درخت حوزه‌های تخصصی

هدف: شناسایی و استخراج سیاهه هایی نظام مند از واژه های بازدارنده به منظور استفاده در نمایه سازی خودکار متن های فارسی رشته کتابداری و اطلاع رسانی روش: روش تحلیل محتوا است. جامعه پژوهش، 56 مقاله بودند که 20 مقاله با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. یافته ها: از مجموع 15557 واژه موجود در متن مقالات، مطابق با الگوی زو، قبل از تعدیل واژه ها، 1368 و بعد از تعدیل، 468 واژه؛ مطابق قانون زیف نیز قبل از تعدیل، 217 و بعد از تعدیل، 607 واژه به عنوان واژه بازدارنده شناخته شدند. هم چنین از مجموع 1989 واژه موجود در چکیده مقالات، مطابق با الگوی زو قبل از تعدیل واژه ها، 148 و بعد از تعدیل، 173 واژه و بر اساس قانون زیف، قبل از تعدیل60 و بعد از تعدیل، 186 واژه به عنوان واژه بازدارنده استخراج شدند. در هر دو روش رابطه مستقیمی بین بسامد واژه ها و احتمال بازدارنده بودن آن ها مشاهده شد. بالاترین درصد واژه های بازدارنده (44/39 درصد) بدون احتساب بسامد، در متن مقالات و با کاربرد الگوی آماری زو به دست آمد. نتایج این پژوهش به افزایش کارایی، کاهش حجم فایل درونداد و صرفه جویی در زمان و هزینه ذخیره و بازیابی اطلاعات منجر می شود.

هدف: هستی شناسی ابزاری برای نمایش رسمی و به اشتراک گذاری دانش حوزه ای خاص از طریق مدل سازی و ایجاد چارچوبی از مفاهیم و روابط معنایی بین آنهاست. هستی شناسی ها در حوزه پزشکی کاربرد زیادی دارند و سیستمهای بالینی پشتیبانی تصمیم، سیستمهای خبره پزشکی و پایگاه های اطلاعاتی متون زیست پزشکی هر کدام به نوعی به هستی شناسی ها وابسته اند. در این پژوهش، به منظور پیشنهاد روشی برای ساخت هستی شناسی های پزشکی فارسی، به ایجاد نمونه اولیه از هستی شناسی گیاهان دارویی ایران بر مبنای نظام زبان واحد پزشکی اقدام شد. روش شناسی: این پژوهش، توصیفی است. جامعه پژوهش، گیاهان دارویی ایران و نمونه شامل هشت گیاه آنقوزه، آویشن شیرازی، اسپند، بابونه شیرازی، ترنجبین، خاکشیر و گل گاوزبان است. انتخاب نمونه ها به روش نمونه گیری تئوریک انجام شد. برای استخراج مفاهیم و روابط نیز از 8 کتاب از متون بومی گیاهان دارویی استفاده شد. همچنین، مبنای روش به کار گرفته شده در استخراج مفاهیم و روابط معنایی، راهکار مهندسی دانش و مبنای روش به کار رفته در ایجاد هستی شناسی، روشهای مورد استفاده در پژوهشهای «نوی و مک گینس» و «دامونتیر و ویلانیواروسالس» بود. همچنین، از نرم افزار پروتژه نسخه 4.2.beta برای ساخت هستی شناسی استفاده شد. یافته ها: در این پژوهش هفت مرحله برای ایجاد هستی شناسی های پزشکی فارسی بر اساس نظام زبان واحد پزشکی پیشنهاد شد. تعیین دامنه و پوشش هستی شناسی، استفاده از یو.ام.ال.اس به عنوان هستی شناسی پایه، تعیین جفت های مفهومی و ترسیم آنها در ساختار یو.ام.ال.اس، تعیین رده ها، توصیف ویژگیها، تعریف چهریزه ها و ایجاد نمونه ها؛ این مراحل را تشکیل می دهند. نتایج: با توجه به یافته های این پژوهش، روش ارائه شده در این پژوهش می تواند در ایجاد سایر هستی شناسی های حوزهپزشکی در زبان فارسی نیز مفید واقع شود.   

هدف: هدف مقاله حاضر بررسی مقایسه ای وضعیت اجرای مدیریت دانش و همچنین میزان مشارکت کتابداران در برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه های دانشگاهی می باشد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را کتابخانه های دانشگاه فردوسی و علوم پزشکی مشهد تشکیل می دهد. برای گردآوری داده ها از سه ابزار استفاده شد. از پرسشنامه محقق ساخته برای بررسی وضعیت اجرای مدیریت دانش که شامل ابعاد تولید دانش، اعتبار بخشی به دانش، ارائه دانش، اشتراک دانش و کاربرد دانش بود. از سوالات باز و سیاهه وارسی نیز برای بررسی میزان مشارکت کتابداران در برنامه های مدیریت دانش و همچنین بررسی وضعیت زیرساخت ها و شیوه های پیاده سازی مدیریت دانش بر اساس اسناد و مدارک موجود در کتابخانه ها استفاده شده است. یافته ها: برنامه های مدیریت دانش در کتابخانه های مورد بررسی به صورت مطلوب اجرا نمی شود، میانگین نمرات مدیریت دانش و همچنین ابعاد مدیریت دانش در حد متوسط می باشد. در رابطه با فعالیت های فردی و سازمانی کتابداران در راستای مدیریت دانش، مانند شرکت در جلسات رسمی و غیر رسمی سازمانی، برگزاری و شرکت در دوره های آموزشی، شرکت در همایش های علمی و حرفه و نیز انتقال و تسهیم دانش در قالب نگارش مقاله و ارائه پیشنهادات، اطلاعات پرسش های باز و سیاهه وارسی نشان داد، مشارکت کتابداران در این فعالیت ها نیز اندک است. کتابخانه ها نیز مانند هر سازمان دیگری نیازمند پیاده سازی برنامه های مدیریت دانش هستند. علاوه بر فراهم بودن زیرساخت ها، مشارکت کارکنان در برنامه های مدیریت دانش نیز اهمیت فراوانی دارد. مدیران کتابخانه ها علاوه بر پیگیری برنامه های مدیریت دانش می بایست شرایط لازم را نیز برای همکاری و مشارکت کتابداران در برنامه های مدیریت دانش فراهم سازند.

هدف: این مطالعه با هدف تعیین میزان آشنایی دانشجویان کتابداری و اطلاع رسانی با مباحث پایه و نظری رشته تحصیلی و نگرش نسبت به آن و بررسی رابطه بین این دو انجام شد. روش : این مطالعه به روش پیمایشی انجام شد. دانشجویان کارشناسی کتابداری و اطلاع رسانی در حال تحصیل دانشگاه های تهران، شهید چمران، و فردوسی مشهد در سال تحصیلی 1391- 1390 به عنوان جامعه آماری مورد بررسی قرار گرفتند. حجم نمونه 108 نفر بود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ای محقق ساخته بر اساس طیف پنج ارزشی لیکرت بود . داده ها با نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل گردید و از آزمون های آماری تی وابسته، تی مستقل، و ضریب همبستگی پیرسون برای تجزیه و تحلیل استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد میزان آشنایی دانشجویان سال چهارم با مباحث پایه و نظری رشته تحصیلی نسبت به دانشجویان سال سوم از وضعیت بهتری برخوردار بود. نگرش دانشجویان نسبت به رشته تحصیلی شان مثبت بود. هم چنین همبستگی قوی بین میزان آشنایی با مباحث پایه و نظری رشته تحصیلی و نگرش نسب به آن وجود داشت. اصالت/ارزش: یافته های این پژوهش می تواند به استادان کتابداری و اطلاع رسانی در شناسایی ضعف های دانشجویان در زمینه آشنایی با مباحث پایه و نظری رشته و نگرش مثبت نسبت به آن، و تلاش در جهت ارتقاء آن ها کمک کند

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی قالب­های فراداده­ای آرشیو صدا در سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (مراکز شمال­غرب کشور) است. روش پژوهش: روش پژوهش مورد استفاده در این پژوهش، روش میدانی و به منظور گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر، کاربران (برنامه­سازان و آرشیویست­ها) شبکه های صدای 5 مرکز (اردبیل، ارومیه، تبریز، زنجان و مهاباد) هستند. یافته ها: با توجه­­ به شاخص­ها و میانه به دست آمده برای کارآیی قالب­های فراداده­ای توصیفی بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای مراکز شمال­غرب صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، میزان کارآیی فیلدهای اثر/ عنوان، پدیدآور/ تهیه کننده، خواننده/ نقال، قاری/ مداح، کارشناس/ سخنران، گوینده، گزارشگر،­ اپراتور، صدابردار، آهنگساز، نوازنده، نوع میان­برنامه، نوع موسیقی، مناسبت، زبان / گویش، دستگاه، حالت، طبقه برنامه، آخرین استفاده، تاریخ پخش، قسمت برنامه، مدت، تاریخ ورود، تاریخ تولید، مدیا و آدرس آرشیو، قابلیت­پخش، کد سیستم از نظر کاربران، در اندازه متوسطی است. و همچنین با توجه­­ به شاخص­ها و میانه به دست آمده برای کارآیی قالب­های فراداده­ای تحلیلی بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای مراکز شمال­غرب صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، میزان کارآیی فیلدهای موضوع، کلمات ­کلیدی، توضیح و کلمات­ کلیدی یا نمایه به لحاظ انعطاف لازم برای جستجوی تک­کلمه ای و چند­کلمه ای سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای مراکز شمال­غرب کشور از دیدگاه کاربران سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا رضایتی در اندازه متوسط است. نتیجه گیری: درکل این نتیجه بدست می آید که فیلدهای موجود در بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا دارای کارآیی متوسط هستند و تلاش­هایی باید در این زمینه صورت بگیرد که این فیلدها روزآمد شده و ارتقاء یافته و هماهنگ باشند . علاوه بر این نیاز به وجود فیلدهای پیشنهادی به طور میانگین ارزیابی شده است. به معنی دیگر اضافه کردن فیلدهای پیشنهادی به سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا از نظر کاربران ضروری به نظر میرسد. در انتهای پژوهش الگوی پیشنهادی پژوهشگر، برای فورمتهای فراداده­ای مورد استفاده در بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا ارائه شده است.

نمایه سازی ماشینی به گونه ای از نمایه سازی گفته می شود که در آن با استفاده از الگوریتم رایانه ای، واژه های کلیدی یک مدرک از عنوان یا متن، استخراج و سپس به شکل مدخل های نمایه مرتب و سازمان دهی می شوند . با وجود نیاز روزافزون به کاربرد رایانه در نمایه سازی، تاکنون برای زبان فارسی، نمایه ساز ماشینی ساخته نشده است . از این رو در این مقاله نتیجه بررسی و شناخت جنبههای علمی و عملیاتی این سیستم نمایهسازی در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران ارائه می شود که بر پایه مأموریت و دانش سازمانی خود یکی از آماده ترین بسترها را برای ساخت اینگونه نمایه ساز دارد. به این منظور، ابتدا به پیوند میان نمایه سازی و بازیابی اطلاعات، مباحث نظری و سیر تحول نمایه سازی ماشینی، نمایه سازی ماشینی از دیدگاه های عملیاتی و فرایندی، پروژه های موفق نمایه سازی به زبان های گوناگون در دنیا پرداخته شده و نیازمندیهای نمایه ساز ماشینی برای زبان فارسی توصیف شده است . سپس اجزای یک نمایه ساز برای زبان فارسی تشریح و مدل مفهومی نمایه ساز ماشینی و همچنین روابط میان اجزا، جزئیات زیرسیستم ها، و مدل مفهومی سیستم طراحی شده اند. در پایان، نیازمندی های ساخت نمایه ساز ماشینی برای این پژوهشگاه به بحث گذاشته شده است و وضعیت پروژه های انجام شده و تجربه های موجود در این زمینه نیز تبیین شده اند.

مقدمه: وب سایت های نشریات دانشگاهی نقش مهمی در برقراری ارتباط و ارایه ی خدمات به پژوهشگران دارد. هدف از این پژوهش، به دست آوردن پیوندهای دریافتی وب سایت مجلات علوم پزشکی ایران و بر اساس آن تعیین میزان رؤیت و شناسایی وب سایت های هسته بوده است. روش بررسی: این پژوهش از نوع کاربردی، با روش وب سنجی و دارای رویکرد توصیفی است که در آذرماه 1390 انجام شده است. در این بررسی ابتدا اسامی 199 مجله ی پزشکی موجود بر روی سایت معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت انتخاب شد. با کاوش این نشریات در موتور جستجوی گوگل آدرس 188 وب سایت نشریه به دست آمد و با استفاده از موتور کاوش یاهو تعداد پیوندهای دریافتی این وب سایت ها محاسبه گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده در این پژوهش از نرم افزار Excel نسخه ی 2010 استفاده شد. یافته ها: بررسی داده ها حاکی از آن است که از مجموع 188 وب سایت نشریه ی مورد بررسی، تعداد 29 نشریه دارای نمایه ی سطح یک، تعداد 68 نشریه دارای نمایه ی سطح 2، تعداد 73 نشریه دارای نمایه ی سطح 3 و تعداد 18 نشریه در سایر نمایه های داخلی نمایه می شدند. همچنین بر اساس نوع آدرس وب سایت ها تعداد 75 نشریه دارای وب سایت مستقل، تعداد 78 نشریه دارای وب سایت به صورت زیر دامنه و تعداد 35 نشریه دارای صفحاتی از وب سایت اصلی بودند. نتیجه گیری: با تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده مشخص شد که نشریات دارای نمایه ی سطح 1 بیشترین سهم را در وب سایت های هسته دارند و وب سایت نشریات دارای نمایه ی سطح 2 و سطح 3 در رده های بعدی این رتبه بندی قرار گرفتند. همچنین وب سایت های دارای آدرس مستقل بیشترین سهم را در میان وب سایت های هسته داشتند و وب سایت های دارای آدرس به صورت زیر دامنه در رده ی بعدی قرار داشت. وب سایت هایی که جزیی از صفحات یک سایت بودند، در بین وب سایت های هسته قرار نگرفتند.

هدف: هدف نظام های اطلاعاتی، بازیابی اطلاعات مرتبط با نیاز کاربر است. در این راستا، موتورهای کاوش قابلیّت جدیدی به نام ""کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی"" پیاده نموده اند. این که این کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی تا چه میزان با نیاز کاربران همخوان است، مسئله ای اساسی است. بر این اساس این پژوهش شکل گرفت تا کارآمدی کلیدواژه ها و عبارت های پیشنهادی موتور کاوش گوگل در بسط جستجو و افزایش ربط از دیدگاه کاربران را بررسی کند. روش : این پژوهش کاربردی است و به روش پیمایشی انجام شده است. داده های مورد نیاز از طریق پرسش نامه به هنگام جستجوی کاربران در گوگل به دست آمد. بر این اساس، نمونه ای 60 نفری از دو گروه علوم انسانی/ اجتماعی و علوم پایه/ فنّی- مهندسی در نظر گرفته شد و نشست هایی جداگانه با هر یک از آنها ترتیب داده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که تفاوت معنی داری بین میزان ربط نتایج بازیافتی حاصل از عبارت جستجوی اولیه و نتایج بازیافتی حاصل از بسط جستجوی مبتنی بر کلیدواژه ها/ عبارت های پیشنهادی وجود دارد. یعنی کلیدواژه ها/ عبارت های پیشنهادی گوگل در بهبود ربط بازیافت ها مؤثر بوده است. همچنین تفاوت معنی داری از نظر نتایج بازیافتی حاصل استفاده از عبارت جستجوی اولیه و نتایج بازیافتی حاصل بسط جستجو بین دو حوزه مورد بررسی مشاهده نشد. در ادامه به منظور بهبود نتایج بازیافتی، توصیه های کاربردی و پژوهشی ارائه شده است

در این پژوهش، به بررسی میزان ربط مدارکی پرداخته شده است کهدر حوزه موضوعی کشاورزی با استفاده ازابزار بازیابیبین زبانیِgoogle، بازیابی می شوند. بدین منظور، ابتدا با استفاده از مقالات موجود در مجلات فارسیِ دارای چکیده انگلیسی، به استخراج عبارت ها و اصطلاحات تخصصی فارسی حوزه موضوعی کشاورزی و معادل انگلیسی آنها اقدام شد. تعداد 30 عبارت و اصطلاح تخصصی در قالب سه دسته استخراج گردید:دسته اول، عبارت های موضوعی که فقط در رشته کشاورزی کاربرد دارند. دسته دوم، اصطلاحات تخصصی کشاورزی که در سایر رشته ها نیز کاربرد دارندو دسته سوم، اصطلاحات تخصصی کشاورزی که در خارج از این حوزه تخصصی، اصطلاح عمومی محسوب می شوند.سپس به جستجوی مدارک با استفاده از این عبارات و اصطلاحات پرداخته شد و نتایج جستجواز نظر میزان ربط موضوعی با حوزه کشاورزی مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش حاکی از آن است که ابزار بازیابی بین زبانیِ google در بازیابی بین زبانی مدارک مرتبط برای دو دسته عبارت و اصطلاح تخصصی کشاورزی با موفقیت عمل نمی کند، یک دسته عبارات و اصطلاحاتی که علاوه بر رشته کشاورزی در رشته های دیگر نیز کاربرد دارند و دسته دیگر، عبارات و اصطلاحاتی که در خارج از حوزه موضوعی کشاورزی جزء واژگان عمومی محسوب می شوند. اما در مورد عبارات و اصطلاحاتی که فقط در رشته کشاورزی کاربرد دارند، عملکرد به نسبت مطلوب تری دارد.

هدف : کاربرمداری، پارادایمی است که ضرورت توجه به آن در تمامی کارکردهای کتابخانه ها و مراکز اطلاع رسانی بویژه در طراحی نرم افزارهای کتابخانه ای، بیش از پیش دیده می شود. اگر چه در آغاز طراحی و بهره گیری از نرم افزارهای کتابخانه ای پارادایم نظام مدار مورد نظر بوده است، امروزه لزوم تغییر پارادایم و حرکت آنها به سمت کاربرمداری و استفاده پذیری، اهمیت بیشتری یافته است. نرم افزار سیمرغ نیز که در آغاز دهه هفتاد طراحی شد، در زمان انجام این پژوهش (1390) در بسیاری از کتابخانه های ایران استفاده می شود. در این زمان ویرایش 05/6 آن در کتابخانه ها از جمله کتابخانه مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد مورد استفاده بود. روش : هدف پژوهش حاضر که به روش پیمایشی انجام شده، بررسی دیدگاه کاربران در مورد استفاده پذیری سیمرغ به عنوان پارادایمی کاربرمدار در طراحی آن است. برای گردآوری اطلاعات، از نظرسنجی، مشاهده (به شیوه فیلمبرداری از کاربران در زمان جستجو) و ضبط افکار آنها در زمان استفاده از نرم افزار کتابخانه ای سیمرغ، استفاده شد. در این رابطه، دیدگاه کاربران در مورد چهار ویژگی جستجو، نمایش، واژگان، رابط کاربر و راهنما بعنوان معیارهای استفاده پذیری مورد ارزیابی شد. 30 نفر (15 دانشجوی کارشناسی و 15 دانشجوی تحصیلات تکمیلی) با روش تعمدی برای شرکت در این پژوهش انتخاب شدند. یافته ها: نتایج حاصل از این بررسی نشان داد اگر چه بیش از دو دهه از طراحی این نرم افزار کتابخانه ای می گذرد و تغییرهای زیادی داشته، هنوز هم در طراحی آن پارادایم، نظام مداری بیشتر از کاربر مداری مورد توجه بوده است .  

مقدمه : داشتن نگرش مثبت به نقد کتاب و آگاهی از چگونگی نوشتن مقاله نقد کتاب، از موضوعات اساسی جوامع علمی است؛ زیرا توسعه یک جامعه زمانی ممکن است که نه تنها آن جامعه از آثار علمی منتشر شده آگاه باشد، بلکه توانایی شناخت آثار اصیل از غیراصیل را داشته باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به تعیین تأثیر دوره آموزشی نقد کتاب بر آگاهی، نگرش و مهارت نقد کتاب استادان دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1391 می پردازد. روش شناسی : روش پژوهش حاضر نیمه تجریی و به صورت طرح دو گروهی (با پیش آزمون و پس آزمون) است. ابزار گردآوری داده ها یک سیاهه وارسی و دو پرسشنامه محقق ساخته بر اساس متون علمی معتبر است. روایی سیاهه وارسی و پرسشنامه های نگرش و آگاهی، توسط متخصصان در حوزه های نقد کتاب و کتابداری و اطلاع رسانی تأیید و پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب 78% و 5/79% به دست آمد. جامعه آماری تمامی استادان دانشکده مدیریت واطلاع رسانی پزشکی شامل 86 نفر است. روش نمونه گیری تصادفی ساده و 15 نفر در هر گروه شاهد و آزمون است. جهت تحلیل داده ها از آمار توصیفی (جدولهای توزیع فراوانی مطلق، درصد، میانگین و انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون t مستقل و t زوجی) استفاده و همچنین از  نرم افزار SPSS 18.0 استفاده شد. یافته ها : آموزش بر آگاهی و مهارت نقد کتاب اساتید مؤثر بوده است. میانگین نمره های آگاهی در گروه آزمون از 2/8±1/33 به 9/19±7/55 و مهارت نقد کتاب از 6/8±10/2 به 26/3±53/6 افزایش یافت (001/0P-value<). اگرچه نمره نگرش در گروه آزمون نیز از 7±71/4 به 7/4±74/4 افزایش یافته، این افزایش از لحاظ آماری معنادار نبوده است (0/11 =P-value). نتیجه گیری : نتایج نشان داد آموزش بر افزایش آگاهی و مهارت نقد کتاب استادان مؤثر بوده است. نگرش استادان به مقوله نقد کتاب از ابتدا شاکله خوبی داشته است، اما نمره نگرش قبل و بعد از آموزش به لحاظ آماری تفاوت معناداری نداشت. با توجه به ویژگیهای متغیر نگرش، باید خاطر نشان ساخت افزایش معنادار آن مانند دو متغیر دیگر مورد بررسی در پژوهش، مورد انتظار نبود، زیرا متغیر نگاه درونی تر بوده و به متغیرهای متفاوتی مانند نوع نگاه فرد به محیط، تواناییها و امکانات وی وابسته است و با گذشت زمان تغییر می یابد.

هدف: هدف اصلی این پژوهش ارزیابی عملکرد کتابخانه های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان براساس روش تحلیل راهبردی SWOT است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش پیمایشی- تحلیلی و تلفیقی از روش مطالعات اسنادی و میدانی است و به منظور شناسایی نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید کتابخانه های کانون، مطالعه بر روی کارکنان و کاربران فعلی کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان اعم از نویسندگان، مترجمان، تصویرگران و دیگر دست اندرکاران حوزه ادبیات کودک و نوجوان، مدیران کتابخانه های کانون مراکز استان ها و همچنین معاونان و مدیران عالی کانون صورت گرفت و با به کارگیری روش های آماری برای توصیف اطلاعات گردآوری شده از مطالعه میدانی و تحلیل داده های کیفیِ به دست آمده براساس مصاحبه حضوری ساختاریافته، براساس ماتریس swot نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید استخراج شد. یافته ها: ارتباط و تعامل بین حوزه های مختلف کودکان و نوجوانان با کتابخانه مرجع کانون کم است. کتابخانه مرجع کانون تنها به طور مستقیم با کارگزار بین المللی در ارتباط است. میزان آشنایی کارکنان با زبان خارجی در حد متوسط و درصد بسیار کمی از آنها با سایر زبان های خارجی آشنایی دارند. اکثر کتابخانه های کانون فاقد منابع خارجی برای کاربران خود اند. نتیجه گیری: براساس ماتریسSWOT، مجموع امتیازات کانون از لحاظ عوامل داخلی برابر 96/1 از حداکثر 4 امتیاز ممکن است بنابراین درمجموع، کانون از نظر عوامل داخلی دچار ضعف است، اما در واکنش به عوامل خارجی کانون با امتیاز 34/2 در وضعیت میانه قرار دارد.

هدف:. داده های حاصل از پژوهش در شبکه های اجتماعی مانند داده های سایر پژوهشها با استفاده از روش ها و مدل های مختلف، ازجمله سنجه های مرکزیت و تراکم شبکه تحلیل می شود روش/رویکرد پژوهش: مرور منابع، به روش تحلیلی – سندی. یافته ها: دانشمندان علم اطلاعات به بررسی انتشارات، شبکه های استنادی و هم استنادی، ساختار همکاری علمی، شبکه های هم نویسندگی، بررسی جریان دانش و سایر شکل های تعاملات اجتماعی شبکه ها می پردازند و استفاده از سنجه تراکم و مرکزیت برای بررسی این شبکه ها ضروری است.

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نگرش کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی شهرستان کرمان نسبت به خصوصی سازی انجام گرفته است. روش: روش به کار رفته در این پژوهش پیمایشی- توصیفی است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ی پایان نامه ی خورشید (1377) استفاده شد. این پرسشنامه نظر کتابداران و کارکنان را در 6 بُعدِ فردی، اقتصادی، فرصت پیشرفت عادلانه، امنیت شغلی، قوانین دولتی و از خود گذشتگی می سنجد. ضریب پایایی بهدست آمده برای این پرسشنامه 934/0 است. جامعه ی پژوهش شامل کلیه ی کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی تحت پوشش نهاد کتابخانه های عمومی شهرستان کرمان در سال 1390 می باشد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که کتابداران در بُعدِ فردی آگاهی و علاقه ای نسبت به خصوصی سازی ندارند. در بُعدِ اقتصادی، کتابداران معتقدند که خصوصی سازی سبب گسترش منافع اقتصادی سازمان و کشور می شود. در بُعدِ فرصت پیشرفت عادلانه، کتابداران اعتقاد ندارند که خصوصی سازی فرصت پیشرفت عادلانه را به همه می دهد. در بُعدِ امنیت شغلی، کتابداران اظهار داشتند که خصوصی سازی امنیت شغلی آنها را حفظ نمی کند. در بُعدِ قوانین دولتی، کتابداران موافق اصلاح قوانین دولتی جهت تسریع روند خصوصی سازی هستند؛ و در نهایت در بُعدِ از خود گذشتگی، کتابداران حاضر به قربانی کردن عقاید و افکار خود به منظور پیشرفت سازمان هستند. ارزش/اصالت: پژوهش حاضر برای نخستین بار است که نظر کتابداران و کارکنان کتابخانه های عمومی را نسبت به خصوصی سازی می سنجد و از این جنبه متفاوت می باشد.

هدف: هدف مطالعه دیدگاه کتابداران دانشگاهی نسبت به اجرای خدمات مرجع دیجیتال در دانشگاه های شهر اصفهان بر اساس مؤلفه های استاندارد ایفلا است. روش: روش انجام پژوهش توصیفی- پیمایشی، و جامعه آن کتابداران شاغل کتابخانه های دانشگاهی دولتی شهر اصفهان بود. حجم نمونه با استفاده از برآورد واریانس به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای برابر با 113 نفر محاسبه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بر اساس استانداردهای مرجع ایفلا بود. یافته ها: یافته ها نشان داد که میزان رعایت مؤلفه های مرجع ایفلا از دیدگاه جامعه مورد بحث در کتابخانه ها به طور یکسان نبود. بیشترین میزان رعایت مربوط به مؤلفه خط مشی با میانگین 64/2 و کمترین میزان، مربوط به مؤلفه ارزیابی با میانگین 30/2 بوده است. میانگین کل مؤلفه های پژوهش برابر با 97/1 بود که میزان رعایت خدمات مرجع دیجیتال را کمتر از حد متوسط نشان می دهد.با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود که خط مشی اختصاصی برای خدمات مرجع دیجیتال با توجه به استانداردهای ایفلا تدوین شود و با برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلند مدت، اجرای برنامه های آموزش ضمن خدمت، طراحی و سفارش صفحات و منوی خدمات مرجع به ارتقاء سطح کمی و کیفی کتابخانه ها پرداخته شود.

مقدمه: یکی از مهم ترین و اساسی ترین کار کتابخانه ها، گزینش مواد و منابع اطلاعاتی برای مجموعه ی کتابخانه ها می باشد. هدف این پژوهش، شناسایی نظرات کتابداران و کارکنان دانشگاه های اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در خصوص ضرورت مؤلفه های مجموعه گستری استوارت لی (Stuart Lee) در کتابخانه های دانشگاهی بود. روش بررسی: نوع مطالعه، توصیفی- پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش نامه بود. جامعه ی مورد پژوهش 129 نفر کتابداران کتابخانه های دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان در سال 90-1389 بود که حجم نمونه 86 نفر محاسبه شد و تعداد 76 پاسخ نامه عودت داده شد. به منظور تعیین روایی، پرسش نامه در اختیار متخصصین و استادان کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه اصفهان و علوم پزشکی اصفهان قرار گرفت و پیشنهادهای اصلاحی آنان اعمال شد و پایایی آن با استفاده از ضریب Cronbach's alpha معادل 96/0 محاسبه گردید. تحلیل های این پژوهش به کمک آمار توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفت. یافته ها: حدود 2/59 درصد از کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان دارای خط مشی مدونی برای مجموعه سازی منابع الکترونیکی هستند. 5/40 درصد بر این عقیده اند که اهداف و وظایف کلان سازمان مادر و جنبه های مختلف آن در برنامه ی تخصیص بودجه گنجانده می شود. در اولویت بندی انتشارات، قیمت منابع 9/47 تأثیر دارد. منابع الکترونیکی ادواری نسبت به سایر منابع اولویت بیشتری دارد. نتیجه گیری: کتابخانه های دانشگاهی شهر اصفهان روند رو به رشدی را در زمینه ی مجموعه سازی برداشته اند، اگرچه تا مطلوبیت کامل مسیری طولانی در پیش است.

هدف: هدف عمده این پژوهش بررسی رابطه بین سواد اطلاعاتی کتابداران کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه از یک سو و رویکرد کتابداری مبتنی بر شواهد آنان از سویی دیگر است. روش: روش پژوهش همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل 61 کتابدار کتابخانه های دانشگاهی شهر کرمانشاه است که کل جامعه به روش سرشماری مورد مطالعه قرار گرفت. جهت سنجش سواد اطلاعاتی، از پرسشنامه ی«انجمن کتابخانه های دانشگاهی و تحقیقاتی آمریکا» و برای سنجش کتابداری مبتنی بر شواهد از پرسشنامه ی محقق ساخته استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و جهت بررسی فرضیات پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: جامعه پژوهش در چهار مؤلفه اصلی کتابداری مبتنی بر شواهد( توانایی تدوین سوال، یافتن شواهد، ارزیابی انتقادی و به کارگیری شواهد) در سطح متوسط بودند اما در مؤلفه ی مهارت ارزیابی نتایج پایین تر از متوسط قرار داشتند. همچنین در تمامی مؤلفه های سواد اطلاعاتی در سطح متوسط بودند. بین همه مؤلفه های سواد اطلاعاتی با کتابداری مبتنی بر شواهد رابطه وجود داشت. ارتباط بین کتابداری مبتنی بر شواهد و سواد اطلاعاتی بدین معنی است که سواد اطلاعاتی بالای کتابداران، منجر به استفاده بیشتر از رویکرد کتابداری مبتنی بر شواهد می شود.