مطالعات حسابداری و حسابرسی

اخیراً پژوهش های اقدامی یا «اقدام پژوهی» در حسابداری جهت کاهش فاصله بین تئوری و عمل بکار گرفته شده است. هدف اصلی از تحقیق حاضر بررسی ویژگی ها و مکانیزم رویکرد تحقیقات اقدامی، و تعیین کاربردهای آن در زمینه حوزه های گوناگون حسابداری است. روش تحقیق بر اساس طرح «پس آزمون یک موردی» و دوره مطالعه در برگیرنده 13 سال اخیر (2010-1998) بوده، که اکثر تحقیقات اقدامی در آن صورت گرفته است. با استفاده از «روش آرشیوی» و تکنیک «تحلیل محتوا» و بررسی پایگاه های اطلاعاتی در دسترس خارجی، سه حوزه اصلی حسابداری مدیریت، سیستم های اطلاعاتی و آموزش در حسابداری شناسایی شد که در آن ها از پژوهش اقدامی استفاده به عمل آمده است. جستجو در این منابع برای سایر حوزه های حسابداری مانند حسابرسی و حسابداری مالی نتیجه ای در برنداشت. در این میان حسابداری مدیریت با توجه به ماهیت میدانی آن، بیش از 59% پژوهش های اقدامی را به خود اختصاص داده است.

در سالهای اخیر، بازارهای مالی در سرتاسر دنیا ازجمله ایران به رشد قابل توجهی دست یافته است. ایجاد صندوق های سرمایه گذاری به گسترش نوآوری های ابزاری و نهادی در بازارهای مالی کمک کرده است. توانایی جذب پول توسط این صندوق ها و پتانسیل موجود در مکانیزم آنها از جمله ویژگی هایی همچون تنوع بخشی و تفکیک پذیری، به گسترش انواع مختلف این صندوق ها منجر شده است. در این میان نهادهای مالی غیرانتفاعی در ایران تا حدودی از این رشد جا مانده اند. ایجاد صندوق های سرمایه گذاری غیرانتفاعی می تواند راهکاری برای مشکلات تامین وجه نهادهای غیر انتفاعی محسوب شود. انتظار می رود برخی از نقاط ضعف کارکرد نهادهای غیرانتفاعی همچون ناتوانی در تامین مالی برای انجام فعالیتها و موانع حفظ نقدینگی، از طریق مزیتهای خاص صندوقهای سرمایه گذاری (بعنوان صندوقهای سرمایه گذاری غیرانتفاعی) جبران شود. در ایران اکثر نهادهای غیرانتفاعی که نمونه بارز آنها نهادهای وقفی و خیریه هستند، تلاش کرده اند با سرمایه گذاری در زمین و ساختمان بازده های مناسبی بدست آورند که این امر به لطف تورم بالای کشور در اکثر سالها محقق شده است. اما در سالهای پیش رو، امکان تشکیل صندوقهای سرمایه گذاری وقفی از طریق بازار سرمایه و اهداف اجتماعی وقف فرصت مناسبی پیش پای خیرین نهاده و انتظار می رود صرفنظر از تاثیر شاخص های کلان اقتصادی و با بهره گیری از ویژگی های صندوق های سرمایه گذاری بتوان بازده مناسبی کسب کرد. بنابراین مطالعه ی کارکرد و ویژگی های صندوقهای سرمایه گذاری غیر انتفاعی می تواند حائز اهمیت باشد. با توجه به نو بودن این ابزار مالی می توان انتظار داشت در آینده با فرهنگ سازی بهتر و توسعه ی اطلاعات واقفین و مدیران نهادهای وقفی و خیریه، عملکرد آنها بهبود یابد.

براساس ادبیات حسابداری بهای تمام شده، بین هزینه ها و حجم فعالیت، رابطه ای متقارن وجود دارد، اما پژوهش های اخیر حاکی از آن هستند که شدت کاهش هزینه ها بر اثر کاهش حجم فعالیت، کم تر از شدت افزایش هزینه ها در اثر افزایش حجم فعالیت است. به این رفتار نامتقارن، چسبندگی هزینه ها گفته می شود. بنابراین، پس از بررسی مفهوم، انواع و دلایل چسبندگی هزینه، رابطه این مفهوم با نظریه نمایندگی، محافظه کاری مشروط، پیش بینی سود و پیش بینی مدیران، شاخص ضد انحصاری (هرفیندال) و جریان نقد آزاد مورد بررسی قرار گرفت. هم چنین، از آن جائی که با بررسی بخش پیشینه موجود در پژوهش های داخلی، به حداکثر چهار مقاله داخلی به عنوان تنها پژوهش های انجام شده در حوزه چسبندگی هزینه در ایران، اشاره شده است؛ برای ارائه دید وسیع تری از مفهوم چسبندگی هزینه، نزدیک به 40 مقاله در این حوزه مورد بررسی قرار گرفت.

دراین مقاله تلاش شده است ابتدا تعریف و اهداف حسابداری نسلی بیان شودکه در سال 1982 برای اولین بار توسط کوتلیکف و همکارانش مطرح و سپس توسعه یافت. مقاله به این نکته توجه دارد که تمرکز حسابداری نسلی بر بار تحمیلی هزینه های دولت و همچنین مالیاتهای پرداختی بر گروههای سنی مختلف می باشد. البته عناصر دیگری چون بدهیهای مالی دولت نیز در حیطه اظهارنظر حسابداری نسلی است. موافقان و طرفداران حسابداری نسلی قائلند که عدم تعادل بین نسلها عادلانه نبوده و باید از بین برود و تنها راه رسیدن به تعادل بین نسلی را نیز استفاده از حسابداری نسلی می دانند. از همین رو مواردی چون مالیات، مخارج دولت، استقراض دولت، انگیزه های سرمایه گذاری والدین برای فرزندان، سیاستهای رفاهی، ترکیب جمعیت و ... را بعنوان عوامل موثر بر فرایند حسابداری نسلی می دانند که درمتن مقاله بدانها اشاره گردیده است. اما آنچه در خصوص محاسبات مربوط به حسابداری نسلی مهم است در اختیار داشتن داده های صحیح و مناسب است که شامل حداقل آمار مردم از نظر سن و جنسیت و مالیاتهای پرداختی و دریافتهای انتقالی از دولت در هر سال و همچنین پیش بینی و محاسبه ارزش فعلی مخارج آتی دولت می باشد.

افزایش رقابت و نیاز به اطلاعات به موقع برای تصمیم گیری، از مشخصه های محیط تجاری امروزی محسوب می شود. از این رو سرعت تهیه و عرضه این اطلاعات و گزارشات همراه با رشد سریع پردازش اطلاعات به وسیله تجهیزات مخابراتی پیشرفته و بهره گیری از فناوری ارتباطات ضروری است. لذا جهت بررسی موضوع در پژوهش حاضر، بنابر مبانی نظری موجود به بررسی تأثیر برخی از ویژگی های کیفی اطلاعات حسابداری حاصل از سیستم های اطلاعاتی حسابداری بر تعدادی از ویژگی های خاص تجارت الکترونیک در صنعت هتلداری پرداخته شده است.

امروزه مرز موجود بین گرایشات علمی برداشته شده و علوم مختلف به دلیل پیچیدگی و بار علمی زیاد در یکدیگر ادغام شده و یا مکمل هم گشته اند .حسابداری در قرن حاضر بر خلاف گذشته ،دانشی توصیفی –تحلیلی است که معاملات و رویدادهای دارای اثر مالی بر واحدهای اقتصادی را توصیف و تحلیل می کند .در جهان امروز رد پای رفتار انسانی در تهیه و ارائه گزارش های مالی ثابت شده است .نمونه این رفتارها ،رفتار های سیاسی مدیران است .ریشه اصلی آن نیز تضاد منافع موجود بین مدیران و استفاده کنندگان برون سازمانی از اطلاعات مالی است که از تئوری نمایندگی سرچشمه می گیرد . .تصمیمات گرفته شده توسط مدیران لزوما با خواسته ها و آرزوهای سهامداران منطبق نیست. هر طرف برای این که عاقلانه رفتار کنند اقداماتی را انجام می دهد که برای خودش منتفع سودمند باشد، بی آنکه لزوما نفع طرف دیگر را به حساب آورد. رفتار سیاسی در جایی که مدیران با مسائل مالی روبرو می شوند ، بیشتر نمود پیدا می کند ، مسئله اینجاست که محاسبه و مدیریت سود یک امر مجازی ، ولی قدرت سیاسی و رفتار سیاسی یک واقعیت است . بنابراین می توان انتظار داشت رفتارهای سیاسی مدیران در اطلاعات مالی گزارش شده توسط آنها منعکس گردد. در این مقاله ابتدا نظریه های مربوط به مدیریت سود و هموار سازی سود را توضیح داده ، سپس رفتارسیاسی مدیران و عوامل موثر بر آن را شرح داده و در نهایت با ایجاد یک مدل ترکیبی عواملی که در مدیریت سود و رفتار سیاسی مدیران نقش دارند را ارائه می شود .

امروزه گسترش روز افزون شرکتها و پیچیده تر شدن عملیات آنها، وجود سیستمهای مالی مناسب را به منظور ارائه اطلاعات مالی به موقع به اشخاص حقیقی و حقوقی ذی نفع و ذی علاقه الزامی ساخته است. ازاینرو وجود اطلاعات مالی قابل اتکاء، لازمه جامعه نوین امروزی است و نقش اشخاص با صلاحیت حرفه ای جهت تایید اطلاعات مالی، واقعیتی انکارناپذیر است.