حمیدرضا عریضی

هدف: مدیریت مهم ترین بعد سرمایه انسانی سازمان ها است؛ بنابراین مطالعه ویژگی های مهم این حرفه بسیار اهمیت دارد. هدف پژوهش حاضر پیش بینی متغیر ملاک (بعد پردازش اطلاعات وسعت نقش مدیران)، با استفاده از مجموعه آزمون های استعداد عمومی است. روش: در این پژوهش برای سنجش وسعت نقش از پرسشنامه تحلیل جایگاه حرفه ای و مدیریتی و برای سنجش توانایی های شناختی از آزمون استعداد عمومی استفاده شده است. این پژوهش که از نوع رابطه ای است، در 86 مدیر سه شرکت صنعتی (59 مدیر یک شرکت صنعتی دولتی در کرمان، 16 مدیر یک شرکت صنعتی نیمه دولتی در تهران و 11 مدیر یک شرکت صنعتی نیمه دولتی در اصفهان) اجرا شد. افراد نمونه همگی مرد بودند و به طور تصادفی از بین مدیرانی انتخاب شدند که دارای شرح شغلی رسمی با حداقل یک سال سابقه کار بودند. یافته ها: بین بعد پردازش اطلاعات شغلی و توانایی شناختی مدیران رابطه معنا داری مشاهده شد (در سطح 01/0 p≤). همچنین توانایی های استدلال عددی، محاسبه و جور کردن شکل، توانایی پردازش اطلاعات مدیران را پیش بینی می کنند (در سطح 01/0 p≤). نتیجه گیری: یکی از مهم ترین مزیت های آزمون ها استفاده از آنها در تصمیم گیری های شغلی است. این تصمیم گیری ها مواردی از قبیل گزینش کارکنان، نظام جانشینی، طبقه بندی و ارزشیابی را شامل می شود. با استفاده از آزمون های مناسب، می توان وسعت نقش مدیران و در نتیجه عملکرد آنان را پیش بینی کرد.

 تا به حال در کشور ما آموزش مهندسی از پژوهشهای آزمایشی در زمینه شیوه آموزش کمتر بهره برده است. در پژوهش حاضر دو شیوه تشویق به تولید پاسخ بدون نگرانی از خطا و نیز شیوه مرسوم یادگیری همراه با ارزیابی [بدون خطا] با یکدیگر مقایسه شده اند. تشویق به تولید پاسخ بدون نگرانی از ارزیابی شیوه ای است که در شرکت تویوتای ژاپن شیوه مسلط آموزشی بوده است. در پژوهش حاضر نمونه ای از دانش آموختگان رشته مهندسی برای حل مسائل با ماهیت مهندسی با این دو شیوه مقایسه شده اند. دانش آموختگان دانشجویان رشته های رایانه (نرم افزار و سخت افزار)، شیمی و طراحی صنعتی بوده اند که برای استخدام به یک شرکت صنعتی در اصفهان مراجعه کرده اند. تعداد 15 نفر در گروه آزمایشی و 15 نفر در گروه گواه قرار داده شدند که در گروه آزمایشی تولید پاسخ بدون ارزشیابی و در گروه گواه با ارزشیابی (یعنی کنترل خطا) بوده است. یافته ها نشان داد که دانشجویان روش تولید پاسخ بدون نگرانی از ارزیابی نسبت به گروه دیگر در نوآوری، برنامه ریزی و تفکر مستقل از میدان برتری دارند.بر پایه یافته های این پژوهش پیشنهادهایی ارائه شده است.

عدالت مفهومی در آمیخته با ارزش های اخلاقی و اجتماعی است. به معنای دیگر در حوزه اخلاق و بویژه اخلاق اجتماعی، توجه به عدالت و انصاف از اساسی ترین موضوعات ارزشی است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ارزشیابی و اهمیت عدالت بر خشنودی از پرداخت با توجه به متغیر میانجی ادراک عدالت توزیعی بود.روش کار: گروه نمونه پژوهش را 2812 نفر از کارکنان زن و مرد یک سازمان دولتی از سرتاسر ایران تشکیل داده اند. گروه نمونه با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس های ارزشیابی عدالت، اهمیت عدالت، ادراک عدالت توزیعی در پرداخت، ادراک عدالت توزیعی کلی و خشنودی از پرداخت بود. داده های حاصل از پرسشنامه های پژوهش با استفاده از الگوسازی معادلات ساختاری مبتنی بر روش بیشینه درست نمایی و با استفاده از نرم افزار آماری رایانه ای لیزرل 5/8 مورد تحلیل قرار گرفت.افته ها: پس از تحلیل، پنج فرضیه پژوهش که در قالب یک الگوی مفهومی از نقش میانجی ادراک عدالت تنظیم شده بود، مورد تایید قرار گرفت. یافته های حاصل حاکی از آن بود که ادراک عدالت توزیعی در پرداخت و ادراک عدالت توزیعی کلی دارای تاثیر مستقیم (به ترتیب b=0.22 و b=0.84) بر پاسخ عاطفی خشنودی از پرداخت هستند. اما ارزشیابی عدالت، اهمیت عدالت و تعامل ارزشیابی و اهمیت عدالت تاثیر خود بر خشنودی از پرداخت را از طریق ادراک عدالت توزیعی در پرداخت و ادراک عدالت توزیعی کلی اعمال نمودند. شواهد حاصل از یافته های این پژوهش بر نقش میانجی ادراک عدالت در ارتباط میان ارزشیابی و اهمیت عدالت با خشنودی از پرداخت صحه گذاشت.نتیجه گیری: یافته های این پژوهش علاوه بر تایید الگوی مفهومی ارایه شده، حمایت پژوهشی لازم را برای الگوی عدالت که در آن پاسخ های عاطفی کارکنان در سازمان ها (نظیر خشنودی از پرداخت) از طریق مقایسه سهم واقعی به سهم عادلانه فراخوان می شود، فراهم ساخت

" پژوهش حاضر به منظور هنجاریابی زیر مقیاس های ارزشیابی آزمون میکر در دانش آموزان کلاس های سوم تا پنجم ابتدایی انجام شده است. نمونه پژوهش مشتمل بر 292 دانش آموز دختر و پسر است. آزمون توانایی های شناختی میکر دارای چهار زیرمقیاس ارزشیابی است که بر اساس الگوی چندعاملی و شناخته شده هوش گیلفورد (1959) ساخته شده است. نتایج نشان داده که ضریب پایایی زیرمقیاس ها 77/0 است. ضریب پایایی کل آزمون 78/0 است. برای روایی ملاک از روش روایی همزمان استفاده شده است. همچنین، نتایج پژوهش نشان داده است که میان زیرمقیاس های ارزشیابی آزمون میکر و ارزیابی دروس تحصیلی دانش آموزان رابطه معنادار وجود دارد (001/ p<). یافته های مربوط به هنجاریابی چهار زیرمقیاس ارزشیابی آزمون تشخیص توانایی های شناختی میکر با توجه به رتبه درصدی ارائه شده است. نتایج نشان داد که در برخی از زیرمقیاس های ارزشیابی (سه زیر مقیاس EFU، EFC و ESS) دانش آموزان ایرانی نسبت به دانش آموزان آمریکایی بالاتر هستند و تنها در زیر مقیاس ESC پایین تر هستند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر پیشنهاداتی برای بهبود توانایی های ارزشیابی ارائه شده است. "

پژوهش حاضر به منظور بررسی ویژگی های روان سنجی خرده آزمون های حافظه آزمون میکر انجام گرفت. نمونه پژوهش مشتمل بر 292 دانش آموز پسر و دختر بود. مقوله حافظه دارای 6 خرده آزمون است که براساس الگوی چند عاملی و شناخته شده ساختار هوش (Structur Of Intellect :SOI) گیلفورد [4] ساخته شده است. نتایج نشان د اد که ضرایب همسانی درونی خرده آزمون های حافظه دامنه ای از 67/0 تا 77/0 داشت. ضریب همسانی درونی کل آزمون 77/0 بود. ضرایب تنصیف آزمون از 65/0 تا 75/0 و ضریب تنصیف برای کل آزمون 68/0 بود. همچنین ضرایب بازآزمایی خرده آزمون های حافظه، دامنه ای از 80/0 تا 99/0 داشت. برای اعتبار آزمون از روش اعتبار هم زمان و اعتبار سازه استفاده شد. یافته ها نشان داد که بین خرده آزمون های حافظه و ارزیابی معلم رابطه معناداری وجود دارد (001/0p<). نتیجه تحلیل عامل، بیانگر تایید ساختار عاملی آزمون بود و بارهای عاملی عوامل بالای 3/0 بود. براساس یافته های پژوهش، راهبردهایی جهت افزایش توانمندی های حافظه ارائه شده است.

هدف: بررسی کار هیجانی و جنبه های شناختی – هیجانی آن در برخورد با مشتریان و همکاران. ملزومات کار هیجانی عبارت اند از: اصالت هیجانی، ناهماهنگی هیجانی و انحراف هیجانی (تخطی از قوانین با برون ریختن هیجاناتی که فرد احساس می کند). تمرکز مطالعه بر فرد هدف و تعاملات وی با مشتری یا همکار و جنبه های شناختی – هیجانی کار بود. روش: پژوهش حاضر از نوع مطالعات رابطه ای است. شرکت کنندگان در این تحقیق 142 نفر (85 مرد و 57 زن) بودند که به کار خدماتی و غیرخدماتی اشتغال داشتند. تعداد تعاملات مرتبط یک هزار و 526 بود. برای گردآوری داده ها از روش نمونه برداری از وقایع استفاده شد که از روش ثبت تعامل های راچستر اقتباس گردیده است. برای سنجش عاطفه منفی از زیرمقیاس NA پاناس، و برای بهزیستی روان شناختی از پرسشنامه روان-تنی مور استفاده شد. داده ها با روش رگرسیون چندسطحی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهند که احتمال ناهماهنگی هیجانی در تعامل با مشتریان و احتمال انحراف هیجانی در تعامل با همکاران بیشتر است. همچنین، این نتایج نشان دادند که کار هیجانی با بهزیستی روان شناختی رابطه منفی دارد. نتیجه گیری: هم ناهماهنگی هیجانی (که بیشتر در تعامل با مشتری ایجاد می شود) و هم انحراف هیجانی (که بیشتر در تعامل با همکار روی می دهد) بر بهزیستی روان شناختی فرد تاثیر منفی داشته و آن را کاهش می دهد.

هدف: هدف از این پژوهش، بررسی رابطه ادراک کیفیت صدا با سرزندگی در کارکنان مشاغل اداری و صنعتی مجتمع فولاد مبارکه بود. روش: بدین منظور 55 نفر از کارکنان بخش اداری و 70 نفر از کارکنان بخش صنعتی به طور تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه ادراک کیفیت صدا با پنج زیرمقیاس مزایای کاهش صدا، موانع کاهش صدا، خوداثربخشی، نگرش نسبت به صدا و القاپذیری و پرسشنامه سرزندگی را به طور همزمان تکمیل کردند. یافته ها: در کارکنان مشاغل اداری سرزندگی تنها با مقوله خوداثربخشی رابطه معنی دار داشت (05/0p<) و در کارکنان مشاغل صنعتی سرزندگی با مقوله های کاهش صدا و خوداثربخشی دارای رابطه معنِی دار بود (05/0p<). نتیجه گیری: مقایسه نتایج این پژوهش با یافته های پژوهش های مرتبط، بیانگر اهمیت میزان سروصدا در محیط کار و تاثیر آن بر سرزندگی است. سروصدا با تحت پوشش قرار دادن سایر اصوات، تمرکز کارکنان را از بین می برد و سرزندگی و هشیاری آنها و نهایتاً بهره وری را کاهش می دهد. با استفاده از ابزارهای محافظ شنوایی می توان میزان آزردگی ناشی از سروصدا را کاهش داد و احساس سرزندگی را که نوعی تجربه خاص روانشناختی است در کارکنان ایجاد کرد.

 برای انجام دادن مؤثر کار به خصوص در مشاغل مهندسی، استعداد عمومی نقش اصلی را دارد. با این حال، در گزینش مهندسان در ایران فقط از آزمونهای علمی و مصاحبه متمرکز بر شخصیت استفاده می شود. در پژوهش حاضر رابطه استعداد عمومی مهندسان با عملکرد شغلی آنها در شرکت اتومبیل سازی سایپا (106= N ) بررسی شده است. استعداد عمومی مهندسان با آزمون استعداد عمومی (GATB) مورد سنجش قرار گرفته که در طول 5 دهه گذشته مرجع استخدام دولتی در آمریکا بوده است. ابتدا ویژگیهای روان سنجی این آزمونها (پایایی و اعتبار) بر روی نمونه ای جداگانه از مهندسان شرکتهای صنعتی در اصفهان بررسی شد و سپس، مشاغل مهندسی با استفاده از پرسشنامه PAQ که در شرکتهای متعدد و از جمله شرکت ملی گاز ایران انجام شده بود(عریضی، 1383، نوری و عریضی، 1385) تحلیل و رابطه ابعاد شغلی با استعدادها مشخص شد. در پایان، راههای اجرایی و عملی برای استفاده از آزمونهای استعداد عمومی در صنعت ایران ارائه شده است.

" پژوهش حاضر به منظور تعیین رابطه و سهم نسبی انواع رفتارهای معلم در تبیین سرزندگی و انگیزش درونی دانش آموزان انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، دانش آموزان دوره متوسطه دبیرستانهای شهر اصفهان بودند که از میان آنان سیصد دانش آموز به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده و به پرسشنامه های رفتارهای معلم، سرزندگی و انگیزش درونی پاسخ داده اند. بخشی از یافته های این پژوهش نشان داده است که از میان رفتارهای مرتبط با سرزندگی معلم، اشتیاق معلم (31/0)، حمایت استقلالی (27/0) و دانش زیربنایی(21/0)، واز میان رفتارهای مرتبط با انگیزش درونی معلم، اشتیاق معلم (41/0) و تنوع روش (29/0)، بیش از دیگر رفتارهای معلم تبیین کننده سرزندگی وانگیزش درونی دانش آموزان هستند. "

هدف این پژوهش ساخت، تعیین روایی و اعتبار مقیاسی برای تعیین شیوه کنش روان نژندانه در سازمان ها بود. 224 نفر مرد به عنوان گروه نمونه از سرپرستان و مدیران میانی، در سه سازمان مجتمع فولاد مبارکه، ذوب آهن اصفهان و پروفیل سپاهان به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. ضریب اعتبار همسانی درونی با روش آلفا کرونباخ و ضریب تنصیف در سطح مطلوب بود. از نظر تعیین روایی سازه ضرایب همبستگی مقیاس پژوهش با مقیاس متغیرهای انگیزشی (MVQ) معنی دار بود، اما با مقیاس شاخص توصیفی شغل (JDI) معنی دار نبود. نتایج تحلیل عاملی مقیاس با چرخش متمایل، منجر به استخراج 5 عامل نمایشی- افسرده خو، اسکیزوئید-پارانویایی، افسرده خو-اسکیزوئید، پارانویایی-وسواسی و نمایشی شد. برای مقیاس، هنجارهای درصدی، نمرات T و نه بخشی تهیه شد. ضرایب روایی محتوای لوشه از نظر استادان مدیریت و روان شناسی در سطح مطلوب بود. یافته دیگر عدم وجود رگه خالص روان نژندی در سه سازمان مورد بررسی بود.

پژوهش های بسیاری نشان داده اند که کارکنان درک دقیقی از میزان غیبت خود ندارند . بر طبق این پژوهش ها در تحقیق حاضر پیشنهاد می شود که دریافت اطلاعات در هر مورد ممکن است سبب تسهیل مدیریت حضور کارکنان در محیط کار گردد . هدف این پژوهش آزمون یک مداخله ای پسخوراندی در مورد غیبت می باشد که طراحی نیاز به هزینه اندکی در سازمان داشته و در کاهش غیبت کارکنانی که میزان غیبت آنها نسبت به همکارشان بالاتر از حد میانگین است موثر می باشد . کارکنان در گروه آزمایشی در مورد میزان غیبت خود پسخوراند دریافت می دارند ...

" هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه میان متغیرهای پیشایندی شناختی (توانایی شمارش، توجه بینایی، درک شنوایی و دانش فراشناختی، با شایستگی ریاضی در کودکان پیش دبستانی است.جامعه آماری پژوهش، 199 کودک 5 تا 6 ساله پیش دبستانی شهر اصفهان بود که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب و بررسی شدند. ابزارهای پژوهش عبارت بودند از: 1- مقیاس شایستگی ریاضی کودکان اوترخت، 2- آزمون توانایی شمارش، 3- آزمون توجه بصری، 4- آزمون توانایی های فراشناختی، 5- درکت مطلب خواندن. نتایج پژوهش نشان داد که توانایی شمارش 0.49، دانش فراشناختی 0.46، توجه بینایی 0.41، درک شنوایی 0.38 پیش بینی کننده شایستگی ریاضی در کودکان است. پیشنهاد می شود که مربیان کودکان پیش دبستانی، مهارت های فوق را در کودکان تقویت کنند. "

"هدف از انجام این پژوهش، بررسی و مقایسه ی تاثیر کنکور بر وضعیت روانی و شخصیتی راه یافته گان و راه نیافته گان به دانشگاه و خانواده ی آنان در شهر شیراز بوده است. برای دست یابی به اهداف تحقیق، 600 شرکت کننده (300 پسر و 300 دختر) به صورت نمونه گیری تصادفی منظم گزیده شدند. ابزارهای پژوهش پرسش نامه ی PANAS برای سنجش عاطفه ی مثبت و منفی، و فرم کوتاه پرسش نامه ی DASS برای ارزیابی سازه های روانی تنش، افسرده گی، و اضطراب بوده است.پس از بررسی های آماری یا آزمون t مستقل و تحلیل واریانس، نتایج نشان داد عاطفه ی مثبت و منفی دو گروه دانش جو و پشت کنکوری تفاوت معناداری با هم دارد (P<0.001). هم چنین نتایج، از لحاظ فشارهای روانی (تنش، اضطراب، و افسرده گی) تفاوت معناداری بین دو گروه نشان داد؛ یعنی فشارهای روانی بیش تری بر پذیرفته نشدگان در کنکور می آید (P<0.001). خانواده ی دانش جویان نیز به گونه یی معنادار بیش تر از والدین پذیرفته شدگان دارای عاطفه ی مثبت بودند (P<0.001)، اما در عاطفه ی منفی و فشارهای روانی تفاوتی معنادار دیده نشد (P>0.05). نتایج پژوهش تفاوتی معنادار میان تفاوت های جنسیتی در ارتباط با تاثیر کنکور بر عاطفه ی مثبت و فشارهای روانی، جز عاطفه ی منفی نشان نداد (P>0.05) و این بیانگر این است که امروزه تفاوت ناچیزی در نقش های اجتماعی، انتظارات خانواده، آمال و آرزوهای شخصی میان دختر و پسر وجود دارد.سرانجام، بررسی میان دانش جویان 28 رشته از دانشکده های علوم انسانی، علوم تربیتی، فنی و مهندسی، علوم پایه، کشاورزی، و دام پزشکی، نشان داد که همه گی در سطحی یکسان، از عاطفه ی مثبت و منفی، و فشارهای روانی برخوردار اند (P>0.05)."

در این پژوهش، سودمندی سه روش تلقیح اجتماعی، ناهماهنگی شناختی، و بازسازی اسنادی در تغییر نگرش منفی به ریاضی، در دانش آموزان دختر دبیرستان های اصفهان بررسی و مقایسه شد. برای این کار، 100 دانش آموز که نگرش منفی به ریاضی داشتند به شیوه تصادفی گزیده و در چهار گروه (سه گروه آزمایش و یک گروه گواه) دسته بندی شدند. یافته های پژوهش نشان داد گرچه هر سه روش در تغییر نگرش منفی به ریاضی موثر است، اما روش بازسازی اسنادی از شیوه های دیگر سودمندتر است.

"در این تحقیق تلاش شده است که به بررسی روایی، پایایی و هنجار یابی آزمون های استعداد عمومی GATB پرداخته شود. بدین منظور از روش توصیفی همبستگی استفاده شده است. جامعه تحقیق را کلیه دانش آموزان پایه ی اول دبیرستان شهر اصفهان تشکیل داده است، که از میان 32771 دانش آموز تعداد 1200 دانش آموز به صورت خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. 600 نفر دانش آموز دختر پایه ی اول دبیرستان و600 نفر دانش آموز پسر پایه ی اول دبیرستان به طور تصادفی گزینش شدند. آزمون واژگان و تجسم فضایی از آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB بر روی دانش آموزان منتخب اجرا شد. هدف اصلی در این پژوهش، تعیین پایایی، روایی و تهیه جدول هنجار آزمون های مذکور است. به منظور پاسخ گویی به سؤال اول مبنی بر اندازه گیری ضریب تمیزهمان طور که مشاهده شد همه سؤالات آزمون واژگان از قوه ی تمیز کافی برخوردار بود و فقط این ضریب در سؤال 13 کم به نظر آمد. همچنین همه سؤالات آزمون تجسم فضایی از قوه ی تمیز کافی برخوردار بود و تنها این ضریب در سؤالات 1، 3، 23، 26 تا 40 کم به دست آمد که دلیل کم بودن ضریب تمیز در سؤالات 26 تا 40 را می توان کمبود زمان پاسخ گویی دانست. در پژوهش حاضر به منظور برآورد پایایی آزمون واژگان و تجسم فضایی از آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. ضرایب آلفا بدست آمده به ترتیب برابر با 73/0 و 64/0 بود. جهت بررسی روایی سازه آزمون واژگان و تجسم فضایی از آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB و پاسخ به این پرسش که هر کدام از آزمون ها چند عاملی است؟ از تحلیل عاملی استفاده شد. نتایج نشان داد که آزمون های شش گانه استعداد عمومی GATB از روایی سازه کافی و قابل قبول برخوردار است. نتایج نشان داد که بین عملکرد دانش آموزان در این آزمون و جنسیت آن ها رابطه وجود دارد و پسرها نسبت به دخترها از میانگین بالاتری در هر دو آزمون برخوردارند. "

این پژوهش به بررسی رابطه بین انگیزش پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه شهر اصفهان با ویژگی های خانوادگی آنان می پردازد. هدف آن، تعیین رابطه و سهم نسبی هر یک از متغیرهای خانوادگی در تبیین انگیزش پیشرفت تحصیلی است. به همین منظور180 نفر آزمودنی به طور تصادفی از جامعه دانش آموزان دوره متوسطه آموزش و پرورش شهر اصفهان انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از آن است که از بین عوامل خانوادگی مرتبط با انگیزش پیشرفت تحصیلی، انتظار والدین از موفقیت فـرزندان 28/0، شیوه فرزندپروری مقتدرانه 26/0و ساخت خانواده (مدرن های طبیعی در خانواده) 16/0 تبیین کننده انگیزش پیشرفت تحصیلی هستند.