پرویز آزادفلاح

پرویز آزادفلاح

مدرک تحصیلی: دانشیار روان شناسی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۱۱۷ مورد.
۱.

روایی و اعتبار پرسشنامه سبک های دفاعی در نمونه های ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشور رفتار سال چهاردهم اردیبهشت ۱۳۸۶ شماره ۲۲

کلید واژه ها: پرسشنامه اعتبار دانش آموز روایی دانشجو سبک های دفاعی ( DSQ )

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۳۲ تعداد دانلود : ۳۹۷۶
این مطالعه به منظور بررسی اعتبار و روائی پرسشنامه سبکهای دفاعی DSQ در نمونه های ایرانی انجام یافته است . 666 دانش آموز ( با میانگین سنی 61/16 و انحراف معیار13/1 ) و401 دانشجو ( با میانگین سنی3/21 و انحراف معیار8/3 ) در مجموع 1067 نفر در این مطالعه شرکت نمودند. با استفاده از روش آزمون و باز آزمون و نیز محاسبه آلفای کرونباخ در گروههای مورد مطالعه اعتبار این پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت و همچنین روائی محتوی، روائی همگرا و روائی سازه نیز با استفاده از نظر متخصصان در مورد ارتباط ماده های پرسشنامه با تعاریف مرتبط با مکانیزمهای مورد وارسی و نیز استفاده از آزمون نئو مورد مطالعه قرار گرفت . توافق نظر بالای متخصصان در مورد ارتباط ماده های پرسشنامه سبک های دفاعی با تعاریف ارائه شده در مورد مکانیزم های دفاعی در منابع معتبر( حداقل 46/2 و حداکثر 53/4 بر روی یک مقیاس 5 درجه ای که 5 نشانه ارتباط کامل و 1 نشانه عدم ارتباط بوده است) ، وجود همبستگی های قابل قبول بین عامل های نئو و پرسشنامه سبک های دفاعی و نیز همبستگی های بالا بین ماده های پرسشنامه با مکانیزم ها و سبک های مرتبط نشانه روائی قابل قبول این پرسشنامه می باشد . همچنین آلفای بالای این پرسشنامه در گروههای مورد مطالعه ( 87/0-81/0 ) و همبستگی های بالا بین آزمون و باز آزمون نمایانگر اعتبار قابل قبول این پرسشنامه در جمعیت ایرانی بود.
۲.

بررسی ابعاد چهارچوب مفهومی شاخص های سلامت روانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره یازدهم ۱۳۹۲ شماره ۵ (پیاپی ۳۳)

کلید واژه ها: سلامت روانی نظام های سلامت شاخص های سلامت روانی چهار چوب مفهومی مرور سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۴۶ تعداد دانلود : ۲۴۵۲
زمینه و هدف: این مطالعه، با هدف بررسی ابعاد چهار چوب مفهومی شاخص های سلامت روانی،انجام گردید. با ارایه چهارچوب مفهومی شاخص های سلامت روانی می توان زمینه را برای ایجاد یک مجموعه واحد و منسجم از شاخص های سلامت روانی فراهم کرد. روش و روش ها: پژوهش، به روش مرور منظم مقالات علمی (مرورسیستماتیک) انجام شده و از نوع کتابخانه ای و براساس منابع اینترنتی بوده است. برای جستجوی آثار از پایگاه های اطلاع رسانی معتبر و شناخته شده از جمله «medline» ، « pubmed» و « psyclit»و دیگر پایگاه ها و با استفاده از کلیدواژه هایی که به نوعی به توسعه، اجرا، ارزیابی برنامه های ارتقا سلامت روانی مربوط هستند، انجام شده است. یافته ها: در بیشتر نظام های بهداشتی و سلامت روانی، چهارچوب مفهومی شاخص ها به طور جامع مبتنی بر چهار بعد زیر به کار می رود: وضعیت سلامت، عوامل سلامت روانی، عملکرد نظام سلامت روانی و ویژگی های جامعه و سیستم سلامت روانی. همچنین طبق تحقیقات موجود، شاخص سلامت روانی باید ویژه، قابل اندازه گیری، پایا، معتبر، واقع گرا، کاربردی، مقرون به صرفه، مبتنی بر سند و اخلاقی باشد. نتیجه گیری: در بین چهارچوب های مفهومی شاخص های سلامت، چهارچوب پیشنهادی مؤسسه کانادایی اطلاعات سلامت (CIHI) از وسعت و جامعیت کافی برخوردار می باشد و می توان آن را با تغییرات جزیی در ایران مورد استفاده قرار داد. براساس این چهارچوب، شاخص های سلامت به طور جامع مبتنی بر چهار بعد: وضعیت سلامت ، عوامل سلامت، عملکرد سیستم سلامت، ویژگی های جامعه و نظام سلامت بررسی می شود.
۳.

بررسی رابطه بازیهای رایانه ای و مهارتهای اجتماعی نوجوانان

نویسنده:
منبع: روانشناسی بهار ۱۳۸۱ شماره ۲۱

کلید واژه ها: نوجوانان مهارتهای اجتماعی بازیهای رایانه ای بازیهای ویدیویی پرسشنامه مهارتهای اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۷۶ تعداد دانلود : ۳۲۳۰
یکی از اصلی ترین پرسشهای پژوهشگرانی که در زمینه پیامدهای بازیهای رایانه ای به مطالعه پرداخته اند، تاثیر این بازیها در قلمرو رفتار اجتماعی است. به سخن دیگر، این مطلب که ارتباط فرد با دنیای بازیهای رایانه ای، ارتباطهای انسانی او را متاثر می سازد، تردیدهای فراوانی را در استفاده از این بازیها به میان می آورد. گر چه بعضی بیان داشته اند که بازیهای رایانه ای موجب انزوای اجتماعی نمی گردد، ولی تحقیقات دیگر حاکی از آنند که این بازیها نه تنها سبب انزوا و کناره گیری اجتماعی، کاهش ارتباط اجتماعی و مردم آمیزی می شوند، بلکه میزان نوع دوستی را کاهش داده و ارزشهای مبتنی بر همکاری و همیاری را بی رنگ می سازند. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی تاثیر بازیهای رایانه ای – ویدئویی بر مهارتهای اجتماعی نوجوانان پرداخته است. به این منظور 258 دانش آموز پسر مقطع اول دبیرستان انتخاب شدند که ضمن پاسخ به پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه مهارتهای اجتماعی را نیز تکمیل کردند. اطلاعات گردآوری شده با استفاده از روش تحلیل رگرسیون چند متغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های این پژوهش حاکی از آنند که گر چه تجربه بازی با مهارتهای اجتماعی رابطه ای معکوس دارد، یعنی هر چه بازی بیشتر باشد، مهارتهای اجتماعی کمتر است؛ اما این رابطه معنادار نبوده و در عوض وجود رابطه معنادار بر دو محور محل بازی و حضور دیگران در محل بازی متمرکز بوده است. به طوری که انتخاب منزل به عنوان محل بازی و یا ترجیح تنها بودن در محل بازی با مهارتهای اجتماعی رابطه ای معکوس و معنادار دارد. در مجموع با استناد به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که مبادرت به این بازیها می تواند تاثیر معناداری در الگوی تعاملات بین فردی و در نتیجه مهارتهای اجتماعی برجای گذارد
۴.

بررسی سبکها و مکانیزم های دفاعی افراد مبتلا به اختلال وسواس- بی اختیاری، اختلال اضطراب تعمیم یافته و اختلال هراس اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال اول بهار ۱۳۸۸ شماره ۱

کلید واژه ها: سبکهای دفاعی مکانیزمهای دفاعی اختلال وسواس - بی اختیاری اختلال اضطراب تعمیم یافته

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی وحشت و اضطراب اجتماعی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی وسواس فکری –عملی
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی انواع ترس
تعداد بازدید : ۶۶۴۲ تعداد دانلود : ۲۶۴۷
مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه مکانیزمها و سبکهای دفاعی افراد مبتلا به اختلال وسواس- بی اختیاری (OCD )، اختلال اضطراب تعمیم یافته(GAD) و اختلال هراس اجتماعی(SP) انجام پذیرفته است. روش: نمونه این پژوهش متشکل از افراد مبتلا به اختلال- وسواس بی اختیاری (30 نفر)، اختلال اضطراب تعمیم یافته (30 نفر)، اختلال هراس اجتماعی(30 نفر) و افراد غیر مبتلا(30 نفر) است که توسط روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده اند. ابزار مورد استفاده جهت سنجش مکانیزمهای دفاعی پرسشنامه سبکهای دفاعی (DSQ-40) می باشد. مکانیزمها و سبکهای دفاعی گروههای مبتلا با گروه بهنجار و الگوی مکانیزمهای دفاعی هر چهار گروه با استفاده از روش های آماری مقایسه میانگین ها، و تحلیل واریانس یک راهه و آزمون های تعقیبی با یکدیگر مقایسه شدند. یافته ها: بررسی های آماری نشان داد که گروه های مبتلا نسبت به گروه غیر مبتلا از سبکهای دفاعی رشد نایافته و روان آزرده به صورت معنا داری بیشتر استفاده می کنند و مشخص شد که میان گروه ها در استفاده برخی از مکانیزمهای دفاعی تفاوت معنا دار وجود دارد. به علاوه مشخص گردید که مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال وسواس- بی اختیاری در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی گذار به عمل، تشکل واکنشی و ابطال است به همین ترتیب مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال اضطراب تعمیم یافته در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی فرافکنی، آرمانی سازی، جسمی سازی و استفاده کمتر آنها از مکانیزم های دفاعی طنز و فرونشانی است و مشخصه اصلی الگوی دفاعی گروه مبتلایان به اختلال هراس اجتماعی در مقایسه با گروه بهنجار در استفاده زیاد آنها از مکانیزم های دفاعی فرافکنی، آرمانی سازی، جسمی سازی و پرخاشگری منفعلانه و استفاده کمتر آنها از مکانیزم دفاعی فرونشانی است. نتیجه گیری: مطالعه کنونی اهمیت بررسی مکانیزمهای دفاعی را چه در گستره بهنجار و چه در گستره بالینی جهت تشخیص و درمان اختلالات اضطرابی نمایان می سازد. یافته های این پژوهش به طور کلی با یافته های سایر مطالعات قابل مقایسه هستند، با این حال انجام پژوهش در زمینه مکانیزمهای دفاعی در ایران نیازمند توجه بیشتری است.
۵.

روایی و اعتبار پرسشنامه مشکلات بین فردی (IIP-32)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۹)

کلید واژه ها: پرخاشگری وابستگی گشودگی صراحت و مردم آمیزی در نظر گرفتن دیگران حمایت گری و مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۸۹۳
مقدمه: مشکلات بین فردی مشکلاتی هستند که در رابطه با دیگران ایجاد می شوند. هر چه در حیطه روابط بین فردی مشکلات بیشتری تجربه کنیم، شانس زندگی بهتر، رضایت و سلامتی را از دست خواهیم داد. در این راستا پرسشنامه مشکلات بین فردی به منظور ارزیابی این دسته از مشکلات طرح ریزی شده است. روش: هدف از مطالعه حاضر، بررسی روایی و اعتبار پرسشنامه مشکلات بین فردی-32 سؤالی است. این مقیاس به منظور بررسی مشکلات بین فردی افراد بزرگسال طراحی شده است. حیطه اصلی مشکلات شامل مردم آمیزی، جرأت ورزی، پرخاشگری، حمایت گری، مشارکت، در نظر گرفتن دیگران، گشودگی و وابستگی می باشد. نمونه مورد بررسی در این پژوهش 384 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه شیراز بودند که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. پس از تکمیل این مقیاس توسط گروه نمونه، محتوای مقیاس بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه های اصلی مورد تحلیل عاملی قرار گرفت. یافته ها: نتایج این تحلیل منجر به استخراج 6 عامل صراحت و مردم آمیزی، گشودگی، در نظر گرفتن دیگران، پرخاشگری، حمایت گری و مشارکت و وابستگی شد. رابطه مثبت و معنادار بین مشکلات بین فردی و آلکسی تیمیا بیانگر روایی همگرای پرسشنامه مشکلات بین فردی است. همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ و ضریب اعتبار به شیوه تنصیف نیز حاکی از اعتبار مطلوب این مقیاس بود. نتیجه گیری: از آنجایی که عوامل مؤثر بر روابط بین فردی ریشه در فرهنگ و محیط دارد، یافته های به دست آمده با ساختار فرهنگی و ویژگی های شخصیتی موجود در این ساختار به ویژه در جامعه زنان ایرانی مطابقت دارد.
۶.

بررسی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس ابعاد روان نژندی گرایی و برون گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۷ شماره ۴۰

کلید واژه ها: برون گرایی شخصیت تنظیم شناختی هیجان روان نژندی گرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی شخصیت نظریات محدود طیف شخصیت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی یادگیری نظریه های یادگیری
تعداد بازدید : ۵۸۱۴
هدف: هدف تحقیق حاضر، بررسی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بر اساس ابعاد شخصیتی روان نژندی گرایی و برون گرایی می باشد. روش: ابتدا 725 نفر از دانشجویان پسر، نسخه فارسی تجدید نظر شده پرسشنامه شخصیتی آیسنک را تکمیل نمودند. سپس، 140 نفر از آنها بر اساس نمره های انتهایی توزیع در دو بعد روان نژندی گرایی (N) و برون گرایی (E) در قالب چهار گروه برون گرا، درون گرا، روان نژندی گرا و پایدار هیجانی (هر گروه 35 نفر)، به عنوان آزمودنی های اصلی انتخاب و به وسیله پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج حاکی از آن بود که افراد روان نژندی گرا در برخورد با تجربه منفی، بیشتر از راهبردهای ملامت خویش، پذیرش، نشخوارگری، دیدگاه پذیری، فاجعه سازی و ملامت دیگران، و افراد پایدار هیجانی از راهبردهای تمرکز مجدد مثبت و تمرکز مجدد بر برنامه ریزی استفاده می کنند. راهبردهای رایج در افراد برون گرا، تمرکز مجدد مثبت، دیدگاه پذیری و ارزیابی مجدد مثبت بود. ضمن اینکه، افراد درون گرا بیشتر از راهبردهای ملامت خویش، پذیرش، نشخوارگری، تمرکز مجدد بر برنامه ریزی، فاجعه سازی و ملامت دیگران استفاده می کردند. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر، می توان گفت که صفات شخصیتی نقش مهمی در انتخاب راهبردهای تنظیم هیجان ایفا می کنند و نوع راهبردهای تنظیم هیجان متناسب با صفات شخصیتی مسلط در فرد می باشد.
۷.

رابطه هوش هیجانی و سبک های دلبستگی با احساس غربت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه تازه های علوم شناختی ۱۳۸۵ شماره ۲۹

کلید واژه ها: احساس غربت هوش هیجانی دلبستگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره بزرگسالی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هوش هوش هیجانی
تعداد بازدید : ۴۸۴۹ تعداد دانلود : ۲۳۵۷
هدف: این مطالعه با هدف بررسی رابطه بین هوش هیجانی، سبک های دلبستگی و احساس غربت طراحی شد. روش: در یک روش مقطعی 280 نفر از دانشجویان غیر بومی دانشگاه رازی با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. در این پژوهش از مقیاس دلبستگی هازن و شیور، مقیاس هوش هیجانی سیبریا شرینک و پرسشنامه احساس غربت آرچر و همکاران استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون چند متغیری، آزمون t برای گروه های مستقل و ضریب همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل گردید. یافته ها: نتایج نشان می دهد که دانشجویان دلبسته ایمن در مقایسه با دانشجویان دلبسته ناایمن احساس غربت کمتری تجربه می کنند. بین هوش هیجانی و احساس غربت رابطه منفی وجود داشت و دانشجویان دلبسته ایمن از هوش هیجانی بالاتری برخوردار بودند. بین سن و احساس غربت رابطه ای مشاهده نشد. نتیجه گیری: سبک های دلبستگی و هوش هیجانی از طریق مختلفی ممکن است بر میزان احساس غربت تجربه شده توسط افراد تاثیر بگذارند.
۸.

بررسی نقش حمایت اجتماعی در رضایتمندی از زندگی، سلامت عمومی و احساس تنهایی در بین سالمندان بالاتر از 60 سال

نویسنده:
منبع: روانشناسی تابستان ۱۳۸۱ شماره ۲۲

کلید واژه ها: سلامت عمومی سالمندان حمایت اجتماعی احساس تنهایی حمایت عاطفی حمایت ابزاری رضایتمندی از زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰۳ تعداد دانلود : ۱۸۷۵
مطالعه حاضر به بررسی نقش حمایت اجتماعی بر اساس تنهایی، سلامت عمومی و رضایتمندی از زندگی در بین سالمندان می پردازد. علاوه بر آن با توجه به تفکیکی که در پیشینه پژوهشی نسبت به انواع حمایت اجتماعی، در دو شکل حمایت عاطفی و حمایت ابزاری شده است، تاثیر این دو نوع حمایت اجتماعی بر زنان و مردان سالمند نیز بررسی می شود. برای اجرای این مطالعه 200 نفر از سالمندان شهر شهرکرد (افراد بالاتر از 60 سال)، بطور تصادفی انتخاب و با توجه به هدف و فرضیات ارائه شده مورد آزمون قرار گرفتند. آزمونها عبارت بودند از: مقیاس رضایتمندی از زندگی از دینر و پاوت و پرسشنامه سلامت عمومی گلدبرگ و ویلیامز، الگوی ایتاردورک. نتایج به دست آمده که با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسن و رگرسیون چندگانه نشان داد، اولا حمایت اجتماعی تاثیر معنی داری بر احساس تنهایی، سلامت عمومی و رضایتمندی سالمندان از زندگی دارد. ثانیا حمایت عاطفی نقش با اهمیت تری نسبت به حمایت ابزاری داشته و به ویژه نقش حمایت عاطفی بر احساس تنهایی، سلامت عمومی و رضایتمندی از زندگی به طور معنی داری بیش از حمایت ابزاری بر زنان سالمند موثر است.
۹.

تجربیات مادران از داشتن کودک عقب مانده ذهنی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: فصلنامه توانبخشی ۱۳۸۵ شماره ۳

کلید واژه ها: کودک خانواده عقب مانده ذهنی تجربیات مادران پدیده شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲۶
" هدف: عقب ماندگی ذهنی علاوه بر شیوع قابل توجه، با نقصان رشد در ابعاد مختلف جسمانی، روانی، تکاملی، اجتماعی و تربیتی همراه بوده و می تواند تاثیرات نامطلوبی بر ساختار و عملکرد خانواده داشته و باعث تجربه این تنش ها به صور مختلف توسط پدر و مادر شود. از آنجا که بررسی ها و نتایج حاصل از آنها می تواند در شناخت این مشکلات و حتی نحوه چگونگی اداره آنها کمک موثری باشد، لذا، این تحقیق کیفی به توصیف ساختار تجربیات مادران این کودکان، و به معانی که آنها از داشتن یک کودک عقب مانده ذهنی دارند پرداخته است. روش بررسی: برای توصیف تجربه مادران از تحقیق کیفی به روش پدیده شناسی برای جمع آوری داده ها و آنالیز آن استفاده شد. در این مطالعه با نمونه گیری هدفمند 12 مصاحبه باز با مادران دارای یک کودک عقب مانده ذهنی آموزش پذیر شاغل به تحصیل در مدرسه استثنایی آموزش و پرورش به عمل آمد. مصاحبه ها ضبط شد و عینا بصورت دست نوشته هایی درآمد و با روش کولازی آنالیز شد. یافته ها: از میان 336 جمله با معنی (مضمونی) 6 مضمون اصلی بدست آمد که عبارتند از: برخورد با ناتوانی تکاملی کودک، احساسات منفی، کودک محور سلامتی و ناسلامتی مادر، عدم توانایی در مدیریت خود و کودک (مستاصل شدن مادر)، حمایت همسر، خانواده و دیگران، مبهم بودن آینده (قدم در تاریکی برداشتن). نتیجه گیری: تجربیات مادران از داشتن کودک عقب مانده ذهنی نشان می دهد که آنان کودکشان را نعمت و امانت الهی می دانند و برای پذیرش و سازگاری با وجود او تنها به خدا توکل دارند و از منابع حمایتی مناسب و اثربخشی برخوردار نیستند. بعلت تقبل مسوولیت بیش از اندازه در طول زندگی از جان مایه می گذارند که نتیجه آن تحمل استرس زیاد، احساس ناامیدی، غم و اندوه و درک ابهام آمیز از آینده کودک و خود است. ایفای نقش اول در حمایت همه جانبه کودک موجب غفلت آنان از خود در همه ابعاد جسمی، روحی، روانی و اجتماعی شده است. "
۱۱.

نقش برون گرایی، روان آزردگی گرایی و خلق مثبت و منفی در پردازش اطلاعات هیجانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی دانشگاه تبریز تابستان ۱۳۸۶ شماره ۶
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی شخصیت
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان هیجان مثبت و منفی
تعداد بازدید : ۳۸۶۹ تعداد دانلود : ۱۷۰۸
در پژوهش حاضر بر اساس فرضیه همگرایی با هیجان، نقش ابعاد شخصیتی برون گرایی و روان آزردگی گرایی در پردازش اطلاعات هیجانی و نقش تعدیل کننده خلق مثبت و منفی در ایجاد رابطه، بررسی شد. ابتدا 654 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه تربیت مدرس، نسخه تجدیدنظر شده پرسشنامه شخصیتی آیزنک (EPQ-R) را تکمیل نمودند؛ سپس بر اساس نمره های التهابی توزیع در دو بعد شخصیتی برون گرایی و روان آزردگی گرایی، 4 گروه برون گرا، درون گرا، روان آزرده و پایدار هیجانی (هر گروه 30 نفر)، انتخاب شدند. برای هر یک از آزمودنی ها در دو جلسه با فاصله دو تا چهار هفته، کاربندی آزمایشی اعمال گردید؛ یعنی در یک جلسه خلق مثبت و در جلسه دیگر، خلق منفی به آنها القا شد. پس از هر مرتبه القا خلق، آزمودنی ها سه تکلیف شناختی یادآوری آزاد، درجه بندی احتمال و تکمیل داستان را انجام دادند. با توجه به نتایج به دست آمده، افراد برون گرا، در موقعیت خلقی مثبت نسبت به موقعیت خلقی منفی، قضاوت و تفسیر مثبت تر، و افراد روان آزرده در در موقعیت خلقی منفی نسبت به موقعیت خلقی مثبت، قضاوت و تفسیر منفی تری داشتند؛ اما در تعداد واژه های مثبت و منفی یادآوری شده به وسیله افراد برون گرا و افراد روان آزرده، بین دو موقعیت خلقی مثبت و منفی تفاوت معناداری وجود نداشت. در مجموع نتایج پژوهش حاضر بیانگر آن است که صفات شخصیتی برون گرایی و روان آزردگی به گونه همگرا با هیجان بر قضاوت و تفسیر اطلاعات هیجانی تاثیر می گذارند و نیز بر نقش تعدیل کننده حالت های خلقی در قضاوت و تفسیر افراد برون گرا و روان آزرده تاکید می ورزد.
۱۲.

ناقرینگی فعالیت نواحی پیشین و پسین قشر مغز در ارتباط با هیجان

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی ۱۳۸۶ شماره ۲

کلید واژه ها: هیجان ناقرینگی قشر مغز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰۵ تعداد دانلود : ۱۶۴۵
در این پژوهش که به منظور بررسی ناقرینگی فعالیت الکتریکی مغز در ارتباط با حالات هیجانی مثبت و منفی صورت گرفت، تعداد 40 نفر دانشجوی دختر 19 الی 23 ساله راست دست با شیوه تصادفی چند مرحله ای انتخاب و در حالات پایه، آرامش، شادی، اضطراب و غم با استفاده از نظر فعالیت قشر مغز بررسی شدند. داده ها با استفاده از عملیات FFT از حوزه زمان به فرکانس تبدیل شدند و یک میانگین کل برای داده های قطعات مغزی پیشانی، گیجگاهی و آهیانه محاسبه شد. داده ها با استفاده از عملیات لگاریتم بر مبنای 10، هنجارسازی شدند. یک شاخص ناقرینگی با استفاده از تفاضل میانگین قطعات راست از چپ محاسبه و با استفاده از آزمون گروههای همبسته با نقطه صفر مقایسه شد. نتایج حاکی از ناقرینگی فعالیت راست قطعه آهیانه در حالات فعال هیجانی (شادی و اضطراب) و ناقرینگی فعالیت چپ آهیانه در حالات عاطفی غیر فعال (پایه، آرامش و غم) است. ناقرینگی راست ناحیه پیشانی در حالت اضطراب نیز الگوی روی آوری- اجتناب را مبنی بر فعالیت بیشتر پیشانی راست در عواطف منفی تایید می کند. بررسی های پایه نشان می دهد که علت ناقرینگی راست در نواحی پسین در حالات شادی و اضطراب بخاطر کاهش فعالیت نواحی پسین چپ است.
۱۳.

ارتباط سبک ها و مکانیزم های دفاعی با سیستم های مغزی/ رفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی بالینی سال چهارم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: سیستم فعال ساز رفتاری سیستم بازداری رفتاری مکانیزم های دفاعی سبک های دفاعی سیستم های مغزی/ رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸۴ تعداد دانلود : ۱۳۰۶
مقدمه: وقتی در مورد مکانیزم های دفاعی در حیطه شخصیت مطالعه می کنیم، در می یابیم که تفکر انسان همیشه منطقی، مبتنی بر واقعیت، عینی و هدفمند نیست. مکانیزم های دفاعی که وظیفه حفاظت در برابر اضطراب را بر عهده دارند، تحت تأثیر سیستم های مختلف مغزی/ رفتاری ممکن است کارکرد بهنجار یا نابهنجار داشته باشند. پژوهش حاضر با همین هدف به بررسی ارتباط سبک ها و مکانیزم های دفاعی با سیستم های مغزی/ رفتاری می پردازد. روش: 214 دانشجوی مؤنث تحصیلات تکمیلی یکی از دانشگاه های تهران به شیوه انتخاب تصادفی ساده با تکمیل پرسشنامه شخصیتی گری- ویلسون و پرسشنامه سبک های دفاعی در این پژوهش شرکت داشتند. داده ها با روش آماری همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که سیستم فعال ساز رفتاری در ابعاد کلی با هیچ یک از سبک های دفاعی ارتباط ندارد اما مؤلفه اجتناب فعال با مکانیزم دفاعی رشد یافته والایش و پیشاپیش نگری ارتباط مثبت معنادار و با مکانیزم دفاعی رشد نایافته دلیل تراشی و فرافکنی ارتباط منفی معنادار دارد. سیستم بازداری رفتاری و مؤلفه های خاموشی و اجتناب منفعل، با سبک و مکانیزم های دفاعی رشد یافته ارتباط منفی معنادار و با سبک و مکانیزم های دفاعی رشد نایافته ارتباط مثبت معنادار دارد. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که افراد دارای سیستم بازداری رفتاری غالب بیشتر از مکانیزم های دفاعی رشد نایافته استفاده می کنند.
۱۵.

مقایسه کنش وری عصب-روان شناختی (زمان واکنش) در معتادان و افراد عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تربیتی و روانشناسی ۱۳۸۸شماره۱

کلید واژه ها: زمان واکنش عصب روان شناختی کنش وری سوء مصرف کنندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۶۱۳
در این تحقیق، کنش وری عصب-روان شناختی بین سوء مصرف کنندگان هروئین، سوء مصرف کنندگان تریاک و افراد عادی مورد بررسی قرار گرفته است. دو گروه معتاد (N=30) از طریق پرسشنامه و مصاحبه از بین افرادی که به کلینیک های درمانی جهت ترک مراجعه کردند انتخاب شدند. گروه کنترل (N=15) با توجه به خصوصیات تاثیرگذار در تحقیق از قبیل سن، تحصیلات، وضعیت اقتصادی و اجتماعی با گروه های معتاد همتا شدند. در این تحقیق علی-مقایسه ای، داده ها با استفاده از دستگاه کرونوسکپ، به صورت موردی جمع آوری گردیدند. نتایج حاصله از اطلاعات جمع آوری شده نشان داد که زمان واکنش بین سه گروه تفاوت معنی دار داشت. در بیشتر سطوح محرک های بینایی و شنوایی، این تفاوت بین دو به دو گروه ها به صورت معنی دار مشاهده گردید. سوء مصرف کنندگان تریاک و سوء مصرف کنندگان هروئین در زمان واکنش کلی با همدیگر تفاوت معنی داری داشتند. همچنین بین زمان واکنش ساده و زمان واکنش پیچیده گروه معتادان با گروه عادی نیز تفاوت معنی داری دیده شد.
۱۶.

" بررسی رابطه بین گرایش های مذهبی و سالمندی موفق "(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشور رفتار سال ۱۳۸۴ شماره ۱۰

کلید واژه ها: مذهب گرایش مذهبی پرسشنامه سلامت عمومی سالمندی موفق رضایتمندی از زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۰۰
سالمندی موفق، الگوی مناسبی از سالمندی است که طی سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته است. با توجه به این که جمعیت جهان رو به پیری می رود و امید به زندگی در کشورهای مختلف، از جمله کشور ما سیر افزایشی نشان می دهد، موضوع کیفیت زندگی در دوره سالمندی مورد علاقه همگان است. به همین سبب، شناسایی مولفه های اساسی سالمندی موفق حائز اهمیت است. یکی از متغیرهایی که در این تحقیق مورد بررسی قرار گرفته، گرایش های مذهبی سالمندان و نقش آن بر سالمندی موفق بوده است. با توجه به تعاریفی که صاحبنظران از سالمندی موفق ارائه داده اند، در این تحقیق، سالمندی موفق با استفاده از دو مقیاس رضایتمندی از زندگی و پرسشنامه سلامت عمومی (GHQ-12)، شناسایی و نقش گرایش های مذهبی با استفاده از آزمون جهت گیری مذهبی اندازه گیری شد. نتایج به دست آمده با استفاده از آزمون های آماری "t"، F و رگرسیون لاجیستیک تجزیه و تحلیل شد. نتایج گویای آن است که سالمندان موفق به طور معناداری گرایش بیش تری به مذهب نشان داده اند.
۱۷.

اثربخشی برنامه های توانمند سازی زناشویی بر رضایت مندی زناشویی زوجین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال سوم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: برنامه توانمند سازی زناشویی برنامه انریچ برنامه گلاسر و زوجین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۷۳۱
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه های توانمند سازی زناشویی بر رضایت مندی زوجین می باشد. روش: این پژوهش در چارچوب طرح های آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل می باشد. 36 زوج از زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره بهزیستی شهر اردبیل به صورت در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه های آزمایشی برنامه های توانمند سازی انریچ و گلاسر را دریافت نمودند. داده ها با استفاده از پرسشنامه رضایت مندی زناشویی جمع آوری و با استفاده از آزمون تحلیل کواریانس تک متغیری و چند متغیری تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد رضایت مندی زناشویی در هر دو گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل به طور معناداری بهبود یافته است. نتیجه گیری: یافته ها از اثربخشی برنامه های توانمند سازی ازدواج در پیشگیری از بروز ناسازگاری های زناشویی حمایت می کند.
۱۸.

نقش حافظه کاری در جمع ذهنی کودکان پیش دبستانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: علوم رفتاری ۱۳۸۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۰)

کلید واژه ها: کودکان حافظه کاری حساب ذهنی مسایل استاندارد و غیراستاندارد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۸۴
" مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش مولفه­های حافظه کاری (مجری مرکزی، مدار آوایی و بخش دیداری- فضایی) در عملکرد جمع ذهنی کودکان پیش­دبستانی انجام شد. روش: 30 نفر از دانش­آموزان دختر پیش­دبستانی مدارس ابتدایی شهر زنجان با دامنه هوشی 115-100 به­صورت تصادفی انتخاب و با تکالیف فراخنای ارقام وارونه، فراخنای ارقام مستقیم، فراخنای کُرسی و مسایل جمع ذهنی (استاندارد و غیراستاندارد) با ارایه به شکل کلامی و غیرکلامی مورد آزمون قرار گرفتند. یافته­ها : طبق نتایج تحلیل آماری با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون، فراخنای ارقام وارونه (مجری مرکزی) با عملکرد در مسایل کلامی غیراستاندارد و فراخنای ارقام مستقیم (مدار آوایی) با عملکرد در مسایل کلامی استاندارد رابطه داشتند. هیچ­کدام از مولفه­های حافظه کاری با عملکرد در مسایل غیرکلامی رابطه نداشتند. نتیجه­گیری: مجری مرکزی در مورد مسایل غیراستاندارد که نیاز به بازداری اطلاعات نامربوط و محرک­های مزاحم دارد نقش مهمی در کنترل توجه ایفا کرده و عملکرد را به حداکثر می­رساند. اما در مورد مسایل استاندارد که چنین ضرورتی وجود ندارد و فقط نیازمند نگهداری اعداد و درخواست­های مساله است، مدار آوایی نقش مهمی ایفا می­کند."
۱۹.

مقایسه سبکها و مکانیزم‌های دفاعی بیماران مبتلا به اختلال وسواس بی‌اختیاری و افراد سالم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: علوم رفتاری ۱۳۸۷ شماره ۳ (پیاپی ۵)

کلید واژه ها: سبکهای دفاعی مکانیزمهای دفاعی اختلال وسواس بی‌اختیاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴۱ تعداد دانلود : ۱۶۶۴
مقدمه: مکانیزم‌های دفاعی مسئولیت محافظت از «من» را در مواجهه با شکل‌های مختلف اضطراب برعهده دارند و از آن جهت که در نظام روان تحلیل‌گری هر اختلال روانی با مکانیزمهای دفاعی غیرانطباقی مشخصی همراه است، این مطالعه با هدف تعیین سبکها و مکانیزمهای دفاعی افراد مبتلا به اختلال وسواس بی‌اختیاری و مقایسه آنها با افراد بهنجار انجام پذیرفته است. روش: این مطالعه از نوع توصیفی پس رویدادی است که در آن از جامعه مبتلایان به اختلال وسواس – بی اختیاری ساکن در شهر تهران نمونه‌ای 30 نفره، با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب شد و با 30 نفر از افراد بهنجار مقایسه شدند. ابزار مورد استفاده جهت سنجش مکانیزمهای دفاعی پرسشنامة سبکهای دفاعی (DSQ-40) می‌باشد. داده‌های به دست آمده با روش آماری مقایسه میانگین‌های آزمون t مورد تجزیه تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تحلیل داده‌ها مشخص کرد که تفاوت معنا داری میان بیماران مبتلا به وسواس- بی اختیاری و گروه بهنجار از نظر سبکهای دفاعی مورد استفاده وجود دارد. افراد مبتلا به اختلال مذکور، بیشتر از سبکهای دفاعی رشد نایافته و روان آزرده استفاده می‌کنند. به علاوه مشخص گردید که دفاعهای گذار به عمل، تشکل واکنشی و ابطال در اختلال وسواس- بی‌اختیاری بیشترین سهم را دارند و افراد مبتلا نسبت به گروه بهنجار از دفاعهای نام برده بیشتر استفاده می‌کنند. نتیجه گیری:یافته‌های این پژوهش به‌طورکلی با یافته‌های سایر مطالعات قابل مقایسه هستند، با این حال انجام پژوهش در زمینة مکانیزمهای دفاعی در ایران نیازمند توجه بیشتری است.
۲۰.

اثربخشی شیوه درمانگری فعال سازی طرحواره های معنوی مبتنی برذهن آگاهی در کاهش علائم وا بسته به سوء مصرف مواد و کنترل تکانه در مردان معتاد به مت آمفتامین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۴ تابستان ۱۳۹۴ شماره ۵۴ 52-78

کلید واژه ها: طرحواره های معنوی ذهن آگاهی علایم وابسته به مواد کنترل تکانه مت آمفتامین(شیشه)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۲۰ تعداد دانلود : ۴۶۳
پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی شیوه درمانگری فعال سازی طرحواره های معنوی مبتنی بر ذهن آگاهی در کاهش علائم وابسته به سوءمصرف مواد و کنترل تکانه در بیماران مرد معتاد به مت آمفتامین در پاییز و زمستان 1393 انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه معتادینی بودکه دریکی از اقامتگاه های دارای مجوز بهزیستی شهر تهران و حومه اقامت داشتند. به منظور بررسی فرضیه پژوهش، تعداد 30 نفر از معتادین به شیشه که در یکی از کمپ های بزرگ اقامتی در شهر تهران اقامت داشتند به طور داوطلبانه انتخاب و به صورت جایگزینی تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. جهت سنجش وضعیت فرد از نظر سوءمصرف از مصاحبه SCID-CV و برای سنجش متغیرهای وابسته پژوهش، از پرسشنامه های نیمرخ اعتیاد مودزلی(مارسدن و همکاران،1998)و تکانشگری بارت (ویرایش یازدهم،2004) در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری(مانکووا) وآزمون اندازه گیری مکرر نشان داد که بین دو گروه آزمایش و کنترل از نظر متغیرهای وابسته یعنی میزان علایم روانی - فیزیولوژیک و کنترل تکانه درهر دو مرحله پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی دار در سطح 01/0 وجود دارد. همچنین اثرات مداخله پس از 3 ماه پایداری معنی داری را نشان می داد .یافته های پژوهش حاضر نشان داد که درمان فعال سازی طرحواره های معنوی مبتنی بر ذهن آگاهی توانسته است در حد معناداری علائم مربوط به هر دو متغیر وابسته تحقیق را کاهش دهد. .

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان