فرهنگ در دانشگاه اسلامی

هدف: نویسندگان در این پژوهش، نقش «باورهای دینی» را در تقویت و اعتلای فرهنگ ایثار، با وجود بی عدالتی های اجتماعی بررسی کرده و در صدد یافتن پاسخی علمی به این پرسش بوده اند که آیا باورهای دینی می توانند رابطه میان بی عدالتی های اجتماعی و تضعیف فرهنگ ایثار راتعدیل کنند. روش : روش پژوهش، توصیفی- پیمایشی و جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان بود. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه طبقه بندی و برای تحلیل آنها از نرم افزار آماری اسمارت پی.ال.اس. استفاده شد. یافته ها:</span> </strong>«بی عدالتی های اجتماعی» و «باورهای دینی»، متغیّرهای برون زایی اند که توانسته اند بخشی از «فرهنگ ایثار» را پوشش دهند؛ بنابر این، رابطه «بی عدالتی های اجتماعی» با «فرهنگ ایثار» رابطه ای منفی و رابطه «باورهای دینی» و «فرهنگ ایثار» رابطه ای مثبت است. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش، در بر گیرنده اثبات سه فرضیه بود: نخست، میان بی عدالتی های اجتماعی و تضعیف فرهنگ ایثار، رابطه مستقیم وجود دارد؛ دوم، بین باورهای دینی و اعتلای فرهنگ ایثار، رابطه معناداری مشاهده می شود؛ سوم، در صورت بروز بی عدالتی های اجتماعی، باورهای دینی و پیش انگاره های دینی با ایفای نقش تعدیل گر، موجب تقویت و اعتلای فرهنگ ایثار در جامعه می شوند.

هدف: با نظرداشت اهمیت ارزشهای عمومی در نظام خط مشی گذاری و نیز عرصه فرهنگی- اجتماعی،هدف محققان از این پژوهش، کشف الگوی مفهومی خط مشی های قرآنی فراگیر فرهنگی- اجتماعی بود. روش: رویکرد این پژوهش، کیفی و اکتشافی بود. برای گردآوری داده ها، با تلاوت تمام قرآن با رویکرد روش تحقیق موضوعی قرآن کریم و مطالعه آثار مرتبط، آیات سیاستی این عرصه استخراج شد. یافته ها: در تحلیل داده ها، علاوه بر رویکرد پیشین، از روش نظریه پردازی داده بنیاد برای مفهوم نویسی نظام مند از آیات و طبقه بندی و مقوله بندی آنها به منظور دستیابی به الگو و چارچوب مفهومی بهره گرفته شد. برای اعتباریابی، ضمن بهره مندی از مقایسه های مستمر با مراجعه به خبرگان در قالب روش ممیّزی بیرونی، الگوی مفهومی و گزاره های فراگیر سیاستی اعتباریابی شد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر پس از تحلیل آیات، دستیابی به الگو و چارچوب مفهومی کلان فرهنگی- اجتماعی و استخراج گزاره های فراگیر قرآنی بر اساس آن چارچوب بود. در نظام فرهنگی- اجتماعی، علاوه بر گزاره های ناظر به عقلانیت و اصول کلان حاکم هستی شناسی، انسان شناسی، خداشناسی و سنّت شناسی، خط مشی های فراگیر فرهنگی- اجتماعی در قالب گزاره های تجویزی و سیاستی ارائه شد.

هدف: تحقیقات نشان داده است که برخی از دانشجویان مبتلا به نشانه های افسردگی اند. بر این اساس، شناخت تعیین گرهای افسردگی دانشجویی اهمیت فراوانی دارد.هدف از انجام پژوهش حاضر، پیش بینی افسردگی مبتنی بر نگرش مذهبی و بهوشیاری زمینه ای در دانشجویان بود. روش : در یک تحقیق توصیفی- همبستگی و مقطعی، 178 دانشجوی دانشگاه تبریز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و با در نظر گرفتن ملاحظات اخلاقی در تحقیق شرکت کردند. پرسشنامه پنج وجهی بهوشیاری زمینه ای، پرسشنامه نگرش سنج مذهب و پرسشنامه افسردگی بک(ویرایش دوم)، برای سنجش متغیّرهای ملاک و پیش بین به کار گرفته شدند. برای تحلیل داده ها از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: از بین مؤلفه های بهوشیاری زمینه ای، تنها مؤلفه توصیف(30/0-=β) قادر به پیش بینی افسردگی بود. همچنین، متغیّر نگرش مذهبی(28/0-=β) به شکل منفی و معکوس قادر به پیش بینی افسردگی است. نتیجه گیری: بر اساس یافته ها می توان نتیجه گرفت که توصیف احساسات، افکار و رفتار و نگرش مذهبی، تعیین گره های مهم افسردگی دانشجویان اند.

هدف:هدف در این پژوهش، بررسی نقش دینداری و هوش اخلاقی در پیش بینی مسئولیت پذیری کارکنان بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی و مبتنی بر تحلیل مسیر رگرسیونی است. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان دانشگاههای شهر بیجار(دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور و دانشگاه علمی کاربردی) بودند که از بین آنان بر اساس نمونه گیری تصادفی ساده(جدول مورگان)، 102 نفر در پژوهش شرکت داده شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه مسئولیت پذیری کارکنان(کارول، 2003)، پرسشنامه هوش اخلاقی(لنیک و کیل، 2005) و پرسشنامه دینداری(گلارگ و استارک، 1965) استفاده شد. یافته ها: دینداری و هوش اخلاقی می توانند مسئولیت پذیری کارکنان را پیش بینی کنند. همچنین بین دینداری و هوش اخلاقی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان می دهد که از بین مؤلفه های دینداری و هوش اخلاقی، مؤلفه دلسوزی، بیشترین قدرت تبیین کنندگی را برای متغیّر مسئولیت پذیری دارد. نتیجه گیری: تعمیق باورهای دینی و تأکید بر اخلاقیات می تواند در بهبود وضعیت مسئولیت پذیری کارکنان نقش مهمی را ایفا کند.

هدف:هدف محققان این پژوهش، بررسی مقایسه ای تفکر انتقادی در میان دانشجویان رشته های مختلف، تبیین عملکرد دانشجویان علوم انسانی در این حوزه و شناسایی و مستندسازی مهم ترین کمبودهای موجود بود. روش: جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانشجویان 96-1395 دانشگاه کاشان (6320 نفر) بود که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم تعداد 365 نفر به عنوان گروه نمونه انتخاب شدند و آزمون مهارتهای تفکر انتقادی در شرایط یکسان روی آنها اجرا شد. ابزار جمع آوری اطلاعات، آزمون مهارتهای تفکر انتقادی کالیفرنیا (فرم ب) است که مهارتهای یاد شده را در قالب پنج مهارت تحلیل، ارزشیابی، استنباط، استدلال قیاسی و استدلال استقرایی، سنجش می کند. برای تحلیل داده ها از رگرسیون چندمتغیّره همزمان، تحلیل عامل اکتشافی، تحلیل واریانس یکراهه، آزمون شاپیرو-ویلک و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: عملکرد دانشجویان رشته های علوم انسانی در حوزه تفکر انتقادی در مقایسه با دانشجویان رشته های مهندسی، علوم پایه و هنر، به طور معناداری پایین تر است. همچنین در عملکرد دانشجویان بر حسب سال ورود(دانشجویان سالهای بالا و پایین) در زمینه تفکر انتقادی تفاوت چندانی وجود ندارد. نتیجه گیری: اصولاً برنامه های درسی دانشگاهی نتوانسته اند تأثیر چندانی در افزایش سطح تفکر انتقادی دانشجویان داشته باشند. بنابر این، ضرورت توجه جدّی و عمیق نسبت به آموزش تفکر انتقادی در رشته های علوم انسانی وجود دارد.

هدف با توجه به استفاده گسترده جوانان از شبکه های اجتماعی موبایلی، محققان این نوشتار، در صدد بازسازی معنایی این شبکه ها در زندگی روزمره جوانان بودند. روش: این پژوهش به روش کیفی انجام شده؛ برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساخت یافته و برای تحلیل داده ها از نظریه زمینه ای استفاده شده است. جمعیت آماری پژوهش، جوانان کاربر شبکه های اجتماعی موبایلی در شهر تبریز بودند که به روش نمونه گیریهدفمند انتخاب شدند . یافته ها: جوانان از شبکه های اجتماعی موبایلی با اهداف متعددی همچون: تفریح و سرگرمی، کسب اخبار و اطلاعات، ارتباط با جنس مخالف، ماجراجویی مجازی و غیره استفاده می کنند. نتیجه گیری: استفاده از شبکه های اجتماعی موبایلی، پیامدهای اجتماعی و فرهنگی گسترده و بعضاً متناقضی برای جوانان، همچون: استحاله حجاب و پوشش، فرسایش اعتقادات دینی، تشدید مصرف گرایی، فرسایش سرمایه اجتماعی درون گروهی(کاهش تعاملات خانوادگی و صله رحم، شکاف نسلی، شکل گیری اختلافات جدید بین زن و شوهر) و تسهیل و حفظ و گسترش روابط اجتماعی(افزایش سرمایه اجتماعی) در پی داشته است که ذیل مقوله هسته هنجارشکن - هنجاربخش قرار گرفته اند.

هدف: مهم ترین رسالت تمام سازمانهای تربیتی وآموزشی، جذب افراد جامعه به فعالیتهای فرهنگی-تربیتی و فراهم کردن امکانات و شرایط مناسب در این زمینه برای آنهاست.هدف محقق از این پژوهش، ارزیابی مهم ترین عوامل برانگیزاننده بهبود وضعیت فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه بود. روش: این تحقیق، توصیفی- تحلیلی است و با توجه به نوع تحقیق، به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری، به تعداد 15000 نفر بود و نمونه تحقیق بر اساس جدول مورگان، 375 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته با پایایی 84 درصد، شامل 43 سؤال و بر اساس مقیاس پنج ارزشی لیکرت بود. داده ها نیز به وسیله آزمونهای تحلیل عاملی، تی تک نمونه ای، فریدمن و خی دو در سطح معناداری p<0.05 آنالیز شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که سه مؤلفه این تحقیق شامل ارزش، فعالیت فرهنگی و نگرش، در توسعه و بهبود وضعیت فرهنگی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه نقش دارند. نتیجه گیری: کاربرد عوامل پژوهش حاضر در ذهن دانشجویان، باعث ایجاد خاطره سازی و تثبیت جایگاه مثبت فعالیتهای فرهنگی شده، توسعه این فعالیتها و در نتیجه، رشد سلامت و شادابی روانی هر چه بیشتر آنان را به دنبال خواهد داشت.