درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۰۴۱ تا ۲٬۰۶۰ مورد از کل ۱۶٬۶۹۲ مورد.
۲۰۴۱.

مفهوم شناسی و تحلیل جامعه شناختی زمینه های شکل گیری پدیده تمارض اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمارض اجتماعی زندگی روزمره نظریه زمینه ای مدل پارادایمی استراوس و کربین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۲۲۹
  پرسش محوری این پژوهش، بررسی چرایی و چگونگی شانه خالی کردن از انجام دادن وظایف قانونی و اخلاقی با ارجاع به عوامل بیرونی و ناموجه در تعاملات اجتماعی و زندگی روزمره است. به این معنا در آغاز پژوهش با ابزار مفهومی تمارض اجتماعی توجه شده است. از آنجا که این مفهوم را نگارندگان این پژوهش ابداع کرده اند و درنتیجه، چارچوب مفهومی آن مشخص نیست، ابتدا به درک و دریافت متخصصان علوم اجتماعی از پدیده تمارض اجتماعی رجوع کرده ایم؛ بنابراین، هدف اصلی پژوهش، تدقیق معنایی و مفهوم شناسی پدیده تمارض اجتماعی و تحلیل جامعه شناختی زمینه های شکل گیری آن در تعاملات اجتماعی و زندگی روزمره است. برای این منظور با روش کیفی و انجام دادن مصاحبه های مسئله محور به سمت نظریه ای زمینه ای برای توضیح تمارض اجتماعی در جامعه خودمان حرکت کرده ایم. این مسیر مبتنی بر طرح جی تی ام نظام مند (SY-GTM) یعنی الگوی پارادایمی استراوس و کربین در رویکرد نظام مندِ روش نظریه زمینه ای پیگیری شده است؛ به این ترتیب که با نمونه گیری نظری، 15 نفر از خبرگان و متخصصان علوم اجتماعی برای انجام دادن مصاحبه عمیق انتخاب شده اند و داده های حاصل از گفت وگو با مشارکت کنندگان با استفاده از فرایند کدگذاری سه مرحله ای در طرح جی تی ام نظام مند تحلیل و مقوله بندی شده است. این پژوهش به کشف پدیده محوری اعتراض انجامید؛ اعتراض به شرایط فرهنگی و اجتماعی و نبود امنیت هستی شناختی، که همراه با شرایط علّی، شرایط زمینه ای و مداخله گرِ مرتبط با آن، همگی به کاربست راهبرد تمارض اجتماعی از طرف افراد جامعه می انجامد؛ به بیان دیگر، در جامعه بدون امنیت هستی شناختی و با حکمرانی بد، اخلاق گرایی ایدئولوژیک، کیش فردیت، تضعیف اخلاق و ناهنجاری افراد و گروه های مرجع، افراد جامعه اعتراض دارند و تمارض اجتماعی می کنند. نتیجه چنین زیست جهانی نیز کاهش سرمایه اجتماعی و پیش بینی ناپذیری رفتارهای اجتماعی است. بنا بر یافته های این پژوهش، تمارض اجتماعی شامل کنش و برهم کنش های خاصی است که تداعی گر مسئولیت گریزی، دلیل تراشی و توریه است. این کنش اجتماعی به شکل های گوناگون در تعاملات روزمره ظهور و بروز می کند و نباید آن را فقط به یکی از وجوه آن ساده سازی کرد؛ به علاوه، تمارض اجتماعی در نموداری از شرایط علّی، زمینه ای و مداخله گرِ آن و در شبکه ای میان آن شرایط و تمارض اجتماعی به مثابه راهبردی برای مواجهه با آنها و پیامدهایشان، درک و دریافت می شود.
۲۰۴۲.

بررسی و مقایسه رضایت زناشویی و سلامت روان زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و زنان خانه دار شادگان

کلید واژه ها: رضایت زناشویی سلامت روان زنان شاغل زنان خانه دار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۳۵۲
زمینه و هدف: تأثیری که کار زن و درآمد وی در ابعاد مختلف زندگی دارد بر کسی پوشیده نیست خصوصاً اثری که این درآمد بر رفاه خانواده و رضایت زناشویی می گذارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه رضایت زناشویی و سلامت روان زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و زنان خانه دار شادگان می باشد مواد و روش: ابزار به کار رفته در این پژوهش پرسشنامه رضایت زناشویی اینریچ و پرسشنامه سلامت روان Scl-25 است. نمونه گیری به صورت تصادفی ساده که از جامعه در دسترس بوده اند 40 زن شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و 40 زن خانه دار انتخاب شده اند که به دو پرسشنامه ذکر شده پاسخ داده اند و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش آزمون t برای گروه مستقل و متفاوت استفاده شده است. سطح معنی داری0/05 < p یافته ها: بر اساس نتایج این پژوهش مشاهده شد که بین میزان رضایت زناشویی و سلامت روان زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما و زنان خانه دار تفاوت معنی داری وجود دارد. بحث و نتیجه گیری: از آنجا که این پژوهش روی زنان شاغل انجام گرفته است، میزان رضایت زناشویی و سلامت روان در بین زنان شاغل در کارگاه های بسته بندی خرما کمتر از زنان خانه دار می باشد.
۲۰۴۳.

تحلیل باستان شناختی قلاع اربابی شهرستان بهار (استان همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قلاع اربابی معماری دوره قاجار شهرستان بهار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۰ تعداد دانلود : ۲۹۵
قلاع اربابی شهرستان بهار از جمله قلاع دشتی هستند که طی سده های متأخر اسلامی به دلیل ضعف حکومت مرکزی و هرج و مرج های ناشی از آن، و نیز با هدف اقامت و سکونت خوانین محلی و اطرافیانشان، احداث شده اند. در ساخت بنای قلعه های منطقه، همچون تمامی قلاع دشتی، تپه های طبیعی و بلندی ها به جهت اشراف به مناطق پیرامون و توان دفاعی بهتر، مورد توجه خاص بوده است. یکی از ویژگی های عمده قلعه های اربابی مورد مطالعه، بهره گیری متفاوت از سازه برج در بنای قلاع است که در طول زمان از کارکردهای متفاوتی چون سکونت و دیده بانی برخوردار بوده اند. عمده تزئینات قلاع مورد مطالعه در بخش ارباب نشین به خصوص در سرستون و پایه ستون های ایوان و نیز در طرح گچ بری های داخل بنا است که با انواع نقش مایه های گیاهی به صورت طرح های اسلیمی و ختایی اجرا شده اند. این بناها با کارکردی به عنوان مراکز حکومتی محلیِ اَمن، در گذشته مورد توجه بوده اند. در این پژوهش، قلاع مذکور با هدف بررسی ساختارهای معماری و تزئینات به کار رفته در آنها و همچنین تحلیل شاخصه های بارز مشترک در میان آنها، مورد مطالعه و بررسی قرار می گیرد. بررسی علت شکل گیری این دسته از بناها و نقش آنها در امنیت منطقه در طول دوران قاجاریه مهمترین مسئله ای است که در جریان این پژوهش باید به آن پاسخ داده شود. پژوهش حاضر با رویکرد «میدانی توصیفی تحلیلی»، به تبیین وضعیت این دسته از بناها پرداخته است. روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش متکی بر مطالعات کتابخانه ای و بررسی های میدانی است.
۲۰۴۴.

تبیین علل مؤثر بر رفتار دوست دارمحیط زیست با تکیه بر نقش جنسیت در شهروندان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنسیت رفتار دوست دار محیط زیست عوامل بیرونی عوامل درونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۱ تعداد دانلود : ۱۲۴
مطالعات جهانی تفاوت چشم گیری در بروز رفتارهای محیط زیست گرایانه بین زنان و مردان نشان می دهد و به نقش زنان در حرکت به سوی توسعه پایدار اشاره کرده است. هدف این پژوهش تبیین و تحلیل شاخص های مؤثر بر رفتار دوست دارمحیط زیست با تکیه بر نقش جنسیت در شهروندان شهر تهران است. یافته ها نشان می دهد عوامل درونی و بیرونی متعددی در بروز رفتارهای محیط زیست گرایانه نقش دارند. مقاله حاضر به روش توصیفی-پیمایشی و به شیوه تحلیل محتوی کمّی با نگاهی همه جانبه به عوامل مؤثر در بروز رفتارهای دوست دار محیط زیست شهروندان شهر تهران پرداخته است. حجم نمونه 641 نفر و شهر تهران قلمرو مکانی این تحقیق را تشکیل می دهد. داده های گردآوری شده از طریق پرسش نامه با استفاده از روش های تحلیل آماری آزمون تی دو نمونه ای مستقل و ضریب همبستگی پیرسون در محیط نرم افزار رایانه ای SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیل های آماری نشان می دهد جنسیت در بروز رفتارهای دوست دار محیط زیست تأثیر به سزایی دارد.
۲۰۴۵.

شکل گیری و توسعه دام پروری تمام وقت در جوامع حوضه رودخانه کُر در دوره بانِش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دام پروری تمام وقت حوضه رودخانه کر بانش پیچیدگی اقتصادی-اجتماعی راهبرد حد وسط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۰۴
دوره فرهنگی بانِش در جنوب ایران، یک مرحله کلیدی در افزایش پیچیدگی های اجتماعی- اقتصادی در نیمه دوم هزاره چهارم پ.م به شمار می آید. تولید و توزیع تخصصیِ محصولاتِ صنعتی و غذایی در کنار تغییر الگوهای استقراری و راهبرد های زیستی نشان دهنده یک تطور فراگیر منطقه ای است که نظام متفاوتی را در جامعه بانشی حوضه رودخانه کر برقرار می سازد. در این میان برخی شواهد باستان شناختی، مختصات جامعه ای متخصص درزمینه تولید و توزیع محصولات دامی را در کنار جوامع تولیدکننده کشاورز/ صنعتگر این حوضه ترسیم می نماید که موجودیت آن به عنوان یک پدیده نوین، متأثر از پیچیدگی اقتصادی در بازه زمانی و مکانی مذکور است. پژوهش حاضر شکل گیری و توسعه دام پروری تمام وقت را در پیکربندی نظام اقتصادی-اجتماعی این دوره ترسیم و با بهره گیری از رویکرد حد وسط و با قیاسی تاریخی- مردم شناختی توضیحی برای چگونگی تطور راهبرد های تولیدی و شکل گیری بستر های مبادله محصولات دامی ارائه می نماید.
۲۰۴۶.

مطالعه نقش مدیریت شهری نوین در کاهش آسیب های اجتماعی زنان سرپرست خانوار با تاکید بر شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت شهری نوین آسیب های اجتماعی شهری زنان سرپرست خانوار راهبردهای عملیاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۹ تعداد دانلود : ۱۷۴
حکمرانی و مدیریت شهری نوین بیش از آن که بر مولفه های کالبدی و اقتصادی تاکید کند بر مولفه های اجتماعی و فرهنگی و زیست محیطی تاکید دارد. آسیب های اجتماعی یکی از چالش های اساسی کلان شهرهای امروز است که نیازمند تلاش مدیریت شهری به صورت ویژه در این حوزه است. هدف اصلی مقاله بررسی نقش مدیریت شهری نوین (مبتنی بر دو مولفه ارتقا کیفت زندگی و برقراری عدالت شهری) در حوزه کاهش آسیب های اجتماعی در بین  زنان سرپرست خانوار نیازمند به عنوان یک آسیب اجتماعی است. روش مطالعه ترکیبی از نوع کمی و کیفی بوده است. براساس یافته های تحقیق، زنان سرپرست خانوار براساس مشکلاتی که در حوزه خانه و خانواده دارند به 5 دسته تقسیم شدند: 1) نیازمندان معیشتی، 2) آینده پریشان، 3) بی مسکنان و بی کاران، 4) بیماران جسمی و روانی، و  5) در دام افتادگان در خانه. همچنین براساس مشکلات حوزه عمومی و اجتماعی و مناسبات اجتماعی زنان به 5 گروه تقسیم شدند: 1) فاقدان احساس امنیت، 2) تحقیرشدگان، 3) بی اعتمادی ها، 4) آزار دیدگان جنسی، 5) ترحم دیدگان. براساس این تقسیم بندی  مهمترین حوزه های مداخلاتی مدیریت شهری و شهرداری کرج تغییر در بینش و برداشت از زن سرپرست خانوار بودن در سطوح اداری و در حوزه عمومی، تلاش برای توانمندسازی مهارتی، معیشتی و شغلی، خدمات حوزه سلامت و گذاران و اوقات و .. است.    
۲۰۴۷.

مسئله مندی مهارت آموزی: خوانش نظری و انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مهارت آموزی تباهی کار دانش ضمنی نابرابری نظام آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۶۷
مهارت آموزی به عنوان یک رویکرد جدید به ویژه در نظام آموزشی مطرح و این گونه تلقی شده است که آموزش مهارت ابزار توسعه و پیشرفت کشور است و مهارت آموزی باید به موضوع اصلی تبدیل شود. رویکردی که در متون تجربی و سیاست گذاری غالب است طبیعی و بدیهی انگاشتن مهارت آموزی است و کمتر به مسئله مندی آن توجه شده است. هدف اصلی این پژوهش  شناخت مسائل و چالش های نظری و بنیادی مهارت آموزی و گفت وگوی انتقادی منتقدان و مخالفان آن است تا ابعاد جدیدتری از آن آشکار شود. با مرور نظامند و مطالعه و بررسی انتقادی سنت های نظری متعدد، مسائل و چالش های آموزش مهارت به بحث و بررسی گذاشته شده است. مسائل بنیادی مطرح شده در حوزه مهارت آموزی عبارتند از: مهارت زدایی از نیروی کار (تباهی کار)، دانش ضمنی و امکان ناپذیری برنامه ریزی برای آموزش آن و مهارت به مثابه بازتولید نابربرای های موجود.
۲۰۴۸.

واکاوی تاریخی عملکرد سازمان تربیت بدنی ایران در پشتیبانی از جنگ تحمیلی

کلید واژه ها: جنگ تحمیلی سازمان تربیت بدنی ایران فضاهای ورزشی اعزام نیرو پشتیبانی جنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۷ تعداد دانلود : ۳۰۱
تاریخچه پر فراز و نشیب تربیت بدنی و فعالیت های ورزشی در جهان خود گواهی بر این مدعاست که ورزش می تواند نقشی سازنده در ایجاد روابط دوستانه بین المللی داشته باشد و فارغ از هرگونه کدورت و دشمنی دولت ها، ملت ها را به یکدیگر نزدیک کرده و زمینه ساز صلح جهانی باشد. در دوران هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران سازمان های مختلف غیرنظامی در ایران نقش آفرینی کرده اند. این مقاله به تحلیل عملکردسازمان تربیت بدنی ایران در کمک و پشتیبانی از جنگ در مقطع تاریخی سال های 1359 تا 1367پرداخته است. روش اصلی تاریخی اسنادی و روش تجزیه و تفسیر تحلیل محتوای تلخیصی می باشد که با استفاده از اسناد و منابع دسته اول و دوم و روایت مطلعان و تاریخ شفاهی مدیران سازمان تربیت بدنی صورت گرفته است. این مطالعه نشان می دهد که در این مقطع تاریخی سازمان تربیت بدنی با راه اندازی ساختارها و تشکل های سازمانی برای پشتیبانی جنگ،جمع آوری کمک های نقدی و غیر نقدی به جبهه، تأمین و اعزام نیرو به جبهه ها، تخصیص امکانات و ورزشگاه ها وفضاهای ورزشی به جبهه و جنگ، روحیه دادن از سوی قهرمانان ورزشی به رزمندگان و مردم در زمان جنگ، تشکیل کلاس های آموزشی برای رزمندگان و بازسازی فضاها و ورزشگاه های ورزشی آسیب دیده در اثر جنگ کمک کرده است. 
۲۰۴۹.

تبیین جامعه شناختی وفاق اجتماعی در شهرکرد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: وفاق اجتماعی وفاق ذهنی وفاق عینی شهرکرد اعتماد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۵۳
مقد مه: با توجه به تأثیر وفاق اجتماعی د ر توسعه جوامع و اینکه وفاق، پایه و اساس هر نوع برنامه ریزی و سیاست گذاری د ر جامعه محسوب می شود ، شناخت آن می تواند کمک شایانی برای امر توسعه باشد . از سوی د یگر، اصلی ترین هد ف همه نظامهای سیاسی، تلاش برای یکپارچه ساختن گروههای اجتماعی است که د ر سایه وفاق اجتماعی حاصل می شود . روش: روش این پژوهش از نوع کمی (پیمایشی) است. جامعه آماری، شامل کلیه شهروند ان 17 ساله به بالا (اعم از زن و مرد ) ساکن د ر شهرکرد است که با استفاد ه از فرمول کوکران تعد اد 385 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاد ه از شیوه نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد ند . ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته و تحلیل د اد ه ها با نرم افزار Amos صورت گرفته است. یافته ها: میزان وفاق اجتماعی د ر بین شهروند ان شهرکرد ی کمتر از متوسط است. همچنین رابطه معناد اری بین متغیرهای رضایت از د ولت، جامعه پذیری و اعتماد اجتماعی با وفاق اجتماعی وجود د ارد ؛ ضمن آنکه متغیر جامعه پذیری بیشترین تأثیر را بر متغیر وفاق اجتماعی نشان می د هد . بحث: ازآنجاکه میانگین نمره وفاق اجتماعی د ر شهرکرد متوسط به پایین است و از سوی د یگر، وفاق اجتماعی جهت پیشرفت یک منطقه یا شهر پد ید ه ای ضروری است؛ ایجاب می کند که سیاستهای مرتبط با این موضوع، پیگیری و بازنگری شوند و راهکارهایی جهت افزایش آن ارائه شود . یافته ها بیانگر آن است که افزایش اعتماد اجتماعی، رضایت از د ولت و نوع جامعه پذیری می تواند وفاق اجتماعی د ر شهرکرد را افزایش د هد .
۲۰۵۰.

بررسی مدل معادلات ساختاری حمایت اجتماعی ادراک شده و رضایت از زندگی با اعتیاد به اینترنت: با نقش واسطه ای سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتیاد به اینترنت حمایت اجتماعی ادارک شده رضایت از زندگی و سرمایه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۳۱۴
زمینه و هدف: اعتیاد به اینترنت، سازه ای گسترده است که شامل بازی اینترنتی و سایر اشکال استفاده ی اعتیادی از اینترنت می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی برازش مدل معادلات ساختاری حمایت اجتماعی ادراک شده و رضایت از زندگی با اعتیاد به اینترنت با نقش واسطه ای سرمایه اجتماعی هست. روش شناسی: روش تحقیق حاضر همبستگی از نوع مدل معادلات ساختاری هست. جامعه آماری در این تحقیق شامل کلیه ی دانشجویان دانشگاه پیام نور واحد مهاباد در سال تحصیلی ۹۹-۱۳۹۸ هست و نمونه آماری 205 دانشجو از دانشگاه پیام نور واحد مهاباد می باشند که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های اعتیاد به اینترنت یانگ (1998)، رضایت از زندگی دینر و لارسون (1985)، حمایت اجتماعی ادارک شده زایمت و همکاران (1988) و سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1998) استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از روش همبستگی و تحلیل مسیر با نرم افزار spss و Amos  استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین حمایت اجتماعی ادراک شده (92/0r=-)، رضایت از زندگی (86/0r=-)  و سرمایه اجتماعی اعتماد (81/0r=-) و سرمایه اجتماعی همدلی (88/0r=-) با اعتیاد به اینترنت رابطه وجود دارد (001/0>p).  نتایج تحلیل مدل سازی نشان داد مسیرهای غیرمستقیم رضایت از زندگی و سرمایه اجتماعی به اعتیاد به اینترنت از طریق حمایت اجتماعی ادراک شده دارای برازش (07/0 (RMSEA= و (99/0=CFI) می باشند. نتیجه گیری: در مفهوم اعتیاد به اینترنت، باید رضایت از زندگی، سرمایه اجتماعی و حمایت اجتماعی ادراک شده مدنظر قرار گیرد و با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان عنوان نمود میزان پایین روابط مطلوب با خانواده، دوستان و رضایت از زندگی با افزایش میزان اعتیاد به اینترنت در جوانان مرتبط است.
۲۰۵۱.

تحلیل تأثیر آمایش سرزمین بر توسعه گردشگری و امنیت در استان گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمایش سرزمین توسعه گردشگری امنیت مدل معادلات ساختاری استان گلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۶ تعداد دانلود : ۳۶۶
زمینه و هدف: آمایش سرزمین از راه توجه به شناخت توانمندی ها و ظرفیت های خاص مناطق، کارآمدی اقتصادی، وحدت و یکپارچگی سرزمین، گسترش عدالت و تعادل منطقه ای، حفظ محیط زیست و احیای منابع طبیعی، حراست از میراث فرهنگی و رفع محرومیت ها بر امنیت و گردشگری تأثیر می گذارد. بر همین مبنا، هدف پژوهش حاضر، تحلیل تأثیر آمایش سرزمین بر توسعه گردشگری و امنیت در استان گلستان است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری پژوهش شامل گردشگران استان گلستان است که با  استفاده از روش کوکران،  400 نفر از آنها انتخاب شده است. در این راستا از مدل معادلات ساختاری، آزمون سوبل و ضریب رگرسیون برای تجزیه و تحلیل داده ها  استفاده شده است.  یافته ها: یافته ها نشان می دهد متغیر آمایش سرزمین و توسعه گردشگری 64% بر امنیت ملی تأثیرگذار هستند و آمایش سرزمین 11% بر توسعه گردشگری تأثیرگذار است. بین آمایش سرزمین و امنیت ملی (با ضریب مسیر 444/0) و همچنین بین آمایش سرزمین و توسعه گردشگری (با ضریب مسیر  329/0)  ارتباط معنی دار و دوسویه ای برقرار است. رابطه بین توسعه گردشگری و امنیت ملی یک رابطه دو سویه و معنادار است (با ضریب مسیر 329/0 ). بر اساس آزمون سوبل، تأثیر توسعه گردشگری به عنوان یک متغیر میانجی بین آمایش سرزمین و امنیت ملی در سطح 95 % تایید می شود. بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد توسعه گردشگری بر امنیت ملی تأثیر مثبت و معناداری دارد. در سطح 95 % تأثیر توسعه گردشگری به عنوان یک متغیر میانجی بین آمایش سرزمین و توسعه گردشگری تأیید شد. توسعه گردشگری با مقادیر (p<0.01، t=7.0212) تأثیر آمایش سرزمین بر امنیت را میانجی گری می کند و نقش تسهیل گیری را بین این دو متغیر ایفا می نماید.
۲۰۵۲.

مقایسه اثربخشی درمان پذیرش و تعهد و معنادرمانی بر ارتباطات میان فردی زنان معلم شهر کرج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد معنادرمانی ارتباطات میان فردی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف: هدف این پژوهش سنجش میزان اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و معنادرمانی بر ارتباطات میان فردی زنان بود. روش: پژوهش از نوع شبه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان معلم مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر کرج بود که با نمونه گیری در دسترس 45 نفر از بین آنها انتخاب شد و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه کیفیت روابط (پیرس، 1991) بود. گروه های آزمایش به مدت 10 جلسه در جلسات درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد(Hayes,2004: 639-665) و جلسات معنادرمانی (فرانکل، 1963) به صورت گروهی به مدت دو ساعت شرکت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیری تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که دو گروه آزمایش با گروه کنترل تفاوت معنی داری داشتند (05/0 P<) و مداخلات دو گروه باعث بهبود حمایت اجتماعی، تعارض بین فردی و عمق روابط در زنان شد، در مقایسه بین دو گروه آزمایش در مولفه تعارض بین فردی، تفاوت معناداری وجود داشت (05/0 P<) معنادرمانی اثربخشی بیشتری بر بهبود تعارض بین فردی داشت. در مولفه های حمایت اجتماعی و عمق روابط تفاوت معنی داری نبود (05/0 P>) و اثربخشی هر دو گروه تقریبا یکسان بود. نتیجه گیری: می توان گفت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و معنادرمانی موجب بهبود کیفیت روابط زنان می شود و می توان از آنها برای کاهش مشکلات روابط بین فردی زنان و ارتقای حمایت اجتماعی، تعارض بین فردی و عمق روابط استفاده کرد.
۲۰۵۳.

بررسی نقش معنویت و نگرش نسبت به مرگ در بهزیستی روان شناختی سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی سالمندان معنویت نگرش نسبت به مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۸۸
مقدمه: پدیده سالمندی و چالش های اجتماعی و فردی آن ازجمله مباحثی است که امروزه با توجه به رشد جمعیت سالمندان بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته است. یکی از این جنبه ها بهزیستی روان شناختی این افراد به عنوان یک شاخص کیفیت زندگی است که به عوامل مختلفی گره خورده است، ازجمله عواملی که در دوران سالمندی به ویژه پررنگ و قابل تأمل هستند، معنویت و نگرش نسبت به مرگ است، اینکه فرد سالمند با نگرش ترس و اجتناب یا پذیرش و سازش با پدیده مرگ مواجه شود و همچنین معنویت فرد چه تأثیراتی بر بهزیستی روان شناختی او دارد، موضوع پژوهش حاضر است. روش:پژوهش حاضر از نوع همبستگی است و از طریق رگرسیون چندگانه موردبررسی قرارگرفته است. در این پژوهش 182 سالمند به روش نمونه گیری در دسترس مشارکت داشتند. از سه مقیاس معتبر پرسشنامه نیم رخ نگرش نسبت به مرگ (DAPR) ، بهزیستی روان شناختی ریف، معنویت پارسیان استفاده شد، روایی و پایایی پرسشنامه های مذکور در پژوهش حاضر بررسی و تائید گردید. یافته:با توجه به تحلیل های صورت گرفته نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای معنویت و نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی پیش بینی کننده های قوی بهزیستی روان شناختی هستند. بحث:رابطه منفی و معنادار نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی با بهزیستی روان شناختی بیانگر این مهم است که علی رغم اینکه در جامعه سالمندان و بخصوص مراکز حمایتی و پوششی آن ها، پدیده انکار مرگ و فرار از مباحث مرتبط با مرگ به عنوان یک رویه پذیرفته شده در حال نهادینه شدن است؛ اما باعث کاهش بهزیستی روان شناختی در سالمندان می گردد. از سوی دیگر معنویت عامل مثبتی در احساس بهزیستی سالمندان است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
۲۰۵۴.

تاثیر موسیقی درمانی غیرفعال بر کیفیت زندگی سالمندان ساکن در آسایشگاه های سالمندان تهران (مقایسه موردی آسایشگاه های سالمندان استان تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سالمندان موسیقی درمانی کیفیت زندگی و شاخص های آن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۸۱
موسیقی درمانی استفاده از مهارتهای موزیکی در جهت بهبود کارکرد جسمی، روانی و واکنش های عاطفی- اجتماعی، کمک به رشد تواناییهای حرکتی، تحصیلی، ارتباطی، روحیه ی اجتماعی و عاطفی و در نهایت بهبود سطح کیفیت زندگی است. هدف پژوهش حاضر بررسی تفاوت کیفیت زندگی سالمندان 60 سال به بالای ساکن در 60 آسایشگاه سالمندان در دو حالت دریافت و عدم دریافت موسیقی درمانی غیرفعال است. جامعه آماری 1800 نفر بوده اند؛ حجم نمونه محاسبه شده با استفاده از فرمول کوکران 318 نفر محاسبه گردیده است که با بهره گیری از روش نمونه گیری خوشه ای و تصادفی ساده به توزیع پرسشنامه ها اقدام گردید. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد 26 گویه ای کیفیت زندگی است که بر اساس طیف لیکرت تنظیم گردیده است. روش تحقیق از نظر روش شناسی کمی و از نوع مقایسه ای می باشد. یافته ها بیانگر این است که فرضیات مبنی بر تفاوت کیفیت زندگی(Sig=0/000)، سلامت محیط(Sig=0/001)، روابط اجتماعی(Sig=0/011)، سلامت جسمانی(Sig=0/048)، سلامت روان(Sig=0/000) سالمندان بر حسب دریافت و عدم دریافت موسیقی درمانی غیرفعال تایید شده اند و کیفیت زندگی مردان سالمند بهتر از زنان سالمند می باشد.لذا با نظر به شناخت روحیات سالمندان مستقر در هر آسایشگاه با استفاده از فعالیت های متعدد موسیقی درمانی از جمله پخش موسیقی، آواز خواندن و ... می توان در راستای بهبود عملکرد جسمی و روانی سالمندان گام برداشت تا از این طریق به بالا رفتن امید به زندگی در آنها و کاهش بیماری های روحی کمک نمود.
۲۰۵۵.

اثربخشی زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند بر بهزیستی روانشناختی و تعارض زناشویی زوجین بعد از تولد اولین فرزند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند بهزیستی روانشناختی تعارض زناشویی تولد اولین فرزند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۲۰۸
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند بر بهزیستی روانشناختی و تعارض زناشویی بعد از تولد اولین فرزند زوجین شهرستان اهواز بود. بر این اساس، سه زوج به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش از طرح تجربی تک موردی از نوع خط پایه چندگانه استفاده شد. زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند در سه مرحله خط پایه، مداخله و پیگیری انجام شد و زوجین به مقیاس بهزیستی روانشناختی و مقیاس تعارض زناشویی کانزاس پاسخ دادند. داده ها به روش ترسیم دیداری، شاخص تغییر پایا (RCI) و فرمول درصد بهبودی تحلیل شدند. نتایج این پژوهش نشان داد زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند باعث کاهش معنادار تعارضات زناشویی شد ولی بر بهزیستی روانشناختی زوجین تاثیر معنادار نداشت. زوج درمانی تلفیقی به روش دایمند می تواند برای تسهیل انتقال زوجین به مرحله والدگری موثر باشد و خانواده درمانگران می توانند از این روش درمانی برای بهبود روابط زناشویی زوجین ایرانی استفاده کنند.
۲۰۵۶.

جنگ نگاری (زیبایی شناسی و معنا شناسی نامه های رزمندگان ایرانی جنگ ایران و عراق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انسان شناسی هنر زیبایی شناسی معناشناسی جنگ ایران و عراق نامه رزمندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۸۱
جنگ ایران و عراق در 31 شهریور 1359آغاز شد. این جنگ ب ه اذعان مفسرین و محققان، جدی ترین و س خت ترین جنگ از زمان جنگ جهانی بود و از همین منظر یک ی از ترس ناک ترین جنگ های فرسایش ی در دوران معاص ر و طولانی تری ن آن ه ا در تاریخ کش ورهای جهان س وم به شمار می آمد. نامه های رزمندگان در مقاطع مختلف جنگ، یکی از مهم ترین اسناد به جامانده است. علی رغم ویژگی ها و ساختار منحصربه فرد این جنگ، در ایران در این زمینه مطالعاتی گسترده انجام نشده، به ویژه آنکه در حوزه انسان شناسی هنر، مطالعه ای بر نامه های رزمندگان صورت نگرفته است. از همین روی در این مقاله، ابعاد زیبایی شناسی و معناشناسی نامه های رزمندگان از منظر انسان شناسی هنر مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته است. پرسش اصلی: نامه ها و پاکت نامه های رزمندگان در دوران جنگ چه ابعاد زیبایی شناسی و معناشناختی ای دارند؟ بیش از50 نامه از رزمندگان، متعلق به آرشیو نگارنده در مقاطع مختلف جنگ مطالعه شدند. یافته ها نشان می دهد که بعد زیبایی شناسی تصاویر و نوشتارهای چاپی نامه ها در راستای تولید و بازتولید گفتمان غالب جنگ است که اغلب نمایشی از هویت های مکانی، دینی، سیاسی و ملی اند. معناشناسی تصاویر و نوشتارها نشان می دهد که گفتمان غالب جنگ، توجه خاصی به هویت دینی دارد و همچنین تلاش برای ایجاد همذات پنداری با وقایع صدر اسلام به ویژه جنگ های آن دوران با جنگ ایران و عراق در ابعاد زیبایی شناسی و معناشناسی نامه ها مشهود است. گفتمان غالب من و دیگری در معناشناسی متن و نوشتار نامه های رزمندگان به دو قطب مخالف من مسلمان و دیگری، دشمن کافر، در حال تولید و بازتولید است.
۲۰۵۷.

مرور نظام مند مطالعات ناظر به تعیین کننده های سلامت روان در جامعه ایرانی مورد کاوش: مقالات علمی پژوهشی داخلی 1385-1399(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت روان جامعه شناسی بیماری های روانی نهاد سلامت مرور نظام مند حمایت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۷ تعداد دانلود : ۲۰۸
پراکندگی نتایج مطالعات، ضرورت مرور نظام مند پژوهش های ناظر به تعیین کننده های سلامت روان را به منظور رسیدن به تصویری نسبتا جامع از آورده ها و چالش های مطالعاتی آشکار می سازد. هدف مطالعه، شناسایی و سنخ بندی متغیرهای معطوف به سلامت روان در جامعه ایرانی است. پرسش اصلی مطالعه این است که در پژوهش های داخلی 1399-1385 موضوع سلامت روان در نسبت با چه متغیرهایی مورد توجه محققان علوم اجتماعی قرار گرفته است؟ مرور نظام مند 30 مقاله پژوهشی منتخب نشان می دهد سلامت روان متاثر از 36 متغیر در چهار سنخ اجتماعی، فرهنگی، زمینه ای و روان شناختی، محصول شرایط اجتماعی و فرهنگی است. متغیرهای اجتماعی در 6/36% موارد بیشترین فراوانی را دارا هستند و متغیرهای روان شناختی در 4/23% موارد کمترین اهمیت را نزد نویسندگان پژوهش های مرورشده داشته اند. این نتیجه نشانگر اهمیت شرایط اجتماعی و موید یافته های علمی جهانیِ ناظر به سهم بیشتر تعیین کننده های اجتماعی – نسبت به تعیین کننده های فردی و روان-شناختی - در سلامت و بیماری و به طور خاص سلامت و بیماری روانی می باشد. متغیرهای فرهنگی و زمینه ای نیز هر کدام به طور جداگانه در 30% پژوهش ها توجه پژوهشگران را به خود جلب نموده اند. عدم راهکار اجرایی در مطالعات، امتناع پژوهشگران داخلی از کاربست روش های کیفی و تفسیری، و بی توجهی به نوع مناسبات میان ساختار و مولفه های سیاسی با سلامت روان از جمله محوری ترین وجوه مغفول در پژوهش-های مرورشده است. این بررسی اهمیت عوامل اجتماعی و نیاز به اقدامات سیاستی و مداخلات جدی برای ارتقاء سلامت روان اعضای جامعه را برجسته می سازد.
۲۰۵۸.

مؤلفه های شکل دهنده ی هویت ملی ایران در فرایند تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت ملی ایران مؤلفه های هویت ملی هویت تاریخی ایران ایرانیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۵ تعداد دانلود : ۵۶۱
هدف این مقاله بررسی مؤلفه های شکل دهنده هویت ملی ایران در سیر تحول تاریخی می باشد. به طورکلی کشور ایران دارای یک هویت ملی تاریخی و کهن می باشد که قرن ها پیش ایجاد شده و در فراخنای تاریخ توانسته است پایداری، پویایی و موجودیت خویش را حفظ کرده و تداوم بخشد. نکته اساسی در این جا این است که در این فرایند تاریخی، مؤلفه های مهمی در شکل گیری و استمرار این هویت نقش داشته اند که سرزمین ایران، تاریخ طولانی و کهن، دین و اعتقادات مذهبی(به ویژه اسلام)، میراث سیاسی و حکومت، فرهنگ غنی و پویا، زبان فارسی، اسطوره های ملی-ایرانی و عناصر عدالت خواهی، حق جویی و آزادی خواهی، اصلی ترین آن ها می باشند.این مؤلفه ها جامعه ایرانی را از گذشته های دور تا امروز، از یک هویت واحد برخوردار ساخته اند. مؤلفه های فوق در طول تاریخ، تحولات خاصی را طی نمودند و به عنوان سنگ بنا و ستون های مستحکم بنای ایرانی قوام یافته و صلابت خود را به عنوان مهم ترین نشانه های ایرانی بودن در فرایند بحران های گوناگون به آزمون گذاشتند و امروزه نیز مهم ترین نشانه های ایران و تعریف ایرانی بودن می باشند. مؤلفه های هویت ملی ایران موجب اشتراک و ارتباط ایرانیانِ امروز با نیاکان و هم عصران شان و نیز دلبستگی آنان نسبت به هویت ملی شان می گردند. لازم به ذکر است که در این مقاله از روش توصیفی-تحلیلی بهره برده شده است.
۲۰۵۹.

سرمایه اجتماعی در بازارهای تاریخی ایران (مطالعه موردی بازار تاریخی تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی زمینه های فرهنگی و اجتماعی زمینه های اقتصادی بازار تاریخی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۲ تعداد دانلود : ۳۱۳
بازارهای تاریخی ایران، نمونه ای جامع از فرهنگ بومی ایرانی را به نمایش می گذارند و سرمایه اجتماعی این بازارها را می توان در ابعاد فرهنگی و مذهبی، اجتماعی، اقتصادی، تاریخی، معنایی و فضایی بررسی نمود. بازارهای تاریخی از الگوها و کیفیتهای محیطی مطلوبی در فضاها، سنتهای داد و ستد و رویدادها برخوردارند که محمل سرمایه های اجتماعی غنی و پویایی در گذر زمان بود ه اند. امری که با احداث پاساژها و مراکز خرید معاصر با سبکهای غیربومی مورد تضعیف واقع شده است. این مقاله با هدف تبیین ابعاد و کیفیتهای سرمایه اجتماعی در بازارهای تاریخی و نمونه موردی بازار تاریخی تبریز انجام می شود، که  با استفاده از روش تحقیق تحلیلی_اسنادی و پیمایش میدانی انجام می شود. بازارهای تاریخی با برخورداری از الگوهای ارزشمند در ساختار و اجزاء سنتهای بومی در فضاهایی همچون راسته، تیمچه ، سرا، دالان و مسجد، مجموعه عظیمی از سرمایه اجماعی را با خود در گذر زمان حمل می نماید. سرمایه اجتماعی در بازار تبریز بر اساس پایه اقتصادی، سیستم فضایی و کالبدی حجره ای؛ فرهنگ ایرانی_ اسلامی (درهم تنیدگی و انسجام نظم اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و کالبدی؛ مرکزیت مساجد و مراجعه کسبه و مراجعین برای ادای نماز؛ برگزاری مراسمات فرهنگی و مذهبی در جشنها، عزاداری؛ اعتقادات دینی؛ همیاری نیازمندان؛ روابط همسایگی مستحکم) استوار است.
۲۰۶۰.

مطالعه کیفی قابلیت کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی علوم انسانی دانشگاه تبریز با رویکرد نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قابلیت کارآفرینی عینیت بخشی به ایده احساس اثربخشی دانشجویان علوم انسانی رویکرد داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۴۳۵
با گذار از دانشگاه های نسل اول (آموزش محور) به دانشگاه های نسل سوم (کارآفرین) اهمیت بررسی قابلیت کارآفرینی در راستای پرورش نیروی خلاق و نوآور، تقویت ارتباط با صنعت و تجاری سازی یافته های علمی و تضمین امنیت شغلی دانش آموختگان دانشگاهی بیش از پیش مورد توجه اندیشمندان علوم اجتماعی قرار گرفته است. به همین منظور، این پژوهش با هدف بررسی قابلیت کارآفرینی دانشجویان تحصیلات تکمیلی به روش نظریه داده بنیاد انجام گرفته است. به منظور گردآوری داده ها از 20 مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی شاخه علوم انسانی دانشگاه تبریز تا حصول به اشباع نظری استفاده شده است .همچنین، با تاکید بر رویه های نظام مند استراوس و کوربین داده ها در سه مرحله کدگذاری باز و محوری و گزینشی تحلیل شده و واحدهای معنایی، مقولات اصلی و هسته مرکزی شناسایی شدند. همچنین، اعتبار داده ها از طریق روش های مقایسه مداوم، کنترل اعضا و کسب اطلاعات دقیق موازی تامین گردیده است. یافته های به دست آمده نشان می دهد که، واحدهای معنایی به دست آمده از کدگذاری محوری مقوله های اصلی شامل کشف توانایی ها و استعدادها، ایجاد ظرفیت شغلی برای خود و دیگران، وجود فاکتورهای حمایتی برای خلق ایده، توانایی خلق ایده و مدیریت ایده استخراج شدند و در نهایت با استفاده از کدگذاری انتخابی هسته مرکزی «عینیت بخشی به ایده» مورد شناسایی قرار گرفت. همچنین، هسته مرکزی زمینه های ظهور و بروز قابلیت کارآفرینی «تقاضا» و هسته مرکزی پیامدهای قابلیت کارآفرینی «احساس اثربخشی» کشف گردید. در نتیجه می توان بیان کرد که، عینیت بخشی به ایده به واسطه وجود تقاضای متعدد می تواند احساس اثربخشی را در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی به همراه داشته باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان