درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
جامعه شناسی آموزش و پرورش جامعه شناسی اقتصادی جامعه شناسی پزشکی و بهداشت جامعه شناسی تاریخی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی جنسیت جامعه شناسی خانواده جامعه شناسی دین جامعه شناسی سازمان جامعه شناسی سیاسی و انقلاب و جنگ جامعه شناسی شهری و روستایی جامعه شناسی علم و معرفت و تکنولوژی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی کار و شغل جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی جامعه شناسی کودک جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات جامعه شناسی نظری جامعه شناسی ورزش جهانی شدن روش شناسی در علوم اجتماعی مددکاری اجتماعی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۷۰۱ تا ۱٬۷۲۰ مورد از کل ۱۶٬۶۹۲ مورد.
۱۷۰۱.

تجربه فراغت، ورزش و هویت یابی جوانان (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه مازندران)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳ 101 - 124

کلید واژه ها: تجربه فراغت ورزش هویت سوژه بودگی رهایی بخشی مقاومت تحلیل کنش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۵ تعداد دانلود : ۲۱۳
تجربه فراغت جوانان می تواندعاملی مهم در شیوه برساخت هویت و فرآیند سوژه بودگی آنان باشد. پژوهش حاضر بر اساس دیدگاه های ژاک لاکان و کریس روجک به دنبال تحلیل گونه های تجربه فراغتی جوانان از ورزش گرفته تا سفر وسرگرمی های اجتماعی و تغییرات هویتی آنان در مسیر این تجربه می باشد. روش پژوهش، کیفی و تکنیک پژوهش، مصاحبه روایی است. جامعه نمونه، 35 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران می باشد که بر اساس شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. یافته های پژوهش مؤید این امراست که جوانان به عنوان کنشگرانی اجتماعی و مقید به موقعیت بر اساس دو عامل جسمیت و مکانیت به تجربه فراغت ورزشی می پردازند. در بخش جسمیت، جنسیت مهم ترین عامل است که لذت از فراغت، رهایی بخشی و مقاومت هویتی جوانان را تحت تأثیر قرار می دهد. در بخش مکانیت هم حوزه نمادین تجربه فراغت، رهایی بخشی، لذت و مقاومت هویتی را تعیین می کند. در واقع، تغییرات هویتی جوانان در مسیر تجربه فراغت بر اساس کنشی برساخته می شود که تحت تأثیر جسمیت و مکانیت می باشد.
۱۷۰۲.

نقش ویژگی های شخصیتی ، سبکهای دلبستگی و صمیمیت در پیش بینی طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 89-115

کلید واژه ها: طلاق ویژگی های شخصیتی سبک های دلبستگی سبک های صمیمیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۳۴۴
زمینه و هدف : با توجه به اهمیتی که ویژگی های شخصیتی ، سبک های دلبستگی و صمیمیت می تواند در پیش بینی طلاق داشته باشد؛ هدف از انجام این پژوهش نقش سبک های دلبستگی، صمیمیت و ویژگی های شخصیتی زوجین در پیش بینی میزان طلاق کلیه زوج های متقاضی طلاق شهر تهران در سال های 1393 و 1394 بوده است. روش بررسی : جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه زوج های متقاضی طلاق شهر تهران در سال های 1393 و 1394 می باشد. نمونه مورد نظر شامل 322 نفر بود که به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات از سه پرسشنامه شخصیت (NEO) فرم بلند، پرسشنامه سبک های صمیمیت باگاروزی و پرسشنامه سبک های دلبستگی بود. یافته ها : تحلیل آماری نتایج نشان داد که ویژگی های شخصیتی، سبک های دلبستگی و صمیمیت 6/41 درصد از تغییرات طلاق را در سطح 01/0 پیش بینی می کنند. نتیجه گیری : نتایج این پژوهش نشان داد ویژگی های شخصیتی ، سبک های دلبستگی و سبک های صمیمیت به صورت مثبت طلاق را پیش بینی می کند. همچنین با افزایش نمره فرد در ویژگی های شخصیتی، سبک های دلبستگی و سبک های صمیمیت طلاق کاهش می یابد.
۱۷۰۳.

بازخوانی جامعه شناختی روایت سید جواد طباطبایی از " نظریه عام اصلاح دینی"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 173-199

کلید واژه ها: طباطبایی بازخوانی جامعه شناختی نظریه عام اصلاح دینی اصلاح دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۴۲۱
در این مقاله خوانش سید جواد طباطبایی از مشروطیت به مثابه نظریه عام اصلاح دینی از منظر جامعه شناسی انتقادی مورد ارزیابی قرار کرفته است. مولف کوشیده است ایده محوری طباطبایی در باب مشروطه به مثابه اصلاح دینی از منظر جامعه شناسی حقوق را مورد نقد قرار دهد و مبنای روشی در این نقد بر این ایده استوار است که نظریه اصلاح دینی طباطبایی در نسبت با مفهوم مستقلات عقلی که در جامعه شناسی حقوق مورد مناقشه قرار گرفته است نیازمند واکاوی جدی می باشد. البته نکته مهم دیگر این است که طباطبایی تلاش کرده است بحث خویش را به مفهوم امر ملی گره بزند و از آن طریق ایده محوری ایرانشهری را برجسته بنماید. در این مقاله تلاش شده است مبانی نظریه اصلاح دینی طباطبایی مورد مداقه و نقدهای او بر روشنفکری دینی مورد واکاوی قرار بگیرد.
۱۷۰۴.

مقایسه اثر تمرینات اصلاحی با و بدون ویبریشن بر دامنه حرکتی در صفحه فرونتال در دختران بدمینتون باز

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ 99 - 126

کلید واژه ها: تمرینات اصلاحی ویبریشن دامنه حرکتی بدمینتون باز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۰۹
هدف این مقاله، مقایسه اثر تمرینات اصلاحی با و بدون ویبریشن بر دامنه حرکتی در صفحه فرونتال در دختران بدمینتون باز بود. آزمودنی های این تحقیق نیمه تجربی شامل 36 نفر از بازیکنان دختر رشته بدمینتون مبتلابه دفورمیتی گردن و شانه شهر کرج بود که به روش هدفمند در این پژوهش شرکت کرده و به طور تصادفی به سه گروه همسان 12 نفری تمرینات اصلاحی، تمرینات اصلاحی با ویبریشن و کنترل تقسیم شدند. ارزیابی اولیه دفورمیتی شانه با استفاده از اینکلاینومتر دستی انجام شد. جهت ارزیابی دامنه حرکتی مفاصل شانه و گردن از اپلیکیشن کلاینومتر قابل نصب بر روی گوشی های آیفون استفاده شد. پروتکل تمرینات اصلاحی شامل 8 هفته برنامه تمرینات اصلاحی گردن و شانه طبق رویکرد NASM با استفاده از (ریلیز مایوفاشیال- افزایش طول -فعال سازی-انسجام و یکپارچگی) بود. یافته ها نشان داد که تمرینات اصلاحی با و بدون ویبریشن باعث افزایش دامنه حرکتی مفاصل گردن و شانه دختران بدمینتون باز در صفحه فرونتال شد ولی بین تاثیرات تمرینات اصلاحی با و بدون ویبریشن بر دامنه حرکتی در صفحه فرونتال در دختران بدمینتون باز آزمودنی ها، تفاوت معناداری مشاهده نشد
۱۷۰۵.

پردازش علل گرایش و راه های پیشگیری از جرائم و آسیب های تربیتی در منابع درسی «مطالعات اجتماعی» و «تفکر و سبک زندگی» دانش آموزان دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 55 - 76

کلید واژه ها: جرائم آسیب های اجتماعی پیشگیری تحلیل محتوا منابع درسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۴ تعداد دانلود : ۷۴۵
زمینه و هدف: آموزش و پرورش به عنوان یکی از دستگاه های مهم و بزرگ نظام می تواند سهم بزرگی در تولید امنیت اجتماعی داشته باشد . هدف اصلی این پژوهش بررسی علل گرایش و راه های پیشگیری از جرائم و آسیب های تربیتی در تحلیل محتوای کتب درسی دانش آموزان دوره متوسطه می باشد. روش شناسی: روش پژوهش این مطالعه، روش تحلیل محتوا و واحد تحلیل، «جمله» (عبارت) است. با توجه به این که تاکنون مباحث جرائم و آسیب های اجتماعی فقط در کتاب های درسی «مطالعات اجتماعی» و «تفکر و سبک زندگی» پایه ی هشتم در دوره ی اول متوسطه طرح شده است، و برنامه های آموزشی و تربیتی مدارس بر مباحث مطرح در این کتاب ها متمرکز است، بنابراین جامعه ی آماری این پژوهش کتاب های درسی «مطالعات اجتماعی» و «تفکر و سبک زندگی» پایه ی هشتم دوره ی اول متوسطه در سال تحصیلی 1397 است. یافته ها: از مجموع عبارت های مرتبط با «مؤلفه های آموزش پرداختن به جرائم و آسیب های تربیتی» در کتاب های درسی «مطالعات اجتماعی» و «تفکر و سبک زندگی» پایه ی هشتم دانش آموزان، 3/24% مرتبط با «علل گرایش به جرائم و آسیب های تربیتی» بیشترین شاخص، «اعتیاد» با 35% و کمترین شاخص «مصرف مشروبات مست کننده» با 3% مورد اشاره قرار گرفته است. از مجموع 6/75% مرتبط با «راه های پیشگیری از گرایش به جرائم و آسیب های تربیتی» بیشترین شاخص استفاده شده «خشم، عصبانیت، پرخاشگری، نزاع» با 5/44% و کمترین شاخص «قاچاق» و نیز «مصرف الکل و شراب» هر کدام با 5/3% اشاره گردیده اند. نتیجه گیری: نتیجه کلی پژوهش این است که در کتب درسی دانش آموزان توجه جدی به علل گرایش به جرایم و آسیب های اجتماعی نگردیده است و موارد اشاره شده نیز از یک منطق هدفمند، عقلایی و تدوین شده تبعیت نمی کند.
۱۷۰۶.

تأثیر پیشگیری انتظامی از جرم در محیط های شهری بر امنیت اجتماعی(مطالعه موردی شهرستان بندرعباس)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال دوزادهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 149 - 172

کلید واژه ها: پیشگیری انتظامی جرم امنیت اجتماعی بندرعباس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۱۱
زمینه و هدف: امروزه، پیشگیری انتظامی از جرم، یکی از عوامل اساسی و بنیادی در بسترسازی امنیت به شمار  می رود. احساس امنیت یکی از مهم ترین نیازهای انسانی بوده که توسعه و تعالی را به همراه خواهد داشت. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر پیشگیری انتظامی از جرم در محیط های شهری بر امنیت اجتماعی در بین شهروندان شهر بندرعباس است.  روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظرماهیت داده ها، توصیفی- تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش، شهروندان مراجعه کننده به کلانتری های شهر بندرعباس در سال 1398 بوده اند که 305 نفر بودند و 170 نفر از آنان با استفاده از فرمول کوکران و به شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. روایی ابزار اندازه گیری با استفاده از روش های روایی محتوا (نظرسنجی از خبرگان) و پایایی آن با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه پیشگیری انتظامی از جرم 78/0 و پرسشنامه احساس امنیت 85/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل با آمار استنباطی شامل (ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون و فریدمن) با استفاده از نرم افزار SPSS انجام شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که، پیشگیری انتظامی از جرم اثر مثبت و معنی داری بر احساس امنیت در بین شهروندان شهر بندرعباس دارد. ((p=0.671 همچنین براساس آزمون فریدمن شناخت مردم از وظایف پلیس باضریب 20/2 دراولویت اول قراردارد، در نتیجه بیشترین اثر را بر احساس امنیت دارد و در ادامه تعامل پلیس با سایر سازمان ها با ضریب 02 /2 دراولویت دوم و ضابطه مندی پلیس با ضریب 78/1 در رتبه سوم و پایانی قرار دارد در نتیجه کم ترین اثر را بر احساس امنیت دارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که هر چه قدر پیشگیری انتظامی از جرم بیشتر باشد میزان احساس امنیت شهروندان بیشتر می شود و با افزایش پیشگیری انتظامی از جرم، شهروندان شهر بندرعباس احساس امنیت بیشتری می کنند.  
۱۷۰۷.

تبیین جامعه شناختی والدگری رسانه ای فضای سایبری (مورد مطالعه: والدین تهرانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۵) 161-183

کلید واژه ها: والدگری رسانه ای والدین تهرانی جامعه پذیری رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۰ تعداد دانلود : ۵۳۳
ارتقاء سطح سواد رسانه ای در جامعه ایرانی به ویژه برای والدین در جهت آگاه سازی فرزندانشان در استفاده از فضای سایبر، یک نیاز و ضرورت برای فرهنگ، سیاست و امنیت ملی ما محسوب می شود. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و با توجه به ماهیت داده ها توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری در این پژوهش شامل والدین ساکن در شهر تهران که دارای فرزندان بین سنین 6 تا 18 سال بودند که نمونه ای 384 نفری به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و از ابزار پرسشنامه (محقق ساخته) استفاده شده و ابزار پایایی با روش آلفای کرونباخ بدست آمد. آموزش در 5 مؤلفه، ارتباط مؤثر و جامعه پذیری رسانه ای هرکدام در سه بعد مورد بررسی قرار گفت که به طور کلی میانگین بعد آموزش و جامعه پذیری رسانه ای از دیدگاه نمونه پژوهش در سطح خوب و بعد ارتباط مؤثر در بیش از حد متوسط قرار دارد. یافته ها نشان داد که بیشتر والدین تهرانی مطالعه شده زن، شاغل و دارای مدرک لیسانس و بالاتر بوده و هم چنین نتایج آموزش بر ارتباط مؤثر و جامعه پذیری رسانه ای تأثیر گذاشته و این بعد منجر به والدگری رسانه ای (Media Parenting) در میان والدین تهرانی شده است.
۱۷۰۸.

رابطه عدم خوردن صبحانه و عملکرد مدرسه در دانش آموزان ابتدایی شادگان

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگی دوره یکم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 1-12

کلید واژه ها: عدم خوردن صبحانه عملکرد مدرسه دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۳۷۲
مصرف صبحانه در دانش آموزان شایع است، اما تحقیقات در مورد اثرات خوردن صبحانه بر عملکرد مدرسه کمیاب است. در پژوهش حاضر، بررسی مقطعی 300 دانش آموز سن 7 - 12 سال مورد بررسی قرار گرفتند که آیا دانش آموزان که عادت به عدم خوردن صبحانه دارند نمرات پایین تری از دانش آموزان که روزانه صبحانه می خورند دارند. علاوه بر این، نقش های رفتار خواب، یعنی کرنوتایپ ( عادات زمانی خواب ) و توجه مورد بررسی قرار گرفته اند. نتایج نشان داد دانش آموزانی که صبحانه میل نمی کنند در مدرسه عملکرد کمتری نسبت به دانش آموزانی که صبحانه می خورند دارند. نتایج برای دانش آموزان و افراد مسن و هم برای پسران و دختران مشابه بودند. دانش آموزان با کرنوتایپ شب ( عادات زمانی خواب ) با احتمال بیشتری رفتار میل نکردن صبحانه داشتند، اما کرنوتایپ ( عادات زمانی خواب ) به عملکرد مدرسه بی ارتباط بود. علاوه بر این، مشکلات توجه تا حدودی واسطه ارتباط بین خوردن صبحانه و عملکرد مدرسه می باشد. این مطالعه در مقیاس بزرگ بر اهمیت خوردن صبحانه به عنوان تعیین کننده برای عملکرد مدرسه تأکید دارد. نتایج مطالعه، دلیلی برای بررسی مکانیسم های زیر بنایی ارتباط بین حذف (نخوردن) صبحانه، توجه و عملکرد مدرسه با جزئیات بیشتر ارائه می دهد.
۱۷۰۹.

مقایسه نمره کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان تک زبانه و دو زبانه

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگی دوره یکم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 13-22

کلید واژه ها: دانش آموزان تک زبانه دو زبانه نمره کتبی انگلیسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۲۲۸
زمینه و هدف: امروزه به ندرت می توان کشورهایی را سراغ داشت که حداقل بخش کوچکی از جمعیت آن به دو یا چند زبان تکلم نکنند، هم اکنون حدود چهار هزار زبان گوناگون تخمین زده می شود. هدف پژوهش حاضر، مقایسه یادگیری انگلیسی در دانش آموزان دوزبانه (فارسی و ترکی زبان) و تک زبانه (فارسی زبان) پرداخته شده است. مواد و روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً توصیفی و از نظر روش شبه آزمایشی و از نوع علی- مقایسه ای می باشد. جامعه آماری این پژوهش، دانش آموزان دختر نمونه پایه هفتم منطقه 15 شهر تهران می باشد. از بین دانش آموزانی که از طریق مصاحبه به زبان ترکی، دو زبانه تشخیص داده شدند 30 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. نمرات زبان انگلیسی این دانش آموزان، میانگین نمره کتبی میان نوبت و نوبت اول آنان می باشد. 30 نفر دیگر از بین دانش آموزان تک زبانه (فارسی زبانان) نیز به همین روش (نمونه گیری تصادفی ساده) انتخاب گردید. نمره انگلیسی این دانش آموزان نیز به صورت میانگین میان نوبت و نوبت اول محاسبه گردید. یافته ها: نتایج آزمون آماری t مستقل انجام شده بر روی میانگین نمرات زبان انگلیسی در دانش آموزان ترک زبان نسبت به دانش آموزان فارسی زبان توسط نرم افزار آماری SPSS نشان می دهد که با وجود برابر نبودن میانگین و انحراف معیار این دو گروه از دانش آموزان، با توجه به آماره 392/1= t اختلاف مثبت معناداری در نمرات کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود ندارد. لذا فرضیه تحقیق، مورد تأیید قرار نگرفت. بحث و نتیجه گیری: از آنجا که این پژوهش روی دانش آموزان مدرسه نمونه دولتی انجام گرفته است، سطح نمرات زبان انگلیسی همه دانش آموزان بالا می باشد و به همین دلیل تفاوت معنی داری در نمرات کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود ندارد؛ اما اگر این پژوهش در مدارس عادی و با سطح نمرات متفاوت انجام گیرد به نظر می رسد که تفاوت معنی داری در نمره کتبی زبان انگلیسی دانش آموزان ترک زبان و فارسی زبان وجود داشته باشد.
۱۷۱۰.

بررسی رابطه همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناختی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ و ۲ (پیاپی ۴۸) 119 - 130

کلید واژه ها: همبستگی خانواده الگوی ارتباطی والدین بحران هویت نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۴۷۹
هدف از انجام این پژوهش، بررسی رابطه بین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدین با بحران هویت نوجوانان بود. روش پژوهش توصیفی، و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه دوم در سال تحصیلی 99-1398 در حال تحصیل بودند می باشد و شامل 1100 نفر می باشند که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد حجم نمونه برابر 285 با روش نمونه گیری در دسترس استفاده شدند.  ابزارهای استفاده شده در این پژوهش، پرسشنامه ارزیابی همبستگی خانواده السون و لاوی (1985)، پرسشنامه تجدید نظر شده الگوی ارتباطی خانواده فیتزپاتریک و ریچی (1994)، و پرسشنامه بحران هویت احمدی (1376) بوده اند. داده ها با فرمول همبستگی پیرسون و رگرسیون و با استفاده از نرم افزار SPSS 18  تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که  بین همبستگی خانواده و  جهت گیری گفت و شنود با بحران هویت رابطه منفی و معنی دار، و بین جهت گیری همنوایی با  بحران هویت رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. همچنین همبستگی خانواده و الگوی ارتباطی والدینمی توانند بحران هویت را پیش بینی کنند.
۱۷۱۱.

بازخوانی افلاطونی سوژه در فیلم سینمایی گاو، ساخته داریوش مهرجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 31 - 58

کلید واژه ها: پیشامدرن تربیت سوژه غار افلاطون فیلم گاو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۲۷۲
گذر از تاریکی به سوی روشنایی تمثیلی زیبایی است که گذشتگان برای توصیفِ توسعه ظرفیت های انسانی به کار برده اند. ظرفیت های بالقوه ای که امکان بالفعل شدن نیافته یا این که توسط خود آدمی سرکوب شده اند. تمثیل غار در اندیشه افلاطون مبتنی بر همین گذار از تاریکی به روشنی بوده است و درواقع این تمثیل توصیفی متعالی تر از وضعیت انسان را به نمایش می گذارد. فیلم گاو اثر داریوش مهرجویی نیز نوعی از تحولات انسانی را به تصویر می کشد. توصیف آدمی که بر مرز روشنی و تاریکی در حال حرکت است و به ناگاه به درون جهان تاریکی ها پرتاب می شود. هدف از انجام این مقاله خوانش دوباره ای بر فیلم گاو بوده و تبیین الگوهای انسان شناسی آن است. روش تحلیل محتوای کیفی تکنیکی بوده که برای کسب این مفاهیم انتخاب شده است. در پایان الگوهای انسان شناسی یافته شده نشان می دهند که گذر به حقیقت متعالی تر و جامعه پذیری مطلوب مبتنی بر الگوهای فرهنگی بلندمدت و تدریجی است.    
۱۷۱۲.

فهم پدیدارشناسانه تجارب زیسته افراد تراجنسی در شهر مشهد (یک مطالعه کیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 1 - 26

کلید واژه ها: پدیدارشناسی تجربه زیسته تراجنسی هویت یابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۷ تعداد دانلود : ۱۴۷
جنسیت یکی از مهم ترین ابعاد هویت انسانی است که همواره موردتوجه جامعه شناسان قرار گرفته است و هرگونه اختلال در نظم جنسیتی، افراد را دستخوش ابهام و سردرگمی می کند. هدف این مقاله مطالعه پدیدارشناسانه تجربه زیسته افراد تراجنسی در شهر مشهد است. در این پژوهش از روش پدیدارشناسی در رویکرد کیفی استفاده شده است و جامعه آماری این پژوهش کلیه تراجنسی های شهر مشهد هستند. برای انتخاب نمونه ها از روش های نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی به طور همزمان استفاده شده است. در پژوهش حاضر برای گردآوری اطلاعات و داده ها از 10 نفر تراجنسی ساکن مشهد مصاحبه نیمه- ساخت یافته انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد عمده ترین مشکل تراجنسی ها، موقعیت مرزی است. این وضعیت، موجب «آشفتگی جنسیتی» در آن ها شده و اغلب در مرحله گذار یا «اتاق انتظار» جهت تغییر جنسیت معلّق هستند. وضعیت برزخی، آن ها را با مشکلات متعددی مواجه کرده که در هفت تم اصلی مشخص شده است. این تم ها عبارتند از: موانع «روانی»، «اجتماعی»، «اقتصادی»، «فرهنگی»، «حاکمیتی»، «دینی» و «خانوادگی». هرچند تمام مساعی جامعه در جهت اسنتطاق و منقادسازی افراد به مثابه ی سوژه های جنسی است، اما وضعیت ابهام انگیز به آن ها فرصت می دهد تا انواع بازی ها شکل بگیرد و با اشکال مختلف مقاومت و نقیضه وار (طنز، تحقیر، مبدل پوشی) در جهت «تعلیق» و اسطوره زدایی از مرزبندی های جنسیتی هستند.
۱۷۱۳.

واکاوی جامعه شناختی زمینه ها و عوامل اجتماعی و فردی خشونت خانگی (مورد مطالعه قربانیان خشونت خانگی شهرهای زلزله زده تازه آباد و جوانرود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 27 - 49

کلید واژه ها: خشونت خانگی ناسازگاری خانوادگی قربانی خشونت نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۴۴
خشونت خانگی یک رفتار عامدانه و نوعی فرافکنی نادرست احساسات درونی است که ممکن است همه افراد در شرایط و موقعیت های مختلف، مرتکب آن شوند. رفتارهای خشونت آمیز به ویژه در چارچوب خانه، همواره قربانیانی داشته که بنا به دلایلی ترجیح به سکوت و تحمل شرایط خشونت آمیز را داشته اند. این پژوهش با هدف بررسی علل به وجود آورنده و پیامدهای ناشی از آن، در میان قربانیان خشونت خانگی در شهرهای تازه آباد و جوانرود بعد از زلزله سال 1397، می باشد. روش پژوهش نظریه داده بنیاد می باشد که داده های موردنیاز آن از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافت با 15 نفر از مشارکت کنندگانی که سابقه قربانی بودن خشونت خانگی را داشتند، به دست آمده است. شیوه انتخاب مشارکت کنندگان، هدفمند و تعیین تعداد آن ها با رسیدن به مرحله اشباع، مشخص گردید. از مجموع 468 داده ی خام، 298 مفهوم، 39 خرده مقوله و 14 مقوله اصلی از داده های اولیه استخراج گردید. در نهایت مفهوم محوری "ناسازگاری خانوادگی"، به عنوان پدیده اصلی که بقیه مقولات را پوشش می داد، انتخاب گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مهم ترین عوامل به وجود آوردن خشونت خانگی در مشارکت کنندگان، نارضایتی ناشی از مقایسه؛ ارتباطات منفی و پرخاشگری بیمارگونه می باشد. شرایط مداخله گر این پدیده عبارت است از خشونت ناشی از احساس محرومیت نسبی و سرکوبگری مردانه می باشد. استراتژی های مشارکت کنندگان، مبارزه و انتقام جویی یا انزواگزینی بود که پیامدهای آن گسست در روابط عادی خانواده و اثرات منفی روانی و ارتباطی می باشد.
۱۷۱۴.

بررسی جامعه شناختی فرآیند استرس: آزمون تجربی نظریه پیرلین د ر بین د انش آموزان د وره متوسطه د وم استان مازند ران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی سال ۲۰ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۷۸ ۳۴۷-۲۹۳

کلید واژه ها: منابع استرس تعدیل گر استرس پیامد استرس نوع مدارس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۵۸
مقد مه: بسیاری از پژوهشهای جامعه شناختی صورت گرفته د ر حوزه موضوعی استرس مرهون مقاله کلاسیک پیرلین (1981) بود ه است. مد ل مفهومی ارائه شد ه د ر مقاله مذکور (فرآیند استرس) بر تحقیقات جامعه شناختی سه د هه اخیر تأثیر گذاشته است و به نوعی مد ل مرجعی است که برای پژوهش د رزمینه تفاوتهای سلامت روان به کار می رود . روش: روش مورد استفاد ه د ر این پژوهش، پیمایش و ابزار جمع آوری د اد ه ها، پرسشنامه محقق ساخته بود . با استفاد ه از روش نمونه گیری طبقه ای، خوشه ای و سیستماتیک، 106 مد رسه و تعد اد 742 نفر به عنوان جمعیت نمونه انتخاب شد ند . جمعیت تحقیق کلیه د انش آموزان د وره متوسطه د وم استان مازند ران د ر سال تحصیلی 98- 1397 بود ند . برای تجزیه وتحلیل د اد ه ها از آمار توصیفی، آزمون تفاوت میانگین، آزمون همبستگی و تحلیل رگرسیونی چند گانه استفاد ه شد ه است. تحلیل د اد ه ها با استفاد ه از نرم افزار SPSS و LISREL انجام گرفته است. یافته ها: بیشترین میزان استرس (اولیه و ثانویه ای) که د انش آموزان از سوی کاد ر آموزشی مد رسه تجربه کرد ه اند مربوط به مؤلفه محرومیت و کم پاد اشی (مطمئن به گرفتن نمره مناسب ولی کسب نمره کم) و فشارها و محد ود یت ساختاری (عد م یاد گیری به د لیل شلوغی و بی نظمی کلاس) است. بیشترین میزان استرس مزمن مربوط به مؤلفه تهد ید ها (ترس از اخراج و نگرانی از کسر نمره امتحانی) و محرومیت و کم پاد اشی (نگرانی از کسب نمره کم د ر امتحان) است. متغیرهای تعد یل کنند ه (حمایت اجتماعی و عزت نفس) نقش مؤثری د ر تعد یل روابط بین میزان استرس و پیامد آن (افسرد گی و اضطراب) د اشته اند که معناد ار بود ه اند و د ر این میان نقش حمایت اجتماعی پررنگ تر است. همچنین د ر تبیین افسرد گی و اضطراب برحسب نوع مد ارس باید گفت که د انش آموزان مد ارس د ولتی و خاص بیشتر د ر معرض منابع استرس زایی هستند که تهد ید کنند ه افسرد گی و اضطراب آنان است. بحث: به واسطه مد ل فرآیند استرس (عوامل استرس زا، تعد یل کنند ه ها، پیامد استرس و بافت اجتماعی) می توان تفاوتهای سلامت روان د انش آموزان را شناسایی کرد .
۱۷۱۵.

سازوکار مواجهه با دیگری در نمایشنامه «آی بی کلاه، آی باکلاه» با رویکرد نشانه شناسی فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۱۲ بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 45 - 68

کلید واژه ها: استعمار دیگری خودبودگی فرهنگ ساعدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۴۱
این پژوهش که با روش تحلیلیِ نشانه شناسی فرهنگی به انجام رسیده، یک نمایشنامه نوشته شده در فضای ادبیات نمایشی مدرن ایرانی و ساختار تئاتری آن را در سپهر نشانه ای قرن 14 هجری شمسی، به عنوان یک پدیده بینافرهنگی با استفاده از نشانه شناسی فرهنگی، مورد بررسی قرارداده است. با درنظرگرفتن حضور فرهنگ اروپا/آمریکا مرکز به عنوان دیگری فرهنگی در قرن مذکور، شیوه های مواجهه با این دیگری مورد تحلیل قرار گرفته است. در این پژوهش با تحلیل فرایند سازوکار جذب و طرد در نمایشنامه «آی با کلاه، آی بی کلاه»، شیوه ساعدی برای ترجمه فرهنگی تئاتر از سپهر فرهنگی تئاتر غربی و همچنین سازوکار مواجهه با دیگری های درزمانی و هم زمانی مورد توجه قرار گرفته است. مطالعه پسااستعماری این سازوکار در اثر ساعدی نشان می دهد که سازوکار مواجهه ساعدی با دیگری، سازوکاری است که هراس از دیگری و خطر آن را به عنوان پیش فرض در نظر می گیرد و با طرد بخشی از فرهنگ درزمانی به عنوان سنت ها و طرد بخش های دیگری از آن و همچنین طرد گفتمان غالب و رسمی قدرت، برای مقابله با دیگری، تکیه بر آگاهی را پیشنهاد می کند.
۱۷۱۶.

تحلیل تطبیقی آمایش سرزمین در ورزش بانوان بر اساس پراکندگی اعضای تیم های ملی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی - اجتماعی المپیک سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ 7 - 32

کلید واژه ها: آمایش سرزمین تحلیل تطبیقی تیم های ملی ورزش بانوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۳ تعداد دانلود : ۳۰۴
هدف این مقاله شناسایی و بررسی وضعیت آمایش سرزمین در ورزش بانوان در ایران می باشد. روش شناسی تحقیق از نوع توصیفی و مقایسه ای است، ابتدا با استفاده از گزارش های وزارت ورزش و جوانان و ادارات کل تربیت بدنی در ایران اولویت های رشته های ورزشی استان ها شناسایی شد، سپس با استفاده از اطلاعات مربوط به اعضای تیم ملی بین سال های 1392 تا 1397 وضعیت آمایش سرزمین مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. گردآوری داده ها به وسیله چک لیست اولویت بدنی رشته های ورزشی انجام شد، جامعه آماری تمامی استان های کشور و نمونه آماری برابر جامعه آماری است. تحلیل داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و نمودار دایره ا ی انجام شد. یافته ها نشان داد: ورزش بانوان نیاز به نگرش جدی تری به بحث ورزش قهرمانی دارد، برای مثال در رشته پرمدالی مثل دو و میدانی تطابق معناداری بین اعضای تیم ملی و آمایش استانی رشته های ورزشی بانوان مشاهده نمی شود، این شرایط در بیشتر رشته های ورزشی انفرادی کم و بیش مشاهده شد. البته شرایط در رشته پر مدال قایقرانی کمی بهتر بود. در مورد رشته های تیمی هم یکی از بزرگ ترین خطاها عدم توجه به بحث باشگاه داری در آمایش سرزمین رشته های تیمی بانوان بود.
۱۷۱۷.

روایت ها از جنبش جنگل؛ مطالعه ای بین بازماندگانِ مشارکت کنندگان در جنبش جنگل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۱ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 4 - 33

کلید واژه ها: تحصیلات حافظه جمعی سیاست حافظه قومیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۸ تعداد دانلود : ۳۴۳
پژوهش حاضر نحوه برساخت روایتها از جنبش جنگل در بین بازماندگاِنِ افراد درگیر در این جنبش را بررسی م یکند. مبانی نظری، نظریات  «حال گراِیِ» هابسباوم، «کادرهای اجتماعیِ» هالبواکس و نظریات شاومن، لارسون و لیزاردو است. روش این پژوهش، روشِ «پژوهِشِ روایت» است. جمعیت مورد مطالعه ، شامل بازماندگاِنِ کسانی است که به نوعی در جنبش جنگل مشارکت داشتند. تعداد 62 نفر از افراد فوق به عنوان نمونه انتخاب و با آنان مصاحبه شد، متن مصاحبه ها با روش تحلیلِ محتوای مضمونی بررسی شد. یافته ها بیانگر «قومی شدن روایتها از جنبش جنگل» و غیریت سازی در جریان روایتگری از این واقعه در بین قومیت گیلک بود. گیلک ها روایتی واحد و قومیتی و در مقابل، تالش ها روایتی غیرقومیتی و متکثر از جنبش جنگل داشتند. تأثیرگذاری تحصیلات بر شکل گیرِیِ شکاف درو ننسلی در امر یادآورِیِ جنبش جنگل از دیگر یافته ها بود. افرادِ با تحصیلات بالا در بستری «ملی- بین المللی»با رویکردی «جامع و تاریخی»، و افرادِ با تحصیلات پایینتر در بستری «محلی – قومی»با رویکردی «مذهبی» این جنبش را به  خاطر می آوردند. روایتهای دسته نخست بر ماهیت روشنفکرانه و متجددانه جنبش و روایت دسته دوم بر ماهیت مذهبی آن تأکید داشت. همچنین افراد با تحصیلات پایین تر در چارچوب سیاست حافظه رسمی و افراد با تحصیلات بالاتر در قالب حافظه جمعیِ مقاومت، جنبش جنگل را به خاطر می آوردند. 
۱۷۱۸.

مطالعه پیامدهای بیکاری روی زندگی روزمره جوانان شهرکرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۷ 147 - 183

کلید واژه ها: پیامدها بیکاری هویت سرمایه اجتماعی جوانان شهر کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۳ تعداد دانلود : ۲۸۶
از دست دادن غیرارادی شغل و یا عدم توانایی در به دست آوردن شغل با مشکلات بی شماری برای فرد، خانواده ها و جامعه ارتباط دارد. تجارب افراد از بیکاری با توجه به بستر نهادی هر جامعه در گروه های مختلف اجتماعی می تواند متفاوت باشد. پژوهش حاضر با هدف شناخت پیامدهای بیکاری روی زندگی جوانان با رویکرد کیفی و به روش پدیدارشناسی توصیفی انجام شده است داده ها از طریق مصاحبه عمیق با 19 نفر از مردان و زنان بیکار 34-20 ساله شهر کرمانشاه جمع آوری شده است. شیوه نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی است. در این مطالعه تجارب بیکاری در پنج درون مایه اصلی تنش های روانی، اضمحلال هویت فردی و اجتماعی، مشکلات مالی، تضعیف نقش های خانواده و فرسایش سرمایه اجتماعی شناسایی شدند. یافته ها نشان داد بیکاری مهم ترین منبع استرس و نگرانی است. محدودیت مالی ناشی از بیکاری بر تصمیمات ازدواجی و فرزندآوری، کیفیت زندگی، روابط زوجین و تعاملات اجتماعی جوانان سایه افکنده است. تجربه مشترک پاسخگویان این مطالعه نشان داد نداشتن شغل چیزی فراتر از ناتوانی برای تأمین هزینه های زندگی است. افراد بیکار نه تنها شغل خود، بلکه بسیاری از ابعاد هویت فردی و هویت اجتماعی را ازدست رفته و جایگاه خود را در نظام خانوادگی و اجتماعی تضعیف شده می بینند. لذا در کنار سیاست گزاریهای کلان اقتصادی اتخاذ مقررات مربوط به بیمه بیکاری، ارائه آموزش های لازم جهت توانمند سازی افراد و مهارت های کاریابی، آموزش های فنی و مهارتی رایگان یا ارزان قیمت برای هدایت افراد به سمت فعالیت های خوداشتغالی اهمیت دارد.
۱۷۱۹.

پیش بینی بهداشت روان بر اساس مؤلفه های هوش هنری در دانش آموزان متوسطه اول استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 144-155

کلید واژه ها: هوش هوش هنری بهداشت روان دانش آموزان متوسطه اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۲۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی بهداشت روان بر اساس مؤلفه های هوش هنری در دانش آموزان متوسطه اول استان مازندران ، انجام شد. روش شناسی: این پژوهش، کاربردی، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان متوسطه اول استان مازندران در سال تحصیلی 99 – 1398 به تعداد 124796 نفر بود که طبق جدول کرجسی و مورگان، تعداد 375 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری ، پرسشنامه محقق ساخته هوش هنری با 55 گویه و بهداشت روان امیدیان و علوی لنگرودی با 46 گویه بود که روایی سازه آن، با استفاده از روش تحلیل عاملی و مقدار پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ به ترتیب برابر 94/0 و 92/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیونی و با استفاده از نرم افزار SPSS23 انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که رابطه معناداری بین هوش هنری و مولفه های آن (استعداد هنری، نگرش هنری، ذوق هنری، فعالیت هنری، مهارت هنری و اقتصاد هنر) با بهداشت روان دانش آموزان وجود دارد. مولفه های هوش هنری ، 61 درصد از بهداشت روان دانش آموزان را تبیین (پیش بینی) می نمایند . هم چنین، مولفه ذوق هنری بیشترین سهم را در پیش بینی بهداشت روان دانش آموزان دارد. نتیجه گیری: هوش هنری و هنر درمانی به عنوان یکی از ابزارهای تقویت و تخلیه هیجانات روانی و عاملی مهم در پیشگیری از بیماری های روانی و سلامت دانش آموزان می باشد.
۱۷۲۰.

مطالعه تطبیقی نشانه های تغییر خواهی در نقاشی های کمال الملک و ژاک لویی داوید* ( براساس نظریه میدان پی یر بوردیو)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 266-298

کلید واژه ها: بوردیو سرمایه اجتماعی کمال الملک داوید نقاشی قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۱ تعداد دانلود : ۴۳۱
پی یر بوردیو جامعه شناس فرانسوی معتقد است، سلیقه ها، قضاوت ها و استعدادهای افراد اموری اجتماعی هستند که در نتیجه فرایند اجتماعی شدن شخص در طول زندگی کسب می شوند. او سلیقه هنرمند را مخلوق ذوق حاکم بر جامعه، یعنی سلیقه طبقه دارای سرمایه های فرهنگی، اجتماعی و نمادین می داند. این مقاله با هدف بررسی مقایسه ای نشانه های تغییر خواهی در آثار کمال الملک و ژاک لویی داوید، براساس نظرات بوردیو نگارش شده است. هر یک از این دو نقاش در نقاط عطف تاریخ کشور خود به خلق اثر پرداخته اند. در این پژوهش تلاش شده است با روش توصیفی – تحلیلی و تاریخی علاوه بر یافتن علت گزینش سبک مخصوص هر یک از این دو نقاش، چرایی وجود یا عدم وجود نشانه های تغییر خواهی در آثار داوید و کمال الملک با استفاده از نظرات بوردیو تبیین شود . یافته های پژوهش نشان می دهد، انتخاب سبک های طبیعت گرا و نئوکلاسیک توسط این دو هنرمند تحت تاثیر نظام آموزشی، سرمایه های فرهنگی و موضع این دو در ارتباط با میدان قدرت صورت گرفته است. در ارتباط با نشانه های تغییر خواهی نیز، با توجه به قرار گرفتن کمال الملک در دسته هنرمندان مستقل میدان تولید نقاشی، نمی توان نشانی از تغییر خواهی را در آثار او دید؛ در حالی که در آثار داوید، به دلیل قرار گیری وی در موضع وابسته به مخالفین طبقه حاکم، نشان تغییر خواهی را می توان مشاهده کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان