درخت حوزه‌های تخصصی

همگان اذعان دارند که در شرایط پرتنش و پررقابت فعلی، استفاده از شکل های سنتی سازمانی، اشتباهی نابخشودنی است. از این رو، نگاه به چهره های جدید سازمانی از دغدغه های مهم پژوهشگران است. لذا هدف این تحقیق، طراحی مدل سازمان پروژه محور (به عنوان یکی از چهره های سازمانی نوظهور) مبتنی بر عملکرد سازمانی است. این تحقیق از نظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت، ازنوع تحقیقات اکتشافی است که با رویکرد آمیخته (کمی و کیفی) می کوشد طراحی مدل چنین سازمانی را در مورد مطالعه (جهاد دانشگاهی استان فارس) به انجام رساند. نتایج تحقیق حکایت از آن دارد که مدل نهایی تحقیق، متشکّل از متغیّر مدیریت پروژه با پنج بعد (الزامات دانشی، ریسک، فرایندی، منابع انسانی، حاکمیت و رهبری) و دو متغیّر میانجی طبیعت پروژه سازمان و فنّاوری پروژه های سازمان است. از بین ابعاد مدیریت پروژه، الزامات مدیریت ریسک دارای بالاترین اولویت در شکل گیری مدل سازمان پروژه محور است. همچنین مبتنی بر بارهای عاملی مدل نهایی تحقیق، به مدیران پیشنهاد می شود که توجه به ابعادانتقال فنّاوری به کار رفته در پروژه های سازمان، اندازه و نوع پروژه های سازمان، فشارهای وارد به پروژه های سازمان و الزامات مدیریت ریسک پروژه را در اولویت خود برای طراحی ساختار چنین سازمانی قرار دهند.

با پیشرفت روشهای مدیریتی و نیز افزایش رقابت در بازار سیستم‌های حسابداری قیمت تمام شده و هزینه‌یابی استاندارد ،‌ پاسخگوی نیازهای روز جهت سنجش و کنترل هزینه‌های فرایندهای ساخت و تولید نیستند. بنابراین ، برای کنترل بهتر و دقیق تر هزینه‌ها به روشهای بهتری نیاز است. در همین راستا روشهایی مثل هزینه‌یابی مبتنی بر فعالیت ، مطرح شده‌اند. هزینه‌یابی کیفیت نوعی روش هزینه‌یابی مبتنی بر فرایند است که در آن هزینه‌های فعالیتها با دیدگاه میزان تاثیر آنها بر کیفیت ، دسته‌بندی و مقایسه می‌شوند...

"هزینه‏یابی برمبنای هدف، به عنوان یک ابزار اساسی و کارآمد مدیریت، جهت مدیریت هزینه و کاهش بهای تمام شده محصولات، رویکردی همه‏سویه را به مرحله طراحی محصول دارد.در این شیوه، براساس تحقیقات بازار، قیمت فروش محصولات، پیش زا شروع فرآیندهای تولیدی پیش‏بینی؛سپس سعی می‏شود، محصولی با بهای تمام شده از پیش تعیین شده، طراحی و تولید گردد؛تا بتواند سود موردنظر مدیریت را تأمین کند و در عین حال، از کیفیت مطلوب و شرایط رقابتی برخوردار باشد؛به گونه‏ای که رضایت مشتری به شیوه‏ای شایسته جلب شود. اجرای فرآیند هزینه‏یابی برمبنای هدف، تحت تأثیر عوامل و شرایط محیطی است؛تا جایی که این شرایط، تعیین می‏کننند، آیا زمینه‏های کافی، برای اجرای این شیوه وجود دارد یا خیر؟یا به عبارتی ضرورت استفاده از آن احساس می‏شود یا خیر؟و در صورتی که بخواهیم از این شیوه، استفاده کنیم، شرایط محیطی و بستر مناسب برای اجرای آن وجود دارد یا خیر؟شناسایی شرایط محیطی و الزامات به کارگیری یک شیوه از این حیث می‏تواند دارای اهمیت باشد؛زیرا در صورت به کارگیری یک شیوه، بدون آشنایی با کارکردها و مزایای آن و عدم شناسایی عوامل مثبت و منفی مؤثر بر اجرای آن، از سویی می‏تواند به هدر رفتن منابع مادی و انسانی هنگفت و قابل توجه، منجر شود.از سوی دیگر، منطقی بودن و علت استفاده از یک شیوه را نیز زیر سؤال می‏برد."

زمان بندی پروژه با منابع محدود یک مساله NP است. یکی از رویکردهای ابتکاری حل این مساله استفاده از قواعد اولویت بندی در برنامه ریزی فعالیت هاست. در این مقاله یازده قاعده اولویت بندی را به دو شیوه سری و موازی به صورت ایستا پیاده سازی کرده و این شیوه را با معیار تکمیل پروژه در زمان کوتاه تر، با یکصد و بیست مساله آزمون استاندارد حاوی 30 تا 120 فعالیت، با یکدیگر مقایسه کرده ایم. نتایج به دست آمده نشان می دهد: اولا رویکرد موازی در به کارگیری قواعد اولویت بندی از رویکرد سری کارآمدتر است؛ ثانیا برای بهره جستن از کارایی بیشتر رویکرد موازی، تنها کافیست حداکثر سه قاعده اولویت بندی دلخواه به صورت موازی به کار گرفته شود.

در این مقاله، مسأله زمانبندی پروژه با منابع محدود و فعالیت­های چند حالته (یعنی امکان انتخاب روش­های اجرایی مختلف برای فعالیت­ها)، برای حل به دو زیر مسأله تقسیم می­شود: تخصیص روش­های اجرایی به فعالیت­ها و سپس زمانبندی فعالیت­ها به منظور کمینه نمودن زمان اتمام پروژه. روش الکترومغناطیس [i] با مسأله اول در ارتباط بوده و فهرست روش اجرای فعالیت ها را تولید می کند. پس از تعیین روش اجرایی هر فعالیت، زمان و مصرف منابع آن فعالیت بر اساس روش انتخاب شده برای اجرای آن تعیین و یک برنامه زمانبندی تصادفی به روش سری برای آن ایجاد می­گردد. سپس یک روش جستجوی محلی نسبت به بهبود برنامه اقدام می­کند. ضمناً در مقاله، یک تابع جریمه جدید برای فهرست های روش نشدنی از نظر منابع تجدیدناپذیر پیشنهاد می­شود. عملکرد روش حل پیشنهادی با بهترین روش­های حل پیشنهاد شده تاکنون برای این مسأله بر اساس معیارهای توقف زمان حل و تعداد برنامه های زمانبندی تولید شده مقایسه می­گردد که نتایج گزارش شده، گویای عملکرد عالی این روش است.

یکی از عوامل مؤفقیت در بازارهای رقابتی امروز، بهبود مستمر در امر کیفیت است. با بکارگیری سیستم هزینه یابی کیفیت ضمن افزایش کیفیت، هزینه های اضافی و فعالیت های بیهوده حذف می شوند و ما را قادر می سازد که با استفاده بهتر و مناسبتر از منابع و امکانات و سرمایه گذاری در فعالیت های پیشگیرانه، علاوه بر تامین رضایت مشتری، هزینه های کیفیت و در نهایت هزینه های محصول را کاهش دهیم. پژوهش حاضر سعی بر آن دارد تا با هدف توسعه دانش کاربردی در مورد سیستم هزینه یابی کیفیت، تاثیر اجرای این سیستم بر مدیریت هزینه در شرکت پالایش گاز فجر جم را بررسی نماید. به گونه ایی که بتوان با ارائه راه حل های مناسب، ضمن بهبود کیفیت محصولات، هزینه های کیفیت را در شرکت مزبور کاهش داده و مدیران ارشد شرکت را در تصمیم گیری ها یاری رساند. با توجه به نقش محوری این شرکت به عنوان یکی از واحدهای مهم در رشد و شکوفایی صنعتی و اقتصادی جامعه، به نظر می رسد که لزوم تبیین یک سیاست و هدف معین در زمینه ارتقاء کیفی محصولات، از طریق بکارگیری سیستم هزینه یابی کیفیت امر بدیهی و ضروری باشد. جهت انجام این پژوهش، کاربرگ هزینه های کیفیت با هدف شناسایی سرفصل های هزینه کیفیت پنهان در سازمان برای یک دوره یک ساله (سال 1387)، جهت تکمیل اطلاعات به واحدها ارسال گردید. پس از جمع آوری داده ها، محاسبات و پردازش های لازم بر روی آنها انجام شد و هزینه های کیفیت از میان هزینه های مالی هر واحد سازمانی به تفکیک شناسایی و استخراج گردید. در این پژوهش برای آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون همبستگی پیرسون استفاده گردید. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و نرم افزارهای EXCEL و SPSS استفاده گردید. یافته های پژوهش بیانگر وجود یک همبستگی منفی بین هزینه های پیشگیری، ارزیابی و سود سازمان با هزینه های خطای درون سازمانی و برون سازمانی می باشد که با افزایش کوشش ها به سمت فعالیت های پیشگیری و ارزیابی، هزینه های خطای درون سازمانی و برون سازمانی کاهش می یابد و با بکارگیری سیستم اطلاع رسانی و گزارشگری هزینه یابی کیفیت (جدول هزینه های کیفیت، گزارش نسبت ها و ...) امر مدیریت بر هزینه ها به منظور کاهش خطا در سازمان و به دنبال آن، کاهش در مجموع هزینه ها و افزایش درآمد فروش گاز تسهیل خواهد شد.

آینده نگاری به عنوان ابزاری بسیار موثر جهت سیاستگذاری (و بخصوص سیاستگذاری علم و فناوری) به دولتها کمک می کند تا در دنیای امروز به چالشهایی همچون جهانی شدن و رقابت فزاینده پاسخی مناسب ارایه و اقداماتی موثر انجام دهند. در انجام هر پروژه آینده نگاری ناگزیر باید انواع خاصی از ابعاد یک پروژه را انتخاب کرد که این انتخاب با توجه به متغیرهای مختلف انجام می پذیرد. پژوهش حاضر تلاشی است جهت مشخص نمودن متغیرهای تاثیرگذار بر برخی از ابعاد یک پروژه آینده نگاری، بگونه ای که در انتهای پژوهش، فهرستی از این متغیرها ارایه می شود. در این پژوهش از طریق مطالعه ادبیات، مصاحبه با خبرگان و پیمایش از طریق پرسشنامه، 21 متغیر که بر ابعاد انتخابی این پژوهش تاثیر گذارند، شناسایی و میزان اهمیت آنها تعیین شد.

هر پروژه دارای ریسک هایی می باشد و از آنجایی که پیچیدگی های زیادی در پروژه های امروزی وجود دارند، شناسایی مهمترین دسته های ریسک برای موفقیت و کارآمدی پروژه ها نقش مهمی ایفا می کند. این پژوهش در پی تعیین مهمترین ریسک ها در چارچوب ساختار شکست ریسک ویرایش چهارم راهنمای گستره ی دانش مدیریت پروژه می باشد که قابلیت تعمیم به تمامی مواردی که در تعریف پروژه در سطح کشور می گنجند را دارد. نظر به اینکه ریسک های پروژه دارای اثرات متقابل بر یکدیگر هستند با در نظر گرفتن این روابط متقابل و علّت و معلولی برای تعیین مهمترین دسته های ریسک پروژه طبق ساختار شکست ریسک ویرایش چهارم راهنمای گستره ی دانش مدیریت پروژه از روش دیماتل بهره گرفته شد. همچنین از نظریه مجموعه های فازی برای کسب نظرات ذهنی خبرگان که دارای تجربه و دانش کافی در سطح پروژه های کشور بودند استفاده گردید. نتایج پژوهش بیانگر این بودند که دسته های ریسک «بیرونی»، «فنّی»، «مدیریت پروژه» و «سازمانی» به ترتیب با اهمیت ترین دسته های ریسک هستند و در مهمترین دسته یعنی ریسک های «بیرونی»، ریسک های متأثر از قوانین تنظیمی، در دسته ی ریسک های «فنّی» ریسک های مرتبط به «فناوری»، در دسته ی ریسک های «مدیریت پروژه» ریسک های مرتبط به «تخمین» و در دسته ی ریسک های «سازمانی»، ریسک های مرتبط به «وابستگی های پروژه» در رتبه اول اهمیت می باشند.

در این مقاله مساله ترکیبی انتخاب و زمان بندی پروژه در حالت محدودیت منابع، با معیار حداکثرکردن مقدار ارزش فعلی پروژه مدل سازی، تحلیل و حل می شود. در این پژوهش، وضعیتی بررسی و مطالعه می شود که از بین چندین پروژه در دسترس و موجود، باید برخی انتخاب و اجرا شوند تا با توجه به محدودیت منابع بیشترین سود حاصل گردد. مدل های انتخاب پروژه عموما زمان بندی پروژه ها را به عنوان بخشی از فرآیند انتخاب در نظر نمی گیرند. از طرفی، به جز مواردی که تنها یک پروژه در هر دوره فعال است، اولویت بندی پروژه های انتخاب شده بدون در نظر گرفتن زمان بندی آنها بهینه نیست. زمان بندی پروژه ها در سطح فعالیت های پروژه بر پیچیدگی تصمیم گیری در مورد انتخاب سبد می افزاید و فضای جستجو را برای انتخاب سبدی از پروژه ها گسترش می دهد. در این مقاله برای حل مساله در ابعاد بزرگ، یک روش فراابتکاری مبتنی بر روش انبوه ذرات ارائه می گردد. به منظور صحه گذاری بر مدل ارائه شده، چندین مساله نمونه در ابعاد کوچک و بزرگ حل شده و نتایج بررسی شده است. نتایج نشان دهنده عملکرد مناسب الگوریتم ارائه شده است.