درخت حوزه‌های تخصصی

این مقاله براساس پژوهشی که به منظور بررسی نقش راهبردهای شناختی و فراشناختی در انگیزه پیشرفت فراگیران نظام آموزشی مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات از دیدگاه متخصصان انجام گرفته، تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی است. از تعداد 70 نفر متخصصان (برنامه ریزی درسی، فناوری آموزشی، آموزش الکترونیکی) دانشگاههای تهران (شهید بهشتی، علامه طباطبایی، تربیت مدرس، تربیت معلم، دانشگاه تهران، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران) 58 نفر به شیوه نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است با 46 گویه و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه گردید. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار SPSS مورد بررسی قرار گرفت. برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش از آمار توصیفی و آزمون خی دو، آزمون آنالیز واریانس (F فیشر)، آزمون دانکن و t دو نمونه ای استفاده شد. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که از بین راهبردهای شناختی راهبرد تکرار و مرور و بسط و گسترش معنایی و سازماندهی هر کدام به ترتیب دارای نقش خیلی زیاد، خیلی زیاد و زیاد هستند و راهبرد بسط و گسترش معنایی بیشترین نقش را در انگیزه پیشرفت فراگیران دارد. و از بین راهبردهای فراشناختی، راهبردبرنامه ریزی، کنترل و نظارت و نظم دهی هر کدام به ترتیب دارای نقش زیاد، خیلی زیاد و زیاد هستند که راهبرد کنترل و نظارت بیشترین نقش را در انگیزه پیشرفت فراگیران دارند و تفاوت معناداری بین نقش های راهبردهای شناختی و فراشناختی وجود ندارد.

" هدف اصلی پژوهش حاضر، توسعه فنون مؤثر مصورسازی اطلاعات و پشتیبانی از فرایندهای آموزشی است. در این پژوهش روش های سودمند مصورسازی برای دانش آموزان، به شکلی خاص مورد بررسی قرار می گیرد. فنون مصورسازی برای ایجاد ساختار مؤثر تصاویر و گراف ها به کار می روند تا دانش آموزان را به درک ساده تراطلاعات موجود در کتابها و دیگر رسانه ها کمک کنند. مصورسازی اطلاعات فنونی را تثبیت می کند که به دانش آموزان اجازه می دهد محتوای تصویر، نماد و گراف را به شیوه دیداری در کتاب و دیگر منابع اطلاعاتی تبیین کنند و بتوانند از ابزارهای مؤثر در کاربردهای آموزشی بهره گیرند. مصورسازی اطلاعات می تواند به شیوه های گوناگون برای درک بهتر اطلاعات دیداری در کتاب های درسی، مانند: تاریخ، جغرافیا، زمین شناسی، زیست شناسی، ریاضیات، آمار، رایانه، شیمی، و دروس رشته های هنری مانند: فیلم، سینما و گرافیک مورد استفاده قرار گیرد. تصویرسازی تشبیه فضایی، کهکشانی، نمودار مارپیچی، چشم انداز دیواری و تحلیل پویا از جمله روشهای مهم مصورسازی به شمار می آیند. از سوی دیگر، مهارتهای سواد دیداری عاملی مؤثر در بهره گیری از مصورسازی اطلاعات است. نتایج این مطالعه در تعامل کاربردهای مصورسازی فوایدی برای دانش آموزان در بر دارد. "

در دهه حاضر؛ چندرسانه ای ها به عنوان یکی از ابزارهای نوین آموزشی به گسترش دانش در عصر اطلاعات کمک فراوانی کرده اند. تصاویر گرافیکی یکی از عناصر نظام چند رسانه ای می باشندکه امکان بیشترین خلاقیت را برای یادگیری فراهم می سازند. تصاویر گرافیکی پویا برای تحصیل و افزایش یادگیری طراحی شده و در نرم افزارهای آموزشی گنجانده می شوند. هدف این پژوهش، مطالعه تاثیر نقش تصاویر گرافیکی در دو نقش پویا و ایستا بر یادگیری درس هندسه بود. این تحقیق کاربردی و از نوع شبه آزمایشی بود. سه فرضیه در رابطه با تاثیر تصاویر گرافیکی پویا و ایستا در مقایسه با روش سنتی متداول بر یادگیری درس هندسه تدوین شد. از طرح آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل استفاده شد. قبل از مداخله متغیر مستقل، پیش آزمون جهت همگنی گروه ها به عمل آمد. جامعه آماری دانش آموزان دختر سال سوم راهنمایی شهر تهران بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای از سه منطقه به صورت تصادفی انتخاب شدند. از هر منطقه یک مدرسه و از هر مدرسه یک کلاس 30 نفری جهت انجام پژوهش انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفت. از آزمون t دو گروه مستقل جهت بررسی تفاوت میانگین گروه ها استفاده شد. نتایج نشان داد که بین روش یادگیری درس هندسه با استفاده از تصاویر گرافیکی پویا، ایستا و سنتی تفاوت معنی داری وجود ندارد.

هدف این پژوهش بررسی تاثیر فن آوری اطلاعات و ارتباطات بر خلاقیت و اثربخشی دبیران دبیرستان های شهرستان فسا بوده است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دبیران رسمی زن و مرد مقطع متوسطه شهرستان فسا در سال تحصیلی 1389-1388 به تعداد 317 نفر بود. نمونه آماری پژوهش براساس جدول مورگان شامل 111 نفر از دبیران بود که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات سه پرسشنامه اثربخشی، پرسشنامه خلاقیت تورنس و پرسشنامه محقق ساخته فن آوری اطلاعات و ارتباطات بود. روایی ابزار از روش همسانی درونی و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ بررسی شد که برای پرسشنامه اثربخشی این مقدار برابر 85/0، برای پرسشنامه خلاقیت برابر 79/0 و برای پرسشنامه فن آوری اطلاعات و ارتباطات برابر 91/0 به دست آمد. مهم ترین نتایج این پژوهش عبارت بودند از اینکه بین اثربخشی دبیرانی که از اینترنت استفاده می کنند و دبیرانی که از اینترنت استفاده نمی کنند تفاوت معناداری وجود دارد، همچنین بین خلاقیت و نوآوری دبیرانی که از فن آوری اطلاعات و ارتباطات استفاده می کنند و استفاده نمی کنند تفاوت معناداری وجود دارد.

ایــن پژوهش به منظور بــررسی میزان نقش طراح آموزشی در تألیف کتاب درسی از دیدگاه متخصصان (برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی) در سال1387 انجـــام گرفته است. مؤلفه های مورد پژوهش عبارتند از: هدف، انتخاب محتوا، سازماندهی محتوا، روش هــای یاددهی- یادگیری و ارزشیابی. روش پژوهش در مطالعه حاضر توصیفی است. جامعـه آماری کلیّة صاحب نظران برنامه ریزی درسی و تکنولوژی آموزشی و همچنین کسانی که در زمینه تألیف کتاب درسی در داخل کشور مشغول به فعالیت اند، می باشند. نمونه این تحقیق شامل کلیّة اساتید رشته های تکنولوژی آموزشی، برنامه ریزی درسی (که در دانشگاه های علامه طباطبائی، شهید بهشتی، تربیت مدرس و تربیت معلم تهران) و کارشناسان دفتــر تألیف کتاب درسی در وزارت آموزش و پرورش بود که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. در این پــژوهش از پرسشنامه (40 سؤال) محقق ساخته استفاده شد. روایـــی پرسشنامه به وسیله اساتید تأیید و پایایی آن باروش ضریب الفـــای کرونباخ (87/= α) به دست آمد. نتـــایج به دست آمده با استفاده از روش تـحلیل واریانس یک راهه بیانگر این است که طراح آموزشی نقش معناداری در روش های یاددهـی- یادگیری، سازماندهی محتوا و تعیین اهداف آموزشی ایفاء می کند و در دو مؤلفه دیگر (ارزشیابی و انتخاب محتوا) نقش طراحی آموزشی به اهمیّت مؤلفه های دیگر نیست.

هدف از این پژوهش، بررسی «تأثیر استفاده از روش آموزش چندرسانه ای و سخنرانی بر میزان انگیزش پیشرفت تحصیلی(انگیزش درونی و بیرونی) دانش آموزان مراکز آموزش از راه دور شهر تهران در درس عربی(3)» بوده است. فرض اصلی پژوهش بر این باور متکی است که بین تأثیر بکارگیری روش آموزش چندرسانه ای و سخنرانی بر انگیزش پیشرفت تحصیلی (درونی و بیرونی) درس عربی(3) دانش آموزان دختر پایه سوّم رشته علوم انسانی مراکز آموزش از راه دور شهر تهران در سال تحصیلی 89-1388 تفاوت وجود دارد. این پژوهش به لحاظ ماهیت، موضوع، اهداف و فرضیه های آن از نوع کاربردی است و در زمره طرح های آزمایشی قرار دارد. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه سوم رشته علوم انسانی مراکز آموزش از راه دور شهر تهران که در سال تحصیلی 89-1388 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دادند. جهت انتخاب نمونه مورد نظر، از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده است. حجم نمونه جمعا ً30 نفر بود که به صورت تصادفی به دو گروه 15 نفره تقسیم شدند، سپس یک گروه با روش آموزش چندرسانه ای و گروه دیگر با روش آموزش سخنرانی آموزش دیدند. با انجام پیش آزمون مشخص شد که بین دو گروه آزمایش (1) و (2) در میزان انگیزش پیشرفت تحصیلی درس عربی(3) تفاوت معنی داری وجود ندارد. سپس انگیزش پیشرفت تحصیلی(انگیزش درونی و بیرونی) دو گروه به واسطه آزمون ورلند(1991) مورد اندازه گیری و داده های حاصله با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS18 و Excell مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشانگر آن بوده است که بین میزان انگیزش پیشرفت تحصیلی این دو گروه تفاوت معنی داری وجود نداشت. پس از مشاهده عدم تفاوت بین میزان انگیزش پیشرفت تحصیلی در دو گروه آزمودنی، میزان انگیزش درونی و بیرونی دو گروه آزمودنی، با استفاده از آزمون t مستقل و تفاوت در میزان خرده مقیاس های آزمون انگیزش پیشرفت تحصیلی با استفاده از تحلیل واریانس چند متغیره (Manova) محاسبه و مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصله حاکی از آن بود که بین دو گروه در میزان انگیزش درونی تفاوت معنی داری وجود نداشت، امّا در میزان 2خرده مقیاس انگیزش درونی برای انجام کار (پیشرفت) و انگیزش درونی برای فهمیدن تفاوت معنی داری وجود داشت، در حالی که بین دو گروه در میزان مقیاس انگیزش درونی برای تجربه تحریک تفاوت معنی داری مشاهده نشد. همچنین بین دو گروه در میزان انگیزش بیرونی و 2 خرده مقیاس آن، تنظیم بیرونی و انگیزش درونی شده تفاوت معنی داری مشاهده نشد، این در حالی بود که بین دو گروه در میزان 2 خرده مقیاس دیگر انگیزش بیرونی یعنی، تنظیم همانند سازی شده و سازه بی انگیزگی تفاوت معنی داری وجود داشت.

با توجه به سرعت فزاینده تولید دانش جدید و توسعه فن آوری های ارتباطی نظیر تلفن همراه که منابع و داده های مرتبط با هر موضوع را بدون محدودیت زمانی و مکانی در اختیار فراگیران قرار می دهد و با عنایت به جنبه های مثبت فراوان کاربرد آن در مدارس و ضرورت سازگاری با تغییرات و بهره گیری صحیح از این فن آوری جدید، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیرآموزش از طریق تلفن همراه بر میزان یادگیری هنرجویان و مقایسه آن با روش آموزش سخنرانی، در هنرستان کشاورزی خوشه های زرین شهرستان روانسر در استان کرمانشاه طراحی و در سال 1388 اجرا گردید. طی یک مطالعه نیمه تجربی،30 هنرجوی پسر به عنوان نمونه به طور تصادفی انتخاب، و با توجه به سن، وضعیت تحصیلی، معدل و وضعیت اقتصادی خانواده به دو گروه همتا (15 نفر آزمایش و 15 نفر کنترل) تقسیم شدند. ابتدا با استفاده از آزمون 10 سؤالی بر اساس اهداف رفتاری درس، پیش آزمون انجام شد و سپس به گروه آزمایش از طریق تلفن همراه و به گروه کنترل از طریق سخنرانی، طی دو جلسه ی دو ساعته، آموزش داده شد و با همان سؤالات، پس آزمون انجام شد و با آزمون t مورد قضاوت آماری قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد با وجود اینکه هر دو روش آموزش سخنرانی و آموزش از طریق تلفن همراه بر یادگیری هنرجویان تاثیر مثبت دارد، ولی آموزش از طریق تلفن همراه نسبت به آموزش از طریق سخنرانی تاثیر بیشتری بر میزان یادگیری هنرجویان داشت.

هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت موجود دوره های مجازی آموزش ضمن خدمت فرهنگیان می باشد. این تحقیق از نوع توصیفی بوده که با استفاده از روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری به تعداد 881 نفر از فرهنگیان منطقه دهلران در سال 1393 است. حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان، 267 نفر تعیین شد. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای، 134 مرد و 133 زن به عنوان نمونه انتخاب شدند، که به پرسش نامه محقق ساخته ای که بر اساس مبانی نظری پژوهش و تحقیقات پیشین تهیه شده بود، پاسخ دادند. روایی محتوایی و صوری پرسش نامه با استفاده از نظر جمعی از متخصصان و کارشناسان دوره های آموزش مجازی به دست آمد و پایایی پرسش نامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ، 0/88 محاسبه شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون کلموگروف اسمیرنف و آزمون دوجمله ای (نسبت ها) استفاده شد. نتایج نشان داد که عدم تدارک زیرساخت ها و امکانات لازم جهت اثربخشی دوره های آموزش مجازی، و عدم اثربخشی دوره های آموزش مجازی نسبت به دوره های حضوری از چالش های موجود است. هم چنین، هم خوانی دوره های آموزشی با نیازهای فرهنگیان و کسب مهارت های لازم برای استفاده اثربخش دوره های آموزش مجازی ضمن خدمت را می توان به دیده فرصت نگریست.

پژوهش حاضر به منظور بررسی «تأثیر چند رسانه ای بر میزان یادگیری و یادداری درس لوحه نویسی فارسی» انجام گرفت. جامعه آماری این پژوهش عبارت است از: کلیه دانش آموزان پایه اول ابتدایی شهر تهران که در سال تحصیلی 90-89 مشغول به تحصیل بوده اند و از بین جامعه مذکور به منطقه ی یک به صورت تصادفی انتخاب و سپس نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای 40 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند که 20 نفر در گروه آزمایش و 20 نفر در گروه کنترل قرارگرفتند. روش انجام این پژوهش، شبه آزمایشی و طرح پژوهشی مورد استفاده، طرح پیش آزمون– پس آزمون با گروه کنترل بوده است. ابتدا محققان با استفاده از آزمون محقق ساخته از هر دو گروه پیش آزمون به عمل آورد؛ سپس در گروه آزمایش به آموزش لوحه نویسی با استفاده از چند رسانه ای محقق ساخته مبتنی براصول طراحی چند رسانه ای، پرداخته و در گروه کنترل معلم همان لوحه مورد نظر را با روش سنتی تدریس کرد. در پایان از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. نتایج پژوهش دال بر افزایش یادگیری سمت شناسی، افزایش یادداری سمت شناسی، افزایش یادگیری مهارت هماهنگی چشم و دست، افزایش یادگیری تشخیص شکل لوحه در مقایسه با گروه کنترل است و در نهایت تأثیر چند رسانه ای را بر یادگیری تأیید می کند؛ در حالی که آزمون فرضیه ها، افزایش یادداری هماهنگی چشم ودست، افزایش یادداری تشخیص شکل لوحه را تأیید نمی کند. بر این اساس تأثیر چند رسانه ای بر یادداری تأیید نشد. بنابراین چند رسانه ای ها می توانند بر یادگیری درس لوحه نویسی فارسی مؤثر باشند اما لزوماً بر یادداری آن در دراز مدت تأثیری ندارند.

رواج کاربرد پاور پوینت در آموزش، منشاء آثار زیادی در تمامی حیطه های این موضوع شده است. یکی از ویژگی های این نرم افزار سهولت استفاده از آنست. با این وجود بنظر می رسد فقدان آموزش کافی و نا آشنایی نسبت به ویژگی های آن مشکلاتی را در دستیابی به اهداف آموزشی درپی داشته. در این مقاله نتایج یک تحقیق میدانی (نظر سنجی) در خصوص استفاده موثرتر اسلایدهای پاورپوینت در دروس مختلف علوم پایه پزشکی، مورد بحث و بررسی قرار می گیرد. ابتدا یک فرم نظرسنجی با توجه به جنبه های گوناگون تهیه و کاربرد اسلایدهای پاور پوینت تهیه و استاندارد سازی شد. پس از آماده سازی فرم نظر خواهی، به تعداد کافی تکثیر و بطور تصادفی، در اختیار دانشجویان پزشکی دوره های مختلف دانشگاههای علوم پزشکی واقع در تهران قرار گرفته و نهایتا 250 پرسشنامه تکمیل گردید. سپس نتایج فرم های تکمیل شده استخراج و مورد تجزیه و تحلیل آماری و آموزشی قرار گرفتند. اکثریت سئوال شوندگان بر این باور بودند که چنانچه نکات فنی و آموزشی در هنگام تهیه و یا استفاده از این اسلاید ها در نظر گرفته شوند این اسلاید دارای تاثیر آموزشی خواهند بیود. حدود 90 درصد ابراز تمایل کرده اند که در کارگاههای آموزشی مربوطه شرکت کنند. براساس این بررسی، چنانچه تهیه اسلایدها ی پاور پوینت بدرستی و با توجه به ویژگی های فراگیران انجام نگرفته و جنبه های گوناگون کاربرد آن در کلاس های درس بخوبی در نظر گرفته نشوند، آثار مثبت پاور پوینت به حداقل رسیده و باعث خستگی و کسالت دانشجویان می گردد. این نقیصه ممکن است تمامی قابلیت ها و زحمات اساتید را زیر سئوال برد. عدم دقت کافی به بعضی نکات از جمله تعداد، رنگ فونت و زمینه اسلایدها از علل مهم تهیه اسلایدهای کم کیفیت هستند. عدم برقراری تعادل میان نمایش اسلاید و توضیح مستقیم مطالب درسی نیز می تواند قابلیت های فراوان اسلایدهای پاورپوینت را در امر آموزش با سئوال مواجه کند.

مقدمه: گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمام ابعاد زندگی انسان تغییرات اساسی ایجاد کرده است. در عصر حاضر، محیط مناسب یادگیری باید همواره در سطحی وسیع و با انعطاف لازم در دسترس همگان باشد، به طوری که آموزش باید بتواند نه در داخل مراکز آموزشی با دیواره های بسته، بلکه در هر کجا در اختیار قرار گیرد. تعداد زیاد دانشجویان در کلاس های برخط، عدم امکان مشارکت کلیه دانشجویان کلاس در یادگیری، عدم وجود امکانات سخت افزاری و نرم افزاری لازم برای ایجاد تعامل بین استاد و دانشجو و دانشجویان با یکدیگر، عدم امکان تعامل چهره به چهره و وجود سایر فعالیت های سرگرم کننده و جذاب در محیط وب هنگام حضور در کلاس درس الکترونیکی، منجر به چالش هایی در عرصه فعالیت های یادگیری به ویژه فعالیت یادگیری بحث می شود. لذا هدف از این مطالعه، معرفی «فعالیت یادگیری بحث» به عنوان یکی از فعالیت های یادگیری در آموزش های مبتنی بر وب به دو طریق همزمان و غیر همزمان بود. نتیجه گیری: فناوری اطلاعات و ارتباطات، روز به روز نقش بیشتر و مهم تری در آموزش عالی به طور اعم و در برنامه درسی به طور اخص ایفا می کند. از مهم ترین ویژگی های آن، توجه به یادگیرنده به عنوان سازنده دانش است. بر این اساس، توجه به فعالیت های یادگیری در برنامه درسی مبتنی بر وب ضروری است و باید فعالیت های مختلفی اندیشه شود تا یادگیرنده از طریق آنها به وسعت و غنای یادگیری خود بیافزاید.

پژوهش حاضر با هدف طراحی برنامه درسی مجازی مناسب درس علوم مقطع اول متوسطه با روش آمیخته ( ترکیبی ) شامل دو بخش کیفی با استفاده از مطالعه منابع مرتبط ، از روش پژوهش توصیفی و کمی ( پرسشنامه ) انجام شد .جامعه آماری مورد مطالعه کتاب درسی علوم وکتاب راهنمای معلم بوده است. مؤلفه ها و شاخص ها از کتاب درسی علوم اول متوسطه و کتاب راهنمای آن ها استخراج گردید. است .با بهره گیری از قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) شامل های چند رسانه ای، ابر رسانه های، تعاملی، انعطاف زمانی و مکانی و نظریه های یادگیری یادگیرنده محور دو عامل اثرگذار بر طرح برنامه درسی ، برنامه درسی مجازی ارائه گردید . روایی محتوایی برنامه درسی طراحی شده، توسط 14 نفر از متخصصان حوزه برنامه درسی تایید و پایایی آن نیز، ازطریق پرسشنامه محقق ساخته 31 گویه ای که دراختیار ایشان قرار گرفت و تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از ضریب آلفای کرانباخ 98/0 برآورد گردید.نتایج نشان داد که برنامه درسی مجازی علوم پایه نهم دارای عناصر اهداف، محتوا، فعالیت های یاددهی و یادگیری و روش های ارزشیابی می باشد و با توجه به نتایج مدل مفهومی ارائه گردید.

انقلاب تکنولوژیکی-اطلاعاتی که در پاسخ و تحلیل پیچیدگی های اقتصادی جامعه و فرهنگ نو پدید آمده، سراسر فعالیت انسان ها را در بر گرفته است. امروزه تکنولوژی در واقع خود جامعه است و درک و بازنمایی جامعه بدون ابزار تکنولوژیکی میسر نیست. تاثیر بی بدیل این انقلاب بر اجتماع، فرهنگ و نهادهای گوناگون جامعه از جمله نهاد آموزش و پرورش پُر واضح است. این انقلاب سبب توسعه سریع فن آوری اطلاع رسانی، تبدیل جوامع صنعتی به اطلاعاتی، تغییرات جمعیتی، جهانی تر شدن فعالیت های حرفه ای، گسترش نیروهای بازار در محدوده آموزش و یا به عبارت دقیق تر سوق داده شدن آموزش به سمت تجاری شدن و تاثیرات شگرف در امر آموزش است. این تاثیرات شگرف و ورود فن آوری های نوین در امر آموزش سبب راه یابی پدیده هایی چون ماهواره، رایانه، اینترنت در آموزش و شکل گیری اشکال نوین آموزش چون آموزش مجازی است. با توجه به حضور نزدیک به یک دهه آموزش های مجازی در ایران، جامعه ایرانی شاهد تاثیر و تاثر این شیوه آموزش در ابعاد گوناگون از جمله آموزش زنان است. بر این اساس مقاله حاضر به بررسی تاثیر عامل جنسیت به عنوان عامل فرهنگی، اجتماعی بر توسعه آموزش مجازی ایران پرداخته است.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر برگزاری آزمایشگاه مجازی و واقعی بر یادگیری و یادداری دانش آموزان دختر رشته ریاضی و فیزیک در درس فیزیک و آزمایشگاه می باشد. نمونه پژوهش از میان دانش آموزان دختر رشته ریاضی و فیزیک سال سوم مقطع دبیرستان شهر مشهد که در نیمسال دوم سال تحصیلی 90-1389 مشغول به تحصیل بوده اند انتخاب و محتوای درسی الکتریسیته در نظر گرفته شده است. نمونه مورد نظر از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و شامل 30 نفر بودند که در قالب دو گروه مورد بررسی قرار گرفتند. طرح پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون– پس آزمون و پیگیری دو گروهی می باشد. ابزارهای گردآوری اطلاعات عبارتند از آزمون یادگیری و آزمون یادداری که محقق ساخته بوده و در سه نوبت به صورت پیش آزمون، پس آزمون و آزمون یادداری (پیگیری) برگزار گردید. ضریب روایی محتوایی آزمون پیشرفت تحصیلی برابر با 68/. می باشد که با نظر اساتید و کارشناسان ذیربط مورد تأیید قرار گرفت. همچنین ضریب پایایی، با روش آلفای کرونباخ برابر با 79/.= α و با روش دونیمه سازی 73/. به دست آمد. نتایج تحلیل کوواریانس برای مقایسه دو گروه از نظر میزان یادگیری و یادداری نشان داد که، بین میزان یادگیری و یادداری دانش آموزان دختر در درس «فیزیک و آزمایشگاه» سال سوم مقطع دبیرستان در دو گروه آزمایشگاه مجازی و آزمایشگاه واقعی تفاوت معنی داری وجود ندارد. همچنین نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر نیز نشان داد که، تنها عامل تکرار اندازه گیری، معنادار است و افراد، بدون توجه به اینکه در کدام گروه قرار گرفتند، در پس آزمون و پیگیری، پیشرفت قابل توجهی نسبت به پیش آزمون داشتند.

این پژوهش به منظور بررسی تأثیر چند رسانه ای، صدا و رنگ بر عملکرد امواج مغزی دانشجویان پسر دوره کارشناسی صورت گرفت. روش پژوهش در چار چوب تحقیقات آزمایشی/ آزمایشگاهی و از نوع تحقیق درون آزمودنی است. جامعه آماری شامل دانشجویان کارشناسی پسر دانشگاه تربیت معلم تهران است. براساس نمونه گیری تصادفی تعداد 14 نمونه در دسترس که همگی مذکر بودند، برای این پژوهش انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات به عنوان ابزار سنجش و ثبت امواج مغزی از دستگاه الکتروآنسفالوگرام دیجیتالی SD-C24 استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که چندرسانه ای بر انواع امواج مغزی تأثیر گذار است، گرچه بین صدا و چندرسانه ای ها در امواج آلفا و بتا تفاوت معنی داری وجود نداشت. رنگ نیز در مقایسه با دو متغیر دیگر تأثیر گذار بود. لذا در طراحی نرم افزار ها، فیلم های آموزشی و امور تبلیغاتی نقش هر یک از موارد ذکر شده باید در نظرگرفته شود. چون یادگیری پس از تغییر رفتار نمایان می شود و این ها تغییرات فیزیکی است که در نتیجه یادگیری در مغز انسان به وجود می ّآیند.

هدف اصلی این تحقیق بررسی ماهیت و چگونگی عملیاتی شدن یکی از سیاست های اخیر وزارت آموزش و پرورش با نام هوشمندسازی مدارس است. به این منظور با روش مطالعه موردی که به واکاوی عمیق یک پدیده در یک یا چند مورد می پردازد، چهار مدرسه که در شهر تهران از نظر آموزش و پرورش جزو مدارس هوشمند محسوب می شدند با نمونه گیری هدفمند انتخاب گردیدند. به منظور پاسخ به پرسش های این پژوهش که از جنس چگونگی پدیده هستند از روشهای متعارف تولید داده درپژوهشهای کیفی یعنی مشاهده میان مدت، مصاحبه مردم نگارانه و پرسشنامه باز استفاده شد و با تکنیکهای مقایسه مداوم، کدگذاری باز و محوری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های این تحقیق تحت دو مضمون کلیِ عوامل ساختاری و فرآیندی یک مدرسه هوشمند بازنمایی شده اند. عوامل ساختاری ناظر بر مضامینی است همچون تعداد رایانه در مدرسه، تعداد و نوع نرم افزارهای موجود و میزان استفاده، سواد رایانه ای معلم و دروسی که بیشتر در آنها از رایانه استفاده می گردد و عوامل فرآیندی ناظر بر مضامینی همچون تعامل معلم و دانش آموز در کنشهای پداگوژیک آنها، تعامل میان دانش آموزان، تعامل معلم با همکاران و با مدیر مدرسه است. داده ها ی این پژوهش نشان داده است که فاصله ای قابل ملاحظه میان تلقی اسناد سیاست گذاری از مدارس هوشمند و آنچه به واقع در حال اتفاق افتادن است، وجود دارد. این شکاف به ویژه در خصوص عوامل فرآیندی چشمگیر است.

"هدف از اجرای این پژوهش، بررسی اثربخشی فعالیت های آموزش از راه دور به منزله یکی از شیوه های نوین و رویکرد جدید آموزشی در کشور است که مؤسسه آموزش از راه دور وزارت آموزش و پرورش آن را هدایت و اجرا می کند. اثربخشی فعالیت های آموزشی این شیوه براساس مصوبات مؤسسه دستیابی به اهداف آموزش از راه دور مانند دستیابی به هدف های توسعه انعطاف در روش های آموزشی، تأثیرگذاری فناوری بر نحوه ارائه آموزش ها، میزان خوداتکایی و خودآموزی دانش آموزان، اجرای آئین نامه ها و دستورالعمل های آموزشی و اجرایی و تعریف شده است. برای اجرای این پژوهش پرسشنامه ای شامل 35 سوال در گروهی 290 نفری از مدیران و دبیران مقطع متوسطه مراکز آموزش از راه دور سراسر کشور استفاده شده است. نتایج به دست آمده از این پژوهش توصیفی نشان می دهد که فعالیت های آموزشی این مؤسسه تا حد بسیار مطلوب، منجر به دستیابی اهداف آموزش از راه دور در کشور شده است. علاوه برآن در تجزیه و تحلیل پاسخهای هر سوال نتایجی جالب از دیدگاه مدیران و دبیران به دست آمده است که از آن جمله می توان به عدم توسعه بی رویه مراکز مجری در کشور، اهمیت منابع و کتاب های خودآموز در مراکز نسبت به سایر منابع آموزشی متنوع، ضرورت و اهمیت نظارت بر فعالیت های مراکز مجری و . . . اشاره کرد. از یافته های تحقیق چنین برمی آید فعالیت های آموزش از راه دور با اهداف تعریف شده و مصوب مؤسسه و وزارت آموزش و پرورش مطابقت دارند. "

گفتار، یکی از روش‎های آسان و کارآمد مبادله‎ی اطّلاعات توسّط انسان‎ها به حساب می‎آید. به همین دلیل ایجاد قابلیت‎های درک و تولید گفتار در ماشین نیز تحت عنوان" فن‌آوری پردازش گفتار" عمل انتقال اطّلاعات به آن را سریع‌تر و راحت‌تر می کند. تاریخ شروع طراحی سیستم های تولید گفتار به قرن هجدهم و قبل از سیستم های تشخیص گفتار در قرن بیستم باز می‎گردد. علت این امر، ساده‎تر بودن تولید گفتار رایانه‎ای نسبت به تشخیص است. در سیستم‎های تولید گفتار، از قواعد آواشناسی استاندارد هر زبان خاص برای تولید گفتار استفاده می‎شود و در سیستم‎های تشخیص گفتار از دو روش تشخیص بر مبنای کلمات هر زبان خاص و تشخیص بر مبنای واج‎های – عناصر صوتی تشکیل دهنده‎ی هرکلمه – هر زبان استفاده می‎شود. کاربردهای فن‌آوری پردازش گفتار در این مقاله در مقوله‎ی کاربردهای کلّی و کاربرد در کتابخانه با تأکید بیشتر، مورد بررسی قرار گرفته‎اند. در این مقاله در دو مقوله‎ی مجزّا، کاربردهای مورد استفاده‎ی کتابداران و کاربران بررسی شده است. محدودیت‎های فن‌آوری تشخیص گفتار قابل بررسی است و در نهایت عواملی مانند آموزش، انتظامات، انگیزه، آزمون‎پذیری، و انتخاب سیستم متناسب با وظیفه‎ی مورد انتظار از عوامل موفّقیت فن‌آوری تشخیص خصوصاً تشخیص گفتار به حساب می‎آیند.