بررسی علل گرایش دانش آموزان به کتاب های کمک درسی ریاضی از دیدگاه دبیران و دانش آموزان (پژوهش آمیخته)

چکیده

هدف پژوهش حاضر، بررسی علل گرایش دانش آموزان به کتاب های کمک درسی ریاضی از دیدگاه دبیران و دانش آموزان است. روش شناسی پژوهش، مبتنی بر رویکرد آمیخته (تشریحی) است. جامعه آماری پژوهش را دانش آموزان متوسطه دوم شهرستان کهنوج (6000 نفر) و دبیران ریاضی شهرستان های کهنوج و جیرفت دوره متوسطه دوم تشکیل می دهند. در بخش کمی پژوهش، 361 دانش آموز از متوسطه دوم و در بخش کیفی، 22 نفر از دبیران ریاضی شهرستان های کهنوج (15 نفر) و جیرفت (7 نفر) با روش نمونه گیری هدفدار انتخاب شدند. دو ابزار پرسشنامه (دانش آموزان) و مصاحبه (دبیران) برای جمع آوری داده ها استفاده شد. پرسشنامه پژوهش، محقق ساخته بود که روایی سؤالات آن را سه تن از استادان دانشگاه و دو تن از دبیران ریاضی تأیید کردند و پایایی آن توسط آلفای کرونباخ 75/0 گزارش شد. در تحلیل های کمی و کیفی به ترتیب از تحلیل عاملی (اکتشافی) و تحلیل محتوای کیفی (عرفی) برای بررسی دیدگاه های دانش آموزان و دبیران استفاده شد. از تحلیل دیدگاه های دانش آموزان و معلمان به ترتیب 6 و 7 عامل به دست آمد که تمامی عامل ها از دیدگاه دانش آموزان توسط دیدگاه دبیران تأیید شدند. از مجموع دیدگاه دبیران و دانش آموزان، عامل هایِ دانش آموز، معلم، مدرسه، والدین، کتاب درسی، نحوه آموزش کتاب های کمک درسی و کنکور در گرایش دانش آموزان به کتاب های کمک درسی مؤثرند. از این رو، باید در مسائل کتاب های درسی، نظام باوری دانش آموزان، کتابخانه های مدارس، درصد تأثیر کنکور در پذیرش دانشجو، بالابردن سطح آگاهی والدین و دانش حرفه ای معلمان تغییراتی صورت گیرد تا به توان به جای القای روحیه حفظی نگری و سطح نگری توسط کتاب های کمک درسی، روحیه کشف کردن، استدلال و تفکر را در بین دانش آموزان ایجاد کرد.