مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی

مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی

مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سال نهم تابستان 1400 شماره 18 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارائه الگوی ارزشیابی موفقیت خط مشی های عمومی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آیت الله خامنه ای الگوی ارزشیابی خط مشی موفقیت خط مشی شکست خط مشی شاخص های ارزشیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۴۴
پژوهش حاضر، با دغدغه ی رفع ابهام موجود در مفاهیم ارزشیابی و موفقیت خط مشی، شکل گرفته و با هدف تعیین شاخص های موفقیت سامانه ی سیاسی جمهوری اسلامی ایران ادامه پیدا کرده است. با این فرض که در شرایط موجود، ابهام قابل توجهی در شاخص های ارزیابی وجود دارد، ابهامی که به موجب اداراکات گوناگون انواع گروه های ذی نفع از موفقیت و شکست خط مشی های عمومی یک سامانه ی سیاسی، ممکن است نوعی تنیدگی بن بست گونه را سبب ساز شده، و در نتیجه به سلب اعتماد عمومی از سامانه ی سیاسی بینجامد. پژوهش حاضر با نظرداشت این مهم، ضمن بررسی مدل های موجود ارزشیابی موفقیت خط مشی های عمومی، با رجوع به بیانات آیت الله خامنه ای، درصدد تبیین شاخص های ناظر برموفقیت عملکرد حکومت برآمده است. روش تحقیق حاضر، در قالب روش تحقیق کیفی، و با هدفی توسعه ای، سامان گرفته است. نمونه گیری نظری، راهبرد داده یابی پژوهش بوده و تحلیل محتوای قیاسی و تحلیل مضمون، راهبرد های داده کاوی این پژوهش بوده اند. در مرحله اعتباریابی نیز از روش مقایسه های مستمر و رجوع به خبرگان (19 نفر) در قالب روش دلفی فازی بهره گرفته شده است. در نهایت 126 مؤلفه مورد اجماع قرار گرفت؛ که در قالب چهار مضمون کلی پیامدهای سیاسی (27 مؤلفه)، پیامدهای توزیعی (16 مؤلفه)، فراگرد (31 مؤلفه)، و اهداف (52 مؤلفه) دسته بندی شده است.
۲.

مقدمات و الزامات ایجاد تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمدن تمدن نوین اسلامی مقدمات الزامات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۱ تعداد دانلود : ۲۸۵
مقدمات و الزامات ایجاد تمدن نوین اسلامی چکیده: دین اسلام دین تمدن سازی است. مقدمات و الزامات لازم برای بازسازی و شکوفایی تمدن اسلامی در منابع اسلامی موجود است، ولی استخراج و کاربست آنها برای ایجاد، بازسازی و شکوفایی تمدن اسلامی بایستی مورد مطالعه مجدد قرار گیرد تا با دریافت های نو به جامعه عرضه شود. این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی به دنبال پاسخ به این پرسش است که مقدمات و الزامات ایجاد تمدن نوین اسلامی کدامند؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که مقدمات ایجاد و شکوفایی تمدن اسلامی بر اساس سه مؤلفه سامان یافته است: جامعه، حکومت و رهبری صالح و جامع الشرایط. الزامات ایجاد تمدن نوین اسلامی نیز هفت مورد هستند که عبارتند از: خودباوری و عزتمندی در جامعه، تقویت اراده اجتماعی، آرمان گرایی و آرمان خواهی جامعه، استقامت، داشتن محیط امن، ارزشمند بودن کار و مبادله معرفتی با دیگر جوامع و ملل مورد بررسی قرار گرفته است.
۳.

نقش مشارکت اجتماعی شهروندان در حمایت از تولید ملی؛ گامی در جهت تبیین عملی بیانات مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشارکت اجتماعی مشارکت حمایتی حمایت شهروندان از تولیدات ملی شبکه های حمایتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱ تعداد دانلود : ۲۸۳
در شرایط تحریم های اقتصادی بر علیه ایران،حمایت شهروندان از تولید ملی نیازمند زمینه های اجتماعی است که باید مورد توجه قرار گیرد.فرمایشات مقام معظم رهبری بهترین راهکار برای خروج از بن بسط اقتصادی است.در این تحقیق به بررسی رابطه بین انواع مشارکت های مردمی بر حمایت شهروندان از تولید ملی پرداخته ایم .جامعه آماری تحقیق،جمعیت 15 ساله و بالاتر شهر کرمان و تعداد نمونه تحقیق برابر با 400 نفر می باشد که با استفاده از روش های تلفیقی نمونه گیری خوشه ای،طبقه بندی شده متناسب با جنس و سن و سیستماتیک،استفاده شده است.چارچوب نظری تحقیق با تلفیق نظریات اقتصادی و جامعه شناسی همراه بوده و از نظریات رومر و جونز استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که حمایت شهروندان از تولیدات ملی، تحت تاثیر مشارکت اجتماعی،هویت حمایتی،شبکه های مجازی و مشارکت حمایتی قرار دارد.این رابطه به گونه ای است که هویت حمایتی بیشترین تاثیر(در حدود 30/0)را بر حمایت شهروندان از تولید ملی دارد.این امر درحالی است که این متغیر خود تحت تاثیر اثر شبکه های حمایتی مجازی(تاثیری در حدود 14/0) است.دیگر نتایج تحقیق حاکی از آن است که مذهب و عقاید و باورهای دینی شهروندان مبتنی بر اسلام ناب محمدی،مهمترین عامل ایجاد گرایشات مشارکتی در جهت حمایت از تولید ملی محسوب می شود.
۴.

حقوق همبستگی از منظر سند الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حقوق همبستگی سند الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت حقوق بشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۷۷
پیشرفت به مفهوم رشد همه جانبه و تدریجی بخشهای مختلف جامعه از بعد مادی ومعنوی رسیدن به وضعیت مطلوب می باشد که ابعاد مختلف این پیشرفت باید در یک سند بلند مدت و دقیق مشخص و برنامه ریزی شود و به عنوان یک سند بالادستی مورد تاکید قرارگیرد.سند الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت نیز بر این اساس درحال تدوین می باشدکه برای 50 سال آینده کشور برنامه ریزی می کند.این مقاله به دنبال پاسخ به این سوال است که آیا تدوین حقوق همبستگی درسند الگوی ایرانی اسلامی پیشرفت ضرورت دارد؟همچنین این فرضیه مطرح می شود که با توجه به ضرورت ارتباط با جامعه بین المللی برای رسیدن به پیشرفت درعصرکنونی،مشخص شدن جایگاه حقوق همبستگی درمهمترین سند پیشرفت کشور ضرورتی انکار ناپذیر می باشد.در نتیجه تدوین این مفاهیم درسند موجب شفاف سازی ارتباط جمهوری اسلامی ایران باکشورهای اسلامی وجامعه بین المللی شده که اسناد زیر بخشی نیز برنامه ریزی دقیقی در این زمینه می توانند انجام دهندو پیشرفت در مفهوم ایرانی اسلامی محقق شود.
۵.

نقش سازمان های مردم نهاد در مدیریت فرهنگی شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت فرهنگی شهرداری تهران سازمان های مردم نهاد مدیریت شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۶۱
امروزه پیچیدگی روز افزون زندگی و کاهش توان مدیریت فرهنگی در حل مسائل شهری مورد چالش جدی قرار گرفته است و اعمال مدیریت فرهنگی با مشارکت سازمان های مردم نهاد و استفاده از الگوهای اسلامی ایرانی می تواند جامعه را از مرحله محدود و نامتناسب عبور دهد. لذا این پژوهش با هدف بررسی نقش سازمان های مردم نهاد در مدیریت فرهنگی شهرداری تهران صورت پذیرفت. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا از نوع پژوهش های توصیفی از شاخه همبستگی است. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته حاوی 15 سوال بود که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. اطلاعات مورد نیاز از طریق تکمیل پرسشنامه با استفاده از روش نمونه گیری سیستماتیک هدفمند، از 150 نفر از مدیران عامل یا مدیران ارشد سازمان های مردم نهاد در سال 1399 جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار Smart PLS و روش مدل یابی معادلات ساختاری و رویکرد حداقل مربعات جزئی انجام شد. نتایج نشان داد، فعالیت های سازمان های مردم نهاد و ابعاد آن تأثیر مثبت و معناداری بر عملکرد مدیریت فرهنگی شهرداری تهران دارد. بیشترین تأثیر فعالیت سمن ها بر بعد مطالعات اجتماعی و فرهنگی و سپس آموزش شهروندی بوده است. کمترین تأثیر سمن ها نیز بر بعد برنامه ریزی فرهنگی بوده است. با توجه به نتایج، همکاری بهتر با دانشجویان و اساتید دانشگاهی به منظور چاپ کتب علمی اثربخش و کاربردی و تولید محتواهای فرهنگی در فضای مجازی و همکاری با اشخاص برجسته در رسانه های اجتماعی به مدیران و برنامه ریزان این عرصه پیشنهاد شد.
۶.

ارائه مدل رهبری هوشمند اسلامی ایرانی با رویکرد قدرت نرم در سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل رهبری هوشمند اسلامی ایرانی رویکرد قدرت نرم سازمانهای دولتی سیستان و بلوچستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۱۹
تحقیق حاضر با هدف ارائه الگوی رهبری هوشمند اسلامی ایرانی مبتنی بر قدرت نرم در سازمان های دولتی منتخب استان سیستان و بلوچستان انجام شد. دراین پژوهش سعی شده است ضمن حرکت در مرزهای دانش علم مدیریت و رهبری با تکیه برفرهنگ غنی اسلامی ایرانی ،الگویی بومی ،جامع و به روز ارائه گردد.پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت گردآوری داده ها آمیخته (کیفی – کمی) با رویکرد اکتشافی متوالی است. جامعه آماری این تحقیق در بخش کیفی شامل خبرگان و در بخش کمی 200 نفر از مدیران سازمان های دولتی منتخب استان سیستان و بلوچستان بوده است که با استفاده از شیوه نمونه گیری هدفمند در بخش کیفی تعداد 20خبره و به روش تصادفی طبقه ای در بخش کمی 132 نفر از مدیران سازمان های دولتی منتخب استان سیستان و بلوچستان به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. پژوهشگر در بخش کیفی پژوهش ابتدا با مصاحبه با خبرگان و اسناد موجود شاخص های الگوی رهبری هوشمندایرانی اسلامی مبتنی بر قدرت نرم در سازمان های دولتی را از روش تحلیل تم احصا نمود. خروجی این مرحله شناسایی 102 شاخص در قالب 17 مولفه اصلی و 28 ریز مولفه بود. بر اساس نظرات خبرگان و تجزیه و تحلیل های صورت گرفته، مدل رهبری هوشمندایرانی اسلامی مبتنی بر قدرت نرم احصاء و پرسشنامه پژوهش جهت استفاده در بخش کمی طراحی گردید. نتایج تحلیل داده های پژوهش نشان داد ، عوامل علی و زمینه ای رهبری هوشمند بر قدرت نرم در سازمان های دولتی تاثیر ندارد، اما عوامل ساختاری رهبری هوشمند بر قدرت نرم تاثیر دارد.
۷.

علم جامعه شناسی در ایران از منظر جامعه شناسان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: علوم اجتماعی بومی گرایی علم دینی پوزیتیویست پست مدرن اصول منطقی - معرفتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۴ تعداد دانلود : ۲۹۵
این مقاله در چارچوب «جامعه شناسی جامعه شناسی»، به بررسی خودانتقادی های جامعه شناسان ایرانی در مورد وضعیت علم جامعه شناسی در ایران اختصاص دارد. برای این کار، با بهره گیری از ایده مرتون، جامعه شناسی در ایران به مثابه یک «اجتماع علمی» شناسایی شده، همچنین داده های این پژوهش با مراجعه به آراء و نظرات خودِ جامعه شناسان ایرانی گردآوری شده است. در این پژوهش از روش تحلیل کیفی تلخیصی برای تحلیل خودانتقادی های درونی متون استفاده می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد که فقدان مساله محوری، پوزیتیویسم محوری، فقدان چارچوب نظری، عدم زیست اندیشمندان در جامع ایرانی و بی ارتباطی با جامعه مدنی و قصور عاملان علوم اجتماعی از سوی جامعه شناسان ایرانی به عنوان مشکلات اصلی این علم در ایران معرفی شده است. همچنین برخی نبود استقلال و آزادی و غیربومی بودن را از دیگر مشکلات این علم در ایران می دانند. این مقاله با رجوع به الگوی تحلیلی ترنر در مورد وضع جامعه شناسی در آمریکا نشان می دهد که این ویژگی ها به بعد هنجاری هرگونه فعالیت در اجتماع علمی جامعه شناسی در ایران بدل شد و عبور از این شرایط هنجارین، نیازمند پیوند مجدد اجتماع علمی جامعه شناسی در ایران با نوع زیست خاصِ جامعه ایران و مشارکت در برنامه های اصلاح اجتماعی است.
۸.

جامعه شناسی کار؛ پژوهشی کیفی پیرامون معنای اجتماعی کار نزد کارکنان پژوهشگاه رویان جهاد دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کار معنا معنای اجتماعی معنای اجتماعی کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۹۳
مقاله حاضر با هدفِ ارائه معنایِ اجتماعی «کار» نزدِ کارکنان پژوهشگاه رویان درصددِ پاسخگویی به این سؤال می باشد که: «کار» نزدِ کارکنان پژوهشگاه رویان چه معنایی داشته و پدیده مرکزی، مقوله هسته و مقولات محوری و عمده پیرامون معنایِ «کار» نزدِ کارکنان پژوهشگاه رویان کدامها هستند؟ روش به کاربسته با توجه به مسئله و سؤال پژوهش؛ همچنین استراتژی اتخاذ شده، گرندد تئوری یا نظریه برپایه بوده و جمع آوری اطلاعات نیز از طریق تکنیک مصاحبه عمیق صورت گرفته است. «کار» در پژوهشگاه رویان؛ در قالب دو فرآیند «فعّالیّت های علمی» و «فعّالیّت های اجرایی» به صورت همزمان و به موازات هم در جریان بوده و در مواجهه با زمینه ها؛ معانی متفاوت هفت گانه پیدا می کند. در سطح اوّل یا در بُعد ارگانیستی، «کار» معنی «فعّالیّت»؛ در سطح دوّم یا خانواده معنی «معیشت»؛ در سطح سوّم یا بعد اجتماعی «کار» معنی «خدمت»؛ در بُعد سازمانی و در سطح چهارم «کار» معنی اعتلای سازمان و انجام «مأموریت»؛ در بعد ملّی و در سطح پنجم «کار» معنی «جسارت»؛ در زمینه بین المللی و در سطح ششم «کار» معنی «عزّت»؛ و در آخرین سطح یا بُعد معنوی؛ «کار» معنی «عبادت» می دهد. در تمامی سطوح هفت گانه، «کار» معنیِ رفع نیازی اساسی می دهد. پدیده مرکزیِ برآمده از داده ها «رویش مبارک» می باشد؛ که هم وجه تقدّس و تبّرک دارد و هم حکایت از حرکت و رشد می باشد. این دو وجه چنان در هم تنیده اند که تصور یکی بدون دیگری معنی ندارد.
۹.

ساخت و بررسی پایایی و روایی پرسشنامه مدیریت منابع انسانی پایدار کشور جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: منابع انسانی پایایی روائی نتایج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۱۹۷
در پاسخ به تغییرات اقتصادی، محیطی و فناوری در دهه های اخیر، تحقیقات در نظریه های توسعه پایدار به سمت انطباق با مدیریت منابع انسانی و ایجاد یک مدیریت منابع انسانی پایدار متمایل شده است؛ بااین وجود ابزار استانداردی برای اندازه-گیری شاخص های مدیریت منابع انسانی پایدار وجود ندارد. تحقیق حاضر از نوع مطالعات ترکیبی متوالی اکتشافی است. شرکت کنندگان بخش کیفی به روش هدفمند انتخاب شدند و پس ازمصاحبه با 16 نفر، اشباع داده ها حاصل شد. مقوله ها از طریق مصاحبه و مطالعه ادبیات، شناسایی و کدگذاری و بر اساس آن پرسشنامه ای با 60 گویه طراحی شد. برای تعیین روایی محتوای پرسشنامه از نظر پانزده متخصص استفاده شد. روایی سازه و تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیل عاملی اکتشافی وتحلیل عاملی تأییدی به دست آمد. میزان پایایی پرسشنامه از طریق آزمون آلفای کرونباخ و آزمون مجدد محاسبه شد. نتایج نشان داد که همه سوالات با مولفه خود بار عاملی مناسبی دارند. نتایج تحلیل، نشانگر برازش مطلوب مدل طراحی شده با داده های تجربی بود و روایی سازه ی مدیریت منابع انسانی پایدار هم در سطح سوالات و هم در سطح مولفه ها تأیید شد. نتایج به دست آمده نشان داد که شاخص های برازش مدل در دامنه مورد قبول قرار دارند. همچنین نتایج تحلیل عاملی تأییدی بیانگر این است که داده های پژوهش با ساختار عاملی برازش دارد. پرسشنامه مدیریت منابع انسانی پایدار با روائی بالا، ابزاری است که برای کاربرد در پژوهش های آموزشی و مدیریتی، دارای اعتبار است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۲۸