گنجینه اسناد

هدف : تبیین و شناساندن نوعی از انواع سند به نام پروانچه و استنتاج و تحلیلی از آن در میان مجموعه اسناد تشکیلات اداری آستان قدس در دوره صفویه است. روش /رویکرد پژوهش : این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی بر پایه منابع کتابخانه ای و بر اساس بررسی پروانچه های موجود در اسناد تشکیلات اداری آستان قدس ، سعی در پاسخ به سؤالات پژوهشی می نماید. یافته ها و نتایج : یافته ها نشان می دهد ،پروانچه توسط بالاترین مقام سیاسی یعنی شاه صفوی صادر می شد و مضمون آن بیشتر مربوط به امور جاری و تصمیمات مربوط به امور مالی است .جهت انتصاب افراد به مشاغل در مجموعه آستان قدس و تعیین حقوق آنان و پرداخت مواجب به نظامیان حکومتی و نیز پرداخت وظیفه به وظیفه بگیران و بازماندگان آنان، پروانچه صادر می شدکه متصدیان آستان قدس ملزم به رعایت مفاد آن بودند.تمامی پروانچه های موجود نسخه اصلی نیست بلکه سواد یا صورتی از اسناد است . علت آن این است که پروانچه های یاد شده در دستگاه سلطنتی صادر می شد ،سواد یا رونوشت آن در حالی که برابر اصل می شد به آستان قدس ارسال می گشت همین رونوشت ،اساس گماردن افراد به شغلی وپرداخت حقوق به آنان درمجموعه آستان قدس بود . از سال 1120- ه.ق پروانچه ای موجود نیست به نظر می رسد از این زمان به بعد پروانچه جای خود را به رقم می دهد. این روند در دوره افشاریه نیز ادامه می یابد و پروانچه به عنوان یک شیوه دستوری منسوخ می شود.

هدف: هدف این پژوهش تحلیل انواع فهرست­های اسناد در دوره صفوی و قاجار و شناسایی عناصر توصیفی آن­ها است. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر به روش توصیفی- تحلیلی بر پایهً منابع کتابخانه­ای و اسناد و نسخه­های خطی به طبقه­بندی و استنتاج از یافته­ها می­پردازد. یافته­ها و نتایج: می­توان در مجموع، مهم­ترین عوامل مورد توجه فهرست­ های اسناد در ایران دوره صفوی و قاجار را این گونه برشمرد: تاریخ سند ، نوع سند ، ارکان( / محتوای) سند، وابستگی مکانی، سجلات، مهر ها و حواشی سند. همچنین اسناد در این فهرست­ها یا به ترتیب تاریخ توصیف شده­اند و یا بر اساس وابستگی مکانی سند.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی تبعات اجتماعی حضور مهاجرین لهستانی در طی جنگ جهانی دوم در ایران است. روش/رویکرد پژوهش: در این پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای وبر پایه اسناد موجود به روش تحلیلی به توصیف این تبعات پرداخته شده است. یافته ها ونتایج : یافته ها حاکی از آن است که با حمله هیتلر و استالین به لهستان، روس ها هزاران اسیر از آنها را به سیبری منتقل کردند. زمان حمله هیتلر به روسیه، در توافق حاصل شده بین استالین و فرمانده لهستان، عده ای از آنها برای کمک به متفقین در بهار 1321 از طریق بندر انزلی وارد ایران شدند. نظامیان برای جنگ در جبهه های متفقین به آفریقای جنوبی و هند رفتند، غیر نظامیان نیز در اردوگاههای دایر شده تا پایان جنگ در ایران باقی ماندند، از آنجا که مسئله اصلی این پژوهش بررسی تبعات اجتماعی حضور آنها در ایران بود، نتیجه حاصله این شد که در بدو ورود آنها، تبعاتی مثل بحرانی تر شدن خواروبار، شیوع امراض مسری و بروز فساد اخلاقی در جامعه پدیدآمد. اما به تدریج که زمینه فعالیت آنها در اجتماع فراهم شد، کودکان در آموزشگاههای دایر شده به آموختن قالی بافی و حکاکی روی آوردند. مردان نیز در کافه ها و هتل ها و همچنین زنان در منازل ثروتمندان به اشتغال پرداختند. فعالیت های فرهنگی و ورزشی آنها نیز رونق زیادی پیدا کرده بود. آنها تعامل اجتماعی مطلوبی نیز با ایرانیان برقرار کرده بودند. بطوریکه اهداء یک باغ توسط یک خیّر ایرانی برای اسکان کودکان، در مقابل کمک مهاجرین به آسیب دیدگان زلزله گرگان مؤید این مطلب است.

هدف: هدف از این پژوهش بررسی روابط آیت الله کاشانی، به عنوان رهبر مذهبی جنبش ملی شدن صنعت نفت، و نواب صفوی، به عنوان رهبر جمعیت فدائیان اسلام، در پیروزی وشکست نهضت ملی ایران است. روش/رویکرد پژوهش: در این پژوهش سعی شده با استفاده از روش توصیفی، تحلیل تاریخیواستفاده از منابع کتابخانه ای با رویکرد روشن تری به تحلیل این واقعه پرداخته ایم. یافته ها و نتایج : نهضت ملی شدن صنعت نفت ایران به عنوان یکی از مهمترین رویدادهای تاریخ ایران به شمار می آید که هر چند فصل جدیدی در مسیر مبارزاتی مردم ایران گشود؛ اما سرانجام به شکست انجامید. در پیروزی و شکست این نهضت عوامل متعددی نقش داشته اند که بررسی عملکرد و سهم هر کدام از آنها، می تواند الگوی پژوهشی جدیدی در اختیار محققین قرار دهد. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی روابط آیت الله سید ابوالقاسم کاشانی، رهبر مذهبی ملی شدن صنعت نفت، و نواب صفوی، رهبر جمعیت فدائیان اسلام، در پیروزی و شکست نهضت ملی ایران را با رویکردی روشن تر مورد بررسی قرار دهد.

هدف : این پژوهش با هدف بررسی میزان رؤیت ابرنشانه­های زبان نشانه­گذاری فرامتن و عناصر فراداده­ای هسته دوبلین در وبسایت آرشیوهای ملی عضو شورای جهانی آرشیو انجام شده است. روش گردآوری و تحلیل داده­ها : پژوهش حاضر از نوع پیمایشی می­باشد که برای تعیین میزان حضور عناصر ابرداده­ای از روش تحلیل صفحات وب استفاده شده است. در مجموع تعداد 49 صفحه خانگی آرشیوهای ملی عضو شورای جهانی آرشیو مورد بررسی قرار گرفته است و با مشاهده source آنها از طریق مرورگر اینترنت اکسپلورر عناصر ابرداده­ای اچ.تی.ام.ال و عناصر فراداده­ای هسته دوبلین آنها استخراج شده و در سیاهه وارسی منظور گردیده است سپس با استفاده از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین)داده­ها تجزیه و تحلیل شده­اند. یافته­ها: یافته­های پژوهش نشان داد از میان عناصر هسته دوبلین تنها شش عنصر از عناصر استاندارد مذکور در صفحات بازیابی شده مشاهده شد که عنصر پدیدآورنده بیشترین فراوانی(4) را داشته است. بررسی صفحات از نظر میزان رؤیت پذیری عناصر اچ.تی.ام.ال نیز حاکی از آن بود که وبسایت آرشیوهای ملی ایران و امارات به ترتیب دربردارنده بیشترین عناصر بوده­اند. از میان عناصر بکارگرفته در وبسایتها نیز به ترتیب عناصر نوع -محتوی ، توصیف و کلیدواژه با فراوانی43،28، و 26 در مقایسه با سایر عناصر بیشترین کاربرد را داشته­اند. رویکرد طراحان صفحات وب نیز با استفاده از جدول انطباق عناصر هسته دوبلین و عناصر اچ.تی.ام.ال انجام شد که جنبه توصیف محتوی در رتبه اول، مالکیت حقوقی و ساختار ظاهری در رتبه­های دوم و سوم قرار گرفته­اند. نتیجه گیری: میزان حضور عناصر هسته دوبلین در وبسایتهای بررسی شده در مقابسه با عناصر ابرداده­ای اچ.تی.ام.ال بسیار کم می­باشد که از جمله علل آن می­توان به پیچیده بودن این عناصر اشاره کرد. نتایج بررسی رویکرد طراحان نیز نشان می­دهد که آنها به جنیه غنی­سازی محتوی بیش از دو جنیه دیگر توجه می­کنند.

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی قالب­های فراداده­ای آرشیو صدا در سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران (مراکز شمال­غرب کشور) است. روش پژوهش: روش پژوهش مورد استفاده در این پژوهش، روش میدانی و به منظور گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر، کاربران (برنامه­سازان و آرشیویست­ها) شبکه های صدای 5 مرکز (اردبیل، ارومیه، تبریز، زنجان و مهاباد) هستند. یافته ها: با توجه­­ به شاخص­ها و میانه به دست آمده برای کارآیی قالب­های فراداده­ای توصیفی بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای مراکز شمال­غرب صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، میزان کارآیی فیلدهای اثر/ عنوان، پدیدآور/ تهیه کننده، خواننده/ نقال، قاری/ مداح، کارشناس/ سخنران، گوینده، گزارشگر،­ اپراتور، صدابردار، آهنگساز، نوازنده، نوع میان­برنامه، نوع موسیقی، مناسبت، زبان / گویش، دستگاه، حالت، طبقه برنامه، آخرین استفاده، تاریخ پخش، قسمت برنامه، مدت، تاریخ ورود، تاریخ تولید، مدیا و آدرس آرشیو، قابلیت­پخش، کد سیستم از نظر کاربران، در اندازه متوسطی است. و همچنین با توجه­­ به شاخص­ها و میانه به دست آمده برای کارآیی قالب­های فراداده­ای تحلیلی بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای مراکز شمال­غرب صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، میزان کارآیی فیلدهای موضوع، کلمات ­کلیدی، توضیح و کلمات­ کلیدی یا نمایه به لحاظ انعطاف لازم برای جستجوی تک­کلمه ای و چند­کلمه ای سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدای مراکز شمال­غرب کشور از دیدگاه کاربران سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا رضایتی در اندازه متوسط است. نتیجه گیری: درکل این نتیجه بدست می آید که فیلدهای موجود در بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا دارای کارآیی متوسط هستند و تلاش­هایی باید در این زمینه صورت بگیرد که این فیلدها روزآمد شده و ارتقاء یافته و هماهنگ باشند . علاوه بر این نیاز به وجود فیلدهای پیشنهادی به طور میانگین ارزیابی شده است. به معنی دیگر اضافه کردن فیلدهای پیشنهادی به سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا از نظر کاربران ضروری به نظر میرسد. در انتهای پژوهش الگوی پیشنهادی پژوهشگر، برای فورمتهای فراداده­ای مورد استفاده در بخش آرشیو سیستم اتوماسیون تولید و پخش صدا ارائه شده است.

هدف: هدف از این پژوهش شناسایی قارچ­های موجود بر نسخ خطی آرشیو موزه و کتابخانه­ی ملی ملک و تأثیرات ناشی از آن­ها بر کاغذ و سلامت افراد در تماس با آثار است روش / رویکرد پژوهش: در این پژوهش روش یافته­اندوزی میدانی، آزمایشگاهی و کتابخانه­ایست. ابتدا آثار بر اساس تأثیرات بصری قارچ­ها، در شش دسته­ی کلی قرار گرفتند و سپس نمونه­هایی از آثار شاخص هر دسته به منظور کشت و شناسایی قارچ، در شرایط استریل برداشته­شد. جهت کشت از محیط سابورو دکستروز آگار استفاده شد و قارچ­ها بر اساس خصوصیات و ویژگی­های ماکروسکپی، میکروسکپی و مرفولوژی شناسایی شدند. سپس بر اساس نتایج حاصل، تأثیرات آن­ها بررسی شد. یافته­ها و نتایج پژوهش: بررسی­ها نشان می­دهد که قارچ­های موجود بر آثار کاغذی موجود در آرشیو موزه و کتابخانه­ی ملی ملک به ترتیب پراکنش شامل کلادوسپوریوم (هرباریوم)، پنی­سیلیوم (اکسپانسوم)، آسپرژیلوس نیجر، رایزوپوس (استولونیفر)، سفالوسپوریوم، آسپرژیلوس گلاوکوس و آلترناریا آلترناتا است، که جز قارچ­های سلولوتیک­اند، و با تولید آنزیم­های سلولاز، منجر به تخریب ساختاری سلولز کاغذ و تغییرات بصری متفاوت بر آن­ها می­شوند. بر این اساس قارچ کلادوسپوریوم (هرباریوم) عامل ایجاد لکه­های درشت آبی تیره تا سیاه، آسپرژیلوس نیجر لکه­هایی به شکل نقاط کوچک سیاه، آسپرژیلوس گلاوکوس لکه­های قهوه­ای، آلترناریا آلترناتا لکه­های تیره قهوه­ای تا سیاه، سفالوسپوریوم لکه­های گلبه­ای و صورتی تا قرمز مایل به قهوه­ای و قارچ­های رایزوپوس (استولونیفر) و پنی­سیلیوم (اکسپانسوم) نیز لکه­های زرد روشن تا زرد مایل به قهوه­ای در آثار بررسی شده، است. علاوه­بر این با توجه به قابلیت تولید مایکوتوکسین و سموم مختلف، این قارچ­ها مشکلات متعددی را برای سلامتی افراد ایجاد می­کنند. از این­رو لزوم درمان سریع­تر این آثار امری روشن است.