فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۴٬۳۲۳ مورد.
۱.

بازار تن فروشی خیابانی زنان در کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تهران روسپیگری خیابانی بازار تن فروشی زنان درآمد و هزینه روسپیگری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی اجتماعی
  3. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی جنسی
  4. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف
  5. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد اشتغال
  6. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت بهداشت جسمی و جنسی
  7. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
تعداد بازدید : ۱۴۹۹۷۷ تعداد دانلود : ۱۸۲۲۱
شناخت کامل بازار فعالیت های غیرقانونی از جمله تن فروشی دشوار و در مواردی ناممکن است. در عین حال، بدون شناخت ویژگی های بازار پدیده ای مثل تن فروشی نمی توان سیاست های مداخله ای برای پیشگیری، کنترل، یا کاهش آن را طراحی کرد. جامعة آماری پژوهش زنانی هستند که در مناطق 22گانة شهر تهران تن فروشی می کردند. یافته های پژوهش نشان می دهد در بازار تن فروشی تقریباً مثل هر بازار دیگری قواعد عرضه و تقاضا تأثیرگذار و تعیین کنندة بسیاری از عوامل اند، اگرچه توضیح دهندة اصلی ترین علت ها و آثار نیستند. بررسی اجزای درآمد و نوبت های کار روسپیان نشان داد عواملی مثل 1. هزینه ها 2. سن فعلی 3. محل جلب مشتری 4. نرخ هرنوبت رابطة جنسی (عادی) 5. شمار مشتریان و 6. تجربه بر درآمد حاصل از تن فروشی آثار معناداری دارند. یافته ها نشان می دهد الگوی غالب فعالیت روسپیگری خیابانی در ایران، کار فردی است و به معنای اقتصادی ""بازار"" روسپیگری در این بخش کاملاً شکل نگرفته است. پایین بودن نرخ رشد درآمدها به نسبت تورم، عدم توسعه و سازماندهی و تنوع بخشی به فعالیت ها، پایین بودن قاچاق انسان (زنان خارجی) برای روسپیگری به ایران و عدم امکان و اطمینان سرمایه گذاری مانع شکل گیری بازار تن فروشی مشابه دیگر کشورها شده است. سن ورود به روسپیگری در ایران بین 16 تا 22 سال و بالاتر از معیار جهانی است. همچنین بررسی برخی عوامل بازار از جمله توزیع مکانی و زمانی فعالیت، تعداد متقاضیان، درآمد و هزینه ها و دیگر موارد و مقایسة آن ها با یافته های مطالعات جهانی نشان می دهند که به لحاظ جغرافیایی بازار روسپیگری در شهر تهران در محل های فعالیت تقریباً متمرکز و در مسیر خیابان های اصلی شهر است و از این لحاظ با الگوهای جهانی مشابهت دارد. روزهای پرکار هفته در ایران هم مثل بیشتر تحقیقات مشابه در دیگر کشورها، روزهای پایانی هفته عنوان شده است. اما میزان تقاضا، درآمدها و هزینه ها الگوی متفاوتی دارند. یافته های این تحقیق بر فقرزدایی، به عنوان راهبردی پایدار در کنترل آسیب های اجتماعی و از جمله روسپیگری، تأکید دارد و غفلت از آن را تهدیدی برای شکل گیری و توسعة بازارهای غیرقانونی می داند.
۲.

مکتب فرانکفورت و نظریه انتقادی (آراء و نظریه ها)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: فردیت نظریه انتقادی صنعت فرهنگ مکتب فرانکفورت دیالکتیک سلطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۹۷۴ تعداد دانلود : ۱۶۵۶۰
مکتب فرانکفورت توسط ماکس هورکهایمر در دانشگاه فرانکفورت بنیان گذاری شد و باعث مطرح شدن چهره های برجسته ای هم چون تئودور آدورنو، هربرت مارکوزه و والتر بنیامین و ... در جهان گردیده است. گرایش کلی طرف داران این مکتب، مارکسیسم بود. مکتب انتقادى در برگیرنده انتقاد از جامعه و نیز نظام هاى گوناگون معرفتی است و هدف نهایى آن افشاى دقیق تر ماهیت جامعه است. انتقادهاى عمده آن عبارتنداز: الف) انتقاد به نظریه مارکسیستى ب) انتقادهایى به اثبات گرایى ج) انتقادهایى از جامعه شناسى د) انتقاد از جامعه نوین. نظریه انتقادى نیز محصول گروهى از نئومارکسیست هاى آلمانى این مکتب است که از حالت نظریه مارکسیستى به ویژه از گرایش آن به جبرگرایى اقتصادى دل ِ خوشى نداشتند.این نظریه بیشتر از انتقادهایى ساخته شده است که از جنبه هاى گوناگون زندگى اجتماعى و فکری به عمل آمده است. این نظریه از کار «مارکس» الهام گرفته و هدف اصلی نظریه انتقادی نشان دادن روابط قدرت در چارچوب پدیده های فرهنگی است. مقاله حاضر با نگاهی اجمالی به مکتب فرانکفورت و نظریه اجتماعی از طریق روش اسنادی به این مکتب پرداخته است
۳.

علوم اجتماعی و علوم طبیعی؛ شباهت ها و تفاوت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: علوم اجتماعی موضوع روش پیش بینی قوانین تبیین هدف علوم طبیعی آزمایش

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی روش شناسی در علوم اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم انسانی روش شناسی علوم انسانی و طبیعی روش شناسی های حوزه علوم انسانی در مقایسه با دیگر منابع تولید داده
تعداد بازدید : ۳۰۱۶۴ تعداد دانلود : ۲۷۷۸
در فلسفة علوم اجتماعی، عده ای بر شباهت علوم اجتماعی و طبیعی، از حیث موضوع و روش و هدف تأکید دارند و عده ای دیگر به تفاوت های بنیادین میان آنها، در این جنبه ها قائل اند. مهم ترین استدلال های دو دسته برای ادعاهای خود، فهرست وار در این مقاله آمده است. از جمله موضوعات مورد اختلاف که در اینجا بیان شده است، میتوان به آزمایشی بودن یا نبودن علوم اجتماعی، وجود داشتن یا نداشتن قوانین کلی در علوم اجتماعی، و تفاوت های پیش بینی و تبیین در علوم طبیعی و علوم اجتماعی اشاره کرد. آیا موضوعات مورد مطالعه در علوم اجتماعی، ویژگیهای منحصر به فردی مانند معنادار بودن دارند که آنها را به لحاظ ماهیتی، از پدیده های مورد مطالعه در علوم طبیعی متمایز کند؟ آیا از روش های به کار رفته در علوم طبیعی که کارامدی خود را در حیطة مطالعة پدیده های فیزیکی و زیستی نشان داده اند، میتوانیم در مطالعة پدیده های اجتماعی استفاده کنیم؟ اگر پاسخ مثبت است، آیا باید چنین کنیم؟ یا میتوان اهداف متفاوتی، در دو حیطة علوم اجتماعی و طبیعی در نظر گرفت که مانع این کار شود؟ مقالة حاضر به پاسخ های متفاوتی که اشاره میکند در ادبیات فلسفة علوم اجتماعی، به این پرسش ها داده شده است.
۴.

بررسی مفهوم امنیت زیست محیطی با نگاهی به چالش های امنیت زیست محیطی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران چالش ها امنیت زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی زیستی محیط شناسی
تعداد بازدید : ۲۳۰۳۷ تعداد دانلود : ۳۰۷۷
در رویکرد نوین جهانی به موضوع امنیت، تهدیداتی که ناپایداری، تخریب، توزیع نامناسب و محدودیت در برخی منابع زیست محیطی می تواند بر حوزه امنیت ملی کشورها ایجاد نماید از جایگاه و اولویتی ویژه برخوردار است. بر همین مبنا، با توجه به پیامدهای گسترده و اجتناب ناپذیر چالش های زیست محیطی و اولویت پیشگیری در مسائل امنیتی، شناسایی نقاط آسیب پذیر و تأثیراتی که این چالش ها بر امنیت ملی کشورها دارد، به منظور جلوگیری از تبدیل شدن آنها به بحران، ضروری می نماید. از همین رو پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال برآمده است که مهم ترین چالش های زیست محیطی ایران کدامند؟ و از میان آنها کدامیک به لحاظ حیاتی بودن از اولویت بیشتری برخوردارند؟ در همین راستا فرضیه مقاله پیش رو عبارت است از این که با نگرش توسیع مفهومی و تکثر در ابعاد امنیت، جمهوری اسلامی ایران با تهدیدات گوناگونی روبه رو است که در این میان تهدیدات زیست محیطی از اولویت و پیچیدگی خاصی برخوردار است. از این رو در رابطه با امنیت زیست محیطی ایران دو نکته مهم باید مورد توجه قرارگیرد؛ اول، تفهیم و قبول معنای گسترده از امنیت به گونه ای که تهدیدات زیست محیطی را نیز در برگیرد. دوم، شناسایی عوامل محیطی و پیشران تغییرات زیست محیطی مؤثر بر امنیت ایران است. به همین منظور در مقاله پیش رو با استفاده از روش دلفی و مصاحبه های نیمه ساختاریافته مهم ترین چالش های مؤثر بر امنیت زیست محیطی ایران جمع آوری، تدوین و اولویت بندی شده اند. و در نتیجه پس از تعیین وزن نسبی از میان 15 معیار حاضر، به نظر می رسد مسائل مرتبط با بحران بی آبی و آلودگی هوا به لحاظ شرایط بحرانی و ابعاد امنیتی آن، اهمیت فوری و حیاتی دارند. بنابراین آنچه به مقاله حاضر ضرورت می بخشد، اولویت یافتن و دارای جایگاه شدن امنیت زیست محیطی و شناسایی دسته ای از اساسی ترین چالش های زیست محیطی پیش روی جمهوری اسلامی ایران در حال حاضر است.
۶.

بازخوانی نظری مفهوم «هویت»

نویسنده:

کلید واژه ها: هویت هویت ملی هویت جمعی هویت فردی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ فلسفه تاریخ مباحث نظری
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...)
تعداد بازدید : ۲۱۲۶۹ تعداد دانلود : ۱۰۳۲۶
پرسش از هویت یکی از مهم ترین و در عین حال چالش بر انگیزترین پرسش ها در حوزه علوم انسانی است. این منازعه در عرصه های مختلف مباحث هویت مطرح است: اینکه هویت چیست؟ چگونه شکل می گیرد؟ از چه عناصر و مولفه هایی تشکیل شده است؟ ذاتی (طبیعی) است یا عرضی (مصنوعی)؟ ثابت است یا متغیر؟ چه سطوحی دارد؟ نسبت این سطوح با یکدیگر چیست؟ و غیره. در جهان امروز مسأله هویت جدی تر از گذشته مطرح گشته و یکی از مهم ترین مسائل جوامع امروزی را در بر می گیرد. امروزه تکاپوی جوامع در شناسایی عناصر و مولفه های هویتی خود بیشتر شده است، به طوری که برخی از جوامع قدرتمند با در اختیار گرفتن رسانه های جمعی و ارتباطی در صدد اشاعه این عناصر بر جوامع ضعیف تر هستند. طبیعتا جامعه ای که نسبت به هویت خویش و مولفه های آن آگاه نبوده در برابر این جوامع قدرتمند رنگ می بازد و بحران های هویتی گریبانگیر آن خواهد شد. این جستار فرصتی برای نگارنده است تا به بررسی مسأله هویت و مبادی و مبانی آن بپردازد که کمتر مورد توجه تاریخ نگاران قرار گرفته است.
۸.

نظریه تدا اسکاچپول و انقلاب اسلامی ایران

کلید واژه ها: دولت بحران سیاسی نوسازی انقلاب ساختارهای اجتماعی طبقه دهقان طبقه زمیندار شورش دهقانی مازاد برای نوسازی نظام کشاورزی فشارهای بین‏المللی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی منابع وکلیات
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی انقلاب
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی فقه سیاسی ولایت فقیه انقلاب و نظام جمهوری اسلامی
تعداد بازدید : ۲۱۰۰۰
سؤال اصلی این مقاله آن است که آیا نظریه اسکاچپول توانایی تبیین انقلاب ایران را دارد. در پاسخ به این سؤال بخش اول این مقاله به طور تفصیلی به طرح نظریه اسکاچپول می‏پردازد و در بخش دوم توانایی تبیین‏گری نظریه اسکاچپول در مورد انقلاب ایران آزمون شده است. برای این کار از متغیرهای اصلی نظریه اسکاچپول استفاده شده است. این متغیرها عبارتند از: وجود ارزش مازاد، نوع نظام کشاورزی، بعد دیوان سالاری، میزان قدرت سیاسی طبقه زمیندار، میزان فشارهای بین‏المللی و توانایی انقلابی دهقانان ایرانی. همان‏گونه که خود اسکاچپول نیز اذعان داشته است نظریه وی بدون جرح و تعدیلهای لازم قابلیت تبیین انقلاب ایران را ندارد. در ادامه جرح و تعدیلهایی را که اسکاچپول در مقاله‏اش به آنها اشاره دارد، مطرح شده و در پایان آرا و نظریات اسکاچپول درباره انقلاب ایران نقد و بررسی شده است.
۹.

بررسی عوامل موثر بر گرایش زوجین به طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طلاق آسیب های اجتماعی گرایش به طلاق آسیب شناسی خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۱۴
هدف این مقاله بررسی عوامل موثر بر گرایش زوجین به طلاق (مطالعه موردی شهرستان داراب) است. چارچوب نظری این پژوهش، ترکیبی از نظریه های جامعه شناسی خانواده و انحرافات اجتماعی است که از نظریه های مبادله، توسعه خانواده، نظام ها، نقش ها و نظریه شبکه ای در قسمت نظریه های جامعه شناسی خانواده و از نظریه های دورکیم و مرتن در قسمت انحرافات اجتماعی استفاده شده است. روش جمع آوری داده ها، پیمایشی است و از تکنیک پرسشنامه همراه با مصاحبه حضوری برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق متشکل از 150 نفر 115) نفر زن و 35 نفر مرد) است که در شش ماهه دوم سال 1380 طلاق داده یا به دادگستری شهرستان مراجعه کرده و دادخواست طلاق داده بودند. تجزیه و تحلیل داده ها در دو سطح توصیفی و استنباطی انجام شد و مهم ترین نتایج به شرح ذیل است: در تحلیل رگرسیون چند متغیره، در معادله پیش بینی گرایش به طلاق زنان، متغیرهای مدت شناخت، اختلاف سن و مدت زندگی مشترک توانستند 64 درصد از واریانس متغیر وابسته را پیش بینی کنند و برای مردان، سه متغیر مدت شناخت، اختلاف سن و تعداد فرزندان توانستند 77 درصد از تغییرات را پیش بینی کنند.
۱۰.

روش های تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه

کلید واژه ها: تفسیر تحلیل ساختار مصاحبه داده تجزیه کمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۰۰۴ تعداد دانلود : ۲۲۸۲۱
در عرصة پژوهش، محققان برای بررسی دیدگاه های افراد در پژوهش های پیمایشی و انواع پژوهش های کیفی، از مصاحبه استفاده می کنند. با طرح انتقادات دربارة به کارگیری رویکرد کمیّ در تحقیقات تربیتی و گسترش توجه به پژوهش های کیفی و پژوهش های تلفیقی، به مصاحبه بیش از پیش توجه شده است. به کارگیری مصاحبه به منظور دستیابی به نتایجی که از قابلیت اعتماد مناسبی برخوردار باشد، نیازمند آشنایی با روش های انجام مصاحبه و داشتن مهارت در تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از این طریق است. مقالة حاضر به معرفی روش های تجزیه و تحلیل داده های مصاحبه شامل تحلیل کمّی، ساختاری و تفسیری پرداخته است. در تحلیل کمی متن نوشتاری مصاحبه ها رمزگذاری و شمارش می شود و با استفاده از روش های آماری تحلیل می گردد. در تحلیل ساختاری متن نوشتاری، بر حسب تعداد واژه ها، اصطلاحات و مفاهیم و میزان تکرار آنها شمارش و تحلیل می شود. در تحلیل تفسیری، پژوهشگر در صدد است تا پیام های نهفته در متن نوشتاری مصاحبه را آشکار سازد و براساس آن، نظریة از قبل تعیین شده ای را توسعه دهد یا نظریة زمینه ای را ارائه دهد.
۱۳.

مشکلات اجتماعی در اولویت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روش دلفی مشکلات اجتماعی اولویت بندی مشکلات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۰۰
"به دلیل گستردگی، تنوع و فقدان طبقه بندی مشخص و مورد توافق درباره مشکلات اجتماعی برای تدوین هر برنامه مداخله اولویت بندی آن ها امری اجتناب ناپذیر می باشد. این مقاله نتایج حاصل از طرح پژوهشی در این زمینه را ارایه می دهد. این پژوهش با استفاده از روش دلفی انجام شده و در آن نظرات 41 نفر از مدیران،‌ کارشناسان و صاحبنظران درباره مشکلات اجتماعی در اولویت در چهار مرحله جمع بندی شده است. بر اساس نتایج حاصله از دیدگاه اعضای دلفی پانزده مشکل در اولویت مشکلات اجتماعی ایران قرار دارند که عبارت اند از اعتیاد، بیکاری، خشونت، بی اعتمادی اجتماعی، فقر اقتصادی، فساد، تبعیض اجتماعی، بی عدالتی در برخورداری از قدرت، نزول ارزش ها، افزایش میزان جرایم، سیاست های اقتصادی، معضل ترافیک، مسایل آموزش و پرورش،‌ عدم رعایت حقوق شهروندی و نابرابری در اجرای قانون. در میان این مشکلات نیز اعتیاد، بیکاری،‌ خشونت، بی اعتمادی، فقر و فساد در اولویت بالاتری در مقایسه با دیگر مشکلات قرار دارند. مقایسه یافته های این پژوهش و مطالعات مشابه حاکی از در اولویت قرار داشتن اعتیاد و بیکاری نسبت به دیگر مشکلات است. "
۱۴.

تحلیل محتوای کتاب های درسی دوره ابتدایی بر حسب سازه الگوی مصرف

کلید واژه ها: تحلیل محتوا الگوی مصرف کتاب های دوره ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۱۰ تعداد دانلود : ۷۳۸۹
کتاب درسی یکی از مهمترین مراجع و منابع یادگیری دانش آموزان در نظام های آموزشی محسوب می شود، در نظام آموزشی کشور ما نیز این منبع یادگیری دارای نقش مهمی است. به سبب نقش محتوای درسی در اطلاع رسانی، آموزش و ترویج فرهنگ صحیح مصرف از یک سو و تاکیدهای فراوان آموزه های دینی بر الگوی صحیح مصرف از سوی دیگر، در این پژوهش که مبنای نگارش مقاله حاضر است، محتوای کتب دوره ابتدایی از نظر پرداختن به سازه الگوی مصرف و مؤلفه های آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. مهم ترین سؤال این پژوهش، این است که محتوای کتابهای درسی دوره ابتدایی تا چه میزان به سازه الگوی مصرف و مؤلفه های آن توجه کرده است؟ ابزار پژوهش دارای 9 مؤلفه می باشد و پایایی آن بر اساس نسبت مؤلفه های مورد توافق به کل مؤلفه ها برابر 59/92 می باشد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمی و کیفی است. یافته های پژوهش نشان میدهدکه بیشترین فراوانی مؤلفه های الگوی مصرف در کتابهای دوره ابتدایی مربوط به کتاب علوم تجربی و کمترین فراوانی مربوط به کتاب مدنی است. در بین پایه های مختلف، بیشترین فراوانی در کتاب های پایه پنجم و کمترین فراوانی در کتاب های پایه های اول و سوم مشاهده می گردد. در کتاب های این دوره بیشترین فراوانی مربوط به مؤلفه آب و کمترین فراوانی مربوط به مؤلفه البسه بوده است. درکتاب های فارسی و علوم تجربی، فراوانی مؤلفه آب بیشتر از مؤلفه های دیگر صرفه جویی است. در حالی که درکتاب های مدنی، هدیه های آسمانی و قرآن، فراوانی عبارت ""به طورکلی"" بیشتر از دیگر مؤلفه ها می باشد. در چهار پایه اول دوره ابتدایی مؤلفه آب بیش از دیگر مؤلفه ها مورد توجه قرار گرفته و در پایه پنجم مؤلفه به طور کلی دارای بیشترین فراوانی بوده است.
۱۵.

جوک های سیاه، تعامل های اجتماعی و پیامدهای غیرسازنده آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعامل شادی آثار و پیامدهای جوک های سیاه انواع جوک جوک

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مدیریت و پژوهش ارتباطات پژوهش در ارتباطات
تعداد بازدید : ۱۵۹۱۴ تعداد دانلود : ۶۷۲
جوک یکی از راه هایی است که انسان ها با آن لحظاتی شاد را برای خود رقم می زنند. جوک، بخشی از طنز یا فکاهیات شفاهی در ادبیات عامة ایران است که به صورت های مختلفی پدیدار می شود. برخی از جوک ها با ایجاد شعف، کارکردی مثبت در زمینه های گوناگون دارند؛ بنابراین، عنصری سازنده قلمداد می شوند، اما بعضی دیگر بازتاب های منفی دارند و آثار تخریبی فراوانی به بار می آورند. این مقاله به پیامدهای منفی جوک هایی می پردازد که در اصطلاح جوک های سیاه نامیده شده اند. همچنین این پژوهش با استفاده از رهیافت کیفی به دنبال آن است که این پیامدها را مطالعه کند. در این مقاله، ابتدا با واکاوی مفهوم جوک و بیان ابعاد مختلف آن و نیز بیان سیر تحول آن در تاریخ ادبیات ایران، به مفهوم شناسی دقیق جوک های سیاه می پردازیم و پیامدهای آن ها را از دیدگاه جامعة مورد مطالعه بررسی می کنیم. نتایج نشان می دهد جوک های سیاه پیامدهای متعددی دارند که در ابعاد مختلف روانی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی پدیدار می شوند؛ تا جایی که ممکن است انسجام جامعه را مختل کنند.
۱۶.

شاخص های تعریف و تعیین سکونتگاه های غیررسمی در ایران

کلید واژه ها: شاخص ها ایران. معیارها سکونتگاه های غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۵۳ تعداد دانلود : ۴۵۹۹
چکیده امروزه یکی از بارزترین نمودهای رشد سریع شهرنشینی، شکل گیری سکونتگاه های غیررسمی در بسیاری از کشورهای درحال توسعه و از جمله ایران است که به نمادی از فقر شهری بدل شده است. روشن است که پدیده اسکان غیررسمی یکی از مهم ترین مشکلات شهرهای بزرگ و تا اندازه ای شهرهای کوچک در حال حاضر ایران است. اما نکته دارای اهمیت در این میان وجود شاخص ها و معیارهای متفاوتی است که این سکونتگاه ها در شهرهای مختلف بر اساس آن تعیین و تعریف می شوند. پرسش اساسی این است که سکونتگاه های غیررسمی دارای چه معیارها و شاخص های مشترکی هستند و کدام ویژگی آن ها برای رسیدن به تعریف همسان این پدیده از اهمیت بیشتری برخوردار است؟ در این پژوهش با رویکردی تحلیلی و توصیفی با استفاده از مطالعات اسنادی و برداشت های میدانی، ویژگیها و معیارهای تعریف یک سکونتگاه غیررسمی تحلیل شده است. به نحوی که الگویی تعمیم پذیر برای شاخص های سکونتگاه های غیررسمی در ایران ارائه شود. این پژوهش نشان می دهد که اگرچه با توجه به ویژگی های هر شهر و روند تشکیل سکونتگاه های غیررسمی، هر سکونتگاه ها دارای ویژگی ها و شاخص های منحصر به فردی است، اما شاخص های عمومی از جمله ویژگی کمی و کیفی مسکن، زیرساخت ها، معیارهای اقتصادی و اجتماعی مشترکی را می توان برای سکونتگاه ها تعریف کرد. تسهیلات رفاهی پایین تر از میانگین شهر، کیفیت نازل ساختار مسکن و غیررسمی بودن روند ساخت، بهداشت ناکافی، تراکم زیاد، سرانه های شهری اندک، مکان گزینی نامناسب، اقتصاد خانوار ضعیف و متکی به بخش غیررسمی اقتصاد و نبود امنیت تصرف به مثابه شاخص های کلی ویژگی های مشترکی به شمار می روند.
۱۷.

مفهوم جامعه پذیری سازمانی و روش های نهادینه سازی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جامعه پذیری فرایند جامعه پذیری سازمانی نهادینه سازی کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۶۷ تعداد دانلود : ۲۰۵۳
یکی از مهم ترین وظایف مدیریت منابع انسانی در رابطه با نیروی انسانی، فرآیند جامعه پذیری افراد تازه وارد می باشد. سازمان ها باید فرصت های مناسب جهت آشناسازی کارکنان با مأموریت، اهداف، وظایف شغلی و ارزش های مطلوب سازمان در راستای افزایش کارایی و اثربخشی و دست یابی به مزیت رقابتی فراهم نمایند. سازمان ها از طریق ساختاردهی منظم و مداوم رفتار کارکنان باعث همسو سازی و سازگاری نگرش ها، ارزش ها و رفتار های فردی با ارزش ها، هنجارها و رفتارهای مطلوب سازمانی می شوند. در صورتی که فرآیند جامعه پذیری به طور صحیح و هدفمند اجرا گردد، هزینه های سازمان را کاهش داده و به افزایش تعهد و وفاداری و کارآیی کارکنان و کاهش تقاضا برای جدایی از سازمان ها می انجامد. در این مقاله سعی شده است با استفاده از منابع معتبر علمی و با روش تحلیلی به مفهوم جامعه پذیری سازمانی و روش های نهادینه سازی آن اشاره شود. جامعه پذیری در امر تطابق اعضای جدید با انتظارات سازمان و آشنا ساختن کارکنان به هنگام ورود به سازمان و یا کارمندی که شغل جدیدی را می پذیرد یا هرگونه جابجایی افقی و یا عمودی و یا انتقال به واحد یا سازمان جدیدی تأثیر فراوانی بر نحوه انجام وظایف و عملکرد و نیز ثبات سازمان خواهد گذاشت.
۱۸.

سوگند و سوگند خوردن

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۱۵۳۲۲ تعداد دانلود : ۲۵۸۴
سوگند (saokenta) در اوستا به معنای گوگرد است که با پسوند vant به معنای "دارنده به صورت saokenta – vant (سوگند ونت) به معنای دارای گوگرد در وندیداد بکار رفته و آن آب آمیخته به گوگردی بوده است که به تجویز وندیداد (فصل چهارم‘ فقرات 54 و 55) در ایران باستان به متهمان می خوراندند و از روی اثر آن مقصر یا بی تقصیر بودن متهم را تعیین می کردند. اصلاح "سوگند خوردند" در فارسی‘ یعنی استعمال فعل "خوردن" با کلمه "سوگند" یاد آور مفهوم واقعی آن یعنی نوشیدن saokenta – vant (آب آمیخته به گوگرد) است که در طی زمان این مفهوم به فراموشی سپرده شده و سوگند خوردن به معنای قسم و قسم یادکردن بکار رفته است. سوگند و سوگند خوردن در نوشته های مربوط به زمان ساسانیان در مفهوم "ور" لااقل به معنای "ور" گرم استعمال شده است. در مقدمه سوگند نامه ای که از نوشته های پهلوی زمان ساسانیان در دست می باشد. آمده است که :"چند سوگند بوده است: یکی آن که از آتش گذر می کرده اند و گونه دیگر آن که آهن گرم و سرخ کرده بر زبان می نهاده اند". داراب هرمزیاد‘ در کتاب "روایات" جلد اول‘ راجع به آذر پادمهر اسپندان (موبدان موبد عهد شاپور دوم‘ پادشاه ساسانی 270 – 310 میلادی) می نویسد: آذر پادمهر اسپندان گفت: اگر شما را به راستی و درستی دین پاک و نیک مزدیسنا شکی است من سوگند یاد می کنم. و کسانی که اندک تردیدی داشتند گفتند: چگونه سوگند می خوری؟ آذرپاد گفت: من نزد شما سر و تن بشویم‘ آنگاه روی گداخته به روی سینه من بریزند‘ اگر من سوختم شما راست می گویید و اگر نسوختم من راست کردارم. پس گمراهان این شرط را پذیرفتند و آذرپاد سر و تن شست و نه من روی گداخته بر سینه او ریختند و او را هیچ رنجی نرسید. پس از همه شبهه برخاست و به دین پاک بیگمان شده اعتراف نمودند. در مورد آزمایش فوق در بخش هفتم" دینکرد" مندرج است که "از این پس رسم سوگند یادکردن در میان پیروان زرتشت بماند. از آن رسوم است ریختن فلزگداخته به روی سینه چنانکه آذرپاد مهراسپندان کرد". در کتاب "ویس و رامین" نیز سوگند خوردن به معنی "ور" یعنی گذشتن از آتش آمده است. وقتی ویس به شاه اظهار می دارد که میان وی و رامین کاری ناشایست نرفته است‘ شاه از ویس می خواهد که برای اثبات صحت گفتار خود سوگند بخور و دستور می دهد آتش بزرگی بر افروزند تا ویس از آن بگذرد. گذشتن ساوش از آتش نیز در واقع بعنوان سوگند خوردن بر بیگناهی خود انجام گرفته است. .
۱۹.

تحقیق قوم نگاری در رویکردهای کمی و کیفی تحقیق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۳۱۳ تعداد دانلود : ۶۱۳۴
قوم نگاری یکی از روشهای علمی تحقیق در علوم انسانی با درگیری فعال محقق در میدان تحقیق دنبال مشارکت در توسعه معرفت علمی از گروهها یا فرهنگها است. مشاهده مورد مطالعه در شرایط طبیعی و نهایتا تحلیل و ارزیابی یافته ها در زمینه و بستر مورد مطالعه باعث دیدی جامع نگر در تحقیق قوم نگاری با اعتبار نسبتا بالایی گردیده است.قوم نگاری بر اساس بنیان نظری بر فرهنگ و با دیدی کل گرایانه به مطالعات عمیق برای توصیفی دقیق و فشرده از مورد مطالعه می پردازد. این مقاله ضمن توضیح بنیان نظری قوم نگاری در باره بستر روش شناختی آن بحث می کند. بر اساس پیش فرض های روش شناختی، این تحقیق در یک فرآیند مشخص با طرح مساله شروع و نهایتا به نتیجه گیری ختم می شود که چگونگی حرکت در این فرایند نیز از اهداف این مقاله است در نهایت سعی خواهد شد نقاط قوت و ضعف قوم نگاری برای استفاده در تحقیقات علوم انسانی مورد بحث و بررسی قرار گیرد.
۲۰.

نظام سیاسی طایفه ای و تاثیر آن بر تحول جامعه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: عصبیت یکجانشینی نظام سیاسی طایفه ای طایفه ای نظام زمینداری فرهنگ شبانکاره ای توسعه فرهنگ سیاسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی روستایی و عشایر
تعداد بازدید : ۱۵۲۷۱
" ساختار طایفه دارای سازمانی اجتماعی و غیررسمی است که اصولا با زندگی کوچ روی شبانکاره ای مناسبت دارد. اما در ایران، با وجودی که تاریخ شهرنشینی و یکجانشینی سابقه ای طولانی داشته و قرن ها پیش از حکومت سلجوقی شکل گرفته و توسعه یافته است، اما با تسلط این حکومت طایفه گرا، که به وسیله گروه های مهاجری شکل گرفت که از خارج به داخل کشور سرازیر شدند، نظام طایفه ای نیز تقویت شد و به صورت سازوکاری سیاسی برای حفظ قدرت حکومتی، وجود آن همچنان تداوم یافت. پس از آن، این ساختار حالت نهادی پیدا کرد و تا پایان قرن نوزدهم (حکومت قاجار)، در صحنه زندگی سیاسی - اجتماعی ایران حضور داشت. می توان گفت که بعضی میراث های جان سخت نظام طایفه ای تا دوران کنونی باقی مانده است؛ گواین که خود را به صورت شکلی از نظام خویشاوندی - قومی نشان می دهد. البته، تاثیر خود را بر شبکه روابط فرهنگی، دیوان سالاری، و سیاسی به طور کلی اعمال نموده و به نظر می رسد که می تواند به مثابه مانعی قابل توجه در برابر توسعه فرهنگ سیاسی و جامعه مدنی تاثیرگذار باشد. "

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان