فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۵٬۶۲۱ تا ۱۵٬۶۴۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
خانواده 1
گونه شناسی تبیین واژگان دینی در روایات معصومان (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
درصد قابل توجهی از روایات معصومان(ع) در تبیین و توضیح واژگان وارد شده است. با بررسی این روایات روشن می¬شود که توضیحات معصومان از واژگان، چه واژگان قرآن یا واژه¬های دیگر روایات، از یک نوع نبوده، بلکه از تنوع خاصی برخوردار است. پاره¬ای از توضیحات از سنخ معناشناسی لغوی، پاره¬ای از مقوله تبیین و تفسیر، در مواردی نیز از نوع بیان تأویلی و گونه¬های دیگر است. این مقاله درصدد شناسایی گونه¬های مختلف تبیین واژگان در روایات معصومان و در کنار آن، توجه به توسعه معانی کلمات در این روایات است.
گذشت سى روز و ثبوت آن(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
فقه ۱۳۷۳ شماره ۲
حوزه های تخصصی:
رمان تاریخی عذراء قریش اثر جرجی زیدان، الگوی حقانیت امام علی (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نگارنده در نوشتار پیش رو بر آن است که قضایای دورة خلیفة سوم و بعد از آن خلافت امام علی (ع) و مسائل مربوط به آن را از منظر رمان تاریخی برجستة عذراء قریش نوشتة جرجی زیدان، نویسندة معاصر مسیحی لبنانی، بررسی کند. آن چه از تورّق و جست وجوی این داستان به دست می آید این است که امام علی (ع) شخصیت منحصر به فردی است که علاوه بر جای گاه ویژه اش در بین مذاهب مختلف اسلامی، در بین پیروان ادیان دیگر نیز جای گاه والایی دارد. نویسندة داستان مذکور با سه رویکرد عمومی نقش مروان بن حکم در حوادث دورة خلیفة سوم، ماجرای قتل عثمان و خلافت امام علی (ع)، و حوادث بعد از آن این رمان را نوشته است. بنابراین، در گفتار حاضر با محور قرار دادن این سه رویکرد حوادث از زبان شخصیت اصلی آن (اسماء) بررسی شده است.
بک ماجرا، یک مقتل و دو گزارش
حوزه های تخصصی:
معنویّت و هنر از دیدگاه سنّت گرایان(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
نویسنده در مقالهی حاضر بر آن است تا نسبت معنویّت و هنر را از دیدگاه سنّت گرایان، به ویژه سیّد حسین نصر، یکی از شارحان مهم سنّت گرایی معاصر، تبیین نماید. نظریات سنّت گرایان را نمیتوان بدون فهم مبانی و مفاهیم کلیدی آنها بررسی کرد؛ چرا که سنّت گرایان چیزی را خارج از چارچوب سنّت نمیدانند و همهی تأمّلات خود را در این راستا تبیین میکنند. به همین دلیل، در این مقاله نخست به مفاهیم اساسی و در عین حال مرتبط با بحث معنویت و هنر پرداخته و پس از آن بحث هنر دینی و سنّتی و ارتباط هنر با معنویت را مورد بحث قرار خواهیم داد.
اعجازهای امام هادی(ع)
ماهیت فقه سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فقه سیاسی به مثابه گرایشی تخصّصی در کنار سایر گرایش های علمی فقه، در زمان گذشته به تناسب موقعیّت و شرایط و به خاطر اموری چون محدودبودن جامعه شیعی، رسمیّت نداشتن مذهب شیعه و فراگیربودن اقتضای تقیه در برابر سلاطین جائر از حجم مسائل و کیفیّت اندکی برخوردار بود، و امروزه به سبب اموری چون حجم وسیعی از مسائل مستحدثه سیاسی، اقتدار اجتماعی سیاسی فقیهان و توسعه فقه سیاسی به گستره امور اجتماعی و حکومتی، از کیفیّت و کمیّت بسیاری برخوردار شده است. اموری چون اختلاف در معنای فقه سیاسی، تمایز آن با فقه حکومتی، سطح انتظار از فقه سیاسی و حکومتی و گونه شناسی متفاوت در عرصه استنباط مسائل سیاسی، موجب ارائه قرائت های متفاوتی از فقه سیاسی با محوریّت فرد، اجتماع یا حکومت شده است. هویّت فقه سیاسی مطلوب در عصر حاضر در گرو شاخص ها و ملاک هایی است که در این تحقیق مورد عنایت قرار می گیرد.
عظمت خداوند و خُردى آفریدگان در چشم شیعیان واقعى(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقال شرحى است بر کلام معصوم علیه السلام در باب عظمت خداوند و خردى آفریدگان در چشمان شیعیان واقعى. ما حقیقت خداوند را درک نمى کنیم تنها با دیدن ویژگى هاى متعالى خود و تشبیه صفات و کمالات خداوند به آنها، البته با تنزیه صفات خداوند از جنبه هاى نقص موجود در صفات و کمالات خود، آن ویژگى ها را به خداوند نسبت مى دهیم.
یکى از راه هاى درک عظمت خداوند، تفکر درباره آثار عظمت خداوند است: خلقت موجودات، آسمان ها، زمین، کهکشان ها و... .
انسان در آغاز اسپرمى بیش نبود که آن را نیز خداوند آفرید، انسان از خود هیچ نداشت، آنچه دارد، از لطف و عنایت خداوندى است، آیا سزاوار است در برابر عظمت آفرینش و این همه نعمت هاى بى نهایت براى خود ارزشى و شأنى قایل شویم! اگر اهل بصیرت باشیم و به مخلوقات خداى سبحان توجه کنیم، باید از عظمت، ظرافت و زیبایى خلقت مدهوش شویم. به راستى شرم آور است انسان از اندامى که خداوند در اختیارش قرار داده براى انجام گناه استفاده کند.
درآمدی بر مصادیق و شاخص های گروه های مرجع در قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
قرآن کریم در کنار توجه دادن به مسئولیت های فردی و اجتماعی، از اهمیت گروه های اجتماعی نیز سخن گفته و بر تأثیر گذاری گروه ها بر افراد و سایر گروه ها و تأثیرپذیری آن ها از افراد و گروه های دیگر تأکید کرده است. در این میان، گروه های مرجع در رشد و انحطاط افراد و جوامع نقش به سزایی دارند. گروه مرجع، گروهی است که شخص آن را معیار مقایسه، داوری و تصمیم گیری دربارة عقاید و رفتار خود قرار می دهد چه در آن گروه عضو باشد و چه نباشد. در قرآن کریم نیز درباره گروه های مرجع، سخن رفته است. قرآن کریم، گروه های مرجع را به دو دستة کلی تقسیم می کند: گروه های مرجع حق و گروه های مرجع باطل و برای هر دسته ای، شاخص ها و مصادیقی را معرفی می کند تا انسان ها را در فضایی واقع بینانه قرار دهد تا بر محور عقلانیت و معنویت، نسبت به عضوشدن در هر گروهی از گروه های مرجع، تصمیم درستی بگیرند. بر این اساس، مهم ترین شاخص های گروه های مرجع حق و باطل که ماهیتی دو وجهی دارند، مورد بررسی قرار گرفت که عبارتند از: هدایت/ گمراهی، دانایی/ نادانی، بندگی خدا/ بندگی خود، عدالت/ ظلم. قرآن کریم در آیات گوناگون، این شاخص ها را در کنار یکدیگر مطرح کرده تا ضمن توجه به ارتباط میان آنان، بر انسجام و تأثیر و تأثرات آن ها بر یکدیگر به عنوان خرده سیستم های یک سامانه، در راستای تغییرات اجتماعی و فرهنگی جامعه تأکید کند. بر پایة این شاخص ها، می توان مصادیقِ «صادقین»، «صالحین» و... را در زمرة گروه های مرجع حق و مصادیقِ «مترفین»، «ملأ» و... را در دستة گروه های مرجع باطل قرار داد .
تفسیر حکومتی قیام عاشورا از دیدگاه امام خمینی
حوزه های تخصصی:
تاثیر پذیرش نظریه انقلاب نسبت در کیفیت تداخل عده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در مصادیق متعدد برای عده زن، اگر دو سبب وجود داشته باشد، محل اختلاف است که عده ها تداخل می کنند و رعایت یک عده بر زن واجب و لازم است؟ یا این که عده ها تداخل نمی کنند؟ این اختلاف ناشی از تعارض ادله است. از سوی دیگر، زمانی که بین دو دلیل، تعارض مستقری وجود داشته باشد و دلیل سومی با ورود خود این نسبت را به عموم و خصوص مطلق تغییر دهد، در کیفیت رفع تعارض نظر واحدی وجود ندارد. برخی از اصولیان، کبرای انقلاب نسبت را قبول ندارند و برخی آن را پذیرفته اند؛ برخی دیگر هم با توجه به دلیل سوم و با شرایطی آن را مورد پذیرش قرار داده اند. در این مقاله که با شیوه تحلیلی و با تکیه بر منابع دست اول فقهی و اصولی به انجام رسیده است، تبیین می شود که یکی از خاستگاه های اختلاف در احکام تداخل عده، اختلاف در پذیرش نظریه فوق می باشد؛ بدین معنی که با پذیرش نظریه و سنجش گروه اول از ادله متعارض با گروه دوم، نسبت آن با گروه سوم از ادله تغییر می کند و از تباین به عموم و خصوص مطلق تبدیل می شود و امکان تخصیص و جمع دلالی فراهم می آید.
آیا پیروی از هر آیینی مایه نجات است؟(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
گزاره های اخلاقی قرآن و چگونگی نظام مندسازی آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
گزاره های اخلاقی قرآن را می توان در قالب قضایا و جملاتی ارائه کرد که از موضوع و محمول تشکیل یافته اند. موضوع این گزاره ها، شامل ابعادِ پنج گانه وجودی انسان، یعنی بُعد معرفتی، عاطفی، ارادی، رفتاری و منش انسان است که هریک از این ابعاد، می توانند روابط چهارگانه ای را با خدا، خَلق، خود و خلقت داشته باشند. محمول این گزاره ها نیز یکی از مفاهیم و احکام هفت گانه اخلاقی «خوب» و «بد»، «باید» و «نباید»، «درست » و «نادرست »، «وظیفه یا مسئولیت»، است. در قرآن، برای این ابعاد پنج گانه و روابط چهارگانه، احکامی اخلاقی به شکل مثبت و منفی و با استفاده از یکی از مفاهیم هفت گانه اخلاقی ارائه شده است که با ترکیب آنها، می توان گزاره های اخلاقی قرآن را در شکلی نظام مند سامان داد. در این پژوهش با توجه به کمبود پژوهش های قرآنی در زمینه نظام مندسازی گزاره های اخلاقی، کوشش شده است به روش توصیفی تحلیلی، نخست این گزاره ها، معرفی شوند و سپس، چگونگی نظام مندسازی آنها توضیح داده شود. برآیند این نظام مندسازی، ارائه مدلی جدید و چهل وجهی از گزاره های اخلاقی است که مجموعه ای از نظام های خُرد و کلان را شامل می شود.