محاسبه هزینه واحد خدمات ارائه شده در بخش سلامت پایه و اساس استقرار نظام بودجه ریزى عملیاتى ، تعیین تعرفه هاى واقعى وهمچنین واگذرارى ارائه این خدمات به بخش خصوصى در راستاى اصل 44 قانون اساسى است.با این وجود هنوز در کشور رویکرد خاصى براى رسیدن به این هدف وجود ندارد. هدف از این پژوهش بکار گیرى سیستم هزینه یابى بر مبناى فعالیت (ABC) براى محاسبه هزینه واحد خدمات ارائه شده در مرکز بهداشتى درمانى منتخب است. روش بررسی: این پژوهش از نوع تحلیلی– کاربردى بوده، که به روش مقطعى و بر اساس داده هاى سال 1385 انجام شده است.داده هاى مورد نیاز پس از جمع آورى بوسیله فرم ها وجداول مخصوص طراحى شده،وارد نرم افزار EXCEL شده و بر اساس سیستم هزینه یابى بر مبناى فعالیت ودر قالب هشت گام مورد تحلیل قرار گرفته اند. یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش بصورت "هزینه واحد" بیش از 120 نوع خدمت ارائه شده در واحد هاى فعالیت نهایى مرکز بهداشتى درمانى مورد مطالعه ارائه گردیده است.یدسنجی توسط واحد بهداشت محیط با هزینه واحد3506ریال ودرمان بیمار سل توسط واحد بیماری ها با هزینه واحد1092325ریال به ترتیب؛ خدمات دارای کمترین و بالاترین هزینه واحد در بین خدمات ارائه شده در مرکز بهداشتی درمانی مورد مطالعه بوده است. نتیجه گیری: باتوجه به سهم بالای هزینه پرسنلی از مجموع مخارج کل(67 درصد)،افزایش بهروری نیروی کار نقش مهمی در کاهش مخارج خواهد داشت.ادغام واحدهای باخدمات مشابه با توجه به ظرفیت پذیرش آنها و همچنین سازماندهی اجرای فعالیت های مشابه درفرایندارائه خدمات مختلف جهت جلوگیری ازتکرار آنها نیز در کاهش هزینه ها موثر خواهد بود. با توجه به اینکه سیستم هزینه یابی بر مبنای فعالیت یک سیستم فرایند مدار است، نتایج حاصل نسبت به سایر روش های هزینه یابی سنتی دقیقتر می باشد،اما سیستم حسابداری و سیستم فعلی ثبت اطلاعات در مراکز بهداشت ودرمان برای بکارگیری سیستم مذکور مناسب نبوده ونیازمند بازنگری می باشد.
