بیمارستان به عنوان بزرگترین و پرهزینه ترین واحد عملیاتى نظام بهداشت و درمان شناخته شده بنابراین توجه کامل به کارایى هزینه هاى آن از اهمیت ویژه اى برخوردار مى باشد. هدف این مطالعه بررسى کارایى بیمارستان هاى دانشگاه علوم پزشکى ایران با استفاده از روش تحلیل فراگیر داده ها می باشد.
روش بررسی: در این مقاله کارایى فنى بیمارستان هاى دانشگاه علوم پزشکى ایران از روش تحلیل فراگیر داده ها طى سال هاى 1383-1379 مورد بررسى و تحلیل قرار گرفته است. براى این منظور از فرم پوششى نهاده مدار روش تحلیل فراگیر داده ها با فرض بازدهى متغیر نسبت به مقیاس استفاده شده و از چهار ستانده یعنى پذیرش سرپایى، روز- بسترى، تخت روزاشغالى وتعداد عمل جراحى و چهار نهاده یعنى تعداد تخت، کادر پرستارى، کل پرسنل پزشکى و سایر پرسنل براى بررسى استفاده گردید. جهت تحلیل داده ها از نرم افزار استفاده گردیده است.لازم به ذکر است که اطلاعات بوسیله فرم هاى طراحى شده توسط نویسنده از مرکز آمار دانشگاه گردآورى شده است.
یافته ها: نتایج حاصل از روش تحلیل فراگیر داده ها نشان مى دهد که ظرفیت ارتقاء کارایى فنى در بیمارستان هاى مورد بررسى به میزان 10 درصد(893/0=TE) وجود دارد. همچنین نتایج حاکى از آن است که بازدهى ثابت نسبت به مقیاس بر فرآیند تولید حاکم مى باشد. علاوه بر آن وجود ظرفیت مازاد عوامل تولید بویژه نیروى انسانى در بیمارستان هاى دانشگاه مشهود مى باشد.
نتیجه گیرى :حذف نیروى انسانى مازاد در قالب یک برنامه ریزى جامع و بر اساس نتایج روش تحلیل فراگیر داده ها نقش عمده اى در کاهش هزینه هاى بیمارستان و بخش بهداشت و درمان ایفاﺀ مى نماید. پیشنهاد مى شود که اثرات عواملى از قبیل کیفیت ارائه خدمات و رضایتمندى بیماران بر کارایى فنى بیمارستان هاى مذکور مورد ارزیابى قرار گیرد. "