درخت حوزه‌های تخصصی

یکی از مهم‌ترین عوامل موثر در پیاده‌سازی موفق هر سیستم مدیریتی، زیر ساختار اجرایی لازم از بعد فناوری اطلاعات است. سیستم کارت امتیازی متوازن نیز به‌عنوان یک سیستم مدیریتی، از این قاعده مستثنی نیست. از طرفی با توجه به افزایش کاربرد این سیستم، بررسی زیرساختار اجرایی فناوری اطلاعات مربوط، گامی در جهت اجرای موفقیت آمیز این سیستم در سازمان‌ها خواهد بود. مدل توسعه داده شده در این مقالـه با عنوان "فناوری اطلاعات/ کارت امتیازی متوازن" در قالب یک ماتریس 5 * 7 به بررسی پیش نیازهای فناوری اطلاعات در مراحل مختلف پیاده‌سازی کارت امتیازی متوازن می‌پردازد. این ماتریس دارای 7 ردیف و 5 ستون شامل: مقدمات، برنامه‌ریزی پروژه، ساخت مدل، اجرای فنی، انسجام سازمانی، انسجام فنی و عملیات، مراحل پیاده‌سازی کارت امتیازی متوازن است. ستون‌ها نیز که ابعاد فناوری اطلاعات را بررسی می‌کنند شامل سخت افزار، نرم افزار، شبکه، داده و منابع انسانی می‌شوند. به‌عبارتی دیگر هر درایه از این ماتریس نمایان‌گر پیش نیاز اجرایی سیستم کارت امتیازی متوازن در یک مرحله خاص و یک بعد مشخص است. افزون بر آن این مدل به اندازه‌گیری میزان آمادگی سازمان‌ها در رابطه با پیاده‌سازی کارت امتیازی متوازن نیز می‌پردازد.

ارزیابی استفاده از فناورى اطلاعات در سازماندهى مواد کتابخانه هاى مرکزى دانشگاههاى علوم پزشکى ایران چکیده: مقدمه: ظهور و گسترش فناوریهاى اطلاعاتى، سازماندهی مواد را نیز چون دیگر کارکردهاى کتابدارى تحت تاثیر قرار داده است. این مطالعه به تعیین وضعیت استفاده از این فناوریهاى اطلاعاتى در بخشهای فهرستنویسی کتابخانه هاى مرکزى دانشگاههاى علوم پزشکى کشور مى پردازد. روش پژوهش : ابزار گردآورى اطلاعات این مطالعه پیمایشى و توصیفى، پرسشنامه محقق ساخته اى مشتمل بر33 سوال بسته و دو سوال باز بود.جامعه ی پژوهش را مسئولان بخشهاى فهرستنویسى کتابخانه هاى مرکزى 44 دانشگاه علوم پزشکى کشور تشکیل می دادند. یافته ها: به طور کلى 496 دستگاه رایانه، 108 چاپگر، 29 اسکنر، 27 اسکنر بار کدخوان و 79 سى دى رایتر در این کتابخانه هاى وجود داشت. نرم افزارهاى مورد استفاده پارس آذرخش، کاوش، نوسا و KOHA بودند. 67درصد فهرستنویسان شاغل در این کتابخانه ها مدرک کارشناسى داشتند. بیشترین استفاده از اینترنت در بخش فهرستنویسى تحلیلى و کمترین میزان استفاده از آن در بخش کنترل مستندات بود. به غیر از کتاب، پایان نامه ها در 80درصد کتابخانه ها و وب سایت هاى مرتبط در 5/2درصد از کتابخانه ها فهرست مى شد. کمبود نیروى انسانى متخصص، کمبود رایانه ها و پائین بودن مدل آنها، نداشتن ارتباط مستقیم بااینترنت وکندى وقطع مکررارتباط آن،عدم شناخت ابزارهاى الکترونیکى فهرستنویسى، استفاده از نسخه هاى قدیمى نرم افزار و غیره از مشکلات فهرستنویسان در این کتابخانه ها بود. نتیجه گیری: یافته هاى پژوهش نشان داد که بخشهاى فهرستنویسى کتابخانه هاى مرکزى از نظر زیرساختهاى سخت افزارى و نرم افزارى و نیز نیروى انسانى در وضعیت متعادلى به سر نمى برند. از فناوریهاى اطلاعاتى در سطح پائینى استفاده مى شود، هنوز با رویکرد سنتى به فهرستها نگریسته مى شود و به طور کلى برنامه ریزى خاصى براى استفاده از فناوریهاى اطلاعاتى و نیز توسعه فهرستها در این کتابخانه ها وجود ندارد"

نقش تسهیم اطلاعات در دستیابی به رقابت‌پذیری موضوعی است که در سطوح مختلف اعم از شرکت، کسب و کار و زنجیره تأمین در سالهای اخیر مورد توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. در این تحقیق، اثر تسهیم اطلاعات بر استراتژی‌های رقابتی و عملکرد زنجیره تأمین مدنظر است. بدین منظور، با توجه به مزیت‌های رقابتی صنعت فولاد در ایران، زنجیره تأمین فولاد (شامل شرکت‌های فولاد مبارکه، فولاد خوزستان و ذوب آهن اصفهان) برای بررسی انتخاب شده و نظرات 95 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت‌های مذکور به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته‌اند. سپس از روش مدل یابی معادلات ساختاری برای تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شده است. نتایج تحقیق نشانگر آن است که تسهیم اطلاعات با استراتژی‌های رقابتی زنجیره تأمین رابطه مستقیم ومعنی داری داشته و استراتژی‌های رقابتی زنجیره تأمین نیز رابطه مستقیم ومعنی داری با عملکرد زنجیره تأمین دارند.

"در پژوهش حاضر 90 صفحه وب از طریق جستجو در موتورهای جستجوی عمومی (گوگل، یاهو، و ام‌اس‌ان) به عنوان نمونه انتخاب شدند و میزان حضور عناصر ابرداده‌ای (هسته دابلین و ابرنشانه‌های زبان نشانه‌گذاری فرامتن) در این صفحات و وجود رابطه معنادار بین حضور عناصر ابرداده‌ای و نوع موتور جستجو مورد بررسی قرار گرفت. نتایج، نشان‌دهنده حضور بسیار کم عناصر ابرداده‌ای هسته دابلین و ابرنشانه‌های زبان نشانه‌گذاری فرامتن در صفحات بازیابی شده می‌باشد، که بیانگر کاربرد بسیار کم عناصر ابرداده‌ای در صفحات وب است. به‌علاوه، یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد رابطه معناداری بین نوع موتور جستجو و حضور عناصر ابرداده‌ای وجود ندارد، و این بدان معنا است که موتورهای جستجو از نظر لحاظ کردن ابرداده‌ها در بازیابی منابع وب، تفاوت معناداری با یکدیگر ندارند. "

یکی از موضوعات مورد توجه در سیستم‌های اطلاعاتی، شناسایی عامل هایی است که منجربه موفقیت پیاده‌سازی این سیستم‌ها می‌شوند. مقاومت کارکنان دربرابر تغییر از عوامل مهمی است که ممکن است در مسیر پیاده‌سازی سیستم‌های اطلاعاتی مشکل‌ساز شود. این مقاله از طریق مطالعات پیمایشی به بررسی ارتباط بین دلایل مقاومت و نوع سیستم های اطلاعاتی پرداخته و میزان اهمیت هریک از راهبردهای افزایش سطح پذیرش را در سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS) و تراکنشی (TPS)، از دیدگاه مدیران سنجیده است. نتایج حاصله از این مطالعه، حاکی است که، MIS و TPS، به دلایل متفاوتی مورد مقاومت واقع می‌شوند و درعین حال اثربخشی راهبردهای مختلف نیز در آن ها متفاوت است. این تحقیق به شناسایی دلایل مقاومت و تبیین راهبردهای مناسب هر سیستم می‌پردازد و الگویی را برای پیاده‌سازی موفق سیستم‌های اطلاعاتی ارایه می‌دهد.

در محیط ویژه‌ای که سازمان‌های صنعت فناوری اطلاعات فعالیت می‌کنند، رویکردهای مبتنی بر مدیریت ریسک می‌تواند در بسیاری موارد بسیار اثربخش باشند. در سطح استراتژیک سازمان، مدیریت ریسک به صورت یکپارچه مطرح است. پژوهش حاضر با هدف کمک به سازمان‌ها برای درک سیستمی چگونگی تأثیر ریسک‌ها و فعالیّت‌های مدیریت ریسک بر عملکرد سازمان, در قالب مدلی مفهومی تاثیر دسته‌بندی پیشنهادی ریسک‌های سازمانی بر عملکرد مالی را از طریق تاثیر بر سرمایه‌های نامشهود سازمان تبیین می‌نماید. استفاده از روش‌هایی مانند سنجش همبستگی و مدل‌سازی ساختاری پیشنهاد می‌کند که شناسایی ریسک‌های سازمانی بر ارتقاء وضعیت سرمایه‌های نامشهود سازمان (سرمایه‌های انسانی، سازمانی و اطلاعاتی) و تغییرات عملکرد مالی موثر است. همچنین پیشنهاداتی درباره اولویت‌های ریسک‌های سازمانی و سرمایه‌های نامشهود ارائه شده است.

در شرایط فعلی بحث تاثیر تحریم ها بر توسعه نوآوری فناورانه در کشور بسیار رونق گرفته است. معهذا این مباحثات به علت فقر ادبیات نظری در رابطه متقابل تحریم های بین المللی و سطح توسعه فناوری، بار آکادمیک اندکی دارند. سوال اصلی این مقاله آن است که آیا می توان با مشاهده عینی طیف گسترده کشورهای در حال تحریم که در آن کشورهایی با نرخ بالای رشد فناوری در کنار کشورهای درحال سکون قرار گرفته اند، چارچوبی ساخت که به وسیله آن راهبردهای مقابله با تحریم از دیدگاه نوآوری فناورانه ارزیابی شوند. در پاسخ به این پرسش، بر اساس تجربه دو الگوی منتخب چین و هند ، فرآیند طراحی یک چارچوب ارزیابی مرحله نظام ملی نوآوری آغاز می شود که میزان تعاملات درونی نظام ملی نوآوری را در سه مرحله درحال شکل گیری، درحال قوام و بلوغ یافته براساس رابطه بین کانون نوآوری در صنایع دفاعی و مصرفی تقسیم بندی می کند و سپس چارچوبی طراحی می شود که میزان موفقیت راهبردهای مقابله با تحریم را در کشورهای هدف از طریق میزان درجه بلوغ نظام ملی نوآوری توضیح داده می شود. در پایان نتیجه گیری نیز بحث کوتاهی در رابطه با موقعیت کنونی ایران انجام گرفته است.

"همه‌ساله مبالغ زیادی سرمایه، زمان و انرژی صرف دوره‌های آموزش و بازآموزی کارکنان سازمان آموزش و پرورش می‌شود. بنابراین، باید دربارة بازدهی و کارآیی این دوره‌ها پژوهش‌هایی صورت گیرد تا مشخص شود که تا چه حد مطالب آموخته‌شده در این دوره‌ها در عمل، قابل بهره‌برداری‌اند و چه کمبودهایی در این زمینه وجود دارد. پاسخ‌گویی به سؤال فوق و عوامل مؤثر در آن، هدف اصلی این پژوهش است. این پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است. نمونه آماری این پژوهش شامل 180 نفر از دبیران مدارس متوسطه است که دارای کارگاه فاوا بوده و از طریق تصادفی ساده مطابق با تعداد دبیران نواحی انتخاب شده‌اند. از جمله یافته‌های پژوهش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: میزان دسترسی دبیران به امکانات سخت‌افزاری در منزل و مدرسه در حد مطلوبی قرار دارد، در حالی که میزان دسترسی در زمینة نرم‌افزاری چندان مطلوب نیست. همچنین کاربرد فاوا در سه حیطة آموزش، پژوهش و ارتباطی از سطح مورد نظر کم‌تر است."

جریان اطلاعات سازمانی را می‌توان یکی از مهم‌ترین مباحث مدیریت اطلاعات در سازمان‌ها دانست. در این پژوهش جریان اطلاعات در قالب نحوه گردآوری، تولید و ذخیره، و اشاعه و انتشار اطلاعات، در پژوهشکده‌های دانشگاه تربیت مدرس مورد بررسی قرار گرفته است. روش پژوهش، پیمایشی بوده و داده‌های پژوهش از طریق پرسشنامه گردآوری شده. یافته‌های پژوهش نشان داد که به لحاظ میزان تأکید بر انواع منابع، شیوه و نحوه گردآوری اطلاعات در بین پژوهشکده‌های دانشگاه تربیت‌مدرس تفاوت معنا‌داری وجود دارد و میزان تأکید بر نوع و قالب تولید و ذخیره اطلاعات در پژوهشکدههای دانشگاه تربیت‌مدرس به‌صورت معناداری متفاوت است. اما به لحاظ میزان تأکید بر مخاطبان و قالب‌های اشاعه اطلاعات، در بین پژوهشکدههای دانشگاه تربیت مدرس تفاوت معنا‌داری وجود ندارد.

"مقدمه: امروزه اهمیت و ارزش اطلاعات در سازمان های مراقبت بهداشتی افزایش یافته است. مدیریت این منبع ارزشمند به تخصص و مهارت های متنوعی نیاز دارد. بنابراین مدیران اطلاعات با توجه به توانمندی های خود نقش حیاتی در سازمان های مراقبت بهداشتی ایفا می کنند. با توجه به این موضوع، در این مقاله به اهمیت، نقش و جایگاه مدیران اطلاعات در سازمان های مراقبت بهداشتی آینده پرداخته شد. نتیجه گیری: مدیران اطلاعات، توانمندان راهبردی برای سازمان های مراقبت بهداشتی آینده خواهند بود؛ از این رو مدیران به منظور موفقیت در این کار مهم باید به دانش و مهارت های متنوعی در زمینه های گوناگون مدیریت و فن آوری اطلاعات، امور فنی مرتبط با آن و علوم مدیریت مجهز باشند و فرایندهای مراقبت بهداشتی را به خوبی درک نمایند."

امروزه تعداد زیادی از سازمان ها جهت بهبود فرایندهای مدیریت خدمات فناوری اطلاعات خود از کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات استفاده می نمایند که دربرگیرنده تجارب موفق در زمینه پیاده سازی مدیریت خدمات فناوی اطلاعات می باشد. اگرچه بسیاری از سازمان ها به استقرار و استفاده از کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات روی آورده اند، اما همه آن ها در پیاده سازی آن موفق نبوده اند. هدف این پژوهش شناسایی عوامل حیاتی موفقیت اجرای کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات نسخه سوم در سازمان ها با استفاده از یک رویکرد ترکیبی می باشد. بدین منظور، در ابتدا با مرور پژوهش های گذشته، 12 عامل حیاتی موفقیت شناسایی گردیده و سپس از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان این حوزه، 10 عامل جدید که در ادبیات موضوع مورد اغفال واقع شده اند، استخراج گردید. در ادامه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی به شناسایی و تأیید عوامل مکنون پرداخته شده است. بر مبنای نتایج حاصل از آن، عوامل سازمانی، انسانی، مدیریتپروژه، مدیریتی و فرایندی به عنوان گروه های اصلی عوامل حیاتی موفقیت اجرای کتابخانه زیرساخت فناوری اطلاعات نسخه سوم در ایران شناسایی شده اند.

طفره روی سازمانی، به تمایل فرد برای کاهش عامدانه تلاش ذهنی و جسمی خود، درحین فعالیت سازمانی اشاره دارد. لذا مدیریت این پدیده می تواند موجب بهبود سطح عملکرد سازمان گردد. بر این اساس تحقیق حاضر، بدنبال طراحی مدلی است که چگونگی تأثیر طفره روی سازمانی را بر عملکرد سازمان نشان دهد، بدین منظور ابتدا، نظر 15 نفر از نخبگان حوزه منابع انسانی از طریق فن دلفی، در خصوص شاخص های تأثیرگذار بر طفره روی سازمانی، حول محورهای پنجگانه سازمان اخذ گردیده و پس از جمع بندی و طراحی مدل پیشنهادی، برازش آن با تدوین پرسشنامه و توزیع آن در بین 180 تن از کارکنان وزارت ارتباطات مورد پیمایش قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل آماری داده های تحقیق در بخش کیفی با کمک فن دلفی، در بخش طراحی مدل، باکمک معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS و در بخش استنباطی با کمک نرم افزار SPSS صورت پذیرفته است. بدین منظور ابتدا روایی و پایایی پرسشنامه های تحقیق مورد آزمون قرار گرفته و پس از اثبات نرمال بودن توزیع داده ها،  با کمک آزمون تحلیل عاملی تاییدی، مدل ترسیم شده با 5 مولفه و 25 شاخص، تایید گردید. پس از آن توسط پرسشنامه ای ترکیبی، تاثیر این مدل بر عملکرد سازمان مورد سنجش قرار گرفت. داده های این بخش از تحقیق توسط نرم افزار spss (با کمک آزمون t تک نمونه ای) بررسی شده و تاثیر همه ابعاد طفره روی سازمانی بر عملکرد سازمان توسط 5 فرضیه سنجیده شده و تأیید گردید. لذا در پایان به مدیران پیشنهاداتی ارائه گردیده است تا با مدیریت بهینه طفره روی سازمانی، بتوانند عملکرد سازمان را بهبود بخشند.

ایجاد شبکه کارآ، در حوزه مدیریت و ارتباطات اطلاعاتی در ایران، بعد ازسالها جنگ تحمیلی با کشور همسایه - عراق- ادامه یافت. نویسنده در این مقاله، سعی بر آن دارد تا گذشته، حال و آینده تکنولوژی اطلاعات در ایران را از جنبه‌های آموزشی، سیاستهای ملی، خودکاری کتابخانه‌ها و ایجاد ارتباطات مورد بررسی قرار دهد.