لعیا الفت

پیچیدگی عمومی صنعت نفت و پیچیدگی اختصاصی سازمان های پروژه محور، برقراری تعادل میان دو بخش دائمی شرکت های صنعت نفت و بخش موقتی آن ها -یعنی پروژه ها- را با چالش مواجه کرده است. بدین سبب، روش های کمی برنامه ریزی منابع انسانی پاسخ گوی نیاز این سازمان ها نیست. بر این اساس، در تحقیق حاضر تعیین عوامل و مولفه های برنامه ریزی منابع انسانی در سازمان های پروژه محور نفت و گاز با استفاده از رویکرد کیفی و ارائه چارچوبی جامع هدف قرار گرفت. با توجه به رویکرد اکتشافی، در این تحقیق از روش نمونه گیری نظری استفاده شد که پس از انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با 28 تن از خبرگان صنعت نفت، اشباع نظری حاصل گردید. در نهایت بر اساس عوامل بدست آمده، چارچوب جامع برنامه ریزی منابع انسانی، شامل: برنامه ریزی هم زمان ده زیرسیستم طراحی سازمان، سیستم جذب و گزینش، سیستم توسعه، ارتقا و جانشین پروری، سیستم نگهداشت، سیستم پاداش، مدیریت و ارزیابی عملکرد، ارتباطات، مدیریت دانش و نهایتا ایمنی و بهداشت ارائه گردید.

امروزه، برای سازمانها دشوار است که بدون بهبود عملکرد تامینکننده و روابط با تامینکننده بقا یابند و یا مزیت رقابتی کسب کنند، بنابراین برای تحقق نیازهای شرکت تولیدکننده، تامینکنندگان باید مدیریت و توسعه داده شوند. از طرفی توسعهی تامینکننده نیازمند معرفی معیارهایی دقیق و جامع است. هدف این مقاله، شناسایی ابعاد و مقولههای توسعهی تامینکننده براساس معیارهای مرتبط با آن، با استفاده از روش فراترکیب است. بدین منظور، ابتدا با انتخاب 102 مطالعه از 136 مطالعهی یافت شده و کدگذاری متون آنها با نرم افزار اطلس تی آی ، 23 مفهوم برای معیارها شناسایی شدند، سپس به کمک تحلیل ادبیات و خروجی نرمافزار وی او اس ویوور ، مفاهیم شناسایی شده در چهار مقوله-ی ملموس، ناملموس، روابط و محیطی و دو بعد درونی و بیرونی طبقهبندی شدند. برای بررسی روایی، از مثلثبندی منابع داده و پژوهشگر استفاده شده است. با نظرسنجی از خبرگان صنعت خودرو، ضریب روایی محتوا و شاخص روایی محتوا محاسبه شدند که 4 معیار بطور مستقیم حذف و تعدیلات و تلفیقاتی در معیارها صورت گرفت و در نهایت 17 معیار برای توسعهی تامینکننده در صنعت خودرو نهایی شدند. مقدار ضریب کاپای بدست آمده، پایایی معتبری را برای معیارهای شناسایی شده نشان میدهد. در پایان برای معیارهای مرتبط با توسعهی تامینکننده یک مدل دوبعدی ارائه شده است. باتوجه به فقدان مقولهبندی معیارهای مرتبط با توسعهی تامینکننده در پژوهشهای قبل و بویژه پژوهشهای داخلی، معیارهای شناسائی شده و مقولهبندی آنها میتواند برای پژوهشگران این حوزه مفید واقع شود.

هدف: یکی از موضوع های مهمی که خرده فروشان با آن مواجه اند، مسئله انتخاب تأمین کننده به منظور سفارش کالا، تخصیص کالا به تأمین کنندگان و قیمت گذاری کالاهاست. هدف این مقاله، ارائه مدل انتخاب تأمین کننده، تخصیص سفارش و قیمت گذاری چندکالایی، همراه با تقاضای تصادفی و خرید از تأمین کننده با تخفیف کلی است. روش: روش مقاله، مدل سازی کمّی از طریق ارائه مدل ریاضی است. در این پژوهش یک مدل مختلط غیرخطی عدد صحیح تک هدفه طراحی شده است. تقاضای کالاها مبتنی بر قیمت، به صورت تصادفی جمعی است. برای تخمین تابع درآمد، از تکنیک روش شناسی سطح پاسخ، برای حل مدل، از الگوریتم ژنتیک متناسب سازی و برای تنظیم پارامتر الگوریتم ژنتیک، از روش تاگوچی استفاده شده است. به منظور صحت بخشیدن به روش پیشنهادی، 9 مسئله با مقادیر مختلف کالا و سطوح مختلف واریانس های متغیر تصادفی تقاضا حل شد و مقایسه ای میان نتایج آن در مسائل با ابعاد کوچک با نتایج در حل مدل در نرم افزار لینگو به عمل آمد تا عملکرد الگوریتم بررسی شود. یافته ها: در مقایسه میان نتایج الگوریتم ژنتیک و حل مدل در نرم افزار لینگو، اختلاف کمی مشاهده شد. همچنین با حل مدل برای مثال های مدنظر با استفاده از روش پیشنهادی، مشخص شد که با افزایش واریانس متغیر تصادفی تقاضا، میزان سود نیز کاهش می یابد. نتیجه گیری: در نظر گرفتن هم زمان مسئله انتخاب تأمین کننده، تخصیص سفارش و قیمت گذاری، به خرده فروشان برای بهبود تصمیم گیری کمک می کند. همچنین تقاضای مبتنی بر قیمت و شرایط مختلف تخفیف، مفروض هایی هستند که به کاربردی تر شدن مدل منجر می شوند. پس از حل مدل برای مسائل مختلف، مشخص شد که با افزایش عدم قطعیت در تقاضا، میزان سود کاهش می یابد. الگوریتم ژنتیک نیز برای مدل مختلط غیرعددی صحیح انتخاب تأمین کننده، تخصیص سفارش و قیمت گذاری، کارایی مناسبی دارد.

همکاری زنجیره تأمین بعنوان یک رویکرد جمعی مؤثر علیه رقبای بازار، در پی بهبود عملکرد زنجیره تأمین است. برای شکل گیری همکاری در زنجیره تأمین باید به این پرسش پاسخ داد که عوامل مؤثر بر همکاری زنجیره تأمین کدام اند و روابط میان آنها چگونه است؟ برای پاسخگویی به این سؤال ها، این پژوهش با به کارگیری رویکردی ترکیبی در پی توسعه مدلی از عوامل مؤثر بر همکاری زنجیره تأمین است. بدین منظور پس از مرور نظام مند پژوهش های حوزه همکاری زنجیره تأمین که با هدف شناسایی عوامل مؤثر انجام شد، با به کارگیری مدل پشتیبانی اجماع گسسته میان خبرگان اجماع حاصل شد و عوامل منتخب شناسایی شدند؛ سپس با به کارگیری دو رویکرد مدل سازی ساختاری تفسیری و نقشه های شناختی فازی، ضمن شناسایی روابط و تعاملات و همچنین تقسیم بندی نوع متغیرها، قوت روابط میان آن ها نیز تعیین شد. به کارگیری این دو روش مکمل، ضمن رفع نقاط ضعف این دو رویکرد، موجب تقویت مدل ساختاری حاصل به شکل کمّی کردن قوت روابط می شود. مدل حاصل ضمن اینکه نحوه اثرگذاری متغیرهای مؤثر بر همکاری را از حیث سطوح و تقدم و تأخر مشخص می سازد، قدرت انتخاب در مورد قوت متغیرها را نیز فراهم می آورد که می تواند مبنایی مناسب برای تصمیم گیری مدیران به منظور توسعه همکاری زنجیره تأمین فراهم کند. 

توسعه تأمین کننده یک نوع همکاری بین شرکت های تولیدکننده و تأمین کننده است. پس از آگاهی تولیدکننده از وضعیت تأمین کنندگان خود براساس معیارهای مرتبط با توسعه تأمین کننده، لازم است که فعالیت هایی مناسب برای توسعه تأمین کننده ارائه و اجرا شوند. در این مقاله، با استفاده از روش فراترکیب، ابتدا 102 مطالعه از 136 مطالعه یافت شده، انتخاب و سپس متون آن ها با نرم افزار اطلس تی آیی، کدگذاری شده است، در پایان 39 مفهوم برای فعالیت ها شناسایی و در چهار مقوله ملموس، ناملموس، روابط و محیطی و دو بعد درونی و بیرونی طبقه بندی شدند. قابل ذکر است که بیش از 93 درصد فعالیت های شناسایی شده، توسط مطالعات مربوط به صنعت خودرو نیز معرفی شده اند. برای بررسی روایی و پایایی فعالیت های شناسایی شده بترتیب از مثلث بندی منابع داده و پژوهشگر و ضریب کاپا استفاده شده است. براساس نظر خبرگان صنعت خودرو و محاسبه ضریب روایی محتوا و شاخص روایی محتوا، 12 فعالیت حذف و با اعمال تغییرات مورد نظر خبرگان در فعالیت ها، 27 فعالیت برای توسعه تأمین کننده در صنعت خودرو نهایی شدند. جامع بودن فعالیت های شناسایی شده در این مقاله، می تواند برای پژوهشگران این حوزه در صنایع مختلف و به ویژه صنعت خودروسازی مفید واقع شود. 

ایجاد مزیت و قابلیت رقابتی در شرکت با توجه به اولویت های رقابتی آن شرکت و به واسطه اجرای برنامه ها و تصمیمات استراتژیک تولید حاصل می شود. در این پژوهش ارتباط تصمیمات استراتژیک تولید با اولویت های رقابتی و تأثیر آن بر عملکرد شرکت ها در صنعت قطعه سازی خودرو در ایران بررسی می شود. برای شناسایی اولویت های رقابتی، تصمیمات استراتژیک تولید و عملکرد از پیمایش استفاده شده است. ابزار مدنظر برای این پیمایش پرسشنامه است. داده های حاصل از پرسشنامه به کمک آمار توصیفی و استنباطی (مانند ضریب همبستگی و رگرسیون خطی چندگانه) تحلیل شده است. در پژوهش حاضر، پس از دسته بندی اقدامات استراتژیک تولید (با توجه به اولویت های رقابتی) و بررسی تأثیر آن بر تحقق اولویت های رقابتی و عملکرد کلی کسب و کار، مشخص شد تصمیماتی که شرکت ها بدین منظور انجام داده اند برخلاف تأثیر مثبت در بهبود عملکرد، تأثیر اندکی در تحقق اولویت های رقابتی دارند؛ بنابراین درادامه دسته ای از تصمیمات شناسایی شده اند که بیشترین تأثیر را در ایجاد قابلیت های هزینه، کیفیت، انعطاف پذیری و تحویل دارند. در حالت کلی تصمیمات شناسایی شده علاوه بر بهبود قابلیت های رقابتی، بر سوددهی شرکت ها نیز اثر زیادی دارد.

روش های تحلیل پوششی داده های فازی برای مواجهه با متغیرهای فازی شکل گرفتند. هرچند بسیاری از این متغیرها با عدم قطعیت و ابهام روبه رو هستند، تابع عضویت مجموعه های فازی ماهیت قطعی دارند و این موضوع با مفهوم فازی متضاد است؛ به همین دلیل مجموعه های فازی نوع دوم شکل گرفتند که تابع عضویت آنها از جنس مجموعه های فازی نوع اول است؛ اما محاسبات مربوط به این مجموعه ها بسیار پیچیده است. مجموعه های فازی بازه ای نوع دوم پیچیدگی کمتری دارند و برای ارزیابی کارایی در روش تحلیل پوششی داده ها به کار برده می شوند؛ به همین دلیل در مطالعه حاضر روش تحلیل پوششی داده های شبکه ای پویا با توجه به مجموعه های فازی بازه ای نوع دوم توسعه داده شده است تا علاوه بر روابط شبکه ای متغیرها در دوره های زمانی مختلف به ماهیت فازی آنها نیز بهتر توجه شود. به دلیل اهمیتی که فرودگاه ها در سیستم حمل ونقل دارند، مدل توسعه داده شده در این مقاله برای ارزیابی کارایی فرودگاه های مسافربری کشور با توجه به اصول پایداری استفاده می شود. چنین رویکرد جامعی در توسعه روش تحلیل پوششی داده ها بی سابقه است؛ به همین دلیل چنین توسعه ای هم از جنبه فنی و هم از جنبه مفهومی اهمیت دارد.

انجمن مدیریت جامع زنجیره تأمین، آن را دارایی راهبردی تعریف می کند که برای سازمان، ارزش و مزیت رقابتی ایجاد می کند. هدف این پژوهش، شناخت چگونگی شکل گیری و اثرگذاری پیچیدگی این دارایی بر عملکرد سازمان و جایگاه عملکرد مالی در تأثیرپذیری از آن است؛ به این منظور پس از بررسی پیشینه نظری پژوهش، ابعاد و گویه های الگو شناسایی شد و الگوی مرجع فرایندهای زنجیره تأمین قرار گرفت؛ سپس پرسش نامه ای برای ارزیابی پیچیدگی زنجیره تأمین و بررسی اثر آن بر عملکرد طراحی شد. نمونه آماری شامل 50 شرکت تولید لوازم خانگی در شهرهای تهران، اصفهان، تبریز، مشهد، شیراز و اهواز است. در این پژوهش 250 پرسش نامه در لایه های مختلف زنجیره تأمین توزیع و 197 پرسش نامه تکمیل شد. درنهایت با استفاده از روش تحلیل عاملی و الگو سازی معادلات ساختاری، الگوی مفهومی پیشنهادی پژوهش، تجزیه وتحلیل شد. براساس یافته های پژوهش، پیچیدگی زنجیره تأمین در جامعه بررسی شده تأثیر منفی و معناداری بر عملکرد دارد.

در دنیای رقابتی امروز، مدیریت زنجیره تامین هر روز بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد، یکی از موضوعات مهمی که توجه بسیاری از مدیران و متخصصین این حوزه را به خود جلب کرده است مدیریت اختلالات زنجیره تامین می باشد. وقتی اختلالی در فعالیت یک عضو زنجیره تامین رخ دهد ممکن است فعالیت دیگر اعضا زنجیره را نیز تحت تاثیر قرار دهد، هدف اصلی این تحقیق کمک به تصمیم گیری در خصوص میزان تامین، تولید و ارسال بین حلقه های مختلف زنجیره تامین می باشد به گونه ای که پس از وقوع اختلال با کمترین هزینه به شرایط قبل از اختلال باز گردد. در مقاله حاضر اختلالات رخ داده در خرده فروشان و تولید کننده مورد مطالعه و مدل سازی قرار می گیرد و سعی برآنست که با طراحی مدل ریاضی برنامه ریزی بازیابی با کمترین هزینه زنجیره تامینی که بخشی از آن دچار اختلال شده است را به حالت قبل از وقوع اختلال بازگردانیم. در نهایت مدل ارائه شده با الگوریتم ابتکاری در نرم افزار متلب 2544 حل و نتایج به دست آمده با نرم افزار گمس مقایسه شده است.

مفهوم همکاری در ذات زنجیره تامین نهفته است، اما به اذعان پژوهش ها یکی از دلایل اصلی ضعف عملکردی زنجیره های تامین عدم ایجاد همکاری موثر میان اعضای زنجیره است. پیشینه تمرکز بر ایجاد همکاری موثر به اوایل دهه نود میلادی و سرمایه گذاری شرکت های پیشرو جهت توسعه و به کارگیری مکانیزم های همکاری زنجیره تامین باز می گردد. با توجه به پیامدهای قابل ملاحظه همکاری در زنجیره تامین، تاکنون این مفهوم به صنایع بسیاری گسترش یافته است، اما علی رغم این اقبال فراگیر، توجه زیادی به این مفهوم در زنجیره های تامین کشور نشده است. از سوی دیگر صنعت لوازم خانگی یکی از صنایع باسابقه است که جایگاه مهمی در کیفیت زندگی و رفاه جامعه دارد و بنابراین، بهبود عملکرد آن اهمیت ویژه ای دارد. با توجه به این که جهت ایجاد همکاری در زنجیره تامین نیاز به شناخت دقیق عوامل موثر بر همکاری وجود دارد، در این پژوهش، با استفاده از روش مرور نظام مند، پژوهش های حوزه همکاری زنجیره تامین بررسی و انواع عوامل موثره شناسایی شده است و سپس الگویی مفهومی از دریچه نظریه ی اقتضایی و میدان نیرو ارایه شده است زیرا تئوری اقتضایی همکاری در زنجیره را پاسخی به پیچیدگی فزاینده و شرایط متلاطم بازار می داند و نظریه ی میدان نیرو نیز بر تقویت نیروهای پیشران و تضعیف موانع همکاری جهت ایجاد تغییر به نفع همکاری تاکید دارد. همچنین در راستای اجرای همکاری زنجیره تامین، با استفاده از روش ریاضی اجماع گسسته که قابلیت ایجاد اجماع میان خبرگان را دارد، وزن عوامل در دو بخش عوامل زمینه ساز و سازنده همکاری تعیین گردید. نتایج این پژوهش ضمن ساده سازی مفهوم پیچیده همکاری زنجیره تامین از طریق شناسایی انواع عوامل موثر، تعیین می کند که برای پیاده سازی موفق همکاری زنجیره تامین در صنایع لوازم خانگی بر روی کدام عوامل باید تمرکز و سرمایه گذاری نمود.  

تحقیقات نشان داده اند که توانایی و قابلیت سازمان های یک جامعه در مدیریت بحران ها و چالش ها، تأثیر قابل توجهی بر توانایی آن جامعه در مواجهه با بحران ها و کیفیت بازیابی از چالش ها دارد. سازمان ها با خدمات ضروری که در زمان های بحران ارائه می کنند، نقش بسیار مهمی در سرعت بازگشت جامعه به شرایط عادی ایفا می کنند. از این رو تاب آوری سازمانی به معنای ظرفیت سازمان در پیش بینی بحران، کاهش اثرات و مقاومت در برابر آسیب های آن، پاسخ و واکنش مناسب و نهایتاً بازیابی از شرایط بحرانی، اخیراً تبدیل به یک موضوع مهم در تحقیقات سازمانی شده است. در این راستا، این مقاله می کوشد، با شناسایی شاخص ها و ابعاد تاب آوری سازمانی و نهایتاً طراحی مدلی برای آن، به سازمان ها در دستیابی به تاب آوری کمک کند. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش برای طراحی مدل، کیفی از نوع مرور سیستماتیک و مصاحبه با خبرگان است. مدل طراحی شده پس از تحلیل عاملی تأییدی، نهایتاً برای ارزیابی تاب آوری سه سازمان فعال در صنعت چرم کشور مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج حاصل حاکی از وضعیت نامناسب سازمان های مورد بررسی در شاخص تاب آوری سازمانی و نیاز به برنامه ریزی جدی و دقیق برای ارتقای آن در این سازمان ها دارد. مدل ارائه شده قادر است پس از ارزیابی وضعیت تاب آوری در سازمان ها، نقاط قوت و ضعف آنها در این شاخص را شناسایی و پیشنهادهایی کاربردی برای کمک به تاب آور شدن آن ها (و یا بهبود و ارتقای آن) ارائه کند.

در حال حاضر، پیچیدگی های متعددی در زنجیره تأمین وجود دارد. این پیچیدگی ها، به واسطه ظهور مقوله هایی مانند جهانی شدن، سفارشی سازی، نوآوری، انعطاف پذیری، پایداری و عدم قطعیت در حال تکامل و رشد هستند. رشد پیچیدگی زنجیره تأمین بر هزینه ها و خدمات ارائه شده به مشتریان، تأثیر منفی می گذارد. از این رو، هدف این پژوهش اولویت بندی پیشران های پیچیدگی زنجیره تأمین در شرکت های تولید لوازم خانگی است. برای این کار، پس از بررسی ادبیات نظری پژوهش، پیشران های پیچیدگی زنجیره تأمین برای اولویت بندی شناسایی شدند؛ سپس به کمک روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و نظرسنجی، این شاخص ها بر پایه مقایسه های زوجی صورت گرفته، توسط تعدادی از خبرگان حوزه تولید لوازم خانگی، وزن دهی شدند. طبق نتایج کسب شده از این مدل تحقیقاتی، مشخص شد که از 46 پیشران پیچیدگی بررسی شده «سازوکارهای بازگشت مواد اولیه به تأمین کنندگان» بیشترین درجه اهمیت را دارد.

بارانداز متقاطع یکی از ابزارهای ناب سازی لجستیک بوده که برای یکی کردن بارها درطول حلقه های جایگزینی از آن استفاده می شود. بارانداز متقاطع، فرایند حرکت محصول از طریق مراکز توزیع، بدون انبارش می باشد. یکی از مواردی که تاثیر زیادی بر هزینه های بارانداز متقاطع دارد، مساله تعیین مسیر حرکت V ( خودروها RP (در محیط بیرونی بارانداز متقاطع میباشد. هدف از این مقاله ارائه مدلی جهت کمینه کردن مجموع مسافت طی توسط خودروها در محیط بیرونی بارانداز متقاطع میباشد. در این مقاله، مسیر حرکت V خودروها توسط روش RP C ( با محدودیت ظرفیت VRP ( در شرکت ایران خودرو مدل سازی گردید و استفاده گردید. جهت بررسی اعتبار پاسخ بدست آمده توسط )GA( جهت حل مدل از روش الگوریتم ژنتیک استفاده گردید. همچنین جهت بررسی )SA( از الگوریتم دیگری به نام الگوریتم شبیه سازی تبریدی GA C کارایی دو الگوریتم در مسائل مختلف VRP در بارانداز متقاطع به بررسی 01 مساله با ابعاد متفاوت پرداخته در مسائلی با حجم SA در مسائلی با حجم کوچکتر و کارایی بیشتر GA شد. نتایج حاکی از کارایی بیشتر بزرگتر میباشد

سنجه های پایداری شرکتی در صنایع متوسط غذایی ایرانی پایداری شرکتی از مفاهیم جدید و رو به رشد است که بر نگاه متوازن و چند جانبه تاکید دارد. صنایع غذایی یکی از صنایع استراتژیک کشور ایران است و از جنبه های اشتغال ، امنیت غذایی و صادرات برای کشور حائز اهمیت است و پایداری این صنعت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو در این تحقیق تلاش شده است عوامل و سنجه های مفهوم پایداری شرکتی تبیین شوند و همچنین عوامل تاثیر گذار بر این مفهوم و سنجه های آن مورد بررسی قرارگیرند . در این پژوهش که در سال 94 انجام شده است با مطالعه جامع ادبیات موضوع عوامل و سنجه های پایداری شرکتی، همچنین دو عامل زنجیره تامین ناب و زنجیره تامین سبز بعنوان عوامل تاثیرگذار پایداری شرکتی شناسایی شدند. هشتاد و چهار سنجه تعیین شده برای سه مفهوم پایداری شرکتی ، زنجیره تامین ناب و زنجیره تامین سبز در قالب شش عامل اصلی قرار دارند. این سنجه ها پس از بررسی توسط 35 خبره صنایع غذایی و با استفاده از آزمون t به 70 سنجه تقلیل پیدا کرد و اعتبار این سنجه ها ، با اجرا در 35 شرکت صنایع غذایی تایید شد. یافته های این پژوهش سنجه های سه گانه شناسایی شده برای صنایع غذایی کشور را که معتبر و کاربردی است را نشان می دهد. واژگان کلیدی :پایداری شرکتی ، زنجیره تامین ناب ، زنجیره تامین سبز ، ناب-سبز ، صنایع غذایی ایران

در محیط پیچیده و غیرقابل پیش بینی زنجیره تأمین، هر تلاشی برای کاهش یک ریسک می تواند منجر به کاهش یا افزایش دیگر ریسک ها شود؛ بنابراین دست یافتن به تصویری کلی از ریسک های زنجیره تأمین و روابط بین آنها ضروری و منجر به استراتژی کاهش ریسک مؤثرتر و جامع تر می شود. هدف این مقاله شناسایی و استخراج ساختار روابط ریسک های بالقوه زنجیره تأمین با به کارگیری رویکرد مدل سازی تفسیری- ساختاری می باشد. در این مقاله، با مطالعه ادبیات تحقیق و بر اساس روش دلفی و روایی محتوایی ریسک های اصلی زنجیره تامین صنعت پتروشیمی شناسایی شده و سپس با استفاده از فرآیند مدل سازی تفسیری- ساختاری مدل نشان دهنده روابط بین ریسک ها استخراج و در نهایت بر اساس قدرت هدایت و وابستگی دسته بندی می شوند. نتایج نشان داد که ریسک های محیط خارجی زنجیره تأمین )ریسک های طبیعی، سیاسی/اجتماعی، خط مشی و اقتصاد کلان( در سطوح پایین مدل قرار گرفته و دارای بیشترین تأثیرگذاری بر دیگر ریسک ها بوده و عامل ظهور و یا تشدید ریسک های محیط صنعت )بازار محصول و رقابت، بازار نهاده ها و ارتباطات و همکاری( و محیط سازمانی )ریسک های عملیاتی، مالی، استراتژیک، تعهد و فرهنگ سازمانی و کارکنان( می باشند.

دیریت مناسب زنجیره تأمین، یکی از مسائل پیشروی بنگاههای اقتصادی است که تمامی فعالیتهای سازمان را به منظور تولید محصولات و ارائه خدمات تحت تأثیر قرار میدهد. به تبع آن انتخاب تأمینکننده نیز به دلیل دخالت داشتن معیارهای کمی و کیفی مختلف از قبیل کیفیت، قیمت، انعطافپذیری و زمان تحویل بسیار دشوار و پیچیده بوده و ابزار دقیق و مناسب خود را میطلبد. از طرفی دیگر محیط رقابتی امروز به دلیل ماهیت متغیر خود، بر عدم اطمینان و ابهام موجود در تصمیمگیریها افزوده است. مسأله انتخاب تأمینکنندگان نیز از این قاعده مستثنی نیست و استفاده از روشهای بهینهسازی استوار در چنین شرایطی مناسب به نظر میرسد. لذا در تحقیق حاضر که هدف انتخاب تأمینکننده و تعیین مقدار سفارش محصولات با در نظرگرفتن تمامی محدودیتها، برای دستیابی به کمینهکردن هزینهها و بیشینهکردن مطلوبیت خرید در شرایط عدم قطعیت می- باشد، از آن استفاده شده است. در این مقاله ابتدا مدل قطعی چند هدفه برای حل مساله ارائه میشود، سپس مدل قطعی با استفاده از روش استوار مبتنی بر سناریو به مدل استوار تبدیل و با استفاده از روش LP متریک، حل میشود و میزان سفارش بهینه هر محصول، در هر دوره، از هر تأمینکننده بدست میآید. همچنین برای تعیین وزن هر یک از تأمینکنندگان، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی) AHP ( بکار گرفته شده است.

هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی برای چابکی زنجیره تأمین بیمارستان های وابسته به «وزارت بهداشت و درمان» در استان تهران و بررسی تأثیرگذاری ابعاد زنجیره تأمین (تواناسازهای چابکی و چابکی زنجیره تأمین) بر عملکرد زنجیره تأمین است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران ارشد و میانی مجموعه واحدهای بیمارستان های فعال در حوزه دانشگاه های علوم پزشکی وابسته به «وزارت بهداشت و درمان» در استان تهران است که داده های مورد نیاز از میان 223 نفر بر اساس پرسشنامه طراحی شده به دست آمد و با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی و تحلیل مسیر، مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش تأثیر مثبت و معنادار تواناسازهای چابکی بر چابکی درک شده در زنجیره تأمین و عملکرد زنجیره تأمین را نشان می دهد؛ همچنین یافته ها نشان دهنده تأثیر مثبت و معنادار تواناسازهای چابکی درک شده از طریق ایجاد چابکی زنجیره تأمین بر عملکرد کل زنجیره است.

در محیط پیچیده و پیش بینی ناپذیر زنجیره تأمین، تلاش برای کاهش ریسک ممکن است به کاهش یا افزایش دیگر ریسک ها بینجامد؛ ازاین رو شناسایی ریسک های زنجیره تأمین و روابط بین آنها ضروری است و به راهبرد مؤثرتر و جامع تر کاهش ریسک منجر می شود. هدف این تحقیق شناسایی و استخراج ساختار روابط ریسک های بالقوه زنجیره تأمین است. در این مقاله، با مرور پیشینه پژوهش و براساس نظرخواهی از خبرگان، دوازده ریسک اصلی زنجیره تأمین صنعت پتروشیمی شناسایی شد، سپس با استفاده از فرایند مدل سازی تفسیری- ساختاری روابط بین ریسک ها استخراج و در نهایت اعتبار مدل از طریق مدل سازی معادلات ساختاری آزمون شد. نوآوری این پژوهش ترکیب رویکرد مدل سازی تفسیری- ساختاری و معادلات ساختاری است. نتایج نشان داد که ریسک های محیط خارجی زنجیره تأمین (ریسک های طبیعی، سیاسی- اجتماعی، خط مشی و اقتصاد کلان) در سطوح پایین مدل قرار می گیرند و بیشترین اثر را بر دیگر ریسک ها دارند و عامل ظهور و تشدید ریسک های محیط صنعت (بازار محصول و رقابت، بازار نهاده ها و ارتباطات و همکاری) و محیط سازمانی (ریسک های عملیاتی، مالی، راهبردی، تعهد و فرهنگ سازمانی و کارکنان) به شمار می روند.

 امروزه یکپارچه سازی فرایندهای زنجیره تأمین به عنوان مزیت رقابتی شرکت ها مطرح است و معمولاً بدون درنظرگرفتن این دو عامل کلیدی متحمل هزینه های زیادی می شوند. بررسی پیکربندی های زنجیره تأمین در سطح راهبردی با داده های تصادفی می تواند مکمل مناسبی برای رویکرد های قبلی باشد. این تحقیق ابزاری را برای بهنیه سازی زنجیره تأمین فراهم می آورد تا مدیران در طراحی شبکه های تولید و توزیع در شرایط بی اطمینانی از آن استفاده کنند. مسئله مورد نظر در این تحقیق ایجاد زیرساخت های زنجیره تأمین، خرید، انتقال و موجودی مواد اولیه، تولید، انتقال موجودی محصول نهایی برای دستیابی به حداکثر سود و حداقل کردن تغییرپذیری سود و تقاضای برآورده نشده است. در این تحقیق، مدل بهینه سازی استوار عدد صحیح مختلط آرمانی چندهدفه با داده های تقاضای تصادفی ارائه می شود. به منظور درک بیشتر، مثال عددی ارائه می شود که با استفاده از نرم افزار LINDO حل و سپس اعتبارسنجی مدل بررسی شد که بیانگر بهبود اهداف در مدل است.

هدف اصلی این مقاله بررسی تأثیر هم سویی راهبرد تولید و عدم اطمینان محیطی بر بهبود عملکرد کسب وکار در صنایع غذایی ایران است. در این پژوهش با استفاده از رویکرد گشتالت، علم رده بندی از راهبردها از طریق گروه بندی شرکت ها به خوشه هایی با ویژگی های مشترک مبتنی بر شبکه عصبی خودسازمانده شکل می گیرد. خروجی شبکه عصبی و شاخص های اعتبارسنجی خوشه ها در 247 شرکت متوسط و بزرگ فعال در صنایع غذایی نشان می دهد که تعداد ترکیبات بهینه برای راهبرد تولید چهار خوشه و تعداد ترکیبات بهینه برای عدم اطمینان محیطی نیز چهار خوشه است. نتایج حاکی از آن است که شرکت های کارا در محیط هایی با عدم اطمینان تقاضای پایین و عدم اطمینان عرضه پایین، شرکت های ریسک گریز در محیط هایی با عدم اطمینان تقاضای پایین و عدم اطمینان عرضه بالا، شرکت های پاسخگو در محیط هایی با عدم اطمینان تقاضای بالا و عرضه پایین و شرکت های انعطاف پذیر در محیط هایی با عدم اطمینان تقاضای بالا و عدم اطمینان عرضه بالا عملکرد بالاتری دارند.