احیای نهاد توسعه تهران؛ ضرورت های تداوم برنامه ریزی توسعه شهری (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

حدود دو دهه از ایده تشکیل نهاد به منظور مطالعه و تهیه طرح های توسعه شهری، به ویژه طرح جامع شهر تهران در جهت ارتقای جایگاه مدیریت و برنامه ریزی این طرح ها در کشور سپری شده است. نهاد، نهالی بود که می توانست در آینده شهر تهران و سایر کلان شهرهای کشور به درختی تنومند تبدیل شود، اما امروز در حالی به بیان این تجربه پرداخته می شود که جز نام گمشده ای از آن در نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه شهری کشور به یادگار نمانده است؛ گم شده ای تاریخی که در سند طرح جامع شهر تهران به عنوان نقطه کانونی و امتیاز گرانبهای این سند به محاق فرو رفته است. مقاله حاضر تلاش می کند به روش توصیفی- تحلیلی و با مستندسازی، فرایند شکل گیری نهاد از آغاز تا انحلال را بررسی کرده و با استفاده از شناخت آسیب شناسانه، فرصت ها و تهدیدهای پیش رو، تصویری از نهاد مورد نظردر مدیریت و برنامه ریزی طرح های توسعه شهری را ارائه کند. همچنین سعی شده با بررسی خلاء ناشی از عدم وجود نهاد در طول دوره های مختلف برنامه ریزی و تهیه طرح های توسعه شهری برای تهران، ضرورت تشکیل آن را شناسایی کند. نتایج بررسی های تحقیق نشان می دهد تشکیل نهاد در شهر تهران ضرورتی تأخیرناپذیر است که سر انجام روزی مجدداً احیاء خواهد شد. پرسش مهم این خواهد بود که نهاد چه زمانی تشکیل خواهد شد و این نهاد چگونه نهادی خواهد بود؟ پرسشی که آینده به آن پاسخ خواهد داد.