تحلیل کیفی بسترها، دلایل و پیامد های گردشگری به شیوه ی نظریه ی زمینه ای (مطالعه ی موردی: گردشگران شهر سنندج) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
پژوهش حاضر تلاشی است برای مطالعه ی کیفی بسترها/ موانع، دلایل و پیامد های گردشگری با تأکید بر گردشگران داخلی شهر سنندج. برای تحلیل این مسئله از روش کیفی نظریه زمینه ای استفاده شده است. میدان مطالعه، کل گردشگران داخلی ای است که در بهار و تابستان 1392 از شهر سنندج دیدن کرده اند. نمونه گیری تحقیق به شیوه نمونه گیری نظری-هدفمند است، بدین معنا که در انتخاب مصاحبه شوندگان دو ملاک «رسیدن به نقطه اشباع نظری» و «تنوع» مبنای کار بوده اند. نتایج نشان می دهد که پدیده گردشگری در شهر سنندج به دلیل وجود برخی زمینه های عینی/ساختاری (جاذبه های طبیعی، بازارهای مرزی) و نیز بسترهای فرهنگی/ تعاملی (میراث تاریخی متفاوت، فرهنگِ بومیِ پذیرنده) از قابلیت توسعه بالایی برخوردار است، اما درعین حال با یک سری موانع روبرو است، هم موانع توسعه ای/ ساختاری (ضعف زیرساخت های ارتباطی، نقص سازوکارهای فنی و مدیریتی، مهیا نبودن امکانات جذب گردشگر) و هم موانع ذهنی (سیطره گفتمان امنیت). هم چنین یافته ها حاکی از آن است که گردشگران بنا به دلایل و انگیزه های مختلفی به شهر سنندج سفر می کنند که از انگیزه های رهایی بخشی (گذراندن اوقات فراغت، سفر/ تفریح خانوادگی، طبیعت گردی) و انگیزه های تعاملی (آشنایی با ویژگی های فرهنگی/قومی، ایران گردی) تا انگیزه ها و دلایل ابزاری (خرید کالاهای خارجی) را دربر می گیرد. و نیز این که از نگاه گردشگران، پدیده گردشگری می تواند واجد پیامدها و نتایجی فرهنگی (گسترش تعاملات بین قومی، رشد توانش های ارتباطی، تقویت گفتگوی من/ دیگری)، سیاسی (امکان تحقق مطالبات قومی، تقویت همبستگی ملی)، اقتصادی (ایجاد اشتغال در بخش گردشگری، ارتقای استانداردهای زندگی، توسعه زیرساخت های صنعتی و ارتباطاتی) و زیست محیطی (محافظت از منابع طبیعی، افزایش آگاهی های زیست محیطی، بهبود مدیریت ضایعات) برای شهر سنندج و کل منطقه باشد.Qualitative Analysis of Contexts/Obstacles, Reasons and Consequences of Tourism, Based on Grounded Theory (Case Study: Tourism in Sanandaj)
Introduction This research is an attempt to study the contexts/obstacles, reasons and consequences of tourism in Sanandaj by way of a qualitative analysis. To gain this aim, we have used the grounded theory. Grounded theory is generally used to study social phenomena which could not be surveyed through quantitative analysis because of their multi-layered symbolic meaningful aspects. Here the purpose of the research is to interpret the experiences, reasons and practices of the population. Research Methodology In this research, the population includes all tourists who traveled to Sanandaj during the first half of the current year. A purposeful/ theoretical sampling has been used to select the respondents. In other words, variational sampling and theoretical saturation were the main criteria in choosing the respondents. Deep individual interview was used for gathering data. In interviews, understanding the reports, narratives, experiences, reasons and intentions of respondents have been our main goals. Discussion and Results The findings show that tourism industry in this city has got a great potential for development due to some objective/structural and also subjective/cultural conditions. The objective/structural conditions include natural attractiveness and frontier markets; and subjective/cultural conditions comprise historical/ cultural legacy and local flexible culture. But beside these facilitating objective/structural and subjective/cultural conditions, there are also some obstacles which almost prevent tourism industry in this area. In other words, this city at the same time faces some rigid obstacles. These obstacles include structural and non-structural ones. The first kind includes the weakness of communicative facilities, the deficiencies of management and the lack of facilities to attract tourists; and the second include mostly one main factor: the domination of security discourse. The findings also show that among the reasons tourists rely on to come to this city, three are important: emancipative, interactive and instrumental. The emancipative reasons that tourists choose to travel are to get along free time, having family recreation and nature-traveling. The interactive reasons that tourists choose to travel are being acquaintance with ethnic/cultural characteristics of this area and Iran-traveling. And the instrumental reason that tourists choose to travel is purchasing foreign goods. And finally, tourism has different consequences for this area: cultural, political, economic and environmental. Among the cultural consequences of tourism, these are important: developing inter-ethnic interactions, developing communicative competences and enhancing self/other dialogue. The political consequences of tourism include accomplishment of ethnic requests and enhancing national solidarity. The economic ones are creating profession opportunities in tourism industry, elevating the standards of living and developing industrial and communicative infra-structures. And finally among the environmental consequences of tourism, these are important: protecting natural resources, enhancing environmental knowledge and improving the management of wastages. Conclusion All that we can conclude from this paper is that tourism industry in Sanandaj is at the beginning of its development. Although there are many potential conditions for a developed tourism in this area, there are also rigid obstacles to it. Knowing how to use and manage these potentials and to overcome those obstacles is the key solution to plan and develop tourism in this part of Iran.