درخت حوزه‌های تخصصی

در دنیای پیچیده امروز هرجا سخن از پروژه های فناوری اطلاعات است، ریسک جزءِ جدایی ناپذیر آن است. هدف این پژوهش شناسایی بهتر ریسک ها و بررسی تأثیر آنها بر یکدیگر، همچنین بر ریسک کلی پروژه است. بدین منظور پس از مطالعه طیف گسترده ای از پژوهش ها در زمینه تحلیل ریسک پروژه های فناوری اطلاعات، ابتدا فاکتورها طبقه بندی می شوند. سپس به صورت پویا مدل سازی می شوند. در ادامه معادلات مربوطه با استفاده از بررسی روابط بین سازه ها و عوامل استخراج می شوند. درانتها مهم ترین ریسک ها در طول دوره ای دوازده ماهه بررسی می شوند. نتایج اصلی پژوهش نشان می دهد مهم ترین ریسک هایی که در طول دوره های مختلف زمانی تکرار می شوند به ترتیب ریسک منابع انسانی، ریسک های استراتژیک، مدیریت پروژه و ساختار سازمانی هستند. در این پژوهش در درجه دوم اولویت ها شناخته می شوند.

این مقاله به دنبال طراحی و تنظیم سیستم های عصبی-فازی توسعه تأمین کننده، تعیین درجه اهمیت مقوله های مختلف آن و پیشنهاد فعالیت های مناسب، براساس نتایج به دست آمده برای توسعه تأمین کنندگان صنعت خودرو است. برای طراحی سیستم ها از سه روش منقطع سازی شبکه ای، خوشه بندی کاهشی و سی-میانگین فازی و برای تنظیم آنها از روش های پس انتشار و هیبرید و الگوریتم های فراابتکاری کلونی مورچگان، تکامل تفاضلی، ژنتیک و ازدحام ذرات استفاده می شود. با مقایسه نتایج سیستم های تنظیم شده، مناسب ترین آنها انتخاب و براساس آن نمره توسعه تأمین کننده در مقوله های مختلف و همچنین، توسعه تأمین کننده برای ۵۳ تأمین کننده از تأمین کنندگان استراتژیک صنعت خودرو پیش بینی می شود. برای تحلیل حساسیت مقوله های توسعه تأمین کننده، از یک رویه پنج مرحله ای استفاده شده است. نتایج مقایسه روش ها نشان می دهد روش طراحی سی-میانگین فازی نسبت به دو روش دیگر، روش های فراابتکاری نسبت به دو روش سنتی و الگوریتم های کلونی مورچگان، تکامل تفاضلی و ژنتیک نسبت به الگوریتم ازدحام ذرات، نتایج بهتری به دست می دهد. نتایج تحلیل حساسیت نشان می دهد مقوله توسعه قابلیت های محیطی، حساس ترین مقوله است و مقوله های توسعه قابلیت های ناملموس، توسعه قابلیت های ملموس و توسعه روابط، به ترتیب در رتبه های دوم، سوم و چهارم قرار دارند. نتایج همبستگی بین خروجی سیستم توسعه تأمین کننده و میانگین نمره های خبرگان نشان می دهد سیستم طراحی شده، دقت زیادی دارد؛ براساس یافته ها، فعالیت های مناسب برای توسعه تأمین کنندگان در مقوله های مختلف، پیشنهاد می شود.

هدف این مقاله، بررسی زمان بندی وسایل نقلیه در یک زنجیره تأمین چند محصولی با در نظر گرفتن رابطه متقابل بین بخش حمل ونقل و بخش تولید است. سطح یکپارچگی در نظر گرفته شده در زنجیره تأمین، شامل شرکت سازنده محصولاتِ نهایی و تأمین کنندگان رده اول است که یک ناوگان حمل ونقل آنها را به یکدیگر مرتبط می کند. هدف، نحوه تخصیص سفارش ها به تأمین کنندگان و تعیین توالی ساخت آنها در هر تأمین کننده به همراه تخصیص سفارش ها به وسایل نقلیه و تعیین توالی حمل آنها است؛ به قسمی که مجموع زمان تحویل سفارش ها حداقل شود. این مسأله تاکنون در ادبیات موضوع بررسی نشده است. ابتدا مدل ریاضی مسأله، ارائه می شود. پس از نشان دادن NP-Hard بودن مسأله، برای حل آن یک الگوریتم ترکیبی - تلفیقی جدید از دو الگوریتم ژنتیک و شبیه سازی تبرید - با نام شبیه سازی تبرید جمعیتی (PSA) ارائه می شود. برای اعتبارسنجی الگوریتم PSA نتایج آن با نتایج الگوریتم شبیه سازی تبرید و توسعه الگوریتم DGA مقایسه می شود .این دو الگوریتم، نزدیک ترین مسأله در ادبیات موضوع به مسأله بررسی شده در این مقاله هستند. افزون بر این با ریلکس کردن برخی فرضیات، نتایج الگوریتم PSA با نتایج الگویتم DGA مقایسه می شود. نتایج مقایسه ها نشان دهنده برتری عملکرد الگوریتم PSA در همه مقایسه ها است. همچنین مقایسه نتایج الگوریتم PSA برای مسائل با ابعاد کوچک، نشان دهنده کارایی مناسب آن است.

ایجاد مزیت و قابلیت رقابتی در شرکت با توجه به اولویت های رقابتی آن شرکت و به واسطه اجرای برنامه ها و تصمیمات استراتژیک تولید حاصل می شود. در این پژوهش ارتباط تصمیمات استراتژیک تولید با اولویت های رقابتی و تأثیر آن بر عملکرد شرکت ها در صنعت قطعه سازی خودرو در ایران بررسی می شود. برای شناسایی اولویت های رقابتی، تصمیمات استراتژیک تولید و عملکرد از پیمایش استفاده شده است. ابزار مدنظر برای این پیمایش پرسشنامه است. داده های حاصل از پرسشنامه به کمک آمار توصیفی و استنباطی (مانند ضریب همبستگی و رگرسیون خطی چندگانه) تحلیل شده است. در پژوهش حاضر، پس از دسته بندی اقدامات استراتژیک تولید (با توجه به اولویت های رقابتی) و بررسی تأثیر آن بر تحقق اولویت های رقابتی و عملکرد کلی کسب و کار، مشخص شد تصمیماتی که شرکت ها بدین منظور انجام داده اند برخلاف تأثیر مثبت در بهبود عملکرد، تأثیر اندکی در تحقق اولویت های رقابتی دارند؛ بنابراین درادامه دسته ای از تصمیمات شناسایی شده اند که بیشترین تأثیر را در ایجاد قابلیت های هزینه، کیفیت، انعطاف پذیری و تحویل دارند. در حالت کلی تصمیمات شناسایی شده علاوه بر بهبود قابلیت های رقابتی، بر سوددهی شرکت ها نیز اثر زیادی دارد.

در شرایط پرتلاطم گذار از دوره فراصنعتی، صرفاً تکیه شرکت ها به اهرم های سنتی رقابت مبتنی بر رویکرد درون گرا به منابع داخلی کافی نبوده، بلکه کسب قابلیت های رقابتی برگرفته از دیدگاه برون گرا به بازار در تولید محصول جدید از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. در عین حال واضح است که بدون طراحی یک نظام ساختاری منطبق با نیاز گروه های مشتریان، تأکید محض به قابلیت های سازمانی گره ای از مشکلات شرکت ها باز نخواهد کرد. از این رو پژوهش حاضر به شناسایی اثربخش ترین قابلیت های بازاریابی برون گرای مؤثر در عملکرد تولید محصول جدید با در نظر گرفتن نقش تعدیل گری ساختار مشتری بنیاد بر مبنای رویکردی ترکیبی و تحت مطالعه ای توصیفی-همبستگی پرداخته است. جامعه آماری پژوهش شامل کارکنان برخی از شرکت های تولیدی فعال در صنایع غذایی و خودرو با حداقل مدرک کارشناسی به تعداد 1239 نفر می باشد. به منظور اندازه گیری نقش متغیر تعدیل گر، با انجام تحلیل آماری جامعه به دو نمونه کارکنان شرکت های با ساختار مشتری بنیاد و غیر مشتری بنیاد تقسیم گردید و از روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی برای جمع آوری داده ها استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در مرحله اول مصاحبه نیمه ساختاریافته با رویکرد دلفی سه مرحله ای برای شناسایی قابلیت های بازاریابی برون گرا و در مرحله دوم پرسشنامه 24 سؤالی برای سنجش روابط بین متغیرها در مدل ساختاری پژوهش بوده است. براساس نظرات مصاحبه شوندگان، اثربخش ترین قابلیت های بازاریابی مؤثر در تولید محصول جدید شامل تعامل با مشتری، شناسایی بازار و ارتباط با شرکا بوده اند که نتایج مدلسازی تأثیر آنان را تأئید نمود. سایر یافته ها بیانگر نقش تعدیل گری مثبت ساختار مشتری بنیاد در رابطه بین قابلیت های بازاریابی با عملکرد تولید محصول جدید بوده است. به عبارت دیگر علی رغم وجود قابلیت های بازاریابی در برخی شرکت ها، فقدان توجه به طراحی یک ساختار مشتری بنیاد، موفقیت چندانی در تولید محصول جدید برای آنان به همراه نداشته است.

هدف این مقاله، ارائه رویکردی مبتنی بر بهینه سازی شبیه سازی برای بهبود عملکرد سیستم تولید سلولی با بهینه سازی تخصیص منابع و تعیین توالی انجام کارها در هر سلول است. از فرضیات در نظر گرفته شده در این پژوهش، احتمالی بودن کلیه پارامترهای مدل، خرابی ماشین آلات و در نظر گرفتن چندین محصول در سیستم تولیدی است. ابتدا متغیرهای کنترل شدنی و پاسخ مسئله براساس هدف پژوهش و شرایط سیستم تولیدیِ درحال بررسی و حدود آنها تعیین شده است. سپس با استفاده از طراحی آزمایش های تاگوچی، سناریوهای آزمایشی براساس ترکیب متغیرهای کنترل شدنی طراحی شده است. بعد از آن با استفاده از شبیه سازی، سناریوهای آزمایشی ارزیابی و متغیرهای پاسخ مربوطه تعیین شده اند. درادامه برای بسط نتایج به کل فضای جواب از شبکه های عصبی مصنوعی استفاده شده است. درپایان سناریوی بهینه با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها مشخص شده است. در آخر عملکرد سناریوی بهینه شناسایی شده با وضعیت فعلی سیستم تولیدی مقایسه و میزان بهبود درصورت پیاده سازی سناریوی بهینه مشخص شده است. برای پیاده سازی رویکرد ارائه شده یک واحد تراشکاری صنعتی در نظر گرفته شده است که از سیستم سلولی استفاده می کند.

در این مقاله مدلی مفهومی برای ارزیابی عملکرد زنجیره تأمین خدمات در صنایع لوازم خانگی ارائه شده است. نوع زنجیره تأمین خدمت– محصول و به کارگیری شبکه های عصبی– فازی برای ارزیابی عملکرد این نوع زنجیره تأمین خدمات لحاظ شده است. هدف از پژوهش حاضر، توسعه مدلی جامع برای ارزیابی عملکرد با تأکید بر سنجه های عملکرد مدل های زنجیره تأمین خدمات به جای زنجیره تأمین تولید در صنایع لوازم خانگی است. روش شناسی این پژوهش ازنظر اجرا، توصیفی - اکتشافی و با رویکرد پیمایشی و تحلیل داده ها به روش کمی و با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی است. نمونه ای شامل 58 شرکت مطرح لوازم خانگی و نرم افزارهای Smart-PLS، SPSS و Matlab برای تحلیل داده ها استفاده شده است. درنهایت 10 سازه اصلی و 29 معیار عملکرد از نتایج این پژوهش برای ارزیابی عملکرد این نوع زنجیره تأمین خدمات به دست آمده است. هم چنین عملکرد چندین شرکت لوازم خانگی با استفاده از این مدل و به کارگیری شبکه های عصبی– فازی، ارزیابی شده است.

استفاده از تیم های چندتخصصی، راهبردی مناسب برای تقویت عملکرد سازمانی است. تعیین ترکیب اعضای تیم یکی از مهم ترین مسائل مرتبط با بحث تیم های چندتخصصی است؛ بنابراین در این پژوهش ویژگی های مؤثر در انتخاب اعضای تیم چندتخصصی و ارائه مدلی مناسب برای انتخاب اعضای تیم مطالعه شده است. برای این منظور با مرور ادبیات پژوهش، عوامل و معیارهای مؤثر برای انتخاب اعضای تیم شامل ارتباطات، انطباق و هماهنگی، توانایی های فردی، تخصص و هزینه شناسایی شده است. سپس یک مدل برنامه ریزی چندهدفه صفر و یکِ غیرخطی طراحی و توسعه داده شده است. برای به دست آوردن جواب بهینه با تغییر متغیر، مدل پیشنهادی به مدل خطی تبدیل شده است. مدل طراحی شده برای انتخاب اعضای تیم چندتخصصی سرشماری در مرکز آمار ایران به کار گرفته شده است. داده های لازم از طریق پرسشنامه و مصاحبه با گزینه های بالقوه برای مشارکت در تیم و فرد مسئول انتخاب تیم (خبره) گردآوری شده است. نتایج به دست آمده از حل مدل نشان دهنده کارایی مدل پیشنهادی است و می توان از مدل پیشنهادی در این پژوهش برای انتخاب افراد برای ایجاد تیم چندتخصصی در حوزه های مختلف بهره گرفت.

واگذاری فعالیتهای انسان به روبات همواره در زندگی بشر مطرح بوده وهست و گسترش فناوری روبات در محیطهای تولیدی موجب شده است که دانش حسابداری به ویژه در حوزه حسابداری قیمت تمام شده (یا به تعبیر متداول، حسابداری صنعتی ) با چالشهای جدیدی مواجه شود. میزان دخالت روبات در فرایند تولید، میزان جابجایی دستمزد مستقیم و یا حذف آن در اثر جایگزینی روبات، طبقه بندی هزینه ها در محیطهای صنعتی روباتیک، مدیریت نیروی انسانی و هزینه آن و الزامات هزینه ای مربوط به روبات ، موضوعاتی است که در این مقاله بدان توجه شده است...

در این مقاله مسئله زمان بندی ماشین پردازنده انباشته با فرض وجود کارهایی با اندازه غیریکسان و با هدف حداقل کردن زمان انجام کل کارها (Cmax) بررسی شده است. هدف این مقاله، حل مسئله مدنظر با بهره گیری از حدود پایین قوی و با استفاده از الگوریتم شاخه و کران حد، یکی از روش های حل دقیق، است. در این الگوریتم از دو روش جدید به نام های و برای تولید حد پایین استفاده و نتایج با حد پایین موجود در ادبیات به نام مقایسه شده است. برای ارزیابی عملکردِ روش ارائه شده، دسته ای از نمونه مسائل به صورت تصادفی تولید و روش شاخه و حد با حدود پایینِ متفاوت روی این مسائل آزمایش شده است. نتایج محاسبات نشان می دهد در الگوریتم شاخه و کران وقتی اندازه کارها نسبت به ظرفیت ماشین بزرگ باشد، حد پایین بهترین عملکرد را دارد و زمانی که اندازه کارها نسبت به ظرفیت ماشین کوچک باشد (حداکثر به اندازه G نصف ظرفیت ماشین)، الگوریتم با حد پایین عملکرد بهتری دارد. همچنین زمانی که اندازه کارها متوسط باشد، بهترین عملکرد را دارد.

بهکارگیری همزمان اصول پایداری و تابآوری در فرایند انتخاب تأمینکننده و تخصیص سفارش، نقش بسیار مهمی در دستیابی به پایداری و تداوم فرایندهای کسبوکار در شرایط وقوع اختلالها دارد. در این پژوهش، رویکردی ترکیبی، شامل ارزیابی و رتبهبندی تأمینکنندگان براساس معیارهای پایداری و مدلسازی مسئله انتخاب تأمینکننده پایدار- تابآور و تخصیص سفارش تحت ریسکهای اختلال معرفی میشود. درحقیقت، برای تعیین امتیاز پایداری تأمینکنندگان، یکی از تکنیکهای تصمیمگیری چندمعیاره (VIKOR) به کار میرود که نتایج حاصل از آن، پارامتر ورودی برای مدل ریاضی است. مدل ریاضی پیشنهادی از نوع برنامهریزی تصادفی دومرحلهای با هدف حداقلسازی هزینه کل و بیشینهسازی عملکرد پایداری در شرایط اختلال است که با استفاده از روش محدودیت اپسیلون حل و برای بررسی اثر تغییر پارامترها بر نتایج نهایی، تحلیل حساسیت نیز انجام میشود. همچنین برای نشاندادن عملکرد مدل پژوهش، از موردی مطالعاتی (زنجیره تأمین ایرانخودرو) استفاده میشود. نتایج نشان میدهد با افزایش ضریب اهمیت عملکرد پایداری در زنجیره تأمین، ارزش کلی فرایند تأمین در زمان اختلالها افزایش مییابد و منبعیابی چندگانه و استفاده از ظرفیت منعطف تأمینکنندگان، یک استراتژی مؤثر تابآور برای کاهش شدت اختلالهاست.

مسأله مکان یابی حداکثر پوشش یکی از مهم ترین مسائل مکان یابی شبکه است که برای کاربردهای مختلف آن، مدل های متنوعی از مسأله حداکثر پوشش، نظیر درنظرگرفتن محدودیت های ظرفیتی تسهیلات ارائه شده اند؛ اما تمامی این مدل ها فقط یک سطح ظرفیت ثابت برای تسهیلات استقراریافته در نظر می گیرند که این نوع مدل سازی باعث کاهش کارایی مدل مکان یابی حداکثر پوشش می شود. در این مقاله، مسأله مکان یابی حداکثر پوشش محدود ماژولار پویا ارائه و مدل سازی شده است که ظرفیت تسهیلات در دو سطح «تعیین ماژول های تخصیصی به تسهیل» و «تعیین سایز هریک از ماژول ها» طراحی و مدل سازی می شود. جهت بررسی کارایی مدل ارائه شده، یک مثال عددی حل شده و مدل مسئله با مدل مسأله مکان یابی حداکثر پوشش پویا مقایسه شده است. نتایج بررسی نشان می دهد که مدل پیشنهادی با برخورداری از مفهوم ماژولاریتی، نسبت به مدل حداکثر پوشش پویا از کارایی بالاتری برخوردار است. همچنین تحلیل حساسیت انجام شده بر پارامترهای مسئله، صحت عملکرد مدل را تأیید می کند.

مدیریت زنجیره تأمین (SCM) ابزاری مناسب برای بهبود هم زمان عملکرد اقتصادی، اجتماعی و محیط است و ارزیابی کارایی آن اهمیت زیادی دارد. روش DEA یکی از روش های مناسب برای ارزیابی SCM است. با در نظر گرفتن زنجیره تأمین به صورت مدل تحلیل پوششی داده های شبکه ای، کارایی زنجیره تأمین با چند مرحله محاسبه می شود. این پژوهش کارایی و بازده به مقیاس (RTS) مدیریت زنجیره تأمین شرکت های تولید رزین را در چارچوب مدل های DEA شبکه ای محاسبه می کند. بازده به مقیاس در دو حالت داده های قطعی و فازی بررسی و مدلی برای ارزیابی مدیریت زنجیره تأمین با استفاده از مدل DEA شبکه ای با داده های فازی پیشنهاد می شود. مدل DEA فازی براساس رویکرد - برش برای اندازه گیری کارایی و تعیین بازده مقیاس زنجیره تأمین به کار می رود. ایده های پیشنهادی برای ارزیابی کارایی و بازده به مقیاس زنجیره تأمین 27 شرکت تولید رزین استفاده شده است. در ارزیابی با داده های قطعی 6 شرکت، کارایِ شبکه ای هستند؛ درحالی که در بررسی با داده های فازی ۳ شرکت، کارایِ شبکه ای هستند. این شرکت ها مدیریت و هماهنگ سازی جریان مواد بین چندین سازمان و در درون سازمان را در بهینه ترین حالت و با رعایت مسائل زیست محیطی انجام داده اند.