مدیریت فرهنگ سازمانی (فرهنگ مدیریت)

مدیریت فرهنگ سازمانی (فرهنگ مدیریت)

مدیریت فرهنگ سازمانی سال هجدهم پاییز 1399 شماره 3 (پیاپی 57) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

توسعه چارچوب خط مشی گذاری در بانکداری الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بانکداری الکترونیک چارچوب خط مشی گذاری خط مشی گذاری در سطح صنعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 549 تعداد دانلود : 873
به دلیل پویایی بالای بانکداری الکترونیک، تغییرات مداوم کسب وکارهای وابسته به بانک، و ظهور فناوری های دگرگون کننده خط مشی گذاری در این حوزه با چالش های متعدد روبه رو شده و بهره گیری از مدل های رایج خط مشی گذاری را دشوار کرده است. از آنجا که خط مشی گذاری به فرهنگ عمومی جامعه و ساختارهای اجرایی کشور و ذی نفعان متعدد داخلی وابستگی فراوان دارد هدف از این پژوهش ارائه چارچوبی برای خط مشی گذاری در بانکداری الکترونیک با لحاظ کردن همه ملاحظات و شرایط یادشده بود. روش تحقیق کیفی و به طور مشخص فراترکیب بود. بدین منظور ابتدا همه مدل های رایج خط مشی گذاری در متون و پیشینه خط مشی گذاری شناسایی شد تا از طریق تجزیه مدل های گذشته به اجزای آن ها و ترکیب آن ها یک چارچوب توسعه یافته جدید خلق شود. بر این اساس از بین بیست و شش مدل بررسی شده پنج مدل آشفته، سیستمی، فرایندی، سیگنال های ضعیف، و نظریه بازی ها با توجه به معیارهایی مانند عدم قطعیت، عدم جامعیت موضوع، عدم یکپارچگی بازیگران، رویکرد خارج به داخل انتخاب شد. سپس، با استفاده از تجزیه اجزای این مدل ها و ترکیب اجزا به روش کدگذاری باز، چارچوب نهایی خط مشی گذاری برای بانکداری الکترونیکی ارائه شد.
۲.

شناسایی عوامل سازمانی مؤثر بر دانشگاه کارآفرین (با رویکرد فراترکیب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آنتروپی شانون دانشگاه کارآفرین رهبری فراترکیب فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 536 تعداد دانلود : 143
این تحقیق با هدف ارائه تصویری جامع از عوامل سازمانی مؤثر بر دانشگاه کارآفرین از طریق ترکیب تحقیقات پیشین انجام شد. روش پژوهشْ کیفی با رویکرد فراترکیب بود. بدین منظور پس از جست وجو در پایگاه های اطلاعاتی، در فاصله زمانی 1998 تا 2017، تعداد 325 مقاله در حوزه دانشگاه کارآفرین ارزیابی و در نهایت 65 مقاله، که به صورت مستقیم موضوع دانشگاه کارآفرین را بررسی کرده بودند، به روش هدفمند، انتخاب و وارد مرحله تحلیل شدند. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش کدگذاری استفاده شد. پس از تحلیل یافته های محققان قبلی و ترکیب نتایج حاصله، تعداد 21 کد و 10 مفهوم و 5 مؤلفه شناسایی و اعتبار آن ها از طریق آزمون کاپای کافمن تأیید شد. سپس، میزان اهمیت و اولویت کدهای شناسایی شده با روش آنتروپی شانون تعیین شد. بر اساس یافته های تحقیق، کدهای رهبری قوی و همه جانبه و پشتیبان ساختار منعطف و متمایز و روحیه و نگرش کارآفرینانه اعضا و فرهنگ سازمانی کارآفرینانه بیشترین ضریب اهمیت را در توسعه دانشگاه کارآفرین داشتند. در نهایت، پس از طی مراحل پژوهش، الگوی مؤلفه های سازمانی مؤثر بر دانشگاه کارآفرین ترسیم شد. نتایج ْ مؤید نقش رهبری و فرهنگ در تحول دانشگاه ها در جهت کارآفرینی بود. این پژوهش، با اتخاذ رویکردی جامع، بینش هایی ارزشمند در زمینه دانشگاه های کارآفرین ارائه می دهد.
۳.

طراحی مدل بازی وارشده برای بهبود فرهنگ مشارکتیِ کارکنان رسانه ای در فرایند تسهیم دانش (مورد مطالعه: کارکنان سیمای جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازی وارسازی تسهیم دانش صداوسیما فرهنگ کارکنان رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 772 تعداد دانلود : 124
دانش در سازمان های رسانه ای در ذهن نیروی انسانی خلّاق قرار دارد. تسهیم دانش در این سازمان ها در خلأ فرهنگ و سیستم حمایتی از کار می افتد. بازی وارسازی یکی از روش های جدیدی است که سازمان ها برای افزایش انگیزه و فرهنگ مشارکتیِ کارکنان به کار می گیرند. هدف از این پژوهش طراحی سیستم بازی وار متناسب با نیازهای اصلی کارکنان سیما برای خلق سیستم حمایتی انگیزشی در تسهیم دانش بود. این پژوهش در دو مرحله صورت گرفت. هدف از اجرای این دو مرحله اول شناسایی نیازهای انگیزشی کارکنان و دوم بازی وار کردن فرایند تسهیم دانش بود. بنابراین، در مرحله اول با پانزده نفر از کارکنان سیما مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. برای تحلیل مصاحبه ها روش تحلیل مضمون به کار رفت. سپس، دلفی اجماع با حضور هجده نفر از مشارکت کنندگان برگزار شد و در این مرحله نیز از ابزار پرسشنامه کمک گرفته شد. اجزای مدل طراحی شده برای سیستم تسهیم دانش بازی وار در سازمان رسانه ای دربرگیرنده نیازهای انگیزشی، مکانیک های بازی، رفتار و احساسات تسهیم دانش بود. نیازهای انگیزشی دو دسته اند؛ درونی و بیرونی. بر اساس نیازهای انگیزشی، انواع کاربر در چهار دسته کمال طلب، اجتماعی، کاشف، و مبارزه طلب جای می گیرند. رفتار و احساسات تسهیم دانش نیز دو دسته اند؛ رفتار و احساسات اهداکننده دانش و رفتار و احساسات دریافت کننده دانش.
۴.

ارائه الگوی اولویت های پیشگیری قلدری سازمانی: رویکرد فراگیر تفسیری-ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازه های ساختاری پیشگیری از قلدری سازمانی قلدری سازمانی سازه های مدیریتی پیشگیری از قلدری سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 444 تعداد دانلود : 737
پیشگیری، به منزله یک استراتژی عملیاتی، باعث می شود سازمان در مقابل پدیده های مخرب، همچون قلدری محیط کار، واکنش های پویا و انعطاف پذیر داشته باشد و در نتیجه از نهادینه شدن رفتارهای مخرب جلوگیری شود. هدف از این پژوهش ارائه الگوی اولویت های پیشگیری از قلدری سازمانی بر اساس رویکرد فراگیر تفسیری ساختاری بود. پژوهش ْ ترکیبی و مبتنی بر روش شناسی کیفی و کمّی است. جامعه آماری بخش کیفی شامل پانزده نفر از متخصصان دانشگاهی بود که در زمینه مدیریت رفتار و منابع انسانی تخصص داشتند. جامعه آماری بخش کمّی شامل سی مدیر منابع انسانی سازمان بنیاد شهید و امور ایثارگری سه استان سمنان و کرج و تهران بود که در بخش تحلیل ماتریسی مشارکت کردند. در این پژوهش ابتدا گزاره های مربوط به شیوه های پیشگیری از قلدری سازمانی از طریق مطالعه وسیع مطالب مرتبط با آن آغاز شد و پس از دسته بندی شصت و چهار مقاله محققان مقاله های دسته بندی شده را پایش و در نهایت سیزده پژوهش را وارد تحلیل فراترکیب کردند. پس از طی مراحل مربوط به تحلیل فراترکیب، هجده گزاره در قالب دو مؤلفه شناسایی شد که پس از تحلیل دلفی به یازده گزاره تقلیل یافت. در بخش تحلیل ساختاری تفسیری فراگیر (TISM)، که به دلیل پیچیدگی ریاضی و عملیاتی سرآمد بر تحلیل ساختاری تفسیری (ISM) است، در قالب مدل ارائه شده مشخص شد یازده گزاره شناسایی شده در پنج سطح، از تأثیرگذارترین تا کم اثرترین شیوه های پیشگیری از قلدری سازمانی، تفکیک شدند و مشخص شد تأثیرگذارترین گزاره جلوگیری از تبعیض و تعارض به منزله یک گزاره مؤلفه تقویت سازه مدیریتی است و کم اثرترین گزاره توزیع برابر اختیارات و مسئولیت ها به منزله گزاره مؤلفه تقویت سازه ساختاری است.
۵.

نگاشت میمتیک و تبارشناسی فرهنگ سازمانی گوگل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تبارشناسی فرهنگ سازمانی گوگل میم نگاشت میمتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 592 تعداد دانلود : 129
نگاشت میمتیک روشی برای کشف میم ها و دسته بندی آنان در قالب یک مدل چندسطحی است. میم به معنای یک عنصر فرهنگی تکثیرپذیر است که با الهام از مفهوم ژن در زیست شناسی تکاملی ابداع شده است. ابتدا، به کمک نگاشت میمتیک، توصیفی جامع از فرهنگ فعلی گوگل به دست آمد. با کدگذاری متون کتاب ها، مقالات، مصاحبه ها، مستند ها، و منابع آن لاین در باب گوگل ۱۳۴ میم استخراج و به ۴۰ میمکول (واحدی بزرگ تر، شامل چند میم هم خانواده) تقلیل داده شد. میمکول ها در شش سطح قرار گرفتند؛ شامل مفروضات بنیادین، ارز ش ها، هنجارها، جلوه های بیرونی، رویه های کاری، رویه های منابع انسانی. سپس، با هدف درک چگونگی شکل گیری فرهنگ گوگل در سیر تاریخ، از روش تبارشناسی بهره گرفته شد. در این شیوه با تشخیص پدر هر میم (فرهنگی که از آن اقتباس شده) یک نمودار شجره نامه ای از تبار فرهنگ سازمان ترسیم می شود. تا کنون ۸۵ فرهنگ تأثیرگذار بر گوگل از یونان و هند شناسایی شده اند. پژوهشگران در پژوهش حاضر توانستند مفهوم تئوریک میم را عملیاتی سازی کنند و در یک تحقیق تجربی به کار گیرند. نگاشت میمتیک ابزاری قدرتمند در دست مدیران و مشاوران و پژوهشگران سازمانی، به منظور واکاوی پدیده فرهنگ و تغییر آن، است. مهندسی میمتیک با تشخیص میم معیوب می تواند برای اصلاح آن اقدام کند.
۶.

جستاری در ادراک کارکنان از پیروی هواخواهانه با کاربست فن استخراج استعاره ای زالتمن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیروی پیروی هواخواهانه فن استخراج استعاره ای زالتمن هواخواهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 120 تعداد دانلود : 805
هدف از این پژوهش کاوش ادراکات کارکنان یک سازمان دولتی در زمینه پیروی هواخواهانه با استفاده از فن استخراج استعاره ای زالتمن برای نیل به شناختی عمیق تر از آن بود. مشارکت کنندگان پژوهش از میان کارکنان سازمان با استفاده از روش نمونه گیری مفهوم به تعداد هجده نفر انتخاب شدند. مأخذ داده ها تصاویری بود که مشارکت کنندگان پژوهش در ارتباط با پدیده مورد مطالعه یافته بودند. در جلسه مصاحبه، مطابق پروتکل، پرسش هایی مربوط به تصاویر مطرح و سپس پاسخ ها، به منظور کشف مفاهیم و ساختارها، تحلیل شد. در مجموع سی و پنج ساختار استخراج شد که به ترتیب ساختارهای پیروی کورکورانه پیرو هواخواه از رهبر، ماکیاولیسم پیرو هواخواه و تعصب کور او به رهبر، رفتارهای زهرآگین پیرو هواخواه و پیامدهای کژکارکردی برای سازمان، چاپلوسی پیرو هواخواه از رهبر، و نفاق و بی کفایتی رهبر واجد حد آستانه انتخاب برای نقشه اجماعی بودند. مطابق نقشه اجماعی، ماکیاولیسم و نفاق پیرو هواخواه و تعصب کور او در قبال رهبر ساختارهایی از نوع علت و دیگر ساختارها، به جز پیروی کورکورانه پیرو هواخواه از رهبر، که نقشی میانجی را در مدل ایفا می کرد ، از نوع معلول شناخته شدند.
۷.

بازتاب تنهایی در محیط کار بر بیگانگی و کناره گیری از کار: نقش تعدیلگر سرریز مثبت خانواده بر کار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بیگانگی از کار تنهایی در محیط کار سرریز مثبت خانواده بر کار کناره گیری از کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 429 تعداد دانلود : 635
تنهایی در محیط کار حسی ناخوشایند تعریف شده است که شبکه روابط اجتماعی فرد را از نظر کیفیت و کمیت به طور قابل توجهی کاهش می دهد. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین تنهایی در محیط کار در قالب محرومیت عاطفی و عدم همراهی اجتماعی با بیگانگی از کار و کناره گیری فیزیکی یا روانشناختی از کار بود. در این رابطه، نقش تعدیلگر سرریز مثبت خانواده بر کار نیز آزمون شد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه هدف این پژوهش کارکنان شعب یکی از بانک های دولتی در شهر تهران بودند. روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی بود و برای جمع آوری داده از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Smart PLS3.2.6 تحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد تنهایی در محیط کار صرفاً به صورت غیرمستقیم و از طریق بیگانگی از کار بر کناره گیری فیزیکی یا روانشناختی از کار تأثیرگذار است. نتیجه قابل ملاحظه دیگر این تحقیق معنادار بودن نقش تعدیلگر سرریز مثبت خانواده بر کار در رابطه میان بیگانگی و کناره گیری از کار بود. به عبارت دیگر، تأثیر بیگانگی از کار بر کناره گیری از کار در سطوح پایین تر سرریز مثبت خانواده بر کار قوی تر بود و عکس این رابطه در سطوح بالای سرریز مثبت خانواده بر کار مشاهده شد.
۸.

ارائه الگوی پارادایمی توسعه سرمایه اجتماعی در سازمان های ورزشی با رویکرد کیفی داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادارات ورزش و جوانان الگوی پارادایمی رویکرد داده بنیاد سازمان های ورزشی سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 913 تعداد دانلود : 746
هدف از پژوهش حاضر ارائه الگوی پارادایمی توسعه سرمایه اجتماعی در سازمان های ورزشی بود. این پژوهش از نوع کیفی است که با به کارگیری نظریه داده بنیاد انجام شد. محدوده مطالعات ادارات ورزش و جوانان استان اصفهان و جامعه آماری پژوهش خبرگان آگاه به حوزه تحقیق بودند که نمونه گیری از آن ها به صورت هدفمند و با روش گلوله برفی انجام پذیرفت. ابزار گردآوری داده در این پژوهش مصاحبه از نوع نیمه ساخت یافته بود. در این تحقیق، داده ها بعد از انجام دادن بیست و سه مصاحبه به مرحله اشباع نظری رسیدند. با این حال، جهت اطمینان از کفایت، یک مصاحبه دیگر نیز به انجام رسید. جهت تعیین روایی از معیار مقبولیت و لینکلن و گوبا و جهت تعیین پایایی از روش حسابرسی فرایند و توافق درونی استفاده شد. داده ها طی سه مرحله کدگذاری باز و محوری و انتخابی تحلیل شدند. در سه مرحله کدگذاری، مقوله های اصلی و فرعی شناسایی و به یک دیگر مرتبط شدند که عبارت بودند از شرایط علّی (ساختاری، ارتباطی، شناختی)، شرایط زمینه ای (ایجاد گروه های حرفه ای و سازماندهی گروه های حرفه ای)، شرایط مداخله گر (مدیریت منابع انسانی، فرهنگ سازمانی، عدالت سازمانی)، راهبردها (راهبردهای جذب و راهبردهای آموزشی)، و پیامدها (توانمندسازی کارکنان، خلاقیت و کارآفرینی، تعهد سازمانی، سلامت سازمانی، فرهنگ شهروندی سازمانی، کیفیت زندگی کاری، مدیریت دانش). در نهایت نیز پارادایم کدگذاری تشریح شد و مدل نهایی شکل گرفت. توجه به مدل ارائه شده می تواند زمینه ساز توسعه سرمایه اجتماعی در سازمان های ورزشی و بهره گیری از مزایای آن شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۸