تأسیس بانک شاهی شعبهی بیرجند و تأثیرات آن در منطقه (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بانک شاهی بیرجند، یکی از شعبههای بانک شاهنشاهی است که در 1331ق./ 1913م. به دنبال سیاستهای اقتصادی و استراتژیک بریتانیا، در بیرجند ایجاد شد. ساختار تشکیلاتی بانک شاهی بیرجند با توجه به حوزهی قلمرو آن مشتمل بر یک رئیس و یک یا دو کارمند بود. ریاست آن بر عهدهی انگلیسیها و معاونت یا همان تحصیلداری بانک و سمت مترجمی، بر عهدهی ایرانیان بود. این بانک خیلی سریع وارد عرصهی امور تجاری شد و نقل و انتقال پول و کالاهای مورد نیاز تجار، حاکمان و اهالی را بنا به سفارش آنان عهده دار گردید. علاوه بر این، اعضای انگلیسی بانک مراودات دوستانهای با مردم و حکام داشته و از سوی آنان به مهمانی، شکار یا بازی دعوت میشدند. در مواردی نیز اهالی از نفوذ بانک به عنوان واسطهای در حل مشکلات خود کمک میگرفتند. فعالیت بانک و حضور صاحب منصبان انگلیسی بانک شاهی، تأثیرات مثبت و منفی بر شهر بیرجند به جای گذارد. این بانک از نظر اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، نظامی و تج اری تحولاتی را ایجاد نمود؛ از سویی رونقی در امور تجاری و مبادلات صورت پذیرفت و از سوی دیگر، برخی ویژگیها و آداب غربی در میان اقشار بالای جامعه رسوخ پیدا کرد. گذشته از این به واسطهی فعالیت بانک، برخی از صاحبان مشاغل از جمله صرافان دچار رکود شدند. در این میان از آثار مداخلههای سیاسی انگلیس در قالب فعالیتهای بانکی نباید غافل ماند.The Establishment of Imperial Bank of Birjand branch and its Regional Effects
Birjand Imperial Bank was one of the Imperial Bank branches of Persia that was established as a result of the economic and strategic policies of Britain in1331 AH/ 1913 AC in Birjand. The organizational structure of Birjand Imperial Bank consisted of a chief manager and one or two staffs regarding its territory coverage. The management was held by Britons while Iranians were in position of deputies and translators. This bank was rapidly involved in business affairs and the transferring and transmission of money and the goods needed by merchants, governors and the residents on the basis of their orders. In addition, the English members of the bank maintained friendly relations with people and governors being invited by them to parties, hunting, and games. The residents, in some cases, used the bank influence also as a means by which to solve their own problems. The bank operation together with Britons’ presence exerted both positive and negative effects on Birjand. This bank created some social, cultural, commercial, political, and military changes. At one hand, a progress emerged in business and transactions and while on the other hand some Western customs and characteristics spread among the upper class of the society. Aside from this, because of the activity of bank some businessmen and craftsmen such as money exchange dealers faced stagnations. Meanwhile, the effects of Britain’s political interference in the forms of banking activities should not be neglected.