فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳۸۱ تا ۴۰۰ مورد از کل ۱۳٬۱۴۸ مورد.
۳۸۳.

ارزیابی ادله دیدگاه رواج تاریخی قرائت عاصم به روایت حفص(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حفص عاصم تواتر قرائات علم القرائه قراء سبعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۳۶ تعداد دانلود : ۸۳۹
شناخت قرائت صحیح قرآن کریم از میان قرائت های مختلف نه تنها به عنوان یک بحث نظری در علوم قرآنی، بلکه به عنوان یکی از مبانی تفسیر قرآن کریم دارای اهمیت است. در میان رویکردهای متفاوتی که نسبت به قرائت های مختلف مطرح است امروزه دیدگاه رواج تاریخی روایت حفص از قرائت عاصم از شهرت بیشتری در میان امامیه برخوردار شده و این درحالی است که پیشینه این دیدگاه از صد سال فراتر نمی رود. بر اساس این باور، قرائت حفص یگانه قرائت صحیح از قرآن است که به صورت متواتر از پیامبر اکرم (ص) روایت شده و همواره در طول تاریخ بین مسلمانان در سراسر بلاد اسلامی رواج داشته است. این پژوهش با تبیین ادله باورمندان این نظریه، به نقد و ارزیابی این ادله پرداخته و به این نتیجه می رسد که ادله ارائه شده، ناتمام بوده و نه تنها هیچ گونه شاهد تاریخی برای اثبات این دیدگاه یافت نمی شود بلکه شواهد متعدد تاریخی آن را ابطال می کند.
۳۸۸.

مروری بر تاریخچه تفسیر و تفسیر نگاری(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۷۲
آندرو ریپین (Anndrew Rippin) از مشهور ترین قرآن پژوهان غربی معاصر و استاد تاریخ در دانشگاه ویکتوریا در کانادا است. وی مقالات چندی در قرآن پژوهی داشته و با برخی دائره المعارف های مشهور مانند EI و ER و EQ همکاری داشته است. ترجمه مقاله تفسیر وی را که در E2 (ویراست دوم دائره المعارف اسلام، جلد دهم، لیون، 2000) درج شده است، در پیش رو دارید. وی در این مقاله پس از بررسی اصطلاح تفسیر، به تلاشهای گوناگون برای دسته بندی تفاسیر بر حسب عناصر تأثیرگذار بر فرآیند تفسیری می پردازد، عناصری مانند علوم ادبی، فقه، کلام و تاریخ ، و در ادامه از توجه مفسران به منابع پیشین و آراس مفسران گذشته سخن می گوید. سپس تاریخ تفسیر را به چهار دوره : پیدایش، کلاسیک، بالندگی و معاصر تقسیم کرده ویژگیها و تفاسیر هر دوره را به گونه گذرا یادآور می شود. در این میان دوره معاصر به صورت گسترده تری معرفی شده است.
۳۹۰.

همگرایی و فروپاشی نهاد خانواده در قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: خانواده سلامت درک متقابل فروپاشى خانواده همگرایى خانواده خانواده در تاریخ سلامت خانواده عوامل فروپاشی خانواده آزادی جنسی ناهمگونی شخصیتی حریم عفاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۰۱
نویسنده در آغاز دیدگاه‏هاى متفاوت راجع به پیشینه تاریخى چگونگى شکل‏گیرى خانواده را مطرح مى‏کند، آن گاه سلامت خانواده مورد بررسى قرار داده نظریات متعددی از جمله دیدگاه قرآن را در این زمینه مطرح می کند. سپس از فروپاشى خانواده سخن گفته، علل و اسباب آن‏را نیز از منظر قرآن بحث مى‏کند و در این راستا عوامل فروپاشى را به دو دسته برون خانوادگى و درون خانوادگى تقسیم کرده از قسم نخست به طرح و توسعه آزادى جنسى از سوى غیر مسلمانان اشاره کرده و از قسم دوم به ناهمگونى شخصیتى، فقدان درک متقابل و احساس مشترک، بى‏توجهى به حریم عفاف، مى‏پردازد.
۳۹۲.

پژوهشی در واژگان دخیل در قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن واژگان دخیل المعربات اعجاز قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۹۵
واژه‏های دخیل قرآن، آن دسته از کلمات غیرعربی وارد شده به زبان عربی است که با تغییراتی در قرآن آمده است. بحث از این موضوع اهمیت دارد؛ چراکه گمان شده است وجود واژگان دخیل در قرآن با عربی بودن آن، که آیات متعددی به آن تصریح می‏کند، ناسازگار است و بهانه‏ای برای شبهه‏افکنی برخی از مستشرقان شده است. در این مقاله تلاش شده است با نقد و بررسی و تحلیل دیدگاه‏های مختلف این نظر ثابت گردد که وجود واژگان دخیل در قرآن کریم با توجه به اینکه اصل این واژگان بیگانه است، پذیرفتنی است هرچند از آن‏رو که این واژگان پس از عربی‏شدن در قرآن آمده است، می‏توان گفت قرآن خالی از واژگان بیگانه است. به این دلیل، آمدن این‏گونه واژگان با عربی بودن قرآن ناسازگاری ندارد. همچنین همانندی برخی از واژگان قرآنی با دیگر کتاب‏های آسمانی، ناشی از وحدت منبع و سرچشمه وحیانی آنهاست، نه برگرفتن قرآن کریم از آنها، آن‏گونه که برخی مستشرقان پنداشته‏اند.
۳۹۵.

قرآن و گفت و گوی میان ادیان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۶۰
نویسنده در این مقاله به بررسی دیدگاه قرآن در ارتباط با گفت و گوی پیروان ادیان یاد شده در قرآن با یکدیگر پرداخته است. نخست، استناد به علم، تلاش برای درک نقطه های اشتراک، حق گرایی، خشونت گریزی و آزاد اندیشی به عنوان پیش شرط های گفت و گو مطرح شده، و در این راستا چهار آیین یهود، مسیحیت، مجوس، صابئین به عنوان ادیان یاد شده در قرآن مطرح شده اند و فهرستی از مشترکات آنها ذکر شده است. در ادامه سه نوع رابطه میان اهل اسلام با ادیان دیگر بر شمرده شده است که از قرار زیرند: 1- رابطه همزیستی مسالمت آمیز 2- رابطه سرد با بداندیشان 3- رویارویی قهرآمیز با توطئه گران و مبارزه جویان. این در حالی است که اهل دیگر ادیان، براساس توصیف قرآن، همواره با یکدیگر درگیری داشته اند.
۳۹۷.

اصول حاکم بر ارتباطات کلامى میان فردى از دیدگاه قرآن کریم(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ارتباطات ارتباطات کلامى ارتباطات انسانى ارتباطات کلامى میان فردى اصول ارتباطات کلامى میان فردى ارتباطات کلامى میان فردى در قرآن آداب سخن گفتن در قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۶۲
ارتباطات، به عنوان یکى از شاخه هاى جوان علوم اجتماعى، از دیر باز و به ویژه پس از جنگ جهانى دوم مورد توجه دانشمندان رشته هاى گوناگون علوم انسانى قرار گرفته است. ارتباطات، نخست به عنوان «انتقال اطلاعات» و سپس به عنوان «اقناع» و در برداشت هاى جدید به منزله «بیان شخصى»، «تأثیرگزارى متقابل و همبستگى اجتماعى»، «ابزار اصلى دگرگونى اجتماعى و سیاسى» مورد مطالعه و بررسى واقع شده است، در میان شاخه هاى مختلف ارتباطات، ارتباطات انسانى و به ویژه ارتباطات کلامى به لحاظ نقش اثر گذار آن از یک سو در تقویت مناسبات و همبستگى اجتماعى و از سوى دیگر در کاهش یا افزایش ناهنجارى ها و آسیب هاى اجتماعى از اهمیت خاصى برخوردار است. در این گزیده، برخى از اصول حاکم بر ارتباطات کلامى میان فردى از دیدگاه قرآن کریم مورد بررسى قرار گرفته است. آغاز و پایان سخن با سلام، استفاده از واژه هاى زیبا، عدم استفاده از واژه هاى زشت، مثبت نگرى در گفتار، مخاطب محورى و میانه روى در گفتار از جمله این اصولند. نویسنده در پایان نتیجه گرفته است که اصول قرآنى بر خلاف مکاتب دیگر که درمان و اصلاح ارتباطات کلامى را وجه همت خویش ساخته اند، سمت و سوى پیش گیرانه دارد و مؤمنان را به نکات دقیق و ظریف ارتباطات کلامى میان فردى آگاه ساخته و از آنان خواسته است که در ارتباطات کلامى خویش به این دستورات عمل کنند تا به حدى برسند که ارتباطات کلامى نامناسب، نه تنها در آنان تأثیر منفى از خود بر جاى ننهد بلکه عکس العمل مناسب و مثبت نیز از خود نشان دهند.
۳۹۸.

ساختار معنایی ایمان در قرآن

کلید واژه ها: قرآن ایمان ساختار معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۸۳۸
ایمان یکی از مفاهیم مهم الهیات است که ساختار معنایی آن نقش ویژه ای در مباحث کلامی و فلسفه دین دارد. این مقاله با اشاره به ضرورت بحث و پیشینه علمی آن و با استفاده از روش «معناشناسی»، ساختار معنایی ایمان بر اساس گزاره های حاصل از آیات قرآن، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. در معناشناسی از اصول کلی روش شناسی «ایزوتسو» استفاده شده است. جمع بندی آیات قرآن، ویژگی های معنایی ایمان را در موارد زیر خلاصه می کند: ایمان مبتنی بر معرفت است، ایمان امری اکتسابی و اختیاری است، ایمان دارای مؤلفه عاطفی است، ایمان مقتضی عمل است، ایمان فراتر از اسلام است، ایمان قابل زیادت و نقصان است، متعلقات ایمان عبارتنداز: غیب، خداوند، جهان آخرت، وحی، کتب الهی و آنچه در آنهاست، پیامبران، فرشتگان و آیات الهی. با توجه به ویژگی های هفتگانه فوق، ایمان به معنای «تصدیقی است که همراه با آرامش و امنیت خاطر باشد».

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان