درخت حوزه‌های تخصصی

جغرافیا

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
جغرافیای انسانی جغرافیای طبیعی رشته های جغرافیای عمومی فنون جغرافیایی گروه های ویژه نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰٬۲۴۱ تا ۱۰٬۲۶۰ مورد از کل ۳۰٬۵۳۲ مورد.
۱۰۲۴۱.

دزدی دریایی در منطقه دریای جنوبی چین: تهدید امنیت بین الملل یا فرصت منطقه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای سیاسی سال پنجم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۹ 1-21

کلید واژه ها: تروریسم دزدی دریایی دریای جنوبی چین آبهای آزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۲۵
پدیده دزدی دریایی و تروریسم در منطقه دریای جنوبی چین، باعث توجه و حضور بیش از پیش دولتهای ساحلی و قدرتهای منطقه ای در این مناطق شده است. هر چند این پدیده در گذشته به عنوان یک چالش برای دولت های ساحلی به حساب می آمد، اما امروزه با توسعه ابزارهای امنیتی، این فرصت به دولت های ساحلی و فرامنطقه ای داده شده تا به بهانه مبارزه با دزدی دریایی و تروریسم بین الملل، به دنبال اهداف غیرآشکار خود در این منطقه باشند. هدف این مقاله بررسی نگرش بین المللی در مواجهه با پدیده دزدی دریایی دریای جنوبی چین می باشد و در نهایت مشخص شده که هریک از دولت های منطقه و فرامنطقه رفتار متفاوتی نسبت به این دو پدیده از خود بروز می دهند. پژوهش حاضر به روش توصیفی و تحلیلی انجام گرفته است.
۱۰۲۴۲.

ارزیابی وضعیت اشتغال استان های ایران در پایان برنامه پنجم توسعه (به تفکیک اشتغال شهری و روستایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲-۲ (پیاپی ۳۸) 617 - 634

کلید واژه ها: اشتغال برنامه پنجم توسعه استان های ایران مدل پرومته و گایا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۱۲۲
نابرابری فضایی در اشتغال، امکان بروز فقر، بیکاری، حاشیه نشینی، مهاجرت و بی عدالتی را افزایش می دهد. شناخت نابرابری های فضایی در جهت رفع و کاهش آن، در چارچوب محدوده جغرافیایی مختلف(کشور، استان، شهرستان و بخش) یک پیش نیاز بسیار مهم برای حصول پایداری اقتصادی و پیشرفت یکپارچه کشور به شمار می آید. براین اساس پژوهش حاضر با هدف ارزیابی وضعیت اشتغال استان های ایران در پایان برنامه پنجم توسعه به تفکیک اشتغال شهری و روستایی انجام شده است. این پژوهش با توجه به هدف تحقیق، درصدد پاسخ دادن به این سؤال می باشد که آیا برنامه پنجم توسعه، اهداف مورد نظر در زمینه اشتغال(کاهش نابرابری بین شهر و روستا) را محقق ساخته است یا نه؟ جهت پاسخ به سؤال از 11شاخص عمده اشتغال براساس آمارگیری نیروی کار در سال 1394 و مدل PROMETHEE V و GAIA استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که در اشتغال شهری استان های یزد، تهران، کردستان، و سمنان با بالاترین Phi در وضعیت بسیار مطلوب و استان های فارس، سیستان و بلوچستان، کهکیلویه و بویراحمد، البرز، لرستان و کرمانشاه با کمترین Phi در وضعیت بسیار نامطلوب قرار دارند. همچنین در اشتغال روستایی استان های همدان، اصفهان و آذربایجان شرقی با بیشتر Phi در رتبه های برتر و استان های سیستان و بلوچستان، چهارمحال بختیاری، هرمزگان و کهکیلویه و بویراحمد با کمتر Phi در رتبه های پایین تر قرار دارند. فاصله بین استان ها در اشتغال شهری و روستایی به ترتیب785/0 و 795/0 می باشد که نشان می دهد نابرابری در اشتغال روستایی بیشتر از شهری است.
۱۰۲۴۳.

تحلیلی بر معیارهای طراحی نماهای مجتمع های مسکونی در اقلیم مازندران 1(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶۶)

کلید واژه ها: نمای مسکونی اقلیم طراحی ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۱۰
هدف این مقاله تحلیل بر معیارهای نماهای مجتمع های مسکونی در مازندران می باشد که در آن از متغیرهای اجتماعی، کالبدی و فرهنگی استفاده شده است. در این پژوهش از روش های تحلیل کیفی استفاده شده است. در تحلیل کیفی، داده های گردآوری شده از نوع داده های کیفی هستند اما امکان به کاربردن داده های کمی نیز وجود دارد که بررسی و مقایسه می گردد. در این صورت باید از این داده ها طبق منطق تحلیل کیفی استفاده کرد. همچنین از شیوه دستی تجزیه وتحلیل به صورت تجزیه وتحلیل مقایسه مدنظر قرار گرفته است. در این پژوهش بطور مشخص در بعد کالبدی از طریق رنگ، بو، نور، بافت، دما؛ صدا، موسیقی بر حواس انسان تاثیرگذار خواهد بود اما در بعد فردی انسان در مواجه با محیط از طریق سه مولفه مفهوم سازی، تصویرسازی ذهنی و نقشه شناختی اطلاعات موجود در محیط را تحلیل کرده و سپس در مغز ذخیره سازی می نمایند که این امر منجر به خاطره سازی و در نهایات تقویت حس مکان خواهد شد این دو عامل به طور متقابل بر بازخوردهای رفتاری انسان در محیط تاثیرگذار بوده و در نهایت در صورت خاطره سازی مثبت و ایجاد حس تعلق به مکان منجر به جاذب مخاطب به محیط یا طرح معماری خواهد شد.
۱۰۲۴۴.

تحلیل عوامل موثر بر تغییرات الگوی پوشش زمین در نواحی روستایی شرق گیلان به منظور آینده نگاری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 1 - 21

کلید واژه ها: عوامل تغییر پوشش زمین سناریو میک مک ماتریس اثرات متقاطع سناریو ویزارد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۹۶
در این پژوهش به منظور آینده نگاری و طرح ریزی پایدار زمین در نواحی روستایی شرق گیلان بعنوان یک ناحیه اکولوژیک ویژه و مشتمل بر 744 روستا، متغیرهای اساسی از طریق پرسشنامه و به روش دلفی با همکاری کارشناسان خبره جمع آوری گردید و ضریب تاثیرها محاسبه شد. تعداد متغیرهای تاثیرگذار در تغییرات پوشش زمین محدوده مورد مطالعه در سطوح محلی، منطقه ای و ملی، 93 عدد بود. تشخیص متغیرهای کلیدی به کمک نرم افزار میک مک انجام گرفت. به منظور تدوین سناریو توسط یک پانل تخصصی 20 نفره، 19 عامل کلیدی تاثیرگذار در تغییرات پوششی، همگن سازی شد و 9 توصیف گر اصلی تعریف گردید. برای هر توصیف گر، 3 مولفه کیفی بدیل که بیان کننده حالات ممکن از بحرانی ترین تا مطلوب ترین وضعیت بود تدارک دیده شد. در مرحله بعد به کمک ماتریس اثرات متقاطع متوازن و به روش شبیه سازی مونت کارلو در نرم افزار سناریو ویزارد، تعداد 3 سناریو با افق زمانی 15 ساله و بر مبنای بیشترین سازگاری درونی بدست آمد. سرانجام، سناریوهای حاصل، بر مبنای بیشترین اثربخشی در حفاظت از پوشش طبیعی زمین و استمرار پایداری، با عناوین تغییرات متعادل اکولوژیک، تغییرات نسبتا متعادل اکولوژیک و تغییرات نامتعادل اکولوژیک نامگذاری گردیدند.
۱۰۲۴۵.

تحلیل زمانی و مکانی توفان های تندری جنوب غربی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال هفدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 90 - 103

کلید واژه ها: تحلیل سینوپتیک جنوب غرب ایران توفان تندری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۷۵
یکی از مهمترین عواملی که زندگی انسان را تحت تاثیر خود قرار میدهد آب و هوا است. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های زمانی مکانی رخداد توفان های تندری درجنوب غرب کشور، استان های(خوزستان، چهارمحال بختاری و کهکیلویه و بویراحمد) طی یک دوره آماری1985تا2015 بوده، و سپس تحلیل شرایط سینوپتیکی توفان های تندری که از ایستگاه های سینوپتیک منطقه اخذ گردیده، بوده است. نتایج تحلیل سالانه فراوانی توفان های تندری ایستگاه دزفول با 479 پدیده بیشترین و رامهرمز با تعداد 252 رخداد کمترین را در ایستگاها ثبت کرده است و در تحلیل فصلی در بهار بیشترین توفان باعدد 137 و در تابستان با کمترین توفان با عدد10رخ داده است. در تحلیل ماهانه فراوانی توفان های تندری، ماه فروردین 75روز بیشترین و ماه مرداد با 2روز کمترین بوده است. از لحاظ فراوانی رخدادهای توفان تندری در ساعات دیدبانی8 گانه، بالاترین فراوانی رخداد توفان تندری ساعت دیدبانی 12 (ساعت 30/3) است.
۱۰۲۴۶.

عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری تجربه محور در مناطق عشایری (موردمطالعه: عشایر قشقایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 712 - 727

کلید واژه ها: گردشگری تجربه محور تجربه ادراک شده گردشگری عشایری عشایر قشقایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۳۲۴
پژوهش حاضر به دنبال تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه گردشگری تجربه محور در مناطق عشایری قشقایی است. جامعه آماری تحقیق شامل گردشگران داخلی و خارجی که در بازه زمانی فروردین ماه تا تیرماه 97 از مناطق موردمطالعه بازدید داشته اند، به کمک جدول مورگان، حجم 400 نمونه ای انتخاب شد که 384 پرسشنامه صحیح از آن استخراج شد. این پژوهش دارای هدف کاربردی است، و از روش توصیفی - تحلیلی و از ابزار مصاحبه باز و پرسشنامه محقق ساخته در آن  استفاده شد که روایی نیز توسط 15 نفر از کارشناسان مربوطه (استادان دانشگاه و فعالان صنعت) تائید شد. تجزیه وتحلیل داده ها به روش مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) با رویکرد روش حداقل مربعات زوجی (PLS) و به کمک نرم افزار SMART PLS انجام شده است. پژوهش حاضر در قالب مدل محقق ساخته تأثیر عوامل ملموس فرهنگی، ناملموس فرهنگی، کیفیت ادراک شده و ادراک حس مکان بر تجربه ادراک شده گردشگران عشایری را مورد واکاوی قرار داده است . برای استنباط علمی با استفاده از تحلیل عامل تأییدی در قالب مدل سازی معادلات ساختاری، میزان تبیین واریانس و ضریب تأثیر عامل های مستقل به کار گرفته شد. نتایج پژوهش حاکی از رابطه معناداری مثبت هر چهار مؤلفه مذکور بر تجربه ادراک شده گردشگران است و همچنین ضریب اثر مؤلفه های ملموس فرهنگی (33/0)، ادراک حس مکان (29/0)، ناملموس فرهنگی (08/0) و کیفیت ادراک شده (07/0) هستند و هم چنین میزان تبیین واریانس عوامل ذکرشده بر تجربه ادراک شده برابر 34 % محاسبه شده است.
۱۰۲۴۷.

بررسی و اولویت بندی عوامل اصلی مدیریت شهری با رویکرد جهادی در میزان موفقیت پروژه های عمران شهری (نمونه موردی: شهرداری های استان چهارمحال و بختیاری)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مکانی - فضایی سال چهارم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 1-17

کلید واژه ها: مدیریت شهری مدیریت جهادی موفقیت پروژه های عمران شهری شهرداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۱۹۴
در اجرای پروژه های عمران شهری عواملی مؤثر بر پیشبرد پروژه وجود دارد که معمولاً شناسایی دقیق آنان پیچیده و دشوار است. اگرچه عوامل اصلی مدیریت شهری با رویکرد جهادی در تئوری بسیار جذاب می باشد؛ اما در عمل، برای پیاده سازی آن خصوصاً در کشورهای درحال توسعه مشکلات بسیاری وجود دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی و اولویت بندی عوامل اصلی مدیریت شهری با رویکرد جهادی در میزان موفقیت پروژه های عمران شهری (نمونه موردی: شهرداری های استان چهارمحال و بختیاری) است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ نحوه اجرای تحقیق از نوع توصیفی-علّی و به لحاظ جهت گیری توسعه ای می باشد. روش گردآوری اطلاعات میدانی–پیمایشی است. شیوه نمونه گیری در این تحقیق روش نمونه گیری سهمیه ای است و 60 پرسشنامه تنها در بین افرادی که دارای تخصص، تجربه و آگاه به مسئله بودند توزیع گردید که از این تعداد 50 نفر به پرسشنامه-ها پاسخ دادند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه ای محقق ساخته است که روایی صوری پرسشنامه توسط اساتید مدیریت و استاد راهنما و روایی محتوایی توسط چند نفر اعضای جامعه آماری مورد تائید قرار گرفت. پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه بالاتر از 7/0 گزارش شد. تجزیه وتحلیل داده ها از روش یافتن میانگین و وزن دهی ذهنی داده ها و با استفاده از روش تاپسیس انجام شد و به بررسی پاسخ سؤالات این تحقیق پرداخته شده است که درنهایت 9 عامل مهم شناسایی و به ترتیب اولویت دسته بندی شدند. علاوه بر این یافته های پژوهشی نشان می دهد که عوامل اصلی مدیریت شهری با رویکرد جهادی به ترتیب اولویت شامل برنامه ریزی واقع گرایانه و انتخاب پیمانکار مناسب؛ پیچیدگی های طراحی پروژه؛ حمایت و پشتیبانی مدیران ارشد؛ تعیین شرایط محدودیت ها و امکانات موجود؛ تجربه از پروژه های گذشته؛ واضح بودن اهداف و شناسایی دقیق پروژه و انتخاب مناسب پروژه؛ عدم تأخیرات و اشتباهات در تهیه مدارک و نقشه ها؛ تخصیص مناسب و کافی بودجه و منابع و پرداخت به موقع به پیمانکار؛ مشوق ها و جریمه از سوی کارفرما می باشند.
۱۰۲۴۸.

ارزیابی کمی پتانسیل های ژئوتوریسم ساحلی دشت میناب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲ 53 - 74

کلید واژه ها: ژئومورفوسایت ارزیابی کمی روش رینارد روش پری یرا دشت میناب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۸۶
مناطق ساحلی جنوب کشور از جمله مناطقی هستند که جاذبه های فراوانی دارند. این اشکال هر کدام به تنهایی اکوسیستم های زنده ای را به خود اختصاص داده اند. اما شناسایی، مدیریت، برنامه ریری منسجم برای هر کدام از آن ها لازم و ضرورری به نظر می رسد. از هر ده نفر گردشگر که وارد کشور میزبان می شود یک فرصت شغلی ایجاد می گردد. قرارگیری دشت میناب در مصب رودخانه سبب شکل گیری اشکال ژئوتوریسمی جالبی شده است که هدف این پژوهش بررسی قابلیت های گردشگری لندفرم های این منطقه است. در این پژوهش با استفاده و مقایسه دو مدل پری یرا و رینارد، 12 ژئومورفوسایت شامل: ( خور، گلفشان، جنگل حرا، کانال های جذر ومدی، تپه های ماسه ای رشته های ماسه ای، برخان ها، مئاندرها و ...)، مورد ارزیابی قرار گرفته است. مدل پری یرا نشان می دهد که در عیار علمی و عیار مکمل بالاترین امتیاز مربوط به خورها و کمترین امتیاز مربوط به مئاندرها است. اما در مدل رینارد در عیار علمی بیشترین ارزش، جنگل های حرا و در معیار مکمل خورها بیشترین ارزش را به دست آورده اند. به طور کلی نتایج نشان می دهد که دو سایت خورها و جنگل های حرا بیشتر امتیاز را در بین ژئومورفوسایت ها کسب نموده اند.
۱۰۲۴۹.

تحلیل فضایی و مکانیابی خانه های سالمندان با استفاده از GIS نمونه موردی: شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جغرافیایی نواحی ساحلی سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۲ 75 - 92

کلید واژه ها: مکانیابی AHP خانه ی سالمندان GIS شهر تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۸۴
آمار های ارائه شده از سرشماری نفوس و مسکن سال 1395، بیانگر افزایش روز افزون قشر سالخورده در پروسه 40 سال آینده کشور می باشد با توجه به آمارهای ارائه شده، تعداد معدودای از خانه های سالمندان موجود در سطح شهر تبریز جوابگوی سیل عظیم سالخوردگان خواهد بود. این پژوهش با هدف تعیین مکانهای مناسب به منظوراستقرار مراکز اقامتی سالمندان در شهر تبریز انجام شده است. در این راستا از سامانه اطلاعات مکانیGIS استفاده شده است. این مقاله به دو مرحله دسته بندی شده است. در مرحله ی اول، نخست، با بررسی و ارزیابی فاکتور های مورد نیاز در مکان یابی خانه سالمندان، ریز متغییرهای موثر در پارامتر های مربوطه (ظرفیت، مطلوبیت و سازگاری) استخراج و کلاسبندی شده است. در مرحله بعد فاکتور های مورد نظر در پارامتر سازگاری، با به کار گیری ابزار پرسشنامه در میان متخصصین حوزه برنامه ریزی شهری و مکانیابی توزیع و پس از جمع بندی، با آزمون کروسکال-والیس در محیط نرم افزار SPSS وزن دهی و رتبه بندی شده است. فاکتورهای مطلوبیت و ظرفیت با روش AHP وزن دهی شده و وزنهای حاصل، با به کار گیری نقشه های پایه شهر تبریز، اعمال گشته است. در مرحله ی نهایی لایه های وزن دهی شده در محیط ArcGIS همپوشانی شده و در دو سناریو مجزا کلاسبندی مجدد (Reclassification) انجام گردیده و مناسب ترین مکان ها در دو سناریو در سطح شهر تبریز تعیین گردیده است. یافته های این تحقیق می تواند به ایجاد و گسترش برنامه ریزی منطقه ای در استقرار و توسعه ی مناطق اقامتی سالمندان در شهر تبریز کمک نماید.
۱۰۲۵۰.

بررسی تطبیقی محورهای کلیدی کنفرانس اسکان بشر برای آینده ای بهتر (هبیتات II،I و III)

نویسنده:
منبع: چشم انداز شهر های آینده دوره اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 16-1

کلید واژه ها: کنفرانس هبیتات توسعه پایدار مسکن آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۲۱۵
روند تند شهرنشینی و اثرات ناشی از آن، لزوم تلاش سازمان اسکان بشر ملل متحد در جهت ایجاد محیط شهری بهتر و مسکن مناسب را طلب می کند. یکی از اقدامات مهم در جهت دستیابی به این چشم انداز، برگزاری همایش هایی در دوره های 20 ساله است که دستیابی به دستور کارهای جدید شهری را مد نظر قرار می دهد . در طرح های ارائه شده، بحث مسکن به عنوان یکی از عوامل اساسی همواره مورد توجه برنامه ریزان بوده است و به منظور بهبود بخشیدن به وضعیت سکونتگاه ها در هر دوره، راهبردهای جدیدی به کار گرفته می شود. این مطالعه با روش توصیفی-تحلیلی ضمن بررسی پیشینه و اهداف کنفرانس های هبیتات، به ارائه اصول و برنامه اقدام آن ها می پردازد. سپس با تکیه بر چارچوب استخراج شده، مقایسه تطبیقی سیاست ها و برنامه های اقدام در قالب محورهای اصلی توسعه پایدار صورت می گیرد. در نهایت به منظور جمع بندی و ارزیابی برنامه های راهبردی در قالب های مشخص، راهکارهایی در راستای بهبود عملکرد طرح ها در حوزه اجرایی ارائه می گردد. نتایج نشان داد که از نظر پایداری، رقابت پذیری اقتصادی، برنامه ریزی شهری و مسکن تغییر رویکرد به سمت جامع نگری بوده است. در نهایت این که هرچند درک درستی از شرایط و چالش های در حال ظهور شهرها وجود ندارد اما باید فرصت های شهرنشینی بعنوان موتور توسعه اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در نظر گرفته شود. اکنون باید تفکری شهری به بسیج کردن جوامع جهانی در جهت تمرکز به تمام ابعاد سکونتگاهی از کوچکترین نقاط روستایی تا کلانشهرها وجود داشته باشد. این امر نیازمند تفکر آینده پژوهانه نسبت به چالش های سکونتگاهی انسان ها در سطح خرد و کلان است.
۱۰۲۵۱.

نقش شوراهای محله ای در توسعه پایدار شهری (مورد مطالعه: محله امیرآباد، منطقه 6 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار محیط جغرافیایی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 99 - 117

کلید واژه ها: شهرنشینی توسعه پایدار شهری-محله ای شورای محله امیرآباد تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۶۸
رشد فزاینده شهرنشینی و نبود مدیریت منسجم شهری منجر به ناکارامدی برنامه ریزی در شهرها شده، به طوری که این ناکارامدی در سطح خرد «محله ای» بیشتر نمایان است. در این راستا توجه به توسعه پایدار شهری- محلی زمانی امکانپذیر خواهد بود که شوراهای محله ای برای آن نقش ویژه ای تدبیر کرده باشند. بر این اساس این مقاله با روش پیمایشی- تحلیلی و مطالعات میدانی و کتابخانه ای اقدام به جمع آوری اطلاعات از ساکنین محله امیرآباد جهت سنجش نقش شوراهای محله ای در توسعه پایدار شهری و ارتباط آن با زیست پذیری شهری نموده است. در این راستا محققین جهت مطالعات میدانی اقدام به تهیه پرسشنامه در 25 متغیر از میان شاخص های اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی، مسکن، زیست محیطی و فرهنگی نموده و سپس به توزیع آن در میان ساکنین محله امیرآباد پرداخته اند. لذا جهت تحلیل نظرات ساکنان در زمینه پایداری محله امیرآباد از نرم افزار SPSS استفاده شده است. همچنین پرسش پژوهش بدین گونه تنظیم شده است؛ چه رابطه ای میان شوراهای محله ای و توسعه پایدار آن وجود دارد و این شوراها چگونه می توانند به تحقق اهداف توسعه پایدار محله ای کمک نمایند؟ نتایج پژوهش گویای آن است که شورای محله امیرآباد با تغییر بنیادی ساختارهای برنامه ریزی توسعه محله می تواند به پایداری اکولوژیک، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی محله در راستای توسعه پایدار محله ای کمک شایان توجهی نماید. در نهایت می توان گفت با مدیریت منسجم محله ای، توسعه پایدار محلی برای زیست پذیری امکانپذیر است.
۱۰۲۵۲.

تبیین ارتباط میان برداشت معمارانه و مؤلفه های فردی کاربر در کالبد فضاهای عمومی (مورد مطالعه: خیابان زند شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگرش های نو در جغرافیای انسانی سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 656 - 671

کلید واژه ها: جامعه شناسی معماری سلیقه ی معماری فضاهای همگانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۷۲
معماری فضاهای همگانی، جایگاهی برای یکپارچگی تنوع فرهنگی و حضور جریان های متفاوت اجتماعی است. در این فضاهای جمعی، امکان نوآوری و تکثر آراء هنری وجود دارد و از همین روی، فضاهای جمعی به نشانه ای از سلیقه ی رایج معماری در بستر خود بدل شده اند. این پژوهش درصدد آن است تا با دریافت داده های میدانی و تحلیل جامعه شناختی، روندی تکمیلی برای طراحی فضاهای خدمات همگانی تولید کرده و نگرش عمومی به حوزه ی تخصصی معماری را پایش نماید. در غالب پژوهش ها به نقش معماری بر رفتارهای انسانی پرداخته شده که از آن با نام «روان شناسی محیط» یاد می شود؛ اما نگرش به معماری به عنوان عادت واره و محصولی، که پس از گذشت زمان و حضور کاربر، دچار دگرگونی می شود و می تواند برآمده از رفتارهای جمعی دچار تغییر ماهیت (ادراکی/عینی) شود، موضوعی است که کمتر مورد بحث قرار گرفته است. حال این سؤال مطرح می شود که برداشت و ادراک معمارانه و مؤلفه های مؤثر در فهم فضای عمومی از دیدگاه کاربران از چه الگویی پیروی می کند؟ تدوین الگوی برداشت و ادراک عمومی از معماری، می تواند در زمان طراحی و در تولید روش های طراحی مبتنی بر حضور فعال کاربران، مؤثر واقع گردد. با توجه به مطالعه ی این پژوهش بر روی جامعه ی آماری ۱۲۰۰ نفری و پایش برداشت های افراد از موضوع معماری فضاهای همگانی، می توان گفت هویت های اجتماعی، در فضای ادراکی متفاوتی از موضوع معماری به سر می برند. شاخص های فردی و گروهی، خوانش های مختلفی از مسئله ی معماری دارند که گونه بندی آن ها، از منظر پارامترهای موجود در ساختمان، به الگویی برای طراحی فضاهای عمومی تبدیل می گردد.
۱۰۲۵۳.

سنجش و ارزیابی ابعاد مؤثر بر ارتقاء تاب آوری جوامع روستایی در مواجهه با خشکسالی (موردمطالعه: شهرستان سبزوار)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روستایی دوره یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۴) 630 - 645

کلید واژه ها: تاب آوری جوامع روستایی خشکسالی کشاورزان سیستم های اجتماعی-زیست محیطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۴۳۲
افزایش تاب آوری مهم ترین عامل جهت حفظ انعطاف پذیری سیستم های اجتماعی-زیست محیطی و مقابله با خشکسالی است. هدف پژوهش حاضر، ارزیابی و تحلیل شاخص های مبتنی بر تاب آوری جوامع روستایی در مواجهه با خشکسالی در سه روستا با شدت های متفاوت خشکسالی است. در این راستا ابتدا با استفاده از نقشه های پهنه بندی خشکسالی بر اساس شاخص SPEI در دوره زمانی ده ساله روستاهای موجود در سه زون خشکسالی بسیار شدید، شدید و متوسط شناسایی و از هر زون یک روستا به صورت تصادفی انتخاب گردید. سپس با استفاده از رویکرد پیمایشی، روش مشاهده مستقیم و بازدید میدانی، کشاورزان به عنوان جامعه هدف شناسایی گردیده و موردبررسی قرار گرفتند. با توجه مجموع تعداد کشاورزان در سه روستا، طبق فرمول کوکران، حجم نمونه به تعداد 105 نفر برآورد گردید. بر اساس پرسشنامه های تاب آوری و آزمون های آماری به ارزیابی ابعاد و شاخص های مؤثر بر تاب آوری پرداخته شد. نتایج مدل اندازه گیری لیزرل بر اساس متغیرهای سطح اول ابعاد سنجش تاب آوری نشان داد بیشترین اثرگذاری و اهمیت ابعاد در میزان تاب آوری متعلق به بعد زیرساختی و فیزیکی و بعد طبیعی است. ابعاد اقتصادی و مالی، اجتماعی و فرهنگی، حکمرانی و مدیریت، انسانی و فردی به ترتیب در رتبه بعدی اهمیت قرار دارند. سنجش میزان ابعاد تاب آوری در روستاهای موردمطالعه نشان داد بعد اجتماعی و فرهنگی دارای بیشترین میزان و بعد طبیعی دارای کمترین میزان در روستاهای موردمطالعه در این منطقه هستند. ﺗﻘﻮیﺖ ابعاد تأثیرگذار ﻣی ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﻄح ﺗﺎب آوری و انطباق پذیری ﺑﺎ ﺷﺮایط را اﻓﺰایﺶ دﻫﺪ و نقش مؤثری در به حداقل رساندن ضررهای احتمالی در شرایط بحرانی، ایفا نماید. در این راستا، لازم است به تصمیم گیری و تخصیص منابع به کشاورزان منطقه در مواجهه ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻃﺮات، توجه ویژه ای معطوف شود.
۱۰۲۵۴.

بررسی انتقال رسوب و تغییرات بستر رودخانه یلفان سداکباتان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 50 - 69

کلید واژه ها: رودخانه آبشینه شبیه سازی عددی مدل GSTARS 2.1

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۹۵
مدل های ریاضی یکی از ابزارهای مهم برای پیش بینی مقدار رسوبگذاری در بستر رودخانه ها و مخازن سد هستند که بر معادلات حاکم بر پدیده های مؤثر در انتقال، توزیع و  انباشت رسوب مبتنی می باشند. هدف از این تحقیق بررسی اتتقال رسوب و تغییرات پروفیل بستر در راستای طولی و عرضی در رودخانه یلفان سد اکباتان با استفاده از مدل 2/1    GSTARS می باشد . بررسی تغییرات مقاطع 1، 2و 3 با نتایج حاصل از شبیه سازی مدل نشان می دهد که دارای مطابقت قابل قبولی می باشد و نشان می دهد که در مقطع 4 مقدار فرسایش نسبت به مقاطع قبل افزایش و در مقاطع پایین دست رسوبگذاری افزایش یافته است. به طوری که میزان تغییرات مقاطع عرضی رودخانه از بالا به طرف پایین دست تقریبا هم سو و هم راستا با نتایج مدل بوده و میزان خطای محاسبه شده نیز این نتیجه را تأیید می نماید . نتایج حاصل از بررسی خط القعر درمدل بیان کننده افزایش میزان رسوبگذاری به طرف پایین دست و بالا بودن میزان فرسایش و کف کنی در بستر رودخانه در بالا دست می باشد . مقادیر ضریب همبستگی وضعیت فرسایش و رسوبگذاری محاسبه شده توسط مدل 2.1   GSTARS در مقاطع شبیه سازی شده طی مراحل کالیبراسیون و صحت سنجی 72/0و این مقدار برای پروفیل طولی رودخانه 53/0 به دست آمد که در حد قابل قبولی می باشند. بررسی ها نشان می دهد که مدل حجم رسوب انتقالی را برابر 36/1 میلیون متر مکعب برآورد کرده و نزدیکی آن با مقدار اندازه گیری شده به میزان 42/1 میلیون متر مکعب نشان داد که معادله یانگ در مدل Gstars 2/1 نتایج قابل قبولی ارائه کرده است، بنابراین پیشنهاد می شود به منظور اطمینان و کارایی بیشتر نتایج حاصل از اجرای مدل های شبه دو بعدی، نتایج حاصل با استفاده از مدل های دیگر مانند River intake نیز ارزیابی و اجرا شود.
۱۰۲۵۵.

پهنه بندی پتانسیل خطر زمین لغزش با استفاده از مدل شبکه عصبی ( مورد مطالعه:حوضه آبریزالموت رود استان قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ژئومورفولوژی کمی سال نهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 185 - 171

کلید واژه ها: شبکه عصبی پتانسیل خطر الموت رود قزوین پرسپترون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۲۶۳
یکی از مهمترین فرآیندهای حرکات دامنه ای زمین لغزش می باشد. زمین لغزش جابجایی حجم زیادی از توده های خاک ، سنگ ویا ترکیبی از آنها به طرف پایین شیب ، در اثر نیروی ثقل می باشد و علاوه بر تلفات جانی بسیار ، موجب زیان های اقتصادی فراوانی خواهد شد. چون پیش بینی زمان و محل دقیق وقوع زمین لغزشها مشکل می باشد شناسایی نقاط حساس و پهنه بندی این مناطق بر اساس پتانسیل خطر ناشی از زمین لغزش اهمیت فراوانی دارد . تهیه نقشه پهنه بندی زمین لغزش به شناسایی مناطق آسیب پذیر در برنامه ریزی های محیطی کمک فراوانی می نماید. حوضه ی آبریز الموت رود ، در شمال شرقی استان قزوین واقع شده است و به علت کوهستانی بودن ،اختلاف ارتفاع بسیار زیاد ، لیتولوژی و سازند های مختلف زمین شناسی ، استعداد بسیار زیادی در ایجاد حرکات دامنه ای ، خصوصا زمین لغزش را دارا می باشد.  هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر و پهنه بندی پتانسیل این خطر در حوضه ی آبریزالموت رود استان قزوین با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی ( ANN)  می باشد. برای انجام این تحقیق ابتدا از طریق عکس های هوایی55000/1و 40000/1 و تصاویر ماهواره   سنتینل2 زمین لغزشها شناسایی و با بازدید های میدانی وتصاویر گوگل ارث مختصات وصحت آنها بررسی ونقشه پراکنش زمین لغزشها تهیه شد و با توجه به موقعیت زمین لغزشها ، 7 عامل موثر در وقوع آنها بررسی و به کمک GIS لایه های اطلاعاتی تهیه شد و در محیط متلب   ساختار مناسب برای پهنه بندی زمین لغزشهای حوضه با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی با ساختار پرسپترون چند لایه نوشته شد. بر اساس نتایج حاصله از این مدل به ترتیب 84/26، 36/31، 32/21، 91/16و 49/3 درصد از مساحت منطقه در کلاس های خطر خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد قرار دارند. همچنین ضریب کاپای 72/ محاسبه شد که مورد قبول می باشد.
۱۰۲۵۶.

سنجش سرمایه های معیشتی مناطق روستایی مورد شناسی: شهرستان قصرقند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 167 - 186

کلید واژه ها: معیشت پایدار مناطق روستایی شهرستان قصرقند تاب آوری معیشتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۱۸۴
در جوامع محلی، تاب آوری معیشتی می تواند تحت تأثیر پنج سرمایه شامل سرمایه اجتماعی، سرمایه مالی، سرمایه زیرساختی، سرمایه انسانی و سرمایه طبیعی تغییر یابد. در چهارچوب مدل معیشت پایدار می توان مؤلفه های تاب آوری را در محیط های روستایی تقویت کرد و آسیب پذیری محیط های روستایی را کاهش داد. با توجه به مشکلات پیشِ روی معیشت پایدار در سکونتگاه های روستایی شهرستان قصرقند و وضعیت موجود آن ها همانند محرومیت، فقر، خدمات و تسهیلات نامناسب و اکوسیستم تخریب شده، برای دستیابی به اهداف توسعه پایدار روستایی لازم است برخلاف درک عمومی از توسعه که آن را صرفاً توسعه فیزیکی و اقتصادی تصور می کنند، پنج سرمایه اجتماعی، انسانی، مالی یا اقتصادی، زیرساخت فیزیکی و طبیعی به طور هماهنگ و متعادل ایجاد یا بهبود یابند؛ بنابراین فعالیت ها نیز بایستی در پنج بخش عمده یا زمینه کاری درجهت تأمین این پنج سرمایه و با رویکرد یکپارچه نگری برنامه ریزی شوند. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است. جامعه آماری این پژوهش 30 روستای هدف طرح آبادانی و پیشرفت شهرستان قصرقند و در سطح سه بخش مرکزی، ساربوک و تلنگ، برابر با 6486 خانوار روستایی و 25774 نفر را شامل می شود که با استفاده از نمونه گیری ترکیبی تصادفی و ازطریق فرمول کوکران 346 نفر از سرپرستان خانوار به عنوان جامعه نمونه در نظر گرفته شد. داده های تحقیق ازطریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی به دست آمد و در نرم افزار SPSS ازطریق آزمون های T تک نمونه ای و همبستگی پیرسون و مدل تصمیم گیری چند شاخصه (WSM) مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های این تحقیق نشان می دهد که وضعیت پنج سرمایه معیشتی در سطح روستاهای هدف شهرستان قصرقند با میانگین 06/2 در سطح ضعیفی قرار دارد. همچنین میانگین مجموع امتیاز مدل جمع وزنی نشان می دهد که روستاهای هدف بخش تلنگ به لحاظ برخورداری از دارایی های پنج سرمایه معیشتی در رتبه آخر رتبه بندی جای می گیرند
۱۰۲۵۷.

بررسی عملکرد الگوریتم های تخمین غلظت گاز گلخانه ای CO2، براساس داده های ماهواره گوست (GOSAT) و ایستگاه های زمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سنجش از دور و GIS ایران سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۴۷) 23 - 36

کلید واژه ها: ماهواره گوست دی اکسید کربن (CO2) گازهای گلخانه ای الگوریتم بازیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۲۷۴
افزایش سطح غلظت گازهای گلخانه ای و به تبع آن، گرم شدن کره زمین و تغییرات آب وهوایی یکی از مهم ترین چالش های قرن بیست ویکم شناخته شده است. این پژوهش عملکرد الگوریتم های موجود در بازیابی غلظت گازهای گلخانه ای دی اکسید کربن را، براساس داده های مشاهداتی ماهواره نظارت بر گازهای گلخانه ای گوست (GOSAT)، در مقایسه با داده های مرجع به دست آمده از شبکه سطحی (TCCON)، در هشت سایت منتخب در دوره زمانی 2015-2011 بررسی می کند. الگوریتم های مورد ارزیابی عبارت اند از الگوریتم NIES، ACOS و RemoTeC (SRFP). این الگوریتم ها بر بازیابی فراوانی ستونی از گازهای مورد نظر متمرکز شده اند تا از مقادیر مولکولی هوای خشک اتم دی اکسید کربن (XCO2) بهره بگیرند. برای ارزیابی محصولات هر الگوریتم با مقدار معادل مشاهداتی زمینی آن، از شاخص های آماری اریبی (Bias)، جذر میانگین مربع خطاها (RMSE)، خطای مطلق (MAE)، انحراف معیار (SD) و ضریب همبستگی پی یرسون (CR) در هر ایستگاه استفاده شده است. نتایج بررسی مقادیر داده شده نشان می دهد که، در بیشتر ایستگاه های زمینی مورد نظر، به ترتیب الگوریتم های NIES، ACOS، RemoTeC (SRFP) دارای کمترین خطای RMSE، MAE، و کمترین خطای اریبی بوده اند. همچنین، کمترین مقادیر همبستگی (بین هر الگوریتم و شبکه سطحی) متعلق به الگوریتم (SRFP) و بیشترین مقادیر آن، درمورد بیشتر ایستگاه ها، متعلق به الگوریتم NIES در یک میانگین پنج ساله (2015-2011) است. 
۱۰۲۵۸.

A Geopolitical Approach Toward Deficit and Non- Growth of Democracy in The Middle East [Case Study: Iran and Saudi Arabia](مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۰) 234 - 263

کلید واژه ها: Democracy Geopolitical centrality Middle East Iran Saudi Arabia

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۵ تعداد دانلود : ۲۵۱
It is argued in this paper that the non-formation or non-growth of democracy in the Middle East is related to geopolitical centrality. The network analysis of Iran and Saudi Arabia in terms of geopolitical centrality indicates that the high geopolitical centrality of these two countries in the existing geopolitical sub-networks at this region is one of the important barriers against realization and promotion of democracy. In Iran before 1979 Revolution, its high centrality under geopolitical sub-networks of security and the west and also after the 1979 Revolution, its high centrality in several ideological sub-networks have made slower Liberal democratic growth in this region.in contrast In Saudi Arabia, high centrality of this country since 1980s   in ideological sub-networks and its role in geopolitical sub-networks of  west and security  on three past decades has hindered formation of Liberal democracy in this country..
۱۰۲۵۹.

بازتاب مداخله کالبدی بر شکل گیری بی سازمانی اجتماعی در پهنه تاریخی شهر تهران (مورد مطالعه: محله هرندی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی سال هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۱ 25 - 54

کلید واژه ها: فضای بی دفاع شهری آسیب های اجتماعی بی سازمانی اجتماعی مهاجرت درون شهری امنیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۳۳۷
شهر تهران در طول یک صد سال اخیر دچار تحولات بسیاری در ساختار کالبدی و روابط اجتماعی میان شهروندان خود شده است. دراین میان پهنه تاریخی شهر به دلیل فقدان خدمات زیربنایی که محصول ورود صنعت و مدرنیسم در اوایل قرن بود، درگیر تغییرات کالبدی بنیادین شده و بسیاری از محله های تاریخی با مهاجرت درون شهری روبه رو شده اند. به دنبال آن اصالت مندی تاریخی محله ها به دلیل نبود تعلق خاطر ساکنین جدید درگیر چالش جدی شده و با توجه به سکنی گزیدن افرادی که از سطح اقتصادی و اجتماعی پایین تری نسبت به ساکنین قبلی برخوردارند، این قبیل محله ها به بستر جرم و آسیب های اجتماعی در شهر تبدیل شده اند. شناسایی محله هرندی و واکاوی آسیب های اجتماعی وارد به آن با نگرش کیفی و به صورت کاربردی-تحلیلی انجام شد. مسئله پژوهش، بررسی معضلات محله هرندی از دیدگاه معماری، شهرسازی و اجتماعی است و یافته های آن، شناسایی محله هرندی و بررسی روند شکل گیری قانونمند محله های تاریخی در بستر شهر هستند که ساکنین آن ها بر اساس فصل مشترک هایی نظیر قومیت، کسب وکار و یا مذهب از یکدیگر تفکیک شده اند. مداخله کالبدی بدون شناخت در محله های تاریخی شهر تهران، تأثیری بنیادین بر سازمان فضایی محله خواهد داشت و حاصل آن مهاجرت درون شهری، بی سازمانی اجتماعی، فقدان هویت و حذف تعلق خاطر خواهد بود که عامل افزایش جرم و آسیب های اجتماعی است. نتیجه نهایی پژوهش حاضر، واکاوی عوامل ایجاد ناهنجاری در محله هرندی از دیدگاه معماری (معضلات کالبدی)، شهرسازی (شکل گیری فضای بی دفاع شهری) و اجتماعی (آسیب های اجتماعی) است که بر اساس آن راهکارهایی برای برون رفت محله از نابسامانی، ارائه می شود.
۱۰۲۶۰.

مدل سازی الگوی پخش فضایی ویروس کووید-19 در مناطق روستایی و شهری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد فضا و توسعه روستایی سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۳) 25-48

کلید واژه ها: کووید 19 مناطق روستایی - شهری الگوی پخش انتشار فضایی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۴۹۴
ظرفیت مدل سازی مکانی در GIS اهمیت فراوانی در درک تفاوت توزیع جغرافیایی بیماری های واگیردار و عفونی و نیز مطالعات اپیدمیولوژیکی و بهداشت جامعه دارد. یکی از این بیماری های واگیردار و عفونی در قرن 21، ویروس کرونا (کووید-19) است که از اواخر دسامبر سال 2019 به صورت شیوع پنومونی از ووهان چین به سراسر جهان در حال گسترش است. از این رو بررسی جغرافیایی این بیماری در جهت کنترل و پیشگیری آن امری ضروری است؛ بنابراین در پژوهش کاربردی و توصیفی- تحلیلی حاضر، با استفاده از آمار فضایی به مدل سازی پخش فضایی اپیدمیولوژی ویروس کرونا درروستاها و شهرهای کشور به صورت توزیع منطقه ای و استانی کشور پرداخته است. جامعه آماری پژوهش حاضر، 31 استان کشور است که داده های مبتلایان به ویروس کرونا در بازه زمانی 3 اسفند 1398 الی 3 فروردین 1399 (21638 نفر) و با استفاده از نرم افزار ArcGIS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصل از کاربرد شاخص موران درباره توزیع فضایی ویروس کرونا در تاریخ 3 اسفند 98، مقدار z-score برابر 485/1 و الگوی آن از نوع تصادفی بوده اما در تاریخ 3 فروردین 99، مقدار z-score برابر 039/3 و خوشه ای بودن توزیع بیماری را در نواحی کشور نشان می دهد. تحلیل خودهمبستگی فضایی براساس فاصله نشان می دهد که در فاصله 8/383 کیلومتری از استان قم ، ضریب موران برابر 136627/0 و مثبت است؛ اما در فاصله 6/762 کیلومتری از استان قم، ضریب موران برابر 040246/0- و منفی بدست آمده و بیانگر این است که از این فاصله به بعد، تعداد مبتلایان به کرونا کاهش یافته است. همچنین تحلیل لکه های داغ در خصوص تعداد مبتلایان به ویروس کرونا نشان داد که استان های (قم، تهران، گلستان، سمنان، اصفهان، مازندران و البرز) به عنوان مناطق با جمعیت روستایی و شهری بالا، در خوشه های داغ و استان های (بوشهر، ایلام و کرمانشاه) به عنوان مناطق با جمعیت روستایی و شهری کمتر، در خوشه های سرد قرار دارند. نتایج حاصل از تحقیق بیانگر آن است که مهمترین عامل جغرافیایی انتشار ویروس کرونا در کشور، فاصله و مجاورت مکانی استان های درگیر با این بیماری بوده و از الگوی پخش فضایی سازش پذیر تبعیت می کند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان