اصغر میرفردی

اصغر میرفردی

مدرک تحصیلی: دانشیار جامعه شناسی دانشگاه شیراز
پست الکترونیکی: a.mirfardi@gmail.com

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۷۱ مورد.
۱.

بررسی رابطه سرمایه اجتماعی و رفتار محیط زیستی ساکنان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال ۱۴ بهار ۱۴۰۳ شماره ۵۰ 25 - 52

کلید واژه ها: رفتار محیط زیستی سرمایه اجتماعی محیط زیست شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۲۴
مجموعه ای از مسائل محیط زیستی به ویژه در کلان شهرها ضرورت پرداختن به موضوع های محیط زیستی را ضروری می سازد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی رفتار محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای کلانشهر شیراز و ارتباط آن با متغیرهای سرمایه اجتماعی و ابعاد آن، جنسیت و سن بود. از روش پژوهش پیمایشی و ابزار پرسشنامه ساختمند جهت گردآوری داده ها استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه، 1045 نفر از ساکنان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد با توجه به مقدار ضریب همبستگی (246/0) در سطح معناداری 99 درصد بین رفتار محیط زیستی و سرمایه اجتماعی ساکنان کلانشهر شیراز و رفتار محیط زیستی آن ها رابطه مثبت و معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد. ابعاد سرمایه اجتماعی (انسجام اجتماعی، هنجارمندی، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و تعامل اجتماعی) نیز ارتباط مثبت و معناداری با رفتار محیط زیستی داشتند؛ اما بین اعتماد بین شخصی و رفتار محیط زیستی ارتباط معناداری مشاهده نشد. سن ارتباط مثبت و معناداری در سطح 99 درصد با رفتار محیط زیستی نشان داد. بین رفتار محیط زیستی پاسخگویان با توجه به جنسیت آن ها تفاوت معناداری در سطح 95 درصد وجود داشت. پژوهش نشان داد که زنان رفتار محیط زیستی مسئولانه تری دارند. تدوین و اجرای سیاست های تقویت کننده سرمایه اجتماعی برای پیگیری منافع جمعی همچون محیط زیست، ضرورت انکارناپذیر است.
۲.

بررسی رابطه احساس محرومیت نسبی و واگرایی طایفه ای در شهرستان های ممسنی و رستم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی سال ۳۵ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۹۳) 139 - 163

کلید واژه ها: محرومیت نسبی واگرایی طایفه ای شهرستان ممسنی شهرستان رستم ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳ تعداد دانلود : ۳
با توجه به تنوع طایفه ای در شهرستان های ممسنی و رستم، این مقاله رابطه احساس محرومیت نسبی را با واگرایی طایفه ای و ابعاد آن در شهرستان های ممسنی و رستم بررسی کرده است. پژوهش حاضر ازنظر روش، کمی و ازنظر هدف کاربردی و توسعه ای است و با روش پیمایشی انجام شد. تعداد 450 نفر به روش خوشه ای چند مرحله ای در میان افراد ساکن در طوایف شهرستان های ممسنی و رستم انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه استاندارد بود. برای سنجش احساس محرومیت نسبی از پرسش نامه میرفردی (1400) و برای سنجش واگرایی طایفه ای از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. همچنین برای سنجش اعتبار پرسش نامه از اعتبار صوری و سازه و برای تعیین پایایی پرسش نامه از هماهنگی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بین احساس محرومیت نسبی و واگرایی طایفه ای و ابعاد آن (اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی)، رابطه مثبت و معناداری وجود دارد و بین احساس محرومیت نسبی و واگرایی طایفه ای در میان طوایف ساکن در شهرستان های ممسنی و رستم میز، روابط متفاوتی نشان داده شد. بین واگرایی طایفه ای بر حسب تحصیلات و وضعیت فعالیت، تفاوت معناداری مشاهده شد، اما بین واگرایی طایفه ای بر حسب سن تفاوت معناداری مشاهده نشد. بر پایه رگرسیون چند متغیره، متغیرهای مستقل 5/9 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کردند.
۳.

نقش شاخص های توسعه ای در تحولات و سیاستگذاری جمعیتی: با تأکید بر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 1181 - 1220

کلید واژه ها: تحول جمعیتی توسعه سیاست جمعیتی جهان ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷ تعداد دانلود : ۴۳
این مقاله با روش های اسنادی و کتابخانه ای، تحلیل ثانوی و با بهره گیری از منابع پیرامون تحولات تاریخی، جمعیتی و توسعه ای به تحلیل نقش شاخص های توسعه ای در تحولات و سیاستگذاری جمعیتی پرداخته است. پرسش اصلی مقاله این بوده است که چه پیوندی بین تحولات جمعیتی و توسعه ای وجود دارد و چه سناریویی برای سیاست جمعیتی کشوری چون ایران می توان پیشنهاد کرد؟ یافته ها نشان می دهد که شاخص های جمعیتی همراستا با تحولات توسعه ای دچار تحول شده است و کشورهای توسعه یافته و توسعه نیافته جهان- از جمله ایران- از شاخص های جمعیتی متفاوتی برخوردارند. کشورهای با رشد جمعیت بالا از شاخص های کامیابی و توسعه انسانی پایین تری نسبت به کشورهای توسعه یافته که رشد جمعیت کمتری دارند، برخوردارند. همراستا با گذار دوم جمعیتی، گونه ای از گذار فرهنگی در ارزشهای خانوادگی و فرزندآوری در کشورهای کمتر توسعه یافته رخ داده است که بر رفتار فرزندآوری اثرگذار است. در پایان سناریوهای سیاست جمعیتی در پیوند با میزان رشد جمعیت و سطح توسعه کشورها ارائه شده است. روند دگرگونی های اقتصادی، اجتماعی و جمعیتی، ضرورت گونه ای از سیاست اقتضایی- تطبیقی جمعیتی را نشان می دهد. در این راستا، برای جامعه ای همچون ایران، سناریوی تثبیتی برای «توازن پویا» پیشنهاد می شود.
۴.

نقش مصرف رسانه ای و پایگاه اقتصادی- اجتماعی در نگرش کارکنان ادارات به میزان شیوع فرهنگ فساد اداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره ۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷) 77 - 93

کلید واژه ها: پایگاه اقتصادی اجتماعی رسانه فرهنگ فساد فساد اداری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۱۱
فساد مسأله ای است که پرداختن به آن از بعد نظری، تجربی و سیاسی دشوار است. هدف این پژوهش تبیین نگرش کارکنان ادارات شهر یاسوج نسبت به میزان شیوع فساد اداری بود. نوع پژوهش کاربردی و روش آن پیمایشی بود. حجم نمونه بر پایه جدول لین، 400 نفر برآورد شد که با روش نمونه گیری به صورت تصادفی سیستماتیک از نوع طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ساختمند پژوهشگر ساخته بود که از روایی صوری و ضریب آلفای کرونباخ برای ارزیابی روایی و پایایی آن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای درآمد، پایگاه اقتصادی اجتماعی و سن رابطه معکوس و معناداری با نگرش نسبت به میزان فساد اداری دارند، ولی نگرش کارکنان زن و مرد درباره میزان فساد اداری تفاوت معناداری نداشت. نگرش نسبت به میزان فساد اداری با توجه به میزان استفاده از رادیو، روزنامه و ماهواره تفاوت معنااداری نداشت، اما با توجه به میزان استفاده از برنامه های تلویزیون داخلی و اینترنت تفاوت معناداری وجود داشت. افرادی که کمتر از اینترنت استفاده می کردند و همچنین افرادی که بیشتر از تلویزیون داخلی استفاده می-کردند، شیوع فساد اداری را بیشتر ارزیابی کردند. تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که پایگاه اقتصادی اجتماعی، 7/18 درصد از میزان واریانس متغیر وابسته را تبیین نمود. نتیجه نهایی این که پایگاه اقتصادی اجتماعی و برخی رسانه های جمعی (تلویزیون و اینترنت) در نگرش نسبت به میزان شیوع فساد اداری نقش دارند و طبقات پایین در مقایسه با طبقات بالا دغدغه بیشتری نسبت به فساد در جامعه دارند. شیوع میزان فساد به نهادینه شدن آن و میزان مدارای بیشتر با آن منجر می شود به گونه ای که چهره فرهنگی قابل تحملی از آن در جامعه نشان داده می شود.
۵.

واکاوی معنایی زمینه های ازدواج زنان ایرانی با اتباع افغانستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال ۱۸ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۶ 219 - 264

کلید واژه ها: زنان ایرانی مردان افغانستانی شرایط ازدواج درک معنایی مهاجرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴ تعداد دانلود : ۵۵
این مطالعه به واکاوی معنایی زمینه های ازدواج زنان ایرانی با اتباع افغانستانی می پردازد. ایران در چند دهه گذشته به یکی از مقصدهای اصلی مهاجران افغانستانی تبدیل شده است؛ این امر به دلیل وجود مرز گسترده بین دو کشور و همچنین آشفتگی سیاسی، جنگ های متعدد، شرایط اقتصادی وحشتناک، ترس از جان، و سایر عوامل اقتصادی و سیاسی است. رویکرد پژوهش، کیفی و روش آن داده بنیاد است. مشارکت کنندگان در پژوهش، زنان ایرانی دارای همسر افغانستانی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و داده ها با انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شد. تعداد مشارکت کننده با معیار اشباع نظری، 12 نفر بود. داده ها با بهره گیری از کدگذاری سه مرحله ای (باز، محوری و گزینشی) استخراج و تحلیل شدند. در فرایند کدگذاری و تحلیل داده ها، تعداد 106 مفهوم، 35 مقوله فرعی، 10 مقوله اصلی و یک مقوله هسته استخراج شد. مقوله های اصلی پژوهش در قالب شرایط علی («رویه پدرسالارانه و ازدواج اجباری»، «سماجت و پافشاری اتباع بیگانه»)، شرایط زمینه ای («مصائب خانه پدری»، «نبود و کمبود آگاهی»، «فقر و احساس محرومیت» و «تقدیرگرایی»)، و شرایط مداخله گر («ادراک واکنش های متنوع»، «موانع اداری و حقوقی»، «نبود آینده نگری» و «بی پشتوانگی و ناپایداری شغلی و اقتصادی اتباع بیگانه») دسته بندی شدند. مقوله هسته نیز به «گزینش و زندگی ناخواسته» اشاره دارد. نتیجه این که، ازدواج و زندگی زنان ایرانی با اتباع افغانستانی، گونه ای از چالش در پیوند با موقعیت زنان و خانواده های آن ها در جامعه است که راهی ناخواسته را فراروی آن ها قرار می دهد.
۶.

مصرف رسانه ای و تأثیر آن بر شهروندی محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی ارتباطات دوره ۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۸) 39 - 54

کلید واژه ها: شهروندی محیط زیستی مصرف رسانه ای محیط زیست شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۴۱
انسان از دیرباز با محیط زیست خود تعامل مداوم و پایدار داشته است. پس از انقلاب های علمی و صنعتی یا همان دوران مدرن، انسان با اعتقاد به توسعه و پیشرفت تکنولوژی به عنوان عاملی مهم برای دست یافتن به خوشبختی و رفاه، سعی بر تسلط و کنترل بر طبیعت نمود. محیط زیست شهری بر احساس، زندگی و کار بشر اثر گذاشته و از آن تأثیر می پذیرد و به دلیل درگیری تمام انسان ها با محیط زیست اگر این اثرپذیری مخرب باشد، معضلات محیط زیستی به وجود می آید. هدف از انجام این پژوهش، بررسی شهروندی محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای شهر شیراز و ارتباط آن با متغیرهای میزان مصرف رسانه ای و سن بود. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ساختمند بود. نمونه مورد مطالعه، 1045 نفر از ساکنان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی از نوع خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد شهروندی محیط زیستی با توجه به میزان استفاده از رادیو و تلویزیون داخلی، روزنامه و کتاب و شبکه های اجتماعی اینترنتی (با جهت مثبت) و با توجه به استفاده از برنامه ماهواره (با جهت منفی) تفاوت معناداری داشت ولی با توجه به استفاده از برنامه رادیوهای فارسی زبان خارج از کشور، تفاوت معناداری نداشت. پاسخگویانی که بیشتر از برنامه های رادیو و تلویزیون داخلی استفاده می کنند و بیشتر کتاب و روزنامه مطالعه می کنند، و همچنین پاسخگویانی که در حد متوسط از شبکه های اجتماعی اینترنتی استفاده می کنند، از شهروندی محیط زیستی بالایی برخوردارند. بین متغیر وابسته و سن ارتباط مثبت و معناداری وجود داشت. تحلیل رگرسیونی نشان داد متغیرهای مستقل مورد بررسی توانستند 8/11 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین کنند. نتیجه اینکه رسانه ها در زمانه کنونی نقش مهمی در وضعیت شهروندی به ویژه شهروندی محیط زیستی برخوردارند.
۷.

تحلیل تماتیک استفاده دانشجویان دختر از لوازم و الگوهای آرایشی نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 119 - 134

کلید واژه ها: آرایش سبک زندگی مصرف گرایی زیبایی مدیریت بدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۲۰۳
آرایش و زیبایی پدیده ای است که امروزه در جوامع به آن اهمیت زیادی داده می شود. گسترش الگوهای نوین آرایشی و گرایش هر چه بیشتر زنان و دختران جوان به سمت استفاده از این لوازم و الگوها از مسائلی است که قابل تأمل و بررسی می-باشد. بر این اساس، این پژوهش به بررسی دلایل گرایش دانشجویان دختر به لوازم و الگوهای آرایشی پرداخته است. پژوهش حاضر، از نوع کاربردی است. در این پژوهش، برای پاسخ گویی به سؤال های پژوهشی از رویکرد کیفی و روش تحلیل تماتیک استفاده شد. مشارکت کنندگان در این مطالعه دانشجویان دختر دانشگاه دولتی یاسوج در سال تحصیلی96-1395 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با 30 نفر از آنان مصاحبه کیفی صورت گرفته است. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از روش مقوله بندی صورت گرفت. نتایج پژوهش نشان داد مهمترین دلایل گرایش دانشجویان به لوازم و الگوهای آرایشی، در قالب مقوله های بدست آمده شامل «نگرش و هویت جنسیتی»، «کارکرد مدگرایانه وسایل ارتباط جمعی»، «مرجع بودن و نفوذ اجتماعی گروه همسالان» ، «دغدغه درونی» و «دوگانه ظاهرگرایی و اخلاق مداری مردان» بودند.
۸.

بازنمایی ذهنیت قبیله گرایی سیاسی در توسعه نیافتگی: استان کهگیلویه و بویر احمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۶) 137 - 160

کلید واژه ها: قبیله گرایی سیاسی توسعه نیافتگی نخبگان سیاسی مرزهای سیاسی ذهنیت قبیله ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴ تعداد دانلود : ۲۱۸
امروزه توسعه جزء ضرورت های نظام جهانی است تا جایی که نیل به پیشرفت و توسعه ازجمله دغدغه عمده حکمران های کشورهاست. برای ورود به توسعه باید افکار و ساختارهای ذهنیِ مانع توسعه اصلاح شوند و بر این مبناست که توسعه در تعارض با ذهنیت قبیله ای است. پژوهش حاضر با هدف کاوش فرآیند قبیله گرایی سیاسی و توسعه نیافتگی در استان کهگیلویه و بویر احمد صورت گرفته و از این رو از نظریه زمینه ای استفاده شده است. در این پژوهش مصاحبه شوندگان دوازده نفر از نخبگان علمی و پژوهشگران این حوزه در استان هستند. داده ها به صورت مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به دست آمد و تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد که نتیجه تحلیل آنها رسیدن به چهار مقوله محوری و یک هسته مرکزی است. مقوله های محوری عبارت است از: برجستگی ذهنیت قبیله گرایی، سیاست های ساختاری نامطلوب و بازتولید ذهنیت قبیله گرایی سیاسی، تضعیف مرزهای سیاسی و ظهور قبیله گرایی سیاسی، نقش متناقض گونه نخبگان سیاسی در فرایند توسعه. مقوله هسته عبارت است از: قبیله گرایی سیاسی، دافع و بازدارنده توسعه. یافته های پژوهش نشان داد بین قبیله گرایی سیاسی و توسعه یافتگی استان کهگیلویه و بویر احمد پارادوکس ها و کشمکش های متعدّدی وجود دارد و افزایش تمایل به قبیله گرایی سیاسی، موجب کاهش توسعه یافتگی در استان می شود؛ اما توسعه و افزایش آن در جامعه اثر های قبیله گرایی سیاسی را کمرنگ می کند و موجب از بین رفتن روحیه قبیله گرایی سیاسی می شود.
۹.

بررسی رابطه اعتماد بین شخصی و رضایت شغلی با گرایش به مهاجرت داخلی: مورد مطالعه، معلمان کلان شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 139 - 154

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی اعتماد اجتماعی گرایش به مهاجرت معلمان شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱ تعداد دانلود : ۱۰۱
مهاجرت به عنوان یکی از پدیده های جمعیت شناختی و اجتماعی جایگاه مهم و محوری در مطالعات شهری در دهه های اخیر دارد. زمینه های مهاجرت و پیامدهای مهاجرت برای مکان های مبدا و مقصد از جمله موضوعات مهم و مورد توجه پژوهشگران اجتماعی است. این مقاله به این مسأله پرداخته است که اعتماد اجتماعی و رضایت شغلی معلمان در کلانشهر شیراز چه تأثیری بر گرایش آنها به مهاجرت داخلی دارد؟ هدف اصلی مقاله بررسی رابطه میان اعتماد اجتماعی (بین شخصی) و رضایت شغلی با گرایش به مهاجرت داخلی در بین معلمان شهر شیراز است. تحقیق حاضر از نظر ماهیت، کاربردی؛ از نظر زمانی، مقطعی و از نظر رویکرد، کمی است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ساختمند استاندارد بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان نواحی چهارگانه در سال تحصیلی 1398-1397 در شهر شیراز بوده است که بر اساس جدول لین تعداد 383 نفر به عنوان حجم نمونه محاسبه و به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. روایی ابزار سنجش با استفاده از اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد ارزیابی قرار گرفت. یافته ها نشان داد که گرایش پاسخگویان به مهاجرت (56/20) پایین تر از سطح متوسط (24) است. همچنین، میانگین میزان اعتماد اجتماعی معلمان (87/16) کمی بیش از حد متوسط (15) هستند. یافته ها نشان داد بین متغیرهای اعتماد اجتماعی (بین شخصی)، رضایت شغلی ; p-value= 0.019) R= -0.123) و رضایت از زندگی ; p-value= 0.000) R= -0.202)، از یک سو، و گرایش به مهاجرت داخلی، از سوی دیگر، رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. متغیر سن رابطه معناداری با گرایش به مهاجرت داخلی نداشت. تفاوتی بین گرایش به مهاجرت زنان و مردان وجود نداشت. نتیجه اینکه اعتماد اجتماعی (به ویژه اعتماد بین شخصی) و رضایتمندی از کار و زندگی عوامل مهمی در افزایش ماندگاری در زیست بوم و گرایش کمتر به مهاجرت است.
۱۰.

تحلیلی بر میزان اعتماد شهروندان به جریان های سیاسی در محیط های شهری با تاکید بر توسعه پایدار شهرها؛ مورد مطالعه: کلانشهر شیراز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی و توسعه محیط شهری سال دوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۷) 95 - 119

کلید واژه ها: اعتماد سیاسی رسانه های جمعی محیط شهری کلانشهر شیراز ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۸۹
      اعتماد در هر بخشی از جامعه نقش محوری دارد. در این مقاله اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی در محیط شهری کلانشهر شیراز با تاکید بر توسعه پایدار شهری بررسی شده است. هدف مقاله شناخت میزان اعتماد به احزاب در محیط شهری است. حجم نمونه 383 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. با روش پیمایشی و پرسشنامه ساختمند محقق ساخته که روایی و پایایی آن به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کروئباخ ارزیابی شد، داده ها گردآوری شدند. نتایج نشان داد تفاوت معناداری بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی داخلی وجود دارد. بین میزان اعتماد به احزاب و جریان های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رسانه های جمعی خارج از کشور تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی بین میزان متغیر وابسته و متغیرهای مدت عضویت در شبکه های اجتماعی رابطه معکوس معناداری وجود دارد. بین میزان آگاهی از احزاب و متغیر وابسته رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. بین سن و متغیر وابسته رابطه وجود ندارد. متغیرهای مستقل در مجموع بیش از 23 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند. نتیجه کلی اینکه در محیط کلانشهرها اعتماد به احزاب با میزان استفاده از برخی رسانه های گروهی مدرن و آگاهی از احزاب رابطه دارند.
۱۱.

تبیین جامعه شناختی شهروندی محیط زیستی ساکنان شهر شیراز (با تأکید بر سرمایه فرهنگی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال ۲۳ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ 76 - 50
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۲۲
هدف از انجام این پژوهش، بررسی شهروندی محیط زیستی ساکنان 18 سال به بالای شهر شیراز و ارتباط آن با متغیر سرمایه فرهنگی بود. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بود. نمونه مورد مطالعه، 1045 نفر از ساکنان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد متغیر های سرمایه فرهنگی، طبقه اجتماعی و میزان تحصیلات ارتباط مثبت و معناداری در سطح 99 درصد با متغیر شهروندی محیط زیستی دارند. همچنین، بین وضعیت شهروندی محیط زیستی زنان و مردان تفاوت معناداری وجود دارد. زنان، طبقات اجتماعی بالا و افراد با تحصیلات دکتری شهروندی محیط زیستی قوی تری نسبت به سایر گروه ها داشتند. در مجموع متغیرهای مستقل 4/21 درصد از تغییرات متغیر وابسته شهروندی محیط زیستی را تبیین می کنند که نشانه اهمیت متغیرهای مورد بررسی است.
۱۲.

تأثیر باورهای آرمان گرایی توسعه ای بر سبک های همسرگزینی جوانان: مورد مطالعه، جوانان 18-35 سال شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره چهاردهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 7 - 34
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۴۸
در دهه های اخیر، به موازات تغییرات گسترده در سراسر جهان، بسیاری از ارزش ها و هنجارهای اجتماعی در ایران دستخوش تغییر و دگرگونی شده است. مقاله حاضر با هدف بررسی تأثیر باورهای آرمان گرایی توسعه ای بر سبک های همسرگزینی جوانان انجام شده است. روش تحقیق به صورت پیمایشی و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه است. داده های تحقیق از طریق پیمایش در بین 608 جوانان شهر یاسوج که به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند، گردآوری شده است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که بین متغیرهای دینداری، آرمان گرایی توسعه ای، نگرش های جنسیتی و نگرش به ازدواج با سبک های همسرگزینی رابطه معناداری وجود دارد، و متغیرهای مادی گرایی، استفاده از فضای مجازی و اینترنت و فردگرایی، رابطه معناداری با سبک های همسرگزینی نداشتند. بر اساس مدل نهایی تحقیق، پنج متغیر که بیشترین ارتباط را با سبک های همسرگزینی داشتند به ترتیب اهمیت دینداری، آرمان گرایی توسعه ای، سن و تحصیلات والدین بود که متغیر سبک های همسرگزینی را تبیین کردند. بر اساس مدل نهایی تحلیل مسیر، متغیر سن به صورت مستقیم و متغیرهای دینداری، تحصیلات والدین و نگرش های جنسیتی هم  به صورت مستقیم و هم از طریق آرمان گرایی توسعه ای بر سبک های همسرگزینی تأثیرگذار بوده اند. متغیرهای فردگرایی، مرد بودن، استفاده از فضای مجازی و نگرش نسبت به ازدواج، به صورت غیر مستقیم و از طریق آرمان گرایی توسعه ای بر سبک های همسرگزینی موثر بوده اند. در مجموع می توان گفت که سبک های مختلف همسرگزینی و روابط جوانان در جامعه مورد مطالعه، متأثر از باورهای آرمان گرایی توسعه ای در حال دگرگونی است و لازم است این پدیده به عنوان یک واقعیت اجتماعی در برنامه ریزی های اجتماعی لحاظ شود.
۱۳.

نقش عوامل سیاسی و رسانه ای در اعتماد به جناح های سیاسی در شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال هفدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۶۷) 195 - 225

کلید واژه ها: جهت گیری سیاسی اعتماد سیاسی رسانه های گروهی نهاد سیاسی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۲۱
این مقاله به بررسی اعتماد به جناح های سیاسی و رابطه آن با برخی عوامل سیاسی و رسانه ای در بین ساکنان 18 سال و بالاتر شهر شیراز پرداخته است. حجم نمونه 402 نفر بود که با نمونه گیری طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. روش پژوهش پیمایشی و ابزار سنجش پرسشنامه ساختمند محقق ساخته بود که روایی و پایایی آن به ترتیب با اعتبار صوری و ضریب آلفای کروئباخ ارزیابی شد. یافته ها نشان داد تفاوت معناداری بین میزان اعتماد به جناح های سیاسی با توجه به میزان استفاده از رادیوهای داخلی، تلویزیون داخلی و مجلات و نشریات و جهت گیری سیاسی وجود دارد. استفاده بیشتر از رسانه های داخلی با اعتماد بیشتر به احزاب همراه بوده است و افراد با جهت گیری اصولگرایانه اعتماد بیشتری به احزاب داشتند. بین میزان اعتماد به جناح های سیاسی با توجه به میزان استفاده از ماهواره، اینترنت و رادیوهای فارسی زبان خارج از کشور تفاوت معناداری وجود ندارد؛ ولی بین میزان اعتماد به احزاب و متغیرهای مدت عضویت در شبکه های اجتماعی و میزان آگاهی از احزاب به ترتیب رابطه معکوس و مستقیم معناداری وجود دارد. متغیرهای مستقل در مجموع 3/22 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند. نتیجه کلی اینکه نوع جهت گیری سیاسی و استفاده از رسانه های همگرا و واگرا با نظام سیاسی اثر متفاوتی در اعتماد به جناح های سیاسی دارند.
۱۴.

بررسی رابطه هویت ملی و رفتار محیط زیستی در بین دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) 137 - 159
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۱۹۰
تخریب محیط زیست زندگی بشر را تهدید می کند. این مقاله با بهره گیری از روش  پیمایشی به بررسی رفتار محیط زیستی دانشجویان رشته های علوم انسانی دانشگاه شیراز (در سال تحصیلی 99-1398) و رابطه آن با هویت ملی و ابعاد آن (سرزمینی، سیاسی، تاریخی و فرهنگی) پرداخته است. تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم نمونه ها انتخاب شدند. پرسشنامه رفتار محیط زیستی بکار گرفته شده توسط میرفردی و همکاران (1396) و پرسشنامه هویت ملی به کار گرفته شده توسط میرفردی و ولی نژاد (1397) استفاده شد. برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از اعتبار سازه و صوری و برای تعیین پایایی آن، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. داده ها به وسیله نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل شد. یافته ها نشان داد که متغیر رفتار محیط زیستی با متغیرهای هویت ملی و بعد سیاسی هویت ملّی در سطح 95 درصد و با بعد تاریخی هویت ملّی در سطح 99 درصد رابطه مستقیم و معناداری دارد. همچنین رفتار محیط زیستی با توجه به مقطع تحصیلی در سطح 99 درصد دارای تفاوت معناداری بود. متغیرهای مستقل 10 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمودند. نتیجه اینکه هویت ملی و به ویژه بعد تاریخی آن نقش مهمی در رفتار محیط زیستی مسئولانه دارد.
۱۵.

رفتار محیط زیستی دانشجویان دانشگاه شیراز و ارتباط آن با نگرانی محیط زیستی و منابع اطلاعاتی آگاهی محیط زیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش محیط زیست و توسعه پایدار سال دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 135 - 151

کلید واژه ها: محیط زیست رفتار محیط زیستی نگرانی محیط زیستی منابع اطلاعاتی آگاهی محیط زیستی جنسِت شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۲۸
این مقاله با بهره گیری از روش پیمایشی به بررسی رفتار محیط زیستی دانشجویان دانشگاه شیراز و رابطه آن با نگرانی محیط زیستی، استفاده از منابع اطلاعاتی آگاهی محیط زیستی و برخی متغیرهای جمعیت شناختی پرداخته است. جامعه آماری کلیه دانشجویان دانشگاه شیراز بوده اند که تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با حجم نمونه ها انتخاب شدند. متغیر رفتار محیط زیستی با استفاده از مقیاس رفتار محیط زیستی بکار گرفته شده توسط میرفردی و همکاران (Mirfardi et al., 2017)، متغیر منابع اطلاعاتی آگاهی محیط زیستی با استفاده از مقیاس منابع اطلاعاتی آگاهی محیط زیستی بکار گرفته شده توسط پازوکی نژاد و صالحی (Pazokinejad & Salehi.,2014) و متغیر نگرانی محیط زیستی با استفاده از مقیاس محقق ساخته سنجیده شدند. برای تعیین اعتبار پرسشنامه از اعتبار سازه و صوری استفاده شده است . برای تعیین پایایی مقیاس رفتار محیط زیستی و نگرانی محیط زیستی، از هماهنگی درونی ابزار به روش آلفای کرونباخ استفاده شده است که مقدار آن برای رفتار محیط زیستی برابر با 55/0، منابع اطلاعاتی آگاهی محیط زیستی برابر با 68/0 و برای نگرانی محیط زیستی برابر با 74/0 بوده است. داده های پرسشنامه به وسیله نرم افزار SPSS تجزیه وتحلیل شد. یافته های تحقیق نشان داد که متغیر وابسته (رفتار محیط زیستی) با متغیرهای نگرانی محیط زیستی، منابع اطلاعاتی آگاهی محیط زیستی و سن در سطح 99 درصد رابطه مستقیم و معناداری دارد. همچنین رفتار محیط زیستی زنان و مردان در سطح 95 درصد دارای تفاوت معناداری بود. نتیجه اینکه نگرانی محیط زیستی و سن افراد، نقش مهمی در رفتار محیط زیستی دارند.
۱۶.

سنجش میزان تحرک اجتماعی مهاجرین روستا- شهری و ارتباط آن با سرمایه اجتماعی (مورد مطالعه، مهاجرین شهرهای یاسوج و مادوان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 123 - 140

کلید واژه ها: تحرک اجتماعی سرمایه اجتماعی مهاجرت روستا – شهری یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۴۸۵
مهاجران با داشتن انتظار بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی از سکونت گاه اصلی خود به مناطق دیگر مهاجرت می کنند. تحرک اجتماعی مهاجران در مکان مقصد از موضوعات مهم در مباحث مهاجرتی و قشربندی اجتماعی است. در این پژوهش وضعیت تحرک اجتماعی مهاجرین روستا- شهری، وارد شده به شهرهای یاسوج و مادوان در 5 سال اخیر با توجه به متغیر سرمایه اجتماعی و متغیرهای جمعیت شناختی چون سن و تحصیلات، مورد مطالعه قرار گرفت. از روش پیمایشی و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. بر اساس جدول نمونه گیری کرجسی و مورگانحجم نمونه 364 نفر محاسبه شده است. نمونه های مورد مطالعه به شیوه نمونه گیری خوشه ای و گلوله برفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. جهت سنجش اعتبار از اعتبار صوری استفاده گردید. برای شناخت میزان انسجام درونی (پایایی) گویه های متغیر مستقل و وابسته از آلفای کرونباخ شده است که مقدار آلفا برای متغیر سرمایه اجتماعی 90/0 و برای متغیر تحرک اجتماعی 88/0 بدست آمد. برای تحلیل داده ها، از آماره های رگرسیون چند متغیره، ضریب همبستگی پیرسون و آنوا در محیط نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد میزان تحرک اجتماعی با متغیر سرمایه اجتماعی مهاجرین روستا - شهری رابطه ی مثبت معنادار دارد و با توجه به سطح تحصیلات آنها دارای تفاوت معنادار است، اما بین تحرک اجتماعی و سن مهاجرین روستا شهری رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد. متغیرهای سرمایه اجتماعی، سطح تحصیلات و سن به عنوان متغیرهای مستقل توانسته اند 1/26 درصد از تحرک اجتماعی مهاجرین روستا - شهری را پیش بینی کنند. نتیجه اینکه مهاجران روستا- شهری به ویژه مهاجران جوان با سرمایه اجتماعی و تحصیلات بالا از تحرک اجتماعی عمودی صعودی بیشتری برخوردارند.
۱۷.

گونه شناسی تجربه زیسته عشق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۶) 83 - 104

کلید واژه ها: عشق گونه شناسی پدیدارشناسی زندگی رابطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۳ تعداد دانلود : ۷۲۹
عشق از مهم ترین مفاهیم انسانی و پایه اساسی شکل دهی ارتباط بین دو جنس است که در علوم مختلف و آرا و نظریات فلاسفه و متفکران به روش های متفاوتی بررسی شده است. با وجود این، درباره نگاه از درون و از منظر کنشگران درگیر در رابطه عاشقانه، کمتر بحث شده است. هدف پژوهش حاضر، کاوش در تجربه زیسته عشق و گونه شناسی آن بود. برای این منظور با رویکرد پدیدارشناسی با 14 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی اصفهان که عشق را تجربه کرده بودند، مصاحبه عمیق شد. تجزیه و تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش کولیزی، نشان دهنده آن بود که چهار گونه عشق ورزی از تجربه مشارکت کنندگان استخراج شدنی است: 1- عشق به منزله دستاورد، با دو زیرمقوله ساخت تجارب مشترک و صعود، 2- عشق به منزله تجربه عاطفی غیرمنتظره، با دو زیرمقوله تجربه دست یافتنی و تجربه دست نیافتنی، 3- عشق به منزله اعتیاد و 4- عشق به منزله تجربه فیزیولوژیک. همچنین گونه تجربه غیرعاشقانه ای در یافته ها شناسایی شد: «تجربه رابطه جنسی عاری از عشق». در مجموع می توان گفت کنشگران بر مبنای تجارب گوناگون در طول زندگی و ساختاری که در آن رشد کرده اند، گونه های مختلف عشق ورزی را شکل می دهند؛ اما تجربه مشترک در همه آنها، رویارویی با عشق به منزله امری زمینی و دست یافتنی است.
۱۸.

توسعه و جرم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۱) 581 - 608

کلید واژه ها: ایران توسعه اقتصادی - اجتماعی روش سری های زمانی سرقت قتل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۴۶۱
پژوهش پیش رو با هدف بررسی رابطه توسعه اجتماعی-اقتصادی و جرم در ایران انجام گرفت. رویکرد این پژوهش به موضوع توسعه و جرم و برهمکنش آنها، رویکردی جامعه شناختی به مطالعه انحراف ها و مسائل اجتماعی در زمینه توسعه و تحولات اجتماعی است. این پژوهش از نوع کمی-طولی است که به روش سری های زمانی انجام گرفت. مشاهدات مربوط به متغیرهای پژوهش، در دوره زمانی 1395 تا 1375 جمع آوری و بررسی شد. پژوهش در سطح کلان انجام گرفت و به همین دلیل، جامعه موردبررسی، سطح مشاهده و سطح تحلیل کل کشور است. یافته ها نشان داد که در دوره بررسی شده، همراه با بهبود شاخص های توسعه در کشور، میزان سرقت نیز افزایش چشمگیری پیدا کرده است؛ اما میزان قتل (عمد و غیرعمد) به طورتقریبی، روند ثابتی داشته است. بررسی روابط بین متغیرها نشان داد که همه شاخص های توسعه اقتصادی-اجتماعی (سطح باسوادی، اشتغال در بخش صنعت، میزان امید به زندگی و دسترسی به زیرساخت های توسعه ای) در کوتاه مدت ارتباط منفی با میزان سرقت داشته است؛ اما در بلندمدت، هر 4 متغیر رابطه مثبت و مستقیم با میزان سرقت داشته اند. همچنین هر 4 شاخص مورداستفاده برای سنجش سطح توسعه یافتگی اقتصادی–اجتماعی، در بلندمدت و کوتاه مدت، رابطه منفی با میزان قتل داشته اند.
۱۹.

رابطه بین مصرف گرایی و سرمایه فرهنگی با تأکید بر ارزش های دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد اسلامی سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۷۵ 31 - 50

کلید واژه ها: مصرف گرایی سرمایه فرهنگی جنس سن یاسوج ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۳۹۳
در دهه های اخیر مجموعه تغییرات مربوط به الگوی مصرف و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این الگو، آن را به یک مسئله اجتماعی تبدیل کرده است. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی مصرف گرایی و رابطه آن با سرمایه فرهنگی در یاسوج است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار اصلی مورداستفاده در مرحله جمع آوری داده ها پرسشنامه ترکیبی محقق ساخته و دیگران ساخته بوده و برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و ارزیابی پایایی، از ضرایب آلفای کرونباخ Cronbach Alpha) ) و کودر- ریچاردسون ( Kuder-Richardson ) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان هجده سال و بالاتر شهر یاسوج تشکیل داده است. حجم نمونه بر اساس جدول لین چهارصد  نفر تعیین شد. به دلیل ناهمگن بودن جامعه آماری از روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای چندمرحله ای استفاده شده است. در بخش چارچوب نظری، نظریات بوردیو و شبکه برای اقتباس متغیرهای تحقیق به کار گرفته شدند. یافته های تحقیق نشان دهنده عدم رابطه معنادار متغیرهای سرمایه فرهنگی و مصرف گرایی و عدم وجود تفاوت معناداری بین میزان گرایش زنان و مردان به مصرف گرایی است در حالی که بین سن و مصرف گرایی رابطه معنادار وجود دارد به نحوی که با افزایش سن، مصرف گرایی کاهش می یابد. این مسئله نشان می دهد که آنچه بیش از سایر متغیرها بیانگر تحولات الگوی مصرف شده تغییرات نسلی است نه جنسیت یا سایر متغیرهای ساختاری. با توجه به آموزه های دینی در این حوزه آنچه مشاهده شد تفاوت بین وضع موجود و وضع مطلوب را نشان می داد.
۲۰.

رابطه بین سرمایه اجتماعی و دین داری دانشجویان دانشگاه یاسوج(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلید واژه ها: دین داری سرمایه اجتماعی دانشجو دانشگاه یاسوج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۴۱۹
در این پژوهش، رابطه بین سرمایه اجتماعی و دینداری در بین دانشجویان دانشگاه یاسوج مورد مطالعه قرار گرفته است. روش، پیمایشی و حجم نمونه 400 نفری از دانشجویان با روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای چندمرحله ای، انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه ای ساختمند و دیگران ساخته بوده که اعتبار آنها توسط صاحب نظران و پایایی نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ارزیابی شد. نتایج نشان داد که رابطه مستقیم و معناداری بین میزان دین داری و میزان سرمایه اجتماعی وجود داشت. نتیجه این پژوهش، نشان داد که سرمایه اجتماعی با متغیری چون دین که قابلیت انسجام بخشی را داراست، از هم افزایی قابل توجهی برخوردار است و تقویت هر یک به تقویت دیگری می انجامد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان