردار یا محرومی در مورد ساخت و ساز مسکن دارند را شناسایی و تحلیل کرد، تا بدانیم آیا استانهای کشور از لحاظ وضعیت ساخت و ساز مسکن متعادل می باشند و کدام استانهای کشور دارای وضعیت نزدیک به هم هستند. در پژوهش فوق با استفاده از نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال96 استانهای کشور، 37متغیر نرمال شده به کار گرفته شد. این متغیرها با روش تحلیل عاملی به 8 عامل کاهش یافت و در مولفه های معنی دار قرار داده شد. سپس استان های کشور با مدل تحلیل خوشه ای به 4 گروه همگن تقسیم شدند. نتیجه تحقیق نشان داد که استان تهران به تنهایی بالاترین سطح برخورداری در ساخت و ساز مسکن را داشته و در سطح اول یعنی بسیار برخوردار می باشند و 22 استان کشور در پایین ترین سطح(محروم) قرار دارند.
۱۷.

بازآفرینی سکونتگاه های غیررسمی در حاشیه شهرها با تأکید بر برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM): محله هادی آباد شهر قزوین

کلید واژه ها: بازآفرینی محله هادی آباد سکونتگاه غیررسمی حاشیه شهرها برنامه استراتژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 750 تعداد دانلود : 422
سکونتگاه های غیررسمی به عنوان یکی از معضلات «کشورهای در حال توسعه» محسوب می شوند که دارای مشکلات بی شماری در زمینه شهرسازی هستند. این مناطق شهری در جوامع مختلف به شکل های متفاوتی از جمله حاشیه نشینی، گتو، آلونک نشینی و ... وجود دارند. در ایران نیز سکونتگاه های غیررسمی یکی از مشکلات و چالشهای عمده جامعه شهری به شمار می آیند که پیامدها و اثرات نامطلوبی چون ساخت و سازهای غیراصولی، تراکم بالا، محیط شهری نامطلوب، کمبود خدمات شهری و ... را برای شهرها بالاخص کلانشهرها بوجود آورده اند. اسکان غیررسمی در شهر قزوین نیز مسائل و مشکلات متعددی ایجاد نموده است که نیازمند پژوهش های علمی و ارایه راهکارهای اجرایی است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر، بازآفرینی محله هادی آباد قزوین به منظور معرفی راهبردهای ارتقاء کیفیت زندگی در آن است. روش تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر منابع کتابخانه ای، اسنادی، بررسی های میدانی و پرسشنامه است. جامعه آماری کلیه ساکنان محله هادی آباد است و حجم نمونه شامل 40 نفر از ساکنین محله است که با فرمول «کوکران» محاسبه شده است و همچنین برای تحلیل از روش برنامه ریزی استراتژیک کمی (QSPM) بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند راهبردهای بازآفرینی اقتصادی، اجتماعی، محیطی و کالبدی می تواند در ارتقا کیفیت زندگی در این محله موثر باشد به صورتی که با دادن تسهیلاتی مانند اعطای وام به ساکنین برای نوسازی قطعات و تجمیع آنها و ایجاد فضای کسب و کار می توان مانع خروج جوانان از محله شده و الگوی جمعیتی را حفظ نمود، بعلاوه با تعریض معابر به عنوان اقدامی مناسب، سهولت رفت و آمد را فراهم کرد.
۱۸.

بازآفرینی بافت های فرسوده شهری با رویکرد رقابت پذیری ، مطالعه موردی : شهر دو گنبدان

نویسنده:

کلید واژه ها: بافت فرسوده بازآفرینی رقابت پذیری شهر دو گنبدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 133 تعداد دانلود : 273
بافت های فرسوده اغلب در محدوده های قدیمی،محروم شهری ازنظر اجتماعی ،اقتصادی و کالبدی قرار دارند . این عامل عدم پویایی و رونق اقتصادی حیات شهری در آن هاست.روش پژوهشی با توجه به ماهیت موضوع ،معیارهای رقابت پذیری ، رویکرد حاکم بر این پژوهش ،روش توصیفی –تحلیلی و پیمایشی با استفاده از مشاهده و مصاحبه است و به لحاظ هدف کاربردی است.علاوه بر این ، به منظور تقویت پایه های نظری ، دقت در گردآوری اطلاعات از روش های مطالعه اسناد و مدارک نیز بهره گرفته شده است .جامعه ی آماری کل شهر دو گنبدان در ارتباط نمونه ی آماری 200نفر ساکنان بافت فرسوده شهر دو گنبدان تعیین گردید .بعد از طراحی پرسشنامه با توجه به متغیرهای تحقیق(استراتژی و توان رقابتی ، شرایط تقاضا و شرایط عوامل تولید )تعیین شده مورد پرسش قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد : عوامل مربوط به مشارکت در صرفه جویی در مقیاس ۳۰/۳درصد نزدیکی به دفاتر نوسازی و بهسازی با ضریب ۷۹/۲ درصد ، عوامل دسترسی به نیروی انسانی متخصص برنامه ریزی شهری با ضریب ۸۲/۲ درصد بیشترین امتیاز بین شاخص های رقابت پذیری جهت تحقق بازآفرینی بافت های فرسوده شهر دوگنبدان کسب کرده اند ؛ بدین ترتیب راهکارها و پیشنهاد هایی نیز ارائه شده است.
۱۹.

بررسی نقش مراسم و آیین های معنوی و مذهبی در رونق گردشگری مذهبی( محرم) مورد مطالعه :( مراسم نخل گردانی در استان یزد)

نویسنده:

کلید واژه ها: نخل گردانی گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 785 تعداد دانلود : 759
: گردشگری مذهبی، نوع معنوی از گونه های گردشگری می باشد که توانسته در عصر حاضر توجه جوامع را پیش از پیش به خود معطوف سازد . آیین ها و مراسم مذهبی و معنوی با توجه به ماهیت معنوی که دارند موجب ایجاد حس دلبستگی و تعلق خاطر در میان مردم و گردشگران می شوند و همین امر موجب رونق گردشگری مذهبی در ایران می گردد. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی به بررسی و معرفی نقش ایین ها و مراسم مذهبی و معنوی نخل گردانی در استان یزد می پردازد. روش گردآوری اطلاعات بصورت مطالعات اسنادیی- کتابخانه ای و میدانی می باشد. نتایج حاکی از ان است که در ایران مراسم و آیین های مذهبی و معنوی موجب حس تعلق خاطر و دلبستگی در میان گردشگران شده است و همین امر موجب ارتقاء گردشگری مذهبی در کشور می شود.در ضمن تاثیر گردشگری مذهبی برکشور شامل داشتن جامعه ی سالم و پایدار است که ارتباط تنگاتنگی با ارتقاء سطح کیفی و کمی برگزاری مراسم و ایین ها دارد که افزایش میزان گردشگران را نیز بدنبال خواهد داشت .
۲۰.

تحلیل راهبردی بازار یابی محصولات گلخانه ای در توسعه کارآفرینی روستایی (مورد مطالعه : دهستان بیگم قلعه)

کلید واژه ها: بازاریابی محصولات گلخانه ای کارآفرینی کارآفرینی روستایی بیگم قلعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 477 تعداد دانلود : 673
کشتهای گلخانه ای با توجه به فراهم نمودن شرایط مصنوعی تولید و خنثی کردن عوامل محیطی اهمیت ویژه ای در پیشبرد فرآیندهای توسعه ی کشاورزی دارند بدیهی است برنامه ریزی مناسب در جهت توسعه ی این نظام تولید با توجه به شرایط ویژه آن نیازمند شناخت عوامل و محدودیتها و دارای نقاط قوت و ضعف و فرصت هایی در توسعه کشت هستند. کارشناسان بخش کشاورزی بهره گیری از کشت های گلخانه ای را با توجه به افزایش 10 برابری عملکرد نسبت به کشت در فضای باز شیوه ی مناسب برای تحقق امنیت غذایی می دانند.با این وجود توسعه ی واحدهای کشت گلخانه ای نیازمند افرادی با خصلت های کارآفرین می باشد. چون کارآفرینی تبدیل ایده نو به محصول و یا خدمات جدید است و مزایایی همچون تسهیل بازاریابی محصولات ایجاد اشتغال، افزایش بهره وری ، خوداتکایی و رشد اقتصادی را در محصولات کشاورزی روستا به ثمر خواهد داشت. امروز ه کشتهای گلخانه ای در نواحی روستایی یکی از عواملی است که در اقتصاد روستایی تأثیر گذار است. هدف از نگارش این مقاله تحلیل قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای کشت گلخانه ای در توسعه ی کارآفرینی و اشتغال زایی روستایی است
۲۱.

بررسی عوامل تأثیرگذار بر انتظارات مشتریان از کیفیت خدمات دفاتر مسافرتی و گردشگری ایران و ارائه راهکارهای جهت ارتقاء (مورد مطالعه: دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری شهر تهران)

کلید واژه ها: انتظارات مشتری کیفیت خدمات دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 970 تعداد دانلود : 521
این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی انتظارات مشتریان از کیفیت خدمات دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری بر اساس ابعاد پنجگانه مدل سروکوال به انجام رسید . این تحقیق، از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ رویکرد توسعه ای می باشد.در این تحقیق ، مشتریان دفاتر خدمات مسافرتی در شهر تهران به عنوان جامعه آماری در نظر گرفته شدند که تعداد آنها بیش از ۱۰۰ هزار نفر بود. بر اساس جدول کرجسی و مورگان ، برای جوامعی با حجم بیش از ۱۰۰۰۰۰ نفر ، به حداقل ۳۸۴ نفر نمونه آماری نیاز می باشد که در این تحقیق سعی شد از طریق روش نمونه برداری خوشه ای با حجم برابر ، فرایند نمونه گیری انجام شود.همچنین در این تحقیق از سه پرسشنامه محقق ساز جهت شناسایی، غربالگری انتظارات مشتریان، از روش های تجزیه و تحلیل توصیفی (فراوانی) و استنباطی (آزمون کولموگراف -اسمیرنوف و تحلیل عاملی تائیدی)استفاده شد. در این فاز جهت انجام آزمونهای لازمه ، از نرم افزار های EXCEL-SPSS-LISREL بهره گرفته شد. علاوه بر این ، در فاز دستیابی به وزن و اولویت موارد ، از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شد و جهت انجام محاسبات آن نیز،نرم افزارEXPERT CHOICE . سر انجام نتایج تحقیق منجر به شناسایی ۱۴ انتظار خدمتی در قالب ۵ بعد کلی شدو وزن نسبی و اولویت بندی آنها تعیین گردید.
۲۲.

واکاوی نقش کارآفرینی کشاورزی در اشتغال و توسعه ی روستایی

نویسنده:

کلید واژه ها: کارآفرینی کارآفرینی کشاورزی اشتغال توسعه روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 123 تعداد دانلود : 887
روستاها به عنوان کوچک ترین واحد اجتماعی در هر جامعه ای، از اهمیت ویژه ای برخوردارند بی شک تلاش برای کاهش مسائل و مشکلات این واحدهای اجتماعی و استقرار مناسب آنها در چرخه توسعه، مستلزم توجه ای ویژه است. یکی از عوامل مؤثر در توسعه روستایی، کار آفرینی است. کار آفرینی فرآیند ارتقاء فن آوری با ایجاد یک کسب و کار با سازمان جدید است. توسعه کارآفرینی درتمامی ابعاد و به خصوص در بخش روستایی از جمله ابزارهای مناسب جهت این مهم می باشد. یکی از اهداف کلان توسعه روستایی، کاهش بیکاری و افزایش اشتغال است. کارآفرینی روستایی می تواند صرف نظر از این که یک منبع درآمد و اشتغال برای ساکنین روستا باشد در توسعه اقتصادی روستا و در نهایت توسعه روستایی مؤثر باشد. متنوع سازی اقتصاد روستایی تنها با القا از بیرون محقق نمی شود، مگر این که کارآفرینان محیط های روستایی، خود فرصت ها و منابع بالقوه و بالفعل را بشناسند و با استفاده بهینه از آنها تنوع اشتغال و اقتصاد را برای محیط های روستایی به ارمغان بیاورند؛ به همین جهت ایجاد مزیت های جدید اقتصادی، افزایش رفاه انسانی، جلوگیری از مهاجرت روستاییان به شهرها و برقراری سازگاری بین فعالیت و فضای زندگی در نواحی روستایی از اهداف توسعه روستایی و افزایش اشتغال است.
۲۳.

بررسی عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر آگاهی های زیست محیطی روستاییان؛ روستاهای شهرستان پاوه

کلید واژه ها: عوامل اقتصادی و اجتماعی آگاهی های زیست محیطی روستاییان شهرستان پاوه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 675 تعداد دانلود : 139
امروزه راهبرده ای زیست محیطی در برنامه ریزی روستایی، سازماندهی فعالیت های مرتبط با منابع طبیعی با هدف حفاظت از محیط از طریق آگاه سازی جوامع محلی می باشد. در همین راستا، پژوهش حاضر در صدد تبیین تحلیل فضایی عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر آگاهی های زیست محیطی روستاییان شهرستان پاوه می باشد. تحقیق حاضر از حیث روش کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را سرپرستان خانوارهای روستایی شهرستان پاوه تشکیل می دهند. برای انتخاب خانوارهای نمونه، کلیه روستاها با توجه به طبقه ای (برحسب خانوار) که در آن قرار داشتند، کدبندی و با استفاده از نرم افزار Mini-Tab، تعداد هشت روستا به شیوه کاملا تصادفی (چهار روستا در منطقه کوهستانی و چهار روستا در مناطق دره ای) انتخاب شدند، بدین ترتیب حجم کل خانوارهای انتخابی 2085 به دست آمده که براساس فرمول کوکران، نمونه ای به تعداد ۲80 نفر انتخاب گردیده است، این تعداد به روش تخصیص متناسب، بین هشت روستای نمونه به صورت تصادفی سیستماتیک توزیع شده است. ابزار اصلی جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد که اعتبار ابزار تحقیق نیز با استفاده از اعتبار صوری(مراجعه به متخصصان) تایید شد و برای تعیین ارزیابی پایایی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که با توجه به عدد به دست آمده (88/۰) می توان گفت پرسشنامه ی تحقیق از پایایی بالایی برخوردار است. یافته های تحقیق حاکی از وجود رابطه ی معنا دار بین عوامل اجتماعی و آگاهی های زیست محیطی روستاییان می باشد، همچنین نتایج گویای آن است که بین عوامل اقتصادی و آگاهی های زیست محیطی روستاییان، هیچگونه رابطه معنادار ی وجود ندارد.
۲۴.

ارزیابی تحقق شهر پاک با رویکرد ِ توسعه ی پایدارشهری مطالعه موردی: شهر یاسوج

کلید واژه ها: شهر پاک توسعه پایدار شهری شهر یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 601 تعداد دانلود : 875
ویژگی عصر ما شهرنشین شدن جمعیت ، افزایش جمعیت شهرها و به تبع آن توسعه شهرهای کوچک و بزرگ است. شهرنشینی بیش از پنج هزار سال قدمت دارد. به سال ۱۹۰۰ میلادی از هر هشت نفر فقط یک نفر در مناطق شهری زندگی می کرده است با روند گسترش شهر نشینی تحقق شهر پاک با رویکرد توسعه پایدار به وقفه می افتد . در مقاله ی حاضر با هدف ارزیابی تحقق شهر پاک با رویکرد ِ توسعه پایدار شهری در دستور کار قرار گرفته است . روش تحقیق تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش مبتنی بر روش های توصیفی - تحلیلی بوده است. داده های گرد آوری شده با استفاده از شاخص های توسعه پایدار با تأکید بر تحقق شهر پاک با استفاده از تکنیک سوات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است و در نهایت راهکارها و راهبردهای اجرایی پیشنهاد شده است . نتایج تحقیق نشان می دهد : اجرای طرح جنگلانه، پاکسازی مناطق ذخیره گاه دنا، برگزاری کلاس های آموزشی پسماند ، آموزش کاشت بلوط در مدارس ، برگزاری مسابقه نقاشی با موضوع هوای پاک، شناسنامه دار کردن بلوط ها و کاشت گیاهان در حال انقراض از مهم ترین فعالیت های این تشکل است . برپایی نمایشگاه توانمندسازی بانوان ، پاکسازی پارک جنگلی یاسوج در هفته سلامت ، برگزاری کارگاه اطفای حریق ، برپایی غرفه نهضت سبز در نمایشگاه فیلم سبز و کاشت بذر گیاهان بومی در منطقه دمچنار بویراحمد را می تواند به عنوان راهکارهای دیگر نیز تلقی نمود.
۲۵.

اولویت بندی و ارتباط سنجی مولفه های بازاریابی موثر بر شکل گیری تصویر ذهنی اولیه تا تصویر ذهنی نهایی

کلید واژه ها: تصویر مقصد انتظارت شواهد فیزیکی ادراکات تجاری سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 902 تعداد دانلود : 911
بازاریابی تصویر مقصد، نقطه شروع یک بازاریابی موفق است، زیرا تصویر و انتظارات از تجربیات سفر که بازدید کنندگان در آینده خواهند داشت، افکار انها را به یک مقصد خاص مربوط می کند. عوامل تاثیر گذار بر تصویر ذهنی گردشگران یکی از مهم ترین موضوعات در تحقیقات بازاریابی است تا انجا که بسیاری از کشورها از ابزارهای ترفیعی و ترویجی بسیاری برای ایجاد تصویر ذهنی مثبت و رضایتمندی گردشگران از مقصد، استفاده می کنند. این مفهوم در حوزه خدماتی چون گردشگری بسیار پر اهمیت است، زیرا هم بر انتخاب مجدد مقصد تاثیر می گذارد و هم بر معرفی مقصد به دیگران نقش حیاتی دارد. بدون ارتباط سنجی و اولویت بندی عوامل موثر در ایجاد تصویر مثبت و رضایت-مندی گردشگران نمی توان به یک بازاریابی موفق و پاسخگوی دقیق به خواسته های گردشگران نائل شد. هدف این مقاله تعیین ارتباط بین مولفه های بازاریابی و تاثیرگذاری انها در ایجاد تصویر ذهنی مقصد است. تحقیق حاضر در زمره تحقیقات های توصیفی و از نوع تحلیلی- اسنادی قرار می گیرد.
۲۶.

ارزیابی شاخص های زیست پذیری شهری در سطح محلات شهر سردشت با مدل کوپراس

کلید واژه ها: زیست پذیری توسعه پایدار سردشت محلات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 476 تعداد دانلود : 411
شهرها بعد از انقلاب صنعتی با تغییر الگوی نقش پیرامونی به مرکز باعث جذب سرمایه گذاری های عظیم شدند و این خود سیر عظیم از مهاجرت ها از روستا به شهر را ایجاد کرد که متعاقبا تحولات زیادی در ابعاد اجتماعی،فرهنگی، اقتصادی، کالبدی، زیست محیطی در پی داشت. این تحولات میتوانند مثبت یا منفی باشند. با توجه به پتانسیل های ظرف شهر دربرابر مهاجرات ها و چالش های شهری( از جمله آلودگی ، ناهنجاری های اجتماعی و غیره) برنامه ریزان که متصدی امور شهر هستند می باید زیست پذیری شهری که یکی از شاخص های توسعه پایدار شهر به شمار می آید در اولویت برنامه-های خود قرار دهند. هدف از این پژوهش ارزیابی شاخص های زیست پذیری شهری در سردشت بوده است. در این پژوهش از 18شاخص استفاده شده است که برای ارزیابی آنها از anp و برای تحلیل و سطح بندی در سطح شهر از مدل کوپراس و برای ترسیم نقشه از GIS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که شاخص های زیست پذیری شهری در سطح محلات سردشت به صورت مناسب توزیع نشده-اند.محلات فرهنگیان، آشان و سرچاوه بیشترین مقدار برخورداری را داشته اند و محلات سه راه مارغان، دلتانچک در رتبه آخر زیست پذیری قرار گرفته اند.
۲۷.

ارزشیابی زیست محیطی محل های دفن پسماندهای شهری (مطالعه موردی شهرستان قائن)

کلید واژه ها: شهرستان قائن ارزشیابی زیست محیطی پسماندهای شهری و محل دفن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 808 تعداد دانلود : 1000
هدف از این تحقیق بررسی وضعیت محل های دفن موجود در شهرستان قائن و تسهیل عملیات مدیریتی در جهت بهبود و یا تغییر محل این مناطق در شهرستان قائن می باشد... در این مطالعه سعی شده تا ضمن بررسی شرایط موجود در مدیریت پسماند شهر قائن راهکارهای مناسب و موثر در زمینه توسعه صنایع بازیافت و استحصال انرژی از پسماند و معرفی گردد. بدین منظور در این تحقیق پس از انجام مطالعات کتابخانه ای و گردآوری نقشه های مورد نیاز، بررسی های و گردآوری مشخصات هر یک از محل های دفن صورت گرفت و به ارزشیابی میدانی و سپس موقعیت مناطق با GPS تعیین گردید و در انتها به محدویت های زیست محیطی محل های دفن پسماندهای شهری شهرستان قائن با سامانه. GISپرداخته شد و بهترین مکان جهت دفن مواد پیش بینی گردید. دستیابی به راهکارهای مناسب جهت کاهش تولید زباله و هر گونه تغییر در ترکیب اجزای آن مستلزم شناخت وضع موجود شهر، عملکرد و نقش غالب شهر، شرایط اقتصادی و وضعیت اجتماعی و فرهنگی شهروندان می باشد . آشنایی با فرهنگ، آداب و رسوم، شیوه های معیشتی، عادات غذایی و میزان سواد و بسیاری از عوامل دیگر در این زمینه دارای اهمیت و قابل بررسی است .مهمترین و اولین اولویت در سلسله مراتب مدیریت پسماند، اجتناب از تولید می باشد . شهرستان قائن علی رغم برخورداری از استاندارها و سرانه های زیست محیطی مناسب دارای مکان مناسبی برای جمع آوری و دفع و بازیافت زباله ها نبوده ؛ با توجه به تحقیقات این پژوهش بهترین مکان برای دفع زباله در خارج از شهر و حد فاصل قاین و روستای خضری تعیین گردید.
۲۸.

آینده پژوهی بازارچه های مرزی در راستای توسعه پایدار (مطالعه موردی: شهر سردشت)

کلید واژه ها: آینده پژوهی بازارچه مرزی توسعه پایدار شهر مرزی سردشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 405 تعداد دانلود : 745
با توجه به اینکه بازارچه های مرزی در توسعه شهرهای مرزی تأثیر و نقش قابل ملاحظه ای دارند. لذا آینده پژوهی بازارچه-های مرزی و لزوم توجه به شهرهای مرزی در راستای توسعه ای پایدار می تواند نقش اساسی در ترقی و پیشرفت توسعه اقتصادی نواحی مرزی، بهبود استانداردهای زندگی مردم، کاهش فقر، توزیع مناسب درآمد، ایجاد روابط دوستی و آشنایی بیشتر، تسریع همکاری های بیشتر بین نواحی مرزی داشته باشد. هدف از پژوهش حاضر آینده پژوهی بازارچه مرزی سردشت در راستای توسعه پایدار می باشد برای این منظور از 24 شاخص جهت برسی وضعیت و ترسیم آینده مطلوب بازارچه مرزی سردشت استفاده شده، که برای وزن دهی از روش دلفی ( کارشناسان) و برای ارزیابی وضعیت و آینده نگاری از نرم افزار میک مک استفاده و برای ترسیم نقشه نیز از نرم افزارGIS استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهند، در بسیاری از شاخص های راهبرد بازارچه شهر مرزی شهر سردشت در راستای توسعه پایدار ، کمبود هایی مشاهده شده است و بازارچه از اهداف اولیه خود در بسیاری از موارد فاصله گرفته است(مواردی چون مبادلات مرزی، توسعه اقتصادی، اشتغال زایی سالم، توسعه زیرساخت ها، بومی سازی، امنیت اجتماعی، امنیت اقتصادی، تثبیت جمعیت و...) و در برخی موارد سطح مدیریت بازارچه با مشکلاتی روبرو شده است، درنهایت با توجه به یافته های پژوهش، راهکارهایی برای بهبود هرچه بیشتر نقش بازارچه در منطقه ارائه شده است.
۲۹.

تحلیل و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در ابعاد کالبدی-فضایی و محیطی کیفیت زندگی روستایی(مطالعه موردی: روستای میداوود وسطی، شهرستان باغملک)

کلید واژه ها: طرح هادی کالبدی - فضایی محیطی روستای میداوود وسطی شهرستان باغملک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 58
کیفیت زندگی در محیط روستایی با واقعیت و استانداردهای زندگی انسانی معاصر تفاوت بسیار دارد و این شرایط زیست و سکونت را در محیط روستایی با چالش مواجه کرده است از این رو طرح هادی روستایی با قدمتی بیش از سه دهه چشم انداز فضایی _ کالبدی روستا را طراحی و بستری مناسب برای توزیع بهینه خدمات دولتی و عمومی فراهم و شرایط لازم را برای پایداری جمعیت روستا ایجاد می کند. هدف اصلی این تحقیق تحلیل و ارزیابی اثرات اجرای طرح هادی در ابعاد کالبدی – فضایی ومحیطی کیفیت زندگی در روستای میداود وسطی شهرستان باغملک است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی نوع توصیفی و همبستگی است جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان روستای میداوود سطی در شهرستان باغملک می باشد که در این تحقیق نمونه پژوهش به صورت تصادفی در میان 128 پرسش شونده توزیع شد. ابزار گردآوری داده های تحقیق پرسشنامه محقق ساخت است. نتایج این تحقیق نشان داده که روستای میداوود وسطی از نظر بُعد زیست محیطی روستا در زمینه بهبود کیفیت زندگی دارای ارتباط معناداری می باشد یعنی طرح هادی روستای میداوود وسطی از بُعد زیست محیطی توانسته بر بهبود کیفیت زندگی روستایی اثر بگذارد و دارای وضعیت زیست محیطی خوبی می باشد، از نظر وضعیت در زمینه بهبود کیفیت زندگی دارای ارتباط مبهبود کیفیت زندگی ساکنین این روستا شده است و روستاوود شده و از نظر وضعیت کاربری اراضی در زمینه بهبود کیفیت زندگی دارای ارتباط معناداری می باشد یعنی طرح هادری در زمینه وضعیت کاربری اراضی باعث بهبود وضعیت کیفیت زندگی در روستای میداوود شده است.
۳۰.

ارزیابی نقش منظر شهر در راستای تامین امنیت شهروندان در سطح خرد شهری (مورد مطالعه: محله سرتپوله، سنندج)

کلید واژه ها: منظر شهری امنیت شهروندان محله سرتپوله شهر سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 13 تعداد دانلود : 615
در حال حاضر یکی از مهمترین آسیب های شهری بر پیکر شهرها ناشی از آشفتگی و اغتشاش بصری است. از طرف دیگر، امنیت و منظر شهری، واژه هایی هستند که اگرچه هردو از زیرمجموعه های علم شهرسازی و معماری منظر محسوب می شوند، اما نیاز به بررسی دقیق تر ارتباط بین آنها وجود دارد. این در حالی است که نظریات و تجارب متعدد نشان می دهد بسیاری از معیارها و سنجه های به دست آمده در تحقیقات مختلف که منجر به ایجاد حس امنیت در شهروندان می شود، مستقیم یا غیرمستقیم با اصول به کار رفته در طراحی منظر شهرها ارتباط داشته و می تواند حس مذکور را کاهش یا افزایش دهد. به عبارت دیگر، منظر شهری باید حریم امن زندگی شهروندان باشد. مقاله حاضر بر آن است تا با انتخاب دقیق معیارهای خاص امنیت شهری - که برگرفته از مطالعات قبلی بوده و با منظر و سیمای شهر در ارتباط است - نقش منظر در تأمین حس امنیت شهروندان را براساس مدل و ضرایب اهمیت معیارها ارزیابی کرده و در انتها، راهکارهای برنامه ریزی و نکاتی کلی برگرفته از مدل پژوهش برای تقویت نقش منظر شهری در تأمین امنیت شهروندان ارائه دهد. بدین ترتیب از آزمون های رگرسیون چند متغیره و آزمون t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که متغیرهای خاطره انگیزی، هویت مکان و حس مکان به ترتیب با ارزش عددی «425.، 408. و 398.» بیشترین تاثیر را بر احساس امنیت در محله داشته اند.
۳۱.

میزان رضایت شهروندان از پلیس راهنمایی و رانندگی در کاهش و کنترل تصادفات (مطالعه موردی: شهر مرودشت)

کلید واژه ها: تصادفات رضایتمندی راهنمایی و رانندگی شهر مرودشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 670 تعداد دانلود : 182
در ایران از میان حوادث مختلف مرتبط با زیرساخت حمل و نقل جاده ای، تصادف رانندگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. طوری که 25 درصد تلفات ناشی از مرگ و میرهای غیر طبیعی کشور ناشی از تصادفات ترافیکی است. صدمات و خسارات ناشی از تصادفات ترافیکی، امری مهم و قابل ملاحظه است که متأسفانه در اغلب موارد نادیده گرفته می شود. این پژوهش با هدف اصلی بررسی میزان رضایت شهروندان از عملکرد پلیس راهنمایی و رانندگی در کاهش و کنترل تصادفات در زمره تحقیقات توصیفی-تحلیلی و پیمایشی قرار گرفته و از نظر هدف مطالعه، تحقیق کاربردی-توسعه ای محسوب می شود. جامعه آماری این پژوهش، کلیه شهروندان شهر مرودشت(138649) می باشد برای سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که آلفای به دست آمده (744/.) نشان دهنده پایایی قابل قبول پرسشنامه است. اما در رابطه با جامعه آماری تعداد تصادفات به دلیل محدودیت تعداد تصادفات نمونه گیری انجام نشده است. و کلیه جامعه آماری به عنوان حجم نمونه انتخاب شد. به منظور تهیه نقشه ها و تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش در تحلیل همبستگی اسپیرمن نشان داد که در شهر مرودشت بین سن رانندگان و وقوع تصادفات رابطه ای وجود ندارد و نتایج آزمون تی تک نمونه ای نیز نشان دهنده رضایت شهروندان از پلیس راهنمایی و رانندگی در کاهش و کنترل تصادفات است. سطح اطمینانی 95درصد و سطح معناداری(0.000) و همچنین حدبالا(0.46)و حدپایین مثبت(0.55)که بیانگر در حد متوسط بودن شدت رابطه است و نشان دهنده رضایت شهروندان از پلیس راهنمایی و رانندگی است.
۳۲.

سنجش میزان زیست پذیری محلات شهری (مورد مطالعه : منطقه 11 تهران)

کلید واژه ها: زیست پذیری تحلیل فضایی محلات شهری منطقه 11تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 31 تعداد دانلود : 535
زیست پذیری که مفهوم تحت بررسی این پژوهش است، از اواخر قرن بیستم مورد توجه قرار گرفت است، زیرا فضاهای شهری دچار مسائلی چون کیفیت پایین محیط، آلودگی صوتی و هوا، و ... شده بودند. تحقیق حاضر با هدف شناخت تحلیل فضایی وضعیت موجود زیست پذیری شهری در محلات منطقه 11 شهر تهران بر اساس ابعاد زیست پذیری انجام شده است. پژوهش حاضر به لحاظ روش توصیفی - تحلیلی، به لحاظ نوع، کیفی و از نظر زمانی مقطعی و برای گرداوری داده ها از روش اسنادی- پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش ساکنین منطقه 11 تهران می باشد. داده های مورد نیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تنظیم پرسشنامه با استفاده از طیف پنج گزینه ای لیکرت صورت پذیرفت. اعتبار پرسشنامه با استفاده از نظرات متخصصان تایید شد، و برای سنجش میزان پایایی ابزار از روش الفبای کرونباخ استفاده و با نتیجه (8/0) مورد تایید قرار گرفت. تجزیه تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون های آماری ( آنوا، فرید من وone sample t test ) و ترسیم نقشه ها و تحلیل فضایی داده ها از روش IDWدر نرم افزار GIS انجام شده است. بر اساس یافته های پژوهش، محله منیریه از لحاظ زیست پذیری دارای وضعیت مطلوب و محله اسکندری دارای وضعیت نامطلوب هستند. نتایج پژوهش در تحلیل آماری و تحلیل فضایی نشان دهنده وضعیت زیست پذیری متوسط منطقه 11با گرایش به سمت وضعیت مطلوب را ارزیابی می کند.
۳۳.

برنامه ریزی استراتژیک توسعه توریسم درمانی در محدوده چشمه های آبگرم با استفاده از تکنیک SWOT(مطالعه موردی: منطقه شکار ممنوع بزمان)

کلید واژه ها: برنامه ریزی استراتژیک گردشگری درمانی مدل SWOT منطقه شکار ممنوع بزمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 628 تعداد دانلود : 188
    توریسم درمانی یعنی برخورداری از امکانات درمانی یا بهبود برخی بیماری های گردشگران با استفاده از منابع طبیعی، به عبارت دیگر سفر به قصد درمان عارضه جسمی خاص مانند؛ بیماری پوستی (پسوریازیس )، آرتریت، روماتیسم، یا مشکلات تنفسی با استفاده از منابع طبیعی نظیر چشمه های آبگرم و معدنی، دریاچه های نمک، لجن، شن رادیواکتیو، حمام های گیاهی، نور آفتاب و آب وهوا می باشد. هدف از این پژوهش بررسی توانمندی های منطقه شکار ممنوع بزمان در زمینه جذب توریسم درمانی و ارائه برنامه استراتژیک و توسعه آن است. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی با استفاده از روش برنامه ریزی استراتژیک (SWOT) برای شناسایی نقاط قوت ، ضعف درونی و فرصتها و تهدیدات بیرونی توسعه توریسم درمانی در این شهر بوده است. نتایج حاصل از کاربرد روش حاکی است نقاط قوت وفرصت های موجود برای توسعه این فعالیت درقیاس با تنگناها و نقاط ضعف درونی و نیز تهدیدات بیرونی به مراتب بیشتر بوده و بر این اساس تدوین استراتژی های توسعه ای (so) برای توسعه این بخش در اولویت قرار گرفته اند. همینطور تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق حکایت از این دارد که مشکلات مربوط به ناشناخته ماندن توریسم درمانی درمنطقه شکار ممنوع بزمان و نبود برنامه ریزی منسجم و هماهنگ با توجه به ماهیت فعالیت توریسم درمانی به عنوان امری بین دستگاهی از مواردی است که باید برای توسعه توریسم درمانی کشور به رفع آن پرداخت. امکانات و تجهیزات زیربنایی هر منطقه به عنوان یکی از بنیادی ترین اشکال عرضه در صنعت گردشگری، بیشترین حجم درآمد زایی را برای جوامع میزبان پس از صنعت حمل و نقل و جابه جایی گردشگران به وجود می آورد.
۳۴.

ارایه مدلی برای بررسی و تعیین حداقل تقاضای پارکینگ در بستر سامانه اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: منطقه 13 شهرداری شهر تهران)

نویسنده:

کلید واژه ها: حداقل تقاضای پارکینگ ITE GIS منطقه 13 شهرداری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 202 تعداد دانلود : 204
با افزایش مالکیت وسیله نقلیه و سهم استفاده از آن در سفرهای شهری و عدم فرهنگ سازی و ایجاد ساختارهای متناسب حمل و نقل همگانی به منظور کاهش تقاضای سفر وسایل نقلیه شخصی، باعث شده تا مشکلات مربوط به تأمین پارکینگ به گونه های مختلف نمایان شود. در این پژوهش تلاش شد، مدلی برای برآورد حداقل تقاضای پارکینگ ارایه شود. در پایان مدل پیشنهادی بر روی داده های منطقه 13 شهرداری تهران پیاده شد. برای نیل به این هدف اقدام به برآورد حداقل پارکینگ مورد نیاز بر مبنای نوع فعالیت و کاربری اراضی شهری، گردآوری اطلاعات و پیاده سازی این روش در محیط سیتم اطلاعات جغرافیایی صورت گرفت. روش مورد نظر در این پژوهش بر پایه استاندارد نرخ سفر سازی (Trip Generation) موسسه مهندسی حمل و نقل ایالات متحده امریکا بوده است. یافته ها و خروجی این مدل که در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی تحلیل شده است، به صورت نقشه و جدول ارایه شد. یافته های این پژوهش مشخص نمود که مجموع حداقل تقاضا پارکینگ در کل منطقه 85465 فای پارک است. در پایان با توجه به نیاز مبرم به تامین پارکینگ در منطقه برای ساماندهی ترافیکی پیشنهاد شد، پژوهشی برای مکان یابی پارکینگ طبقاتی که از جمله اهداف مطالعات پارکینگ است، انجام شود.
۳۵.

نقش مخاطرات طبیعی(خشکسالی) در مهاجرت روستایی (بخش کردیان – شهرستان جهرم)

کلید واژه ها: مخاطرات طبیعی خشکسالی مهاجرت بخش کردیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 302 تعداد دانلود : 905
مخاطرات طبیعی وقایع یا فرایندهای طبیعی غالب اند که با داشتن پتانسیل هایی، موجب رسیدن آسیب ها و خسارت هایی به انسان ها و محیط زیست و رفاه آنان می شوند. خشکسالی یکی از بلایای طبیعی و بخش جدایی ناپذیر تغییرات آب وهوایی است که ویژگی های آن از قبیل شدت، مدت و بزرگی از محلی به محل دیگر تفاوت دارد. خشکسالی از خطرات زیانباری است که بیش از همه بر اقتصاد سکونتگاههای روستایی تاثیرگذاشته و ممکن است سبب تخلیه روستاها و مهاجرت دایمی گردد. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش مخاطرات طبیعی(خشکسالی) در مهاجرت روستایی است. روش بکار گرفته شده در این پژوهش، روش توصیفی - تحلیلی است در گام نخست از مطالعات کتابخانه ای – اسنادی و پایگاه های اطلاع رسانی استفاده شده است، روش میدانی بر روش مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه که پس از گردآوری، طبقه بندی و سازماندهی اطلاعات، به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که بخش عمده از روستاییان ساکن در شهر و اطراف آن به دلیل عامل اقتصادی از جمله کاهش تولید کشاورزی و جستجوی فرصت های شغلی جدید ناشی از دوره خشکسالی به شهر مهاجرت نموده اند.
۳۶.

تحلیل فضایی نگرش دهیاران به ابعاد توسعه در روستاهای حریم شهر (مطالعه موردی: روستاهای پیرامونی کلانشهر کرمان)

کلید واژه ها: تحلیل فضایی مدیریت روستایی توسعه روستایی شهرستان کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 924
با وجود اتفاق نظر علمی درخصوص توجه به همه ابعاد توسعه، نگرش های موجود در کشور نشان می-دهد توجه به ابعاد خاصی در توسعه روستایی بیشتر است و بخش از این توجه در نتیجه نگرش های مدیریت روستایی در سطح کلان تا محلی است. مهم تر آنکه مدیریت روستایی ضمن هماهنگی امور توسعه روستایی، در روستاهای مختلف به شکل متفاوتی عمل می کند و علیرغم داشتن تشکیلات و وظایف یکپارچه، الگوی مدیریت ثابتی برای تمامی روستاها استفاده نمی شود. این مقاله با هدف بررسی نگرش مدیریت روستایی نسبت به ابعاد توسعه، به تحلیل فضایی این نگرش در روستاهای بخش مرکزی شهرستان کرمان بر اساس فاصله پرداخته است. جامعه آماری مورد پژوهش 40 روستای منتخب دارای دهیاری می باشد. روش شناسی این پژوهش از نظر ماهیت، توصیفی- تحلیلی و از لحاظ هدف کاربردی با استفاده از شیوه مطالعه کتابخانه ای - اسنادی و پیمایشی برای پاسخ گویی به پرسش های تحقیق است. داده ها و اطلاعات پژوهش با کمک پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شدند و برای تحلیل آنها از روش های آماری (آماره های توصیفی میانگین، انحراف معیار، و آزمون Tتک نمونه ای) در نرم افزار Spss استفاد شد. نتایج نشان داد که بیشترین توجه و واکنش دهیاران به ترتیب در بعد اقتصادی با میانگین3.88، بعد کالبدی فیزیکی با میانگین3.66، بعد اجتماعی-فرهنگی با میانگین3.49 و بعد زیست محیطی با میانگین 3.47 بوده است. همچنین در بررسی تأثیر فاصله از شهر تا روستاها با توجه به مولفه های رفتار واکنش دهیاران در برابر شهر نتایج بیانگر آنست که دهیاران که در روستاهای با فاصله کمتر از شهر مانند 1تا 10 کیلومتری(3.85) و 11 تا20کیلومتری (3.71) قرار دارند، نرخ بالاتری از سطح نگرش در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و زیست محیطی را نسبت به دهیاران روستاهای با فاصله بیشتری از شهر نشان داده اند.
۳۷.

تعیین و تحلیل سطوح برخورداری خدماتی دهستان های شهرستان مشهد با بهره گیری از روش ویکور

کلید واژه ها: توسعه توسعه یافتگی مدل ویکور شهرستان مشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 211 تعداد دانلود : 984
نابرابری در بهره مندی از امکانات و عوامل توسعه در مناطق گوناگون پهنه یک سرزمین مانعی، جهت رشد و توسعه همه جانبه به شمار آمده است. لذا در فرآیند برنامه ریزی و مدیریت کشورهای در حال توسعه، موضوع کاهش نابرابری و ایجاد تعادل در روند توسعه مناطق مختلف از اهمیت برجسته ای برخوردار است. آشکار است که توسعه متعادل و متوازن فضاهای جغرافیایی، مستلزم بررسی دقیق و همه جانبه مسائل اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و شناخت بهتر نیازهای جامعه و بهبود آن هاست. هدف از این مقاله بررسی وضعیت شاخص های جمعیتی، آموزشی، اقتصادی، فرهنگی- مذهبی ، زیربنایی، بهداشتی- درمانی، بازرگانی- خدمات، ارتباطات و حمل و نقل و سیاسی- اداری دهستان های شهرستان مشهد و رتبه بندی آن ها از نظر برخوداری است. در این تحقیق با استفاده از تکنیک ویکور، درجه برخورداری هر یک از نواحی محاسبه شده.است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که براساس مدل ویکور دهستان تبادکان در 4 بعد؛ برق و گاز، بهداشتی و درمانی، بازرگانی و خدمات و ارتباطات و حمل و نقل دارای بالاترین ارزش و دهستان طوس در 3 بعد آموزشی، مذهبی وسیاسی و اداری بعد از دهستان تبادکان در رتبه دوم شناخته شده است. همچنین دهستان پایین ولایت در 5 بعد ؛ آموزشی، سیاسی و اداری، برق و گاز، بهداشتی و درمانی، بازرگانی و خدمات دارای کمترین ارزش می باشد و بعد از این دهستان، دهستان کارده در ابعاد فرهنگی و ورزشی، مذهبی و ارتباطات و حمل و نقل دارای کمترین ارزش می باشند. اگرچه شکاف و نابرابری بین دهستان های شهرستان از نظر دسترسی به امکانات مختلف کاهش یافته است اما نقاط روستایی این شهرستان هنوز برای دستیابی به توسعه متوازن و یکپارچه و برخورداری از خدمات راه درازی را پیش رو دارد.
۳۸.

مطالعه ابعاد سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی از دیدگاه روستاییان دهستان مینو بار شهرستان آبادان

کلید واژه ها: روستا توسعه سرمایه اجتماعی دهستان مینوبار شهرستان آبادان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 181 تعداد دانلود : 645
سرمایه اجتماعی یک عامل کلیدی پنهان در توسعه روستایی و بهره وری عوامل تولید به حساب می آید. ساختار سرمایه اجتماعی بر روابط بین انسان و نهادهای تأکید دارد و در برگیرنده مواردی از قبیل قوانین، شبکه های اجتماعی، انجمن ها، نهادها، نقش ها، رویه ها و... است. هدف اصلی این تحقیق مطالعه ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی در توسعه روستایی از دیدگاه روستاییان دهستان مینو بار شهرستان آبادان است. این تحقیق از نظر هدف کاربردی نوع توصیفی و همبستگی است جامعه آماری این پژوهش کلیه ساکنان دهستان مینوبار در شهرستان آبادان می باشد که در این تحقیق نمونه پژوهش به صورت تصادفی در میان 185 پرسش شونده توزیع شد. ابزار گردآوری داده های تحقیق پرسشنامه محقق ساخت است. نتایج نشان داده است که بین ارتباط اعتماد اجتماعی و توسعه روستایی ارتباط معناداری باهم دارند. یعنی اعتماد اجتماعی بر توسعه روستایان تأثیرگذار می باشد و بین ارتباط انسجام اجتماعی و توسعه روستایی ارتباط معناداری دارد یعنی انسجام اجتماعی در دهستان مینوبار باعث توسعه روستایی شده است و بین ارتباط مشارکت اجتماعی و توسعه روستایی ارتباط معناداری دارد یعنی مشارکت اجتماعی در توسعه روستایی دهستان مینوبار تأثیر بسزایی دارد روستاییان از وضعیت اجتماعی و توسعه روستایی در این دهستان رضایت دارند.
۳۹.

تحلیلی بر نقش شوراها در مدیریت یکپارچه شهری با استفاده از فن سوات و برنامه ریزی استراتژیک کمی مطالعه ی موردی : شهر مادوان

کلید واژه ها: مدیریت یکپارچه شهری نقش شوراها فن سوات برنامه ریزی استراتژیک کمی شهر مادوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 513 تعداد دانلود : 956
رویکرد حاکم بر این پژوهش روش توصیفی - پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه است و به لحاظ هدف کاربردی می باشد. علاوه بر این ، به منظور تقویت پایه های نظری و دقت در گردآوری اطلاعات از روش های مطالعه اسناد و مدارک، نیز استفاده شده است . جامعه ی آماری شامل شهروندان ساکن بومی شهر مادوان ، اعضای شورای شهر ، کارکنان شهرداری مادوان می باشد و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران مشخص شده است . همچنین پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ در محیط SPSS محاسبه شده است . همچنین ، برای بررسی تجزیه و تحلیل مولفه های سیاسی – نهادی ، اجتماعی – اقتصادی ، کالبدی – محیطی مدیریت یکپارچه شهری از مدل -های QSPM، SWOT استفاده شده است . نتایج تحقیق حاکی از آن است که بهره گیری از تسهیلات درونی و فعالیت های خدماتی مورد نیاز شهر مادوان، مشارکت غیر مستقیم نهادهای دولتی و غیر دولتی در حل معضلات و مشکلات شهر مادوان و برنامه ریزی توزیع متناسب کاربری خدمات و تجهیزات شهری و دسترسی مطلوب به آن به ترتیب با بیشترین امتیاز 2.47، 3.06 و 3.37 به عنوان موثرترین عوامل شناسایی شده است .
۴۰.

نقش دامپروری در توسعه اقتصاد روستایی استان لرستان (مطالعه موردی: شهرستان بروجرد)

کلید واژه ها: دامپروری توسعه روستایی اقتصاد روستا شهرستان بروجرد استان لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 76 تعداد دانلود : 367
دامپروری و دامداری به عنوان یکی از زیر بخش های مهم کشاورزی ضمن اینکه منبع اصلی تأمین کننده فراورده-های پروتئینی کشور به شمار می آید. پژوهش حاضربا هدف بررسی اثرات دامپروری بر توسعه اقتصاد روستایی شهرستان بروجرد استان لرستان انجام گرفته است. به طوری که به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی – تحلیلی و به لحاظ اجرا از نوع پیمایشی و به لحاظ روش جمع آوری داده ها از نوع میدانی می باشد. در آغاز، مطالعات سازمان یافته ای به منظور تهیه ادبیات و مبانی تئوریک به صورت کتابخانه ای انجام گرفته است و در مرحله مطالعه میدانی با استفاده از ابزارهای مورد نیاز تحقیق (پرسشنامه محقق ساخته) به جمع آوری داده های مورد نیاز پرداخته شده است. جامعه مورد مطالعه در این پژوهش روستاییان شهرستان بروجرد می باشد که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 286 نفر به عنوان نمونه انتخاب شده اند. در بین مؤلفه های مورد بررسی میزان رضایت از آینده شغلی و رضایت از شغل بیشترین تأثیر و میزان درآمد و پس انداز کمترین تأثیر را بر رضایتمندی از بُعد اقتصادی داشته اند. از ضریب همبستگی اسپیرمن جهت بررسی رابطه بین مولفه های درآمد، ایجاد فرصت های شغلی و کاهش مهاجرت و توسعه اقتصاد روستایی استفاده شده است.
۴۱.

شناسایی و تحلیل عوامل موثر بر توانمندسازی کشاورزان در نواحی روستایی (منطقه مورد مطالعه: روستاهای دهستان ازغند شهرستان مه ولات)

کلید واژه ها: کشاورزی توانمندسازی توسعه روستایی دهستان ازغند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 12 تعداد دانلود : 356
افزایش و تامین پایدار مواد غذایی، امنیت غذایی و ارتقای بهره وری کشاورزی مستلزم افزایش کارایی، اصلاح ساختار مدیریتی و بازآفرینی کشاورزان می باشد که آن نیز، نیاز به تغییرات اساسی در دانش، نگرش، مهارت و تغییرات رفتاری در کشاورزان دارد. همچنین پتانسیل های محیطی، اقتصادی و اجتماعی به دلیل این که درون مایه های فضایی هر منطقه محسوب می شود و فعالیت در عرصه فضا را تسریع می کند از عوامل موثر در توانمند سازی کشاورزان محسوب می شود. در این راستا هدف از این پژوهش، تبیین عوامل موثر بر توانمندسازی کشاورزان در ابعاد اجتماعی، اقتصادی، نهادی، فردی کشاورزان ساکن در دهستان ازغند از توابع بخش مرکزی شهرستان مه ولات می باشد. روش پژوهش در تحقیق حاضر، به صورت توصیفی- تحلیلی است. جهت جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه به کشاورزان ساکن در مناطق روستایی دهستان ازغند که جامعه آماری تحقیق را شامل می شود، مراجعه شد. برای تعیین حجم نمونه بهره برداران کشاورز ساکن در5 روستایی واقع در دهستان ازغند از طریق فرمول کوکران انتخاب شده اند و در نهایت حجم نمونه 165 نفر تعیین گردیده است.که به صورت تصادفی انتخاب شده است. در تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش از نرم افزار SPSS استفاده گردیده است. طبق تحلیل آزمون های صورت گرفته نتایج بدست آمده حاکی از آن است که بعد اجتماعی و نهادی بیشترین تاثیر را بر توانمندی کشاورزان دهستان مورد مطالعه دارد.
۴۲.

بررسی نقش منظر شهر در برقراری امنیت شهروندان در سطح محلات شهری (مورد مطالعه: محله عباس آباد، سنندج)

کلید واژه ها: منظر شهر امنیت شهروندان رگرسیون چند متغیره سنندج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 931
در حال حاضر یکی از مهمترین آسیب های شهری بر پیکر شهرها ناشی از آشفتگی و اغتشاش بصری است. از طرف دیگر، امنیت و منظر شهری، واژه هایی هستند که اگرچه هردو از زیرمجموعه های علم شهرسازی و معماری منظر محسوب می شوند، اما نیاز به بررسی دقیق تر ارتباط بین آنها وجود دارد. این در حالی است که نظریات و تجارب متعدد نشان می دهد بسیاری از معیارها و سنجه های به دست آمده در تحقیقات مختلف که منجر به ایجاد حس امنیت در شهروندان می شود، مستقیم یا غیرمستقیم با اصول به کار رفته در طراحی منظر شهرها ارتباط داشته و می تواند حس مذکور را کاهش یا افزایش دهد. به عبارت دیگر، منظر شهری باید حریم امن زندگی شهروندان باشد. مقاله حاضر بر آن است تا با انتخاب دقیق معیارهای خاص امنیت شهری - که برگرفته از مطالعات قبلی بوده و با منظر و سیمای شهر در ارتباط است - نقش منظر در تأمین حس امنیت شهروندان را براساس مدل و ضرایب اهمیت معیارها ارزیابی کرده و در انتها، راهکارهای برنامه ریزی و نکاتی کلی برگرفته از مدل پژوهش برای تقویت نقش منظر شهری در تأمین امنیت شهروندان ارائه دهد. بدین ترتیب از آزمون های رگرسیون چند متغیره و آزمون t تک نمونه ای استفاده شده است. نتایج نشان داد که متغیرهای خاطره انگیزی، هویت مکان و حس مکان به ترتیب با ارزش عددی «425.، 408. و 398.» بیشترین تاثیر را بر احساس امنیت در محله داشته اند.
۴۳.

بررسی رویکردهای مشارکت و اشتغال زنان بر تکیه بر اقتصاد بومی در جوامع روستایی ایران

نویسنده:

کلید واژه ها: زنان روستایی اشتغالزایی اقتصاد بومی انجمن های زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 551 تعداد دانلود : 440
دستیابی به توسعه پایدار اقتصادی در مناطق روستایی در گرو بهره مندی از تمامی ظرفیت های موجود می باشد. زنان روستایی به دلیل توانمندهای مختلف در حوزه کشاورزی،صنایع دستی و خانه داری جایگاه بسزایی در اقتصاد خانه به خود اختصاص داده اند و باید در همه امور خانه و اقتصاد بومی مشارکت داشته باشند. با وجود نقش فعال زنان در جوامع روستایی، کمتر شاهد توجه کافی به این قشر زحمتکش در فرایند برنامه ریزی و امور اجرایی بوده ایم.در نگاه کلی هدف این مطالعه بررسی تحلیل گونانه حضور و اشتغال زنان روستایی در فعالیت های اقتصادی می باشد و سعی شده با استناد به مطالعات و آمارهای منتشر شده در مناطق مختلف، رویکردها و ظرفیت های بالقوه موجود در حضور زنان مشخص و با ارائه راهکار عملیاتی نماید.نتایج تجزیه و تحلیل و بررسی مطالعات نشان داد حضور بالفعل زنان، مستلزم رفع موانع فردی و استفاده ملموس از زنان و انجمن های زنان در برنامه ریزی های مشارکتی می باشد.در نگاه کلی باید گفت لازمه حضور و اشتغال زنان، توجه به خواسته های اصلی، پرهیز لز استفاده ابزاری و حمایت های مداوم از ایده های اقتصادی و صنایع مرتبط با حوزه زنان روستایی می باد تا بتواند موجب تقویت اقتصاد بومی بشود.
۴۴.

نقش سپاه در دفع وکنترل بروز تروریزم در مرزهای شرقی

کلید واژه ها: جغرافیا محرومیت امنیت توسعه نیافتگی تروریزم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 541 تعداد دانلود : 841
تروریزم یکی از تهدیدهای بزرگ دنیا در قرن بیست و یکم است که با استفاده از روش های متنوع همچون اقدامات مسلحانه، تبلیغات رسانه ای و نفوذ در عقاید و ارزش های جامعه می توانند باعث اختلال در نظم و امنیت جامعه مورد نظر شوند تا به اهداف خود دست یابند. در این میان مناطق و کشورهایی که دارای تمایزات نژادی، قومی، فرهنگی و مذهبی می باشند در معرض تهدیدهای بیشتری قرار دارند که در این میان اگر در جامعه ای ضعف های مختلف اقتصادی و تبعیضات سیاسی وجود داشته باشد این رون د با سرعت بیشتری پیش می رودبخش اعظمی از تحقق یک امنیت پایدار در هر مکان و نقطه ای، محرومیت زدایی و رونق اقتصادی است، اما همین رونق اقتصادی و ایجاد امنیت پایدار اقتصادی، نیاز اولیه ای دارد و آن ایجاد چتر امنیتی مناسب در آن نقطه است.بر همین مبنا، جنوب شرق کشور و استان سیستان و بلوچستان که از گذشته دچار ناامنی های هدفمند با حمایت های بی دریغ بیگانگان بوده است، در سالیان گذشته مورد توجه نظام اسلامی قرار گرفته و نیروی زمینی سپاه با ایجاد یک قرارگاه نظامی - منطقه ای به نام قرارگاه قدس، مسئولیت ایجاد امنیت در مرزها و حفاظت از جان مردم در برابر اقدامات تروریست های مورد حمایت بیگانگان را عهده دار شده است.از زمان تاسیس قرارگاه منطقه ای قدس توسط نزسا در جنوب شرق کشور، اقدامات مهمی در جهت ایجاد امنیت در مناطق مرزی، صورت گرفته است. برای اینکه بدانیم در این مناطق چه اقداماتی انجام شده است، با یک تیم خبری مجهز و با حضور جمعی از مسئولان قرارگاه منطقه ای قدس سپاه، به مناطق مرزی رفتیم، همان جایی که طرح های امنیتی سپاه برای امن سازی مناطق مرزی از آنجا آغاز می شود
۴۵.

سامانه های دفاع موشکی بومی سپاه ایران و تأثیر آن بر امنیت

کلید واژه ها: سپاه امنیت ملی موشک سامانه های دفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 126 تعداد دانلود : 68
طی سالهای اخیر، روند رو به رشد توان موشکی سپاه، به اعتراف دوست و دشمن باعث ارتقاء چشمگیر قدرت بازدارندگی جمهوری اسلامی ایران شده است که این توان، در سال 94 نیز با دستاوردهای چشمگیری همراه بود که از جمله آنها می توان به رونمایی از شهر موشکی اشاره کرد.تاکنون تنها سه کشور آمریکا، روسیه و چین به عنوان دارندگان رسمی تاسیسات پرتاب موشک زیرزمینی شناخته می شدند که هر 3 کشور نیز از قدرتهای برتر موشکی جهان هستند. اما در سال 1390 شمسی، این باشگاه بسیار کوچک عضو جدیدی پیدا کرد. در تیرماه سال 1390 و در جریان رزمایش موشکی پیامبر اعظم 6، نیروی هوافضای سپاه پاسداران از سیلوهای پرتاب موشک های بالستیک ایرانی رونمایی کرد.سپاه پاسداران در مهرماه سال 94، جلوه جدیدی از توانایی های نیروی موشکی خود را برای دوستان و دشمنان به نمایش گذاشت و شهر موشکی سپاه که در عمق 500 متری تاسیس شده و شامل تونل ها و بخش های متعدد و وسیعی بود، رونمایی شد که تعداد بسیار زیادی از پرتابگرهای موشکی در آن مستقر بوده و در شرایط آماده برای شلیک، به سر می بردند. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بعد از عهده گرفتن امنیت جنوب شرق ایران برای اینکه بتواند امنیت مناطق مرزی را تامین کند، این کار را به مردم همان مناطق واگذار کرده به طوری که مجموعه اقدامات اساسی سپاه در ایجاد امنیت پایدار کمتر از دستاوردهای 8 ساله دفاع مقدس نیست

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳