سید محمود حسینی

نظریه های سنتی مدیریت، کنترل و نوآوری را نقطه مقابل یکدیگر می دانستند و استدلال می کردند که نظام های کنترلی مانعی بر سر راه خلاقیت و نوآوری در درون سازمان هستند و اصولاً نوآوری با درجه رسمیت سازمانی رابطه  عکس دارد. اما رویکردهای جدید مطرح شده در ادبیات کنترل و پژوهش های تجربی جدید نشان می دهند که کنترل بر خلاف نگاه سنتی تنها پدیده ای غیرمنعطف، ایستا و متمرکز بر استانداردسازی و کمینه سازی تنوع و تازگی نیست و نظام های کنترل رسمی می توانند نقش مثبت و معناداری در فرآیند مدیریت نوآوری ایفا نمایند. در این مقاله با استفاده از رویکرد پیکربندی و از طریق توسعه چهار پیکربندی، چارچوب جدیدی برای سازگار کردن کنترل و نوآوری در سازمان ها مفهومی سازمانی ارائه می شود. دو پیکربندی از میان پیکربندی های استخراج شده، زمینه و بستر لازم برای بروز نوآوری را فراهم می سازند. به عبارت دیگر، سازمان هایی که به دنبال نوآوری هستند و اقتضائات سازمانی آنها، نوآوری را الزامی می سازد، باید از سازوکار های کنترلی مطرح شده در این دو پیکربندی استفاده نمایند تا امکان بروز نوآوری فراهم گردد.

سؤالی که در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرد این است که آیا ژئوپولتیک جهان اسلام، توان و ظرفیت رقابت در بازی قدرت و پیشوایی جهانی را دارد یا نه؟ نتیجه تحقیق این است که ژئوپولتیک جهان اسلام با قابلیت های بالای اقتصادی، نظامی، استراتژیکی، ایدئولوژیکی، توان رقابت در میان قدرت های بزرگ دیگر در مسیر دستیابی به جایگاه رهبری جهانی را داراست؛ با این شرط که زمینه و بستر همگرایی و هم پوشانی منابع کشورهای اسلامی در سازمان های بین المللی اسلامی فراهم آید و چالش ها و موانع پیش رو برداشته شود. در این میان، جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان یکی از کشورهای مهم جهان اسلام با استفاده از پتانسیل های ژئوپولتیکی مادی و معنایی خود، نقشی بی بدیل در این زمینه ایفا می کند.

کشور پاکستان به عنوان یکی از کشورهای مهم جهان اسلام، همواره پس از استقلال با  بی ثباتی های داخلی سیاسی، اقتصادی و اجتماعی رو به رو بوده است. در واقع یکی از این عوامل شتاب دهنده ی بی ثباتی، برآمده از درگیری های قومی در این کشور است. در این میان، شهر کراچی به عنوان قطب اقتصادی و صنعتی پاکستان بیش از پیش درگیر بروز منازعات شدید قومی و مطالبات جدایی طلبانه بوده است. پرسش اصلی این است که  ریشه ها، ماهیت و علل منازعات قومی در کراچی چیست؟ این مقاله تلاش دارد با نگاهی گذرا بر عوامل بی ثبات کننده ی فضای داخلی پاکستان، با تأکید بر چند بعدی بودن ماهیت درگیری های قومی، علل و زمینه های این مسأله را در دو بعد داخلی و خارجی مورد بررسی قرار دهد.

تحقیق در حوزه قابلیت های پویا به عنوان یک حوزه تحقیقی در مرحله اولیه قرار دارد و سؤالات تحقیقی زیادی در این حوزه مطرح است. یک گام ضروری برای تبدیل چارچوب قابلیت های پویا به یک نظریه، مشخص کردن مجموعه ای از قوانین حاکم بر روابط بین متغیرهای سازنده است. یکی از مهم ترین ارتباطات در این حوزه، ارتباط بین قابلیت های پویا و عملکرد است. از طرفی سازوکارهایی که توسط آن قابلیت های پویا بر عملکرد شرکت اثر می گذارد به خوبی درک نشده است. در این مقاله با استفاده از داده های حاصل از شرکت های بورس اوراق بهادار تهران قابلیت های پویا را به صورت یک سازه سلسله مراتبی با سه قابلیت درک، استفاده از فرصت ها و شکل دهی مجدد منابع طراحی کردیم. آنگاه مدل سازی مسیری ساختاری برای بررسی روابط بین قابلیت های پویا و عملکرد شرکت مورد استفاده قرار گرفت. یافته های تحقیق نشان داد که قابلیت های پویا به طور غیرمستقیم و از طریق قابلیت های عملیاتی بر عملکرد شرکت اثرگذار است. به علاوه رابطه مستقیم قابلیت های پویا و عملکرد معنادار نمی باشد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیرات کشور مبدأ (کشور سازنده کالا) و شهرت شرکت بر ایجاد اعتماد اولیه در خریدار در صنعت لوازم خانگی الکتریکی انجام گرفته است. همچنین تأثیر ویژگی های خریدار (اعتماد کلی به دیگران و قوم گرایی) و کیفیت درک شده ضمانت نامه کالا نیز بر شکل گیری اعتماد اولیه بررسی شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است که با روش نمونه گیری در دسترس، بین 384 خریدار در شهر تهران توزیع شد. برای آزمون فرضیه های پژوهش نیز از تحلیل رگرسیون و نرم افزار SPSS استفاده شده است. نتایج پژوهش و تجزیه وتحلیل داده ها نشان می دهد که نام کشور مبدأ و شهرت شرکت بر ایجاد اعتماد اولیه در خریدار تأثیر مثبت دارند. اعتماد کلی خریدار به دیگران و ضمانت نامه کالا نیز با شکل گیری اعتماد اولیه در خریدار ارتباط مستقیم دارند؛ اما تأثیر قوم گرایی خریدار بر اعتماد اولیه به کالاهای خارجی معنادار نبوده است. Abstract The purpose of this study is to investigate the effects of country-of-origin (COO) and corporate reputation on buyer’s initial trust in electrical household appliances industry. In addition, the study explores the effects of buyer’s traits (general trust and ethnocentrism) and the role of product guarantee on initial trust. Data were collected by means of a questionnaire, self-completed by 384 buyers in Tehran (selected by convenient sampling). Relationships between constructs are tested by using multiple regression analysis and employing SPSS (16.0). Results of study support the view that COO and corporate reputation can create trust in buyer i.e. both of them have a significant main effect on initial trust. Also, higher level of general trust in buyer leads to more initial trust and guarantee has a positive effect on it. But, ethnocentrism had no significant effect on trust in buying foreign products. Keywords: Country-of-Origin (COO); Corporate Reputation; Trust; Guarantee; Ethnocentrism.

باوجود مطرح شدن ایده مفهوم سازی سازوکارهای کنترلی به عنوان یک بسته از چندین دهه پیش، پژوهش های نظری و تجربی اندکی در این مورد انجام شده است. در ادبیات برای توسعه چارچوب های مفهومی با نگاه بسته ای، سه مسئله یا چالش شناسایی شده است. هدف اولیه این مطالعه شفاف سازی در مورد این چالش ها و شناسایی چالش های دیگری است که در ادبیات مورد توجه قرار نگرفته اند. در ادامه سه چارچوب مفهومی بسته ای از کنترل که در پژوهش های قبلی معرفی شده اند بر مبنای چالش های شناسایی شده و از طریق تحلیل انتقادی پیش فرض های بنیادین این چارچوب ها نقد شده و درنهایت یک چارچوب نوع شناسی کل نگرانه جدید از بسته کنترل ارائه می شود که مبتنی بر سه دسته ساز و کار کنترل و شش بعد اضافی شناسایی شده در ادبیات توسعه داده می شود. در آخر نیز پیشنهاد هایی برای پیشبرد پژوهش های تجربی در این خصوص به منظور توسعه نظریه های پیکربندی جدید در این مورد ارائه می شود. Abstract There has been little explicit theoretical and empirical research on the concept of control mechanisms as a package despite the existence of the idea in control literature for decades. There are three issues in the literature about developing control package framework. The initial purpose of this paper is to clarify a number of other issues that not considered in past researches. Then three control package frameworks which introduced in past researches have been criticized based on issues identified and By Critical analysis of fundamental Assumptions of these frameworks. We provide a new typology for control package structured around three control mechanisms and six extra dimensions which identified in literature in a more holistic manner. Finally we provide suggestions on how control research could proceed to produce better configurational theories in this regard. t

پس از سال 2003 میلادی حوزه خلیج فارس شاهد تعارضات ژئوپلتیک و رقابت جمهوری اسلامی ایران و کشورهای عرب این منطقه به ویژه بین ایران و عربستان سعودی بوده است. اکثر تحلیل گران و متخصصان مسائل خاورمیانه، تعارض میان این کشورها را از منظر سیاسی و راهبردی مورد بررسی قرار می دهند، این در حالی است که ابعاد اقتصادی مسئله نادیده انگاشته می شود. این مقاله تلاش دارد تعارض های میان ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس را مورد واکاوی قرار دهد. تمرکز اصلی این پژوهش روی چگونگی همگرایی اقتصادی یا فقدان آن در باب حل وفصل منازعات و یا حفظ منازعه می باشد. این مقاله به این نتیجه می رسد که سطح پایین همگرایی تجاری و اقتصادی و فقدان همکاری های اقتصادی بین ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس از ایجاد محرک و انگیزه های قوی برای حل وفصل تعارض ها جلوگیری به عمل می آورد.

هدف این تحقیق تحلیل عوامل بازدارنده جنبش نرم افزاری در نظام آموزش عالی کشاورزی و منابع طبیعی از دیدگاه دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران بود که حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 124 نفر تعیین و از طریق نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. یافته های تحقیق نشان داد که از مجموع سازه های بازدارنده، به ترتیب «مصرف نامناسب بودجه تحقیقاتی در دانشگاه»، «تأکید نشدن بر موضوع آموزش مطالب به صورت عملی و تجربی» و «نبود ساماندهی و جهت دهی تلاشهای پژوهشی محققان دانشگاهی در راستای حل مسائل کشور» در بالاترین اولویتها قرار دارند. همچنین، بر اساس نتایج تحلیل عاملی، شش عامل محدودیتهای زیرساختی نهاده ای، مشکلات ارتباطی و اطلاعاتی، ضعف در فناوری اطلاعات و ارتباطات، تنگناهای فرصتهای مبادله علمی، تنگناهای نهادی مدیریتی و مسائل انگیزشی در مجموع حدود 971/63 درصد از واریانس کل سازه های بازدارنده را تبیین کردند.

با وجود اهمیت نقش تحقیق و توسعه، تا کنون به طور نسبی کم تر در نظام مدیریت تحقیقات کشور به "رسانش، کاربرد نتایج و بهره برداری از یافته های پژوهشی" توجه شده است. در چنین شرایطی، بر عهده تمامی مؤسسات پژوهشی و دانشگاه های کشور است تا به تجاری سازی یافته های پژوهشی خویش جهت تحقق اقتصاد دانش بنیان و رسیدن به آرمان ها و اهداف توسعه پایدار کشور اهتمام ورزند. در این مقاله، تلاش شده است تا از منظر توسعه حرفه ای و در قالب یک پژوهش کیفی، مهارت های مورد نیاز اعضای هیأت علمی کشاورزی برای تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی و راهکارهای توسعه قابلیت های حرفه ای اعضای هیأت علمی در این خصوص شناسایی و معرفی شود.

مدل های فرآیندی بیشتر مبتنی بر رویکردهای کیفی و ذهنی، توسعه می یابند. هدف این مقاله، نشان دادنِ چگونگی طراحی مدل فرآیندی تجویزی با روشی ترکیبی شامل تکنیک مدل سازی ساختاری تفسیری و اقدام پژوهی است. مدل فرآیندی این مقاله درباره راهبرد پابرجا است. راهبرد پابرجا، نوع خاصی از راهبرد است که در برابر حالات مختلف محیطی همچنان دوام پذیر و مقبول است. درباره تدوین راهبرد پابرجا، فنون متعددی بیان شده است. با وجود فنونِ متعددِ مرتبط با راهبرد پابرجا، مدل فرآیندی جامعی که بتواند به صورت گام به گام، مراحل دستیابی به راهبرد پابرجا را تعیین کند وجود ندارد؛ لذا مسئله اصلی عبارت است از طراحی مدل فرآیندی جامع، کاربردی و گام به گامی برای تدوین راهبرد پابرجا که بتوان با آن، راهبردهایی طراحی کرد که در شرایط متغیر محیطی، همچنان معنادار، مقبول و ماندنی باشد. برای پاسخگویی به مسئله تحقیق، ابتدا فنون مختلف کاربردی شناخته شد. سپس این فنون با تکنیکی کمّی و ریاضی به نام مدل سازی ساختاری تفسیری، با هم ترکیب شد. نتیجه مدل سازی اولیه، ورودی فرآیند اقدام پژوهی شد و این مدل در سازمانی به صورت عملی به کار بسته شد و فازهای اقدام، رصد و بازتاب، انجام شد. سپس، مطلوبیت مدل با تکنیک گروه توافق جمع بندی شد. نتیجه پژوهش، عبارت است از مدل فرآیندی راهبرد پابرجا که یافته های مراحل رصد، بازتاب فردی و بازتاب جمعی، آن را تأیید می­کند.

طی دو دهه اخیر به علت کم آبی در سرتاسر جهان،به مقوله نقش تعاونیهای آب بران در مشارکت کشاورزان در مدیریت آب کشاورزی توجه زیادی شده است.هدف تحقیق توصیفی حاضر نیز بررسی عوامل موثر بر مشارکت کشاورزان در تعاونیهای آب بران استان قزوین در مدیریت منابع آب در سال 1390 است. جامعه اماری این تحقیق شامل کلیه اعضای تعاونی آب بران قزوین (N=1000(است که از میان انها با استفاده از فرمول کوکران 144نفر به عنوان نمونه به کمک روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند.روایی پرسشنامه با استناد به دیدگاه های صاحب نظران و کارشناسان تائید و پایایی ابزار پژوهش نیز با انجام آزمون مقدماتی از طریق تکمیل 30پرسشنامه و محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ برای بخشهای مختلف(بین70% تا95%) تائید شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق نرم افزار SPSSنسخه 17 صورت گرفت.برای بررسی رابطه بین متغیرهای مستقل و وابسته ااز آزمون تحلیل همبستگی اسپیرمن  وبه منظور تبیین میزان تغییرات و تعیین معادله تخمین دیدگاه کشاورزان نسبت به فرایند مشارکت در تعاونیهای آب بران از رگرسیون چندگانه گام به گام استفاده شد.نتایج آزمون همبستگی نشان داد که بین فاصله مزرعه تا مرکز خدمات کشاورزی ،میزان اراضی و سطح زیر کشت آبی،میزان درامد سالانه زراعی و غیر زراعی،میزان استفاده از منابع اطلاعاتی و میزان تماسهای ترویجی با مشارکت کشاورزان عضو تعاونی آب بران در مدیریت منابع آب رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد.نتایج رگرسیون چندگانه گام به گام نیز نشان داد که متغیرهای فاصله مزرعه تا نزدیکترین مرکز خدمات کشاورزی ،میزان تماسهای ترویجی و آب بها 49.9% از تغییرات مشارکت کشاورزان در تعاونیهای آب بران را در مدیریت منابع آب تبیین کرده اند.

امروزه شرکت ها از گرایش های مختلفی برای افزایش عملکرد خود در بازار استفاده می کنند. از میان این گرایش ها، بازارمداری و نوآوری از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. هدف از انجام این تحقیق نیز بررسی نقش بازارمداری و نوآوری در عملکرد شرکت های مواد غذایی بورس و شناسایی نحوه ارتباط متقابل این سه متغیر با یکدیگر است. برای آزمون فرضیات تحقیق از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل 53/8 استفاده شده است. این تحقیق در بین 291 مدیر و کارشناس شرکت های مواد غذایی بورس اوراق بهادار تهران انجام شد. نتایج نشان داد که بازارمداری و نوآوری بر عملکرد شرکت ها تأثیر مثبت می گذارند. تأثیر بازارمداری بیشتر از نوآوری است و این نشان دهنده اهمیت بازارمداری برای شرکت ها است. هچنین مشخص شد که بازارمداری از طریق متغیر میانجی نوآوری بر عملکرد تأثیر می گذارد. در واقع بخش عمده تأثیر بازارمداری بر عملکرد به واسطه نوآوری است. بازارمداری بر نوآوری و نوآوری بر عملکرد تأثیر می گذارند.

هدف مقاله حاضر، عرضه نوعی آرمانی از کارکردهای کنترل راهبردی سازمانی است. تحلیل محتوای استنباطی و توصیفی کمی و کیفی و نمونه­سازی آرمانی به عنوان راهبرد تحقیق برگزیده شده است. در این مقاله، سه گام اساسی برداشته شد: اول، مطالعه و تحلیل محتوای نظریات و مدل­های مختلف برای تعیین کارکردهای کنترل؛ دوم، طراحی نوع آرمانی کنترل بازسازی شده بر اساس تحلیل محتوای نظریات مختلف؛ و سوم، تحلیل نوع آرمانی به دست آمده بر اساس رویکرد کارکردگرایی. در مجموع، 7 موضوع کنترل و 6 کارکرد برای کنترل سازمانی و 3 نوع کنترل سازمانی استقراء شد. انواع سه گانه کنترل عبارت است از کنترل عملیاتی (فروراهبردی)، کنترل راهبردی و کنترل فراراهبردی. کنترل عملیاتی و کنترل راهبردی هر کدام 3 زیرمجموعه دارد. در انتهای مقاله، محققان مسیر تحقیقات آینده را ارایه کرده اند.