تحلیل و ارزیابی سطوح توسعه یافتگی شهرستانهای استان خراسان شمالی با استفاده از مدل TOPSIS (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

هر جامعه ای در راه توسعه تلاش می کند، زیرا توسعه هدفی است که اکثر مردم آن را ضروری می دانند. فراهم نمودن زمینه برخورداری از خدمات مختلف اقتصادی، رفاهی و زیر بنایی، تسهیلات اجتماعی، فرهنگی و بهداشتی از اساسی ترین شاخص های برنامه ریزی در هر واحد برنامه ریزی به ویژه شهرستانها است.هدف از مقاله حاضر تعیین درجه توسعه یافتگی شاخص های اقتصادی، آموزشی، درمانی و زیربنایی شهرستانهای استان خراسان شمالی بود. تحقیق از نوع تحقیقات کاربردی و روش انجام آن توصیفی و تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات به دو روش مطالعات کتابخانه ای و پژوهش میدانی صورت گرفت. به منظور رتبه بندی شهرستانهای استان خراسان شمالی از لحاظ توسعه یافتگی شاخص های اقتصادی، آموزشی – فرهنگی، بهداشتی – درمانی و زیربنایی، از مدل سطح بندی تاپسیس و نرم افزارهای Excel و SPSS و برای ترسیم و تهیه نقشه ها از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) استفاده شده است.  نتایج پژوهش نشان داد که در میان شهرستانهای استان خراسان شمالی در بخش شاخص اقتصادی اسفراین، توسعه یافته ترین شهرستان و مانه و سملقان در پایین ترین رتبه توسعه یافتگی قرار داشتند. در بخش شاخص آموزشی- فرهنگی  شهرستان گرمه، توسعه یافته ترین و بجنورد توسعه نیافته ترین شهرستان بود. همچنین در بخش شاخص بهداشتی- درمانی شهرستان بجنورد، توسعه یافته ترین و مانه و سملقان توسعه نیافته ترین و در نهایت در شاخص زیربنایی شهرستان شیروان توسعه یافته ترین و مانه و سملقان توسعه نیافته ترین شهرستان استان خراسان شمالی از نظر دسترسی به شاخصهای زیر بنایی می باشد.