تاریخچه مطالعات و پژوهش های باستان شناسی جنوب خراسان (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
سرزمین ایران با فرهنگی غنی و تمدنی درخشان، همواره کانون پژوهش های علمی و تحقیقات باستان شناسی وفرهنگی بوده است. سرزمین کهن خراسان به عنوان خاستگاه و جایگاه حرکت ها و وقایع اساسی همواره نقشی تعیین کننده و سرنوشت سازی برای ایرانیان ایفا نموده است. متأسفانه به دلیل کمبود منابع و مآخذ مستدل تاریخی و باستان شناسی درجنوب خراسان، و انجام پژوهش های بسیار مختصر باستان شناسی در این خطه در سالیان گذشته نسبت به مناطق غربی و جنوب ایران، بر ابهامات و ناآگاهی های بیش از پیش ما افزوده است. حاصل پژوهش های محدود دهه های اخیر به باستان شناسان امکان داده است که از پیشینه فرهنگی- تاریخی جنوب خراسان با اهمیت یاد کنند که این مسأله منجر به ارائه اطلاعات ارزشمندی گردیده است. کشف آثار فرهنگی به جای مانده از زیستگاه ها و بقایای ویرانه ها از اعصار پارینه سنگی تا به امروز به صورت غارها و پناهگاه ها، محوطه ها و تپه های باستانی، سنگ نگاره ها و کتیبه ها و بافت های سنتی و تاریخی و غیره، پدیده های گرانمایه ای از تاریخ این خطه از ایران به شمار می رود که همواره می تواند نقش مهمی در مطالعات گاهنگاری منطقه ای ایفا نماید. لذا درکی روشن از تاریخچه مطالعات و پژوهش های میدانی صورت گرفته از آغاز تا به امروز در منطقه جنوب خراسان که به فراموشی سپرده شده است، هدف اصلی نگارندگان در این گفتار خواهد بود.History of archaeological studies and researches of South Khorasan
Iran's territory with its rich culture and brilliant civilization has always been a focal point for scientific researches and cultural and archaeological investigations. The ancient land of Khorasan as the source and station of movements and important events has always played a determinant and decisive role in the evolution of Iranian history. Unfortunately, due to the lack of reliable historical and archaeological source and evidence in South Khorasan and because of the scarcity of archaeological researches in this region compared to the better-known regions of West and South of Iran in past years, it added in our ambiguities and insufficient knowledge of this region. The results of limited investigations of recent decades has enabled archaeologist to point to the cultural-historical importance of the region of South Khorasan that this issue has been lead to the presentation of valuable information in historical researches. Discovery of the remains of ancient communities including materials from Paleolithic down to the contemporary eras from a habitats such as caves, rock-shelters,… or archeological mounds, petro glyphs, inscriptions and historical or cultural textures and so forth are among precious examples of the rich history of this region of Iran which always can play important role for establishing a regional chronological framework. Therefore, a clear understanding of the history of archaeological studies and field-works from the early stages up to the present in the neglected district of the region of South Khorasan has been the main objective of this saying.