درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۴۴۱ تا ۲٬۴۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
۲۴۴۱.

تحلیل مقایسه ای مفهوم خیرعمومی و برساخت آن در رویکردهای سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۲) 53 - 85

کلید واژه ها: خیر عمومی اندیشه سیاسی منافع عمومی سیاستگذاری عمومی کلاهای عمومی رویکردهای خیرعمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۱۷۷
خیرعمومی به عنوان یکی از مفاهیم اساسی در اندیشه سیاسی تاکنون بصورت مستقل مورد کنکاش قرار نگرفته است. در حالیکه این مفهوم در کنار مفاهیمی چون "منافع عمومی، مصالح عمومی، سیاستگذاری عمومی، کالاهای عمومی و منافع مشترک و خیر مشترک"، اساس و بن مایه اغلب رویکردها و جدال های مکاتب گوناگون را شکل بخشیده است. در گفتمان متداول علوم سیاسی، "خیرعمومی" به آن امکانات مادی، فرهنگی یا نهادی گفته می شود که اعضای یک جامعه در آن اشتراک منافع دارند. "خیرعمومی" مفهوم مهمی در فلسفه سیاسی و اندیشه سیاسی است؛ زیرا نقش مهمی در تفکر فلسفی درباره ابعاد عمومی و خصوصی زندگی اجتماعی دارد. این مقاله در پی آن است که بطور تحلیلی مقایسه ای سیر مفهومی خیرعمومی را در مقایسه با سایر مفاهیم، هم بصورت تعریف مفهومی و هم در قالب رویکردهای اندیشه های سیاسی مطالعه نموده و ادبیات این مفهوم را بطور مجزا مورد توجه قرار دهد. خیرعمومی چیست؟ چه تفاوتی با سایر مفاهیم دارد و در اندیشه سیاسی چه جایگاهی دارد؟ در این مقاله که از نوع توسعه ای بوده و به شیوه توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع معتبر کتابخانه ای به دست آمده، تفاوت ها و وجوه مختلف این مفهوم نشان داده شده و در چشم اندازهای مختلف برای اولین بار این مفهوم مورد تحلیل قرار گرفته است.
۲۴۴۲.

مسئولیت بین المللی دولت ها در قبال نقض حقوق محیط زیست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دوازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۲) 189 - 221

کلید واژه ها: محیط زیست حقوق بین الملل مسئولیت کیفری دولت ها خسارت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۹۳
یکی از ابزارهای که می توان از محیط زیست در عرصه بین المللی حفاظت کرد، ایجاد مسئولیت برای دولت ها است.امروزه از مهمترین دغدغه های جامعه بین المللی محیط زیست و صدمات وارده بر آن است.در این پژوهش بدنبال پاسخ به این سوال که چگونه با استفاده از یکی از ابزارهای مورد توجه در این خصوص«مسؤولیت بین المللی» می توان راهکارها ی ثمربخش برای کاهش خسارات بپردازیم ؟که برای جمع آوری اطلاعات از روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و الکترونیکی، مسئولت کیفری دولت ها در زمینه محیط زیست را تحلیل می کنیم. براساس حقوق مسؤولیت بین-المللی، کشوری که فعل یا ترک فعل مغایر با قوانین و مقررات بین المللی به او منتسب است باید خسارت وارد به کشور یا کشورهای متضرر را جبران نماید. امروزه رهبران جهان به طور فزاینده ای مسائل محیط زیست را از بخش های حاشیه ای و جانبی به دستور کار اصلی سیاسی منتقل کرده اند. همچنین تأسیس دیوان کیفری بین-المللی به عنوان یکی از اقدامات قابل توجه بین المللی در حمایت کیفری غیرآشکار از محیط زیست محسوب می شود اما علی رغم این که موضوع مسئولیت بین المللی در حقوق بین الملل جایگاه قابل توجهی یافته، در حقوق بین الملل محیط زیست و جبران خسارات، بحث مسئولیت بین المللی به صورت اجمالی و مبهم باقی مانده است.
۲۴۴۳.

Iran`s Foreign Policy and Economic Development: An Analytical Review(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Review of Foreign Affairs, Volume ۱۲, Issue ۳۳- Serial Number ۱, January ۲۰۲۱ 193 - 216

کلید واژه ها: Economic Development Developmental State international system Iran the United States

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۷۳
The success of Developmental State in East Asia once again has proved the role of the state in the process of development and shed light on the weakness of Neoclassic theories in their emphasis on the role of the market as a balancing force. One of the necessary variables for the formation of a developmental state is the international context. Like many states in East Asia, the path toward development in post-revolution Iran seems to be through the formation of a developmental state in the context of the existing international system. But the reality is something different. Therefore, the objectives of the present paper are 1 - to study the relationship between the international context and formation of the developmental state in Iran; 2 – to study the role of the United States in the process of formation of the developmental state in Iran; 3 – to study the means the US has employed to block the formation of a developmental state in Iran; and, 4 – to study the role of Iran’s foreign policy behavior in the formation of the developmental state. The main question of the present paper is what are the international obstacles to the formation of a developmental government in the Islamic Republic of Iran? The main hypothesis of this paper is: International context, US hegemonic status in the international system, and various political and economic obstacles and sanctions imposed by the US have prevented the formation of a developmental government in the Islamic Republic of Iran. The findings of the research sustained the hypothesis of this study.
۲۴۴۴.

افول قدرت نرم آمریکا؛ دیدگاه ها و زمینه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی آمریکا سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 63 - 88

کلید واژه ها: قدرت نرم ایالات متحده آمریکا افول قدرت ارزش های آمریکایی بی اعتمادی بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۲۱۷
شکست های متوالی قدرت سخت آمریکا و افزایش هزینه های مادی و معنوی این کشور در کاربست منابع سخت افزاری قدرت باعث گردید تا این کشور منابع نرم افزاری قدرت را بیشتر مورد توجه قرار دهد که در این زمینه موفقیت هایی به دست آورد؛ ولی عملکرد، سیاست گذاری و مدیریت مقامات آمریکایی در سیاست جهانی منجر به کاهش مشروعیت و مقبولیت قدرت آمریکا در افکار عمومی بین المللی گردید. به عبارتی، مرحله رشد و نمو قدرت نرم افزاری آمریکا دچار نزول و افول شده و در شرایط فعلی، آمریکا دیگر توانمندی لازم برای اعمال قدرت نرم را ندارد؛ زیرا سیاست های این کشور برای دولت-ملت ها دارای زیبایی، شکوه و مقبولیت نیست و منابع فرهنگی، سیاسی و اقتصادی قدرت نرم آمریکا با بدبینی مواجه شده اند. با توجه به اهمیت مقوله قدرت نرم در مناسبات جهانی و نحوه عملکرد ایالات متحده آمریکا در این زمینه، مقاله حاضر تلاش دارد به این سؤال اصلی پاسخ دهد که دلایل افول قدرت نرم ایالات متحده آمریکا در روند سیاست جهانی چه مؤلفه هایی است؟ برای پاسخ به سؤال اصلی مقاله، نگارندگان با کاربست روش تحلیلی-توصیفی تلاش در تبیین زمینه های افول منابع نرم قدرت آمریکا را دارند. یافته ها نشان می دهند دلایل افول قدرت نرم آمریکا عبارت اند از ظهور قدرت های جدید، بحران های داخلی، کاهش تأثیرات بین المللی بر نهادهای مالی و اقتصادی، بی اعتباری دیپلماسی آمریکا، هزینه های سیاسی و اقتصادی نظامی گری، کاهش قدرت هنجاری، اضمحلال رؤیای آمریکایی در افکار جهانی، کاهش توانمندی اقتصادی، رشد مرزشکنی دانش توسط قدرت های منطقه ای، گسترش آمریکاستیزی، بیداری سیاسی ملت ها و... .
۲۴۴۵.

آینده پژوهی (الگوی امتداد حال) و کاربست آن در سیاست خاورمیانه ای دولت جو بایدن؛ از سناریوهای محتمل تا آینده های ممکن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی آمریکا سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 89 - 117

کلید واژه ها: آینده پژوهی (الگوی امتداد حال) سناریونویسی سیاست خارجی آمریکا جو بایدن خاورمیانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۳۰
مطالعه و شناخت روند های گذشته، فرایند های زمان حال و تبیین رویداد ها و مسیر های آینده، مبنا و اساس تصمیم گیری در سیاست بین الملل و عرصه روابط خارجی در جهت اتخاذ استراتژی های مناسب است. منطقه خاورمیانه از گذشته های دور برای قدرت های بزرگ مانند ایالات متحده آمریکا به عنوان یک منطقه ژئو استراتژیک به حساب آمده است. از منظر تئوری ژئو پلیتیک تصور های جغرافیایی ابرقدرت ها از مناطق حساس جهانی می تواند بر کنشگری آنان در عرصه نظام بین الملل تأثیر گذار باشد. ایالات متحده در سیاست خارجی خود همواره منطقه خاورمیانه را به عنوان یک حوزه استراتژیکی که دارای ظرفیت های لازم برای تأمین منافع فرامنطقه ای خود است در نظر گرفته و در دوره های مختلف و با سیاست گذاری های متنوع به اعمال نفوذ در این منطقه پرداخته است. سؤال اصلی این مقاله این است که بررسی سیاست خارجی خاورمیانه ای آمریکا در دوران جو بایدن بر مبنای سناریو های مختلف و مدل آینده پژوهی چگونه قابل پیش بینی خواهد بود؟ این پژوهش با استفاده از آینده پژوهی بر مبنای الگوی امتداد حال و با روش سناریونویسی تلاش می کند تا آینده های چهار گانه در ارتباط با سیاست خارجی خاورمیانه ای آمریکا در دوران بایدن را تبیین و ترسیم نماید. این پژوهش فرضیه آزما نمی باشد و درصدد است تا با رویکرد آینده پژوهانه تجویزی به بررسی سیاست خارجی خاورمیانه ای جو بایدن در این منطقه بپردازد.
۲۴۴۶.

افول سیاسی ایالات متحده آمریکا؛ زمینه ها و دلایل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی آمریکا سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 149 - 167

کلید واژه ها: ایالات متحده آمریکا افول سیاسی لیبرالیسم قدرت های رقیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۱۸۳
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، ایالات متحده آمریکا خود را به عنوان قدرت اول جهان (هژمونی برتر) معرفی کرد و با برتری قابل توجهی در عرصه سیاسی-نظامی و اقتصادی توانست موقعیت مسلطی در عرصه بین المللی به دست آورد؛ اما در حال حاضر، نشانه های مبتنی بر افول سیاسی این کشور نیز قابل مشاهده است. در حقیقت مطالعات نشان می دهد که آمریکا از نظر سیاسی (دموکراسی، حقوق بشر، سیاست خارجی، قدرت نرم و...) فاصله اش با سایر رقبا در حال کاهش است و در بعضی موارد از رقابت با آن ها عقب مانده است. حال پرسش اصلی پژوهش این است که عوامل سیاسی افول هژمون ایالات متحده آمریکا کدم اند؟ برای این منظور داده های لازم به شیوه کتابخانه ای گردآوری و بر اساس روش توصیفی-تحلیلی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که مؤلفه های متعددی مانند نوع حکومت، یک جانبه گرایی، ایدئولوژی لیبرالیسم، کاهش نفوذ قدرت در کشورهای جهان سوم، کاهش نفوذ سیاسی آمریکا بر روی متحدانش، زوال اعتبار سیاست خارجی آمریکا و...، مهم ترین عناصر تعیین کننده افول سیاسی است که می توان برای آمریکا در آینده تصور کرد.
۲۴۴۷.

مؤلفه های الگوی سیاست خارجی تمدن ساز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 31 - 56

کلید واژه ها: سیاست خارجی تمدن نوین اسلامی دیپلماسی فرهنگی دیپلماسی وحدت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۴۸
با توجه به ماهیت فطری، الهی و انسانی انقلاب اسلامی و طرح نوینی از الگوی تعاملی فرامرزی مبتنی بر ارزش های اسلامی - ایرانی در تقابل با سیستم غالب از سوی امام خمینی (ره)، رسیدن به تمدن نوین اسلامی با محوریت خردباوری، خودباوری، فرهنگ گرایی و معنویت مداری، هدف ج.ا.ایران تبیین شده و همواره با الهام از شرایط نظام جهانی، مورد تأکید مقام معظم رهبری نیز بوده است. یکی از مهم ترین حوزه های رفتاری برای رسیدن به این مهم، سیاست خارجی است که به دلیل اثرگذاری بر دست یابی بر اهداف و منافع ملی، تولید و بازتولید تصویر جهانی ایران اسلامی و نوع رفتار بازیگران نظام جهانی با آن، از اهمیت وافری برخوردار است. در همین راستا پژوهش حاضر درصدد بررسی این سؤال است که الگوی سیاست خارجی تمدن ساز مستلزم توجه به چه مؤلفه هایی است، در پاسخ، با استفاده از راهبرد قیاسی، روش توضیحی - تبیینی و گردآوری اطلاعات و داده های مجازی و کتابخانه ای این فرضیه مورد مداقه قرار می گیرد که الگوی سیاست خارجی تمدن ساز مستلزم توجه به مؤلفه هایی چون؛ گفتمان محوری، جریان سازی، تقریب گرایی و عقلانیت محوری است.      
۲۴۴۸.

آسیب شناسی کارگزاران در تحقق دولت اسلامی در روند شکل گیری تمدن نوین اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 85 - 110

کلید واژه ها: دولت اسلامی تمدن نوین اسلامی آیت الله خامنه ای آسیب های فردی آسیب های مدیریتی آسیب های سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۴ تعداد دانلود : ۱۸۰
با توجه به اهمیت تحقق دولت اسلامی در فرایند شکل گیری تمدن نوین اسلامی و اهمیت و جایگاه کارگزاران در این فرایند ازیک طرف و از طرف دیگر، اهمیت آسیب شناسی و بررسی موانع و چالش های موجود در این مسیر، پژوهش حاضر به منظور آسیب شناسی کارگزاران در تحقق دولت اسلامی در روند شکل گیری تمدن نوین اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر از نظر هدف، مطالعه ای کیفی است که در دسته ی پژوهش های کاربردی قرار می گیرد که با استفاده از روش تحلیل مضمون، بیانات آیت الله خامنه ای، طراحی و اجرا گردیده است. نتایج حاصل از تحلیل داده های گردآوری شده در این مطالعه، نشان می دهد که آسیب های کارگزاران در تحقق دولت اسلامی در روند شکل گیری تمدن نوین اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای می تواند در سه دسته آسیب اصلی یعنی آسیب های فردی (شامل 9 آسیب)؛ آسیب های مدیریتی (شامل 17 آسیب) و آسیب های سیاسی (شامل 7 آسیب) موردبررسی و تحلیل قرار گیرند.      
۲۴۴۹.

مقایسه ی انتقادی مبانی دولت مدرن با اندیشه های هایدگر (تمهیدی برای گذار از دولت مدرن به دولت اسلامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 111 - 136

کلید واژه ها: امر سیاسی پولیس دازاین دولت مدرن هایدگر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۱۶۶
دولت مدرن و نقد فلسفی آن، همواره بحث رایج محافل سیاسی و فلسفی بوده است. به عنوان مثال هایدگر به عنوان یکی از منتقدان مدرنیته، اشکالات بسیاری نسبت به ساختار و کارآمدی مدرنیته و دولت برآمده از آن دارد. مهم ترین نقد وی به روش شناسی پوزیتویستی و رابطه ی سوژه - ابژه محوری آن بازمی گردد. پژوهش حاضر با هدف فهم دولت آرمانی هایدگر با روشی تحلیلی و تطبیقی، علاوه بر تبیین و تحلیل مؤلفه های دولت مدرن، این موارد را با شاخص های دولت هایدگری تطبیق داده و درنهایت به این نتیجه می رسد که دولت مدنظر هایدگر، دولتی وجودی است که به جای منِ فردی به «ما»ی جمعی توجه داشته و در آن قدرت به جای یک تکثرگرایی ناقص به یک شخص و یا نخبگان محدود و البته جهت دهنده و راهنما و قابلِ اعتماد وابسته است. مؤلفه ی مهم دیگر دولت وجودگرا، قید زدن به آزادی های بدون قید دوره مدرن (در سطوح متفاوت) و درنهایت جلوگیری از استبداد گسترده است. نتیجه آنکه، دولت مدرن به دلیل عدم توجه به ذات انسان، به آزادی واقعی انسان ها توجه نداشته و به بهانه ی تأمین منافع مادی و شخصی انسان، وی را در حصار تنگ ظاهر رها نموده است. با توجه به هژمون شدن اندیشه ی دولت مدرن در جهان اسلام و ایران، به نظر می رسد، نقد چنین اندیشه و ساختاری زمینه را برای نظریه پردازی دولت اسلامی فراهم می سازد.      
۲۴۵۰.

شکل گیری دولت قانون مدار اسلامی؛ چالش ها و فرصت ها در روند تحقق الگوی تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی دوره ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۸) 191 - 216

کلید واژه ها: دولت اسلامی تمدن نوین اسلامی دولت سازی حکومت قانون فقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۳۴
بر اساس دیدگاه آیت الله خامنه ای، ایجاد دولت اسلامی، سومین مرحله در تحقق تمدن نوین اسلامی است که قانون مداری ازجمله ویژگی های آن می باشد. نقش قانون و قانون مداری در تولد و اعتلای تمدن، بسیار برجسته است. قانون همچون خون در رگ های جامعه بوده و استحکام و ماندگاری تمدن در گرو قانون مطلوب و وفاداری زمامداران و آحاد جامعه به آن است. به همین دلیل در مقاله ی پیشرو، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی به دنبال پاسخ یابی به این سؤال هستیم که چالش ها و فرصت ها در روند شکل گیری دولت قانون مدار اسلامی به عنوان سومین مرحله از الگوی تمدن نوین اسلامی کدامند؟ یافته های پژوهش گویای آن است که ظرفیت های موجود در دین اسلام و به خصوص فقه شیعه، به عنوان فرصت در پیش برد روند تشکیل دولت قانون مدار اسلامی و تعارض های ذاتی و مبنایی میان قانون در معنای مدرن آن با شریعت و ابهام در مناسبات میان فتوا و قانون ازجمله چالش های پیشرو است.        
۲۴۵۱.

استلزامات سیاسی- حقوقی بازنگری قانون اساسی در گام دوم انقلاب اسلامی

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶) 61 - 78

کلید واژه ها: قانون اساسی آسیب شناسی بازنگری ولایت فقیه گام دوم انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۱۹۲
با استقرار نظام جمهوری اسلامی و تصویب قانون اساسی در سال های اولیه انقلاب شکوهمند اسلامی و سپس بازنگری آن در سال ۱۳۶۸، نظام نیمه ریاستی نیمه پارلمانی در جمهوری اسلامی ایران شروع به کار کرد و اینک بعد از گذشت نزدیک به سه دهه از عمر خود، همانند تمام ساختارهای حکومتی موجود در دنیا، نقاط قوت و ضعف خود را آشکار نموده است؛ لذا با عنایت به این موضوع که نظام نیمه ریاستی نیمه پارلمانی کنونی در برخی مواقع با مشکلات و چالش هایی مواجه بوده، چند سال است که موضوع بازنگری در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به بحثی جدی میان صاحب نظران تبدیل شده است؛ به طوری که عده ای از آن ها عمل به قوانین موجود و اصلاح رفتارهای شخصی را دلیلی برای برون رفت از این مشکلات عنوان کرده اند و دسته ای دیگر، تغییر ساختار و حرکت به سمت نظام پارلمانی یا ریاستی مطلق را مطلوب می دانند؛ لذا در این نوشتار برآنیم تا به استلزامات بازنگری در قانون اساسی مصوب ۱۳۶۸ بپردازیم
۲۴۵۲.

تصویر سازمان مطلوب در تمدن نوین اسلامی

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶) 79 - 103

کلید واژه ها: سازمان مدیریت منابع انسانی تمدن اسلامی سازمان مطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۱۳۷
یکی از موضوعات مهم در تمدن نوین اسلامی سازمان مطلوب و ویژگی های آن است. دلایل عقلی و نقلی زیادی در اهمیت سازمان و تشکیلات ذکر شده است که به عنوان نمونه می توان به بخشی از بیانات مقام معظم رهبری (مدظله العالی) در این رابطه اشاره کرد «تشکیلات یکی از فرائض هر گروه مردمی است که یک هدفی را دنبال می کنند. تشکیلات یعنی نظم، یعنی تقسیم وظایف، یعنی ارتباط و اتصال و زنجیره ای کارکردن؛ این معنای تشکیلات است. این چیزی است که نه فقط بد نیست، بلکه یک چیز خوب و بلکه یک چیز ضروری است. هیچ کاری در دنیا بدون تشکیلات پیش نمی رود. انقلاب اسلامی ایران هم بدون تشکیلات پیش نرفت و پیروز نشد». روش مورداستفاده در این پژوهش، مرور بر ادبیات و همچنین استفاده از روش کیفی تحلیل گفتمان و تحلیل اسناد است. برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی و در تمدن نوین اسلامی، آموزه های اسلامی پایه و اساس تمام حوزه ها بوده و داشتن تصویری درست از حوزه های مختلف، یک امر لازم به منظور طی صحیح این مسیر خواهد بود. مراجعه به آیات و سیره اهل بیت(علیهم السلام) به عنوان معدنی غنی و سرشار از معارف در ترسیم این تصاویر امری ضروری و واجب است. در این پژوهش با مراجعه به منابع مختلف علمی و بیانات مقام معظم رهبری در حوزه سازمان مطلوب، سعی شده است تا تصویری از این حوزه در تمدن نوین اسلامی در ابعاد پنج گانه پیشنهادی، هدف و چشم انداز، ساختار سازمانی و منابع انسانی، مدیریت و رهبری، فضا و محیط و فرهنگ سازمانی، ارائه شود.
۲۴۵۳.

نقش یادمان های شهدا بر ارتقای اعتقادات در جامعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 1 - 26

کلید واژه ها: یادمان شهداء نقش اعتقادات و جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۱۵۸
هدف مقاله حاضر، مطالعه یادمان های شهدا و نقش آن بر افزایش و تقویت اعتقادات دینی در جامعه است. فرضیه و سؤال این تحقیق چگونگی تأثیرگذاری یادمان های شهدا در افزایش اعتقادات دینی می باشد. از این رو در این تحقیق، از روش پیمایشی استفاده شده است. جامعه آماری آن، کلیه افراد مراجعه کننده به یادمان شهداء می باشند که به کمک نمونه گیری تصادفی ساده، 443 آزمودنی برای نمونه انتخاب شده است. این تحقیق به مطالعه چهار یادمان پرداخته است. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده که روایی محتوایی آن با استفاده از دیدگاه کارشناسان و روایی سازه ای آن به کمک روش آماری تحلیل عاملی به تأیید رسیده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیر یادمان شهداء در مجموع توانسته است، 83% از رفتارهای ناشی از متغیر اعتقادات را پیش بینی کرده و یا واریانس آن ها را تبیین نماید. بر اساس نتایج مبتنی بر اثبات نقش یادمان های شهداء در ارتقاء اعتقادات و ابعاد آن در جامعه، به این نتیجه می رسیم که بعد اعتقادی ادبیات پژوهش با توجه به ضریب تعیین تعدیل شده بالای پژوهش در تأیید روابط مدل مفهومی پژوهش و تأثیر یادمان شهداء بر متغیر وابسته، به درستی انتخاب شده است. یافته های پژوهش حاضر نشان می دهد که حضور در یادمان ها، شرکت در یادواره، مطالعه وصیت نامه ها، ارتباط با یادمان های شهدا به ویژه در شهرهای بزرگ، منجر به تقویت مؤلفه های خداباوری از قبیل امیدواری به فضل خدا، احساس نزدیک تر شدن به خدا، حس بندگی بیشتر و تقویت مؤلفه های ایمان به غیب از قبیل انس بیشتر با قرآن، تقویت باور به امدادهای الهی، مستحکم تر شدن پیوند قلبی با اهل بیت و در نهایت منجر به تقویت مؤلفه های آخرت گرایی از قبیل توجه بیشتر به آخرت و روز قیامت، افزایش عشق به لقای الهی در جامعه و به ویژه در بین جوان ها و احساس شرم نسبت به گناهان می شود؛ بنابراین، به منظور اعتقادی کردن فضای جامعه و پر کردن اوقات فراغت و همچنین دوری از برنامه های غفلت زا و مادی گرا، باید تمام توان خود را به کار بست تا با تقویت برنامه های مذهبی در یادمان های شهداء و تأمین منابع مادی و معنوی آن، فضای عمومی جامعه آکنده از فضای اعتقادی و عطر حضور شهداء شود.
۲۴۵۴.

راهکارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در کشور به عنوان ابزاری برای مقابله با جنگ نرم دشمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 75 - 96

کلید واژه ها: فرهنگ ایثار و شهادت جنگ نرم تهاجم فرهنگی ایران دشمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۱۶۳
جنگ نرم یکی از گسترده ترین و پیچیده ترین راهبردهای آمریکا و متحدان غربی آن برای ایجاد تغییرات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران است. رهبر معظم انقلاب در دو دهه اخیر، مهم ترین راهبرد دشمن علیه جمهوری اسلامی را، جنگ نرم معرفی کرده اند. ایشان در این زمینه، به منظور شناخت بیشتر جامعه و نخبگان، جنگ نرم را با ادبیات مختلف معرفی و به خوبی تبیین فرموده اند. معظم له در دیدار با جمع زیادی از بسیجیان کشور در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی جنگ به وسیله ابزارهای فرهنگی و پیشرفته. همچنین در دیدار با خانواده های شهدای استان کردستان در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی تهاجم به مرزهای ایمانی، عقیدتی و فرهنگی. رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی حوادث بعد از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، از به راه افتادن جنگ نرم دشمنان علیه جمهوری اسلامی سخن گفتند و اولویت کنونی کشور را مقابله با جنگ نرم دشمنان اعلام کردند. در جنگ نرم، دشمنان از قدرت نرم استفاده کرده، با استفاده از ابزارهای فرهنگی و رسانه های گروهی درصدد دستیابی به اهداف خود هستند. لذا برای مقابله با جنگ نرم باید از قدرت نرم استفاده کرد؛ که یکی از اصلی ترین این سازوکارها ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه است. این فرهنگ بایستی با جدیت در برنامه ریزی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور مدنظر قرار گیرد؛ تا اینکه فضای عمومی جامعه ما از وجود این فرهنگ متعالی بهترین و بیشترین تأثیر را بپذیرد.
۲۴۵۵.

بررسی تطبیقی سبک جنگجویی مغولان و نبردهای معاصر (داعش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 97 - 131

کلید واژه ها: سبک جنگجویی مغول داعش نبردهای معاصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۵۵
در دیدگاه بیشتر تحلیلگران، بیشتر حوادث به وجود آمده در این منطقه برای کنترل هرچه بیشتر ایران و در پاره ای از موارد به خود مشغول کردن ایران است تا در قبال این موضوع، رژیم صهیونیستی بتواند به آرامی طرح ها، نقشه ها و پیشروی های خودش را در فلسطین اِشغالی به انجام برساند و در پاره ای از مواقع، سنجش توان رزم نیروهای ایران برای نبرد با نیروهای آمریکایی به کمک کشورهای مرتجع منطقه است. تاکتیک های به کار گرفته مغول ها و داعش، آن ها را قادر ساخت به بیشتر اهداف خود در آن زمان و در منطقه مورد نظر خویش، برسند. هدف از انجام این تحقیق، بررسی سبک جنگجویی و نبرد مغول ها است و اینکه چه کسانی و یا چه حکومتی از آن ها بیشترین تأثیر را گرفته و از سبک آن ها بیشترین استفاده را به عمل آورده است. در این تحقیق از روش توصیفی استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز در این تحقیق، به روش کتابخانه ای و با فیش برداری از کتاب های علمی و تخصصی، مقالات علمی و پژوهشی، گردآوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که برای بررسی تطبیقی سبک جنگجویی این دو گروه و اینکه تاکتیکی از قلم نیافتد ناگزیر از این هستیم که تاکتیک های این گروهک و حکومت مغولان را در سه مرحله قبل از عملیات، حین عملیات و بعد از عملیات مورد بررسی قرار دهیم
۲۴۵۶.

واکاوی نقش ایالات متحده آمریکا در جنگ ایران و عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 281 - 302

کلید واژه ها: جنگ ایران و عراق آمریکا حمایت نظامی و اطلاعاتی جنگ تحمیلی جنگ سرد دفاع مقدس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۱
جنگ ایران و عراق یکی از بزرگ ترین و طولانی ترین جنگ های قرن بیستم به شمار می رود. در این جنگ که در ساختار دو قطبی نظام بین الملل رخ داد، قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای جهانی نقش داشتند. از جمله قدرت های فرا منطقه ای که نقش مداخله گرایانه فعال و تهاجمی در این جنگ داشت، آمریکا بود. آمریکا به دلیل اختلافات سیاسی و ایدئولوژیکی با ایران که در پی وقوع انقلاب اسلامی ایران شروع شد، عراق را در ابعاد مختلف مورد حمایت قرار داده و با روش ها و استراتژی های مختلف به محدودسازی سیاسی و نظامی ایران پرداخت. این مقاله به بررسی و واکاوی نقش آمریکا در جنگ ایران و عراق می پردازد. سؤال اصلی مقاله این است که نقش ایالات متحده آمریکا در جنگ ایران و عراق چگونه بود؟ پاسخ به این سؤال ضرورت انجام این پژوهش را می طلبد. در این نوشتار، روش تحقیق مورد نظر، روش توصیفی و تحلیلی است و برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای بهره برده و در نهایت به تجزیه وتحلیل داده ها به روش کیفی به منظور توصیف و تحلیل جایگاه و نقش آمریکا در جنگ ایران و عراق پرداخته ایم. نتیجه این نوشتار مبتنی بر این موضوع است که جنگ ایران و عراق زاییده شرایط جنگ سرد بوده و ایالات متحده آمریکا نقش بسیار مهم و تعیین کننده ای در شروع جنگ و تداوم روند آن داشته است.
۲۴۵۷.

بهائیت و تمدن اسلامی (از شکل گیری تا پایان دوره پهلوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 31 - 53

کلید واژه ها: تمدن اسلامی فرقه گرایی بهائیّت انحطاط عقب ماندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۲۱۳
تمدن نظمی است که در نتیجه آن خلاقیت فرهنگی امکان و جریان پیدا می کند. تمدن اسلامی که بر اساس قرآن و سنت پیامبر (ص) بنیان گذاشته شده از زمان شکل گیری تاریخ پرفراز و فرودی را طی نموده است. در کنار علل شکوه و عظمت این تمدن، عواملی نیز موجب تضعیف و عقب ماندگی آن شده اند. فرقه گرایی در میان مسلمانان از جمله عوامل عقب ماندگی تمدن اسلامی بوده است. هدف این پژوهش بررسی و تبیین نقش فرقه بهائیت در انحطاط تمدن اسلامی است. این پژوهش با روش مطالعه تفسیری از نوع کیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و سایت های معتبر به انجام رسیده است. بر اساس یافته های این پژوهش، فرقه بهائیت از طریق ایجاد تفرقه و اختلاف در میان مسلمانان، برپایی منازعات سیاسی و اجتماعی، همکاری با قدرت های استعماری علیه ملل اسلامی و همراهی با تشکیل رژیم صهیونیستی در سرزمین های اسلامی، نقش موثری در تضعیف و عقب ماندگی تمدن اسلامی ایفا نموده است. کلمات کلیدی: تمدن اسلامی، فرقه گرایی، بهائیت، انحطاط، عقب ماندگی.
۲۴۵۸.

تاثیرات گفتمان اخوانی قطر بر تحولات جهان عرب طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 283 - 294

کلید واژه ها: گفتمان اخوانی قطر تحولات جهان عرب رهبری جهان عرب الجزیره بیداری اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۱۸
قطر به مثابه یکی از کشورهای کوچک و ذره ای در خلیج فارس با منابع کلان انرژی که سرمایه های بسیاری نصیب آن ساخته است و البته بهره گیری از شبکه رسانه ای الجزیره در سال های اخیر کوشیده است از سیطره عربستان سعودی رهایی یابد و به ایجاد موازنه قدرت جدیدی در منطقه خاورمیانه بپردازد. لذا علاوه بر پول و شبکه الجزیره، نباید از مبانی فکری گفتمان اخوان المسلمین در این کشور نیز غافل ماند؛ که در دهه ۵۰ میلادی و دوره شیخ علی عبدالله آل ثانی به این کشور نفوذ کرد و بعدها در سال ۱۹۶۱ با ورود شیخ یوسف القرضاوی به قطر، رهبران این کشور تلاش کرده اند، با بهره گیری از ظرفیت های این گفتمان به غیریت سازی با وهابیت سعودی پرداخته و عنوان یکی از کشورهای قدرتمند و تاثیرگذار در جهان اسلام را به دست آورند. آنچه در این مقاله به عنوان مسئله و هدف اصلی مطرح شده است؛ تبیین تاثیرات گفتمان اخوانی قطر بر تحولات جهان عرب موسوم به بیداری اسلامی طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۸ می باشد. یافته های مقاله نشان می دهد؛ رهبران قطر بر خلاف سایر کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، با حمایت از مخالفان رژیم های اقتدارگرا به حمایت از انقلابیون و معترضان پرداخته و با رسانه هایی همچ ون الجزی ره وحمایت از پژوهشگران و علمای اخوانی تلاش کرده اند، تحولات منطقه ای را به مثابه فرصتی تازه برای کاستن از تهدیدات منطقه ای و فعال شدن سیاست خارجی خویش قلمداد کرده و با ایجاد نظم نوین منطقه ای رهبری سیاسی جهان عرب و خارمیانه را ازآن خود کنند.
۲۴۵۹.

«آسیب شناسی پرورشی نهاد آموزش و پرورش در عهد پهلوی اول»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 310 - 327

کلید واژه ها: پهلوی اول نظام آموزشی تاریخ آموزش و پرورش مدارس ایران آسیب شناسی پرورشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۲۱۳
نظام آموزش و پرورش دوره پهلوی اول (رضاشاه) در عرصه پرورش دارای نقاط قوت و ضعفی بوده که شناسایی آن ها راه گشا در حل معضلات کنونی این سیستم و روشنی بخش سند چشم انداز آموزش و پرورش خواهد بود. در این مقاله آسیب ها و نقاط ضعف عرصه پرورشی در نظام آموزشی آن دوره بررسی شده است. رضاشاه متأثر از مثلث آرمانی خود- نوسازی، تمرکزگرایی و ملی گرایی- سراغ نهاد آموزش و پرورش رفته تا با ابزار تمرکزگرایی و ایدئولوژی ملی گرایی به نوسازی برسد. اما نادیده گرفتن شرایط فرهنگی و اجتماعی کشور، موانعی در پیشبرد اهداف وی ظاهر پدید آورد و او را واداشت برای رفع موانع به اقتدارگرائی روی آورد که فرجام آن، استبداد مطلق شد. نتیجه این فرایند، آسیب هایی جدی در امر خطیر پرورش بود که مهمترین آن عبارتند از: 1- غفلت از نیاز جامعه به پرورش بومی؛ 2- نفی زبان و فرهنگ اقوام ایرانی(به منظور ترویج زبان فارسی)؛ 3- جابجا شدن هدف به جای وسیله؛ 4- عدم پرورش سیاسی و جامعه پذیری؛ 5- تقلید ناپسند در نظام آموزش و پرورش ؛ 6- عدم پرورش قوه خلاقیت و تفکر انتقادی؛ 7- عدم تقویت ایمان به مبانی دینی واسلامی؛ 8- عدم توجه به خلاقیت و نوآوری معلمان و مربیان مدارس. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی و با استناد به مدارک و مستندات کتابخانه ای صورت گرفته و هدف آن تبیین ضعف ها و نواقص نظام آموزشی دوره پهلوی اول است.
۲۴۶۰.

بررسی و تحلیل مبانی فقهی حرمت اخلالگری در نظام اقتصادی و ارتباط آن با امنیت اجتماعی و ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 371 - 384

کلید واژه ها: اخلال مبانی فقهی حرمت اخلالگری حوزه تولید حوزه توزیع حوزه مصرف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۳۵
واژه «اخلال» در قوانین مختلف به دفعات مورد استفاده قرار گرفته است، ولی قانونگذار تاکنون در هیچ قانونی تعریف دقیقی از این واژه ارائه نداده است. تدقیق در دلایل ذکرشده در شرع اسلامی و نیز، روح حاکم بر شریعت نشان از آن دارد که وضع بسیاری از احکام و یکی از اهداف غایی از وضع قوانینی فقهی، به پاسداری از نظام معاش مردم مربوط می شود و شارع در زمان وضع و اجرای احکام، هرگز از موانع و عوامل ایجاد اختلال در زیست مردم غافل نشده است. مسئله اصلی مقاله حاضر، بررسی مبانی فقهی حرمت اخلالگری اقتصادی در سه حوزه تولید، توزیع و مصرف بررسی شده است. این تحقیق با استناد به منابع کتابخانه ای و روش تفسیری از نوع کیفی تدوین شده و در پی پاسخ گویی به این سؤال است که چه مبنای مشخص برای زمینه های گوناگون اخلالگری در نظام اقتصادی وجود دارد؟ نتایج تحقیق نشان از آن دارد که مبانی فقهی در حوزه تولید شامل: گردش ناسالم اقتصادی در همه جامعه، قاچاق کالا و ارز و افساد فی الأرض است. این مبانی فقهی در حوزه توزیع عبارت است از: جبران کاهش ارزش پول، بی عدالتی و فاصله طبقاتی و انحصارطلبی. همچنین، مبانی فقهی در حوزه مصرف شامل این موارد است: اسراف و تبذیر، و عدم رعایت حقوق مصرف کنندگان.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان