بازنمود مفاهیم معنایی در افعال حرکتی زبان ترکی آذری بر اساس نظریه تالمی
آرشیو
چکیده
پژوهش حاضر به بررسی بازنمود مفاهیم معنایی مسیر و شیوه در فعل های حرکتی زبان ترکی آذری بر اساس نظریه تالمی (2000 الف و ب)می پردازد. در این چارچوب نظری، زبان ها به دو گروه فعل بنیاد و قمربنیاد تقسیم می گردند. در گروه اول رویداد حرکت از طریق فعل و در گروه دوم از طریق قمر بازنمایی می شود. این پژوهش دو هدف را دنبال می کند؛ اول این که زبان ترکی آذری در کدام یک از این گروه ها قرار دارد. دوم، فرضیه فِرِز (2008) و مسگر خویی (1392) مبنی بر فعل بنیاد بودن آن را به چالش می کشد. به همین منظور پیکره ای متشکل از 160 فعل حرکتی (اعم از ساده و مرکب) از فرهنگ لغت و صدای ضبط شده 20 گویشور (50-70 ساله) تهیه شده است. بررسی شواهد زبان ترکی نشان می دهد که در بسیاری از فعل های حرکتی ترکی آذری، عناصر حرکتی از طریق خود فعل محقق می گردند. در دیگر افعال (به ویژه فعل های مرکب) نمود مسیر و شیوه از طریق وابسته فعلی در حاشیه آن صورت می گیرد. بنابراین در زبان ترکی آذری، ویژگی های هر دو گروه مشاهده می شود. از این رو زبان ترکی بر روی پیوستاری میان زبان های فعل بنیاد و قمر بنیاد قرار دارد. چنین ویژگی ای نشان می دهد که رده افعال حرکتی در زبان ترکی که در گذشته فعل بنیاد تلقی می شدند، در حال حاضر تحت تاثیر زبان فارسی تغییر داشته اند که این امر خود را بیش تر در فعل های مرکب نشان می دهد.The representation of motion concepts in Azari Turkish language
This article investigates the representation of such motion concepts as manner and path in Azari Turkish language with regard to Talmy's typological theory (2000 A & B). Talmy has classified languages into two groups: verb-framed languages (in which the motion event is represented by the verb); and satellite –framed languages (in which the motion event is represented by the argument of the verb). The main goal of this paper is to find out the group to which Turkish language belongs and to challenge the verb-framed hypothesis in Turkish language. Thus, a corpus of 160 motion verbs was collected from Turkish dictionaries and recorded sounds of Turkish speakers. Examination of the verbs shows that Azari Turkish language has the properties of both groups. That is, the motion event can be represented by the verb itself and by the argument--particularly in complex predicates. Thus, Azari Turkish is placed in the middle of a continuum ranging from verb-framed to satellite-framed languages. This quality reveals that the category of motion verbs, previously considered verb-framed, has changed appreciably under the influence of Persian language.
تبلیغات
