درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۹۸۱ تا ۵٬۰۰۰ مورد از کل ۹٬۶۷۶ مورد.
۴۹۸۱.

رابطه تاب آوری، خوددل سوزی با پریشانی کلاس های زبان عربی دانشجویان دختر دانشگاه خوارزمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۶ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 155 - 174

کلید واژه ها: تاب آوری خوددل سوزی پریشانی در کلاس زبان عربی زبان خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۸۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین تاب آوری، خوددل سوزی و پریشانی در کلاس های زبان عربی دانشجویان دختر دانشگاه خوارزمی انجام شد. این پژوهش از گونه توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری این پژوهش همگی دانشجویان دختر رشته کارشناسی زبان و ادبیات عرب سال 1394 به شمار 127 تن را در بر گرفت. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 101 نفر تعیین شد که با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های خوددل سوزی نف، تاب آوری کونور و دیویدسون و پریشانی در کلاس زبان خارجی هورویتز استفاده شد. داده های گردآوری شده با استفاده از روش های آمار توصیفی، همبستگی و تحلیل رگرسیون تجزیه و بررسی شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین متغیرهای تاب آوری، خوددل سوزی و پریشانی در کلاس های زبان عربی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین، تاب آوری به تنهایی 41 درصد و به همراه خوددل سوزی 48 درصد واریانس پریشانی در کلاس زبان عربی را تبییین کردند. بنابراین، افزایش سازه های روانشناسی مثبت تاب آوری و خوددل سوزی می تواند موجب کاهش پریشانی در کلاس زبان عربی دانشجویان دختر شود.
۴۹۸۲.

هویت حرفه ای گذشته، حال، و آرمانی معلمان زبان انگلیسی: سنجش تاثیر تجربه تدریس بر هویت حرفه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 303 - 320

کلید واژه ها: آموزش زبان انگلیسی تربیت معلم حرفه ای گری هویت حرفه ای هویت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۳۴۳
هویت حرفه ای با پیشرفت حرفه ای تفاوت دارد. این مقاله تلاشی است تا با تأکید بر تمایز بین پیشرفت حرفه ای با پیشرفت هویت حرفه ای، تأثیر تجربه را بر سه بخش هویت حرفه ای گذشته، حال و آرمانی سنجش کند. داده های لازم از طریق پرسشنامه و از میان معلمان زبان در سه لایه درونی، بیرونی، و رو به گسترش زبان انگلیسی جمع آوری و در پایان داده های تعداد 180 نفر که پرسشنامه را به طور کامل پاسخ داده بودند، تحلیل آماری شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین سال های تدریس به عنوان شاخص تجربه با هویت گذشته، رابطه کم و مثبت، با هویت حال رابطه قوی و مثبت، و با هویت آرمانی رابطه ای وجود ندارد. بر پایه یافته های پژوهش می توان گفت که سال های تدریس و تجربه در بهترین حالت می تواند یکی از ابعاد هویت حرفه ای (هویت حال) را تحت تأثیر قرار دهد و تجربه به ضرورت نمی تواند بیانگر حرفه ای بودن و متغیر ارتقای هویت حرفه ای باشد.
۴۹۸۳.

گامی به سوی تدوین واژه نامه تقابلی ظرفیت افعال فارسی- انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 449 - 477

کلید واژه ها: دستور وابستگی نظریه معناشناسی قالب بررسی مقابله ای ظرفیت نحوی ظرفیت معنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۴۴۰
چینش صحیح واژگان درکنار یکدیگر و ارتباط میان آن ها که می بایست مطابق با قواعد خاص هر زبان صورت گیرد، یک عبارت زبانی منسجم را شکل می دهد. در نظریه ظرفیت(تنی یر 1959)، این قواعد براساس مرکزیت فعل و رابطه میان آن و سازه های درون جمله تعریف می شوند. از سوی دیگر درک بهتر یک پاره گفت زبانی منسجم، بر مبنای نظریه ی معناشناسی قالب(فیلمور 1976)، با تداعی یک قالب خاص برای هر عبارت زبانی و در نظر گرفتن ارتباط معنایی میان عناصر تشکیل دهنده ی جمله حاصل می گردد. اهمیت بررسی مقابله ای ظرفیت نحوی و معنایی افعال زبان های گوناگون در چارچوب های مطرح شده وکارآیی آن در حوزه های مختلف از جمله ترجمه دستی و ماشینی، پردازش زبان طبیعی و همچنین آموزش زبان، ما را بر آن داشت تا بر تدوین واژه نامه ی تقابلی ظرفیت افعال فارسی-انگلیسی(PEVV) همت گماریم. در مقاله ی حاضر قصد داریم شیوه ی تدوین این واژه نامه و اجزای تشکیل دهنده ی آن را با تمرکز بر برخی افعال قالب «پر کردن» نشان دهیم و بدین وسیله تغییرات ظرفیت آن ها را به تصویر کشیم.
۴۹۸۴.

Investigating the Predominant Levels of Learning Objectives in General English Books (بررسی اهداف یادگیری در کتب زبان عمومی تالیف شده توسط نویسندگان انگلیسی زبان و فارسی زبان با کمک چارچوب اصلاح شده ی بلوم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No.۱۷, Spring & Summer ۲۰۱۶

کلید واژه ها: چارچوب اصلاح شده ی بلوم کتب زبان عمومی نویسندگان انگلیسی زبان و فارسی زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۵
این تحقیق در نظر دارد مجموعه ا ی کتاب های زبان عمومی تالیف شده توسط نویسندگان انگلیسی زبان (4کتاب) و فارسی زبان (5 کتاب) را از حیث اهداف یادگیری در چارچوب اصلاح شده ی بلوم (2011) ارزیابی کند که دریابد کدام سطوح از چارچوب اصلاح شده ی بلوم در این کتابها بارزتر هستند . بدین منظور محتوای کتابها براساس طرح کدگذاری شده که توسط رزمجو و کاظم بور (2012) طراحی شده، کدگذاری شد. پایایی طرح کدگذاری شده نیز مورد آزمایش قرار گرفت. سپس اطلاعات موجود مورد ارزیابی قرار گرفت و فراوانی و درصد وقوع اهداف یادگیری متفاوت مورد محاسبه واقع شد. طبق یافته های این تحقیق, برجسته ترین سطوح یادگیری در کتابهای تالیف شده توسط نویسندگان انگلیسی زبان و فارسی زبان، سطوح پایینی مهارتهای اندیشیدن یا همان سه سطح پایینی در چارچوب اصلاح شده ی بلوم می باشند. با این وجود، سطوح بالایی مهارتهای اندیشیدن یا همان سه سطح بالایی در چارچوب اصلاح شده ی بلوم در کتاب های تالیف شده توسط نویسندگان انگلیسی زبان بیشتر دیده میشود . به طور کلی از تحقیق حاضر برمی آید که کتاب های تالیف شده توسط نویسندگان فارسی زبان نمی تواند زبان آموزان را به تفکر انتقادی وادارد. در پایان پیشنهاداتی چند به معلمان و همچنین طراحان کتاب ارایه شده است.
۴۹۸۶.

بررسی دشواری های ترجمه متون تبلیغاتی و ارائه راهکارهای گذر از آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۶ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 115 - 130

کلید واژه ها: تبلیغات بازرگانی ترجمه دشواری های ترجمه تئوری اسکوپوس ویژگی های زبانی تبلیغات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۷۷
امروزه بسیاری از شرکت های تولیدی کالای خود را در سایر کشور ها نیز عرضه می کنند. بدین دلیل برگرداندن تبلیغات بازرگانی از فرهنگ و زبان مبدأ به فرهنگ و زبان مقصد نیز اهمیت زیادی پیدا کرده است. سازندگان تبلیغات برای جلب توجه مخاطبان و تشویق آن ها به خرید محصولات خود عناصر زبانی و بصری متنوعی را به کار می برند. زبان تبلیغات زبانی خلاقانه است و سازندگان تبلیغات می کوشند تا در آن مواردی چون بازی با کلمات، ساخت کلمات تازه و غیره به کار رود. هم چنین باید توجه داشته باشیم که تبلیغات بازرگانی با فرهنگ کشور مربوطه پیوند محکمی دارند. در این جا با دو مسئله مواجه می شویم، نخست این که آیا می توان تبلیغات بازرگانی را مستقیم در زبان مقصد ارائه داد یا نیاز به ایجاد تغییر در تصاویر و در زبان مبدأ است؟ دوم آن که مترجم برای برگرداندن تبلیغات با چه مشکلاتی مواجه می گردد؟ این مقاله سعی در یافتن پاسخ سؤال های فوق دارد و می کوشد راهکا ر هایی برای حل آن ها ارائه دهد.
۴۹۸۷.

بررسی و تحلیل پدیده دوزبانگی در شعر معاصر عربی (مطالعه موردپژوهانه: دیوان"شوقیات" أحمد شوقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۶ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 249 - 276

کلید واژه ها: جامعه شناسی زبان دوزبانگی احمد شوقی تداخل زبانی ضعف بیانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۲۰۷
دوزبانگی، شاخه ای از جامعه شناسی زبان است که افراد با رمزبندیهای زبانی مختلف آن را در روابط خویش به کار می گیرند. این اصطلاح نخستین بار توسط زبان شناس آلمانی" کارول کرومباخر" و « ویلیام مارسیه» فرانسوی مطرح شده است. در پرتو تاثیر مستقیم مسئله دوزبانگی بر توان آفرینش یک ادیب و اهمیت آن در انتقال مفهوم به مخاطب، پژوهش حاضر می کوشد با روش توصیفی تحلیلی و بر اساس مطالعات کیفی، این عنصر فراگیر در شعر معاصر عربی را با تکیه بر شعر شاعر معاصر مصر "احمد شوقی" مورد بررسی و واکاوی کنند. دستاوردهای پژوهشگران بیانگر آن است که دو یا چند زبانگی شوقی سبب کاهش اعتماد به نفس فردی و اجتماعی وی شده و وابستگی او را به فرهنگ و هویت عربی کاهش داده است. افزون بر آن، این پدیده، ناکارامدی در واژه سازی، عدم کاربست متجانس ها و مترادف ها، لغزش های زبانی و عروضی را برای وی به دنبال داشته است. دیگر اینکه می توان استباط کرد که دوزبانگی از مانایی و پویایی زبان شوقی کاسته و خلاقیّت ادبی و هنری او را به اندازه چشمگیری کاهش داده است.
۴۹۸۸.

Effects of Cooperative Learning on Vocabulary Achievement of Reflective/Impulsive Iranian EFL Learners

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۴, Issue ۱۶, Winter ۲۰۱۶ 11 - 24

کلید واژه ها: cooperative learning EFL Learners impulsive reflective STAD vocabulary achievement

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۱۵۰
This study examined the effects of cooperative learning techniques (CLT) on vocabulary achievement of reflective/impulsive Iranian EFL Learners. From among 130 students at Fajr institute in Dehdasht, Kohkiloyeh and Boyer Ahmad Province, Iran, 90 participants were selected based on their performance on the Oxford Placement Test (OPT). The participants were then divided into two experimental groups (comprising reflective learners and impulsive learners) and one control group labeled as conventional instruction (CI) group. The instrument used to divide the participants into reflective and impulsive groups was the Eysenck’s (1990) Impulsivity Questionnaire. The experimental groups were taught with the student team achievement division (STAD) technique, while the control group was taught through the traditional method for ten weeks. To measure the vocabulary knowledge of the learners in different groups at the beginning and at the end of the experiment, a pretest and a posttest, each consisting of 40 items on new English words based on their book were used. Independent-Samples and paired-samples t tests were used to determine whether there were significant inter- and intra-group differences. The statistical analysis of the results showed that the experimental groups (reflective and impulsive) performed better on vocabulary achievement posttest than the control group (CI), and also it was revealed that reflective learners performed better on vocabulary achievement than impulsive learners. In sum, cooperative learning enhanced learners’ vocabulary performance, especially the reflective ones.
۴۹۸۹.

The Impact of Weblog Task Assessment on Iranian EFL Learners’ Reading Ability

نویسنده:
منبع: international Journal of Foreign Language Teaching & Research, Volume ۴, Issue ۱۶, Winter ۲۰۱۶ 45 - 55

کلید واژه ها: weblog reading ability proficiency level journalist tasks mystery tasks

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۱۳۵
The purpose of this study was to investigate the impact of weblog task assessment on Iranian EFL learners’ reading ability. To this purpose, a group of 30 English language students (both male and female) in Rozaneh Language Institute in Najafabad were selected based on their performance on the OPT. The researchers tried to select a homogeneous sample in terms of age factor and proficiency level. The homogeneous students were randomly assigned to experimental and control groups. With the exception of the control group, both experimental groups received treatment. Group A received journalist tasks and group B received mystery tasks. The experimental groups were treated through a weblog designed by the present researchers. Before performing the treatment, all participants were tested to estimate their reading ability. At the end of the experiment, the participants took another test on reading comprehension. The scores of the tests were analyzed and interpreted using ANOVA. The findings revealed that the journalist and mystery tasks groups outperformed the control group. However, the mystery task proved more effective. The findings of the study can be very beneficial for the teachers of English who wish to improve Iranian EFL learners’ reading ability. Actually, blogs enable us to exploit learning as a natural part of everyday life.
۴۹۹۰.

بررسی صوت شناختی شیوه تولید همخوان ملازی /G/در زبان فارسی معیار

نویسنده:
منبع: علم زبان سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۶ 130 - 101

کلید واژه ها: همخوان ملازی /G/ شیوه تولید صوت شناسی گونهْ غالب واجی زبان فارسی معیار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۵ تعداد دانلود : ۳۵۴
در بسیاری از منابع آواشناسی زبان فارسی، بر سر شیوه تولید همخوان ملازی /G/ در فارسی معیار اتفاق نظر وجود ندارد. در این مقاله، به بررسی صوت شناختی شیوه تولید این همخوان در زبان فارسی محاوره ای معیار، در بافت های آوایی میان واکه ای، آغازی، پایانی و در خوشه همخوانی پرداخته شد و نمونه های گفتاری ده گویشور بومی فارسی معیار (پنج زن و پنج مرد) از طبقهْ تحصیل کرده، بدون آشنایی با زبان شناسی و در محدودهْ سنی 20-30 سال، از طریق نرم افزار پرت ضبط و تحلیل شد. طبق نتایج تحلیل ها، سه گونه انسدادی واک دار [G]، ناسوده [ʁ] و سایشی واک دار [γ] به عنوان واج گونه های اصلی شیوه تولید این واج شناسایی شدند که این واج گونه ها در اکثر بافت ها در تناوب آزاد با یکدیگر قرار می گیرند. از طرفی، آوای سایشی بی واک [x] نیز در گفتار محاوره ای برخی گویشوران، در واژه های خاصی، به صورت گونه ای از این واج در تناوب آزاد با گونه های دیگر قرار می گیرد. شواهد آماری نشان می دهد که گونه انسدادی واک دار [G] در بافت های مذکور دارای تظاهر آوایی و تنوع بافتی بیشتری در مقایسه با سایر واج گونه های این همخوان بوده و لذا گونه غالب واجی و نماینده این همخوان در فارسی معیار، گونه انسدادی واک دار /G/ می باشد.
۴۹۹۱.

بررسی چندمعنایی فعل «خوردن»؛ نمونه ای از عدم کارایی رده شناسی واژگانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال هشتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۹

کلید واژه ها: چندمعنایی رده شناسی معنایی رده شناسی واژگانی چندمعنایی نامتناهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۱ تعداد دانلود : ۸۹۷
چندمعنایی پدیده ای زبانی است که نه تنها در سنت مطالعة معنی همواره مطرح بوده بلکه در پژوهش های رده شناختی واژگانی نیز مورد توجه قرار گرفته است. بررسی چندمعنایی فعل «خوردن» در رده شناسی واژگانی، که زیرشاخة رده شناسی معنایی به حساب می آید، در زبان های متعددی صورت گرفته است. در نوشتة حاضر، ضمن معرفی پژوهش های انجام شده در برخی از زبان های آسیایی، به بررسی این پدیده در مورد فعل «خوردن» در زبان فارسی می پردازیم. مقایسة داده های این زبان ها با نمونه های متعدد از زبان فارسی نشان می دهد که «خوردن» در زبان فارسی از چندمعنایی قابل ملاحظه ای نسبت به سایر زبان ها برخوردار است و یکی از پرکاربردترین افعال چندمعنی در زبان فارسی به حساب می آید. پژوهش حاضر نشان می دهد که در چارچوب رویکرد رده شناسی واژگانی نمی توان تبیین مطلوبی از چندمعنایی فعل «خوردن» در زبان فارسی به دست داد، آن هم به این دلیل که تبیین دقیق معنی دار بودن واژه ها هیچ گاه در قالب واژه های منفرد و بیرون از بافت امکان پذیر نیست. با توجه به این که تمام واژه ها از چندمعنایی نامتناهی برخوردارند و این بافت وقوع واژه است که در یک زبان و از زبانی به زبان دیگر تفاوت دارد و سبب بروز چندمعنایی می شود، رده شناسی واژگانی در تبیین چندمعنایی ناکارامد می نماید.
۴۹۹۲.

Developing an Analytic Scale for Scoring EFL Descriptive Writing (ایجاد مقیاس نمره دهی تحلیلی جهت ارزشیابی نگارش توصیفی زبان آموزان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: English Language Teaching and Learning. No.۱۷, Spring & Summer ۲۰۱۶

کلید واژه ها: تحلیل محتوا نگارش توصیفی مقیاس نمره دهی تحلیلی روش تحقیق تلفیقی آنالیز فاکتورها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۲ تعداد دانلود : ۵۰۴
مدرسین زبان انگلیسی از گذشته تا کنون از مقیاس هایی جهت ارزشیابی زبان آموزان بهره گرفته اند که حاصل نظرات و تجربیات شخصی و شهودی متخصصین حوزه آموزش زبان بوده است. از آنجایی که این مقیاس ها از مبنای علمی و تجربی لازم برخوردار نیستند، نمرات و نیز تصمیماتی که در نتیجه استفاده از این مقیاس ها حاصل می شود پایایی و اعتبار لازم را ندارند. با توجه به اهمیت گونه نگارش توصیفی و نظر به این نکته که ادبیات تحقیقی موجود هیچ مقیاس نمره دهی تحلیلی مناسبی جهت ارزشیابی این نوع نگارش ارائه نکرده است، نویسندگان این مقاله از طریق انجام مطالعه ای تلفیقی شامل ۳ فاز اقدام به ایجاد مقیاسی تحلیلی جهت ارزشیابی نگارش توصیفی زبان آموزان کردند. این مطالعه در فاز اول (فاز کمی) اقدام به آنالیز فاکتورهای مربوط به تحلیل ۱۷۲ کارشناس آموزش زبان از گونه نگارش توصیفی و در فازهای دوم و سوم (فازهای کیفی) اقدام به تحلیل محتوای ۲۰ متن توصیفی نوشته شده توسط کارشناسان آموزش زبان و نیز تحلیل محتوای۳۰متن توصیفی نوشته شده توسط زبان آموزان کرد. در نتیجه دو استنباط کلی که در طی این مطالعه صورت گرفت، مقیاس نمره دهی تحلیلی برای ارزشیابی نگارش توصیفی زبان آموزان ایجاد شد. امید است بهره گیری از این مقیاس در آینده منجر به دستیابی به نمرات و همچنین اتخاذ تصمیماتی در مورد زبان آموزان گردد که از پایایی و اعتبار بیشتری نسبت به گذشته برخوردارند.
۴۹۹۴.

ریشه شناسی چند واژه کهن از گویش های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان فارسی و گویش های ایرانی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

کلید واژه ها: ریشه شناسی گویش های ایرانی گویش های شمال غربی گویش های جنوب غربی واژگان کهن

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری ساخت واژه (صرف)/ واژگان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی گویش شناسی
تعداد بازدید : ۲۴۷۷ تعداد دانلود : ۱۱۲۱
ریشه شناسی واژگان گویش های مختلف ایرانی هم به شناخت بیشتر ویژگی های آوایی این گویش ها کمک می کند، هم به ریشه شناسی واژه های فارسی و دیگر زبان ها و گویش های ایرانی. گویش های ایرانی گنجینه عظیمی از داده های زبانی هستند که می تواند در زبان شناسی زبان های ایرانی استفاده شود. این مقاله به ریشه شناسی 12 واژه از گویش های مختلف ایرانی می پردازد. درمورد هر واژه پس از بررسی برابر یا همریشه واژه در دیگر گویش ها و زبان های ایرانی، صورت ایرانی باستان واژه بازسازی، و روند دگرگونی آوایی واژه از ایرانی باستان به گویش های ایرانی بررسی شده است. در ریشه شناسی واژه ها به ویژه بر تمایز بین صورت واژه در گویش های شمال غربی و جنوب غربی تأکید شده. واژه هایی که در این مقاله از گویش های مختلف ایرانی ریشه شناسی شده اند، شامل این واژه ها هستند: arde/âla «کنار، پهلو، نیمه»؛ast/hast «خانه، حیاط»؛ daha «داسه»؛ gwask/bīg «بزغاله، گوساله»؛ gūn «پستان دام»؛ jeven «هاون غلات»؛ jəxūn «خرمن»؛ kahra «بزغاله»؛ kətū «سگ»؛ mâl «دام، چهارپا»؛ tâta «عمو»؛ xal «کج، خمیده».
۴۹۹۵.

بررسی افعال وجهی در هورامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم مرداد و شهریور ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۱)

کلید واژه ها: افعال وجهی وجهیت معرفتی وجهیت پویا هورامی وجهیت تکلیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۷ تعداد دانلود : ۶۵۲
مقالة حاضر به بررسی نظام وجهیّت در هورامی و افعال وجهی به کار رفته در این زبان می پردازد. پس از آشنایی مختصر با ویژگی های مقولة دستوری- معنایی «وجهیّت» و طبقه بندی نظام های وجهی بر مبنای آرای پالمر (1999 & 2001)، ویژ گی های هر یک از افعال وجهی «باید/mašjo »، «شدن/ bijej» و فعل «tāwāj» مورد بررسی قرار می گیرد. از میان افعال وجهی موجود، تنها فعل «بایستن/ mašjo » می تواند برای نشان دادن مرتبة الزام از وجهیّت معرفتی (وجهیّت استقرایی) و وجهیّت تکلیفی مورد استفاده قرار گیرد و در مقابل افعال «bijej» و فعل «tāwāj» تنها بیانگر مرتبة امکان از وجهیّت های معرفتی (وجهیّت حدسی) و تکلیفی هستند. فعل «bijej» می تواند در برخی موارد برای بیان مرتبة الزام از وجهیّت تکلیفی نیز به کار رود با این توضیح که به نسبت فعل «بایستن/ mašjo» اجبار کم تری را متوجه کنش گر می کند. فعل «tāwāj» می تواند برای نشان دادن وجهیّت پویا نیز به کار رود. فعل «mašjā » تنها فعلی است که برای ارادة معنای وجهیّت تکلیفی در گذشته مورد استفاده قرار می گیرد. هیچ یک از افعال وجهی مورد بحث در هورامی توانایی نشان دادن وجهیّت گواه نمایی را ندارند.
۴۹۹۷.

دو قالبگی «قید» در زبان عربی (تکمله ای بر مقاله ی قید دکتر آذرنوش )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم آذر و دی ۱۳۹۵ شماره ۵ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: قید منصوب مجرور به حرف جر عمده فضله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۴۲۶
«قید» نامی است که دکتر آذرنوش در سال 1367 شمسی، بر منصوب های غیررکن در نحو عربی نهاد و نشانه آن را نصب دانست. مقاله حاضر، ضمن تأیید این نام گذاری، با دلایلی قید را دارای دو قالب دانسته است: یکی مفرد و منصوب که آذرنوش پیش تر بدان اشاره کرده بود و دیگری مرکب و مجرور با حرفِ جر که نگارنده آن را ادعا کرده و دلایلی برای اثبات آن آورده است. این دلایل عبارت اند از: خویشاوندشمردن نصب و جر ازسوی برخی نحویان قدیم؛ تصریح دستورنویسان فارسی به قیدبودن ترکیب های جارومجرورِ به کاررونده در فارسی؛ امکان مجرورشدن بخش عظیمی از منصوبات عربی با حرف جر؛ معادل یابی بسیاری از این منصوبات با یک جارومجرورِ مشابه به دستِ واژه نامه نویسان. هدف از این پژوهش آن بوده که در کنار قالبی که دکتر آذرنوش برای قید عربی پیشنهاد کرده است، قالب دومی جارومجرور برای آن نشان دهد تا از این راه، به آموزش نحو عربی به عربی آموزان یاری رساند. با این راهکار، برای بسیاری از جارومجرورهایی که اغلب نقشی برای آن ها تعیین نمی شود، نقشی دستوری معین می گردد و درنهایت، برای قید دو قالب مفرد اغلب منصوب و مرکب به دست می آید. سرانجام،قید در عربی یا واجب النصب است یا واجب الجر و یا جائز النصب و الجر.
۴۹۹۸.

استعاره های جهتی در قرآن با رویکرد شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم آذر و دی ۱۳۹۵ شماره ۵ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: قرآن استعاره مفهومی استعاره جهتی پژوهش پیکره ای حوزه مبداء/ مقصد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری معنی شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی شناختی
تعداد بازدید : ۱۹۳۳ تعداد دانلود : ۱۲۵۶
مقاله حاضر به این پرسش اصلی می پردازد که بیان استعاری قرآن تا چه میزان مبتنی بر به کارگیریِ الفاظ جهتی در معنیِ استعاری است. تحلیل های مقاله، مبتنی بر طبقه استعاره های مفهومیِ جهتی در نظریه معاصر استعاره است. ازآنجاکه تجربه و درک مفاهیم مکان و جهت به لحاظِ شناختی از جایگاهی بنیادی برخوردارند، این پرسش مطرح است که این مفاهیم چگونه در قرآن برای دریافت مفاهیم پیچیده تر به کار رفته اند. برای پاسخگویی به این پرسش، در نرم افزار جامع التفاسیر نور (1390)، با کلید واژه های «فوق، تحت، وراء، خلف، امام، یمین، شمال» جست وجو شد و آیاتی که در آن ها این مفاهیم جهتی در ساخت استعاره به کار رفته بود، در کل قرآن مشخص شد. با این شیوه شصت شاهد به دست آمد که در آن ها جهت ها به عنوان حوزه های شناختی مبداء، در بیان استعاریِ قرآن به کار رفته بودند تا مفاهیم انتزاعی و پیچیده ای چون «منزلت، برتری، زمان، خیر و برکت» و جز آن توصیف و قابل درک شوند. تحلیل داده های مقاله حاضر شیوه های کاربرد منحصربه فردی را از واژه های جهت نما، در نقش استعاری در قرآن می نمایاند که می تواند به مثابه یکی از ویژگی های معناشناختی قرآن معرفی گردد. این پژوهش، زمینه ساز پژوهش های آینده خواهد بود که ازآن میان، می توان به پژوهش هایی درباره بررسیِ شیوه های بازنماییِ زمان ازمنظر معنی شناسیِ شناختی در قرآن کریم اشاره کرد.
۴۹۹۹.

تاثیر ساختار کلامی پزشک و بیمار بر میزان رضایتمندی بیماران/سلمانیان- ابراهیمی- روشن- بابا محمودی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۲۰

کلید واژه ها: ارتباط کلامی پزشک و بیمار رضایتمندی بیمار طبقه بندی استایلز سبک پاسخ گویی کلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی نظری کاربرد شناسی و تحلیل گفتمان
  2. حوزه‌های تخصصی زبان شناسی میان رشته ای ها زبان شناسی اجتماعی/جامعه شناسی زبان
تعداد بازدید : ۹۷۷ تعداد دانلود : ۵۹۸
از آنجا که مهارت های ارتباط کلامی پزشک از مهم ترین عوامل کسب اطلاعات لازم از بیمار، تشخیص و درمان بیماری و عامل مؤثری در رضایت بیمار است، سعی شده است تا در این پژوهش با استفاده از سبک پاسخ گویی کلامی طبقه بندیاستایلز و اندازه گیریانواع پاره گفتارها، تأثیر ساختار کلامیپزشکوبیماربرمیزانرضایتمندیبیماران مورد ارزیابی قرار گیرد. این مطالعهبا جمع آوریاطلاعات 26 پزشک و 101 بیمار و ضبط مکالمات آنها و نظرسنجی میزان رضایت مندی بیمار در پنج مرکز آموزشی - درمانی دولتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شده است. 1/95 % از بیماران رضایت خود را از این گفتگو اعلام نمودند (5/54 % راضی و 6/ 40 % کاملاً راضی)؛بین رضایتمندی بیماران و استفاده از پاره گفتارهایی که دلالت بر فهم کلام پزشک داشت یا در مورد نحوة درمان اعلام نظر می کرد، ارتباط معنی دار وجود داشت )02/0>P)؛بین استفادة پزشک از پاره گفتارهایی که دلالت بر آگاهی از وضعیت بیمار داشت و پاره گفتارهای نشان دهندة دریافت مفهوم کلام بیمار و رضایت بیمار نیز تفاوت معنی دار بود (05/0>P). زمانی که پزشک، بیماری و درمان را شرح داد و با سئوالاتی، بیمار متوجه شد که پزشک در پی یافتن مشکل اوست،درصد رضایت بیمار بالا رفت. بیشتریننارضایتی ها هنگامیبود کهبیمارحسنمودپزشککاملاًمتوجهمشکلاونشدهاست یازمانیکهپزشکدراختیارویگذاشته است،کافینبوده است.استفادة پزشکازپاره گفتارهاییکه اطلاعات عینی به بیمار می دهد یا کلماتی که بیمار را به ادامة کلام تشویق نموده، مکالمه را تسهیل کند، رضایت بیمار را افزایش می دهد و فرایندتشخیصو درمانبیماریتسهیل می شود.
۵۰۰۰.

بررسی ساخت مرکب های برون مرکز زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۳

کلید واژه ها: واژه مرکب برون مرکز درون مرکز ترکیب استعاری ترکیب انتقالی ترکیب ترکیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷۷ تعداد دانلود : ۱۵۱۰
ساختار و معنای واژه های مرکب همواره یکی از موضوعات مورد توجه زبان شناسان و دستوریان بوده است. زایابودنِ فرایند ترکیب در بسیاری از زبان ها از جمله فارسی و انگلیسی، خود می تواند دلیل موجهی برای توجه زبان شناسان به این فرایند باشد. واژه های مرکب را به لحاظ ساختار معنایی و وجود هسته معنایی در ترکیب می توان به واژه های مرکب درون مرکز، برون مرکز، دوسویه و متوازن تقسیم کرد. هریک از این گروه ها را نیز می توان، ازلحاظ ساختاری، در گروه های کوچکتری جای داد. واژه های مرکب برون مرکز در تقابل با واژه های مرکب درون مرکز معنا و مفهوم پیدا می کنند. برخلاف ترکیبات درون مرکز، بسیاری از ترکیبات برون مرکز معنای استعاری دارند، لذا از این دسته ترکیبات در زبان فارسی، می توان برای فرایند واژه سازی در برابرنهادهای واژه های علمی و بیگانه استفاده کرد. هدف پژوهش حاضر، ابتدا ارائه توصیفی از فرایند ترکیب، به ویژه ترکیب های برون مرکز، و سپس طبقه بندی واژه های برون مرکز فارسی براساس طبقه بندی باور (2009) است. در این پژوهش نشان می دهیم که برون مرکزبودنِ ترکیب در فارسی، در اغلب موارد، وابسته به ساختار نیست بلکه به دامنه ارجاع ترکیب بستگی دارد. داده های پژوهش حاضر از بررسی متون آموزشی زبان و ادبیات فارسی دبیرستان سال تحصیلی 1393 به دست آمده اند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان