داوود حاتمی

داوود حاتمی

مدرک تحصیلی: عضو هیات علمی مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی
پست الکترونیکی: davoud.hatami@yahoo.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۸ مورد.
۱.

بررسی علل حمله عراق به کویت

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 44 - 92

کلید واژه ها: جنگ اقتصاد اختلافات اراضی عراق کویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 452 تعداد دانلود : 361
کشور عراق بعد از جنگ علیه ایران، از لحاظ اقتصادی در موقعیت نامطلوبی قرار گرفت. صدام حسین جهت سروسامان دادن به اوضاع آشفته اقتصادی کشور خود نیاز مبرم به پول داشت. لذا مجموعه درخواست هایی از کشورهای حوزه خلیج فارس کرد؛ مانند(کاهش تولید نفت و پایبندی به سهمیه ی تعیین شده از طرف اوپک، بخشش طلب خود به عراق و دادن کمک های مالی جدید به عراق)، و اعلام کرد که اگر با این درخواست ها مخالفت شود دست به اقدامات انتقام جویانه خواهم زد؛ لذا این عوامل و سابقه ی اختلافات مرزی و ادعاهای دیرین عراق نسبت به مالکیت کویت و چراغ سبز آمریکا به عراق در مورد حمله به کشور کویت، باعث شد عراق در سحرگاه دوم اوت 1990 میلادی(11 مردادماه 1369)، به کشور کویت حمله کرده و این کشور را در مدت چند ساعت به اشغال خود درآورد. هدف این تحقیق برسی علت حمله ی عراق به کویت در سال 1990میلادی، می باشد. روش تحقیق در این پژوهش ترکیبی از روش های تاریخی و توصیفی و تحلیلی می باشد. یافته ها و نتایج تحقیق: یافته های این تحقیق نشان می دهد که رژیم بعث عراق به دلایل سیاسی، اقتصادی و امنیتی(نظامی)، به کشور کویت حمله کرد که اهم آن ها عبارت اند از: با توجه به این که طول سواحل عراق در خلیج فارس بسیار کم می باشد و همین امر آزادی عمل و قدرت مانور را از عراق گرفته است. به همین دلیل عراق با تصرف کویت و جزایر مهم آن، به بیش از 150، کیلومتر ساحل استراتژیک کویت در رأس خلیج فارس دسترسی پیدا می کرد و مشکل کم بودن میزان دسترسی عراق به آب های خلیج فارس را از بین می برد؛ و ازآنجاکه کویت یکی از کشورهای بزرگ تولیدکننده ی نفت در جهان است و از نظر ذخایر اثبات شده ی نفت مقام سوم را در میان کشورهای جهان دارد؛ بنابراین، دستیابی عراق به کویت، درآمدهای عراق را به گونه ای چشمگیر افزایش می داد.
۲.

بررسی و تحلیل نقش شاخص های ژئومورفولوژی در مکان گزینی و توسعه فیزیکی آتی شهر (مطالعه موردی: شهر زاهدان)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 619 - 636

کلید واژه ها: شاخص های ژئومورفولوژیکی توسعه فیزیکی شهر زاهدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 271 تعداد دانلود : 65
پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل نقش شاخص های ژئومورفولوژی در مکان گزینی و توسعه فیزیکی آتی شهر زاهدان پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی- توسعه ای و از لحاظ روش توصیفی– تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز پژوهش به دو صورت اسنادی و پیمایشی جمع آوری شده است. پارامترهای در نظر گرفته شده برای محدوده موردمطالعه به ترتیب اولویت عبارت اند از شیب، فاصله از گسل، توپوگرافی، جهت شیب و کاربری اراضی. در پایان نقشه نهایی مکان های بهینه توسعه فیزیکی شهر حاصل از مدل AHP در محیط ArcGIS در پنج کلاسِ کاملاً مناسب، نسبتاً مناسب، بی تفاوت، نسبتاً نامناسب و کاملاً نامناسب تهیه گردید. نتایج نشان داد که شرق شهر زاهدان به دلیل قرارگیری در وضعیت شیب نامناسب که ریزش و سقوط سنگ ریزه ها این قسمت از شهر را تهدید می کند و همچنین به دلیل نزدیکی به حریم گسل برای توسعه شهر مناسب نیست. پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل نقش شاخص های ژئومورفولوژی در مکان گزینی و توسعه فیزیکی آتی شهر زاهدان پرداخته است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی- توسعه ای و از لحاظ روش توصیفی– تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز پژوهش به دو صورت اسنادی و پیمایشی جمع آوری شده است. پارامترهای در نظر گرفته شده برای محدوده موردمطالعه به ترتیب اولویت عبارت اند از شیب، فاصله از گسل، توپوگرافی، جهت شیب و کاربری اراضی. در پایان نقشه نهایی مکان های بهینه توسعه فیزیکی شهر حاصل از مدل AHP در محیط ArcGIS در پنج کلاسِ کاملاً مناسب، نسبتاً مناسب، بی تفاوت، نسبتاً نامناسب و کاملاً نامناسب تهیه گردید. نتایج نشان داد که شرق شهر زاهدان به دلیل قرارگیری در وضعیت شیب نامناسب که ریزش و سقوط سنگ ریزه ها این قسمت از شهر را تهدید می کند و همچنین به دلیل نزدیکی به حریم گسل برای توسعه شهر مناسب نیست.
۳.

چالش های سالمندی شهری: ایجاد شهرهای دوستدار سالمند در اروپا

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۵ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷ 43 - 68

کلید واژه ها: سالمندان شهرها مسکن لهستان هلند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 159 تعداد دانلود : 186
سالمندی شهری بخش در حال رشد است که به جمعیت سالمند ساکن در شهرها ارتباط دارد. بالا رفتن سن جامعه مثبت ولی پدیده چالش برانگیزی می باشد، زیرا بالا رفتن سن افراد و شهری شدن اوج پیشرفت موفقیت آمیز انسان است. می توان استدلال نمود که چگونه محیط شهری مکان ایده آلی برای بالا رفتن سن انسان و زندگی در سالمندی در مقایسه با نواحی روستایی می باشد. این مقاله به بررسی چالش هایی می پردازد که هنگام ایجاد شهر دوستدار سالمند در اروپا مطرح شده است. چنین چالش هایی شامل ایجاد محلات جامع و اجرای تکنولوژی برای گذران دوران سالمندی در شهرها می باشد. مثال هایی از پروژه های اجرایی در دو شهر دوستدار سالمند در شهر لاهه در هلند و کراکوف در لهستان برای بیان پتانسیل آمادگی شهرها برای هماهنگی با نیازهای افراد سالمند و شناسایی چالش های مهم برای سال های بعد ارائه شده است. در کل بالا رفتن جهانی سن ساکنین شهری اجرای رویکردهای دوستدار سالمند را در شهرها می طلبد. چالش ها برای آمادگی برای پیشرفت به روشی که نسل های کنونی و آتی سالمند بتوانند از استراتژی های دوستدار سالمند بهره ببرند ادامه دارد.
۴.

تحلیلی بر آگاهی گردشگران از مقاصد گردشگری با تاکید بر استراتژی دهان به دهان (مطالعه موردی: شهر چابهار)

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۸) 41 - 53

کلید واژه ها: میزان آگاهی جاذبه های گردشگری تبلیغات دهان به دهان شهر چابهار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 699 تعداد دانلود : 535
زمینه و هدف: گردشگری که در دنیای امروز آن را صنعت سبز می نامند شیوه ای برای انتقال فرهنگ و تمدن از یک جامعه به جامعه دیگر است؛ که در فرآیند آن اثرات مثبت اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، زیست محیطی و فرهنگی فراوانی نهفته است. هر مقصد گردشگری محصولات و خدمات مختلفی را برای جذب گردشگران به آنان عرضه می کند. موفقیت یک منطقه در صنعت گردشگری تنها به وجود جاذبه های منحصربه فرد محدود نمی گردد بلکه عوامل مختلفی ازجمله میزان آگاهی و شناخت در خصوص آن جاذبه ها از اهمیت فراوانی برخوردار هست. هدف پژوهش حاضر  چگونگی میزان آگاهی مردم و گردشگران با جاذبه های گردشگری و میزان شناخت آن ها با جاذبه ها و رابطه آن با تعداد دفعات بازدید از آن ها است.   روش بررسی: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از مطالعه کتابخانه ای- اسنادی و میدانی صورت پذیرفته است. جامعه آماری شامل مردم شهر چابهار و گردشگرانی که برای بازدید به این شهر مراجعه کرده اند می باشد؛ که با استفاده از روش تعیین حجم نمونه کوکران 382 نفر مورد مطالعه قرار گرفته اند. اطلاعات میدانی پژوهش با ابزار پرسشنامه جمع آوری شده و برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS19 و از آزمون همبستگی پیرسون برای آزمون فرضیه ها استفاده شده است. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که بین میزان شناخت و دفعات بازدید از جاذبه ها و تمایل آن ها به بازدید از جاذبه ها رابطه معناداری وجود دارد؛ یعنی هر چه میزان شناخت و آگاهی از جاذبه ها بیش تر باشد میزان بازدید آن ها از جاذبه ها بیش تر است؛ و همچنین نتایج نشان داد که بیش ترین نحوه آشنایی افراد با جاذبه های این شهر از طریق تبلیغات دهان به دهان بوده است با 7/53 درصد است.
۵.

راهکارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در کشور به عنوان ابزاری برای مقابله با جنگ نرم دشمن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال ۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 75 - 96

کلید واژه ها: فرهنگ ایثار و شهادت جنگ نرم تهاجم فرهنگی ایران دشمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 170 تعداد دانلود : 18
جنگ نرم یکی از گسترده ترین و پیچیده ترین راهبردهای آمریکا و متحدان غربی آن برای ایجاد تغییرات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران است. رهبر معظم انقلاب در دو دهه اخیر، مهم ترین راهبرد دشمن علیه جمهوری اسلامی را، جنگ نرم معرفی کرده اند. ایشان در این زمینه، به منظور شناخت بیشتر جامعه و نخبگان، جنگ نرم را با ادبیات مختلف معرفی و به خوبی تبیین فرموده اند. معظم له در دیدار با جمع زیادی از بسیجیان کشور در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی جنگ به وسیله ابزارهای فرهنگی و پیشرفته. همچنین در دیدار با خانواده های شهدای استان کردستان در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی تهاجم به مرزهای ایمانی، عقیدتی و فرهنگی. رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی حوادث بعد از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، از به راه افتادن جنگ نرم دشمنان علیه جمهوری اسلامی سخن گفتند و اولویت کنونی کشور را مقابله با جنگ نرم دشمنان اعلام کردند. در جنگ نرم، دشمنان از قدرت نرم استفاده کرده، با استفاده از ابزارهای فرهنگی و رسانه های گروهی درصدد دستیابی به اهداف خود هستند. لذا برای مقابله با جنگ نرم باید از قدرت نرم استفاده کرد؛ که یکی از اصلی ترین این سازوکارها ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه است. این فرهنگ بایستی با جدیت در برنامه ریزی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور مدنظر قرار گیرد؛ تا اینکه فضای عمومی جامعه ما از وجود این فرهنگ متعالی بهترین و بیشترین تأثیر را بپذیرد.
۶.

بررسی پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان خوزستان با رویکرد پدافند غیرعامل

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۲ 248 - 261

کلید واژه ها: جمعیت شهری پراکندگی جغرافیایی استان خوزستان قانون رتبه – اندازه پدافند غیرعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 735 تعداد دانلود : 700
پدافند غیرعامل نوعی دفاع غیر نظامی است و به مجموعه اقداماتی اطلاق می گردد که به جنگ افزار نیاز ندارد و با اجرای آن می توان از وارد شدن خسارات مالی به تجهیزات و تأسیسات حیاتی و حساس نظامی و غیرنظامی و تلفات انسانی جلوگیری نموده یا میزان این خسارات و تلفات را به حداقل ممکن کاهش داد. اقدامات پدافند غیرعامل شامل پوشش، پراکندگی، تفرقه و جابجایی، فریب، مکان یابی، اعلام خبر، قابلیت بقا، استحکامات، استتار، اختفاء، ماکت فریبنده و سازه های امن است. در این پژوهش بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، وضعیت پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان خوزستان با رویکرد پدافند غیرعامل بررسی شده است. روش کار در این پژوهش ترکیبی از روش های اسنادی، توصیفی و تحلیلی است و در آن از مقایسه ی درصد جمعیت شهر مرکز استان با سایر شهرهای استان و قانون رتبه- اندازه زیپف استفاده شده است. نتایج نشان داد 55 / 33 درصد جمعیت شهری استان خوزستان در شهر اهواز قرار دارد. نتایج مدل قانون رتبه- اندازه نشان می دهد که شهر اهواز به عنوان نخست شهر برتر در نظام شبکه شهری استان خوزستان قرار دارند و نقش شهرهای میانی و کوچک در سیستم شهری این استان بسیار کم است. در ﻣﺠﻤﻮع ﺳﻠﺴﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﺷﻬﺮی اﺳﺘﺎن ﺧﻮزﺳﺘﺎن دارای ﺳﺎﺧﺘﺎری ﻧﺎﻣﺘﻌﺎدل اﺳﺖ و ﺷﻬﺮ اﻫﻮاز ﺑ ﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺨﺴﺘیﻦ ﺷﻬﺮ در ﺷﺒکﻪ ﺷﻬﺮی اﺳﺘﺎن ﺧﻮدﻧﻤﺎیی ﻣی کﻨد. و هنوز سلسله مراتب شهری در شبکه شهری خوزستان نسبت به مدل رتبه- اندازه زیپف فاصله زیادی دارد. لذا با ارائه خدمات و تقویت شهرهای کوچک و میانی و کاهش رشد شهر اهواز در این استان می توان باعث توزیع بهینه جمعیت و سلسله مراتب شهری مطلوب در سطح این استان شد؛ و بدین وسیله به بحث پراکندگی مطلوب جمعیتی و بحث پدافند غیرعامل دست یافت.
۷.

ارزیابی مؤلفه های تاب آوری اجتماعی و اقتصادی شهر زلزله زده بم

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۵ 21 - 47

کلید واژه ها: تاب آوری تاب آوری اجتماعی تاب آوری اقتصادی زلزله شهر بم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 588 تعداد دانلود : 235
پیداکردن راهی برای مقاوم کردن جوامع و افراد برای مقابله با بلایای طبیعی، ضرورت تعریف و ارزیابی تاب آوری در حوزه سوانح طبیعی را دوچندان کرده است. هدف از این پژوهش، ارزیابی مولفه های تاب آوری اجتماعی و اقتصادی شهر زلزله زده بم بوده است. این پژوهش، از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی مولفه های تاب آوری اجتماعی و اقتصادی شهر زلزله زده بم پرداخته است. با توجه به ناهمگن بودن جامعه و واحد های نمونه گیری، از روش نمونه گیری چند مرحله ای، استفاده شد. حجم نمونه در این تحقیق، با استفاده از فرمول کوکران، 330 خانوار تعیین شدهاست. جهت تجزبه و تحلیل داده ها، از آزمون های آمار توصیفی و تحلیلی از جمله تی تک نمونه ای و رگرسیون خطی چندگانه، استفاده شد. نتایج نشان داد که خانوارهای ساکن در شهر بم، از نظر مولفه های میزان دانش و مهارت در سطح نامطلوب و از حیث مولفه های آگاهی، نگرش و سرمایه اجتماعی در سطح مطلوبی قراردارند. در مجموع، بعد تاب آوری اجتماعی از سطح مطلوبی برخودار بوده است. از حیث وضعیت تاب آوری اقتصادی و مولفه های سه گانه آن شامل: میزان و شدت خسارت، توانایی جبران خسارت و بازگشت به شرایط شغلی و مالی مناسب، در وضعیت نسبتا بد و نامطلوبی قراردارند.
۸.

تحلیل اثرات خشکسالی بر اقتصاد روستایی شهرستان باغ ملک (طی دوره زمانی1390- 1380)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و روابط انسانی دوره ۴ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۳ 201 - 219

کلید واژه ها: خشکسالی اقتصاد روستایی شهرستان باغملک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 173 تعداد دانلود : 42
پژوهش حاضر از نظر روش تحقیق ، توصیفی- تحلیلی ، از نظر ماهیت ؛ کاربردی و از نظر نحوه گرد آوری داده ها ، از نوع تحقیقات کتابخانه ای - میدانی محسوب می شود. جامعه آماری تحقیق را تمامی 255 روستای شهرستان باغملک تشکیل می دهد. با استفاده از پژوهش های نمونه20 درصد روستاها جهت تحقیق اهداف انتخاب گردیده که معادل 51 روستا می باشد. براساس جدول مورگان و فرمول کوکران تعداد نمونه لازم برای تنظیم پرسشنامه 367خانوار محاسبه شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده گردید .اعتبار (روایی) پرسشنامه با نظر پانل متخصصان و صاحبنظران در زمینه موضوع مورد پژوهش مورد تأیید قرارگرفت. برای تعیین قابلیت اعتماد (پایایی) ابزار تحقیق پیش آزمون انجام گرفت که پایایی پرسش نامه نیز با 38 داده اولیه و آلفای کرنباخ ( 0.972 ) مورد تایید می باشد. داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSSمورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی ( آزمون t) و همچنین بررسی وضعیت منطقه از نظر شدت خشکسالی از شاخص های PNPIو SPI استفاده شد. نتایج به دست آمده براساس شاخص SPIنشان داد که طی سال های1380، 1381، 1386 و1389 ، منطقه مورد مطالعه با خشکسالی ملایم ، در سال 1387با خشکسالی متوسط و در سال 1390 با خشکسالی شدید مواجه شده است. همچنین بر اساس شاخص PNPI ، در سال 1386، منطقه با خشکسالی ضعیف ، در سال1387، با خشکسالی متوسط و در سال 1390، با خشکسالی شدید مواجه شده است. یافته های تحلیلی پرسش نامه نیز نشان داد که در نهایت هر سه فرضیه با خطای کمتر از 5 درصد و با سطح اطمینان 95 درصد مورد قبول واقع شد و می توان گفت که خشکسالی سبب تاثیرات منفی بر اقتصاد روستایی منطقه مورد مطالعه شده است.
۹.

بررسی وضعیت بهداشت و شرایط اجتماعی - فرهنگی در پارک های شهری (نمونه موردی: پارک های شهر ایذه)

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره سوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۱ 28-41

کلید واژه ها: پارک های شهری بهداشت اجتماعی فرهنگی شهر ایذه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 57 تعداد دانلود : 176
پژوهش حاضر به بررسی وضعیت بهداشت و شرایط اجتماعی - فرهنگی در پارک های شهری (نمونه موردی: پارک های شهر ایذه) می پردازد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز، از طریق بررسی های اسنادی - کتابخانه ای و مطالعات میدانی جمع آوری شده است. تجزیه و تحلیل یافته ها به کمک آمارهای توصیفی و استنباطی در نرم افزار SPSS20 انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش کل جمعیت شهر ایذه بوده و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 391 نفر برآورد شد. سپس با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسشنامه اطلاعات مورد نیاز از بازدیدکنندگان پارک های شهر ایذه جمع آوری شد. نتایج حاصل از پرسشنامه با استفاده از آزمون پارامتریک تی (t) تک نمونه ای نشان داد که از بین شاخص های بهداشتی و اجتماعی و فرهنگی، شاخص های اجتماعی - فرهنگی و بهداشتی به ترتیب با میانگین های 43/2 ، 86/1 به ترتیب در بهترین تا بدترین شرایط قرار دارند. همچنین نتایج حاصله از پرسشنامه با استفاده از آزمون پارامتریک آنووا، نشان داد که از بین 10 پارک موجود در ایذه (پارک های مورد بررسی در این پژوهش)، پارک های شادی، شهر، سلطان دین آور، آزادگان، شهربازی، بانو، صخره ای، ولیعصر، بهاران و لاله با میانگین های 27/2، 26/2، 24/2، 23/2، 22/2، 21/2، 19/2، 18/2، 17/2، 10/2، به ترتیب در بهترین تا بدترین شرایط قرار دارند (با توجه به میانگین نرمال 3)، هیچکدام شرایط نرمال بهداشت و شرایط اجتماعی - فرهنگی را ندارند. این مهم نشان دهنده عملکرد نامطلوب مدیریت شهری ایذه در هر دو بخش ذکر شده می باشد.
۱۰.

بررسی پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان های نیمه شرقی کشور با رویکرد پدافند غیرعامل

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره سوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۹

کلید واژه ها: جمعیت شهری پراکندگی جغرافیایی استان های نیمه شرقی کشور پدافند غیرعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 539 تعداد دانلود : 325
هدف این پژوهش بررسی وضعیت پراکندگی (یکی از عناصر اصلی پدافند غیرعامل)، جغرافیایی جمعیت شهری استان های نیمه شرقی کشور با رویکرد پدافند غیرعامل است. روش کار در این پژوهش ترکیبی از روش های اسنادی، توصیفی و تحلیلی است. در این پژوهش برای سنجش وضعیت پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان های نیمه شرقی کشور (پدافند غیرعامل)، از مدل های مقایسه ی درصد جمعیت شهر مرکز استان با مجموع جمعیت شهری سایر شهرستان های استان (برای سنجش میزان تمرکز جمعیت در شهر مرکز استان)، قانون رتبه - اندازه زیپف و الگوی نخست شهری، استفاده شده است. نتایج مدل سنجش میزان تمرکز جمعیت در شهر مرکز استان نشان داد که استان های خراسان رضوی و کرمان به ترتیب با تجمع 07/64 و 01/34، درصد جمعیت شهری استان در شهر مشهد و کرمان بدترین وضعیت (رتبه پنجم)، و بهترین وضعیت (رتبه اول)، را در بین پنج استان بررسی شده دارند. بررسی شاخص نخست شهری در استان های مورد بررسی نشان می دهد که همه ی استان های بررسی شده با پدیده نخست شهری مواجه می باشند که در این بین شهر مشهد بدترین حالت را در بین استان های بررسی شده دارد. نتایج مدل رتبه – اندازه زیپف نشان می دهد که جمعیت شهری شهرستان های استان های خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، خراسان شمالی و کرمان، نسبت به مدل رتبه - اندازه زیپف فاصله داشته؛ که به ترتیب با 25/51 -، 03/36-، 20/26-، 78 /23- و 26/21-، درصد از بدترین تا بهترین وضعیت قرار دارند که در این بین وضعیت استان های خراسان رضوی و سیستان و بلوچستان از سایر استان ها بدتر است. بنا بر نتایج به دست آمده از مدل های مختلف این پژوهش به این نتیجه می رسیم که استان خراسان رضوی با تجمع 07/64، درصد جمعیت شهری استان در شهر مشهد، 25/10 برابر بودن جمعیت شهر مشهد نسبت به جمعیت شهری دومین شهرستان استان و کمبود 25/51 - ، درصدی جمعیت شهری استان با جمعیت ایده آل، بدترین حالت (عدم رعایت پدافند غیرعامل جمعیتی)، را در بین استان های موردبررسی دارا است و استان کرمان با تجمع 01/34، درصد جمعیت شهری استان در شهر کرمان، 57/2 برابر بودن جمعیت شهر کرمان نسبت به جمعیت شهری دومین شهرستان استان و کمبود 26/21-، درصدی جمعیت شهری استان با جمعیت ایده آل، بهترین حالت (رعایت پدافند غیرعامل جمعیتی)، را در بین استان های موردبررسی دارا است.
۱۱.

بررسی پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان های ساحلی جنوب کشور با رویکرد پدافند غیرعامل

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره دوم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۵ 23-50

کلید واژه ها: جمعیت شهری پراکندگی جغرافیایی استان های ساحلی جنوبی قانون رتبه - اندازه پدافند غیرعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 271 تعداد دانلود : 205
در این پژوهش بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395، وضعیت پراکندگی جغرافیایی جمعیت شهری استان های خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان با رویکرد پدافند غیرعامل بررسی شده است. روش کار در این پژوهش ترکیبی از روش های اسنادی، توصیفی و تحلیلی است و در آن از مقایسه ی درصد جمعیت شهری، شهرستان مرکز استان با جمعیت شهری سایر شهرستان های استان و قانون رتبه - اندازه زیپف و شاخص نخست شهری استفاده شده است. نتایج نشان داد که استان هرمزگان با تجمع 90/55 درصد جمعیت شهری استان در شهرستان بندرعباس بدترین وضعیت را در بین چهار استان بررسی شده دارد و استان های سیستان و بلوچستان، خوزستان و بوشهر به ترتیب با 07/44، 55/33 و 73/32، درصد جمعیت شهری استان در شهرستان های زاهدان، اهواز و بوشهر در رتبه دوم تا چهارم قرار دارند. بنابراین استان بوشهر بهترین وضعیت را از لحاظ پراکنش جمعیتی به خود اختصاص می دهد. بررسی شاخص نخست شهری در استان های مورد بررسی نشان می دهد که استان های خوزستان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان با پدیده نخست شهری مواجه می باشند و شهرهای بندرعباس، زاهدان و اهواز به عنوان نخست شهر برتر در نظام شبکه شهری استان های هرمزگان، سیستان و بلوچستان و خوزستان قرار دارند. استان بوشهر دارای پدیده ی نخست شهری نمی باشد. نتایج مدل قانون رتبه - اندازه نشان می دهد که جمعیت شهری شهرستان های استان های خوزستان، هرمزگان، سیستان و بلوچستان نسبت به مدل رتبه- اندازه زیپف فاصله زیادی دارند، که دراین بین وضعیت استان های هرمزگان و سیستان و بلوچستان از استان خوزستان بدتر است. و استان بوشهر فاقد پدیده ی نخست شهری بوده و ازاین رو دارای تعادل در نظام شهری است. اما این نوع تعادل از نوع الگوی مختلط است. یعنی سلسله مراتب شهری استان بوشهر نه دارای پدیده ی نخست شهری است و نه استاندارد هست؛ بلکه حالتی بینابین دارد. بنابر نتایج به دست آمده از مدل های مقایسه جمعیت شهر مرکز استان با مجموع جمعیت سایر شهرستان های استان و مدل نخست شهری و مدل رتبه - اندازه زیپف، به این نتیجه می رسیم که وضعیت استان های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و بوشهر به ترتیب از رتبه یک (بدترین حالت)، تا رتبه چهارم (بهترین حالت)، قرار دارند. بنابراین استان های هرمزگان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و بوشهر به ترتیب از بدترین حالت تا بهترین حالت را در زمینه رعایت پدافند غیرعامل دارا می باشند.
۱۲.

مقایسه تطبیقی نقش مناطق آزاد تجاری بر گسترش فیزیکی شهرها، نمونه موردی: مناطق آزاد تیانجین (چین) و چابهار (ایران)

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره دوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۶ 46-60

کلید واژه ها: توسعه فیزیکی مناطق آزاد سنجش ازدور تیانجین چابهار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 993 تعداد دانلود : 164
امروزه مناطق آزاد می توانند به عنوان فرصت و ابزارهایی با توانایی نقش آفرینی اقتصادی یا توانایی خلق چشم اندازهایی در خدمت کشورها باشند. شهرهایی که تحت تأثیر عواملی مانند مناطق آزاد شکل گرفته و گسترش می یابند؛ با افزایش جمعیت نیز فعالیت و سرمایه گذاری به شدت توسعه می یابد و نظام و سازمان کالبدی شهرها دستخوش تغییرات اساسی می شود. هدف پژوهش حاضر ارزیابی و تحلیل اثرات فیزیکی مناطق آزاد بر رشد شهر چابهار و تیانجین و پیامدهای این تحولات می باشد. روش تحقیق این پژوهش توصیفی – تحلیلی است. داده های پژوهش به وسیله اسناد دولتی، آمارنامه ها و تصاویر ماهواره ای جمع آوری شده اند. ازاین رو برای پی بردن به میزان گسترش شهرها از تصاویر ماهواره ای لندست برای شهر چابهار در سال های (2014، 2001 و 1991) و دوره زمانی (1990، 1995، 2000، 2005 ، 2010) برای شهر تیانجین در نرم افزار Envi 4.8 پردازش شده اند. نتایج کلی به دست آمده نشان داد که توسعه فیزیکی شهرها تحت تأثیر فعالیت های مناطق آزاد بوده و بارونق گرفتن فعالیت های اقتصادی روند توسعه فیزیکی افزایشی بوده است. این مورد در شهر چابهار با تحلیل تصاویر ماهواره بیانگر این است که محدوده شهر از 991 هکتار در سال 2001 به 1646 هکتار در سال 2014 افزایش یافته است؛ اما این افزایش منسجم نبوده و ناشی از مهاجرت روستاییان که به شکل سکونتگاه های غیررسمی سکونت گزیده اند است. همچنین محدوده شهر تیانجین بعد از ایجاد منطقه آزاد رشد چشمگیری را تجربه کرده است که از 124 هزار کیلومترمربع در سال 2005 به 200 هزار کیلومترمربع در سال 2010 افزایش یافته است. درواقع مدل های چرخه مقیاس توسعه در تیانجین سبب شده علاوه بر توسعه سکونتگاه های انسانی و خدماتی به توسعه صنعتی و زیرساختی اقدام کنند. و مدل های چرخه گسترش، مانع توسعه اسپرال زمین های شهری شده است.
۱۳.

بررسی رابطه علی بین توسعه انسانی و حکمرانی خوب؛ کاربردی از روش پانل علیت

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره اول زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ 78-86

کلید واژه ها: حکمرانی خوب توسعه انسانی پانل علیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 511 تعداد دانلود : 753
توسعه انسانی از رویکرد توانایی های شخصی با توجه به بردار عملکرد متفاوت لذت بردن از سطوح مختلف رفاهی به عنوان یکی از بهترین شاخص های رفاهی مد نظر است. از طرفی برای توازن توسعه و رشد در تمامی سطوح، مداخله دولتی یا کیفیت دولت (حکمرانی خوب) امری ضروری است. لذا هدف مطالعه حاضر بررسی رابطه علی میان توسعه انسانی و حکمرانی خوب برای کشورهای در حال توسعه آسیایی می باشد. بدین منظور با استفاده از روش پانل علیت و داده های 2013-1996 به بررسی ارتباط میان آن ها پرداخته شده است. نتایج نشان داده است که در بلندمدت بین حکمرانی خوب و توسعه انسانی رابطه علی دوطرفه وجود دارد، ولی در کوتاه مدت این رابطه یک طرفه و از سوی توسعه انسانی به حکمرانی خوب می باشد.
۱۴.

تحلیلی بر نقش شهرهای میانی در تعادل بخشی به شبکه شهری، نمونه موردی: شهر ایرانشهر

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره اول زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳ 49-64

کلید واژه ها: شهر میانی شبکه شهری تعادل فضایی استان سیستان و بلوچستان ایرانشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 898 تعداد دانلود : 311
از مهم ترین راهبردهای موجود جهت ایجاد تعادل و توازن بخشیدن به شبکه شهری، تمرکززدایی از کلان شهرها و حل پدیده ی نخست شهری، توجه به تقویت شهرهای متوسط و حمایت از ایجاد این گونه شهرها در شبکه شهری است؛ ازآنجایی که در شبکه شهری استان سیستان و بلوچستان با پدیده ی نخست شهری مواجه هستیم؛ هدف این پژوهش بررسی و تحلیل نقش شهر میانی ایرانشهر در ایجاد تعادل در شبکه شهری این استان است. مقاله حاضر با روش توصیفی–تحلیلی و با نگرش سیستمی به بررسی نقش شهر میانی ایرانشهر در ایجاد تعادل در شبکه شهری استان سیستان و بلوچستان با استفاده از روش ها و مدل های کمی مانند مرتبه-اندازه، منحنی لورنز و ضریب جینی، نخست شهری مهتا، آنتروپی، کشش پذیری و جاذبه از لحاظ متغیرهای جمعیتی و فضایی پرداخته است. نتایج مدل ها نشان می دهد که شبکه شهری استان سیستان و بلوچستان دچار پدیده نخست شهری است و در این بین شهر میانی ایرانشهر بر اساس مدل های رشد و اندازه شهر توانسته است از میزان نخست شهری بکاهد به طوری که بر اساس مدل مرتبه–اندازه این شهر در رده سوم شبکه شهری قرار دارد؛ با استفاده از مدل لورنز و ضریب جینی از 45/0 در سال 1335 به 74/0 در سال 1390 رسیده است و شبکه شهری به تعادل نزدیک تر شده است. نتایج کشش پذیری نیز نشان می دهد که ضریب کشش پذیری جمعیت ایرانشهر در اکثر دوره ها بالای عدد یک بوده که خود گویای جذب جمعیت در این شهر است و بر اساس مدل های آنتروپی و نخست شهری مهتا با احتساب ایرانشهر میزان آنتروپی و نخست شهری کاهش پیداکرده است؛ بنابراین نتایج نشان دهنده ی تأثیر جایگاه مثبت شهر ایرانشهر به عنوان یکی از وزنه های جمعیتی در ایجاد تعادل در شبکه شهری استان است.
۱۵.

تحلیل الگوی رشد فضایی – کالبدی شهر چابهار با رویکرد رشد هوشمند

نویسنده:
منبع: مطالعات عمران شهری دوره اول پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲ 118-139

کلید واژه ها: رشد هوشمند شهر چابهار رشد اسپرال درجه تجمع و فشرده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 70 تعداد دانلود : 794
افزایش چشمگیر رشد فضایی شهرها در بیشتر شهرهای کشورهای دنیا را با مشکلات متعددی روبه رو ساخته است. هرچند رشد سریع جمیعت علت گسترش فضایی شهرها است، لیکن رشد نامعقول شهرها تأثیر بسزایی در گسترش سریع شهرها را دارد. یکی از راهکارهای مقابله با رشد پراکنده شهرها، رشد هوشمند است. دستیابی به این مهم نیز نیازمند استفاده از روش ها و ابزارهای مناسب و پیشرفته است. تحلیل های آمار فضایی در GIS از جمله روش های توسعه یافته در دهه های اخیر هستند. هدف پژوهش حاضر تحلیل الگوی رشد شهر چابهار است. روش تحقیق پژوهش توصیفی – تحلیلی مبتنی بر روش های تجزیه و تحلیل کمی بر اساس مدل های سنجش شکل شهر است. مهم ترین این مدل ها عبارت اند از آنتروپی، شانون، مدل گری و موران می باشند. نتایج تحقیق نشان می دهد روند گسترش شهر از سال های 1335–1390 با درجه تجمع پایین، توزیع نامتعادل جمعیت و اشتغال در سطح شهر، پراکندگی جسته و گریختگی و توسعه منفصل و ناپیوسته و آن هم در فواصل و بخش های حاشیه ای خیلی دور از مرکز شهر و به طورکلی الگوی رشد پراکنش افقی بی رویه می باشد.
۱۶.

میزان مشارکت شهروندان در امور شهری و عوامل مؤثر بر آن (نمونه موردی: دره شهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۹ 29 - 58

کلید واژه ها: مشارکت امور شهری شهروندان مدیریت دره ش‍ه‍ر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 246 تعداد دانلود : 733
تجارب ایران و جهان نشان داده اند که با برنامه هایی آمرانه، یک جانبه، از بالا به پایین و بدون مداخله و نظرخواهی از مردم (به عنوان بهره برداران اصلی برنامه ها) نمی توان راه به جایی برد. چنین برنامه هایی به جای بهبود شرایط زیست و رضایت مردم، اسباب بی اعتمادی و ناامیدی آنان را نسبت به اداره ی مطلوب امور شهر توسط مدیران شهری را سبب شده است. لذا با توجه به چنین واقعیاتی، جای آن دارد که از راهکارهای مشارکت و در سطحی بالاتر، شراکت و توانمندسازی اجتماع محلی و نیروهای غیردولتی دخیل(شهروندان، بخش خصوصی، مالکین و غیره) مدد جست. این پژوهش ازلحاظ هدف، کاربردی و ازلحاظ روش تحقیق، توصیفی - تحلیلی بوده و داده ها و اطلاعات موردنیاز، از طریق بررسی های اسنادی- کتابخانه ای و مطالعات میدانی جمع آوری شده سپس جهت تجزیه وتحلیل یافته ها از نرم افزار SPSS20 و آزمون های آن شامل؛ Descriptive Statistics: Frequencies, Descriptives, Explore جهت محاسبه فراوانی ها، درصد فراوانی ها، فراوانی تجمعی، میانگین ها و غیره استفاده شد. در قسمت آمار استنباطی از طریق انجام آزمون های(همبستگی، ویلکاکسون و کای اسکور) اقدام به تجزیه وتحلیل داده های گردآوری شده نموده ایم. درنهایت و با توجه به موضوع تحقیق راهکارهایی جهت ارتقاء وضعیت مشارکت مردم شهر دره شهر (ازنظر 1 - کمک و همیاری به شهرداری، 2- شرکت در فعالیت های شهروندی،     3 - تمایل به مشارکت با شهرداری، 4 - بهداشت شهر و سامان دهی صنوف مزاحم و آلودگی ها،   5- خدمات رفاهی و عمومی،6- اجتماعی، فرهنگی و مذهبی،7 -   فضای سبز  و زیبایی بصری و نورپردازی سطح شهر) ارائه شده است. نتایج حاصله از پرسش نامه از 7 شاخص موردبررسی در شهر دره شهر که خروجی آزمون کای اسکور می باشند به ترتیب به شرح زیر است344/198، 148/195، 984/264، 902/359، 475/313، 492/336، 770/457. جامعه آماری این پژوهش کل جمعیت شهر دره شهر بوده و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران 366 نفر برآورد شده است. که نتایج به دست آمده نشان می دهد با توجه به این که مدیران شهری دره شهر نسبت به مشارکت مردم کم توجه اند اما شهروندان دره شهری تمایل و توان فراوانی به مشارکت در امور شهر رادارند و مدیران شهری باید بستر لازم را برای مشارکت همه جانبه نیروهای مردمی فراهم نمایند. درنهایت راهبردهای برون رفت از این مشکل و ترسیم وضع مطلوب آن ارائه گردید. سپس با استفاده از روش پیمایشی و ابزار پرسش نامه که روایی آن از طریق پیش آزمون تائید شده بود، اطلاعات موردنیاز از مردم شهر دره شهر جمع آوری شد.
۱۷.

ارزیابی توانمندی های توریسم روستایی و نقش آن در توسعه روستایی نمونه موردی: بخش لاشار در استان سیستان و بلوچستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فضای گردشگری سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۴ 115 - 134

کلید واژه ها: توریسم روستایی توسعه روستایی استان سیستان و بلوچستان بخش لاشار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 966 تعداد دانلود : 397
صنعت گردشگری روستایی در حال حاضر یک از منابع مهم تولید، درآمد، اشتغال و ایجاد زیرساخت ها برای رسیدن به توسعه پایدار روستایی است. گردشگری روستایی در دنیای امروز یکی از بخش های مهم فعالیت های اقتصادی محسوب می شود و آن را سیاستی برای توسعه متعادل سرزمینی و آمایش بهینه سرزمین قلمداد می کنند. بخش لاشار در شهرستان نیکشهر به دلیل وجود جاذبه های فراوان گردشگری، قدمت دیرینه و دارای آثار تاریخی، جاذبه های طبیعی یکی از قطب های گردشگری شهرستان و استان می باشد. در این تحقیق با روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مدل  S.W.O.T. پتانسیل ها، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدهای توسعه توریسم روستایی درروستای بخش لاشار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. داده های استفاده شده در این تحقیق براساس اطلاعات و آمار مرکز آمار ایران و سازمان میراث فرهنگی و گرشگری و همچنین نظریات کارشناسان امر جمع آوری شده است. نتایج بررسی و تحلیل ها نشان می دهند منطقه لاشار با 100 جاذبه گردشگری، می تواند یکی از محورهای مهم گردشگری استان باشد و نقش مهمی در توسعه منطقه داشته باشد و آمایش بهینه و متعادل سرزمین را در بلوچستان در پی داشته باشد. با توجه به بررسی وضعیت موجود و شناسایی نقاط قوت و فرصت های توسعه توریسم در منطقه و از طرفی، نقاط ضعف و تهدیدهایی که در فرایند توسعه گردشگری این منطقه وجود دارد، رهیافت های مؤثر بر این فرایند با توجه به مدل SWOT، بیانگر آن است که ضعف در مدیریت گردشگری در استان و شهرستان و نبود سیاست مشخص برای توسعه گردشگری روستایی، تبلیغات ضعیف و کم در زمینه معرفی پتانسیل های گردشگری منطقه، کمبود تأسیسات زیربنایی، عدم توجه مسئولین محلی به مقوله گردشگری از علل اصلی توسعه نیافتگی گردشگری در منطقه لاشار هستند. بنابر نتایج این پژوهش راهبردهای آمایش سرزمین در زمینه گردشگری در منطقه لاشار به راهبردهای تهاجمی (SO) نزدیک تر می باشد و برنامه ریزی ها و سرمایه گذاری ها باید در زمینه نقاط قوت و فرصت ها باشد.
۱۸.

مکان یابی بهینه فضای سبز شهری با استفاده ازمدل Logic Fuzzy و AHP، در محیط GIS (نمونه موردی: شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش محیط سال نهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۳۲ 63 - 84

کلید واژه ها: فضای سبز Fuzzy Logic مکان یابی فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS ) شهرمشهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 244 تعداد دانلود : 963
امروزه اهمیت و نقش فضای سبز شهری در حیات شهرها و پایداری آن ها و تأثیرات فیزیکی و طبیعی آن در سیستم شهری و بازدهی های مختلف اکولوژیکی، اقتصادی و اجتماعی آن انکارناپذیر است؛ تا آنجا که کاربری فضای سبز در شهرها و سرانه ی آن یکی از مباحث اساسی در برنامه ریزی و مدیریت شهری تلقی می شود. فضای سبز شهری، از جمله کاربری هایی است که توزیع و پراکنش آن در سطح شهر اهمیت زیادی دارد. شهر مشهد، از جمله شهرهایی است که وضعیت کاربری فضای سبز آن مناسب نمی باشد؛ به طوری که بر اساس یافته ها، متوسط سرانه فضای سبز شهر مشهد51 / 5 ، متر مربع می باشد؛ که  با استاندارد وزارت مسکن و شهرسازی که 12 متر مربع سرانه  را پیشنهاد داده است، فاصله زیادی دارد. در عین حال توزیع فضایی آن نیز بسیار نامتعادل و نامتناسب می باشد. چنانکه سرانه فضای سبز منطقه ثامن 2 / 1 ، متر مربع ، و سرانه منطقه هفت 21 متر مربع می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف نظری -کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است، نشان می دهد که برخلاف استانداردهای ملی و بین المللی ارایه شده برای سرانه فضای سبز، در این شهر سرانه فضای سبز بسیار پایین و توزیع فضایی آن  در مناطق دوازده گانه شهر مشهد  نیز متعادل نیست و در این زمینه با نارسایی شدید مواجه است. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل لایه های مورنیاز جهت تعیین مکان بهینه فضای سبز از مدلLogic Fuzzy، AHP  و میانگین نزدیک ترین همسایه استفاده و برای انجام این عملیات از نرم افزار ARC/GIS و Expert choice  بهره گرفته شده است. نتایج پژوهش بیانگر این می باشد که توزیع فضایی فضای سبز خوشه ای می باشد، که نتیجه تمرکز خدمات در یک قسمت از شهر است.در نهایت نقشه حاصل از تلفیق لایه های اطلاعاتی، زمین های شهر را برای انتخاب مکان های مناسب برای فضای سبز شهری را در پنج طیف خیلی خوب، خوب، متوسط، ضعیف و خیلی ضعیف اولویت بندی کرده ایم.
۱۹.

راهکارهای ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در کشور به عنوان ابزاری برای مقابله با جنگ نرم دشمن

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 74 - 94

کلید واژه ها: فرهنگ ایثار و شهادت جنگ نرم تهاجم فرهنگی ایران دشمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 624 تعداد دانلود : 575
جنگ نرم یکی از گسترده ترین و پیچیده ترین راهبردهای آمریکا و متحدان غربی آن برای ایجاد تغییرات سیاسی در جمهوری اسلامی ایران است. رهبر معظم انقلاب در دو دهه اخیر، مهم ترین راهبرد دشمن علیه جمهوری اسلامی را، جنگ نرم معرفی کرده اند. ایشان در این زمینه، به منظور شناخت بیشتر جامعه و نخبگان، جنگ نرم را با ادبیات مختلف معرفی و به خوبی تبیین فرموده اند. معظم له در دیدار با جمع زیادی از بسیجیان کشور در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی جنگ به وسیله ابزارهای فرهنگی و پیشرفته. همچنین در دیدار با خانواده های شهدای استان کردستان در سال 1388 فرمودند: جنگ نرم، یعنی تهاجم به مرزهای ایمانی، عقیدتی و فرهنگی. رهبر معظم انقلاب اسلامی در پی حوادث بعد از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، از به راه افتادن جنگ نرم دشمنان علیه جمهوری اسلامی سخن گفتند و اولویت کنونی کشور را مقابله با جنگ نرم دشمنان اعلام کردند. در جنگ نرم، دشمنان از قدرت نرم استفاده کرده، با استفاده از ابزارهای فرهنگی و رسانه های گروهی درصدد دستیابی به اهداف خود هستند. لذا برای مقابله با جنگ نرم باید از قدرت نرم استفاده کرد؛ که یکی از اصلی ترین این سازوکارها ترویج فرهنگ ایثار و شهادت در جامعه است. این فرهنگ بایستی با جدیت در برنامه ریزی فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشور مدنظر قرار گیرد؛ تا اینکه فضای عمومی جامعه ما از وجود این فرهنگ متعالی بهترین و بیشترین تأثیر را بپذیرد.
۲۰.

ارزیابی شاخص های اجتماعی فضاهای سبز شهری از دیدگاه شهروندان نمونه موردی: ایرانشهر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و توسعه پاییز ۱۳۹۴ شماره ۴۰

کلید واژه ها: فضای سبز ایرانشهر ابعاد اجتماعی - فرهنگی روانی - امنیتی شهروندان ایرانشهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 975 تعداد دانلود : 949
امروزه مفهوم شهرها بدون وجود فضای سبز مؤثر در اشکال مختلف آن قابل تصور نیست. پیامدهای توسعه ی شهری و پیچیدگی معضلات زیست محیطی ناشی از آن موجودیت محیط سبز و گسترش آن را اجتناب ناپذیر کرده است. فضای سبز که بخشی از سیمای شهر را شکل می دهد، به عنوان یکی از پدیده های واقعی از نخستین مسائلی است که انسان همواره با آن در تماس بوده و خواهد بود.بنابراین پژوهش حاضر با ماهیت توسعه ای-کاربردی ؛ فضای سبز شهری را در ابعاد اجتماعی، فرهنگی، روانی و امنیتی و با روش توصیفی- تحلیلی و کمّی، با استفاده از اطلاعات و داده های اسنادی- کتابخانه ای و میدانی مورد مطالعه قرار داده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که فضاهای سبز ایرانشهر علاوه بر آثار مثبتی مثل تجمعات دوستانه، برقراری ارتباطات اجتماعی شهروندان ایرانشهری، قابلیت های فرهنگی پارک ها، کاهش افسردگی و استرس و نشاط آور بودن آنها، دارای تبعات منفی مثل افزایش جرم و جنایت، فروش مواد مخدر، تجمع معتادین و افراد بزهکار و کاهش ورود زنان و دختران نیز می شوند. این آثار منفی بیشتر در پارک های ناحیه ای و محله ای مشاهده می شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان