مقالات
حوزه های تخصصی:
علم جغرافیا، علمی است چند بعدی و کلی گرا از همین رو مسائل آن در گستره وسیعی نمود و کاربرد دارد، جغرافیا محدود به یک پدیده یا یک جزء نیست، عامل چندبعدی بودن جغرافیا سبب می شود که نخبگان این علم همواره با مسائل گوناگونی برخورد کنند، در این حین تعاملاتی بدیع شکل می گیرد که باعث گسترش مفاهیم علم جغرافیا می شود. بنابراین تفسیر مفاهیم به وجود آمده، از ضروریات تعالی علوم مختلف به ویژه جغرافیاست. ورود مفاهیم جدید در جغرافیا به خلق و کشف اسرار پنهان آن می انجامد و با پرده برداری در شرح مفاهیم، زیبایی درونی آن دوچندان خواهد شد. چنانچه تصورات کلی و عمومی از علم جفرافیا به عنوان یک اطلس تصاویر و معلومات صرف نقشه جهانی، به کلی تغییر خواهد کرد. لیکن این نگرش نشان میدهد که نه تنها علم جغرافیا با ابعاد بسیار گسترده به تحلیل کمی و آماری پدیده ها می پردازد بلکه با نظرات عینی به ارزیابی اجتماعات و جوامع انسانی، فرهنگ، تفکرات و اندیشه ها پرداخته و بررسی کیفی زندگی در محیط های مختلف انسان ساخت مبادرت می کند. ازاینرو واژگان آشنا در مباحث علم مذکور مورد تعریف است: جغرافی، توسعه، برنامه ریزی، برنامه ریزی روستایی، آمایش سرزمین، کالبد (برنامه ریزی-کالبدی)، فضا، مکان، فضاومکان، اقتصادفضا، رویکرد فضایی، نظام های فضایی، پویش ساختاری-کارکردی، ساختارفضایی، سازمان فضایی، عملکردفضایی، یکپارچگی فضایی، کُنش متقابل فضایی، بازساخت فضایی، ساماندهی فضایی، سازماندهی فضایی، برنامه ریزی فضایی، عدالت فضایی، جریان/ حرکت فضایی، دامنه عملکرد، موقعیت کارکردی، عرصه/ سطوح فضایی، رابطه/ پیوند، کانون/ محور/ پهنه، منظومه/ مجموعه/ حوزه، تحلیل شبکه، حکمروایی محلی، متنوع سازی فعالیتها، معیشت پایدار، دگرگونی محیطی، سیستم، پایداری، مزیت، مخاطرات محیطی، روش کمی و کیفی، از نتایج این دسته بندی، جمع آوری برگزیده واژگان مطرح در علم جغرافیاست که به صورت یکجا و خلاصه، دسترسی به آن آسان باشد. بنابراین در ادامه، مستقیماً شرح واژگان بیان می گردد و از توضیح فرآیند تحقیق پرهیز شده است.
ارزیابی مکان گزینی کاربریهای آموزشی شهر شاهین دژ با مدلAHP موردی(دبیرستان پسرانه نظامی گنجوی و دبیرستان دخترانه سمیه)
حوزه های تخصصی:
شهر بمثابه یک سیستم، نیازمند برنامه ریزی سیستمی است. از الزامات برنامه ریزی سیستمی در نظر گرفتن تمام عوامل و شاخص های موثر در حیات شهر است. بنابرین با افزایش جمعیت شهری و به تبع آن افزایش جمعیت دانش آموزی، احداث و احیای فضاهای آموزشی بعنوان یکی از کاربریهای اصلی باید مدنظر قرار گیرد.لذا اهمیت بررسی همه جانبه در خصوص چگونگی توزیع فضاهای آموزشی بیش از پیش ضروری است، چرا که باعث کاهش هزینه های خانوارها، کاهش ترددها و ترافیک و به تبع آن کاهش آلودگیهای محیطی، کاهش هزینه های خدمات شهری و...می شود. محدوده مورد مطالعه:پژوهش حاضر به بررسی ارزیابی موردی دو نمونه از دبیرستان های ( پسرانه نظامی گنجوی، دخترانه سمیه) واقع در شهر شاهین دژ از شهرهای استان آذربایجان غربی بر اساس ماتریس (همسایگی سازگار – همسایگی ناسازگار و شبکه دسترسی) با استفاده از مدل AHP پرداخته است. نتیجه گیری: در یک جمع بندی نهایی از تمام یافته ها و نتایج بدست آمده از ارزیابی بین دو دبیرستان می توان به این نکته مهم اشاره کرد که دبیرستان پسرانه گنجوی با وزن نهایی 0.1055و دبیرستان دخترانه سمیه با وزن نهایی 0.0182بدست آورده که در این ارزیابی، دبیرستان پسرانه نظامی گنجوی در مکان گزینی بهتر و مناسب تری نسبت به دبیرستان دخترانه سمیه دارد.
ارائه الگوئی جهت ارزیابی قابلیت پیاده مداری در مسیرهای پیاده رو با استفاده از رویکرد MCDM در شهرداری منطقه 11 تهران
حوزه های تخصصی:
پیاده روی یکی از پایدارترین روش های حمل ونقل بوده و می تواند از جنبه های مختلف کالبدی، اجتماعی، زیست محیطی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی سبب توسعه پایدار شهرها گردد. هدف اصلی از انجام این پژوهش ارائه الگوئی جهت ارزیابی قابلیت پیاده مداری در مسیرهای پیاده رو با استفاده از رویکرد mcdm در شهرداری منطقه 11 تهران می باشد. بنابراین عوامل موثر بر ارزیابی قابلیت پیاده مداری در مسیرهای پیاده رو شناسائی شده و روابط درونی و اولویت بندی این شاخص صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 15 نفر از خبرگان شهرداری منطقه 11 تهران می باشد و پرسشنامه میان این تعداد توزیع گردید. پژوهش حاضر از نظر هدف در حیطه تحقیقات کاربردی و بر اساس ماهیت و روش، یک پژوهش توصیفی- پیمایشی است. نتایج این تحقیق نشان داد مهمترین عوامل ارزیابی قابلیت پیاده مداری در مسیر های پیاده رو عبارتند از: حمل و نقل و ترافیک، اجتماعی- اقتصادی، کالبدی، جذابیت و سرسبزی، امنیت، ایمنی، مبلمان و دسترسی. در گام اول به اولویت بندی معیارهای اصلی پژوهش پرداخته شد که مشخص گردید معیار امنیت در اولویت اول قرار دارد. معیار دسترسی در اولویت دوم و معیار مبلمان در اولویت سوم قرار دارد. در گام بعدی برای انعکاس ارتباطات متقابل میان معیارها از تکنیک دیماتل استفاده شد. بدین شکل که در ابتدا ماتریس روابط ارتباط مستقیم شاخص ها تشکیل گردید. بر اساس نتایج معیار امنیت از بیشترین تاثیرگذاری برخورداری است. معیار حمل و نقل و ترافیک از میزان تاثیرپذیری بسیار زیادی برخوردار است. براساس محاسبات صورت گرفته و سوپرماتریس حد، مشخص گردید احیای هویت های تاریخی در اولویت نخست قرار دارد. عدم وقوع جرم و جنایت در این مسیر در اولویت دوم و کیفیت زیباشناختی معبر سومین شاخص با اهمیت است.
بررسی نقش واسط ارزش ویژه برند مبتنی بر مشتری در تأثیرارتباط موفق با مشتری بر تصویر برند در صنعت هتلداری (مطالعه موردی: هتل های پنج ستاره شهر تبریز)
حوزه های تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش واسط ارزش ویژه برند مبتنی بر مشتری در تأثیر ارتباط موفق با مشتری بر تصویر برند در صنعت هتل داری در هتل های 5 ستاره استان آذربایجان شرقی، شامل: هتل های پارس ائل گلی و شهریار در تابستان 1396 صورت پذیرفته است. داده های مورد نیاز برای این تحقیق با روش نمونه گیری غیر تصادفی در دسترس از میهمانان هتل های 5 ستاره شهر تبریز و با ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. تحقیق حاضر، از نظر هدف، کاربردی و براساس روش گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع پیمایشی است. همچنین از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی. ال. اس به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه میهمانان هتل های 5 ستاره شهرتبریز می باشد. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که ارتباط موفق با مشتری بر ارزش ویژه برند مبتنی بر مشتری و تصویر برند تأثیر مستقیم و معناداری دارد؛ و همچنین تأثیر ارزش ویژه برند مبتنی بر مشتری بر تصویر برند مستقیم و معنادار است. و متغیر ارتباط موفق با مشتری از طریق نقش واسط ارزش ویژه برند مبتنی بر مشتری بر تصویر برند تأثیرغیرمستقیم و معناداری دارد.
تبیین ژئوپلیتیکی الگوی رقابتی روابط ایران و قطر
حوزه های تخصصی:
در کشاکش روابط قدرت بین بازیگران متعدد سیاسی در فضای جغرافیایی روابط ژئوپلیتیکی شکل می گیرد. روابط ژئوپلیتیکی کشورها مجموعا حول 5 الگوی مختلف در نوسان است که تحت تاثیر شرایط مختلف نظیر وزن ژئوپلیتکی، موقعیت جغرافیایی، اصل مجاورت، مناطق استراتژیک و... یکی از این الگوهای غالب می گردد. این الگوهای ژئوپلیتیکی چون منطبق با واقعیت های فضایی هستند، بهتر از هر نظریه ی روابط بین الملل می توانند برهمکنش روابط کشورها را برایمان تبیین نمایند. روابط ایران وهمسایگانش نیز تحت تاثیر متغییرهای مختلف فضایی از الگوهای متفاوتی تبعیت می کند، که الگوی روابط ایران و قطر در زمره ی الگوهای رقابتی به شمار می رود. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای در پی پاسخ به این سوال است که الگوی رقابتی روابط ژئوپلیتیکی دو کشور ایران و قطر چگونه ارزیابی می گردد و مهم ترین نقطه تقابل دو کشور کدام حوزه می باشد؟ یافته های پژوهش نشانگر آن است که الگوی رقابتی روابط ایران و قطر در بردارنده ی 3 حوزه ی مختلف ژئواکونومی، ژئوکالچر و ژئوپلیتیک می باشد.در حوزه رقابت های ژئواکونومیکی تقابل دو کشور برای بهره برداری بیشتر ار منابع مشترک پارس جنوبی و همچنین تلاش برای تصاحب بازراهای آتی انرژی دنیا؛ در حوزه ژئو کالچر رقابت های رسانه ای یا به عبارتی جنگ نرم دو کشور برای تاثیر گذای بر تحولات منطقه ای؛ درحوزه ژئوپلیتیک رقابت های دو کشور در مناطق مختلف از سوریه تا شمال افریقا، بهار عربی و... اصلی ترین حوزه های رقابتی ایران و قطر محسوب می شوند که با توجه به اهمیت منابع انرژی در حیات اقتصادی این کشورها از یک سو و آینده ی نقش آفرینی در بازار انرژی جهانی از سوی دیگر، حوزه ژئواکونومی برای دو طرف از اهمیت بالاتری برخودار است، طوری که حتی سایر حوزه های رقابتی دو کشور را نیز تحت الشعاع خود قرار داده است.
واکاوی جایگاه مسکن در نظریه های برنامه ریزی:دیدگاه تطبیقی - مقابله ای
حوزه های تخصصی:
نظریه های برنامه ریزی معمولا ترکیبی از فرضیه های جامعه شناختی در مورد رفتارهای انسانی و اجتماعی و همچنین مفروضات فلسفی در مورد طبیعت، اهداف و مفاهیم برنامه ریزی را شامل می شوند. شهر و در مقیاس خردتر مسکن فضایی است که رفتار انسانی و اجتماعی در آن شکل می گیرند. نظریه برنامه ریزی شهری مفاهیم علمی، تعاریف، روابط رفتاری و مفروضاتی است که دانش برنامه ریزی شهری را تعریف می کنند. لذا نظریه های برنامه ریزی را می توان از دیدگاه برنامه ریزی شهری و متعاقبا برنامه ریزی مسکن نیز بررسی کرد. از این رو در این پژوهش با استفاده از اسناد و مدارک موجود در این زمینه و با روش تحلیل محتوا اقدام به واکاوی جایگاه مسکن در نظریه های برنامه ریزی نموده ایم و نهایتا با یک نگرش مقابله ای به مقایسه آن ها پرداخته ایم و نقاط قوت و ضعف انواع نظریه های برنامه ریزی را در بستر برنامه ریزی مسکن مشخص ساختیم.
تحلیل چند سطحی علل ژئوپلیتیکی عدم تاسیس دولت کردی در شمال عراق
حوزه های تخصصی:
کشور عراق قبل از هر چیز مخلوق سیاست ژئوپلیتیکی فرامنطقه ای است بنابراین رهبران این کشور همواره در ایجاد هویت ملی فراگیر با مشکل رو به رو بوده و تنها ابزارهای سخت را به کار برده است. مهم ترین بحران هویتی و تهدید کننده یکپارچکی سرزمین این کشور واگرایی کردها در شمال این کشور است. استقلال خواهی کردها به عنوان پدیده ای مطرح در سطح فروملی که در مقیاس های گوناگون از محلی تا جهانی نقش آفرینی کرده است به دلایل گوناگون ژئوپلیتیکی امکان تحقق پیدا نکرده است؛که این امر به دلیل تاثیر چند سطحی نیروهای فعال نظام ژئوپلیتیک جهانی و منطقه ای و همچنین عوامل و عناصر ژئوپلیتیکی تاثر گذار بر رفتار دولت عراق در سطح ملی و کردها در سطح محلی و فروملی است که از قضا همگی آنها در خلاف جهت آرمان کردها حرکت می کنند. این مقاله به روش توصیفی _تحلیلی در پی بررسی دلایل ژئوپلتیکی عدم تحقق تاسیس دولت کردی در شمال عراق می باشد و اینکه بین سطوح تاثیر گذار کدام سطح بیش ترین تاثیر را به جا گذاشته است. یافته های پژوهشگر نشانگر حساسیت بالای این منطقه و نقش آفرینی تمامی بازیگران در سطوح گوناگون از خرد تا کلان می باشد که این امر به دلیل ویژگی های ژئوپلیتیک شکننده خاورمیانه، تلاقی منافع قدرت های بزرگ و موقعیت ژئواستراتژیک این منطقه می باشد. نتایج تحقیق نشانگر تاثیر گذاری بیشتر نقش عوامل محلی در عدم توفیق کردها در رسدن به استقلال می باشد، هرچند که این به معنای کم اهمیت بودن سایر سطوح تاثیرگذار بر رخدادهای این منطقه نیست.
ارزیابی گوردخمه ، جاذبه ی فرهنگی مطالعه موردی( روستای دشه)
حوزه های تخصصی:
انسان در دوران کهن با کندن صخره های طبیعی در دامنه ی کوه ها و ایجاد حفره در یک فضای کوچک به تدریج به فضای بزرگی می رسید و از آن به منزله ی خانه یا آرامگاه استفاده می کرد؛ این مبارزه انسان با صخره های سنگی را معماری صخره ای یا دخمه ای می نامند. این پژوهش نیز در راستای معرفی گوردخمه های روستای دشه (شهرستان پاوه) به عنوان یک جاذبه فرهنگی انجام شده است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی می باشد که با ترکیبی از روش پژوهش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. در بررسی کتابخانه ای با مطالعه منابع معتبر سعی شده است، معماری گوردخمه و اهمیت استفاده از این جاذبه به عنوان راهکاری در جهت توسعه گردشگری روستای دشه بررسی شود. در کنار این روش با مشاهده میدانی و بازدید از معماری گوردخمه های روستا، تلاش گردیده است که این جاذبه فرهنگی به بهترین نحو معرفی گردد. یافته های پژوهش نشان می دهد که گوردخمه های روستای دشه با توجه به ویژگی های منحصر به فرد به عنوان یک فرصت گردشگری فرهنگی، قابلیت معرفی و جذب گردشگران داخلی را دارا می باشد، همچنین می تواند نقش مهمی در افزایش اشتغال، درآمد، توسعه فرهنگی و شناسایی فرصت های سرمایه گذاری داشته باشد.
واکاوی نقش سرمایه اجتماعی در بازآفرینی شهری در حاشیه شهرها و روستاهای الحاقی به شهرها با تأکید بر پارامترهای اعتماد و مشارکت مردمی
حوزه های تخصصی:
بازآفرینی شهری ضمن توجه به کالبد، به ساختار درونی و اجتماعی دمیده شده در شهرها اهمیت داده و منجر به ایجاد هماهنگی با مبانی زندگی اجتماعی مردم در مناطق و بافت های نیازمند توجه می شود. از طرفی، تقویت بنیان های سرمایه ای ازجمله سرمایه ی اجتماعی در مسیر توسعه شهرها حائز اهمیت ویژه ای است. در همین راستا، محدوده های شهری عمدتاً در حاشیه شهرها، با پیشینه ی روستایی که حاصل الحاق روستاها به شهر هستند، با توجه به ساختار فرهنگی، اجتماعی و کالبدی خاص خود، نیازمند این هستند که علاوه بر تطبیق تدریجی ساختار متمایز خود با شهر، درزمینه ی بازآفرینی شهری نیز موردتوجه قرار گیرند. در این پژوهش که با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است و از نوع کاربردی هست، سرمایه ی اجتماعی با محوریت پارامترهای اعتماد و مشارکت، مبنای مطالعات قرارگرفته اند و سعی شده است تا ضمن شناسایی سازوکار بازآفرینی شهری در بافت های شهری، ارتباط بحث سرمایه اجتماعی، «مشارکت» و «اعتماد» و نهایتاً تبیین جایگاه سرمایه اجتماعی و معیارهای مشارکت و اعتماد مردمی در بازآفرینی شهری، صورت پذیرد. طبق یافته ها، حاشیه شهرها و به طور خاص روستاهای الحاقی به شهر، به عنوان یکی از مهم ترین منابع نهفته سرمایه ی اجتماعی در ساختار شهرها مطرح هستند و با توجه به پیوندهای اجتماعی روستایی، پتانسیل های نهفته بسیاری دارا هستند. نیاز به تقویت روابط و پیوندهای اجتماعی در راستای پیشبرد مسیر توسعه شهری، لزوم توجه به مفهوم سرمایه اجتماعی را پررنگ تر نموده و دراین بین، مناطق حاشیه ای و روستاهای الحاقی به شهرها به واسطه وجود حلقه های اجتماعی قوی تر و سنتی تر، در صورت به وجود آمدن یک اعتماد فراگیر و مستحکم می توانند با مشارکتی مؤثر و کارا، تحقق اهداف بازآفرینی شهری را تسهیل و تسریع سازند.
بررسی تاثیرات حضور اتباع بیگانه در امنیت کشور با تاکید بر اتباع افغانی
حوزه های تخصصی:
حضور اتباع بیگانه دارای پیامدها و بازتاب های مختلف طبیعی، زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و امنیتی میباشد. یکی از مباحث مهم در بحث حضور اتباع بیگانه، ارتباط آن با ابعاد مختلف امنیت است، به عبارت دقیقتر، اتباع بیگانه با مهاجرتهای غیر قانونی دارای بازتابها و پیامدهای مختلف امنیتی اند. کشورمان مهاجرین زیادی را از خارج کشور در خود جای داده است که عمده ترین مهاجران خارجی، افغانی ها می باشند. حضور این مهاجران پیامدهایی را برجای گذاشته است و در طی سال های اقامت خود تأثیرات مثبت و منفی فراوانی از بُعد اجتماعی و فرهنگی برجای گذاشته اند که ضرورت دارد این بازتاب ها و تأثیرات مورد بررسی و تأثیرات آن بر امنیت ملی نیز مورد سنجش قرار گیرد. در گذشته، اکثر مطالعات بر روی نقش و تأثیر حضور اتباع بیگانه بر روی سرمایه فیزیکی و مسائلی چون باز توزیع درآمد، باز توزیع نیروی کار و سرمایه انسانی و مهارتهایی که ذخیره ملی محسوب می گشت صورت میگرفت اما از دهه 1370 به بعد، با وسیعتر شدن مقیاس حضور اتباع بیگانه، کشورمان به شدت درگیر این مساله گشته است و این مساله کماکان ادامه دارد و دیگر دیدگاه های اقتصادی به تنهایی نمیتوانند برای درک و تحلیل آن بسنده کنند و از اینرو حضور اتباع بیگانه را میتوان از نظر سیاسی، امنیتی، فرهنگی مورد بررسی قرار داد که در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی از دیدگاه امنیتی به این مساله نگریسته می شود.
راهکارهای راهبردی توسعه گردشگری با استفاده از مدل swot (مطالعه موردی: شهر کوزران)
حوزه های تخصصی:
امروزه گردشگری به عنوان سومین بخش بزرگ اقتصادی در جهان شناخته می شود و برنامه ریزی گردشگری، زمینه را برای توسعه پایدار جامعه فراهم می کند. بدون وجود امکانات زیر بنایی و خدمات نمی توان باعث توسعه پایدار صنعت گردشگری شد با توجه به پتانسیل بسیار بالای شهر کوزران در زمینه گردشگری و توریستی، تحقیق حاضر با استفاده از روش پیمایش، مطالعات میدانی و تعیین نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها به شیوه سوات (swot)، به ارائه راهبردهایی در جهت توسعه گردشگری منطقه کوزران پرداخته است. جمع آوری اطلاعات لازم به منظور تدوین راهبردهای توسعه صنعت گردشگری شهر کوزران با دو روش کتابخانه ای و میدانی انجام شده است. همچنین از روش پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است. نتایج به دست آمده بیانگر چیرگی ضعف ها نسبت به قوت ها از یک سو و برتری فرصت ها نسبت به تهدیدها از سوی دیگر است. در حقیقت، نقاط ضعف عامل اصلی به حداکثر نرسیدن ظرفیت های توسعه گردشگری شهر کوزران هستند. بنابراین راهبردهایی که بیشتر معطوف به استفاده از فرصت ها برای تقلیل نقاط ضعف هستند، پیشنهاد شده است.
بررسی تحولات ساختاری - کارکردی سکونتگاههای روستایی،شهرستان ارومیه (مطالعه موردی،دهستان انزل شمالی)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی تحولات ساختاری – کارکردی سگونتگاههای روستایی(دهستان انزل شمالی) در شهرستان ارومیه انجام گرفته،روش پژوهش بصورت ترکیبی(کیفی یا گراند تئوری- کمی) و در چند مرحله انجام شده، جامعه آماری تحقیق شامل روستاهای دهستان انزل شمالی ، که کل جمعیت مورد نظر روستاها2461نفر درقالب541خانوار ،حجم نمونه براساس فرمول کوکران(336نفر) ،نمونه گیری بصورت هدفمندمعیار(گلوله برفی) – تصادفی ،و میزان روایی و پایایی پرسشنامه محقق ساخته 83.می باشد. در راستای عوامل موثر بر تحولات ساختاری- کارکردی سکونتگاههای روستایی، 4 شاخص اقتصادی،اجتماعی- فرهنگی،زیست محیطی و کالبدی – فیزیکی، با 34 عامل، طی دو مرحله مشاهدات میدانی ،مطالعات اکتشافی و مصاحبه نیمه ساختار یافته مطرح شد،که نتایج تحلیل این داده ها(کیفی و کمی)نشانگر آن است که تحولات ساختاری- کارکردی در نواحی سگونتگاههای روستایی محدوده مورد مطالعه طی سالهای 1375 تا 1395 تحول اساسی داشته و این تحولات مرهون عوامل درونی و برونی بوده است، نتیجه این تحولات بشیتر از آنکه روند مثبت داشته باشد ،روند منفی بر ساختار و کارکرد روستاها داشته ،این تحولات در چهارشاخص عبارتند از : زیست محیطی (3.85)، اقتصادی(3.71)، اجتماعی- فرهنگی(3.62) و کالبدی – فیزیکی(3.58)،که نتیجه این تحولات بوجود آمدن سکونتگاهای راکد(رکود) و منفی(پسروی)بوده است.
بررسی تفاوت بین رضایتمندی، انتظارات و نگرش زنان و مردان جامعه روستایی در خصوص گردشگری روستایی(مورد مطالعه شهرستان ایذه در استان خوزستان)
حوزه های تخصصی:
متخصصان سراسر جهان اتفاق نظر دارند که برنامه های توسعه جز با مشارکت زنان به ویژه زنان روستایی نمی تواند پایدار و موفق باشد و صنعت گردشگری نیز از این قاعده مستثنی نبوده و همسو بودن مهارتها و توانمندیهای ویژه زنان و نیازمندیهای صنعت گردشگری همچون تهیه غذا، مهمانداری و صنایع دستی توجه به مشارکت این قشر از جامعه روستایی در فرایند برنامه ریزی جهت توسعه فعالیتهای گردشگری را ضروری تر می سازد که متأسفانه شواهد موجود نشان از عدم مشارکت قشر زنان دارد. با وجود این که زنان عهده دار بخشی از فعالیت های این صنعت هستند اما از عایدات ناشی از آن چیزی نصیب شان نمی شود. ذکر این نکته ضروری است که بدون مشارکت مردم محلی بویژه زنان روستایی در برنامه ریزی جهت توسعه فعالیت های گردشگری و نیز عدم دانش و آگاهی از درک و نگرش این قشر از جامعه میزبان نسبت به پیامدهای این صنعت نمی توان امید موفقیت در کسب منافع ناشی از این صنعت و در نهایت نیل به توسعه پایدار امید چندانی داشت. لذا در این پژوهش که یک پژوهش پیمایشی توصیفی است با استفاده از ابزار پرسشنامه به بررسی و تحلیل جنسیتی رضایتمندی، انتظارات و نگرش جامعه میزبان که ساکنان هشت روستا از شهرستان ایذه در استان خوزستان (325 نفر حجم نمونه براساس جدول تاکمن و نمونه گیری به روش تصادفی ) پرداخته شد و تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS صورت گرفته است. نتایج حاکی از نگرش مثبت زنان نسبت به پیامدهای گردشگری روستایی در این شهرستان می باشد. همچنین میزان رضایتمندی، نگرش و انتظارات زنان نسبت به مردان از گردشگری بیشتر بوده و بین زنان و مردان در این متغیرها تفاوت های آماری معنی داری وجود داشته است.
تاثیر کارآفرینی گردشگری بر اقتصاد فضایی روستاها نمونه مورد مطالعه: دهکده گردشگری عباس برزگر، بوانات
حوزه های تخصصی:
کارآفرینی یکی از عوامل مهم تغییر در روستاها است که نیروهای نهادها و افراد دست اندرکار برنامه ریزی توسعه روستایی را به خود معطوف نموده است و به موازات آن، گردشگری روستایی یکی از منابع کارآفرینی و تغییر به حساب می آید. در این مقاله تلاش می شود بررسی شود که چگونه یک ایده فرصت آفرین می تواند مسیر مناسبی را برای تحریک توسعه ی اقتصادی روستاها و ایجاد حرکت در جریانات فضایی اطراف خود، به وجود آورد. هدف از انجام این مقاله بررسی بخش هایی از اقتصاد ناحیه ای است که گردشگری آنها را متحول نموده است. دهکده گردشگری عباس برزگر واقع در روستای بزم از توابع شهرستان بوانات و آثار ناشی از فعالیت آن در روستا و ناحیه ی روستایی بوانات به صورت میدانی و از طریق مشاهده، پرسشنامه و مصاحبه مورد بررسی واقع شده است. فعالیت این مجتمع و سایر فعالیت های مشابه می تواند، انواع حرکت ها و جریانات اقتصادی را به نفع توسعه اقتصاد روستایی، در فضا ایجاد نماید. تحولات اقتصادی، اجتماعی بعد از فعال شدن این مجتمع نسبت به قبل از آن مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته اند. اطلاعات جمع آوری شده نشان می دهند، فعالیت گردشگری این مجتمع توانسته است با سایر بخش های اقتصادی پیوند ایجاد کرده و آنها را در سمت و سوی توسعه ی ناحیه روستایی حوزه نفوذ روستای بزم قرار دهد. از مهم ترین آثار مورد مشاهده می توان به بازدید گردشگران خارجی، رونق بازدید گردشگران داخلی، فروش صنایع دستی و غذاهای محلی و تولید ارزش افزوده اشاره نمود. افزایش ارتباطات فرا ناحیه ای و ایجاد تبادلات مالی و کالایی در ناحیه و فراتر از آن، جزء مهم ترین این آثار هستند. بنابراین تمرکز بر توسعه ی گردشگری روستایی می تواند با به کار گرفتن عوامل موجود در روستا مانند مناظر طبیعی، آداب و رسوم عناصر فرهنگی دهقانی و عشایری که تا کنون جزء منابع به شمار نمی آمده اند و نیروی کار روستایی، جریان های مثبت اقتصاد فضایی روستاها فعال نماید.
تحلیل کارکردی سیستم حمل و نقل عمومی درون شهری (مورد پژوهی:شهر ایلام)
حوزه های تخصصی:
رشد روز افزون جمعیت شهرها بخصوص در کشورهای در حال توسعه باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی در شهرها شده است که یک بخش آن مربوط به بحث حمل ونقل درون شهری می باشد که چالش های همچون افزایش زمان سفر، آلودگی زیست محیطی، مشکلات روحی و روانی دنبال دارد. لذا مدیران شهری به دنبال سیستم های جایگزین برای کاهش استفاده از خودرو شخصی و تردد آسان و سریع در داخل شهرها می باشد. در همین راستا استفاده از حمل ونقل عمومی به عنوان یکی از راهکارها در جهت کاهش حجم استفاده از خودرو شخص می باشد. در نتیجه نحوه مطلوب خدمات رسانی و کارکرد در این بخش می تواند رضایت مندی شهروندان را در پی داشته باشد و موجب کاهش حجم خودرو شخصی در راه های درون شهری گردد. با توجه به اهمیت حمل ونقل عمومی و ویژگی های کالبدی و توپوگرافی شهر ایلام اهمیت استفاده از سیستم حمل ونقل درون شهری را دو چندان کرده است در همین راستا در این پژوهش که به روش تحقیق تحلیلی- توصیفی به بررسی کارکرد سیستم حمل ونقل عمومی درون شهری شهر ایلام پرداخته شده است. نتایج یافته ها حاکی از آن است که سیستم حمل و نقل عمومی شهر ایلام از نظر خدماتی دهی و کارکردی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد و عدم رضایت شهروندان را به دنبال داشته است.
قابلیت اکو توریسمی و ژئوتوریسمی ژئو پارک در توسعه گردشگری (مطالعه موردی غار قوری قلعه)
حوزه های تخصصی:
امروزه ،ژئو پارک ،باعث حفاظت محیط زیست وایجاد مناطق حفاظت شده ،پارک های ملی در سراسر جهان به وجود آمده. اقتصادی منطقه ای ، تحت عنوان ژئوپارک نام گرفتند محدوده مطالعاتی قوری قلعه در استان کرمانشاه ، و شهرستان پاوه قرار گرفته است. از بزرگترین غارهای آبی خاورمیانه به شمار می رود وبادارا بودن قابلیت های بسیار قابل توجه ،توانایی آن را دارد که به یکی از کانون های مهم گردشگری تبدیل شود .از قابلیت های این ژئوپارک برای گردشگری ،اکوتوریسم و در کنار آن ژئوتوریسم است، که می تواند علاوه بر طبیعت گردان داخلی،زمینه ساز جذب گردشگران خارجی شود.در این پژوهش سعی برآن شده که جاذبه ی ژئوتوریستی بررسی شودوبدین منظور نوشتار حاضر را براساس جدول SWOT مورد تجزیه و تحلیل قرار میدهد و در نهایت به ارائه راهبردهایی در جهت توسعه گردشگری ودر نهایت توسعه منطقه می پردازد.یافته های مطالعات کتابخانه ای و میدانی بیانگر آن است که توسعه ژئوتوریسم پایدار که ریشه در توسعه پایدار دارد می تواند منجر به اهداف حفاظت از محیط و درآمدزایی رفاه و بهبود کیفیت زندگی جوامع محلی و ارتقاء منابع گردشگری شود.
ارزیابی عملکردشهرجدیدپردیس درارائه خدمات وراهبردهای ارتقاء آن
حوزه های تخصصی:
شهرهای جدید به عنوان یکی از وسیع ترین اقدامات در عرصه ی برنامه ریزی فضایی کشور و یکی از بزرگترین تصمیم گیری ها که حجم عظیمی از توان اجرائی و مالی کشور را به خود اختصاص داده است از اهمیت برخوردار است.به همین دلیل یکی از رسالت های برنامه ریزان و پژوهشگران در حوزه برنامه ریزی شهری رصدکردن عملکرد شهرهای جدید، جهت شناسایی مشکلات و نارسایی این شهرها و ارائه راهکارهایی برای تقویت آنها در دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده است.درهمین راستاپژوهش حاضر نیز با بررسی عملکرد شهر جدید پردیس وشناسایی کم کاست های این شهر می باشد تاباارائه راهبردهایی بتوان مسیر جمعیت پذیری این شهر را هموارتر نمود.روش تحقیق توصیفی تحلیلی وبااستفاده ازابزار پرسشنامه می باشد.جامعه آماری این پژوهش تمام ساکنان شهر پردیس که در سرشماری سال1395 جمعیتی بالغ بر 73673نفر بوده است.برای تخمین حجم نمونه ازفرمول شارل کوکران استفاده شده است.که مطابق این فرمول حجم نمونه 383 نفر تخمین زده شده است.روش نمونه گیری دراین پژوهش تصادفی ساده در تمام سطح شهر پردیس بوده است.همچنین پژوهشگر به صورت ترکیبی (مشاهده،مصاحبه)به بررسی وضعیت شاخص های مورد نظر پرداخته است.نتایج این پژوهش حاکی ازآن بود که شهر پردیس نتوانسته است به افق جمعیتی قید شده در طرح جامع اش دست پیدا کند.درمرحله بعد مشخص گردید که شهر پردیس نتوانسته خدمات مورد نظر شهروندان(حمل و نقل،بهداشت ودرمان،اوقات فراغت وتفریحی،فضای سبز و فرهنگی و...)را برآورده سازد.بطوریکه این کمبودها موجب مهاجرت های آونگی شهروندان شهر پردیس به کلانشهرتهران شده است،وهرچند این شهرتوانسته است که از نظر تولید مسکن نسبتاموفق عمل کند اما عدم رشد همپای مسکن و خدمات مورد نظر ساکنان ازقدرت جاذبه این شهر کاسته است.
راه های تامین درآمد پایدار برای شهرداری ها در ایران
حوزه های تخصصی:
اگرچه ایجاد شهرها و پیدایش شهرنشینی دارای سابقه طولانی درایران می باشد ولی سابقه ی اداره شهرها به تاسیس بلدیه در سال 1286 (ه.ش) برمیگردد. با افزایش جمعیت وبخصوص جمعیت شهری بدلیل گسترش مهاجرت از روستا به شهر به وضوح بر افزایش جمعیت شهرها تاثیر گذاشته این افزایش جمعیت باعث افزایش مشکلات عدیده به شهر و شهرداری های کشورشده است. پس برای پاسخگویی به نیازها ورفع مشکلات شهری ارائه خدمات مختلف در حیطه وظایف شهرداریها است ازآنجا که اداره مطلوب شهرها وارائه ی خدمات مناسب وانجام پروژه های شهری نیازبه اعتبارات کافی و هزینه میباشند، لذا شهرداری ها جهت انجام وظایف خود بایستی ازامکانات مناسب مالی بخصوص درآمدهای پایدار مناسبی برخورداربوده تا بتوانند در، رفع مشکلات شهری کوشا باشند.پس در این مقاله به بررسی درآمدهای شهرداریهای ایران وارائه راهکارهایی برای تامین منابع مالی و بخصوص منابع در آمدی پایدارپرداخته می شود. واژه های کلیدی : شهرداری ، منابع درآمد ، درآمدهای پایدار، درآمدهای نا پایدار ، عوارض شهرداریها
تحلیل فضایی فقر جنسیتی در فضاهای شهری (مورد مطالعه: شهر قائمشهر)
حوزه های تخصصی:
اتخاذ رویکرد جنسیتی در برنامه ریزی و در مدیریت شهری برای از بین بردن فقر و نابرابری جنسیتی امری اجتناب ناپذیر است. هدف از این پژوهش تحلیل پراکنش فضایی شاخص ها و نماگرهای فقر جنسیتی در سطح بلوک های آماری شهر قائمشهر می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی - تحلیلی می باشد. داده های مربوط به مبانی نظری تحقیق به شیوه ی کتابخانه ای و اسنادی تهیه شده و داده های خام پژوهش از بلوک های آماری شهر قائمشهر استخراج شده است که بر اساس سرشمارى سال 1390 مرکز آمار ایران تهیه شده است. برای بی مقیاس سازی شاخص های فقر جنسیتی از روش فازی در محیط نرم افزار Excel استفاده شده است. برای تحلیل فضایی فقر جنسیتی از روش های لکه های داغ، خودهمبستگی فضایی موران، عارضه مرکزی، بیضی انحراف استاندارد و میانگین مرکزی در محیط نرم افزار Arc Gis استفاده شده است. نتایج مدل موران نشان می دهد که فقر شهری در هر دو گروه مردان و زنان در شهر قائمشهر دارای الگوی توزیع خوشه ای و خودهمبستگی فضایی می باشد. همچنین بر اساس پهنه بندی انجام گرفته 54/64 درصد جمعیت مردان و 52/94 درصد جمعیت زنان شهر قائمشهر فقیر و خیلی فقیر می باشند و نیز در هر دو گروه مردان و زنان بیشترین میزان فقر در محله های 5، 7، 12، 16 و 19 مشاهده می شود. همچنین بر اساس مدل های عارضه مرکزی، بیضی انحراف استاندارد و میانگین مرکزی نیز مشخص شده است که میانگین مرکزی و مرکز ثقل شاخص تلفیقی فقر در هر دو گروه زنان و مردان در کنار عارضه مرکزی قرار دارد و دارای جهت توزیع جنوب غرب - شمال شرق است.
ارزیابی سطوح زیست پذیری نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش کاکی شهرستان دشتی)
حوزه های تخصصی:
بهبود شرایط زندگی و قابل زیست کردن سکونتگاه های روستایی، هدف نهایی همه پروژه های توسعه روستایی است امادر حال حاضر شرایط نامناسب زندگی در سکونتگاه های روستایی کشور ما موجب نابرخورداری بخش عمده ای از هموطنان از کیفیت مطلوب زندگی شده است و روستاها با چالش های بسیاری در زمینه ای اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مواجه شده اند. به تبع این شرایط قابلیت زیست پذیری سکونتگاه های روستایی در سطح پایینی قرار دارد. بنابراین ضرورت و اهمیت بحث زیست پذیری در روستاها کاملا نمایان است. اصطلاح زیست پذیری اشاره به درجه تامین ملزومات یک جامعه برمبنای نیازها و ظرفیت های افراد آن جامعه دارد. از این رو هدف کلی این تحقیق، بررسی و ارزیابی قابلیت زیست پذیر بودن سکونتگاه های روستایی بخش کاکی شهرستان دشتی است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی با هدف کاربری می باشد داده های مورد نیاز برای تحلیل با استفاده از پرسشنامه گردآوری شده اند. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه ساکنان دایمی روستاهای بخش کاکی شهرستان دشتی بودند. تعداد350 نفر از آن ها با استاده از فرمول کوکران برای مطالعه انتخاب شدند. برای ارزیابی و تحلیل های آماری از نرم افزار SPSS استفاده شده است. یافته های حاصل از مطالعه میدانی که با استفاده از میانگین و آزمون های آماری و به کمک نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، نتایج نشان داد که، در بین عوامل موثر در زیست پذیری نواحی روستایی بخش کاکی شهرستان دشتی، شاخص های اقتصادی با مقدار تی برابر با 11.166سطح معنی داری برابر با0.000 می باشد بیشترین تاثیر را در زیست پذیری این نواحی برعهده داشته اند.
بررسی و سنجش کیفیت زیباسازی و حذف عناصر فیزیکی نامناسب ازدیدهای متوالی منظر شهری نمونه موردی (شهر نودشه)
حوزه های تخصصی:
شهر به عنوان واقعیت اجتماعی و اکولوژیکی ،که انسان آن را برای بقاءوزیستن خلق نموده است .داشتن شهر زیبا و خلاقنهایت آرزوی دیرینه هر فرد و اجتماع است .شهر زیبا ،انعکاس فرهنگ و هویت شهروندان در طول حیات شهری است ،ا مطالعات بسیار زیادی از اندیشگران شهری در رابطه با شهر بی دغه دغه و عاری از دل مشغل ولی انجام داده اند که چنان کارآمد نبود ه ،و این گره خوردگی بصری وآسایش محیط به بار ننشست .زشتی و نازیبایی برخی از شهرها ،احساس سرزندگی شهری را از شهرها دور نموده این مقاله به روش توصیفی –تحلیلی انجام شده است پر واضح است که کنکاش پیش روی هدفی جز ساماندهی منظر شهری ندارد کارشناسان شهری وشهرها علل خصوص کارشناسان زیباسازی ،به هویت شهرها احترام گذاشته تا غرور شهرها از بین نرود،وشاهد توشعه شهرهای از نظر زیباشناسی و پتانسیلهای ان باشیم،شناسایی زیبای شهرهای که از نظر وجود رودخانه دریا یا چشمه ،هرکدام زیبای بخصوص خودشون دارند و استفاده از زیر ساختهای مناسب برای جذب تورسیم و زیباشناسی محدوده یکی از اهداف بزرگ در برنامه ریزی می باشد چه بیشترین جذب گردشگران به سمت شهرها است که درون آنها آب و رودخانه باشد ، ومعماری و خط آسمان و سرمایه گذاری و طراحی شهری را می توان اهداف بزرگ شهرها دانست که شهر نودشه با توجه به مشخصات جزء شهرهای است کمتر به منظر شهری آن توجه شده است . این مقاله توصیفی و تحلیلی می باشد
نقش شهر خلاق در توسعه خدمات شهری و کیفیت زندگی شهروندان مورد مطالعه زاهدان
حوزه های تخصصی:
با توجه به وجود نابرابری های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی به عنوان بزرگترین مانع جهت شکل گیری مناطق خلاق و اصول تربیت شهری در مدیریت شهری باید برنامه هایی تدوین و با توجه به لزوم توسعه هماهنگ مناطق مختلف شهرخلاق، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقش توزیع فضایی خدمات شهری در توسعه پایدار شهر زاهدان انجام گرفته است .روش پژوهش حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی و کمی است که در آن از مدل های سنجش مکانی تاپسیس و آنتروپی شانون استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق، کل محدوده قانونی شهر زاهدان شامل مناطق شهری زاهدان آن می باشد، نتایج حاصل از رتبه بندی مناطق در شاخص های شهر خلاق نشان می دهد که منطقه 1 به عنوان یک منطقه کمابیش نوساز با توزیع متناسب کاربری اراضی و خدمات شهری، دسترسی مناسب به خدمات آموزشی و کیفیت بالای زندگی به عنوان مطلوب ترین منطقه زاهدان و منطقه 3 به دلیل کیفیت پایین زندگی و سطح سواد نسبتا پایین نامطلوب ترین منطقه به لحاظ شاخص های شهر خلاق می باشدو سایربخشها ازآن متاثر است بطوریکه اساس اقتصادی این شهرها نیز برپایه فرهنگ و منابع فرهنگی است و ازمفاهیمی چون صنایع فرهنگی صنایع خلاق و اقتصاد خلاق سخن به میان می اید جذب و پرورش استعدادها و ایده ها نیازمند محیطی تنوع پذیر بردبار و باز است بطوریکه افراد خلاق بتوانند به راحتی درآ« فعالیت و کار کنند یک شهرخلاق باید بتواند گروه ها ی مختلف اجتماعی بافرهنگهای مختلف است
پایش سیاست های توسعه اقتصادی- اجتماعی فضا از منظر ژئوپلیتیک ناحیه ای در جنوب شرق ایران (مطالعه موردی: سیستان و بلوچستان)
حوزه های تخصصی:
همواره رویکرد های اجتماعی و سیاسی نقش موثری در تولید فضا داشته اند. یکی از مناسبات سیاسی- اجتماعی که آفریننده فضاست، عرصه سیاست است. سیاست به اتکا اقتصاد سیاسی فضا در شهرها فضای ناحیه ای را جهت استفاده بهینه جمعیت مهیا می کند، و نیز سازمان فضایی نواحی و شهرها به کمک عنصر دولت دگرگون می شود. یعنی دولت ها با سیاست ورزی نقش اساسی در شکل دادن آنها دارند. دولت در تولید فضاهای جغرافیایی همچون شهرها و تغییرات ساختاری و کارکردی در فضا مانند ایجاد تعادل یا عدم تعادل جغرافیایی نقش آفرینی می کند. فضای شهری- ناحیه ای، بازتابی از کارکرد های سیاسی و اقتصادی است و کارکردهای سیاسی، اجتماعی و اقتصای در تولید فضا نقش دارند و فضا نیز بستر و مقر کارکرد های مختلف است که توجه به شهر و ناحیه در برنامه ریزی شهری و ناحیه ای توسعه هدفمند و متعادل را ضروری می سازد. هدف پژوهش تحلیل و سنجش سیاست های توسعه اقتصادی- اجتماعی و نابرابری فضایی در منطقه مرزی جنوب شرق کشور محدوده سیستان و بلوچستان است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- تحلیلی و شیوه گردآوری داده ها اسنادی می باشد. همچنین از مدل های کمی و تصمیم گیریWASPAS ، و سیستم اطلاعات جغرافیایی Arc Gisاستفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد شاخص های توسعه اقتصادی- اجتماعی فضا به صورت متوازن توزیع نشده و تفاوت فاحشی بین فضاهای ناحیه ای- شهری استان سیستان وبلوچستان از نظر برخورداری از شاخص های سطح توسعه ملاحظه می شود.
تحلیل و ارزیابی شاخص های حمل و نقل پایدار شهری
حوزه های تخصصی:
حمل و نقل پایدار شهری در واقع حرکت روان وسایل نقلیه٬ مردم و کالاهاست که مستلزم آسایش مردم و پایداری محیط با مطلوبترین هزینه و تلاش است. برنامه ریزی حمل ونقل پایدار اثرات توسعه حمل و نقل را روی کارآیی اقتصادی، موضوعات زیست محیطی، مصرف منابع، کاربری اراضی و عدالت اجتماعی مورد توجه قرار می دهد و به کاهش اثرات زیست محیطی، افزایش بازدهی سیستم حمل ونقل و بهبود وضعیت زندگی اجتماعی کمک می کند و هدف آن افزایش کارآیی سیستم و جابه جایی کالاها، خدمات و افراد با حداقل مشکلات دسترسی است. با توجه به این مسائل در پژوهش حاضر سعی شده است که به تفضیل به اهداف و شاخص های حمل و نقل پایدار از ابعاد مختلف و شرح ابعاد اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی پرداخته شود. برای برنامه ریزی پایدار و جامع سیستم حمل و نقل بهتر آن است که مجموعه ای متوازن از شاخص ها که ترکیبی از اهداف اقتصادی٬ اجتماعی و زیست محیطی باشد را در نظر بگیریم. همچنین می تواند از شاخص ها به عنوان اطلاعات پایه در سیاستگزاری های حمل و نقل و پایش نتایج استفاده نمود. مزیت بسیار مفید دیگر توسعه شاخص ها استفاده از آنها در برای مقایسه معنادار وضعیت حمل و نقل با سایر شهرها می باشد. روش کار توصیفی- تحلیلی و روش جمع آوری اطلاعات مبتنی بر شیوه کتابخانه ای و اسنادی است. در ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺣﺎﺿﺮ، ﺑﺎ در ﻧﻈﺮﮔﯿﺮی ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ در ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ ﺷﻬﺮی، ﺟﻬﺖ ﺗﺴﻬﯿﻞ در اﻣﺮ ﺳﯿﺎﺳﺘﮕﺬاری و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﻦ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎی دﺳﺖاﻧﺪرﮐﺎر ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ، ﺷﺎﺧﺺﻫﺎی ﺟﺎﻣﻌﯽ ﺟﻬﺖ اﻧﺪازهﮔﯿﺮی و ارزﯾﺎﺑﯽ وﺿﻌﯿﺖ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪﻫﺎی ﺣﻤﻞوﻧﻘﻞ ﺷﻬﺮی اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ.
عدالت فضایی و مکانی در خدمات بهداشتی ودرمانی مناطق محروم شهری سراوان
حوزه های تخصصی:
خدمات در شهر و اساسی ترین نیاز ها نه تنها در نقاط شهری بلکه برای همه مردم ، دسترسی به خدمات بهداشتی – درمانی است . در این پژوهش سعی شده است تا ضمن توزیع جغرافیایی کاربری های بهداشتی – درمانی به جنبه هایی از عدالت فضایی در شهر سراوان و توزیع فضایی عادلانه خدمات بهداشتی – درمانی بر مبنای استاندارد و ضوابط دسترسی و کاربری موجود بپردازد و سپس به تدوین الگوهای علمی مکان یابی این فضاها در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) پرداخته می شود.روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و نوع آن کاربردی است . درتحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون در نرم افزار SPSS به بررسی همبستگی بین توزیع فضایی خدمات بهداشتی – درمانی و نیز درک وجود رابطه بین سلسه مراتب جمعیتی م میزان برخورداری هر یک از نواحی شهر و روستاها از خدمات فوق از مدل های TOPSIS و MORIS و با تاکید بر نگرش سیستمی استفاده شده است.به این ترتیب که ابتدا اطلاعات و آمار مورد نیاز در ارتباط با خدمات بهداشتی – درمانی در سطح شهر و روستاهای اطراف مورد مطالعه و جمع آوری گردیده است. سپس از طریق مدل TOPSIS به رتبه بندی قسمت های مختلف بخش مرکزی سراوان و تعیین هر یک از معیارهای زیر ساختی با تاکید بر آرمان عدالت فضایی نواحی شهر مورد مطالعه پرداخته شده است.نتایج نشان می دهد که این فضاها از عدالت فضایی در منطقه برخوردار نبوده و شعاع دسترسی مطلوب در این شهرستان مراعات نگردیده است و همچنین شمار بیمارستان ها و تخت های موجود در این منطقه کافی نمی باشد، یکی از مسائل مهم برای مدیران و برنامه ریزان شهری، توزیع مناسب کاربری ها بالاخص مراکز خدماتی مهمم و حیاتی نظیرمراکز امدادی و اورژانسی در سطح شهرسراوان است
تحلیلی از نقش فضاهای عمومی در سرزندگی شهری (نمونه موردی: پارک لاله تهران)
حوزه های تخصصی:
از ویژگی های مهم فضای عمومی شهری دسترسی پذیری و همگانی بودن آن هاست. این فضاها صحنه نمایش زندگی روزمره مردم است و در تقابل با فضای زندگی خصوصی قرار می گیرد. پارک های شهری به عنوان بخشی از فضاهای عمومی در شهرها، نقش مهمی در رفع نیازهای انسانی از جمله اوقات فراغت، تفریح و سرگرمی ایفا می کنند. شناسایی عوامل موثر در سرزندگی یک فضا می تواند در جهت تحلیل وضع موجود و تصمیمات آتی به منظور ارتقای سطح کیفی فضاهای عمومی شهر و جلوگیری از تکرار نواقص در ساخت مکان ها و فضاهای شهر موثر واقع گردد. در این پژوهش به بررسی عوامل تاثیرگذار در سرزندگی شهر، به عنوان نمونه پارک لاله تهران پرداخته شد. در این پژوهش به بررسی شاخص های موثر بر سرزندگی از جمله خدماتی، زیبایی شناسی، تفریحی، دسترسی، ایمنی و حساس امنیت، روشنایی و ادراکی-احساسی پرداخته شد. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی (کتابخانه ای) و پیمایشی (میدانی) است. ابزار گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه می باشد و جامعه آماری تحقیق شهروندان حاضر در پارک لاله به تعداد 384 نفر بر اساس فرمول کوکران و به طور تصادفی انتخاب شده اند. برای رسم نقشه و نمودار و تحلیل نتایج از نرم افزارهای SPSS, GIS, EXCEL استفاده شده است. نتایج بدست آمده از آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد، بر اساس نظرات شهروندان میانگین بدست آمده در بین این شاخص ها شاخص زیبایی شناسی با میانگین 4 از 3 دارای وضعیت بسیار مناسبی است و در مقابل شاخص روشنایی با میانگین 2.03 از 3 در وضعیت نامطلوبی قرار دارد. در نتیجه برای افزایش سرزندگی شهری توجه ویژه مسئولان شهری برای رفع کمبودهای فضای عمومی ضرورت می یابد.
نقش و جایگاه شهدای شهرسرفاریاب استان کهگیلویه و بویراحمد در ترویج فرهنگ ایثار و شهادت
حوزه های تخصصی:
ایثار و شهادت، دو محور اساسی در فرهنگ اسلامی و این فرهنگ، باعث بقای اسلام و نظام اسلامی است. بر اساس این دو محور است که اسلام روی پایه های خود ایستاده و در قبال هر طوفانی ایستادگی می کند. با نگاهی اجمالی به تاریخ ملل، درمی یابیم که چنانچه ملتی از فرهنگ ایثار و شهادت برخوردار بوده، پیروز و سربلند باقی مانده است. اما برای اینکه جامعه در مسیر دائمی ایثار و شهادت قرار بگیرد و به عبارتی؛ برای اینکه فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه پایدار باشد و دچار آفت نشود، باید به اسیب ها و صیانت از ان ها پرداخت. شهر سرفاریاب مرکز بخش سرفاریاب از توابع شهرستان چرام، یکی از شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد، دارای 8 شهید والامقام که در جنگ حق علیه باطل به درجه شهادت نائل اماده اند. این شهدا در دو گلزارشهید(مرکزی و امیری) واقع در شهر سرفاریاب دفن شده اند. در این مقاله از اطلاعاتی همچون: نام و نام خانوادگی، نام پدر، نام مادر، محل تولد، تاریخ تولد(روز، ماه، سال)، فصل تولد، یگان اعزام کننده، محل شهادت، کیفیت شهادت، نحوه شهادت، تاریخ شهادت(روز، ماه، سال)، فصل شهادت، میزان تحصیلات، ایل، طایفه، وضعیت تاهل، شغل، ملیت، دین، جنسیت، مذهب و .... استفاده شده است. هدف پژوهش حاضر این است که با استفاده از روش تحلیلی - توصیفی و با کمک اطلاعات و آمار شهدای شهر سرفاریاب استان کهگیلویه و بویراحمد فرهنگ ایثار و شهادت را در جامعه و بخصوص شهر و بخش سرفاریاب گسترش دهد. برای تبیین نقش و جایگاه فرهنگ ایثار و شهادت که در جنگ متبلور شد، بیش از هر چیز نیازمند بررسی درست دستاوردهای هشت سال دفاع مقدس هستیم . در این ارتباط، حرکت جدی تحقیقاتی و علمی پیرامون موضوع ضروری به نظر می رسد.
تحلیل و ارزیابی استراتژی های امنیت پایدار در منطقه ژئوپلیتیکی جنوب شرق ایران (مورد پژوهش: استان سیستان و بلوچستان)
حوزه های تخصصی:
امروزه مرزهای سرزمینی در زمره یکی از مهم ترین مسائل ملی و بین المللی به شمار میروند. از منظر فلسفه سیاسی مرزهای جغرافیایی و امنیت آنها، یکی از عناصر اصلی تشکیل دهنده دولتهای مدرن و توسعه یافته است. مناطق مرزی جنوب شرقی محل وقوع تحولات مختلفی هستند که هرکدام می تواند سرمنشأ اتفاقات بزرگ و کوچک باشند؛ بنابراین باید به طور اساسی به بحث شاخص های امنیت سرزمینی این مناطق و مردم آن توجه کرد. توسعه مناطق مرزی در بخش های مختلف، بر امنیت مرزها تاثیرگذار بوده و نیز گسترش و وجود امنیت، خود عامل رشد و رونق بخش های مختلف دیگر از جمله بخش های اقتصادی، فرهنگی، توسعه یافتگی و پیشرفت در بخش های کشاورزی و صنعتی است. روش مورد نظر در این پژوهش توصیفی-تحلیلی است. در این پژوهش نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدهای(S.W.O.T) امنیت پایدار در منطقه مرزی در قالب مدل سوات مطالعه و مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج نشان داد که وضعیت امنیت پایدار استان سیستان و بلوچستان از الگوی تهاجمی تبعیت می کند. با توجه به تعریف این الگو، باید راهبردهایی را اتخاذ نمود که با بهره گیری از نقاط قوت درصدد بهره برداری از فرصت ها در آینده برآیم و بتوان به پایداری امنیت دست یافت. در نهایت با شرایط فعلی، به اولویت بندی راهبردها مناسب در جهت آمایش مناطق مرزی مشخص گردید. یافته های حاصل از الویت بندی راهبردها نشان می دهد که از بین راهبردهای تدوین شده بالاترین جذابیت مربوط به آماده سازی حداکثری نیروی های انتظامی و علی الخصوص مرزی جهت مقابله با ناامنی های و گروه های تکفیری-تروریستی است .
تحلیل نقش نهادهای اجتماعی در مدیریت محلات شهری با تاکید بر مشارکت شهروندان (نمونه موردی: سرای محله وصال- منطقه 6 شهر تهران)
حوزه های تخصصی:
امروزه توجه به مدیریت محلی به منظور دستیابی به سیاست های پایدار شهری افزایش یافته است. در واقع به منظور بهبود وضعیت مدیریت شهری، باید هرچه بیشتر به سه عامل توانمندسازی، توان افزایی و بهره مندی از توان شهروندان و نهادهای شهری در مدیریت امور شهری به ویژه در سطح محلات مورد توجه قرار گیرد، که تمامی عوامل مذکور در مناسب ترین شکل آن در سطوح محلی و با تقویت نهادهای اجتماعی امکان پذیر است؛ در نتیجه شناخت ظرفیت ها به منظور بهره مندی از آن ها و شناسایی دقیق مسائل درجهت رفع بهینه امکان خواهد یافت. نوع تحقیق در این پژوهش کاربردی و روش جمع آوری اطلاعات به دو شیوه اسنادی (کتابخانه ای) و پیمایشی (میدانی) است و ابزار گردآوری داده ها با استفاده از پرسشنامه و تحلیل نتایج آن ها با نرم افزار SPSS صورت گرفته است. پس از شناسایی عوامل تاثیرگذار در نقش نهادهای اجتماعی در امور محلی به بررسی شاخص هایی چون اطلاع و اگاهی، مشارکت و تعامل، اعتماد اجتماعی، کیفیت زندگی و عدالت اجتماعی در محله وصال (دانشگاه تهران) پرداخته شد، حجم نمونه بررسی شده بر اساس فرمول کوکران 384 نفر از ساکنان محله وصال بوده است. نتایج بدست آمده از آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد، بر اساس نظرات شهروندان میانگین کل بدست آمده 2.70 از 3 در خصوص شاخص های بررسی شده در وضعیت نسبتا نامطلوبی قرار گرفته و مدیریت شهری نهاد محور در محله وصال شکل نگرفته است. در بین شاخص های بررسی شده شاخص عدالت اجتماعی با میانگین 2.28 کمترین و اعتماد اجتماعی با میانگین 2.92 بیشترین میزان را به خود اختصاص داده است. در نتیجه برای افزایش مشارکت نهادهای محلی در مدیریت امور لازم است که مسئولان محلی با توجه به این شاخص ها و بکارگیری آن ها در عرصه مدیریتی و سیاست گذاری ها، زمینه را برای افزایش نقش نهادها فراهم نمایند.
تحلیل تهدید طبیعت پایه سیلاب در خط یک قطار شهری مشهد
حوزه های تخصصی:
موضوع و هدف: جهت مقابله با هر تهدید ابتدا باید ابعاد و شدت خساراتی محتمل آن تهدید شناسایی شود و با بررسی مناسب بخشهایی از دارائیهای باارزش که در معرض خطر میباشد میزان خطر آفرینی هر تهدید را تشخیص داد از جمله دارایی هایی که در شهرها در معرض تهدیدات هستند زیر ساخت حمل و نقل ریلی درون شهری است. در این پژوهش اثر تهدید طبیعت پایه سیلاب بر روی خط یک قطار شهری مشهد مورد بررسی قرار می گیرد. روش: تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و با توجه به ماهیت و اهداف این پژوهش از روش تحقیق تحلیلی توصیفی و از نوع پیمایشی در دو مرحله کیفی و کمی که شامل مصاحبه و پرسشنامه میباشد. جامعه آماری این پژوهش 38 نفر شامل متخصصان،کارشناسان و مدیران شرکت بهره برداری قطار شهری مشهد میباشند. بر اساس روش گلوله برفی و تا اشباع نظرات مصاحبه نیمه ساختار یافته به تعداد 10 مورد صورت پذیرفت. برای تعیین احتمال وقوع، احتمال کشف و شدت خطر از 35 عدد پرسشنامه استفاده شده است. سپس با استفاده از اطلاعات موجود و به کمک تکنیک تجزیه و تحلیل شکست و آثار آن (FMEA) عدد اولویت ریسک (RPN) در هر بخش محاسبه شد و سپس نسبت به تحلیل و بررسی هر یک از تهدیدات اقدام شده است. نتایج: براساس نتایج بدست آمده بالاترین عدد اولویت ریسک مربوط به زیر بخش تجهیزات کنترلی با RPN برابر 43.06 میباشد که نشان می دهد این بخش بیشتر از دیگر بخشها در خطر تهدید سیلاب است بخشهای تجهیزات کنترلی و سیستم توزیع نیروی در منطقه پرخطر قرار دارند و ریسک این بخشها در تهدید سیلاب بالا است. بخش های ابنیه فنی و ایستگاه ها، مسافران، پرسنل عملیاتی،پرسنل ستادی، تجهیزات ارتباطی و قطارها در محدوده ریسک متوسط قرار گرفته اند.ا ین بخشها در تهدید سیلاب داری خطر و ریسک متوسط است، بعبارتی در وضعیت هشدار قرار دارند.
سنجش فضای کالبدی مسکن شهری در بروز رفتار های وندالیستی
حوزه های تخصصی:
امروزه نقش مبلمان شهری در خدمت رسانی به شهروندان در شهرها بر کسی پوشیده نیست. مبلمان شهری از اجزای ضروری و جدایی ناپذیر شهرها بوده و از جمله عناصر سازنده فضای شهری محسوب می شود که کمیت و کیفیت، زیبایی، راحتی، دوام و محل استقرار آن نقش بسیار اساسی در دستیابی به شهری زیبا و سالم داردآمار و اطلاعات ارائه شده از کشورها و مناطق مختلف حاکی از وسعت، شدت و تنوع وندالیسم در بخش های مختلف و خسارات و هزینه های مربوطه است. مطالعات انجام شده نیز نشان دهنده اهمیت یافتن این مسئله در جامعه شهری ایران می باشد که با وجود خسارات و زیان های ناشی از وندالیسم در فضاهای عمومی شهری کشور، آمار و اطلاعات کافی در این زمینه خصوصاً دامنه، ابعاد، گستره، علل و انگیزه موضوعات تحت تخریب در اثر وندالیسم در دست. با توجه به این شرایط ضرورت توجه به این معضل اجتماعی کالبدی گریبان گیر فضاهای عمومی شهرهای کشور از - اهمیتی ویژه برخوردار است که بر اساس بررسی های انجام گرفته فضاهای عمومی شهرک های کارشناسان و کوثر شهرستان اردبیل با چنین مسائل و مشکلاتی روبرو هستند که ضرورت توجه به این موضوع و بررسی آن را حائز اهمیت ساخته است. بر همین اساس در این پژوهش بر آن شدیم که ضمن بررسی پدیده وندالیسم و نظریات آن در مورد علل ظهور رفتارهای وندالی و تطبیق آن با شهرک های کارشناسان و کوثر اردبیل و ارائه راهکارهایی در جهت کاهش این معضل و ایجاد تعادل در فضاهای عمومی شهر مورد مطالعه می باشد.
بررسی توسعه راهبردی بافت قدیم شیراز
حوزه های تخصصی:
بررسی توسعه راهبردی بافت قدیم شیراز گسترش فضایی بی رویه و بدون برنامه شهرهای بزرگ و متوسط کشور در چند دهه گذشته، باعث شکل گیری بافت های جدید شهری در مجاورت شهرها و جابجایی ساکنان و کاربری های شهری از بافت قدیم به نواحی جدید گردیده است و مناطق مرکزی شهرها محل سکونت مهجرین روستایی و خارجی شده است. در نتیجه این جابجایی، به تدریج بافت های قدیمی شهرها کارکرد و حیات اجتماعی- اقتصادی خود را از دست داده اند و این بافت ها با از دست دادن حیات شهری خود، به سمت رکود و فرسودگی گرایش پیدا کرده اند. روش گردآوردی اطلاعات در این مقاله به صورت کتابخانه ای، پیمایشی و اسنادی بوده و هدف اصلی و کلی این تحقیق ارتقای کیفیت فضاهای بافت قدیم شیراز برای دستیابی به توسعه راهبردی است. در همین راستا جهت شناسایی و تجزیه و تحلیل ویژگی ها و عملکردهای بافت قدیم از مدلSWOT استفاده شده است.
بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان از ارائه خدمات و امکانات دانشگاه (مورد مطالعه: دانشگاه حکیم سبزواری)
حوزه های تخصصی:
از آنجا که میزان نارضایت مصرف کنندگان خدمات دانشگاهی به طور مستقیم بر میزان عملکرد آنان تاثیر دارد، بنابراین در سیاست گذاری ها توسط مدیران و متولیان مراکز آموزش عالی باید توجه زیادی به آن شود. در پژوهش حاضر به بررسی میزان رضایتمندی دانشجویان دانشگاه از ارائه کیفیت خدمات و امکانات اعم از آموزشی، فرهنگی، اجتماعی، رفاهی و زیست محیطی پرداخته شده است. این تحقیق براساس هدف از نوع بنیادی است و از نظر تکنیک اجراء توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه حکیم سبزواری است که در نیمسال دوم سال تحصیلی 1396 مشغول به تحصیل بودند. با استفاده از روش نمونه گیری غیر تصادفی حجم نمونه 100 نفر، انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه رضایت سنجی استفاده شده است که روایی و پایایی آن مورد تأیید قرار گرفته است. جهت توصیف داده ها از نرم افزار آماریspss 22 استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که رضایتمندی دانشجویان از امکانات دانشکده و از ساعات برگزاری کلاس، از فاصله کتابخانه تا دانشکده، از نحوه سرویس دهی اتوبوس های دانشگاه و از سئوالات امتحانی دروس، پایین تر از حد معمول است. میزان رضایتمندی از تدریس اساتید و تسلط بر مباحث درسی، نحوه برخوردشان، عملکرد رئیس دانشکده و محیط دانشکده بالاست. میزان علاقه مندی دانشجویان به رشته تحصیلی بالا بوده و میزان موفقیت دانشجویان در رشته جغرافیا پایین است. میزان تمایل به ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در دانشکده نیز تا حدودی پایین است.
ارزیابی و تحلیل میزان ناپایداری بافت های شهری در برابر زلزله (نمونه موردی کلانشهر مشهد)
حوزه های تخصصی:
با توجه به رشد شهرنشینی و گسترش سکونتگاههای غیر رسمی و بافت های فرسوده، وقوع مخاطرات محیطی همچون زلزله در پهنه کلان شهرها می تواند خسارات سنگینی را ایجاد نموده و توسعه ی شهرها را دچار وقفه نماید. شهر مشهد به عنوان دومین کلانشهر کشور به دلیل قرار گرفتن بر روی چند گسل و واقع شدن در کمربند زلزله دنیا، یکی از نقاط آسیب پذیر به شمار می آید. بنابراین با توجه به موقعیت مشهد، سوال اینجاست که کدام پهنه های شهری به لحاظ کالبدی و مخاطرات طبیعی دارای سطوح ناپایدار و آسیب پذیر می باشند؟ این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی است. در همین راستا در این بررسی سه شاخص اصلی( جمعیتی، کالبدی و مخاطرات طبیعی) و 8 معیار(بعد خانوار، تراکم جمعیتی، تعداد مطلق جمعیت، تعداد خانوار در واحد مسکونی، نوع مصالح، قدمت ساختمان، کیفیت ابنیه) به عنوان شاخص های جمعیتی و کالبدی و فاصله از گسل به عنوان مهمترین شاخص مخاطرات طبیعی در 17260 بلوک شهری با استفاده از AHP و GIS مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد که محدوده بافت های فرسوده مرکزی و میانی شهر(8 درصد) و سکونتگاههای غیر رسمی شکل گرفته در محدوده های شمال و شمال شرقی شهر(11درصد) به دلیل فرسودگی و ناپایداری بافت و استفاده از مصالح کم دوام در ساخت و ساز و نیز عمر بالای ساختمان ها و همچنین محدوده جنوبی شهر (21 درصد) به دلیل قرارگیری روی خط گسل، از آسیب پذیری بالایی برخوردار است.
رتبه بندی محلات بر اساس شاخص های کمی و کیفی مسکن با استفاده از مدلهای topssis و ahp (مطالعه ی موردی: شهر ازنا)
حوزه های تخصصی:
شهر بمثابه یک سیستم، نیازمند برنامه ریزی سیستمی است. از الزامات برنامه ریزی سیستمی در نظر گرفتن تمام عوامل و شاخص های موثر در حیات شهر است. توجه به رشد روزافزون شهرنشینی، توسعه پایدار شهری به پارادایم مسلط تمام برنامه ریزیهای شهری تبدیل شده است. با توجه به اثرات گسترده مسکن بر محیط های شهری، در راستای تحقق اهداف توسعه پایدار شهری، پایداری مسکن گامی بزرگ برای نیل به این مهم می باشد. هدف پژوهش حاضر ارزیابی کمی و کیفی شاخصهای مسکن شهر ازنا با رویکرد توسعه پایدار می باشد. در این پژوهش از شاخصهای اجتماعی ، تراکمی و کالبدی استفاده شده است. جهت وزن دهی از مدل AHP ، و جهت بی مقیاس سازی دادهها از روش بی مقیاس سازی خطی استفاده شده است. جهت سطحبندی محلات شهری بر اساس هر یک از شاخصهای مورد استفاده در پژوهش از تکنیک TOPSIS ، استفاده شده است. ﻣﺤﻠﻪ 3 ﻧﺎﺣیﻪ ایﻦ ﻣﺤﻠﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺑﺎﻓﺖ ﺟﺪیﺪ و ﻧﻮﺳﺎز ﺷﻬﺮ ازﻧﺎ ﺑﻌﺪ از اﻧﻘﻼب و ﺑﻪ ویﮋه در ﺳﺎل ﻫﺎی اﺧیﺮ) ﺑﻌ ﺪ (1375 از ﺳﺎل 1386 ﺷکﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺑﺎ وﺳﻌﺖ ﻫکﺘﺎری ﺧﻮد یکی از وﺳیﻊ ﺗﺮی ﻣﺤ ﻼت ﺷ ﻬﺮ از ﻧ ﺎ ﺑ ﻪ ﺷﻤﺎر ﻣی رود . 1375 ﺟﻤﻌیﺖ ایﻦ ﻣﺤﻠﻪ در ﺳﺎل 1375در ﺣﺪود 4250 ﻧﻔ ﺮ ودر ﻗﺎﻟ ﺐ 800ﺧ ﺎﻧﻮار ﺑ ﻮده اﺳ ﺖ . 1375 ﺗﻌﺪاد واﺣﺪﻫﺎی ﻣﺴکﻮﻧی ایﻦ ﻣﺤﻠﻪ در ﺳﺎل662 ﻣﻌﺎدل واﺣﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ ک ﻪ در ﺑﺮداﺷ ﺖ اﺧی ﺮ ﺑ ﻪ 1577 ً اﺳﺖ 140 واﺣﺪ رﺳیﺪه و یﺎ ﺗﻘﺮیﺒﺎ درﺻﺪ اﻓﺰایﺶ یﺎﻓﺘﻪ است
تحلیل وضعیت توسعه یافتگی دهستان های شهرستان بانه در سال 90-95
حوزه های تخصصی:
شاخص توسعه انسانی متوسط ظرفیت دستیابی به شاخص های توسعه انسانی در یک جامعه در نشان می دهد اما تفاوت ها،محرومیت ها و نابرابری ها را به صورت واقعی تبببین نمی کند در این راستا پژوهش حاضر به بررسی و سنجش شاخص های توسعه انسانی دردهستان های شهرستان بانه واقع در استان کردستان بر اساس مولفه های( محل خرید مایحتاج مردم، آموزشی، فرهنگی و رزشی، مذهبی،سیاسی-اداری،برق،گاز و آب، بهداشتی و درمانی، بازگانی و خدمات،مخابرات و ارتباطات) پرداخته شد، روش انجام تحقیق حاضر توصیفی– تحلیلی است، گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام گرفته، مدل های مورد استفاده در این تحقیق مدل رتبه- اندازه است که برای سنجش میزان تعادل فضایی بین توزیع خدمات و جمعیت در دهستان این شهرستان می باشد، نتایج نشان می دهد که طور کلی بین توزیع خدمات و جمعیت دردهستان های شهرستان بانه تعادل فضایی در سال 1390 و 95 برقرار می باشد بر اساس مدل رتبه –اندازه در سال 1390 25 /R= می باشد که بیشترین اختلاف مربوط به دهستان شوی که خدمات زیادی به نسبت جمعیت دارد ودر امار سال 1395 نشان می دهدکه 62 /R= می باشد می توان گفت که دردهستان های شهرستان بانه بین جمعیت و خدمات تعادل وجود دارد ،که بیشترین اختلاف مربوط به دهستان بوئین و دهستان بوالحسن می باشدکه برای رسیدن تعادل فضایی نیازمند توجه بیشتر مسئولان و ارتقاء زیر ساخت ها می باشد. به طور کلی تعادل فضایی در سال 1395 به نسبت سال 1390 بهتر است
بررسی وضعیت توسعه یافتگی دهستان های شهرستان دهگلان با مدل رتبه اندازه در سال 90 و 95
حوزه های تخصصی:
به کار گیری معیارها و روش های کمی جهت سطح بندی سکونتگاه ها در سیستم فضایی مناطق از سوی منجر به شناخت میزان نابرابری نقاط سکونتگاهی شده و از سوی دیگر معیاری جهت تلاش در راستایی کاهش فقر و نابرابری های موجود میان آنها محسوب می گردد، این تحقیق به بررسی و سنجش شاخص های توسعه انسانی دردهستان های شهرستان دهگلان واقع در استان کردستان بر اساس شاخص های آموزشی،فرهنگی و ورزشی-سیاسی-اداری، برق، گاز، آب- بهداشت و درمان-مخابرات و ارتباطات پرداخته شد، روش انجام تحقیق حاضر توصیفی– تحلیلی است، گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام گرفته، مدل مورد استفاده در این تحقیق مدل رتبه- اندازه است که برای سنجش میزان تعدل فضایی بین توزیع خدمات و جمعیت در دهستان این شهرستان بر اساس آمار 1390 و 1395 پرداخته شد نتایج این تحقیق در سال 90 نشان می دهد که پژوهش 10 / می باشد می توان گفت که در دهستان های شهرستان دهگلان بین جمعیت و خدمات بر اساس آمار 1390 تعادل ناچیزی وجود دارد ودر سال 95 مقدار عدد به دست آمده از این از این پژوهش 30 / می باشد می توان گفت که در دهستان های شهرستان دهگلان بین جمعیت و خدمات بر اساس آمار 1390 تعادل به نسبت کم تری وجود دارد در این راستا بیشترین اختلاف مربوط به دهستان ئیلاق شمالی می باشد که از لحاظ جمعیتی دارای جمعیتی متناسب، اما از لحاظ خدمات در رتبه پایین تری و در وضعیت نامناسب قرار دارند بنابراین می طلبد که در برنامه ریزیها به این نقاط ضعیف توجه بیشتری شود و در جهت تقویت امکانات در این دهستان ها اقداماتی اساسی انجام شود تا فاصله فضایی بین دهستان ها تعدیل شود
تاثیر فضای مجازی در ترویج ارزش های فرهنگی، مورد پژوهی: استان لرستان
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تاثیر فضای مجازی در ترویج ارزش های فرهنگی در استان لرستان تدوینشده است. طرح پژوهشی از نوع توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری مورد مطالعه کارشناسان سازمان تبلیغات استان لرستان و صاحب نظران این حوزه بوده اند. نتایج تحقیق نشان داد بین متغیرهای مستقل ذکر شده( شامل: بستر سازی، محتوی سازی، سرمایه گذاری، نظارت) با متغیر وابسته توسعه فعالیت های فرهنگی- مذهبی در فضای مجازی رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج حاصل از محاسبات تاپسیس نشان می دهد که شاخص سواد رسانه ای فعالان فرهنگی- مذهبی علاوه بر سواد اسلامی رتبه اول را در ارائه راهکارهای توسعه فعالیت های فرهنگی- مذهبی در فضای مجازی در استان لرستان دارد، تشکیل گروه ها و کانال های فرهنگی- مذهبی، راه اندازی کتابخانه مجازی کتب مختلف فرهنگی-مذهبی، ساماندهی سرویس های داخلی و شناخت شبکه های اجتماعی، اشتراک گذاشتن فعالیت های فرهنگی- مذهبی در شبکه های اجتماعی، استفاده از الگوهای فرهنگی و اسلامی در فضای مجازی در رتبه های بعدی اثر گذاری بر ترویج و توسعه توسعه فعالیت های فرهنگی- مذهبی در فضای مجازی در استان لرستان دارد. تولید محتوای مناسب مذهبی در فضای مجازی، سرمایه گذاری در حوزه آموزش و پرورش جهت استعدادیابی و هدایت آنها به سمت رشته های مرتبط با فضای مجازی و سایبری در راستای توسعه فعالیت های فرهنگی- مذهبی، استفاده از قابلیت های فضای مجازی نظیر تشکیل گروه ها و کانال های فرهنگی- مذهبی و... از راهکارهای پیشنهادی این پژوهش جهت توسعه فعالیت های فرهنگی- مذهبی در فضای مجازی می باشد.
تحلیل عملکرد مدیریت شهری با تاکید بر رویکرد حکمروایی خوب (مطالعه موردی: شهر بهشهر)
حوزه های تخصصی:
تغییر رویکرد در مدیریت شهری و اهمیت بیش از پیش نقش کنشگران مختلف و شهروندان در عرصه امور شهری، موجب تغییر در رویکرد مدیریت شهری شده است و مدیریت متمرکز و دستوری به مدیریت پایین به بالا و مشارکت پذیر که در آن به همکاری بین کنشگران عرصه شهری پای می فشارد، تاکید شده است. در پژوهش حاضر به منظور تحلیل عملکرد مدیریت شهری، با رویکرد حکمروایی خوب و با توجه به شاخص های آن پرداخته شد. به همین منظور برای ارزیابی رویکرد حکمروایی، از آزمون های آماری (T تک نمونه ای و آزمون Friedman) استفاده گردید. جامعه مورد بررسی شامل دو گروه شهروندان و متخصصین بوده است. روش گردآوری داده از طریق پرسشنامه برای هریک از دو گروه تهیه گردید و بر اساس طیف لیکرت به جمع آوری نظرات پرداخته شد. از پرسشنامه شهروندان به منظور سنجش سطح حکمروایی و از داده های حاصل از پرسشنامه متخصصین درجهت شناخت قابلیت ها و ظرفیت در عرصه مدیریت شهری برای ارائه راهبرد بر اساس مدل SWOT بهره گیری شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد، سطح حکمروایی خوب در محدوده مورد مطالعه از میانگین متوسط (استاندارد) پایین تر بوده و نتایج حاصل از مدل SWOT هم برای افزایش عملکرد مدیریت شهری با استراتژی تدافعی درجهت توسعه مشارکت های مردمی در اولویت قرار گرفته است.
عنوان: تحلیل موانع اقتصادی مشارکت زنان در فرایند توسعه روستایی (مورد مطالعه: روستاهای شهرستان همدان)
حوزه های تخصصی:
بر اساس واکاوی ادبیات توسعه ، از دهه 1980رویکرد توسعه برمبنای مشارکت مردم ،خصوصا مشارکت زنان در بسیاری ازکشورهای توسعه یافته مورد توجه قرار گرفت بر همین اساس توانمند سازی و ظرفیت سازی مشارکت زنان در کانون توجهات امور مربوط به توسعه به ویژه توسعه روستایی قرار گرفت. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به منظور بررسی موانع اقتصادی مشارکت زنان درفرایند توسعه سکونتگاههای روستایی شهرستان همدان انجام شده است. عمده ترین موانع اقتصادی مشارکت زنان روستایی در فرایند توسعه در ناحیه مورد مطالعه ، شامل نادیده انگاشتن آنان در سیاستگذاریها و برنامه ریزیها،فقدان آموزشهای لازم درراستای توانا سازی اجتماعی و اقتصادی زنان ،نبود تشکلها و تعاونیهای تولیدزنان روستایی می باشد .جامعه آماری در این تحقیق 50 روستا از 107 روستای شهرستان همدان است. درمرحله اول تعداد 50پرسشنامه درسطح معتمدین روستایی تکمیل شد، درمرحله دوم تعداد 382پرسشنامه در سطح خانوارهای روستایی تکمیل گردید. سپس از مجموعه ایی از روشهای توصیفی – تحلیلی،آزمون همبستگی ورگرسیون چند متغیره برای نشان دادن روابط متغیرها استفاده شد. یافته های تحقیق نشان داد علیرغم مشارکت زنان در انجام فعالیتهای متنوع کشاورزی و غیر کشاورزی ،آنان دسترسی اندکی به ابزار و نهاده های تولید، وام واعتبارات بانکی دارند. همچنین نتایج نشان دادکه بین شاخصهای محیطی اکولوژیک،شاخصهای اجتماعی– فرهنگی،شاخصهای اقتصادی وشاخصهای کالبدی زیرساختی ومیزان مشارکت زنان ودر نتیجه توسعه روستایی رابطه معنی داری وجود دارد.
ارزیابی سکونتگاه های شهری استان گلستان با رویکرد شهر سالم
حوزه های تخصصی:
امروزه رویکرد شهر سالم به دلیل رشد فزاینده جمعیت شهری و تبعات منفی آن که سلامت عمومی شهروندان را تهدید می نماید، در تحقیقات شهری معاصر اهمیت زیادی یافته و از ظرفیت مطالعاتی بالایی برخوردار شده است. لذا با توجه به اهمیت موضوع، تحقیق حاضر به ارزیابی سکونتگاه های شهری استان گلستان با رویکرد شهر سالم پرداخته است. روش تحقیق بر اساس هدف، کاربردی با ماهیت توصیفی و تحلیلی است. توجه این مقاله در ابتدا به ارزیابی مقوله شهر سالم، تاریخچه آن در جهان و شروع تفکر شهر سالم در ایران معطوف گردیده است، سپس به عنوان نمونه موردی، سکونتگاه های شهری 29 گانه استان گلستان درون 14 شهرستان در سال 1392 با استفاده از 42 شاخص شهر سالم اقتباس شده از منابع معتبر خارجی و داخلی در قالب چهار گروه محیط زیست، سلامت، اقتصادی- اجتماعی و بهداشتی با به کارگیری مدل VIKOR مورد ارزیابی قرارگرفته اند. برای انجام محاسبات از Excel، برای ارزیابی همبستگی ها از نرم افزار آماری SPSS و به منظور ترسیم نقشه ها از نرم افزار ARC GIS استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که میزان برخورداری سکونتگاه های شهری شهرستان های استان از شاخص های شهر سالم یکسان نبوده و اکثر آن-ها در برخورداری از این شاخص ها در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. در این میان سکونتگاه های شهری شهرستان های ترکمن و کردکوی برخوردارترین و گنبدکاووس و مراوه تپه نابرخوردارترین سکونتگاه ها می باشند. همچنین نتیجه همبستگی اسپیرمن در ارزیابی رابطه بین رتبه برخورداری سکونتگاه های شهری شهرستان های استان و فاصله آن ها از مرکز استان (شهر گرگان)، حاکی از وجود همبستگی بین این دو عامل می باشد.
تحلیل توزیع فضایی در میزان دسترسی به پارک های شهری (نمونه موردی: شهر زنجان)
حوزه های تخصصی:
کیفیت محیط شهری از برآیند کیفیتِ اجزای متشکله در فضاهای معین شهری حاصل می شود. رسالت برنامه ریزان شهری است تا با ادراکِ منطقی که از کنشِ بین فضا و اجتماع دارند، سطحِ تفکر دسترسی برابر به فضای سبز شهری را برای همه طبقات اجتماعی بر مبنای اصول پایدار عملی سازند. ازاین رو هدف از پژوهش حاضر، شناخت و ارزیابی نحوه ی توزیع فضایی پارک ها و میزان دسترسی شهروندان در نواحی شهری زنجان می باشد. لذا در این مطالعه پس از انتخاب مناطق شهری زنجان به عنوان جامعه آماری پژوهش، با روش توصیفی – تحلیلی به کمک مدل ها و آمارهای فضایی در محیط جی ای اس به تحلیل فضایی مناطق شهری زنجان از منظر پایداری محیطی پرداخته شده است؛ که درنهایت یافته های پژوهش نشان داد که حوزه تحت پوشش پارک ها در مقیاس عملکردی با یکدیگر تلفیق شده و نقشه های overly شده به خوبی نشان داد که نواحی 103، 201، 202، 203، 204، 205، 305 فاقد هرگونه دسترسی می باشند و در بسیاری از مناطق مانند منطقه 102 و 109 دسترسی به پارک ها برای کل ناحیه یکسان نمی باشد و بسیاری از محلات از این دسترسی محروم اند. پس چرایی این مسئله که چرا جمعیت تحت پوشش پارک ها 187454 نفر می باشد، و تنها مقداری کمی از جمعیت کلی شهر زنجان (386851 نفر) را تحت پوشش قرار می دهد، این بود که شعاع عملکردی پارک ها اغلب با یکدیگر هم پوشانی دارد و این باعث شده است که نواحی مختلف شهر دسترسی یکسانی به پارک ها نداشته باشند. نهایتاً مدل ویکور نیز نشان داد که ناحیه 7 از منطقه 1 و ناحیه 12 از منطقه 3 اولین و دومین رتبه و نواحی 2 از منطقه 2 پایین ترین رتبه را دارند.
اثر تغییرات اقلیمی بر پرورش ماهی (منطقه ی مورد مطالعه:شهرستان سروآباد)
حوزه های تخصصی:
تغییرات آب وهوا و اثرات آن بر زندگی انسانها امروزه به یکی از اولویت های بزرگ تحقیقاتی تبدیل شده و زندگی انسان را به طور جدی تحت تأثیر قرار داده است.هدف این پژوهش تحلیل میزان تاثیر تغییرات اقلیی بر بخش پروش ماهی در شهرستان سروآباد که یکی از شهرستان های استان کردستان است که در سالهای اخیر از تغییرات اقلیمی متاثر شده است می پردازد .این تحقیق از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است، از نظر روش جمع آوری داده ها پیمایشی می باشد و بخشی از داده ها نیز از طریق پرسشنامه جمع آوری شده است برای سنجش میزان اثر تغییرات اقلیمی بر بخش شیلات از آزمون Tتک نمونه در محیط نرم افزار SPSS و برای تحلیل فضایی ARC GISمورد استفاده قرار گرفته است.نتایج آزمون نشان می دهد که ابعاد بخش شیلات شهرستان از تغییرات اقلیمی بی تاثیر نبوده و این تغییرات به مقدار 19.01 درصد اثر گذار بوده است،همچنین تحلیل فضایی بر مبنای دهستان های شهرستان انجام شد که بیشترین میزان اثر به ترتیب دهستان های دهستان های کوسالان؛ بیساران،پایگلان،رزآب،ژریژه،شالیار،اروامان تخت و دزلی به تربیت بیشترین میزان تاثیرپذیری از تغییرات اقلیمی در بخش شیلات را داشته اند.
ارزیابی استراتژیک راهکارهای توسعه گردشگری شهری (مطالعه موردی شهر کجور)
حوزه های تخصصی:
گردشگری شهری به عنوان یکی از زیر بخش های مهم فعالیت گردشگری به میزان زیادی مورد توجه قرار گرفته و در فرآیند جهانی شدن، اهمیت روز افزونی یافته است به طوری که، بازار گردشگری شهری به سرعت در حال گسترش است و شرایط مطلوب بازار بسیاری از برنامه ریزان شهری را به توسعه گردشگری به عنوان بخش مهمی از سیاست شهری دچار وسوسه کرده است. هدف این تحقیق ارزیابی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید های توسعه گردشگری حوزه و ارائه راهبرد های توسعه گردشگری آن می باشد.روش تحقیق در این پژوهش توصیفی-تحلیلی می باشد.گرد آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز به روش بررسی های اسنادی و کتابخانه ای و مطالعات میدانی صورت گرفته برای تجزیه و تحلیل اطلاعات با بهره گیره گیری ازتکنیک SWOT نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید های گردشگری تجزیه و تحلیل شده و استراتژی ممکن جهت توسعه گردشگری منطقه تدوین شده است.یافته های حاصل از تحقیق بیانگر آن است که در این شهر11قوت، 11ضعف، در عین حال 12فرصت، و 12 تهدیدبیرونی دارای تاثیر عمده ای بر کار کرد گردشگری شهری دارد. استراتژی بازنگری از راهبردSWOT نشان داد که استراتژی راهبرد تهاجمی در اولویت اول و راهبردتنوع، در اولویت دوم، راهبرد بازنگری در اولویت بعدی برنامه ریزی گردشگری کجور می باشند
پتانسیل اشتغال زایی بخش کشاورزی و توسعه روستایی در چارچوب کارآفرینی جوانان روستایی
حوزه های تخصصی:
کارآفرینی راهکاری جدید در نظریه های توسعه در راستای دستیابی به توسعه روستایی است، در این میان کشاورزی از بخش های اساسی اقتصاد روستا و کشور و زمینه ساز رشد و توسعه ی آن است. از طرفی آیندهتوسعهی کشاورزیمتکیبرجوانانروستاییاست وجوانانروستاییپتانسیلهایبالقوهو اندیشمندیجهتمشارکتدربرنامههایسازندگیروستایی هستند. کارآفرینی جوانان روستایی در زمینه ی کشاورزیمیتواندباشناساییفرصتهاو بحران های موجود،بهایجادراهکارهاینویندرجهترشدوتوسعه روستاییمنجر شود و در این رابطه یکی از راهکارهای اساسی می تواند آموزش های کارآفرینانه به جوانان روستایی در راستای خوداشتغالی یا تشکیل تشکل هایی برای راه اندازی کسب و کار در روستا باشد. همچنینبرگزاری دوره های آموزشی لازم در راستای معرفی مزایای شغل کشاورزی، تهیه-ی برنامه های رادیویی و تلویزیونی مناسب و کاربردی جهت معرفی بخش کشاورزی و ارائه ی الگوهای مناسب اشتغال در این بخش می تواند مثمرثمر واقع شود. این مقاله که به روش تحلیلی-مروری و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایت های اینترنتی تدوین شده تلاش دارد ضرورت کارآفرینی جوانان روستایی را در راستای اشتغال زایی در بخش کشاورزیمورد تحلیل قرار داده و راهکارهای لازم را ارائه نماید.
تحلیلی بر شهر دوستدار معلول
حوزه های تخصصی:
فضای شهری کاربران متفاوتی را در خود جای می دهد. این کاربر از لحاظ سن، توان و خصوصیات با یکدیگر متفاوت بوده و هر کدام نیازهای خاص خود را می طلبند. دسته ای از آن ها افراد با ناتوانایی های جسمی می باشند. اساساً شهرها، بناها و خدمات شهری بدون توجه به وضع معلولین طراحی شده و این بخش از فعالان کشور، به سبب "معلول بودن شهر"، از فعالیت، کار، زندگی و استراحت متناسب با نیازهای خود بی بهره اند. در شهرها ناتوانان جسمی- حرکتی از همان بدو خروج از منزل با مشکلات و موانع متعددی روبرو می شوند و از داشتن حقوق مساوی با سایر شهروندان بی بهره اند. هدف این تحقیق بررسی و تحلیل مبانی علمی شهر دوستدار معلول است که می تواند سرآغازی باشد برای توجه هر بیشتر به این موضوع مهم در طراحی و برنامه ریزی شهری کشورمان. روش تحقیق؛ توصیفی و تحلیلی می باشد که با تکنیک کتابخانه ای مطالب گرداوری شده است. در پایان باید اشاره شود که هنوز به شکل کامل و جامعی مدیریت شهری کشورمان برنامه ریزی و طراحی شهر دوستدار معلول را نتوانسته پیاده کند و در نتیجه نیاز این قشر از جامعه در فضاهای شهری مغفول مانده است. واژگان کلیدی: معلول، فضای شهری، شهر، شهر دوستدار معلول.
تحلیل ویژگی های کیفیت زندگی مهاجران در روستاهای خوابگاهی و نقش آن در اقتصاد شهری مطالعه موردی: بخش مرکزی، شهرستان ارومیه
حوزه های تخصصی:
هدف از تحقیق بررسی نقش کیفیت زندگی مهاجران در روستاهای خوابگاهی در اقتصاد شهری می باشد. نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و جهت گردآوری اطلاعات از مطالعات اسنادی، کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است و تجزیه تحلیل اطلاعات هم با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون های همبستگی اسپیرمن و رگرسیون) انجام گرفته است. جامعه آماری نیز روستاهای قزل عاشق, الواچ و گوگ تپه از بخش مرکزی شهرستان ارومیه می باشد که طبق سرشماری سال 1395 دارای 17081 نفر جمعیت و 4472 خانوار بوده است که براساس فرمول کوکران تعداد 282 خانوار جهت انجام تحقیق انتخاب شدند و در انتخاب خانوارها از روش کیفی هدفمند (گلوله برفی) استفاده شده و خانواهای انتخاب شدند که هر روز به شهر رفت و آمد داشته اند. نتایج نشان می دهد، بین ویژگی های فردی جمعیت روستاهای خوابگاهی و مشاغل کاذب شهری و بین سطح درآمد مهاجرین و کیفیت زندگی آنها در روستاهای خوابگاهی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین شاخص کیفیت زندگی تآثیرات متفاوتی در اقتصاد شهر ارومیه داشته است. چنانچه افزایش کیفیت زندگی و بهبود وضعیت زندگی مهاجران موجب افزایش اشتغال در مشاغل مختلف مانند دست فروشی و پیله وری، سیگار فروشی، بنگاه های املاک، بنگاه های ماشین، خرده فروشی و غیره شده است و افزایش مشاغل موجب افزایش درآمد مهاجران و در نتیجه سرمایه گذاری در شهر (خرید و اجاره خانه، مغازه، صنایع، کارگاه تولیدی و غیره) و افزایش میزان تولید و بهبود خدمات شهری به شهرنشینان شده است.
بررسی مولفه های موثر بر حضور بانوان در فضاهای شهری و تحلیل اثرات تک جنسیتی شدن فضاها (نمونه پژوهش: بوستان بانوان ملت مشهد)
حوزه های تخصصی:
نیاز به حضور در فضاهای عمومی برای همه گروه ها فارغ از جنسیت، سن، سطح درآمد، شغل و... امری ضروری است. تجربیات بشری نشان داده است که زنان از شرایط نامساعد محیط های ساخته شده بیشتر رنج می برند. حضور زنان در شهر نه تنها برای خود آن ها دارای منافع جسمانی و روانی است که جامعه را نیز در کل می توانند از نقش حمایتی خود بهره مند سازند. از طرف دیگر باید گفت که تغییر ﻧﻘﺶ زﻧﺎن در ﺧﺎﻧﻮاده از ﺷکﻞ ﺳﻨﺘی ﺧﻮد و اﻓﺰایﺶ ﺣﻀﻮر زﻧﺎن در ﺟﺎﻣﻌﻪ و ﺗﺒﺪیﻞ از ﺷکﻞ درون ﺧﺎﻧﮕی ﺑﻪ برون خانگی ﻧیﺎزﻣﻨﺪ ﻧﮕﺮش ﺟﺪیﺪ در طراحی فضاهاست. در این پژوهش ابتدا به بررسی نیازها، محدودیت ها، امکانات مورد نیاز و علایق بانوان در جهت حضور بیشتر آنان در فضاهای شهری پرداخته شد سپس با پیوند زدن این نیازها و علایق بانوان در رابطه با فضاهای شهری با مولفه های کیفی فضاهای مذکور به مولفه های کیفی فضای شهری در رابطه با حضور بانوان دست یافتیم. به دنبال گسترش محیط های صرفا زنانه (به عنوان نمونه مورد نظر در پژوهش، پارک بانوان ملت شهر مشهد) و اثبات این فرضیه که این محیط ها به مرور زمان می تواند تاثیرات منفی در حضورپذیری بانوان در اجتماع داشته باشد به بررسی های تحلیلی (پرسش نامه و مصاحبه) پرداخته شد. تحلیل های صورت گرفته در این پژوهش مبتنی بر روش های کمی و کیفی با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس ، بوده است؛ از مهم ترین نتایج بدست آمده در این پژوهش؛ ....
ارزیابی نقش جاذبه ها و پتانسیل های صنعت گردشگری در جذب گردشگران مطالعه موردی: شهرستان سنندج
حوزه های تخصصی:
شهرستان سنندج با داشتن جاذبه های متنوع طبیعی و انسانی، در یک دهه اخیر به عنوان یکی از مقاصد اصلی و مهم گردشگری، سالیانه تعداد زیادی گردشگر را به خود جذب می کند. با وجود اینکه این منطقه با دارا بودن قابلیت های فراون و چشم انداز های جغرافیایی متنوع دارای توان های بالقوه و بالفعل مناسبی برای جذب گردشگر می باشد، اما متاسفانه بسیاری از این توان ها به فعل در نیامده اند. هدف اصلی پژوهش، ارزیابی نقش جاذبه ها و پتانسیل های صنعت گردشگری شهرستان سنندج در جذب گردشگران بوده است. روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی و پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای، اسنادی و بهره گیری از پرسشنامه است. در نتیجه، الویت بندی نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدیدها از دید گردشگران نشان داد فرصت های گردشگری منطقه با امتیاز 92/3 بیانگر این مطلب است که پتانسیل های گردشگری شهرستان در وضعیت مطلوبی برای توسعه گردشگری و جذب گردشگر برخوردار بوده، بنابراین راهبردها و استراتژی های تعیین شده می توانند نقش به سزایی در رشد و توسعه گردشگری ایفا نمایند.
سنجش میزان رضایت مندی شهروندان از عملکرد شهرداری های استان لرستان
حوزه های تخصصی:
گستردگی و پیچیدگی مسایل شهری و رشد و توسعه روافزون شهر ها، مدیریت امور شهر را به وظیفه دشواری تبدیل نموده است در میان سازمان های مختلف مدیریت شهری، شهرداری یکی از دستگاه-هایی است که ارتباط مداوم و تنگاتنگی با عموم مردم دارد و توسعه همه جانبه و پایدار شهر، زمانی عملی خواهد شد که شهروندان از عملکرد سازمان شهرداری رضایت داشته باشند. پژوهش حاضر با هدف؛ سنجش میزان رضایت مندی شهروندان از عملکرد شهرداری های استان لرستان با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه منابع اسنادی و پرسشنامه تدوین شده است. جامعه آماری مورد مطالعه شهروندان ساکن در 11 نقطه شهری در استان لرستان می باشند. نتایج تحقیق نشان داد؛ میزان رضایت شهروندان از عملکرد شهر داری بر اساس وظایف و شاخص های تعریف شده نشان داد؛ رضایت شهروندان از بخش خدمات شهرداری نسبت به سایر بخش ها بیشتر می باشد و از بخش فرهنگی و اجتماعی نسبت به سایر مولفه ها رضایت کمتری دارند.
تحلیلی بر شهر دوستدار سالمند در ایران
حوزه های تخصصی:
شهر دوستدار سالمند به عنوان رویکردی جدید در شهرسازی از سوی سازمان بهداشت جهانی معرفی شده است. بر اساس رویکرد این سازمان، شهرهای دوستدار سالمند شامل آن دسته از فضاهای شهری می شوند که توزیع خدمات عمومی در آن ها به گونه ای است که حداکثر تناسب با نیازها و محدودیت های افراد سالمند را دارد. علاوه بر این، در چنین شهرهایی توجه به نیازهای افراد سالخورده به مثابه ضرورتی در شاخص های فرهنگی و تعاملات بین فردی، مدنظر قرار می گیرد. در این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع علمی موجود درصدد بررسی و تحلیل مفهوم شهر دوستدار سالمند شدیم. با توجه به تحلیل مطالب موجود در این تحقیق به نظر می رسد که در راستای تحقق شهر دوستدار سالمند در ایران تلاش هایی صورت گرفته ولی هنوز تا ساخت و ایجاد کامل فضاهای شهریِ متناسب با سالمندان، فاصله ای وجود دارد که باید هر چه سریع تر این شکاف پر گردد. واژگان کلیدی: شهر، سالمند، فضای شهر.
انقلاب اسلامی ایران و تاثیرگذاری آن برجهان تشیع
حوزه های تخصصی:
روشن است که با پیروزی انفلاب اسلامی ایران در سال 1357 و رخدادهای پس از ان که بیشتر متاثر از پیروزی انقلاب بودند، تشیع به یکی از عوامل مهم و تاثیر گذار دنیای ژئوپلیتیک تبدیل شد. تشکیل یک حکومت شیعی با رهبری علمای دینی در کشوری بزرگ و با اکثریت شیعه، هرگز در گذشته روی نداده بود. به این ترتیب، انقلاب ایران کانون توجهی برای زنده کردن و رواج هویت دینی شیعیان و حتی در نگاهی کلی تر، هویت دینی مسلمانان پدید اور و تشیع و اسلام را در قلب حوادث و اخبار جهانی قرار داد. بی شک انقلاب اسلامی ایران یکی از مهمترین و برجسته ترین انقلاب های جهان در سده اخیر به شمار می رود. انقلاب یک جریان محدود و بسته نیست که صرفا در بخشی از امور مدیریت کشور، تحولی ایجاد کرده باشد بلکه یک تحول بنیادین همه جانبه است. تا زمانی که تمام جنبه های یک تحول بنیادین شکل نگیرد، هرگز انقلابی روی نمی دهد. انقلاب اسلامی نیز از این قاعده مستثنی نیست؛ یعنی در جریان انقلاب، تمامی ارکان اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی حاکم بر رژیم گذشته، دچار دگرگونی ریشه ای شده است. اسلام محور اصلی انقلاب اسلامی ایران بوده و مکتب تشیع با محتوای غنی و ارزشمندش، پشتوانه اساسی عقیده و هدف این انقلاب به شمار می رود. در جریان این مقاله ابتدا برای روشن شدن بحث، مفاهیمی چون انقلاب، اسلام، انقلاب اسلامی و شیعه به عنوان کلیدی ترین واژه های متن، توضیح داده شده و در ادامه به تحلیل عملکرد تشیع در انقلاب اسلامی و بلعکس انقلاب اسلامی بر تشیع پرداخته شده است.
تحلیل وضعیت صنایع روستایی قبل و بعد از انقلاب اسلامی
حوزه های تخصصی:
هر کشوری با عنایت به ویژگی های جغرافیایی و نیز استراتژی توسعه صنعتی خود تعریفی از صنایع روستایی ارائه داده است. به طورکلی صنایع روستایی به صنایعی گفته می شود که در نواحی روستایی یا مراکز روستایی مستقر هستند و عمدتا از نیروی کار روستایی استفاده می کنند و پیوندهای بازاری آنها از نظر جغرافیایی محدود است. صنایع روستایی را می توان ترکیبی از صنایع دستی، صنایع تبدیلی، و صنایع خدمات فنی متکی بر مواد اولیه و کشاورزی معرفی نمود، صنایع روستایی، مناسب ترین بخش اشتغال زایی غیر زراعی بوده که نقش بسیار زیادی در بالابردن درآمد سرانه روستائیان داشته و به تبع آن از مهاجرت روستائیان خاصه جوانان می کاهد. چرا که این صنایع به تکنولوژی پایین، سرمایه کم و نیروی کار روستائیان نیازمند است .تجربیات توسعه روستایی در کشورهای مختلف جهان در چند دهه گذشته نشان می دهند که توسعه روستایی صرفاٌ با تزریق سرمایه و فناوری محقق نمی شود و عوامل زیادی در این زمینه ایفا نقش می کنند. تحقیق حاضر به روش کتابخانه ای – اسنادی بوده و هدف رشد صنایع روستایی در روستاها می باشد.
بررسی نقش مجتمع های خدماتی - رفاهی در توسعه گردشگری (مطالعه موردی: مجتمع های امام رضا و دوراهی مسیر زابل-زاهدان)
حوزه های تخصصی:
از عهد باستان ایرانیان به موازات ساختن راه به امکانات و تاسیسات بین راهی توجه داشتند زیرا سفر در این راه ها بدون داشتن امکانات بین راهی امکان نداشت. هر چه این راه ها وسعت می یافت این تاسیسات نیز گسترش پیدا می کرد با وسعت قلمرو ایران خصوصاً در دوره هخامنشی بر اهمیت راه و راهداری در جهت ارتباط نقاط مختلف گستره بزرگ ایران زمین افزوده شد و به موازات آن ساختمان هایی (کاروانسراها ) نیز در کنار جاده های طولانی جهت رفاه مسافران ، گردشگران ، جهانگردان ، تجار و توسعه و پیشرفت ایران ایجاد شد. تحقیق حاضر با هدف بررسی و مطالعه و نقش اقامتگاهها و مجتمع های بین راهی در توسعه گردشگری استان سیستان و بلوچستان (مطالعه موردی مجتمع بین راهی امام رضا و دو راهی در مسیر زاهدان) می باشد. مسئله اصلی تحقیق پاسخ به این سؤال بود که آیا این مجتمع بین راهی توانسته پاسخگوی مناسبی جهت خدمات مورد نیاز مسافران باشد و باعث رونق گردشگری در منطقه شود؟روش تحقیق از نظر هدف آن کاربردی و داده های مورد نیاز با استفاده از داده های کتابخانه ای و میدانی جمع آوری گردیده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که نمی توان تاثیر امکانات خدماتی- رفاهی این مجتمع را بر جذب گردشگران و همچنین بر اقتصاد و توسعه منطقه مثبت قلمداد کرد
تاثیربگارگیری افسران وظیفه در پیشبرد اهداف تیپ 188زرهی زاهدان
حوزه های تخصصی:
تدوین برنامه راهبردی در قوای نظامی برای تعامل با پدیده سربازی (شامل تعیین چشم انداز، رسالت، مأموریت، هدف، راهبرد و برنامه) مبین دیدگاه و نگرش بلندمدت قوای نظامی به خدمت سربازی است. تدوین برنامه راهبردی، تلاشی منظم و سازمان یافته برای اتخاذ تصمیم ها و مبادرت به اقدامات بنیادی ای است که به موجب آن، این که سازمان (یا هر موجودیت دیگری) چیست، چه می کند و چرا اموری را انجام می دهد مشخص خواهد شد. در واقع، با تدوین این برنامه، قوای نظامی به این پرسش پاسخ می دهند که سرباز کیست و اگر دوران خدمت وظیفه را به سادگی مانند سیستمی در نظر بگیریم که ورودی آن، سرباز است، خروجی مطلوب آن چیست و طی چه فرایندی قصد دارند به آن خروجی دست یابند. به نظر می رسد تدوین و اجرای این برنامه، نقش شایانی در رفع مسائل مطروح داشته است.هدف تاثیربگارگیری افسران وظیفه در پیشبرد اهداف تیپ 188زرهی زاهدان می باشد،روش تحقیق در این مقاله توصیفی وتحلیلی است.برای تجزیه وتحلیل اطلاعات ازنرم افزار spssومدل AHPاستفاده شده است.نتایج حاکی ازآن است که بکارگیری افسران وظیفه در رشد توان نظامی وفنی واقتصادی تاثیربسزایی دارد.ازیک سو صرفه جویی در آموزش سربازان و ازطرف دیگرخودکفایی و حتی نقش سازنده افسران وظیفه تیپ 188زرهی درتوان فنی واشتغالزایی و ارائه طرح اقتصادی درراستای اقتصاد مقاومتی نقش بسزایی دارد.تیپ 188زرهی با طرح اقتصادی می تواندتبدیل به مرکزاقتصادی و قطب علمی گردد، بازیابی توان دفاعی درمرز و مناطق محروم شهری وروستایی را توسعه دهد.فرماندهان باتجربه و افسران متخصص یک فرصت طلایی برای این قطب فنی جنوب شرق است