احمد علیپور

هدف پژوهش حاضر اثربخشی مداخله­ شناختی - رفتاری مبتنی بر تعلل بر بهبود عملکرد تحصیلی و حرمت خود دانشجویان دختر پیام نور بود. بنابراین با استفاده از روش نمونه­ گیری در دسترس، 30 نفر از دانشجویان دختر بر اساس معیارهای ورود- خروج از میان داوطلبان انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه (آزمایش و گواه) جایگزین شدند. کلیه آزمودنی­های گروه آزمایش و کنترل پرسشنامه ­های تعلل و حرمت خود را قبل و بعد از آموزش جلسات تکمیل کردند. همچنین معدل ترم تحصیلی قبل هر دانشجو پیش از مداخله و معدل ترم تحصیلی ترم بعد او پس از انجام مداخله جمع­ آوری شد. تحلیل نتایج با استفاده از نسخه شانزدهم نرم­افزار آماری SPSS و کاربرد آزمون کوواریانس نشان داد که تعلل در آزمودنی­های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش و حرمت خود و عملکرد تحصیلی افزایش معنادار داشته است (05/0p<). این نتایج مبین آن است که مداخله شناختی ـ رفتاری مبتنی بر تعلل به واسطه بازسازی شناختی، ذهن­ آگاهی و روش­های رفتاری از جمله مدیریت زمان به کاهش تعلل و افزایش حرمت خود و عملکرد تحصیلی دانشجویان می ­انجامد.

این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برخی از شاخص های حروف چینی، مانند فاصله بین خطوط، اندازه فونت، و شکل فونت بر یادآوری محتوای درسی الکترونیک و سرعت خواندن انجام شد. در این مطالعه 70 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. در آزمایش 1، گروهی، یک فصل از یک کتاب الکترونیک را با فاصله بین خطوط 1.5و گروه دیگر همان محتوای را با فاصله بین خطوط 2 از روی صفحه نمایشگر مطالعه کردند. زمان خواندن ثبت شد و پیش و پس آزمون هایی از دانشجویان گرفته شد. آزمایش2 نیز مانند آزمایش 1 صورت گرفت؛ با این تفاوت که دو گروه فصل دیگری را با فونت تاهومای فارسی 10 و 12 مطالعه کردند. آزمایش3 نیز به همین روش با فونت تاهومای فارسی (بدون دندانه) و با فونت تایمز نیورومن فارسی (دندانه دار) تکرار شد. نتایج نشان می دهد که میانگین نمره ها و سرعت خواندن در سه آزمایش تفاوت معنی داری نداشت . طراحان متون الکترونیک می توانند شاخص های حروف چینی ذکر شده را در محدوده ذکر شده تغییر داده، اثر مخربی بر یادآوری محتوای درسی و سرعت خواندن مشاهده نکنند.

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمانگری چند وجهی لازاروس بر ارتقاء شاخص های سلامت در بیماران مبتلا به ام اس می باشد. روش: جامعه آماری شامل همه بیماران مبتلا به ام اس در شهر قزوین بود. تعدادی از بیماران مذکور به شیوه در دسترس انتخاب شدند. سپس با استفاده از پرسشنامه سلامت عمومی و مصاحبه بالینی بر مبنای راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی (نسخه چهارم)، 40 نفر زن و مرد انتخاب شدند و در نهایت به صورت تصادفی در دو گروه (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه گواه) جایگزین شدند. از 20 نفر آزمودنی گروه آزمایش 16 نفر درمان را تکمیل کردند. 12 جلسه 90 دقیقه ای درمان چند وجهی لازاروس در طی 3 ماه در گروه آزمایش به صورت گروهی انجام گرفت. تمام آزمودنیها قبل و بعد از درمان و در دوره پیگیری پس از یک ماه پرسشنامه سلامت عمومی را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج حاصل از آزمون مانکوا نشان داد که درمان چند وجهی لازاروس اثر معنی داری بر سلامت عمومی دارد. همچنین نتایج آزمون آنکوا نشان داد که درمان چند وجهی به طور معنی داری باعث کاهش افسردگی، اضطراب و اختلال در عملکرد اجتماعی شده است اما بر علائم بدنی اثر معنی داری نداشت. نتایج ذکر شده در مرحله پیگیری حفظ شده بودند. نتیجه گیری: درمانگری چند وجهی لازاروس می تواند سلامت عمومی بیماران مبتلا به ام اس را ارتقاء بخشد.

این پژوهش به منظور بررسی اثر آموزش روش درمانی پاسخ محور به مادران کودکان اتیستیک بر عملکرد خانواده صورت گرفته است. جامعه آماری شامل کلیه مادران کودکان مبتلا به اتیسم شهر تهران می شود. از بین مادران با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 20 نفر به عنوان نمونه مورد پژوهش انتخاب شدند و به طور تصادفی در دو گروه کنترل و آزمایش جای داده شدند. طرح پژوهش، طرح پیش آزمون ـ پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری بود. به گروه آزمایش روش درمانی پاسخ محور، در طول سه-ماه آموزش داده شد. از پرسشنامه خودکارآمدی والدین، مقیاس استرس والدین، پرسشنامه کارکرد خانواده و مقیاس رضایت مندی خانواده در این پژوهش به عنوان ابزاری جهت سنجش عملکرد خانواده استفاده گردید. یافته ها نشان دادند که آموزش روش درمانی پاسخ محور در کاهش استرس مادران، افزایش خودکارآمدی و کارکرد خانواده در سطح (05/0p<) معنادار بوده است، البته در مقیاس رضایت مندی خانواده تأثیر معناداری دیده نشد. از آن جایی که آموزش روش پاسخ محور در کاهش استرس و افزایش خودکارآمدی و کارکرد خانواده مؤثر بوده، پیشنهاد می شود این روش-درمانی در کنار روش های مرسوم در زمینه اتیسم به مادران آموزش داده شود که می تواند در بهبود عملکرد خانواده مؤثر باشد.

زمینه و هدف: برتری جانبی به تخصیص نیمکره های مغز به فعالیت ها و رفتارهای خاص گفته می شود. ساختار متفاوت مغز در افراد منجر به الگوی شخصیتی متفاوتی می شود. پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه بین ویژگی های شخصیت و دست برتری انجام شد. مواد و روش ها: تعداد 520 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم اقتصادی تهران از هشت رشته تحصیلی گمرک، بیمه، بانک داری، حسابداری، مالی، اقتصاد نظری، اقتصاد حمل و نقل و اقتصاد صنعتی مشغول با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و آزمون ویژگی های شخصیتی نئو (NEO یا NEO personality inventory) و پرسش نامه دست برتری Edinburgh اجرا شد. در این پژوهش که از نوع علی مقایسه ای بود، نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش های آماری تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی Scheffe تحلیل شد. یافته ها: بین افراد راست برتر، چپ برتر و دوسو توان در مقیاس گشودگی (012/0 = P، 421/4 = (2)F) و با وجدان بودن (002/0 = P، 58/6 = (2)F) تفاوت معنی داری وجود داشت، اما تفاوت معنی داری بین گروه ها و ویژگی های دیگر شخصیت وجود نداشت. تعامل دست برتری، شخصیت و جنسیت در مقیاس های گشودگی (036/0 = P، 338/3 = (2)F) و روان نژندی (04/0 = P، 249/3 = (2)F) معنی دار بود. نتیجه گیری: ویژگی های شخصیتی در افراد راست برتر، چپ برتر و دوسو توان متفاوت است. در واقع جانبی شدن بر ویژگی های شخصیت تأثیر می گذارد.

مهمترین هدف این پژوهش مطالعه و بررسی عوامل مرتبط با توفیق یادگیری دانشجویان مهندسی و پزشکی بود. به همین منظور، دو عامل سبک های یادگیری و غلبه طرفی (برتری نیمکره های مغزی) در دانشجویان دختر و پسر دراین دو رشته تحصیلی مورد بررسی قرار گرفت. مطالعه ازنوع همبستگی بوده و پژوهشگر به مقایسه 178 نفر ازکل دانشجویان دختر و پسر مشغول 89 رشتههای پزشکی و مهندسی دو دانشگاه شیراز و علوم - به تحصیل در نیمسال نخست 88 پزشکی شیراز پرداخت. در این پژوهش از شیوه نمونه گیری خوشه ای استفاده شد و دانشجویان دو پرسشنامه استانداردِ سبک های یادگیری کُلب و غلبه طرفی مغز سیلبر را تکمیل نمودند. تحلیل SPSS وآزمون خی دو و با بکارگیری نرم افزار 17 t آماری داده ها با استفاده از آمار توصیفی، آزمون صورت گرفت. نتایج بدست آمده از این پژوهش حاکی از آن است که دانشجویان دو رشته مهندسی و پزشکی از لحاظ شیوههای درک و پردازش داده ها با یکدیگر تفاوت دارند. همچنین، یافتههای مربوط به سبکهای یادگیری نشان دادند که دانشجویان رشته پزشکی بیشتر از سبک واگرا استفاده می کنند در حالی که دانشجویان رشته مهندسی گرایش بیشتری به سبک همگرا دارند. همچنین، در مقایسه شیوه های یادگیری دختران و پسران دانشجو نتایج نشان دادند که دختران شیوه تجربه عینی را بیشتر بکار میگیرند. در ارتباط با غلبه طرفی مغز بیشتر دانشجویان هر دو رشته تحصیلی از هر دو نیمکره مغز برای درک و پردازش اطلاعات استفاده می نمایند. همچنین، یافتهها حاکی از رابطه بین سبک یادگیری و غلبه طرفی، جنسیت و رشته تحصیلی میباشد

مقدمه: پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی درمانگری شناختی رفتاری بر تغییر به کارگیری راهبردهای مقابله ای و کاهش درد زنان مبتلا به کمردرد مزمن انجام شده است. روش کار: این پژوهش از نوع مطالعه های نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه شاهد است. از میان تمام زنان مبتلا به کمردرد مزمن مراجعهکننده به بیمارستان امام خمینی و یک مطب خصوصی در شهر تهران در سال 1389، 30 زن به طور تصادفی انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه مساوی آزمون و شاهد جایگزین شدند. گروه آزمون طی 12 هفته جلسات 90 دقیقه ای درمان شناختی رفتاری تورک و فری را تجربه کردند. در حالی که گروه شاهد فقط پی گیری شدند. از پرسش نامه های سبک های مقابله ای لازاروس و فولکمن و ناتوانی کمردرد کبک در دو مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. داده ها با شاخص های توصیفی و آزمون تحلیل واریانس یک سویه با استفاده از نسخه ی شانزدهم نرم افزار SPSS تحلیل شدند. یافته ها: نمره های آزمودنی های گروه آزمون در هر یک از زیرمقیاس های مقابله های ناکارآمد وکمردرد کاهش معنی داری نسبت به گروه شاهد داشت (05/0P<). هم چنین، نمره های مقابله های کارآمد آزمودنی های گروه آزمون به طور معنی داری نسبت به گروه شاهد افزایش یافته بود (05/0P<). نتیجه گیری: درمانگری شناختی رفتاری از طریق تاثیرگذاری روی مولفه های زیستی روانی اجتماعی درد مزمن و تغییر دادن شناخت های ناسازگار باعث کاهش کمردرد و به کارگیری سبک های مقابله ای ناکارآمد و افزایش سبک های مقابله ای کارآمد می شود.

هدف این پژوهش بررسی رابطهی شیوه های شناختی با ویژگیهای کارآفرینی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور در مرکز تهران است. این تحقیق از نوع توصیفی و هم بستگی بوده و مبتنی بر داده های جمع آوری شده از روش میدانی میباشد. جامعهی آماری این تحقیق شامل 5962 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور مرکز تهران است. حجم نمونه با روش نمونه گیری طبقه بندی تصادفی، 361 نفر تعیین شد. پس از جمع آوری و تحلیل داده ها، الگوهای تحلیل مسیر توسط نرم افزار لیزرل برای بررسی رابطهی شیوه های شناختی گریگوریک با کارآفرینی و با شاخص های کارآفرینی ترسیم شد. آزمون فرضیه ها نشان داد که، شیوه های شناختی با ویژگیهای کارآفرینی رابطهی مثبت و معناداری دارد و از بین متغیرهای شیوهی شناختی بیش ترین تا کم ترین تأثیر به ترتیب به شاخص های شیوهی عینی- متوالی، شیوهی انتزاعی- تصادفی، شیوهی عینی- تصادفی و در نهایت انتزاعی- متوالی مربوط بوده است.

هدف پژوهش تعیین و مقایسه جهت ترسیم اشکال متحرک در کودکان پیش دبستانی و دبستانی با توجه به دست برتری آن ها بود روش پژوهش علی مقایسه ای و جامعه آماری 459294 نفر دانش آموز دختر و پسر پیش دبستانی و دبستانی مشغول به تحصیل شهر تهران در سال تحصیلی 88-1387 بود. از میان آن ها به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای 160 کودک (83 دختر و 77 پسر) با میانگین سنی 7/96 انتخاب شد. ابزارهای پژوهش آزمون دست برتری چاپمن (1987) و مقیاس جهت گیری ترسیم اشکال متحرک (محقق ساخته بر مبنای مقیاس اشکال استدگراس و اندروارت،1980) نتایج نشان داد که جهت ترسیم اشکال نتحرک در کودکان راست دست و چپ دست و نیز در کودکان پیش دبستانی با دبستانی تفاوت دارد،اما تحت تاثیر دست برتری نیست. این نتایج موید تاثیر جهت نگارش فارسی بر ترسیم اشکال متحرک است و می تواند کاربردهای مهمی در آموزش نقاشی و طراحی کودکان چپ دست و راست دست ایرانی داشته باشد.

رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در امر کیفیت آموزش و موفقیت شغلی معلمان است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین امیدواری و شادکامی با رضایت شغلی در بین معلمان بود. بدین منظور 240 معلم (120 زن و 120 مرد) از سه مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهرستان طبس به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار آزمون پرسش نامه های امیدواری اشنایدر، شادکامی آکسفوردو رضایت شغلی کندال و هولی بود. نتایج به روش هم بستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو متغیر امیدواری و شادکامی علاوه بر آنکه با هم رابطه مثبت و معنادار دارند هر دو با مولفه رضایت شغلی رابطه دارند به طوری که معلمانی که امیدواری و شادکامی بیشتری دارند نمره رضایت شغلی بالاتری هم دارند.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه توکل به خدا و سلامت روان در دانشجویان دانشگاه پیام نور است. روش: روش پژوهش حاضر از نوع همبستگی است. بدین منظور، 177 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور (98 دختر و 79 پسر) به طور تصادفی به پرسشنامه های راهیابی در حوادث و رخدادهای زندگی (توکل به خدا) و سلامت عمومی (GHQ) پاسخ دادند. یافته ها: داده ها با استفاده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون، Z فیشر و تحلیل واریانس چند متغیری(MANOVA) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد بین خرده مقیاس توکل پرسشنامه راهیابی در حوادث با خرده مقیاس های اضطراب، علائم جسمانی و افسردگیِ سلامت روان، همبستگی منفی معنی دار وجود دارد؛ ولی همبستگی سایر ابعاد پرسشنامه راهیابی در حوادث با سلامت روان، معنی دار نشده است. بین دختران و پسران در تمام زیرمقیاس های سلامت عمومی تفاوت معنی دار وجود دارد؛ در حالی که بین این دوگروه در ابعاد پرسشنامه راهیابی در حوادث، تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد توکل به خدا می تواند به عنوان یک راهبرد مقابله ای، نقش موثری در افزایش سلامت روان داشته باشد.

امروزه، بسیاری از دانشگاه ها و آموزشکده ها و اتحادیه های خصوصی در حال سرمایه گذاری های کلان در طراحی نظام های یادگیری الکترونیکی هستند، فهم اینکه کدام عامل ها یا مؤلفه ها در اثربخشی این نظام ها از دید کاربران یا یادگیرندگان می تواند مهم تلقی شود، به این گونه مؤسسات کمک خواهد کرد تا خط مشی های مناسبی را برای سرمایه گذاری روی عامل های اثربخش و طراحی مجدد یا حذف عامل های غیر اثربخش به کار گیرند. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف ارائه دیدی به نسبت جامع از اثربخشی نظام های یادگیری الکترونیکی به شناسایی عامل ها یا مؤلفه های مهم اثرگذار بر اثربخشی نظام های یادگیری الکترونیکی پرداخته و در این میان، دانشکده مجازی علوم حدیث شهر ری را به عنوان نمونه مورد مطالعه قرار داده است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع مطالعات پیمایشی بوده است. جامعه آماری آن را همه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد رشته های تحصیلی آموزش مجازی دانشکده یادشده تشکیل می دادند که تعداد آنها در سال تحصیلی 89-1388، 1926 نفر بوده و از این میان، تعداد 325 نفر نمونه به شیوه در دسترس انتخاب گردیدند. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، ""پرسشنامه سنجش ارزشمندی-رضایتمندی از خصوصیات نظام های یادگیری الکترونیکی"" لوی بوده است ( (Levy 2006. برای تعیین روایی ابزار یادشده از شیوه های روایی محتوایی و سازه و صوری استفاده شد و برای تعیین میزان پایایی آن از آزمون آلفای کرونباخ استفاده گردید. بر این اساس، میزان پایایی محاسبه شده برای این پرسشنامه در سازه های ارزشمندی و رضایتمندی به ترتیب 95/0 و 94/0 بود. نتایج حاصل از تحلیل داده های جمع آوری شده این پژوهش نشان داد که دو سازه ارزشمندی و رضایتمندی ساختارهای عاملی متفاوتی داشته و تحلیل عاملی هریک منجر به استخراج عامل های متفاوتی شده است. از این رو تحلیل عاملی، تأییدی در سازه ارزشمندی منجر به استخراج چهار عامل پشتیبانی محیطی یادگیرنده ها، فنّاوری، پشتیبانی فنّی و همکلاسی ها، و درس و استاد با واریانس تراکمی حدود 5/61% گردید. به علاوه، نتیجه تحلیل عاملی تأییدی در سازه رضایتمندی نیز منجر به استخراج عوامل چهارگانه درس و استاد، قابلیت دسترسی، فنّاوری و پشتیبانی فنّی، و یادگیرنده و همکلاسی ها با واریانس تراکمی حدود 50% شد. علاوه بر اینها، نتایج این بررسی نشان داد که هیچ گونه رابطه معنی داری میان سازه های ارزشمندی و رضایتمندی وجود ندارد و این دو، سازه های مستقل و متفاوتی هستند.

هدف این پژوهش، مطالعه ای نظری و تطبیقی درباره مفهوم روان شناختی کمال از دیدگاه روان شناسی و قرآن است. این مقاله از نوع مروری، با استفاده از روش کتابخانه ای، به شیوه تحلیل محتوای متون دینی و در راستای تبیین و تکمیل موضوع های مرتبط با روان شناسی کمال تدوین شده است. برای رسیدن به هدف، مفاهیم جانبی و فرعی تری، مثل انگیزه کمال گرایی، محتوای کمال، ساختار و فرایند کمال گرایی از دیدگاه قرآن نیز بحث شده است. بعضی از نتایج و دستاوردهای این پژوهش بیانگر آن است که قرآن یک الگوی کمال ارائه می دهد که از نظر انگیزه، محتوا، فرایند، ساختار و ویژگی ها، متفاوت و جامع تر است از آنچه که در دیدگاه های روان شناسان آمده است.

این مطالعه با هدف تعیین اثر اندازه قلم و شکل قلم بر یادآوری اطلاعات و سرعت خواندن در محتوای الکترونیکی صورت گرفت. در این مطالعه، 70 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. در آزمایش 1، یک گروه، یک فصل از یک کتاب الکترونیکی را با قلم تاهومای فارسی 10 و گروه دیگر همان محتوی را با قلم تاهومای فارسی 12 از روی صفحه نمایشگر مطالعه کردند. زمان خواندن ثبت شد و پیش و پس آزمون هایی از دانشجویان گرفته شد. آزمایش2 نیز مانند آزمایش 1 صورت گرفت، با این تفاوت که یک گروه قلم تاهوما (بدون دندانه) و گروه دیگر قلم تایمز نیو رومن (دندانه دار) را مطالعه کردند. نتایج دو آزمایش نشان داد که میانگین نمرات و سرعت خواندن در دو اندازه قلم و در دو شکل قلم تفاوت معنی داری نداشت (α = 0.05). طراحان متون الکترونیکی می توانند اندازه قلم تاهومای فارسی را در محدوده 10 و 12 تغییر دهند و اثر مخربی بر یادآوری اطلاعات و سرعت خواندن مشاهده نکنند. اما، در انتخاب شکل حرف باید دقت بیشتری نمود زیرا درصورتی که 10/0= درنظر گرفته شود، یافته ها معنی دار می شود و اثر مخرب قلم تاهوما ( بدون دندانه) بر یادآوری اطلاعات در این مطالعه قابل مشاهده بوده است.

هدف از این پژوهش بررسی و مقایسه نمره هوش(کلامی و عملی) و خرده مقیاس های آن براساس دست برتری بین دو گروه چپ دست و راست دست بوده است. نمونه پژوهش را 120 دانشجوی کارشناسی تشکیل دادند که به روش تصادفی ساده انتخاب و سپس با آزمون دست برتری ادینبورگ و مقیاس هوش وکسلر بزرگسالان مورد سنجش قرار گرفتند. نتایج آزمون تی استودنت و تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد که بین افراد چپ دست و راست دست در هوش کلی (2.63= t، 0.05>P)، هوش کلامی(61.13=F،0.01 P<) و سه تا از خرده مقیاس های هوش کلامی(اطلاعات، فراخنای ارقام و درک مطلب) و برخی از مؤلفه های هوش عملی (تکمیل و تنظیم تصاویر و طرح مکعب ها) تفاوت معناداری وجود دارد و هوش کلی و کلامی افراد چپ دست در این پژوهش، بیشتر از راست دست ها به دست آمد، در رابطه با هوش عملی (0.021=F، 0.05< P) و دو خرده مقیاس آن(الحاق قطعات و رمزنویسی) تفاوت معناداری بین دوگروه مشاهده نشد.