پرداختن به موضوع معماری به ویژه معماری مسکن و شکل غالب امروز آن یعنی مجتمع های مسکونی، به عنوان یکی از مظاهر شاخص فرهنگ، ضروری است. در بحث پایداری تأکید بیشتر بر عوامل زیست محیطی و اقتصادی بوده و بعد اجتماعی پایداری از توجه کافی برخوردار نبوده است. لذا این پژوهش با هدف تبیین روابط بین مؤلفه های مؤثر در پایداری فرهنگ عمومی و بعد اجتماعی پایداری در مجتمع های مسکونی شهر زنجان، به بررسی موضوع می پردازد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش، پرسشنامه ی محقق ساخته است و شامل چهار بعد پایداری اجتماعی، فرهنگی، کالبدی و اقتصادی و دارای 19 مولفه و 67 شاخص است. بدین منظور ابتدا تلاش شده تا مؤلفه های جامع پایداری اجتماعی مجتمع های مسکونی شهر زنجان و مولفه های فرهنگ عمومی این شهر به کمک مطالعات کتابخانه ای، میدانی و پرسشگری کشف شود و در قدم بعدی مؤلفه های پایداری فرهنگ عمومی که مرتبط با پایداری اجتماعی مجتمع های مسکونی هستند، بررسی شود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نوع توصیفی-پیمایشی است. نتایج این تحقیق نشان می دهد که همبستگی کل و شدت رابطه نیز بین متغیرهای پایداری فرهنگی و پایداری اجتماعی، در سطح معناداری 05/0 مورد تایید است. میانگین مجذور خطاهای مدل 5.2 است که کمتر از مقدار 8.0 بوده و نسبت به مربعات کای مقادیر شاخص ها به دست آمده معادل 10.63 از سطح بهینه ای قرار دارد بنابراین مقادیر شاخص های متغیرهای مستقل می توانند بر روی متغیرهای وابسته تاثیر گذار باشند. طبق آزمون کولموگروف-اسمیرنوف متغیرها نرمال شناخته شدند. جهت بررسی عوامل پایداری، تمام عوامل آزمون دارای تی تک نمونه ای با اطمینان 95 درصد معنی دار بود. جهت رتبه بندی تاثیر عوامل از آزمون پارامتریک f استفاده شد که سطح معنی داری آزمون f از 05/0 کوچکتر بود (05/0P-value=sig<) یعنی با اطمینان 95 درصد فرضیه صفر رد می شود و میانگین رتبه های عوامل موثر در پایداری مجتمع های مسکونی شهر زنجان متفاوت است. نتایج نشان داد که مشارکت، امنیت، تاب آوری، عدالت و برابری و کاهش هزینه های عمومی زندگی در مجتمع های مسکونی منطقه پونک زنجان در سطح مطلوبی قرار دارد.
