عین الله کشاورز ترک

عین الله کشاورز ترک

مدرک تحصیلی: استادیار آینده پژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۷ مورد.
۱.

سناریوهای هوشمندسازی شهر و سیاست گذاری برای تحقق سناریوی مطلوب (مورد مطالعه؛ شهر قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست گذاری شهر هوشمند آینده پژوهی سناریو شهر قزوین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 381 تعداد دانلود : 525
مصرف بیش از اندازه منابع طبیعی، روند رو به رشد آلودگی های زیست محیطی و تلاش برای بهبود کیفیت زندگی در ابعاد مختلف موجب ارائه راه حل های جدید برای رفع چالش های شهرهای آینده شده است. در این جهت ایجاد شهرهای هوشمند توجه دانشگاهیان و برنامه ریزان شهری را عمدتاً در چارچوب سیاست های توسعه شهری به خود جلب کرده است. بنابراین هدف اصلی مقاله حاضر معرفی سناریوهای ناشی از فرایند هوشمندسازی با تاکید بر شهر قزوین است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از لحاظ گردآوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل، توصیفی- تحلیلی محسوب می شود. جهت جمع آوری اطلاعات در زمینه مبانی نظری، از روش اسنادی و جهت جمع آوری داده ها به منظور تجزیه و تحلیل و پاسخ به سؤال اصلی پژوهش، از روش میدانی استفاده شد. مطابق یافته های این پژوهش، 16 پیشران از روش دلفی شناسایی گردید؛ و در ادامه پس از بررسی میزان و چگونگی تأثیرگذاری این پیشران ها بر یکدیگر، چهار عدم قطعیت کلیدی هوشمندسازی شهر قزوین شناسایی گردید. با توجه به حالت های مختلف چهار عدم قطعیت کلیدیِ مدیریت پایدار، فناوری های نوین، توسعه نوآوری اجتماعی، اقتصاد بین المللی؛ و با استفاده از روش CIB از طریق نرم افزار سناریو ویزارد 3 سناریو بدیل برای آینده شهر قزوین در راستای هوشمندسازی بدست آمد که سناریوی اوّل سناریوی مطلوب هوشمندسازی شهر قزوین می باشد. طبق نتایج تحقیق در سیاست گذاری شهر هوشمند قزوین بایستی شرکت های بین المللی مبتنی بر فناوری(NTBFs) به منظور موفقیت هرچه بیشتر در زمینه هوشمندسازی شهر قزوین مورد توجه قرار گیرند؛ چراکه فعلیت چهار عدم قطعیتِ مدیریت پایدار، فناوری های نوین، توسعه نوآری اجتماعی، اقتصاد بین المللی را در این شرکت ها می توانیم جویا باشیم.
۲.

ارائه چارچوب دیدبانی تحولات راهبردی محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحولات راهبردی جمهوری اسلامی ایران دیدبانی محیط امنیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 250 تعداد دانلود : 947
تحولات معاصر در منطقه غرب آسیا نشان دهنده افزایش استعداد بروز تحولات راهبردی در آینده منطقه هستند که لاجرم کنشگران و واحدهای سیاسی موجود در این نظام منطقه ای را تحت تأثیر قرار میدهند. بر این أساس و با توجه به اصل پیشگیری از غافلگیری راهبردی و همچنین آگاهی زودهنگام از فرصت ها و تهدیدهای پیش رو در محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران، دیدبانی این تحولات اهمیت می یابد.پژوهش حاضر برای یافتن چارچوبی جامع برای دیدبانی تحولات راهبردی در این منطقه، دو پرسش اساسی چگونگی نگریستن و تحلیل دینامیک تحولات؛ و همچنین مولفه ها و شاخص های مهم برای پایش تحولات را واکاوی می کند. در پاسخ به پرسش نخست، تعداد 5 زیرسیستم امنیتی مبتنی بر وابستگی متقابل امنیتی برگرفته از نظریه مجموعه امنیتی بوزان شناسایی شدند. در پاسخ به پرسش دوم، تعداد 51 مولفه برای دیدبانی محیط امنیتی جمهوری اسلامی در منطقه غرب آسیا احصا شدند. این پژوهش، با رویکردی کیفی از اسناد و مطالعات کتابخانه ای برای گردآوری داده ها استفاده کرده و روش توصیفی تحلیلی را برای نیل به نتایج پژوهش به کار گرفته است.
۳.

What is the Futurological Understanding of the Revelatory Text? A Look at Presuppositions about the Concept of the Future(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Paradigm futuristic Understanding Holy Qur'an

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 661 تعداد دانلود : 796
In the field of futurology research in the revelatory texts, various research works have been done in academic centers. What has been paid less attention in these researches is dealing with the presuppositions that should be taken into consideration. The futurological understanding of the revelatory text, as its name suggests, is based on the three pillars of the quiddity of understanding, the quiddity of future, and the quiddity of the revelatory text. In other words, depending on what understanding and perception we have of the phenomenon of understanding itself, what perception and imagination we have of the future, and how we consider the revelatory text as a text and what we should expect from it, makes our futurological understanding different. In this regard, in the first part of the article, an attempt is made to address the point that the researches that have been carried out in the futurological field are based on what perception and expectation of the Holy Qur'an and how this perception and expectation can be used in futurological studies. In the next section, we are focused on the concept of the future and how the understanding of the future that emerges in different paradigms affects the futurological understanding of the revelatory text. In the next section, we are focused on the concept of the future and how the understanding of the future that emerges in different paradigms affects the futurist's understanding of the revelatory text. This study shows that the concept of the future has been moving from something objective, rigid and external to something subjective and rooted in people's beliefs today.
۴.

تصویرپردازی از حکمرانی مطلوب در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اسناد بالادستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصویرپردازی حکمرانی خوب جمهوری اسلامی ایران نظریه داده بنیاد حکمرانی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 415 تعداد دانلود : 426
نظریه حکمرانی خوب پس از نظریات دولت بزرگ و کوچک در حوزه اداره عمومی مطرح شده است که نقش های متفاوت و بعضاً متناقضی را نسبت به الگوی های قبلی برای حاکمیت تعریف می کند. در این نظریه، اداره عمومی جامعه فرایندی مشارکتی است و نقش آفرینان آن، دولت، بخش خصوصی و جامعه مدنی هستند که هر یک سهمی مشخص در اداره مطلوب جامعه بر عهده دارند. در این نظریه، شاخص هایی جهان شمول برای حکمرانی خوب تعریف شده و سالانه کشورها توسط نهادهای بین المللی بر اساس این شاخص ها سنجش، ارزیابی و رتبه بندی می شوند. با توجه به اینکه مفهوم خوبی در حکمرانی خوب، مفهومی هنجاری است، در نتیجه مبتنی بر ارزش ها و خاستگاه ذهنی نظریه پردازان طرح و ارائه خواهد شد. با اینکه می توان از برخی آموزه های این نظریه استفاده نمود، اما الگوی مطلوب حکمرانی برای نظام سیاسی هر کشور مستثنی از فرهنگ، مذهب و بوم آن قابل ارائه نیست. از طرفی اسناد بالادستی در هر نظام حاکمیتی، مبین اصول، ارزش ها، اهداف و آرمان های آن نظام است که می توان آن را به عنوان منبع اصلی برای تصویرپردازی از حکمرانی مطلوبِ مد نظر آن نظام در نظر گرفت. هدف از این پژوهش، تصویرپردازی حکمرانی مطلوب جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر اسناد بالادستیِ رسمی و مصوب کشور می باشد. روش پژوهش در تحقیق حاضر، روش داده بنیاد است. در این پژوهش، ابتدا 58 سند راهبردی و رسمی در نظام جمهوری اسلامی احصاء و سپس به روش کدگذاری و استفاده از نرم افزار MAXQDA، مفاهیم، مقوله ها و در نهایت، تصویر مطلوب از حکمرانی جمهوری اسلامی ایران مدل سازی شده است. بر اساس نتایج یافته ها، لازمه حکمرانی مطلوب در جمهوری اسلامی ایران، نقش آفرینی در عرصه داخل و خارج از کشور است. نقش های حکمرانی مطلوب در داخل کشور، شامل: کرامت، تربیت، عدالت، امنیت، معیشت و پیشرفت و نقش های حکمرانی مطلوب در خارج از کشور در 5 عرصه جهان اسلام، امامت، مستضعفین جهان، حمایت، سازمان های بین المللی، هدایت، نظام سلطه، مقاومت و سایر کشور ها و شراکت در نظر گرفته شده است. پس از تعیین نقش ها، متناسب با عرصه ها، مدل سازی الگوی حکمرانی مطلوب بر اساس روش استراوس و کوربین صورت گرفته است. بر اساس این مدل، پدیده محوری تربیت، شرایط علّی کرامت، شرایط زمینه ای امنیت، شرایط مداخله گر شراکت بوده و مقوله های راهبردی نیز نقش های مقاومت، عدالت و پیشرفت است و در نهایت مقوله های پیامدی، شامل نقش های معیشت، امامت، هدایت و حمایت در نظر گرفته شده است.
۵.

سناریو نویسی صنعت دخانیات ایران در افق 1424 با تأکید بر حکمرا نی خوب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده نگاری راهبردی حکمرانی خوب نگرش پارادوکسیکال صنعت دخانیات ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 34 تعداد دانلود : 750
از دغدغه های اصلی تمام صنایع بزرگ قرار گرفتن در مسیر توسعه و توسعه یافتگی است. آنچه در این مسیر، اکثر شرکت های ایرانی به آن نیاز دارند وجود قوانین قدرتمند و به کار بردن اصول حکمرانی هوشمندانه است تا بتوانند با سیاست ها و راهبرد های خود، موفقیت را تضمین نمایند. در شرایط کنونی، صنعت دخانیات ایران به عنوان یکی از قدیمی ترین صنایع ایران در هاله ای از ابهام و پیچیدگی قرار دارد. براین اساس  ارائه آینده نگاری راهبردی حکمرانی خوب در صنعت دخانیات گامی مهم در جهت سلامت مردم، افزایش درآمد دولت، حمایت از صنایع داخلی و هم زمان کنترل مصرف دخانیات می باشد و سبب می شود با دیدی باز و آینده نگرانه به سمت برنامه ریزی، سیاست گذاری صحیح و ایجاد حکمرانی خوب در این صنعت حرکت نمود. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی فرصت ها و چالش های این صنعت از طریق یافتن پیشران ها، عدم قطعیت ها، تدوین سناریوهای محتمل و مطلوب و ارائه راه کار می باشد. با توجه به این موضوع جهت گیری پژوهش، کاربردی-توسعه ای؛ رویکرد پژوهش، چرخه استقرایی-قیاسی؛ راهبرد پژوهش، پیمایشی اکتشافی/توصیفی/تبیینی؛ شیوه گردآوری داده ها، کتابخانه ای، پرسشنامه و استفاده از متخصصان خبره؛ نمونه گیری، هدفمند و در دسترس؛ ابزار تحلیل داده ها، نرم افزار میک مک و در نهایت تدوین سناریو با بهره گیری از خبرگان متخصص می باشد. بعد از تجزیه و تحلیل اطلاعات، دو پیشران «متغیرهای سیاسی واقتصادی» و حکمرانی خوب «میزان پاسخگویی، شفافیت، التزام به قانون، احترام به حقوق انسان ها و رفتار اخلاقی» به عنوان دو عدم قطعیت شناسایی و سناریوهای  این صنعت شناسایی گردید. چهار سناریوی قوی سیاه یا بهشت گمشده ی شرکت های چندملیتی، جامعه سلامت در انتظار حکمرانی خوب، صنعت دخانیات محروم از موهبت سیاسی و اقتصادی و در نهایت جامعه سبز، ایران نمونه کامل یک کشور درکنترل دخانیات تدوین و سناریو مطلوب نیز جامعه سبز تعیین گردید
۶.

اولویت بندی عوامل مرتبط با آینده اشتغال و رفاه اجتماعی در ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اشتغال رفاه اجتماعی کسب وکار رویکرد سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 934 تعداد دانلود : 881
مقدمه: یکی از اهداف اساسی توسعه، دستیابی به رفاه اجتماعی همگانی است. وجود رف اه اجتماعی در ه ر جامعه، یکی از مهم ترین ش اخصهای توس عه یافتگی آن جامعه و بازتولیدکننده توس عه آن تلقی می ش ود. بسترسازی برای ایجاد فضای مناسب کسب وکار و اشتغال در هر کشور، یکی از عوامل مهم در ایجاد رشد و رونق اقتصادی و درنهایت افزایش رفاه اقتصادی و اجتماعی مردم است. لذا با عنایت به اهمیتی که اشتغال می تواند در تحقق مفهوم رفاه اجتماعی داشته باشد، پژوهش حاضر سعی بر آن دارد که به شناسایی و رتبه بندی عوامل و مؤلفه های کلیدی اثرگذار بر وضعیت اشتغال و رفاه در کشور بپردازد. روش: در این پژوهش ابتدا به منظور شناسایی و تعریف دقیق مؤلفه های مؤثر بر اشتغال و رفاه از روش اسنادی و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان و متخصصان حوزه اشتغال در وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی استفاده شده و سپس به منظور رتبه بندی عوامل از رویکرد سلسله مراتبی (AHP) و نرم افزار Expert Choice استفاده شده است. یافته ها: زیرمعیار سرمایه گذاری بالاترین اولویت را در وضعیت اشتغال و رفاه اجتماعی در ایران به خود اختصاص داده است و پس ازآن به ترتیب زیرمعیارهای سیاست گذاری، نظام بانکی، فضای تولید و کسب وکار، قوانین و مقررات، سیستم مالیاتی، روابط بین الملل، شاخصهای اقتصادی، نظام پرداختها، بیمه و تأمین اجتماعی، عدالت و برابری، نیروی انسانی، فناوریهای داخلی، فرهنگ، فناوریهای خارجی و سیستم آموزشی قرار می گیرند. بحث: مهم ترین و کلیدی ترین عاملی که می تواند در اشتغال و رفاه کشور اثرگذار باشد، مفهوم سرمایه گذاری است. در تئوریهای اقتصادی، سرمایه گذاری به عنوان موتور محرکه رشد اقتصادی شناخته شده و لازمه نیل به توسعه اقتصادی و اجتماعی و یکی از ارکان بسیار مهم در رشد و توسعه واحدهای تولیدی و بنگاههای اقتصادی است.
۷.

واکاوی و بررسی سرمایۀ اجتماعی؛ شناسایی ابعاد و وضعیت موجود برای اقدام در آینده (موردمطالعه: استان قزوین)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی استان قزوین آینده آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 42 تعداد دانلود : 751
سرمایه اجتماعی دارایی و اعتباری است که از روابط اجتماعی حاصل می شود. برخورداری از این سرمایه موجب کاهش هزینه ، افزایش اثربخشی و بهینه شدن امور برای بهره برداری از سایر سرمایه ها می شود. بر این اساس سازمان ها با افکارسنجی و ارزیابی میزان سرمایه اجتماعی موجود در جامعه می کوشند به این هدف دست یابند. هدف مقاله حاضر واکاوی وضعیت سرمایه اجتماعی در استان قزوین و تدوین راهبردهای مناسب برای ارتقای آن است. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است که بهدنبال ارائه تصویری از میزان سرمایه اجتماعی در میان افراد هجده سال به بالای دوازده شهر مرکزی و دوازده روستای استان قزوین است. حجم نمونه تحقیق با استفاده از فرمول کوکران 2266 نفر است. داده ها با استفاده از روش های آماری توصیفی و استنباطی، آزمون فریدمن موردتحلیل قرار گرفته و مؤثرترین عوامل در سطوح کلان، میانی و خرد شناسایی شدند. براساس نتایج آزمون فریدمن، در میان مؤلفه های سرمایه اجتماعی، در سطح کلان مؤلفه پنداشت از عملکرد نظام در رفع مشکلات، در سطح میانی آمادگی مشارکت در کمک به سازمان ها و در سطح خرد عام گرایی اجتماعی دارای بالاترین رتبه هستند. وضعیت مؤلفه های سرمایه اجتماعی در سطح کلان و میانی پایین تر از میانگین و تنها در سطح خرد کمی بالاتر از میانگین قرار دارد که نیاز است سازمان های متولی در استان قزوین با اتخاذ رویکردهای آیندهمحور و ارائه راهبردها و راهکارهای مناسب در صدد ارتقای این وضعیت برآیند
۸.

تصویر پردازی از آینده منابع انسانی شهرداری قزوین با تأکید بر حکمرانی الکترونیک از طریق سناریو پردازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده نگاری راهبردی منابع انسانی حکمرانی الکترونیک سناریوپردازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 38 تعداد دانلود : 408
توسعه سازمان ها به شدت وابسته به منابع انسانی است حتی می توان گفت منابع انسانی مهم ترین منابع هر سازمان هستند؛ بنابراین نیازمند رویکردی نوین در نظام برنامه ریزی و تصمیم گیری به نام آینده نگاری راهبردی است. چراکه رویکردهای سنتی برنامه ریزی راهبردی در مواجهه با آشفتگی و عدم قطعیت محیطی منعطف نبوده و از پاسخگویی مناسبی برخوردار نیستند. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی-توسعه ای و از نظر ماهیت توصیفی-تحلیلی است. جهت انجام پژوهش از روش آمیخته با راهبرد غالب اکتشافی متوالی استفاده شده است. در این راستا پژوهش حاضر می کوشد با استفاده از دو روش آینده نگاری یعنی تحلیل اثرات متقاطع و سناریو پردازی ابتدا به شناسایی و تحلیل عوامل پیشران کلیدی پرداخته و سپس سناریوهای پیش روی منابع انسانی در شهرداری قزوین را ترسیم می کند. درنتیجه شناسایی دو عدم قطعیت کلیدی"بانک اطلاعاتی و نرم افزارهای کامپیوتری برای مدل سازی اطلاعات منابع انسانی" و " تعهد مدیریت و کارکنان "راست که سناریوهای شهرداری دیجیتالی، شهرداری برفکی و شهرداری خاموش از برهم کنش این دو عامل شکل گرفته است. ترسیم سناریوها ما را متوجه این مسئله می نماید که در حال حرکت به سمت کدام سناریو (شهرداری دیجیتال) هستیم و اگر بخواهیم به سمت سناریوی مطلوب یعنی سناریو شهرداری دیجیتال حرکت کنیم، باید به چه پیشران هایی توجه شود.
۹.

طراحی چارچوبی برای آموزش آینده نگری به مدیران عالی سازمان های دولتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده نگری آموزش آینده نگری آموزش سازمانی سازمانهای دولتی مدیریت عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 463 تعداد دانلود : 60
این پژوهش در پی طراحی چارچوبی برای آموزش آینده نگری به مدیران عالی سازمان های دولتی جمهوری اسلامی ایران بود. ابتدا ادبیات پژوهش در سه حوزه «مدیریت سازمان های دولتی»، «آینده نگری» و «آموزش آینده نگری» براساس داده های اسنادی بررسی شد. سپس به کمک روش «داده بنیاد» و با استفاده از ابزار «مصاحبه عمیق» داده های دست اول برای طراحیِ چارچوبِ موردنظر گردآوری شدند و در سه فاز مختلف ولی به هم پیوسته، از طریق «کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی» مورد تحلیل قرار گرفتند. براساس یافته های پژوهش، یک چارچوب کلی برای آموزش آینده نگری به مدیران عالی سازمان های دولتی ایران ارائه شد که در آن علاوه بر مقوله آموزش آینده نگری به عنوان مقوله محوری، با نگاهی کلان دیگر مقولاتِ مربوط به این حوزه نظیر شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها نیز معرفی شدند. لذا، این چارچوب کلان و در عین حال تفصیلی می تواند، به عنوان یک الگوی کلی برای آموزش آینده نگری به مدیران عالی سازمان های دولتی جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار گیرد.
۱۰.

تأثیرات آینده نگاری در تقویت سیاست گذاری و حکمرانی پیش نگر با تأکید بر چشم اندازهای جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 15 تعداد دانلود : 555
شتاب علم و فناوری و توسعه ارتباطات بین المللی، جهان را با پدیده پیچیدگی و عدم قطعیت های فراوان برای تصمیم گیری های جهانی و محلی مواجه کرده است. با ورود به هزاره جدید، پروژه بین المللی هزاره (میلنیوم) با بهره گیری از آینده پژوهی و با مشارکت گسترده آینده پژوهان سراسر جهان، به شناسایی مهم ترین چالش های پیش روی هزاره و چشم اندازهای بلندمدت آنها پرداخته و راهکارهایی را برای دخالت دادن این چشم اندازها در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری ها ارائه نموده است. در این مقاله، با استفاده از مطالعات کتابخانه ای (عمدتاً منابع منتشر شده از سوی پروژه هزاره) و شیوه پژوهش توصیفی–تحلیلی، به طور مختصر موضوعات طرح شده در چالش های پانزده گانه جهانی مرور شده و نکات مربوط به ضرورت کاربست آینده نگاری در تصمیم گیری و سیاست گذاری ارائه خواهد گردید. در ادامه، با توجه به نتایج پروژه هزاره، راهکارهای ارائه شده از سوی صاحب نظران جهانی برای برقراری ارتباط چشم اندازهای جهانی و کاربست آینده نگاری در سیاست گذاری و تصمیم گیری های جهانی پرداخته خواهد شد. سپس، برخی اقدامات انجام شده توسط کشورها بیان، و در انتها پیشنهاداتی برای ایران ارائه خواهد شد. نتایج حاصله می تواند در به-کارگیری آینده نگری در سیاست گذاری و حکمرانی در ایران، و توسعه آنچه حکمرانی پیش نگرانه قلمداد می شود، مورد بهره برداری قرار گیرد.
۱۱.

توسعه روش شناسی برنامه ریزی مبتنی بر سناریو در فرآیند مدیریت نوآوری (مورد مطالعه: شرکت های حوزه فناوری اطلاعات)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سناریوپردازی مدیریت نوآوری نظریه داده بنیاد فناوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 967 تعداد دانلود : 689
فرآیند مدیریت نوآوری هنوز از کمبود مبانی روش شناسی جهت مواجهه با شرایط پرتلاطم و پیچیده آینده در حوزه های مختلف برخوردار است. یکی از روش های نوین و توانمند برای شرکت ها در این شرایط، برنامه ریزی بر مبنای سناریو است، بکارگیری سناریوپردازی در شرکت ها در فرایند مدیریت نوآوری، جهت مواجهه با شرایط پیچیده کسب وکارها در آینده و به منظور پیش نگری روندهای بازار و فناوری اطلاعات، شناسایی و تفسیر آینده های بدیل، شناسایی سیگنال های ضعیف و ورود به بازارهای جدید مفید و ضروری است. از این رو پژوهش حاضر برآن است تا ظرفیت ها و پتانسیل های سناریوپردازی را در راستای ارتقا و بهبود مدیریت نوآوری به کار برد. در این میان رویکرد کیفی و منطق شهودی سناریوپردازی برای مدیریت نوآوری بسیار مؤثر و کارا است. روش انجام این پژوهش موردی- زمینه ای بوده و از لحاظ راهبردی دارای رویکردی کیفی و با توجه به هدف، پژوهشی بنیادی است. برای گردآوری داده ها از ترکیبی از روش های اسنادی (مطالعات کتابخانه ای) و مصاحبه با خبرگان بهره گرفته شده است. جامعه مورد مطالعه شرکت های حوزه فناوری اطلاعات است و از روش نمونه گیری هدفمند بهره گرفته شده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها نیز از روش «نظریه ی داده بنیاد» با رویکرد «طرح کلاسیک» گلیسر استفاده شده است. ماحصل تحلیل داده ها طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی، منتج به شناسایی مؤلفه ها در قالب روش توسعه یافته سناریوپردازی برای مدیریت نوآوری شد که برای تصمیم گیران و مدیران بصیرت و دانش ارزشمندی را به همراه دارد.
۱۲.

تدوین مدل تأثیرات آینده نگاری سازمانی بر سیاست گذاری در صنعت ورزش ایران

کلید واژه ها: آینده نگاری سازمانی ساختار و نظام ورزش تأمین مالی سیاست گذاری ورزشی مشارکت ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 747 تعداد دانلود : 460
هدف از پژوهش حاضر، تدوین مدل تأثیرات آینده نگاری سازمانی بر سیاست گذاری در صنعت ورزش ایران می باشد. به روش پژوهش حاضر، توصیفی و از نوع پیمایشی بود و از لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی است. جامعه آماری تحقیق شامل مدیران و متخصصان مربوط به موضوع تحقیق است. در مرحله اول برای تدوین چارچوب که نیازمند کشف و تفسیر است، از تکنیک اسنادی استفاده شد و در مراتب بعدی برای طراحی دقیق تر و تکمیل جزییات مدل و روابط عوامل مؤثر، از مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شده است. در تجزیه وتحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی همچون توزیع فراوانی با رویکرد حداقل مربعات جزئی (PLS) استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد آینده نگاری سازمانی بر ساختار و نظام ورزش با ضریب 559/0 تاثیرگذار است. آینده نگاری سازمانی بر مشارکت ورزشی با ضریب 460/0 دارای تأثیر معنی داری است. آینده نگاری سازمانی بر تأمین مالی با ضریب 454/0 دارای تأثیر معنی داری است. ساختار و نظام ورزش بر فرایند سیاست گذاری ورزشی با ضریب 287/0 دارای تأثیر معنی داری است. مشارکت ورزشی بر فرایند سیاست گذری ورزشی با ضریب 555/0 دارای تأثیر معنی داری است. تأمین مالی بر فرایند سیاست گذری ورزشی با ضریب 013/0 دارای تأثیر معنی داری نیست. مقدار GOF برای مدل تحقیق دارای ضریب مطلوب و قابل قبول (326/0) می باشند که نشان می دهد مدل از برازش کلی مناسبی برخوردار است.
۱۳.

نقد مبانی فلسفی میان رشته آینده نگاری راهبردی به مثابه یک علم انسانی و اجتماعی نوین (تاکید بر ابتنای روش شناسی آینده نگاری راهبردی به رئالیسم انتقادی باسکار)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: آینده نگاری راهبردی دانش میان رشته ای رئالیسم انتقادی روش شناسی علم انسانی و اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 498 تعداد دانلود : 128
بررسی روش و روش شناسی نیازمند ورود به حوزه فلسفه علم است. علوم همواره برای پیشرفت خود در پژوهش ها از روش شناسی کمک گرفته اند، علم آینده نگاری نیز از این امر متمایز نبوده است. با ظهور آینده نگاری در دهه 1940 و تثبیت آن بعنوان یک علم در دهه های بعد، از روش شناسی های متفاوتی در این علم استفاده شده که در آغاز عمدتا به تجربه گرایی متکی بوده و برای تحلیل مفاهیم از آن کمک گرفته است ولی در عصر حاضر، این مبنای فلسفی با چالش هایی روبرو شده است. در این مقاله به بررسی مبانی فلسفی و ماهیت میان رشته ای آینده نگاری می پردازیم و تناسب ابتنای روش شناسی آینده نگاری راهبردی به رئالیسم انتقادی باسکار را مورد بررسی قرار می دهیم. تحقیق حاضر از نوع توصیفی است. داده ها به روش کتابخانه ای گرداوری شدند و به روش تحلیلی-انتقادی مورد بحث و بررسی قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان می دهد آینده نگاری راهبردی به عنوان یک دانش انسانی و اجتماعی، ماهیتی میان رشته ای دارد و متمایل به استفاده از رویکردی آمیخته در روش شناسی است و رئالیسم انتقادی باسکار می تواند یک بستر معرفتی مناسب در این عرصه فراهم آورد.
۱۴.

طراحی چارچوب آینده نگاری راهبردی فناوری های دفاعی در حوزه پدافند هوایی به روش مدل سازی ساختاری- تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چارچوب آینده نگاری راهبردی پدافند هوایی فناوری ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 48 تعداد دانلود : 924
این مقاله با هدف مطالعه چارچوب ها، مدل ها و الگو های آینده نگاری و آینده نگاری راهبردی در سازمان های مختلف انجام شده است، و با استفاده از نظرات صاحب نظران تلاش شده مراحل، مؤلفه ها و گام های آینده نگاری راهبردی فناوری در حوزه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، احصاء و چارچوب مناسبی در این حوزه ارائه شود. برای این منظور با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری نظرات 25 نفر از افراد صاحب نظر در این موضوع اخذ، و با طی هفت گام روش ISM هرکدام از مراحل چارچوب آینده نگاری راهبردی فناوری های پدافند هوایی سطح بندی شدند. با توجه به خروجی مدل های ساختاری تفسیری، مرحله پیش آینده نگاری شامل پنج سطح و سیزده گام، مرحله تعیین ورودی ها شامل نُه سطح و هفده گام، مرحله آینده نگاری شامل پنج سطح و یازده گام، مرحله خروجی شامل دو سطح و هفت گام و مرحله تدوین راهبردها شامل چهار سطح و ده گام می باشند. در نهایت چارچوب آینده نگاری راهبردی فناوری در پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران طراحی و تدوین گردید و با استفاده از محاسبه قدرت نفوذ و میزان وابستگی، گام های نفوذی، پیوندی، خودمختار و وابسته در هر مرحله مشخص گردید.
۱۵.

آینده نگاری راهبردی فناوری های دفاعی در حوزه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در افق 1420(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده نگاری آینده نگاری راهبردی پدافند هوایی فناوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 138 تعداد دانلود : 974
این مقاله باهدف تحلیل و واکاوی مبانی، مفاهیم، تعاریف و الگو های آینده نگاری و آینده نگاری راهبردی ارائه شده توسط صاحب نظران سعی دارد ابعاد، مؤلفه ها و گویه های کلیدی را استخراج کرده و در نهایت گام های آینده نگاری راهبردی فناوری در حوزه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را معرفی نماید. جهت تجزیه وتحلیل، ابتدا با انجام مطالعات اسنادی (25 سند) اطلاعات اولیه جمع آوری شد، سپس با استفاده از فرامطالعه (فراترکیب)، مؤلفه ها و گویه های تحقیق را مشخص کردیم، و درنهایت با ارائه پرسش نامه به جامعه نمونه به تعداد 68 نفر با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و آزمون یافته ها، نتایج زیر منتج گردید. پنج مرحله به همراه مؤلفه ها و گام های مربوط جهت آینده نگاری راهبردی فناوری های دفاعی پدافند هوایی تعیین شد: مرحله پیش آینده نگاری شامل مؤلفه های مطالعه سازمان های رقیب و دشمن (سه گام)، مطالعه سازمان های بالادستی و همتراز (دو گام)، مطالعه سازمان (سه گام) و بررسی وضعیت موجود (پنج گام). مرحله تعیین ورودی ها شامل مؤلفه های تعیین هدف یا اهداف (چهار گام)، مشخص کردن بازیگران یا ذی نفعان (پنج گام)، تعیین قلمرو زمانی و مکانی (چهار گام) و جمع آوری داده ها (چهار گام). مرحله آینده نگاری شامل مؤلفه های تجزیه و تحلیل (سه گام)، تفسیر (دو گام)، وضعیت مطلوب (دو گام) و چشم انداز (چهار گام).  مرحله خروجی شامل مؤلفه های آماده سازی برای تصمیم گیری (سه گام) و ارزیابی و تصمیم گیری (چهار گام). و مرحله تدوین راهبردها شامل مؤلفه های توسعه راهبردی یا مدیریت راهبردی فناوری (پنج گام) و پیاده سازی و اجرا(پنج گام).
۱۶.

ارائه چارچوبی برای بررسی تأثیرات آینده نگاری سازمانی بر سیاست گذاری در صنعت ورزش ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده نگاری سازمانی ساختار و نظام ورزش تأمین مالی سیاست گذاری آینده محور مشارکت ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 869 تعداد دانلود : 589
صنعت ورزش کشور، با توجه به شرایط پیچیده و تحریم های فنی و اقتصادی باید قابلیت ها و ابزارهای فناورانه لازم را با اتکا به توان نوآوری و استعداد کشور توسعه داده و عرضه نماید. پاسخ به نیازهای ورزشی و مواجهه با شرایط پیچیده آینده، طبعاً مستلزم آینده نگاری است تا نهایتاً حاصل تلاش ها و نوآوری ها از اثربخشی، پابرجایی و قابلیت های لازم در قبال محیط آینده برخوردار باشند. در این زمینه، عملاً توجه به سیاست گذاری ورزشی و آینده نگاری در دستور کار و اولویت های سازمان ها و نهادهای ورزشی کشور قرار گیرد. سیاست گذاری با تفکر و دانش درهم آمیخته شده است، دانش آینده نگاری، پدیده ای مکمل در سیاست گذاری گذاری عمومی است. پژوهش حاضر رابطه بین سیاست گذاری ورزشی و آینده نگاری را پایه ریزی می کند. متغیرهای کلیدی ممکن در ارتباط بین آینده نگاری و سیاست گذاری ورزشی (ساختار سازمانی، مشارکت ورزشی، تأمین مالی) موردبررسی قرار می گیرد. در این پژوهش سازمان و فرآیند سیاست گذاری و آینده پژوهی توصیف می شود. علاوه بر آن، نتایج را به منظور برازشی مناسب بین آینده نگاری و سیاست گذاری تا حد امکان تعمیم می دهیم، لذا دستاورد کلیدی حاصل از این پژوهش تحقق سیاست گذاری ورزشی آینده محور در سطح ملی است.
۱۷.

چارچوب یکپارچه ارزیابی آینده محور سیاست های کلی نظام ابلاغی مقام معظم رهبری مدظله العالی با رویکرد مدیریت پروژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت پروژه آینده نگاری راهبردی سیاست های کلی نظام ارزیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 975 تعداد دانلود : 375
سیاست های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران مجموعه ای از راهبردها کلان نظام برای تحقق آرمان ها و حاوی اصولی است که آرمان های آینده را به مفاهیم اجرایی نزدیک می کند، لذا ارزیابی نتایج و تأثیرات این سیاست ها بر ارکان نظام برنامه ای کشور با رویکردی آینده محور، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لذا مقاله حاضر به دنبال ارائه یک چارچوب یکپارچه ارزیابی آینده- محور سیاست های کلی نظام ابلاغی مقام معظم رهبری است. در مرحله اول با رویکرد اکتشافی- تطبیقی و با بررسی ادبیات پژوهشی در حوزه ارزیابی آینده نگاری راهبردی و مدیریت پروژه، مهمترین مولفه های چارچوب ارزیابی آینده محور شناسایی و به سه مرحله پیش ارزیابی، ارزیابی اصلی و پسا ارزیابی طبقه بندی شدند. سپس با استفاده از روش دلفی و مراجعه به نخبگان و کسب نظر آنها در طی سه دور دلفی اعتبار سنجی و چارچوب نهایی تحقیق طراحی شد. جمع آوری داده با استفاده از روش پیمایش انجام شده است و جامعه آماری پژوهش متخصصان و خبرگان حوزه سیاستگذاری، آینده پژوهی بوده اند. بر اساس یافته های تحقیق، چارچوب ارزیابی آینده محور در 9 مرحله شناسایی شده و 29 مولفه موثر بر ارزیابی آینده محور سیاست های ابلاغی با مقدار ضریب توافق کندال 804/0 بین صاحب نظران اجماع و توافق حاصل شد. همچنین بررسی نظرات خبرگان درباره عوامل موثر بر چارچوب ارزیابی با آزمون فریدمن، نشان می دهد که مرحله پسا ارزیابی با میانگین 3.54، مرحله ارزیابی اصلی با میانگین 3.26 و مرحله پیش ارزیابی با میانگین رتبه 3.16 ب ه ترتی ب بااهمیت ترین مراحل چارچوب ارزیابی آینده محور هستند. در پایان بر اساس یافته های پژوهش، توصیه های سیاستی ارائه شده است
۱۸.

روندها و سناریوهای آینده روابط ایران و روسیه مبتنی بر انتقال انرژی خزر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انتقال انرژی خزر سناریوهای آینده روسیه ایران همگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 858 تعداد دانلود : 505
روندها و پیشران های تأثیرگذار بر روابط ایران و روسیه با تحولات متفاوت روبرو شده است و بستر نوینی را برای همکاری های دو کشور مهیا نموده است. در دهه گذشته روسیه در عرصه های مختلفی با غرب به تقابل برخاست که بحران اکراین، بحران کوزوو، بحران گرجستان (جدایی اوستیای جنوبی)، استقرار سپرموشکی آمریکا در چک، گسترش ناتو در شرق و... ازجمله این تقابل ها محسوب می شود. یکی از عرصه های مهم دیگر که تقابل جدی روسیه و غرب را به دنبال داشته انرژی خزر است. خط لوله انتقال گاز خزر به اروپا از طریق روسیه، خط لوله باکو تفلیس جیهان و خط لوله نابوکو مؤلفه هایی هستند که بر روابط روسیه و اروپا تأثیر بسزایی دارند. با توجه به رویکرد جدید غرب برای یافتن منبع انرژی جدید و خروج از وابستگی به انرژی خلیج فارس به نظر می رسد منابع انرژی خزر نقش راهبردی را ایفا خواهد نمود. نفود آمریکا و غرب در کشورهای ساحلی دریای خزر موجب شقاق بین استراتژی آنان با روسیه برای صدور انرژی شده است. در این بین، همگرایی ایران و روسیه که اغلب مواضع مشابهی در قبال غرب اتخاذ کرده اند می تواند نتایج مثبت و اثرگذاری به دنبال داشته باشد. لذا بر اساس آینده تحولات سیاسی- اقتصادی منطقه و بازار انرژی خزر، روندها و سناریوهای همگرایی آینده ایران و روسیه با استفاده از روش عدم قطعیت بحرانی شناسایی و تبیین شده است.
۱۹.

ارائه یک مدل فرایندی برای آینده نگاری راهبردی در شرکت های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده پژوهی آینده نگاری آینده نگاری راهبردی برنامه ریزی راهبردی تفکر راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 915 تعداد دانلود : 860
تغییرات سریع و گسترده محیطی، نظام های سنتی برنامه ریزی و مدیریت را با چالش مواجه ساخته و آینده نگاری راهبردی به دلیل انعطاف پذیری در برابر بدیل های متغیر آینده، از طرف شرکت ها با استقبال روزافزونی روبه رو شده است. این پژوهش در پی ارائه مدلی مناسب برای آینده نگاری راهبردی در شرکت های ایرانی است. روش کلی تحقیق از نوع آمیخته است. به شیوه «تحلیل مقایسه ای مداوم»، ادبیات و مبانی نظری، به ویژه مقالات علمی پژوهشی پنج سال اخیر در حوزه مدیریت راهبردی شرکت های ایرانی، واکاوی و کدگذاری شدند و ضعف ها و کاستی های مدیریت راهبردی و قابلیت های آینده پژوهی و آینده نگاری راهبردی، که می توانند این ضعف ها را بپوشانند، در فهرستی معرفی شدند. سپس خبرگان با بازنگری فهرست یادشده، فهرستی نهایی ارائه دادند که چارچوب و دستورالعمل کلی آینده نگاری راهبردی در شرکت های ایرانی را پیشنهاد می دهد. در پایان بر اساس فهرست نهایی، مدلی فرایندی از آینده نگاری راهبردی ارائه، اعتبارسنجی و تأیید شد. مدلی که می تواند راهنمای شرکت های ایرانی در راستای تدوین و اجرای راهبردهای متناسب با شرایط ناپایدار کنونی باشد.
۲۰.

سناریوهای پیش روی بانک ها و نهاد های مالی وابسته به نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با تحریم های نظام بانکی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده پژوهی آینده نگاری سناریوپردازی تحریم بانک های وابسته نظامی نظام بانکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 87 تعداد دانلود : 622
اعمال تحریم های گسترده علی ه ج.ا ایران، بانک ها و نهادهای مالی وابسته به نیروهای مسلح را ب ا چ الش ه ای جدی مواجه کرده است. بنابراین پاسخ بانک های وابسته نظامی در براب ر ای ن چالش ها دارای اهمیت بسزایی است. بنابراین در این پژوهش، نخست روندهای حاکم بر این بانک ها در عرصه های مختلف از طریق مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با خبرگان استخراج، سپس با برگزاری پنل خبرگان، 9 پیشران اصلی مشکلات و معضلات بانک های وابسته نظامی در دوران تحریم شناسایی شد. در مرحله بعد، پس از برگزاری دلفی در دو مرحله پی درپی، دو عدم قطعیت اصلی مسائل بانک های وابسته نظامی در پساتحریم شامل: 1) هزینه مبادلات مالی و مشکلات تکنولوژیکی؛ و 2) مشکلات ساختاری، استخراج شد. از ترکیب این دو پیشران با عدم قطعیت بالا، چهار سناریو بدست آمده است. این چهار سناریو عبارت اند از: الف) رفع بحران؛ ب) چالش نظام بانکی؛ ج) بحران بانکی؛ د) تعویق بحران. درمجموع با بررسی چهار سناریوی محتمل می توان عنوان کرد؛ بانک های وابسته نظامی دارای مشکلات ساختاری ازجمله عدم رعایت استانداردهای بین المللی، عدم تنوع ابزارهای مالی، و غیره می باشند. بنابراین جهت حل مشکلات اساسی بانک های مذکور، توجه به الزامات سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست های کلی برنامه ششم که بر مؤلفه های ساختاری نظام بانکی تأکید می کند ضروری است. در نتیجه در این تحقیق مدل مفهومی بر اساس این سیاست های کلی برای اصلاح وضعیت بانک های وابسته نظامی در پساتحریم طراحی شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان