فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸٬۷۲۱ تا ۸٬۷۴۰ مورد از کل ۷۳٬۴۵۳ مورد.
۸۷۲۱.

بررسی مبانی عدالت در جرایم موجب حد از منظر آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مجازات ادله استنباط ارتکاز عقلی مصلحت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۴۰
این مقاله سعی می کند با تحقیق در آیات، روایات، دلیل عقلی و بناء عقلا راهکار مناسب جهت حل شبهات مطرح شده ارائه نماید. با توجه به اینکه احکام دائر مدار مصلحت و مفسده می باشند، پیش بینی جرایم موجب حد الزامی می باشد، زیرا نقش مجازات ها، حفظ اعتدال فرد و جامعه از طریق حفظ ارزش ها می باشد. ترجیح داشتن مصلحت نوعیه بر مصلحت شخصی، اهداف مجازات و عدالت کیفری اقتضا دارد که در حدود مانند تعزیرات، اوضاع و احوال، شرایط، زمان و مکان و ویژگی های هر یک از مجرمین در تعیین مجازات حدی به آن معنای گسترده تأثیرگذار نباشد و این موضوع با عدالت کیفری ناسازگار نیست بلکه عین عدالت است زیرا عدالت به معنای قرار دادن هر چیزی در محل خودش است. لذا ضرورت ندارد که رعایت عدالت در انواع جرایم با هم متشابه باشد؛ چراکه منظور از عدالتی که شارع مقدس به آن دستور داده است، مراعات حقوقی است که اسلام آن را به رسمیت می شناسد و منظور از پیراستگی از ظلم، دوری از پایمال نمودن حقوقی است که خداوند متعال آن ها را معتبر می خواند.
۸۷۲۲.

بررسی اصل جبران خسارت از منظر قرآن، فقه امامیه و حقوق ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خسارت مسئولیت مدنی جبران خسارت قاعده لا ضرر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۶۸
در حقوق ایران بحث از خسارات قابل جبران جزو موضوعات اختلاف برانگیز حقوق مسئولیت مدنی بوده و نظرات مختلفی در این باره ارائه شده است. این مباحث و اختلاف نظرها به خصوص با پیروزی انقلاب اسلامی و رویکرد فقهی به حقوق ابعاد جدیدی یافته است. در حقوق ما، دو روش و دیدگاه کلی درباره خسارات قابل جبران وجود دارد: از طرفی اکثر فقهای امامیه بدون آنکه بحث مستقلی را به این مقوله اختصاص دهند و قاعده ای کلی در این باره بنا نهند به مناسبت در بحث های فقهی مختلفی متعرض مسأله خسارات قابل جبران شده و در هر مقام مباحثی را مطرح نموده اند؛ در مقابل، بسیاری از حقوقدانان جدید ایرانی که علی رغم استفاده و توجه به مبانی فقهی و مباحث فقها، از روش نوینی در بحث های حقوقی استفاده می کنند، به شیوه حقوقدانان فرانسوی، به بحث کلی خسارات قابل جبران در حقوق مسئولیت مدنی پرداخته و ذیل فصل ارکان مسئولیت به مبحث ضرر و بیان مسائل پیرامون آن اشتغال ورزیده اند.
۸۷۲۳.

نمودهای زیبایی شناسی در اندیشه ابن مسکویه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابن مسکویه تجربه زیبایی شناختی زیبایی هنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۸۵
نمی توان ادعا کرد که ابن مسکویه فیلسوف قرن چهارم هجری، به طور نظام مند در آثار خود به موضوعات اساسی زیبایی شناسی و فلسفه هنر پرداخته است. با وجود این، او موضوع تجربه زیبایی شناختی و زیبایی را به عنوان یک مسئله در نظر می گیرد و معتقد است که ویژگی های اساسی تجربه زیبایی شناختی، با وحدت مرتبط هستند. وحدت، ویژگی وجود الهی است و هدف از هماهنگی، تناسب و ریتم موجود در جهان جسمانی، نزدیک شدن به این وحدت است. از نظر او، زیبایی یک مفهوم عینی است و «زیبا»، در مثلث نفس طبیعت ماده تعیین می شود. چیزی که باعث زیبایی یک شیء می شود، هماهنگی موجود بین نفسی است که منعکس کننده وجود الهی است با ماده ای که قادر به دریافت آن است. زمانی که هنرمند آنچه را که متناسب با نفس است در ماده اعمال می کند، کمال به وجود می آید. کمال همچنین محصول رابطه موجود میان نظریه و عمل است که دو حوزه مکمل به شمار می روند. ابن مسکویه در آثار خود به بررسی موسیقی و شعر نیز می پردازد. از نظر او، موسیقی نزدیک ترین تجربه به دریافت وجود الهی است. تجربه ای که از طریق موسیقی کسب می شود، نسبت به هنرهای دیگر تأثیر بیشتری بر روح دارد. از نظر او، بین موسیقی و وحدت و نظم کیهانی ارتباط وجود دارد. با وجود این، او فاصله خود را با شعر حفظ می کند؛ زیرا معتقد است که در شعر، ترفندهایی برای برانگیختن نفس به کار می رود.
۸۷۲۴.

تحلیلی اخلاقی بر «ادب دلال» با تأکید بر سیره عبادی امام سجاد (ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادب دلال سیره عبادی امام سجاد× دعا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۱ تعداد دانلود : ۱۹۲
در مفهوم شناسی «دلال» به مثابه شیوه ای در رابطه بنده با خداوند، دو برداشت ایجابی و سلبی، قابل تبیین است. در بعد سلبی، نیایشگر در دام آفاتی می افتد؛ حجاب هایی نظیر: عجب، کبر و ...؛ بعد ایجابی نیز به ظرافت ها و لطافت های مناجات باخدا اشاره دارد که نیایشگر با شیرین زبانی و ناز و کرشمه، تلاش دارد خود را هرچه بیشتر به معشوق نزدیک کند. این مقاله، به روش توصیفی تحلیلی و با جستجو در دعاهای امامان معصوم به ویژه مناجات عارفانه، امام سجاد × می کوشد، ابعاد مختلف دلال را واکاوی کند؛ نتایج این بررسی ها نشان می دهد؛ برخلاف دیدگاه برخی از محققان، که عمدتاً دلال را تنها در حوزه سلبی مورد توجه قرار داده اند، در سیره عبادی اخلاقی معصومان ^ بر بعد ایجابی تأکید زیادی شده است؛ افزون براین، می توان نمونه هایی از دلال فعلی و رفتاری را در سیره آنان جستجو کرد که دیگران به این معنا اشاره ای نکرده اند .
۸۷۲۵.

فردوسی در رسائل العشاق

نویسنده:

کلید واژه ها: رسائل العشاق و وسائل المشتاق علی بن احمد سیفی نیشابوری خوارزمشاهیان عشق عاشق معشوق نگارش نامه های عاشقانه فردوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۴۳۸
کتاب رسائل العشاق و وسائل المشتاق علی بن احمد سیفی نیشابوری، کهن ترین و نخستین آیین نامه مبسوط نگارش نامه های عاشقانه در زبان فارسی بوده و مجموعه نمونه هایی از نامه های مناسب احوال مختلف عاشق و معشوق را در برمی گیرد. به دیگر سخن، دستورالعمل و سرمشقی برای نگارش نامه های عاشقانه است که نویسنده در آن یکصد نامه عشقی زیبا با نثر فارسی مزین به اشعار ممتاز شعرای بزرگ آورده است. هر یک از نامه ها به موضوعی اختصاص دارد. نویسنده در نوشتار حاضر، کتاب مذکور را در بوته بررسی قرار داده است. در کتاب سیفی به ذکر سروده هایی از فردوسی بازمی خوریم. ازاین رو، نویسنده در بخشی از مقاله، یادکردهای سیفی از فردوسی را بیان داشته و در مقابل، برخی از ابیاتی را که در شاهنامه نیافته و یا متفاوت است را متذکر می شود.
۸۷۲۶.

واکاوی شیوه های بینشی و فکری مدیریّت زمان در سبک زندگی (با تکیه بر آیات و روایات)

کلید واژه ها: سبک زندگی سبک زندگی قرآنی زمان مدیریت زمان شیوه های بینشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۳ تعداد دانلود : ۹۵
زندگی انسان، با ویژگی های بی نظیرش، از نعمت های گرانسنگ خدای والا به شمار می آید که پیوسته در معرض نیست شدن است. از سوی دیگر، در زندگی قرآنی، مدیریّت زمان از اهمیت ویژه ای برخوردار است؛ یعنی انسانِ با ایمان برای رسیدن به آرمان های والای خویش، باید با برنامه ریزی هوشمندانه، کیفیت بهره وری از عمرش را بیش تر کند تا زودتر به مقاصد خویش برسد. بدین منظور باید انسان مؤمن مدبّر، شیوه های بینشی خاصی را سرآمد امور خویش قرار دهد؛ یعنی نوعی تغییر و دگردیسی در قلمرو اندیشه اش پدید آورد تا بتواند از زندگانی اش استفاده بهینه و بیشینه داشته باشد. نخستین کتاب غربی در باره مدیریّت زمان، اواخر دهه1950 به بازار آمد؛ ولی سال ها پیش تر، در منابع اسلامی با عناوین استفاده بهینه از عمر و فرصت های گوناگون زندگی، گاه نیز ضرورت داشتن نظم، از آن یاد شده بود. پژوهش پیش رو، با تحلیل شیوه های بینشی و فکری مدیریّت زمان در سبک زندگی قرآنی، بر اساس چیدمان منطقی و دسته بندی های استاندارد و نگارشی روان و گویا، چهار شیوه را پیشنهاد می دهد. روش پژوهش این مقاله، نقلی وحیانی(تحلیل دلالیِ متنی و فرامتنی آیات و روایات) و گردآوری داده ها به روش کتابخانه ای و با استفاده از نرم افزارهای مرتبط و داده پردازی متن مقاله، به روش توصیفی و تحلیلی است.
۸۷۲۸.

تأثیر آموزش هوش معنوی بر مسئولیت پذیری دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهر قم در سال 99- 1398(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش هوش معنوی مسئولیت پذیری دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول پایه هشتم شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۲۸۴
هدف :هدف از پژوهش حاضر تعیین اثربخشی آموزش هوش معنوی بر مسئولیت پذیری دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهر قم بوده است . روش : روش تحقیق از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش تمامی دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهر قم در سال 99-1398 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 60 دانش آموز انتخاب و به طور تصادفی در گروه های آزمایش و کنترل جایگزین شدند. برای جمع آوری اطلاعات، پرسش نامه مسئولیت پذیری نوجوانان نعمتی (1387) مورد استفاده قرار گرفت که از روایی و پایایی مطلوبی برخوردار بود. گروه آزمایش طی 10 جلسه ی 90 دقیقه ای با استفاده از بسته ی آموزشی هوش معنوی بومی شده کینگ ( king, 2008 ) که با ادبیات تربیت اسلامی انطباق داده شد، مورد آموزش قرار گرفتند. تحلیل داده ها با روش تحلیل کواریانس انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد، تفاوت بین عملکرد دانش آموزان در مسئولیت پذیری و تمامی مؤلفه های آن بجز قانونمندی در دو گروه آزمایش و کنترل معنادار است. بنابراین می توان گفت آموزش هوش معنوی سبب افزایش مسئولیت پذیری در تمامی مؤلفه های آن بجز قانونمندی در دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهر قم در سال تحصیلی 99- 1398 می شود. نتیجه گیری :مطابق با نتایج این بررسی با تمرکز بر آموزش و رشد هوش معنوی نوجوانان می توان مسئولیت پذیری آن ها را ارتقاء داد.
۸۷۲۹.

نقد نظریه لیبرالی امنیت از منظر اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت لیبرالیسم اسلام نظام بین الملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۲۶۹
لیبرالیسم با خوش بینی به سرشت انسان و نهادهای بین المللی، یکی از رهیافت های کلان در روابط بین الملل برای برقراری امنیت جهانی است. این نظریه با تکیه بر مبانی لیبرالی و تجویز راه کارهای سیاسی به دنبال اهدافی مانند آزادی، صلح و رفاه در سیاست بین الملل می باشد. این مقاله با هدف نقد نظریه لیبرالی امنیت و بیان ناکارآمدی آن در جهت ایجاد صلح و امنیت بین الملل، با روشی تبیینی و انتقادی، به تحلیل ساحت های سه گانه مبانی، اهداف و راه کارهای نظریه لیبرالی امنیت می پردازد و ناکارآمدی آن را از منظر اسلامی بررسی می کند. روند تاریخی نشان می دهد، اتخاذ مبنای فردیت انسان با هدف دستیابی به رفاه مادی از طریق نهادهای وابسته، و رویکرد ناعادلانه در اعمال راه کارها، نه تنها امنیت جهانی را محقق نکرد، بلکه موجب افزایش ستیزهای بین المللی و منطقه ای نیز گردیده است.
۸۷۳۰.

بازپژوهی حجیت اطمینان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اطمینان قطع ظن حجیت علم عادی سیره عقلا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۳۴۳
اطمینان به درجه ای از معرفت گفته می شود که به سرحد یقین فلسفی نمی رسد و در عین حال از ظنون قوی تر است. پیگیری میزان و ملاک حجیّت اطمینان به جهت اینکه اغلب معارف به حدّ و اندازه علم و یقین نمی رسند، بسیار اثرگذار و ضروری است. هرچند نصوص دینی عمل به غیر علم را منع می کنند، اما از آنجا که اساساً علم و یقین منطقی به ندرت حاصل می شود ما را به این مطلب رهنمون می سازد که مراد از علم در نصوص دینی اعم از اطمینان است. همچنین اطمینان در نظر عقلا معتبر شناخته شده و به عنوان حجت لازم الاتباع مورد امضای شرع واقع شده است؛ زیرا با اینکه عمل به اطمینان در منظر شارع بوده، نهیی از آن صورت نگرفته است. باتوجه به یافته های مذکور اطمینان، حجیت ذاتی ندارد ولی در عین حال جانشین انواع قطع اعلم از موضوعی و طریقی می شود.  
۸۷۳۱.

تعامل علمای شیعه با سایر مسلمانان در حج و حرمین شریفین(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: تعامل علمای شیعه مسلمانان حج حرمین شریفین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۴۷
علمای شیعه به عنوان پاسداران دین و مربیان و هدایتگران مردم، همواره در اندیشه تعامل سازنده با پیروان دیگر ادیان و مذاهب، به ویژه در حرمین شریفین مکه و مدینه در زمان برگزاری حج و عمره، بوده اند و مردم را نیز به سعه صدر و اخلاق نیکو با دیگران توصیه کرده اند. در این مقاله که دارای روش توصیفی تحلیلی است، شیوه رفتاری و تعامل علمای شیعه با دیگر مسلمانان در موسم حج و حرمین شریفین، مورد بررسی قرار گرفته و روشن شده است که عالمان روشن بین شیعه، ضمن آگاه ساختن پیروان مذاهب اسلامی در زمینه های مختلف، آنان را به مشترکات اعتقادی، وحدت و انسجام اجتماعی و هشیاری در برابر دسیسه های دشمنان فراخوانده، و با صدور فتواهای راهگشا در زمینه مناسک حج و ایجاد ارتباط های دوستانه با اهل سنت، از وقوع بسیاری از تنش ها و اختلافات پیشگیری کرده اند و زمینه برگزاری مسالمت آمیز حج را فراهم ساخته اند.
۸۷۳۲.

تفسیر اجتماعی آیات ربا برای فهم دلایل ممنوعیت مطلق آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیات ربا تفسیر اجتماعی تحریم مطلق ربا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۲۵۶
قرآن کریم ربا را زیاده طلبی جنون آمیز دانسته است. این فعل اقتصادی در جامعه رواج دارد و عده ای در پی یافتن راه حل های تجویز آن هستند. مفسران اجتماعی، ممنوعیت مطلق این فعل اقتصادی را استنباط کرده اند که مسئله پژوهش حاضر است. مطالعه توصیفی تحلیلی با گرایش اجتماعی در تفسیر آیات ربا نشان می دهد که ترویج نفرت و تشدید فاصله طبقاتی، تخریب نظام اقتصادی، به خطر افتادن سلامت مادی و معنوی جامعه، نابودی سرمایه های انسانی، ناهنجاری های اخلاقی، کوتاهی عمر جامعه، تضعیف دین داری و ... از پیامدهای ممنوعیت ربا است که سبب می شود، احساسات نیروهای تولیدی و نیازمندان جریحه دار و میل انتقام جویی از رباخوار در آنان بروز کند و جامعه در حال جنگ و نزاع قرار گیرد. به همین دلیل خدای متعال اصرار بر ربا و رباخواری را جنگ با خود و رسولش خوانده است.
۸۷۳۳.

بررسی فرآیند مفاهمه و مواجهه امامان شیعه(ع) با فرهنگ ایرانی

کلید واژه ها: امامان مفاهمه مواجهه فرهنگ روشن گری همگون سازی و هم جوشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۱ تعداد دانلود : ۲۱۱
مفاهمه و مواجهه فرهنگی دوسویه اسلامی با فرهنگ ایرانی طی حداقل سه قرن نخست،اسباب و زمینه های تغییر و تحول درون مایه ها و مواریث فرهنگی ایرانیان را فراهم آورد اما در این میان،نقش امامان شیعه(ع) به عنوان مهم ترین رهبران جریان های اصلی فکری- فرهنگی آن سه قرن،در مواجهه و مفاهمه با جریان تغییر مذهب و فرهنگ ایرانی ها،کاملا روشن نیست! شفاف سازی در این زمینه در گرو توجه به پیشینه و ظرفیت فرهنگ ایرانی و توجه به گوناگونی رفتار و برخورد امامان معصوم شیعه(ع)در آن است.این تحقیق بانگاه کل-نگر و با بهره گیری از شیوه توصیفی-تحلیلی به دنبال این است تا به خلاف نگاه سنتی که حیات امامان(ع) رااز منظر سیاسی و براساس قدرت حاکمان تقسیم بندی و مطالعه کرده اند، چشم اندازی نو در مطالعات میان فرهنگی ایرانی- اسلامی- شیعی پدیدآورد و بدین سان،به ایجاد تغییر در بینش وروش مطالعات مربوط به جایگاه و نقش امامان معصوم شیعه(ع) طی دوره تاریخی از سال 11 تا260 هجری کمک نماید. نتیجه آن که به خلاف رویکردرهبران سیاسی مسلمان که با تحقیر، توهین،تفضیل،تبعیض،اخذواقتباس از مواریث فرهنگ و تمدن ایرانی همراه بود،امامان(ع) موجبات تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم بر جامعه ایرانی از طریق روشنگری فکری-فرهنگی، همگون سازی فکری-رفتاری و همجوشی فرهنگی با فرهنگ ایرانی راپدیدآوردند.
۸۷۳۴.

از فقه ادله تا فقه علل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمت دلیل علت فقه مناط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۷۸
بر اساس تعریف های مرسوم، علم فقه برای بیان و تبیین احکام و ادله آنها طراحی شده و مقصود از ادله احکام مدارکی است که اثبات کند حکم مورد بحث، نظر خداوند است و مطابق اصطلاح فقها، دلیل حکم به راز و رمز صدور احکام و حکمت نهفته در صدور آن نظر ندارد و فقیه خود را به کشف این اسرار موظف نمی داند، اما گسترش روزافزون جوامع و تنوع پذیری و تکثر مسائل مورد نیاز جامعه ثابت کرده است که اکتفای به ادله، نیاز جامعه را مرتفع نمی کند و نمی توان انتظار داشت که برای هر مسئله مورد نیاز، دلیلی از ادله شرعی وجود داشته باشد و به ناچار باید برای تعیین تکلیف شرعی در موارد سکوت یا ابهام شریعت، از علت احکام شرعی مدد جست و با استفاده از علت ها، احکام موجود را به موارد دیگر تعمیم داد یا در مواردی که علت مرتفع می شود، احکام را نیز مرتفع و احکام شرعی را توسیع یا تضییق کرد و این مهم، اقتضا دارد که فقها از اکتفاء به بیان ادله دست بردارند و گامی در وادی علت شناسی نیز بگذارند. در این تحقیق کوشش می شود تا با تبیین دقیق معنای علت و ضرورت کشف و تبیین علل احکام و عوارض ناشی از علت یابی های نادرست، زمینه ساز حرکت علم فقه از بیان ادله به بیان علت ها باشد و با شناسایی روش های درست کشف علت، شالوده تأسیس فقه علل را فراهم کند و از این طریق، مددکار فقه ادله و موجب ارتقای آن باشد و از بروز عوارض ناپسند علت سازی های غیرکارشناسانه برای احکام پیشگیری کند.
۸۷۳۵.

بررسی و نقد دیدگاه های برخی فیلسوفان معاصر غرب درباره چیستی قضایای پیشین(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلید واژه ها: قضایای پیشین مفاهیم پیشین قضایای یقینی قضایای ضروری توجیه تکوین فیلسوفان غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۷ تعداد دانلود : ۱۷۶
درباره مفهوم واژه «پیشین» و به پیروی از آن، درباره واژه «پسین» و گستره مفهومی این دو، چند پرسش اساسی قابل طرح است که برخی از فیلسوفان غرب، مستقیم یا غیرمستقیم به آنها پرداخته اند. پرسش هایی از این دست که آیا مراد از «پیشین» تنها قضایای پیشین است یا مفاهیم پیشین را هم می توان در نظر گرفت؟  آیا مراد از استقلال از تجربه در معارف پیشین، استقلال از تجربه بیرونی است یا درونی، یا هر دو؟ آیا مراد از استقلال از تجربه در مقام تکوین است یا مقام توجیه، یا هر دو؟ آیا قضایای پیشین تنها قضایای یقینی و ضروری را در بر می گیرد یا قضیه غیرضروری و غیریقینی پیشین را هم می توان در نظر گرفت؟ در این مقاله پاسخ فیلسوفان غرب به این پرسش ها بررسی و نقد شده و سرانجام، نگارنده دیدگاه برگزیده خود را تبیین کرده است.
۸۷۳۶.

تحول حوزه از منظر شهید صدر

کلید واژه ها: حوزه شهید صدر تحول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۱۰
تحول حوزه از منظر شهید صدر
۸۷۳۷.

رابطه کاربرد شناختی فواصل آیات با محتوای آن(مطالعه موردی فلاح)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کاربرد شناسی بافت زبانی نظریه سرل کنش گفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۶۸
یکی از شاخه های مهم در دانش زبان شناسی، کاربردشناسی است؛ که برشناسایی منظورگوینده یا نویسنده متمرکز شده و ابزار مهم آن عناصر بافت درون زبانی و برون زبانی است. از طرفی یکی از موضوعات چالشی در دانش علوم قرآن و تفسیر، موضوع اختتام آیات و ارتباط معنایی آن ها با محتوای آیه یا سوره است، به گونه ای که گاهی جملات واحد در پایانه آیات با یک صورت در کاربردهای مختلف دارای نقش های گوناگون می گردد و هر یک مقصود متفاوتی را منتقل می کند. این پژوهش در پی آن است که با استفاده از برخی اصول و مؤلفه های دانش کاربردشناسی، به تحلیل آیات قرآن با اختتام اوصاف انسان های رستگار پرداخته و ابعاد موضوعی این آیات و تفاوت های مفهومی آن ها در سطح مراد جدی و مقصود نهایی را بر اساس نظریات آستین و سرل در خصوص نظریه کارگفت آشکار سازد. روش پژوهش بکار گرفته شده تحلیلی- توصیفی با استفاده از برخی مؤلفه های بافت درون زبان و برون زبان، یعنی روابط هم نشین و جانشین، فضای نزول، لحن کلام و مقام سخن است؛ هر کجا از این پایانه استفاده می شود موضوع تقوا، دعوت به سوی خیرات، تبعیت از حکم پیامبر و... مد نظر است.
۸۷۳۸.

تأملی بر نظریه علم حصولی پروردگار به آفریدگان پیش از آفرینش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: علم پیشین الهی صدرالمتألهین علم حضوری فیاضی علم حصولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۲۲۴
در این پژوهش به تحلیل دیدگاه استاد فیاضی پرداخته شده است. صدرالمتألهین با توجه به قاعده بسیط الحقیقه و از طریق اثبات کمالات وجودیِ موجودات ممکن در ذات حق تعالی، به تبیین علم حضوری خداوند به موجودات در مقام ذات می پردازد. استاد فیاضی معتقد است که این دیدگاه دارای اشکالاتی است. اشکال مبنایی آن است که تفسیر ملاصدرا از تشکیک وجود، مستلزم تناقض است و اشکال بنایی این است که این دیدگاه از اثبات علم خداوند به ممکنات معدوم و ممتنعات، ناتوان است. نگارنده پس از تبیین وحدت مفهومی، تشکیکی و شخصی وجود، به این نتیجه دست یافته که اشکال مبنایی مذکور وارد نبوده و استدلال صدرالمتألهین بر علم حضوری خدا، مبتنی بر وحدت تشکیکی وجود است، در حالی که اشکال مبنایی در ارتباط با وحدت شخصی وجود است. در مورد اشکالات بنایی، بیان شده که هرچند اثبات این نحوه از علم حضوری برای خداوند به لحاظ روش شناسی دارای ضعف هایی است، اما رأی نهایی صدرالمتألهین، همان علم اجمالی در عین کشف تفصیلی است که به صورت علم حضوری است. در ادامه، نظریه استاد فیاضی درباره علم حصولی پروردگار به آفریدگان قبل از آفرینش، مورد بررسی قرار گرفته است.
۸۷۳۹.

بررسی تطبیقی ادله تجرد نفس در اثبات تجرد خیالی از دیدگاه محقق طوسی و ملاصدرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجرد عقلی تجرد خیالی بقای نفس قوه خیال محقق طوسی ملاصدرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۳۶۲
یکی از دلایل اصلی برای اثبات بقای نفس، تجرد نفس است. اما در این میان، حل معضل بقای همه نفوس انسانی، منوط به تحلیل نحوه تجرد نفس و اثبات تجرد خیالی است. محقق طوسی در صدد اثبات تجرد نفس برآمده و اساساً تجرد را بعنوان دلیلی برای اثبات بقای نفس مطرح کرده است. گرچه وی اشاره یی به اثبات تجرد خیالی ندارد اما برخی از ادله ارائه شده، قابلیت اثبات تجرد خیالی را دارند. از سوی دیگر وی معتقد است نفوسی که به مرتبه تجرد عقلی نائل آیند، از تجرد خیالی نیز بهره مندند. در مقابل، ملاصدرا نیز برای حل مسئله بقای تمام نفوس، تجرد عقلی و خیالی را اثبات کرده و اساساً تلاش وی در اثبات تجرد خیالی، معطوف به اثبات بقای تمام نفوس بوده است. در این میان، برخی از ادله یی که ملاصدرا مطرح کرده، با محقق طوسی اشتراک دارد. ملاصدرا دلالت برخی از این ادله را بر تجرد خیالی تام میداند و علاوه بر آن چند دلیل مستقل در اثبات تجرد عقلی و خیالی نیز مطرح کرده است. بنابرین، ملاصدرا با اثبات اینکه قوه خیال از مراتب نفس و خود، امری مجرد است، توانسته بقای نفوسی را نیز مستدل کند که از مرتبه تجرد خیالی ارتقا نیافته اند. در نوشتار پیش رو، روشن شده است ادله یی که محقق طوسی بیان کرده، قابلیت اثبات تجرد خیالی را دارند و بر این اساس چنانکه ملاصدرا تبیین کرده است بقای همه نفوس انسانی با اثبات تجرد خیالی نفس امکانپذیر است. این امر بر اساس مبانی صدرایی بروشنی منقح است اما پیش از صدرالمتألهین و در تحقیقات محقق طوسی، تجرد خیالی را میتوان تنها در نفوسی پیگیری کرد که به مرتبه تجرد عقلی رسیده اند که این امر، توان حل بقای تمام نفوس انسانی را ندارد.
۸۷۴۰.

نقش مراقبه در مواجهه با شیوع بیماریهای مهلک

کلید واژه ها: مراقبه شیوع بیماریهای مهلک بلا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۵۳
مراقبه به معنای رعایت ادب حضور در محضر الهی است. رعایت ادب حضور در محضر الهی، در جنبه های مختلف زندگی دنیوی و اخروی تاثیر گذار است. از جمله عرصه های بروز آثار مراقبه در مواجهه با شیوع بیماریهای مهلک است. واکنش افراد در بیماریهای مهلک واگیردار، از اهمیت زیادی برخوردار است. عکس العمل صحیح در این مواقع نیاز به بینش صحیح نسبت خود و جامعه دارد. کارکرد مراقبه در جهت دهی صحیح رفتار افراد در این برهه، ضرورت پرداختن به مراقبه را روشن می نماید. این پژوهش با توصیف و تحلیل آیات و روایات در پی بررسی نقش مراقبه در مواجهه با بلایای همگانی به خصوص شیوع بیماریهای مهلک است. بر اساس پژوهش حاضر نقش مراقبه در مواجهه با شیوع بیماریهای مهلک عبارت است از: 1- مراقبه در تقویت احساس مسئولیت در مقابل دیگران تأثیرمی گذارد؛ 2-مراقبه در ایجاد روحیه ی دعا و خیر خواهی برای دیگران مؤثر است؛ 3-مراقبه در تقویت روحیه ایثار در افراد نقش دارد؛ 4-مراقبه زمینه ایجاد آرامش را برای فرد و جامعه به ویژه هنگام بحران شیوع بیماریهای مهلک، فراهم می آورد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان