جغرافیا و روابط انسانی

جغرافیا و روابط انسانی

جغرافیا و روابط انسانی دوره 3 پاییز 1399 شماره 10

مقالات

۱.

بررسی اثرات احداث سد طالقان بر روی نحوه معیشت در روستای شهراسر

کلید واژه ها: سد معیشت کاربری زمین دامداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 364 تعداد دانلود : 129
محیط و اجتماع همیشه بر هم تاثیر داشته اند، محیط طبیعی بر آهنگ و شیوه زندگی انسان ها خصوصا روستاییان اثر گذار است. انسان ها نیز در مواردی توانسته اند بر برخی از جنبه های طبیعی غلبه نمایند. احداث و بهره برداری از سدها، یکی از روش های غلبه و دستکاری انسان ها در محیط طبیعی است. تحقیق حاضر در روستای شهراسر از توابع شهرستان طالقان انجام شده و به تحولات معشیتی پس از احداث سد طالقان، در این روستا پرداخته است. در این پژوهش رویکرد اصلی توصیفی تحلیلی است و در بخش میدانی تحقیق از تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. همچنین برای تکمیل و تدقیق داده ها از روش کتابخانه ای استفاده شده است. روستای مورد مطالعه به سبب نزدیکی به سد طالقان دچار تحولات اقتصادی و معیشتی گوناگونی شده است. بر اساس نتایج این تحقیق می توان بیان نمود از جمله پیامدهای معیشتی، تغییرات جمعیتی، تغییرات کاربری زمین و افزایش قیمت زمین و کاهش تعداد دام نسبت به گذشته است و دیگر دامداری در بین ساکنان مانند گذشته رایج و زنده نیست. لذا پیشنهاد می گردد قبل از ایجاد هر گونه سازه مانند سد، مطالعات جامعی در خصوص مسائل اقتصادی و معیشتی منطقه انجام شود.
۲.

مرورری بر منشا رفتار احساسی سرمایه گذاران و تاثیرات آن بر بازار بورس

نویسنده:

کلید واژه ها: رفتار احساسی سرمایه گذاران بورس بازار بورس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 407 تعداد دانلود : 667
در تئوری مالی سنتی فرض بر این است که سرمایه گذاران رفتار عقلایی دارند و با دردسترس داشتن منابع اطلاعاتی به دنبال حداکثر ساختن مطلوبیت مورد انتظار اند در حالی که دیدگاه مالی رفتاری حاکی از آن است که رفتار سرمایه گذاران، در گرو قضاوت ها، گرایش های احساسی و منابع اطلاعاتی غیر رسمی قرار می گیرد.همچنین مطالعات بسیاری نشانگر ان اند که رفتار احساسی سرمایه گذاران بر بازار بورس تاثیر گذار است.در پژوهش پیش رو، با مرور نظام مند مطالعات پیشین ، تعداد 45 مقاله و پژوهش بر اساس سه معیار ثبت در نشریات معتبر، ثبت یافته های مورد انتظار و کامل بودن پژوهش مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته اند.جستجوی نظام مند مطالعات پیشین حاکی از آن است که گروه های فرهنگی، گروه های موثر در بازار سهام(شفافیت،کارآیی، گروه های پیشرو و...) و گروه های موثر در موسسات مالی بر رفتار احساسی سرمایه گذاران موثر اند.همچنین رفتار و گرایش احساسی سرمایه گذاران منجر به تغییر بازدهی های سری زمانی، مشوش شدن جو بازار و بی نظمی بازار، تغییر درالگوهای قیمت گذاری و قیمت سهام و کاهش سطح اعتماد به منابع خبرگزاری رسمی می شود.
۳.

پتانسیل های اکوتوریسم استان کرمان زمینه برای توسعه گردشگری آینده

کلید واژه ها: توریسم توسعه گردشگری اکوتوریسم استان کرمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 82 تعداد دانلود : 598
امروزه صنعت گردشگری به عنوان بخش مهم و اصلی در اقتصاد جهانی به شمار می رود.یکی از زمینه های مهم این صنعت، توریسم طبیعت گرا یا اکوتوریسم است. سهم اکوتوریسم از صنعت گردشگری بسیار بالا ودارای جایگاه مهمی می باشد.مناطقی که از شرایط مناسب طبیعی برخوردار هستند امکان توسعه اکوتوریسم در آنها فراهم است.استان کرمان به دلیل موقعیت ویژه جغرافیایی از پتانسیل های اکوتوریستی فراوانی برخوردار است.به طور مثال تنوع آب و هوایی (آب و هوای خشک، نیمه خشک، کوهستانی، گرم و نیمه مرطوب )، تنوع مرفولوژیکی (از مناطق پست و هموار تا کوهستانهای بلند و مرتفع)،تنوع زیستی (گیاهی و جانوری)، باعث شده که سرزمین تنوع ها نام بگیرد و این تنوع ها آن چیزی است که توریست به دنبال آن می باشد. مقاله حاضر بر آن است تا ضمن بررسی پتانسیل ها، محدودیت ها و چالشهای پیش رو طبیعت گردی در استان مورد بررسی قرار گیرد. با هدف بهره گیری از مطالعات راهبردی جاذبه های اکوتوریستی سعی دارد که با ایجاد بستری برای رونق دادن به قابلیت های اکوتوریستی و فرصتهای شگرف گردشگری در کاهش نرخ بیکاری ،افزایش سطح درآمد و تامین منابع انرژی در رونق بازار صنایع دستی،و ایجاد اشتغال و در نتیجه باعث توسعه مناطق طبیعت گردی در استان کرمان شد.نوع پژوهش کیفی و روش آن توصیفی- تحلیلی است.نتایج تحقیق نشان می دهد که استان کرمان علی رغم برخورداری از جاذبه های طبیعی فراوان، اکوتوریسم منطقه با مشکلاتی از قبیل مانند عدم اطلاع رسانی، عدم مشارکت افراد محلی در برنامه های توسعه طبیعت گردی، مسائل امنیتی محدودیت امکانات و زیر ساختهای پذیرایی و اقامتی وغیره در جذب طبیعت گرد مواجه است که مانع از گسترش این صنعت گردشگری در استان کرمان شده است.و در پایان به ارائه راهکارهای جهت توسعه این نوع گردشگری در این استان پرداخته شده است.
۴.

ارزیابی و مقایسه نتایج پردازش MNF در دسته داده های TM و ASTER در محدوده VNIR+SWIR+TIR (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)

نویسنده:

کلید واژه ها: کسر کمترین نوفه دسته داده های TM و ASTER داده های گرمایی و بازتابی گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 875 تعداد دانلود : 399
تفاوت در ماهیت سنجش از دور گرمایی و بازتابی موجب شده تا در اصل به کار گیری داده های سنجش از دور گرمایی و تلفیق آن با سنجش از دور بازتابی با مشکلات و محدودیت هایی روبه رو شود. اما تحقیقات متعددی نشان داده که در برخی موارد، چنانچه تلفیق بین داده های گرمایی و بازتابی صورت گیرد، امکان استخراج اطلاعات مفید از داده های سنجش از دور گرمایی فراهم می آید. دراین تحقیق تاثیر باند گرمایی در پردازش تصویر- پایه؛ کسر کمترین نوفه (MNF) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بنابراین پس از انجام پردازش MNF در دسته داده های TM و ASTER نتایج حاصل از پردازش مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. ترکیب رنگی کاذب از مولفه های خروجی(MNF2, MNF3, MNF4) برای داده های TM و (MNF1, MNF2, MNF3) برای داده های ASTER در محدوده VNIR+SWIR+TIR ایجاد شد که باعث نمایان شدن مناطق مختلف بر روی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنار سیاه و جهانی) با رنگ های متفاوت شد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش مورد ارزیابی قرار گرفت.
۵.

مدل سازی تراز آب زیرزمینی و بررسی وضعیت آبخوان دشت میناب

کلید واژه ها: شبیه سازی MODFLOW دشت میناب تراز آب زیرزمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 705 تعداد دانلود : 775
یکی از راه های مدیریت پایدار منابع آب زیرزمینی، مدل کردن تراز آب زیرزمینی دشت ها به منظور شناسایی پتانسیل-های آبی و برنامه ریزی بلند مدت براساس وضعیت آبخوان ها می باشد. در این پژوهش جهت شبیه سازی جریان آب زیرزمینی آبخوان دشت میناب از کد MODFLOW که از کدهای موجود در نرم افزار GMS7.1 می باشد، استفاده شد. برای بررسی تراز مشاهده ای و محاسباتی آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه از اطلاعات مربوط به سطح ایستابی 16 چاه مشاهداتی سطح دشت استفاده گردید. مدل ساخته شده در ابتدا با فرض ثابت بودن جریان واسنجی شد و پارامتر های تاثیرگذار بر مدل شامل هدایت هیدرولیکی و تغذیه بهینه شدند. سپس مدل با فرض ناپایدار بودن جریان در 12 گام زمانی (مهر 91 تا شهریور 92) واسنجی شد و پارامتر آبدهی ویژه نیز بهینه گردید. براساس بیلان محاسبه شده آبخوان، مجموع تغذیه آبخوان 433/1409 میلیون متر مکعب، و مجموع تخلیه از آبخوان 101/1640 میلیون متر مکعب می باشد که به دلیل بیشتر بودن میزان خروجی از آبخوان نسبت به ورودی، بیلان دشت منفی می باشد و موجب افت شدید تراز آب زیرزمینی در سال های آینده خواهد شد
۶.

نقشه برداری زاویه طیفی با استفاده از طیف های کتابخانه USGS و JHU (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)

نویسنده:

کلید واژه ها: نقشه برداری زاویه طیفی طیف های کتابخانه USGS و JHU داده های استر گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 482 تعداد دانلود : 509
امروزه با پیشرفت فناوری دورسنجی، کاربرد آن در زمینه های مختلف نظیر مدیریت منابع، کشاورزی، اکتشافات معدنی و ... نیز توسعه یافته است. ثبت اطلاعات طیفی پدیده های مختلف با تعداد باند فراوان و پهنای بسیار کم، ایجاد نیمرخ طیفی پیوسته ای تحت عنوان منحنی طیفی است. در شرایط آزمایشگاهی منحنی های حاصل در یک بانک اطلاعاتی تحت عنوان کتابخانه طیفی ذخیره سازی می شوند و به عنوان طیف مرجع جهت مقایسه با منحنی های بازنویسی شده توسط سنجنده های مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. سنجنده استر به دلیل داشتن تعداد باندهای بیشتر نسبت به سنجنده های چند طیفی قدیمی تر دارای توانایی بیشتری برای انجام پردازش های طیفی است و می توان پردازش های پیشرفته طیفی را که بیشتر مختص پردازش داده های ابرطیفی هستند روی آن ها انجام داد. پردازش نقشه برداری زاویه طیفی، برای بارزسازی واحدهای سنگ شناختی و کانی شناسی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنارسیاه و جهانی) با استفاده از طیف های آزمایشگاهی (USGS, JHU) اجرا شد. با توجه به این که ترکیب کانی شناسی و سنگ شناختی گنبدهای نمکی اساسا از ژیپس، انیدریت، هالیت، آهک، شیل، رس و مارن است؛ حاصل پردازش؛ بارزسازی واحدهای رسی، آهکی و گچی می باشد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش بررسی شد.
۷.

سیاست بهره گیری از انرژی تابش خورشیدی در پراکنش پهنه های جغرافیایی با استفاده از برنامه های ArcGIS

کلید واژه ها: سیاستگذاری انرژی تجدید پذیر تابش خورشیدی پهنه جغرافیایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 969
انرژی خورشیدی یکی از مهم ترین و پاکترین انواع انرژی های تجدیدپذیر در دنیاست. شرایط اقلیمی مناسب در ایران به دلیل قرار گرفتن در موقعیت خاص جغرافیایی و پتانسیل بالای دریافت انرژی خورشیدی، عاملی است برای بهره گیری هرچه بیشتر از این منبع عظیم تولید انرژی پاک، بنابراین پژوهش حاضر با هدف سیاست میزان بهره برداری از سطوح مستعد استقرار پلنهای خورشیدی که با تکیه بر داده های اقلیمی انجام گرفته است. بدین سبب ابتدا با تهیه لایه های تابش خورشیدی، مجموع ساعات آفتابی و تعداد روزهای ابری به عنوان مهمترین عوامل اقلیمی موثر بر میزان تابش، تهیه و در مرحله بعد لایه های محدود کننده مانند فاصله از مراکز جمعتی و لایه های توپوگرافی منطقه اضافه شدند. پهنه استان تهران به عنوان مرجع بررسی ها تلقی میگردد و تحلیل پراکنشها با استفاده از داده های مکانی مرجع و با بهره مندی از نرم افزار GIS مورد تحلیل قرار گرفته است. بر اساس این تحقیق 4 درصد از سطح استان (553 کیلومتر مربع) به عنوان مناطق خیلی مناسب، 9 درصد مناطق مناسب، 16 درصد منطق نسبتا مناسب و 71 درصد مناطق نامناسب برای توسعه و نصب سیستمهای خورشیدی هستند. همچنین نتایچ تحقیق نشان داد مناطق شرق تهران بستر مناسبی برای توسعه پنلهای خورشیدی است چرا که علاوه بر پهنه مناسب، توان فتوولتاییک این مناطق نیز بیشتر از سایر مناطق برآورد میشود.
۸.

نقشه برداری زاویه طیفی با استفاده از طیف های صحرایی (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)

نویسنده:

کلید واژه ها: نقشه برداری زاویه طیفی طیف های صحرایی داده های استر گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 57 تعداد دانلود : 516
هدف اساسی فنآوری سنجش از دور شناسایی و تفکیک پدیده های زمینی است. رده بندی تصاویر ماهواره ای مهمترین مرحله تفسیر داده های ماهواره ای محسوب می شود. برای بررسی بیشتر روش های پیشرفته پردازش طیفی و انجام رده بندی تصویر لازم است که تصاویر سنجش از دور در باندهای طیفی متعدد و با پهنای باندی کوچک (اغلب در حد نانومتر) تصویربرداری شده باشند. این طیف سپس با طیف مواد شناخته خالص مانند کانی ها، گیاهان و ... مقایسه شده و مواد مورد نظر شناسایی می شوند. در این مطالعه داده های سنجنده استر مورد استفاده قرار گرفته است. سنجنده استر به دلیل داشتن تعداد باندهای بیشتر نسبت به سنجنده های چند طیفی قدیمی تر دارای توانایی بیشتری برای انجام پردازش های طیفی است و می توان پردازش های پیشرفته طیفی را که بیشتر مختص پردازش داده های ابرطیفی هستند روی آنها انجام داد. پردازش نقشه برداری زاویه طیفی (SAM)، برای بارزسازی واحدهای سنگ شناختی و کانی شناسی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنارسیاه و جهانی) با استفاده از طیف های صحرایی اجرا شد. با توجه به این که ترکیب کانی شناسی و سنگ شناختی گنبدهای نمکی اساسا مخلوطی از ژیپس، انیدریت، هالیت، آهک، شیل، رس و مارن است؛ دو نمونه که از نظر طیفی، خلوص نسبی نشان می داد برای پردازش SAM استفاده شد. حاصل پردازش؛ بارزسازی واحدهای آهکی و گچی در گنبدهای نمکی مورد مطالعه می باشد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش بررسی شد.
۹.

تاثیر ویروس کرونا COVID-19 بر اقلیم و آب و هوای شهر و سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری

کلید واژه ها: کووید 19 اقلیم سلامتی شهروندان برنامه ریزی شهری آب و هوا شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 901 تعداد دانلود : 380
COVID-19 یکی از بیماری های واگیر قرن بیست و یکم است. که از اواخر دسامبر سال 2019 به صورت شیوع چشم گیری در جهان در شهر ووهان چین و تحلیل الگوی مکانی شهرها شیوع این ویروس و بررسی عوامل اقلیمی از جمله رطوبت و نور خورشید و مطالعه اپیدمیولوژیکی و بهداشت جامعه. در کشور و شهرهای جهت جلوگیری شیوع به سایر شهرها و بررسی چگونگی عوامل دخالت در انتشار از جمله فرهنگ و روابط اجتماعی، آموزشی، اقتصادی، آب و هوا از جمله گرمایش جهانی و تغییرات آب و هوایی ناشی از فعالیت های بشر یکی از مشکلات عمده زیست محیطی و به وجودآمدن بیماری های واگیر ویروسی و .. و تاثیر بسزاری برسلامتی شهروندان و جمعیت شهری شده است. که در دو دهه اخیر توجه بسیاری از محافل علمی و سیاسی جهان را به خودش جلب کرده است. و تاثیرات انسان و اقلیم، بر سلامتی شهروندان در برنامه ریزی شهری و عوامل معمولاً دگرگونی و تغییر در اقلیم، پدیده ای طبیعی است. که در مقیاس زمانی چند هزار ساله رخ می دهد اما تغییرات اقلیمی که اخیراً به وقوع پیوسته؛ در مقایسه با تغییرات اقلیمی دو میلیون سال پیش پی آمدها می توانند به دلایل گوناگونی هم چون ویرانی محیط خانه، آواره گی، قحطی، سوءتغذیه، بی کاری، فقر و هم چنین؛ شیوع بیماری های عفونی و غیر عفونی، تنفسی و قلبی عروقی خطرناک؛ بر روی سلامتی روان انسان ها تأثیرات مخربی داشته باشند. در چنین شرایطی که هر روز بحران گرمایش زمین رو به فزونی است بدون تردید؛ روند افزایشی جمعیت، دامنه این مخاطرات را گسترش بیش تری خواهد دادو فعالیت انسانها با توجه به شرایط موجب گسترش فضاهای مختلف در زمینه فضای مجازی در زمینه های مختلف در شرایط بحرانی نه تنها این بیماری بلکه سایر بحران های طبیعی و انسانی می باشد. این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است .
۱۰.

تحلیلی بر نگهداشت بافت های سنتی و با ارزش و نقش آن در توسعه کالبدی روستاهای هدف گردشگری مطالعه موردی (روستاهای شهرستان گرگان)

کلید واژه ها: بافت های سنتی و با ارزش توسعه کالبدی روستاهای هدف گردشگری شهرستان گرگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 325 تعداد دانلود : 683
حفظ و نگهداری بافت های سنتی و با ارزش در روستاهای هدف گردشگری با انتقال ارزش های موجود به شیوه پایدار برای نسل آینده و توسعه گردشگری ارتباط تنگاتنگی دارد. در طرح های توسعه گردشگری؛ استفاده از طبیعت زیبا، سبک های معماری سنتی و بهره مندی از محصولات محلی؛ نقش مهمی در ایجاد اشتغال و فعالیت اقتصادی روستاییان ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف تحلیلی بر نگهداشت بافت های سنتی و نقش آن در توسعه کالبدی دو روستای گردشگری زیارت و شاهکوه سفلی از توابع بخش مرکزی (دهستان استرآباد جنوبی) شهرستان گرگان انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 927 خانوار بوده و 271 خانوار به عنوان حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردید. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته بوده و اعتبار آن با استفاده از نظر اساتید و متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 85 درصد بدست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش بدان معناست که رابطه معناداری میان حفظ و نگهداشت بافت سنتی روستاهای مورد مطالعه با توسعه کالبدی به دلیل افزایش قیمت اجاره بهای زمین، مسکن، واحدهای تجاری و تولیدی وجود ندارد و اقدامات مؤثری که باید در جهت و سمت و سوی حفظ، نگهداشت و احیای بافت های سنتی و در نتیجه توسعه کالبدی روستا انجام پذیرد به طور اصولی و دقیق صورت نگرفته است. همچنین بین حفظ و نگهداشت بافت های سنتی با گسترش گردشگری و رونق اقتصادی و بهبود مؤلفه های اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد بطوریکه ساکنان روستاها، دستگاه های دولتی، گردشگران وسازمان های ذیربط نقش مهمی در حفظ و تعیین حریم بافت های با ارزش و سنتی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در روستاهای هدف گردشگری دارند و حفظ این بافت های با ارزش نیازمند فرآیندی منظم از برنامه ریزی و تصمیم گیری و اجرا می باشد و سبب توسعه کالبدی و گردشگری می شود.
۱۱.

نقشه برداری زاویه طیفی با استفاده از طیف های تصویر در داده های ASTER (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)

نویسنده:

کلید واژه ها: نقشه برداری زاویه طیفی داده های استر طیف های تصویر گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 113 تعداد دانلود : 401
بیشتر روش های سنجش از دور بر این حقیقت استوار است که تصاویر سنجش از دور در باندهای طیفی متعدد و پهنای باندی کوچک تصویربرداری شده باشند و بتوان طیف پیکسل را استخراج کرد. این طیف سپس با طیف مواد شناخته شده خالص مانند کانی، سنگ، گیاه، خاک و ... مقایسه می شود و پیکسل هایی که با این طیف های شناخته شده شباهت دارند مشخص می شوند. با وجود اینکه این روش ها بیشتر مختص تصاویر ابرطیفی بوده ولی در خیلی از موارد در تحلیل تصاویر چندطیفی مانند استر می توان از آنها استفاده کرد. نقشه برداری زاویه طیفی (SAM) با استفاده از طیف استخراج شده از تصاویر استر برای بارزسازی پدیده های زمین شناختی در گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنارسیاه و جهانی) اجرا شد. طیف های استخراجی خالص شامل طیف گیاهان سبزینه دار، ایلیت، ژیپس و کلسیت می شود. حاصل پردازش؛ بارزسازی پوشش گیاهی منطقه و واحدهای سنگی رسی، آهکی و گچ دار می باشد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش بررسی شد.
۱۲.

نقش هیدروپلیتیک هیرمند در بروز بحران های قومی در سیستان و بلوچستان

کلید واژه ها: هیدروپلیتیک مرز هیرمند بحران قومی سیستان و بلوچستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 785 تعداد دانلود : 840
آب جزو منابع استراتژیک یک کشور محسوب می شود و در قرن حاضر حکومتها غالبا به عنوان سلاحی موثر برای غلبه بر رقیبان از آن استفاده می کنند. تامین منابع آب پایدار برای ساکنین نواحی مرزی در جلوگیری از تخلیه سرزمین های مرزی و مهاجرت به سمت نواحی داخلی، از ارکان اصلی امنیت ملی کشورهاست. در شرق ایران، رود هیرمند به عنوان شاخصه تامین امنیت و شکوفایی منطقه، نقش مهمی در همگرایی ساختار سیستمی دولت-ملتها برعهده دارد چراکه به مثابه یک شاهراه بزرگ آبی تامین کننده ثبات سیاسی و اقتصادی منطقه از طریق اجرای پروژه های کشاورزی وآبی- برقی می باشد. اما بهره برداری یک جانبه افغانستان از هیرمند در پی رشد جمعیت و نیاز به توسعه و بسترسازی برای تامین منافع سیاسی-اقتصادی توانسته برای ایران چالش های را بوجود آورد. از این رو این تحقیق با روش تحلیلی-توصیفی و استفاده از منابع پژوهشی به این فرضیه می پردازد که نتایج عملکرد افغانستان در جلوگیری از ورود آب هیرمند به ایران به دلیل سدسازی در پیوند با منافع غرب در منطقه، فعالیت نیروی های گریز از مرکز را تحت عنوان مطالبات قومی تسهیل می کند و میزان نفوذ گروههای تجزیه طلب فرامرزی را درمناطق شرقی کشور افزایش می دهد.
۱۳.

ارزیابی و مقایسه نتایج پردازش بسط ناهمبستگی در دسته داده های TM و ASTER در محدوده VNIR+SWIR+TIR (مطالعه موردی: گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس)

نویسنده:

کلید واژه ها: بسط ناهمبستگی دسته داده های TM و ASTER داده های گرمایی و بازتابی گنبدهای نمکی کنار سیاه و جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 41 تعداد دانلود : 653
تفاوت در ماهیت سنجش از دور گرمایی و بازتابی موجب شده تا در اصل به کار گیری داده های سنجش از دور گرمایی و تلفیق آن با سنجش از دور بازتابی با مشکلات و محدودیت هایی روبه رو شود. اما تحقیقات متعددی نشان داده که در برخی موارد، چنانچه تلفیق بین داده های گرمایی و بازتابی صورت گیرد، امکان استخراج اطلاعات مفید از داده های سنجش از دور گرمایی فراهم می آید. دراین تحقیق تاثیر باند گرمایی در پردازش تصویر- پایه؛ بسط ناهمبستگی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بنابراین پس از انجام پردازش بسط ناهمبستگی در دسته داده های TM و ASTER نتایج حاصل از پردازش مورد ارزیابی و مقایسه قرار گرفت. محاسبه فاکتور شاخص بهینه (OIF) نشان داد، بهترین ترکیب رنگی کاذب برای تفکیک واحدهای سنگ شناختی گنبدهای نمکی در محدوده VNIR+SWIR+TIR برای مجموعه داده های TM، باندهای 1-6-7 و ASTER باندهای 1-9-10 است. اجرای پردازش بسط ناهمبستگی باعث نمایان شدن مناطق مختلف بر روی گنبدهای نمکی فیروزآباد، فارس (کنار سیاه و جهانی) با رنگ های متفاوت شد. نتایج با نقشه زمین شناسی، مشاهدات صحرایی و میدانی مقایسه و صحت پردازش مورد ارزیابی قرار گرفت.
۱۴.

بررسی تأثیر برنامه های توانمندسازی در مناطق حاشیه نشین در افزایش مشارکت اجتماعی (مطالعه موردی : شهرستان پاکدشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: توانمندسازی مشارکت اجتماعی مناطق حاشیه نشین شهرستان پاک دشت مدیریت شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 509 تعداد دانلود : 523
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه های توانمندسازی در مناطق حاشیه نشین در افزایش مشارکت اجتماعی انجام شده است. این پژوهش از نوع توصیفی تحلیلی و از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق کلیه ساکنان شهرستان پاکدشت ( محله استاد شهریار) بودند که جمعیت مناطق حاشیه نشین آن در حدود سی هزار نفر تخمین زده می شود که به این ترتیب حجم نمونه با استفاده از جدول کوکران عدد 379 به دست آمده است. ابزار مورد استفاده جهت جمع-آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است که روایی و پایایی آن ها مورد تائید قرار گرفت. پس از توزیع و جمع آوری پرسشنامه ها با استفاده از آزمون رگرسیون و نرم افزار SPSS داده ها تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین توانمندسازی و مشارکت اجتماعی رابطه مثبت وجود دارد. توانمند کردن مناطق حاشیه نشین و دادن برخی امتیازات می تواند تأثیرات بسیار مؤثری بر افراد ساکن در این محله ها با خود به همراه داشته باشد. و موجب بالا رفتن مشارکت اجتماعی آن ها شود. به طورکلی می توان گفت توانمندسازی اجتماع محور و مشارکت شهروندان در مدیریت شهری و محله ای در یک ارتباط دوسویه با یکدیگر قرار دارند.
۱۵.

نقش مدیریت ریسک در کاهش آسیب پذیری اقتصادی-اجتماعی سکونتگاه های روستایی با تأکید بر خشکسالی (مطالعه موردی: دهستان میان خواف شهرستان خواف)

کلید واژه ها: خشکسالی آسیب پذیری مدیریت خشکسالی دهستان میان خواف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 112 تعداد دانلود : 733
بروز خشکسالی در مناطق مختلف جهان نشان از آسیب پذیری همه ملت ها از رویدادهای آب و هوایی دارد. وقوع خشکسالی در جوامع روستایی خسارت های اقتصادی و اجتماعی فراوانی را به بار آورده است. افزایش آگاهی از هزینه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی خشکسالی، منجر به رشد دیدگاه های فعال در خصوص مدیریت ریسک خشکسالی در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه گردیده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب پذیری اقتصادی-اجتماعی سکونتگاه های روستایی، در دهستان میان خواف انجام شده است. در این راستا از روش تحقیق پیمایشی با به کارگیری پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را، 1148 خانوار از روستاهای دهستان میان خواف تشکیل دادند که بر پایه فرمول کوکران، شمار نمونه ها 326 نمونه به دست آمد. از این تعداد 288 نفر پرسشنامه ها را تکمیل و برگشت دادند. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های فریدمن، t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج بررسی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی از خشکسالی نشان داد که سکونتگاه ها بعد از وقوع خشکسالی بیشترین آسیب را دیده اند و مدیریت ریسک خشکسالی بر مبنای ابعاد اقتصادی، اجتماعی و اقتصادی-اجتماعی با میانگین 79/3 می تواند در کاهش آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی تأثیر بسزایی داشته باشد؛ نتایج بررسی های حاصل از تحلیل مسیر نشان داد بعد اقتصادی با ضریب 555/0 دارای بیشترین و بعد اجتماعی با ضریب 310/0دارای کمترین تأثیر مستقیم بر کاهش آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتکاه های روستایی می باشد. با تعمق در ماهیت عوامل اثرگذار بر کاهش آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی سکونتگاه های روستایی مشخص می شود که مدیریت ریسک خشکسالی رویکردی مناسب برای کاهش آسیب پذیری اقتصادی و اجتماعی در روستاهای مورد مطالعه است و می توان در فرایند کاهش پیامدها و آسیب های ناشی از خشکسالی، بر مدیریت ریسک تأکید داشت.
۱۶.

پهنه بندی توسعه کارست سطحی در حوضه آبریز فخر داوود(دامنه جنوبی بینالود)

کلید واژه ها: پهنه بندی کارست مدل آنتروپی هیدروژئومورفیک1 بینالود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 128 تعداد دانلود : 442
فرایند تحول کارست، فرایندی پیچیده و متاثر از متغیرهای مختلف است. با توجه به حساسیت ذاتی سیستم کارست، امروزه در برنامه ریزی های مربوط به مناطق کارستی تلاش بر این است که میزان تحول و حساسیت کارست در چهارچوب مدل های مناسب مورد بررسی قرار گیرد. دامنه جنوبی بینالود بدلیل گستردگی سازندهای آهکی، وجود خطواره های تکتونیکی و شرایط اقلیمی، دارای کارست تحول یافته ای است. ابزارهای اصلی این پژوهش را نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی، تیپ خاک و کاربری اراضی به همراه داده های هواشناسی تشکیل داده اند. در پژوهش موجود 9 عامل محیطی به عنوان متغیرهای مستقل و اشکال کارستی به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار گرفت. چاله های بسته به عنوان تکامل یافته ترین لندفرم های کارستی منطقه شناسایی شد و براساس ویژگی های این لندفرم ها به هرکدام از عوامل مؤثر در توسعه کارست وزن کارشناسی اختصاص داده شد. سپس با استفاده از مدل آنتروپی و سیستم اطلاعات جغرافیایی پهنه بندی توسعه کارست سطحی انجام شده است. در نهایت درمحیط Arc GIS10/4 نقشه های همپوشانی تهیه و یکسان سازی عوامل و تصحیح نهایی با کمک مدل آنتروپی انجام شد و نقشه پهنه بندی نهایی تهیه و عوامل تأثیرگذار در تحول کارست منطقه مشخص شد. هدف از پژوهش حاضر شناسایی مناطق مستعد توسعه کارست می باشد که نتیجه آن شناسایی منابع آب های زیر زمینی و چشمه های کارستی می باشد.
۱۷.

تحلیل و ارزیابی وضعیت پراکنش فضاهای ورزشی در شهر بناب

نویسنده:

کلید واژه ها: توزیع فضایی اماکن ورزشی شهر بناب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 953 تعداد دانلود : 983
اماکن ورزشی به عنوان اساسی ترین بخش سخت افزاری در حوزه تربیت بدنی و ورزش و جزء مهمی از تاسیسات سازمان های انسانی به شمار میرود و تعیین مکان های بهینه مراکز ورزشی از وظایف مهم ، برنامه ریزان و تصمیم گیرندگان شهری است، مکان یابی صحیح و مناسب برای احداث اماکن و تاسیسات ورزشی به منظور بهره برداری بهینه و مناسب از آنها در زمان حال و آینده امری است مهم که توجه نکردن به این مسئله در بسیاری از موارد موجب عدم استفاده مناسب از آن اماکن و همچنین صرف هزینه های زیاد برای احداث آنها می شود.در همین راستا هدف از این پژوهش بررسی توزیع و پراکنش انواع اماکن ورزشی و همچنین تحلیل فضایی اماکن ورزشی در شهر بناب بوده است روش تحقیق در این پژوهش از نوع توصیفی – تحلیلی و روش اجرای آن میدانی و کتابخانه ای بوده است جامعه آماری تحقیق را کلیه اماکن ورزشی شهر بناب (6 مکان ورزشی)تشکیل میدهند. این جامعه کلیه اماکن روباز و سرپوشیده ورزشی از قبیل استادیوم، استخر، سالن ورزشی، زمین ورزشی، و... را شامل در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش نشان می دهند که کاربریهای ورزشی در شهر بناب و در سطح نواحی پنجگانه از نظر سطح و سرانه و توزیع فضایی ،متناسب با تراکم جمعیتی و ساختمانی نبوده است ، چنانکه ناحیه 3و 4 شهر بناب از نظر توز یع کار بریهای ورزشی از وضعیت نامطلوب تری نسبت به سایر نواحی برخو ردار بوده اند، به طور کلی می توان گفت که پراکنش فضایی کاربریهای ورزشی در سطح نواحی شهر بناب داری نا همگونی بوده است.
۱۸.

ارزیابی نقش بازآفرینی بافت های ناکارآمد بر مدیریت توسعه در اهواز

کلید واژه ها: ناپایداری بافت ناکارآمد بازآفرینی شهری بافت شهری اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 38 تعداد دانلود : 460
بافت های ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستندکه درمقایسه با سایر پهنه های شهر از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخه تکاملی حیات جدا گشته و به کانون مشکلات و نارسایی ها تبدیل شده اند .با این وجود این بافتها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جای داده و در عین حال از ظرفیت ها و قابلیت های نهفته بسیاری برای توسعه های آتی درون شهری برخوردار هستند. اما پرداختن به بافت های ناکارآمد شهرها و برنامه ریزی برای آنها، جدا از پرداختن به واقعیت های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نبوده و مستلزم برنامه ریزی دقیق، جامع و واقع گرانه است.درسالهای اخیر بازآفرینی شهری به عنوان رویکرد جدید برای بهسازی و نوسازی این بافت ها مطرح شده است. این پزوهش با هدف ارزیابی نقش بازآفرینی بافت های ناکارآمد بر مدیریت توسعه در اهواز انجام گرفته که به منظورتجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات ازنرم افزارSPSS، سپس از طریق تکنیک SWOT تجزیه و تحلیل انجام و جهت آزمون فرضیه از آزمون T استفاده می گردد. یافته های این پژوهش نشان می دهد موقعیت راهبردکلی برای برون رفت از وضعیت موجود و حرکت به سمت بازآفرینی شهری پایدار در ساختار اقتصادی- اجتماعی(راهبرد محافظه کارانه)و در ساختار کالبدی- زیست محیطی(راهبرد تدافعی )می باشد. نتیجه گیری کلی اینکه: در ارتباط با فرضیه با میانگین 28/3 مورد تأیید است.
۱۹.

تاثیر مدیریت پسماند بیمارستانی بر کاهش آلودگی زیست محیطی در شهر اهواز

کلید واژه ها: مدیریت پسماند های بیمارستانی کاهش آلودگی اهواز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 955 تعداد دانلود : 27
بیمارستان ها، مراکز بهداشتی و درمانی مطب پزشکان، کلینیک ها، مراکز تحقیقاتی پزشکی، داروخانه ها، آزمایشگاه ها، سرای سالمندان و... یکی از منابع تولید مواد زائد شهری هستند.از آنجایی که بیمارستان ها و مراکز درمانی مهمترین مراکز تولد زباله های بیمارستانی هستند، در اینجا تأکید بیشتری بر روی زباله های بیمارستانی می شود. دراین پژوهش به منظورتجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات ازنرم افزارSPSS،آزمونT ، ضریب همبستگی اسپیرمن و به منظور مقایسه شاخص های برتر از تکنیک و مدل AHP استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل AHPنشان دادند که از دیدگاه افراد شرکت کننده در مطالعه عامل «توجه به آموزش و به روز رسانی کارکنان بخش پسماند « با میانگین وزن ۰/۱۶۲ به عنوان اولین و مهمترین عامل موثر بر مدیریت پسماندهای بیمارستانی بود . عوامل « آگاهی در مورد حفظ سلامت عمومی ، محیط زیست و پسماندهای پزشکی » با وزن ۰/۱۴۲ و « استفاده از تکنولوژی به روز در هر یک از مراحل مدیریت پسماند» با وزن ۰/۱۴۱ در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. نتایج ضریب همبستگی آزمون اسپیرمن بین دو متغیر مدیریت دفع زباله های بیمارستانی و جلوگیری از آلودگی محیطی (097/0) است. در نتیجه فرضیه به تایید می رسد.
۲۰.

بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری)

کلید واژه ها: گردشگری گردشگری روستایی توسعه اجتماعی توسعه اقتصادی شهرستان لردگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 678 تعداد دانلود : 300
صنعت گردشگری در مناطق روستایی کشورهای در حال توسعه نقش مهم را در پایداری اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی از طریق تنوع منابع درآمدی، کاهش مهاجرت و.. داشته است. گردشگری روستایی منبعی برای افزایش درآمد بوده و نقش مهمی در توسعه اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی روستاها ایفا می نماید. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اجتماعی و اقتصادی روستاها (مطالعه موردی: روستاهای شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری) است. این تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی و با استفاده از روش پیمایشی و کتابخانه ای استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، شامل روستاییان ساکن در مناطق روستایی شهرستان لردگان است بر اساس سرشماری سال، 1395 دارای 9027 نفر جمعیت و 2512 خانوار می باشد. در جامعه آماری مورد مطالعه از فرمول کوکران استفاده و حجم نمونه برابر با 37/368 و برای دقت بیشتر حجم نمونه 369 انتخاب شد. برای تعیین پایایی کمی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، استفاده شد. مقدار آلفا برای قسمت های مختلف پرسشنامه74/0 تا 80/0 محاسبه شد. به منظور به دست آوردن دیدگاه ساکنان در خصوص مولفه های ذکر شده از آزمون های آماری میانگین پاسخ ها و واریانس و آزمون Tتک نمونه ای استفاده شد. نتایج یافته های پژوهش نشان داد که رابطه معناداری بین گردشگری روستایی و مولفه های اقتصادی و اجتماعی پژوهش وجود دارد. بیشترین بررسی نقش گردشگری روستایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی به این ترتیب است که در بعد اقتصادی مولفه درآمد با میانگین (36/1- ) بیشترین تأثیر و مولفه فقر (11/1- ) کمترین و در بعد اجتماعی مولفه مشارکت با میانگین(33/1-) بیشترین تاثیر و مولفه کیفیت زندگی با (11/1-) درصد کمترین تأثیر را از گردشگری روستایی داشته است. نتایج حاصل آزمون t تک نمونه نشان دهنده ی تأثیرگذاری منفی و معنی داری گردشگری روستایی در توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی بوده است.
۲۱.

مسئولیت کیفری اطفال و نوجوانان (مطابق کود جزای افغانستان و قانون مجازات اسلامی ایران)

نویسنده:

کلید واژه ها: مسئولیت کیفری نوجوان بلوغ طفل تخلفات و بزهکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 126 تعداد دانلود : 736
بزهکاری اطفال و نوجوانان از موضوعاتی مهمی است که در سال های گذشته توجه افکار عموم و بسیاری از دانشمندان حقوق را به خود جلب نموده است. با مطالعه دقیق علل و عوامل بزهکاری اطفال و نوجوانان، می توان به کاهش آمارهای رو به افزایش برهکاری آنان کمک نمود. پس مطالعه و بررسی مسئولیت کیفری اطفال و نوجوان در هر کشوری یک امر ضروری است. بنابراین در پژوهش حاضر مسئولیت کیفری اطفال و نوجوان و عوامل بزهکاری آنان با توجه و با توجه به کود جزا و قانون رسیدگی تخلفات اطفال افغانستان و قانون مجازات اسلامی ایران بررسی گردیده. همچنین با تصویب قانون "حمایت از کودکان و نوجوانان" در کشور ایران و قانون "رسیدگی به تخلفات اطفال" در کشور افغانستان نشانه های از پذیرش سیاست کیفری افتراقی در برخورد با جرایم علیه اطفال در حقوق کیفری ایران و افغانستان، نمایان گردیده است. قوانین که بر خلاف عنوان کلی آن فقط با جرم انگاری برخی رفتارهای خاص در صدد حمایت کیفری ویژه از اطفال برآمده است.
۲۲.

بررسی اثر تغییر اقلیم بر آلودگی هوای کلانشهرها

کلید واژه ها: تغییرات اقلیمی آلودگی کلانشهرها رشد شهرنشینی گرمایش جهانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 883 تعداد دانلود : 781
از مهمترین موضوعاتی که امروزه در ارتباط با اقلیم مطرح است بحث مربوط به توسعه شهرنشینی و آلودگی هوای شهری به-ویژه در کلانشهرها و متعاقب آن اقلیم شهرها می باشد. امروز آلودگی هوا و محیط زیست به عنوان یکی از معضلات جامعه بشری مطرح گردیده و این مسئله منطقه ای نبوده و به مرزهای سیاسی و جغرافیایی محدود نیست بلکه یک مسئله جهانی است. بنابراین، یکی از چالش های قرن 21 میلادی موضوع نوسانات و تغییرات اقلیمی است. لذا در این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی تحلیلی و با استناد به منابع به طرق مختلف تلاش شده تا به تأثیرات تحولات اقلیمی صورت گرفته بر کلانشهرها پرداخته شود. بر پایه یافته های موجود می توان گفت تغییرات اقلیمی خود یکی از نتایج افزایش انتشار آلاینده های در مناطق کلانشهری است که در حال حاضر تمام جوانب زندگی بشر را تحت شعاع خود قرار داده است. در عین حال تغییرات اقلیمی می تواند از طریق؛ گرمایش جهانی، تشدید انتشار برخی از آلاینده های اصلی مثل ازن و ذرات معلق، آتش-سوزی جنگل ها، مهاجرت، افزایش جمعیت کلانشهرها، تهدیدات سلامتی انسان شهرنشین، وارونگی و ایجاد جزایر حرارتی بر کیفیت هوای کلانشهرها تأثیر بگذارد.
۲۳.

چالش های مدیریت شهری با تاکید بر حمل ونقل عمومی (نمونه: منطقه 7 شهر کرج)

کلید واژه ها: مدیریت شهری حمل و نقل عمومی چالش مدیریتی منطقه 7 کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 858 تعداد دانلود : 140
پژوهش حاضر با هدف بررسی چالش های عمده مدیریت شهری در حمل و نقل شهری منطقه هفت شهر کرج به نگارش درآمده است. پژوهش حاضر بر حسب هدف کاربردی و از لحاظ ماهیت و روش، توصیفی تحلیلی می باشد. روش جمع آوری داده ها به صورت پیمایشی با استفاده از تکنیک پرسشنامه با نظرخواهی از دوگروه شهروندان و خبرگان بوده است. جامعه نمونه تحقیق در گروه شهروندان به تعداد 383 نفر و خبرگان به تعداد 15 نفر بوده که روش نمونه گیری برای گروه شهروندان به صورت تصادفی و برای گروه خبرگان به صورت هدفمند بوده است. جهت تجزیه و تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS و فرایند تحلیل شبکه استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که تمامی شاخص های به کار رفته در تحقیق، از سطح معناداری بالای ۹۹٪ برخوردار بوده اند. بر اساس آزمون T، شاخص خدمات با میانگین 62/3 دارای بیش ترین میانگین رتبه ای بوده است. ضریب همبستگی اسپیرمن نیز نشان داد که بین شاخص های پنجگانه و میزان تحصیلات و درآمد افراد در سطح 99 درصد رابطه معنادار مشاهده می شود. در نهایت، برپایه اولویت بندی فرایند تحلیل شبکه، چالش "سیاست مدیریت شهری" با بالاترین امتیاز (357/0A: ) به عنوان اولویت اول و در واقع اصلی ترین چالش مدیریت شهری کرج در حمل و نقل عمومی مشخص شد.
۲۴.

بررسی وضعیت مبلمان پارکی و تأثیر آن بر رضایت شهروندان (مطالعه موردی: پارک های مناطق شهر اصفهان)

کلید واژه ها: مبلمان پارکی نحوه عملکرد میزان رضایت شهروندان اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 263 تعداد دانلود : 862
یکی از عوامل مؤثر در بهبود وضع فضاهای سبز شهری که دارای اثرات اجتماعی، فرهنگی ، روحی و روانی فراوانی می-باشد مبلمان موجود در پارک است. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی نحوه عملکرد مبلمان پارکی در مناطق شهر اصفهان و مقایسه میزان رضایت شهروندان از مبلمان موجود در پارکهای مناطق می باشد. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است که با تکمیل 325 پرسشنامه در 60 پارک مهم انجام شده است. برای تحلیل داده های حاصل از پرسشگری و سنجش تعامل متغیرهای مورد مطالعه، از آزمون های آماری در محیط نرم افزار Spss و همچنین برای ترسیم نقشه از نرم-افزار ArcGIS استفاده گردیده است. برای بررسی میزان رضایت از انواع مبلمان پارکی در مناطق، از روش تحلیل آزمون واریانس استفاده گردید به طوری که نتایج محاسبات نشان داد پاسخگویان منطقه هفت دارای میزان رضایت کمتر و پاسخگویان منطقه هشت دارای بیشترین میزان رضایت می باشند. همینطور جهت بررسی تمایل به استفاده مجدد از پارک ها، از آزمون کروسکال والیس استفاده گردید، که این آزمون نشان داد که تفاوت معناداری از نظر متغیر مورد نظر، در مناطق اصفهان وجود دارد. در نهایت نتایج پژوهش حاکی از آن است که نحوه عملکرد مبلمان پارکی و میزان رضایت شهروندان از مبلمان موجود در پارک های هر منطقه باهم متفاوت می باشند و بیشترین میزان رضایت متعلق به ساکنین منطقه 13 و کمترین میزان مربوط به منطقه هفت می باشد.
۲۵.

بررسی تاثیر فرهنگ بر منظر شهری با رویکرد برنامه ریزی در مجتمع های زیستی(شهر شاهو)

کلید واژه ها: فرهنگ کالبد و طراحی منظرشهری نظریه های فرهنگی مجتمع های زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 666 تعداد دانلود : 629
پایداری اجتماعی از نظر فرهنگ در معنای کلی مترادف با بالا بودن کیفیت زندگی انسان نسل حاضر و نسل آینده با درنظر گرفتن استعدادها و ظرفیت های او و برآوردن نیازهای همه اقشار است. امروزه پایداری به عنوان یکی از مباحث در کلیه عرصه ها، بویژه در عرصه فضاهای شهری و معماری می باشد . شاخصه اصلی تأثیر گذار: اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی در کنار یکدیگر به تعادل برسد. اقتصادی از طریق سرمایه گذاران به علت انگیزه های مالی، اغلب به حد افراط مورد توجه قرار می گیرد، زیست محیطی نیز به فراخور هر جامعه برای خود دارای ضوابط معین می باشد. که مورد توجه قرار می گیرد. با توجه به اجتماعی کمتر مورد عنایت همگان قرار گرفته شده است. در پژوهش حاضر، اصول پایداری اجتماعی در طراحی فرهنگسراها که امروزه یکی از مهم ترین عرصه های فرهنگی می باشد مورد بررسی قرار گرفته است. برای نیل به این پایداری رعایت زیر از قبیل: عدالت، مسائل زیباشناسی، راحتی و آسایش، امنیت و رشد کودکان، هویت اجتماعی و سایر شاخص های مرتبط امری ضروری است. روش تحقیق می باشد در مقاله حاضر، روش تحلیلی توصیفی است و استخراج نتایج از منابع کتابخانه ای اسنادی مختلف به کشف اصول پایداری و روابط بین این اصول انجام می گیرد. در نهایت اصول پایداری اجتماعی فرهنگسراها تبیین می شود. تعاریف متفاوتی از فرهنگ گرایی وجود دارد
۲۶.

نقش تصویرسازی ذهنی در راهبرد تغییر رژیم آمریکا در قبال ایران: با تاکید بر ناآرامی های سال 1396

کلید واژه ها: آمریکا ایران راهبرد تغییر رژیم تصویرسازی ذهنی بحران مشروعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 322 تعداد دانلود : 503
جمهوری اسلامی ایران از ابتدای انقلاب اسلامی تحت تاثیر دولت های مختلف قرار داشته است. در این چارچوب آمریکا مهم ترین کشوری است که از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون در قالب اتخاذ راهبرد تغییر رژیم، ایران را با چالش مواجه کرده است. راهبرد تغییر رژیم از سوی آمریکا در قبال ایران در زمان حضور روسای جمهور مختلف این کشور با روش هایی مانند تهدید به استفاده از قدرت نظامی، اعمال تحریم و استفاده ترکیبی از این دو روش اعمال شده است. این پژوهش در قالب روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. سوال اصلی پژوهش این است که راهبرد تغییر رژیم آمریکا در قبال ایران در ناآرامی های دی 1396 چگونه بوده است؟ یافته ها نیز نشان می دهد که به نظر می رسد که آمریکا در صدد بوده است تا از طریق استفاده از روش تصویرسازی ذهنی در قالب استفاده از شبکه های اجتماعی نظیر توئیتر و تلگرام و رسانه های ماهواره ای، حکومت را با بحران مشروعیت مواجه کند.
۲۷.

نقش فرهنگ سازمانی در ارزیابی عملکرد نیروی انسانی سازمان ها (مورد مطالعه: شهرداری منطقه 5 تهران)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی ارزیابی عملکرد نیروی انسانی شهرداری منطقه 5 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 223 تعداد دانلود : 792
امروزه دغدغه اصلی سازمان ها به کارگیری هر چه بیشتر نیروی انسانی به عنوان مهمترین منابع سازمان در جهت اهداف سازمانی می باشد یکی از مهمترین عوامل موثر بر عملکرد شغلی، فرهنگ سازمانی است. به-طوریکه صاحبنظران نسبت فرهنگ سازمانی به سازمان را همچون نسبت شخصیت به فرد می دانند که نقش مهمی در شکل گیری رفتار (فردی و سازمانی) دارد. فرهنگ سازمانی از رشد فردی، ارتباطات باز، همکاری و پیروی از اهداف و احساسات شخصی درون پروژه ها پشتیبانی می کند. هدف از این پژوهش تبیین تأثیر فرهنگ سازمانی در ارزیابی عملکرد نیروی انسانی سازمان ها است. روش جمع آوری اطلاعات در این تحقیق، پیمایشی مبتنی بر پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جامعه آماری این تحقیق 1367 نفر از کارکنان شهرداری منطقه 5 می باشد که با استفاده از جدول مورگان 300 نفر برآورد و در ادامه با نرم افزار spss به تحلیل و توصیف متغیرها و فرضیه های پژوهش پرداخته شده است. نتایج حاصل از پژوهش بیانگر آن است که تطبیق فرد با شغل، غنی سازی شغل، توسعه شغلی و علاقه و وفاداری به سازمان در فرهنگ سازمانی در ارزیابی عملکرد نیروی انسانی سازمان ها تأثیرگذار است.
۲۸.

تحلیلی بر نقش مکان های مذهبی در ایجاد حسّ مکان در ساکنین محلّات شهری (مطالعه ی موردی: مسجد و محلّه ی حسینیّه ی زنجان)

نویسنده:

کلید واژه ها: حس مکان هویت مکان مشارکت اجتماعی حسینیّه ی اعظم زنجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 188 تعداد دانلود : 924
حسّ مکان به ادراک ذهنی و آگاهانه ی مردم از محیط پیرامونی خویش اطلاق می شود که موجب دست یابی به هویّت در ایشان و دلبستگی آن ها به محیط می گردد. لذا حسّ مثبت مردم به محیط پیرامونی خویش که با عنوان «حسّ مکان» شناخته می شود، فرصتی است که در صورت بهره برداری صحیح از آن، می تواند زمینه ساز خلق مشارکت های اجتماعی و در نتیجه تسهیل در اجرای طرح های شهری شود. بر این اساس، در این پژوهش به بررسی نقش و تأثیر حسینیّه ی اعظم در ایجاد و ارتقاء حسّ مکان در ساکنین محلّه ی حسینیّه و مشارکت اجتماعی آن ها اقدام شده است. روش پژوهش حاضر مبتنی بر مطالعات اسنادی و میدانی بوده و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری اطّلاعات میدانی استفاده گردید. علی رغم آن که نرم افزار G-Power تعداد نمونه ی آماری را 191 نفر تعیین کرده بود، ولی به منظور اطمینان بیشتر در تعمیم داده ها به کل جامعه ، تعداد 200 پرسشنامه تنظیم و تکمیل گردید. همچنین برای تحلیل نتایج حاصل از پرسشنامه، از برنامه ی رایانه ای SPSS و Excel و برای تحلیل همبستگی شاخص ها از روش تحلیل واریانس تک فاکتوری و روش پیرسون استفاده گردید. نتایج حاصل از آزمون پرسشنامه مبیّن آن بود که بین «مدّت زمان سکونت در محلّه» و «میزان تحصیلات» پاسخ دهندگان با حسّ مکان آن ها رابطه ی معناداری وجود دارد. همچنین قاطبه ی پاسخ دهندگان، حسینیّه ی اعظم را عنصر اصلی هویّت بخش به محلّه ی خویش دانسته و از سکونت در آن ابراز رضایت نمودند (74 درصد). علاوه بر این، بیش از 85 درصد از پاسخ دهندگان مشارکت اجتماعی را امری مقدّس دانسته و شرکت در آن را وظیفه ای همگانی می دانند.
۲۹.

ردیابی الگوی اسلامی-ایرانی شهرسازی مشارکتی در آراء ابونصر فارابی

نویسنده:

کلید واژه ها: مشارکت فارابی آرمانشهر مدینه ی فاضله شهرسازی مشارکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 804 تعداد دانلود : 762
سودای تشکیل آرمان شهر یکی از وجوه اشتراک مردمان اکثر فرهنگ ها و تمدّن های مختلف می باشد. در جهان اسلام نیز، حکیم ابونصرفارابی، اولین فیلسوفی بود که ایده ی آرمان شهر یا مدینه ی فاضله را ارائه کرد. وی که به منظور تبیین ایده ی خود از مثال جسم سالم انسان بهره می گیرد، یکی از عوامل اصلی در دستیابی به مدینه ی فاضله را مشارکت و تعاون اعضای آن می داند. اصلی که بی توجّهی به آن را می توان یکی از علّل اصلی شکست طرح های شهری در کشور دانست. در این طرح ها که گرته ای از الگوهای غربی منسوخ شده می باشند، به مشارکت شهروندان در طول فرآیند تهیه و اجرا توجّه نمی شود. حال آن که مشارکت شهروندان، نه تنها تضمین کننده ی موفقیّت طرح ها می باشد، بلکه هزینه ی اقتصادی اجرای آن ها را نیز کاهش می دهد. موضوعی که فارابی قرن ها پیش، اهمیّت آن را متذکّر شده و آن را از عوامل اصلی در شکل گیری مدینه ی فاضله می داند. بنابراین در این مقاله، به بررسی موضوع مشارکت شهروندان در امور شهری از دیدگاه فارابی پرداخته شده است، تا ضمن تبیین اهمیّت این موضوع، به ردیابی و ارائه ی الگوی اسلامی-ایرانی شهرسازی مشارکتی از نظر فارابی اقدام گردد. فارابی عدالت خواهی، اخلاق مداری، تعاون، شایسته سالاری در انتخاب مدیران، جهان شهری اندیشیدن، جامعه پذیری و اطاعت از زعیم مدینه را از راه های مشارکت شهروندان در اداره ی امور شهرها می داند. بر این اساس، روش پژوهش حاضر، تاریخی، توصیفی و تحلیلی بوده و شیوه ی گردآوری آطلاعات مبتنی بر روش اسنادی می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۳