تحلیل فرآیند الگویابی از رفتار شخصیت ها در قصه های قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انسان پژوهی دینی سال هفدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۳
127 - 145
حوزه های تخصصی:
تحقیق حاضر به الگوگیری و قاعده یابی از رفتار شخصیت ها در قصه های قرآن نظر دارد و مقدمات این فرآیند فکری را به ترازوی تحلیل می نهد. انتقال از نمونه جزئی به قاعده کلی، مستلزم پیمودن چهار گام ذیل است: احراز وقوع رفتاری خاص در قصه، احراز شایستگی یا جواز رفتار، احراز قصد قصه گو بر الگوشدن رفتار و احراز دامنه عمومیت یابی رفتار. در فرآیند برداشت الگوهای عام رفتاری از قصه های قرآن، از نقش آفرینی دانسته ها و مفروضات پیشین مخاطبان گریزی نیست، بلکه چه بسا مخاطبِ قصه، خود از قبل می داند که رفتار مناسب الگوشدن کدام و رفتار نامناسب کدام است و آنگاه، رفتار مناسب و دارای امتیاز را به الگو تبدیل می کند، اما رفتار فاقد امتیاز را به الگو بدل نمی کند. افزون بر این، ابهام و تردید در قصد قصه گو بر قاعده سازی، به مفروضات مخاطبان قصه، مجال نقش آفرینی می بخشد.