مطالب مرتبط با کلیدواژه

سرقت علمی


۱.

نگاهی به دستبرد علمی و راه کارهای پیشگیری و پیگیری آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرقت ادبی سرقت علمی دستبرد علمی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب حق مولف
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری
تعداد بازدید : ۲۹۸۳ تعداد دانلود : ۱۴۵۲
با ظهور فناوریهای اطلاعاتی بویژه اینترنت، پدیدة دستبرد علمی- آگاهانه یا ناآگاهانه- رو به افزایش است. اهمیت این پدیده و تأثیرات نامطلوب آن در پیشبرد دانش، باعث شده جوامع علمی بویژه در کشورهای پیشرفته توجه روزافزونی به آن داشته باشند؛ به طوری که روز به روز شاهد تدابیر و راهکارهایی برای پیشگیری یا مقابله با آن هستیم. از جمله این راهکارها تلاش برای خودکارسازی روشهای کشف دستبرد علمی و همچنین وضع مجازاتهایی برای متخلفان است. از آنجا که بسیاری از دستبردهای ادبی ناآگاهانه و به دلیل آشنا نبودن با مصداقها و تعریفهای آن روی میدهد، مقاله حاضر بر آن است تا به معرفی دستبرد علمی و انواع آن بپردازد. علاوه بر این، تجربه های کشورهای جهان در اعمال اقدامهای پیشگیرانه، راهکارهای کشف و مجازاتها بررسی خواهد شد. امید میرود این مقاله گامی هر چند اندک در جهت آشنایی بیشتر جامعة علمی با این پدیده و جلب توجه صاحب نظران کشور برای ایجاد راهکارهایی برای جلوگیری از آن بردارد
۲.

گونه شناسی تقلب ها و سرقت های علمی، با استفاده از شناخت تجربیات صاحب نظران در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: تقلب گونه شناسی سرقت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۰۰۵
مقدمه: تقلب و سرقت علمی، ارزش مجامع علمی و مدارک و داشته های آن را خدشه دار می کند. اثرات آن بر تولید کنندگان واقعی علم مانند دانشمندان، مؤلفین، مصنفین و دیگر صاحبان قلم، بدین صورت پدیدار خواهد شد که دیگر تمایلی به تولید علم نخواهند داشت و دست از نوشتن برخواهند داشت. همچنین از آن جا که نتایج پژوهش های دانشگاهیان و متخصصان به ویژه در علوم پزشکی در تعامل با حیات انسان ها هستند، این امر بسیار مهم جلوه می کند. از این رو پژوهش حاضر، با هدف گونه شناسی سوء رفتارهای پژوهشی به شناخت انواع روش ها و شیوه های ارتکاب، پرداخته است. روش بررسی: این تحقیق مطالعه ای کیفی به روش مصاحبه ی عمیق بود. افراد مشارکت کننده شامل 21 نفر از صاحب نظران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 91-1390 بود. نمونه گیری به روش هدفمند انجام گرفت و تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. تحلیل داده ها همزمان با جمع آوری اطلاعات با رویکرد تحلیل موضوعی انجام گرفت. یافته ها: تحلیل داده ها منجر به استخراج 40 موضوع و 6 روش کلی گردید که بیانگر تجارب صاحب نظران در زمینه ی انواع شایع تقلب و سرقت علمی می باشد. شش موضوع اصلی و کلی به دست آمده از پژوهش شامل پژوهش های تکراری، انطباق غیر اصولی، اقتباس غیر اصولی، مجعولات، سهام بخشی و منفعت طلبی است. هر کدام از این موضوعات نیز دارای زیر موضوعاتی می باشد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از این است که مرز بین سرقت علمی و صداقت در علم بسیار نامحسوس است و از آن جایی که شیوه های بسیار گوناگونی وجود دارد، بایستی نهادی در کمیته های پژوهشی دانشگاه ها به منظور آموزش افراد در زمینه ی پرهیز از انواع تقلب و سرقت علمی وجود داشته باشد. همچنین افزایش اطلاع رسانی از انواع تخلف های علمی و مجازات های مربوط می تواند در کاهش ارتکاب تخلف و افزایش اطلاعات در دستگاه های حقوقی کشور به منظور روزآمد کردن قوانین مربوط مؤثر واقع شود.
۳.

ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سنجش عوامل ساختاری اثرگذار بر سرقت علمی دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی اخلاق اطلاعات ساخت و اعتباریابی پرسشنامه لیزرل روایی سازه روایی محتوایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۴ تعداد دانلود : ۵۱۷
هدف: سنجش اعتبار پرسشنامه عوامل ساختاری اثرگذار بر سرقت علمی دانشجویان از نظر روایی محتوایی و سازه و پایایی. روش شناسی: از روش روایی سنجی محتوایی سه لایه برای بررسی روایی محتوایی، از رویکرد تحلیل عاملی تأییدی برای روایی سازه، و از روش دونیم کردن برای پایایی پرسشنامه استفاده شده است. 10 تن از متخصصان علم اطلاعات، علوم اجتماعی، و علوم ارتباطات نمونه آماری برای بررسی محتوایی و 540 نفر از دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه های جامع کشور (36 دانشگاه) نمونه جامعه آماری برای بررسی روایی سازه انتخاب شدند. یافته ها: روایی محتوایی در سه لایه تأیید شد. سازه های اصلی پرسشنامه (لایه یک) و سازه های فرعی و گویه های آن (لایه دو) براساس کدهای باز، محوری، و انتخابی یک پژوهش کیفی تنظیم شد. در لایه سوم، روایی محتوایی کل سؤال ها با شاخص روایی محتوایی سی وی آی 875/0 محاسبه شد. روایی سازه نیز به روش مدل یابی معادلات ساختاری با نرم افزار لیزرل بررسی شد و هفت مدل اندازه گیری انعکاسی به تعداد سازه های اصلی پرسشنامه ارائه شد. ضریب پایایی پرسشنامه به روش دونیم کردن 855/0 محاسبه شد که پایایی مطلوبی را نشان می داد. نتیجه گیری: درمجموع، دو سازه فرعی "کثرت توجیهات" که با سؤال های 45 و 46 و "اجتناب از افشاء" که با سؤال های 74 و 75 سنجش می شد از عوامل تأثیرگذار بر سرقت علمی کنار گذاشته شد. همچنین، 10 سؤال دیگر از سایر عوامل پذیرفته نشد و روی هم رفته 14 سؤال از روایی سازه کنار گذاشته شد. درنهایت، پرسشنامه از 104 سؤال به 90 سؤال کاهش پیدا کرد.
۴.

بررسی عوامل موثر بر گرایش دانشجویان ارشد حسابداری به سرقت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش حسابداری سرقت علمی سرقت ادبی اخلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۴۲۲
هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل موثر بر میزان سرقت علمی بین دانشجویان کارشناسی ارشد حسابداری است. پرسشنامه پژوهش بین تمام دانشجویان کارشناسی ارشد حسابداری شاغل به تحصیل در دانشگاه های استان سیستان و بلوچستان توزیع و نهایتاً 73 پرسشنامه قابل استفاده گردآوری شد. نتایج نشان می دهد که سرقت علمی کاملاً رایج است و ایشان درک کافی از انواع مختلف سرقت علمی ندارند. همچنین بین میزان گرایش به سرقت علمی و سن، جنسیت و معدل نمرات دانشجویان، ارتباط معناداری مشاهده نشد. به طور خلاصه، نتایج آزمون همبستگی نشان می دهد که (الف) بین میزان ارتکاب به سرقت علمی دانشجویان کارشناسی ارشد حسابداری و میزان فشارهای محیطی، میزان گرایش سیستم آموزشی و دانشجویان به رویکردهای سطحی آموزش حسابداری، و میزان دسترسی دانشجویان به اینترنت (فناوری اطلاعات)، رابطه مثبت و (ب) بین میزان ارتکاب به سرقت علمی دانشجویان کارشناسی ارشد حسابداری و صلاحیت اخلاقی ایشان، میزان آگاهی آنان از کم و کیف سرقت علمی، میزان حمایت و همراهی استاد با دانشجویان، و میزان علاقه ایشان به رشته حسابداری رابطه منفی وجود دارد.
۵.

تجارب پژوهشگران در مواجهه با چالش های اخلاق استنادی؛ مطالعه موردی دانشجویان دکتری دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استناد اخلاق استنادی رفتار استنادی سرقت علمی سرقت ادبی پژوهشگران دانشجویان دکتری دانشگاه اصفهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۲ تعداد دانلود : ۴۱۷
یکی از مسائل مهم امر پژوهش و انتشار نتایج آن در قالب نوشتارهای علمی، رعایت اخلاق پژوهش است. اما در حال حاضر اخلاق استنادی به عنوان بخشی از اخلاق پژوهش با چالش های جدی روبرو است. پژوهش حاضر به بررسی تجربیات پژوهشگران در حوزه رفتار استنادی و چالش های اخلاقی آن پرداخته و جنبه های اخلاقی رفتار استنادی پژوهشگران و مصادیق بی اخلاقی استنادی را بررسی و مورد تحلیل قرار داده و عوامل زمینه ساز و انگیزه های دانشجویان را در عدم رعایت اخلاق استنادی مورد واکاوی قرار می دهد. پژوهش، بصورت کیفی و با رویکرد پدیدارشناسانه انجام شده است. جامعه پژوهش را 19 نفر از دانشجویان دکتری دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه اصفهان تشکیل می دهند. با توجه به تحلیل داده های حاصل از مصاحبه با پژوهشگران، در بحث اخلاق استنادی در مجموع، 5 مقوله اصلی شامل انواع استناد، گرایش استنادی، تأثیر همکاران، مهارت و آموزش و قوانین و سازوکارها شناسایی شدند.
۶.

از دو راهی کاذب «استاندارد» و «آرمان» تا بن بست «جامعه گرایی» درباب آداب و اخلاق حرف های نشر و پژوهش به بهانه یک ماجرای واقعی

کلیدواژه‌ها: اخلاق حرفه ای نشر اخلاق حرفه ای پژوهش آداب پژوهش اخلاق پژوهش سرقت علمی سرقت ادبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۳۶۲
سرقت علمی و ادبی در اخلاق حرفه ای نشر و پژوهش فارغ از نیت مرتکبان یا شخصیت ایشان، تعریف می شود. شناسایی و مراعات حق مالکیت معنوی که بن مایه اصلی اخلاق نشر و و پژوهش است، تابع دو تحول مفهومی بزرگ است که هم بسته یک دیگرند، یکی دگرگونی دانشوری به «کار» علمی، و دیگری تحول دانش به «کالای» علمی. نویسنده در نوشتار حاضر به وجه تکنولوژیک نهاد نشر و پژوهش و اخلاقیات و آداب شناسی هم بسته آن می پردازد. وی در راستای این هدف، ابتدا مقدمه ای در باب تکنولوژی به نحو عام، و نهاد نشر و پژوهش به نحو خاص، و اخلاق مواجهه با آنها بیان می دارد. سپس مطالبی در خصوص اخلاق نشر و پژوهش ارائه نموده و استدلال های خود را پیرامون ضرورت بازگشت به اخلاق حرفه ای پژوهش و نشر مورد بحث و جمع بندی قرار می دهد.
۷.

سرقت علمی شگفت

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی مهدی فیروزیان نازخند صبحی کتاب «از رنج تا شکنج: یادنامه حسین منزوی» کتاب «از ترانه و تندر: زندگی نقد و تحلیل اشعار حسین منزوی» نقد کتاب حسین منزوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲۸ تعداد دانلود : ۷۷۰
کتاب «از رنج تا شکنج: یادنامه حسین منزوی» کتابی است که به گردآوری نازخند صبحی توسط انتشارات ترفند در سال 1394 به زیور طبع آراسته شده است. نویسنده در نوشتار حاضر، کتاب مذکور را مورد نقد قرار داده و با ارائه شاهد مثال هایی از متن کتاب، اظهار می دارد که خانم صبحی به سرقت علمی از کتاب خودش تحت عنوان «از ترانه و تندر: زندگی، نقد و تحلیل اشعار حسین منزوی» اقدام نموده است.
۸.

آنجا که نمی دانیم چگونه اخلاقی باشیم؛ پژوهشی در میزان آگاهی بر مصادیق سرقت معنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اخلاق علمی سرقت معنوی سرقت علمی استناددهی منبع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۶۲۵
پژوهش حاضر تلاش می کند میزان آگاهی افراد نسبت به قواعد کیفی و اخلاقی کار علمی و دانشگاهی و رابطه این آگاهی با سطح تحصیلات آنان را بسنجد. بدین منظور پرسش نامه ای برخط(آنلاین) تهیه شد و طی آن از افراد سؤالاتی پرسیده شد که دیدگاه آنان را نسبت به چند مورد مهم مرتبط با کیفیت یا اخلاق کار علمی مشخص می کند: «ارجاع به منابع علمی نه چندان معتبر»، «حجمی از مقاله که می تواند نقل قول مستقیم باشد»، «کسب اجازه از ناشران پیش از انتشار آثار آنان»، «ارسال مقاله برای چند ژورنال علمی(برای داوری) به طور همزمان» و «رونوشت(کپی) کردن منبع از مقالات دیگر و افزودن به مقاله خود». پرسش نامه ازسوی بیش از پانصد نفر پاسخ داده شد و تحلیل داده های آن نشان داد که درصد بالایی از افراد در سطوح تحصیلی متفاوت، اطلاع درستی درمورد قواعد کیفی و اخلاقی موردتوافق کار پژوهشی و نگارش مقاله علمی ندارند. این تحقیق همچنین نشان می دهد که بسیاری از پاسخ دهندگان بیش از آنکه به انتخاب پاسخ «نمی دانم» علاقه مند باشند، پاسخ نادرست انتخاب کرده اند، حتی آنجا که به خاطر تخصصی بودن پرسشِ طرح شده، از بسیاری از افراد توقع نمی رود که پاسخ درست را بدانند.
۹.

رابطه بین اعتقادات فرهنگی و مذهبی و برداشت از جدیت و شدت سرقت علمی بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته زبان انگلیسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی اعتقادات فرهنگی و مذهبی تحصیلات تکمیلی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۳۸۴
این پژوهش میزان آشنایی و برداشت دانشجویان تحصیلات تکمیلی رشته های زبان انگلیسی در ایران را از مصادیق سرقت علمی و رابطه آن با اعتقادات فرهنگی و مذهبی را بررسی کرده است. با وجود مطالعاتی چند در سایر کشورها، فقدان پژوهش های مربوط به ارتباط فرهنگ و مذهب با سرقت علمی در ایران، انجام پژوهش حاضر را توجیه پذیر می کند. شرکت کنندگان 173 دانشجوی کارشناسی ارشد و دکتری رشته های آموزش زبان انگلیسی، ادبیات انگلیسی و مترجمی زبان انگلیسی بودند که به روش نمونه گیری مبتنی بر دسترسی به پرسش نامه محقق ساخته که پایایی و روایی آن شده بود، پاسخ دادند. یافته ها نشان داد که میزان آشنایی با مصادیق گوناگون سرقت علمی در بین دانشجویان بالاست. تحلیل واریانس دوسویه نشان داد که اعتقادات فرهنگی و مذهبی در میزان درک و آشنایی از جدیت و شدت مصادیق گوناگون سرقت علمی دانشجویان مرد و زن تفاوت معناداری ایجاد نمی کند. علاوه بر این، تأثیر اعتقادات فرهنگی و مذهبی در درک و آشنایی از سرقت علمی در دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری قابل توجه نبود. این یافته ها می تواند برای پژوهشگران و دانش آموختگان رشته زبان انگلیسی، کاربردهای نظری و عملی داشته باشد.
۱۰.

مطالعه تطبیقی سرقت علمی در حقوق ایران و اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پدیدآورنده سرقت علمی معضل فرهنگی حقوق مالکیت فکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۳۰۰
کسب مدارج علمی و همچنین دستیابی به موقعیت های اجتماعی بالاتر، گاهی اوقات موجب بروز نوعی از رفتارهای غیر اخلاقی و نا به هنجاری می گردد که در عرف از آن به «سرقت علمی» یاد می شود؛ پدیده مذکور در اکثر جوامع مورد مذمت و نهی قرار گرفته است اما این مقابله با شدت و ضعفی همراه بوده است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، بررسی خواهد شد که فرهنگ جوامع چه میزان تأثیری بر میزان سرقت علمی و مقابله با آن دارد؟ و اینکه در قوانین موضوعه کشور ایران و کشورهای عضو اتحادیه اروپا چه راهکارهایی جهت مقابله با پدیده شوم «سرقت علمی» در نظر گرفته شده است؟ نتایج بدست آمده حکایت از آن دارد که فرهنگ هر جامعه تأثیر به سزایی در میزان سرقت علمی اشخاص آن جامعه دارد و در کشورهای عضو اتحادیه اروپا گذشته از وضع قوانین، تأکید فراوانی بر اعمال سیاست های آموزشی در راستای القای فرهنگ پژوهشی مناسب و کارآمد به جامعه شده است، اگرچه در حقوق ایران نیز قوانین متعددی از جمله قانون عام «حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان» در سال 1348و همچنین قانون نسبتاً خاص «پیشگیری و مقابله با تقلب در تهیه آثار علمی» در سال 1396 به تصویب رسیده اند که ضرورت دارد به صورت کارآمدتری اجرا گردند. معضل اساسی در این راستا ناشی از اعطای ارزش کاذب اجتماعی به مدارج علمی در جامعه می باشد که برخی اوقات منجر به نقض اصول فرهنگی و نادیده گرفتن ابعاد مادی و معنوی حق مؤلف می گردد.
۱۱.

راهنمای نگارش مقالهٔ دانشگاهی (academic essay) نوشتهٔ اسکات براون (Scott Brown) با اندکی تغییر

نویسنده: مترجم:

کلیدواژه‌ها: نگارش مقاله دانشگاهی ساختار مقاله دانشگاهی سرقت علمی مستندسازی مقاله محتوای مقاله دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۲ تعداد دانلود : ۲۶۲
 در نوشته ای که در ادامه ملاحظه می کنید،  تقریبا تمام مطالب موردنیاز دانشجو برای نگارش مقاله دانشگاهی یافت می شود.  مولف که خود از استادان به نام مطالعات دینی است تلاش می کند در این نوشته جنبه های گوناگون نگارش مقاله از ابتدا تا انتها را به صورت موجز بیان کند؛ جنبه هایی که دانشجویان باید بدانند اما به ندرت آنها را به صورت روشن و واضح می آموزند. نویسنده ابتدا مقصود از مقاله دانشگاهی را بیان می کند آنگاه با تمایز بین محتوا و صورت، وجوه مختلف نگارش مقاله اعم از یافتن منبع، شیوه های مستندسازی و دوری از سرقت علمی و... را تبیین کند. هرچند نوشته زیر عمدتا معطوف به رشته های الهیات است اما دانشجویان همهٔ رشته ها می توانند از آن استفاده کنند. 
۱۲.

بررسی شیوه استفاده ملاصدرا از منابع مختلف و تبیین های قابل طرح در مورد آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقل قول انتحال ملاصدرا اقتباس سرقت علمی منابع آثار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۴۰
در این مقاله با دسته بندی شیوه های ارجاع دهی ملاصدرا، شواهدی از مشابهت عبارات وی با آثار دیگران آورده شده است که باعث مطرح شدن اتهام انتحال (سرقت علمی) به وی شده است. در این پژوهش کوشش شده است تا علل وقوع این اتفاق در آثار وی تبیین گردد. بدین منظور با روش تحلیلی تاریخی، هفده تبیین مختلف در مورد علت اقتباس ملاصدرا از عبارات دیگران مطرح شده و مورد ارزیابی قرار گرفته اند و نشان داده شده است که برخی از این تبیین ها پذیرفتنی نیستند. در ادامه، تبیین های قابل پذیرش به دو دسته تبیین های خاص و عام تقسیم شده اند. تبیین های خاص عبارت اند از: تلاش برای تألیف کتابی جامع؛ انتقال نظریات اهل سنت به کتاب های شیعیان؛ استفاده از مطالب دیگران جهت تبرک؛ تضمین و اقتباس عبارات مشهور. همچنین تبیین های عام عبارت اند از: رایج بودن نقل بدون مأخذ در متون فلسفی؛ نگاه ابزاری به حکمت نظری؛ اقتضای حفظ جنبه تعلیمی در بیان مباحث؛ تأیید نظرات خود از طریق ذکر سخنان دیگران؛ پرهیز از عبارت پردازی مجدد. بر این اساس، لزوماً تمامی عبارات موجود در آثار ملاصدرا به قلم خود وی نیستند و محققان باید در انتساب آن ها، با دقت بیشتری اظهارنظر نمایند.
۱۳.

پهنه کاوی فساد و کژرفتاری آکادمیک در آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فساد آکادمیک آموزش عالی سرقت علمی تقلب علمی پهنه کاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۶۶
تحقیقات متعددی از فساد در حوزه های گوناگون انجام شده؛ اما در حوزه فساد آکادمیک، تحقیقات کمتری صورت گرفته است. ازآنجاکه تاکنون آثار و تحقیقات این حوزه مورد بررسی و مرور جامع قرار نگرفته است، تحقیق حاضر به روش پهنه کاوی به بررسی و تحلیل ادبیات و اسناد فارسی موجود در حوزه فساد آکادمیک پرداخته است. منابع موردبررسی، شامل کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها و طرح ها و گزارش های پژوهشی هستند که از نقطه نظر تاریخی، موضوعی، روش شناسی، پدیدآورندگان، کلیدواژگان و نوع سند، مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته اند. پس از جستجو در پایگاه های علمی معتبر، تعداد 36 مقاله، 46 پایان نامه، 4 کتاب و 6 طرح پژوهشی در بازه زمانی سال های 1379- 1399 استخراج و مورد بررسی قرار گرفتند. بنابر یافته های پژوهش، بیشتر پژوهش ها در دهه نود هجری شمسی انجام گرفته بودند. پرتکرارترین موضوعات، سرقت و تقلب های علمی بوده است.
۱۴.

اثرات متقابل کلان ساختارهای اجتماعی در پدیده سرقت علمی (مطالعه موردی: ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی اخلاق دانشگاهی اخلاق علمی اخلاق پژوهش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۱ تعداد دانلود : ۱۲۹
در پژوهش حاضر، بررسی شده که عوامل اجتماعی وقوع پدیده سرقت علمی با چه نظمی رخ می دهند و به چه شیوه معتبری می توان آن را توضیح داد. برای این کار از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شده است. سه مدل مفهومی مستند (مدل ساختاری، مدل پارادایمی، و مدل سیستمی) ترسیم شده که هفت سازه مشترک دارند. داده ها با پرسشنامه اعتباریابی شده ای که با استفاده از این هفت سازه ساخته شده، از ۵۴۰ نفر دانشجوی ارشد و دکتری ۳۶ دانشگاه جامع کشور که با نمونه گیری خوشه ای و سپس سیستماتیک انتخاب شده بودند، گردآوری گردید و داده ها با نرم افزار «پی ال اس» نسخه ۳-۳-۳ تحلیل شد. نتایج نشان داد که مدل سیستمی نظم رخداد را بهتر از بقیه نشان می دهد و فرض یک رد شد. با توجه به این مدل، نظم وقوع بدین ترتیب است که سرمایه داری دولتی (اقتصاد رانتی، تخصص زدودگی و کالایی شدن دانش) و رسوبات فرهنگی (گفتمان های سنتی و علم ایدئولوژیک) به عنوان ورودی های سیستم اجتماعی-تکنیکی دانشگاه، منجر به فرایندهایی چون صورت گرایی پژوهشی (پژوهش ماشینی و غلبه وجه خطابی) و آموزش غیرانتقادی (نگاه آموزشی به پژوهش) می شود، و خروجی آن ورودی ها و این فرایندها، بی تفاوتی (مبادله فاسد) و دانشگاه دیوان سالار (ارزیابی ایستا و ضعف کنترل) است. فرض دو تأیید شد و نشان داده شد که متغیرهای اقتصادی، اثر بیشتری نسبت به بقیه متغیرها دارند. فرض سه نیز رد شد و معلوم گردید که عامل «عادت واره مَدرَسی» (اشرافیت علمی و تک افتادگی» متغیر میانجی مهم تری است.
۱۵.

تحلیل پدیدارشناسانه عوامل درون سازمانی مؤثر بر استفاده از مؤسسات تولید مقاله و پایان نامه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۷۹
شکل گیری و گسترش فعالیت مؤسسات موسوم به تولید مقاله و پایان نامه، نظام آموزش عالی ایران را با چالش های مخاطره انگیزی مواجه ساخته که در سطوح فردی، سازمانی و اجتماعی، تبعاتی را به همراه داشته است. مطالعه حاضر با هدف واکاوی عوامل درون سازمانی مؤثر بر گرایش به استفاده از این مؤسسات انجام شده است. پژوهش با رویکرد کیفی و به روش پدیدارشناسی انجام و نمونه گیری به صورت هدفمند و ملاکی انجام گرفته است. حجم نمونه، وابسته به اشباع نظری داده ها بوده که بر این اساس تجربه زیسته 22 نفر از صاحب نظران در قلمرو موضوعی مدنظر مورد بررسی عمیق قرار گرفت. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختمند گردآوری و مبتنی بر راهبرد کلایزی تحلیل شده اند. تحلیل داده ها به شناسایی و دسته بندی پنج دسته از عوامل درون سازمانی مؤثر بر گرایش به استفاده از مؤسسات تولید مقاله و پایان نامه شامل عوامل مدیریتی، فرهنگی، نظارتی، آموزشی و فردی منتج شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که رونق یافتن مؤسسات مقاله نویسی می تواند نشاط و پویایی مراکز علمی و دانشگاهی را از درون با چالش هایی جدی همراه و آنها را در تحقق رسالت شان در ارزش آفرینی و زمینه سازی رفاه و توسعه پایدار و متوازن جامعه، با مشکلات دوچندان مواجه نماید.  
۱۶.

بررسی تأثیر منبع کنترل و اخلاق پژوهشی بر پیشگیری از سرقت علمی؛ مطالعۀ موردی: خبرگان علوم جنایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی منبع کنترل اخلاق پژوهشی بازدارندگی پیشگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۱۱۵
سرقت علمی به عنوان مصداق بارز فساد آکادمیک، اخلاق پژوهشی را نقض می کند. با وجود جرم انگاری سرقت علمی در قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان، اما کمّی گرایی پژوهش در ایرانْ موجب رشد این رفتار شده است. در این شرایط، لزوم توجه به رهیافت های پیشگیرانه یک مسئله حیاتی است. گرچه متغیرهای مختلفی در پیشگیری از سرقت علمی دارای نقش دارند، اما دو متغیر منبع کنترل و اخلاق پژوهشی در این حوزه می توانند دارای اثر باشند. منبع کنترلْ که چگونگی درک افراد در خصوص کنترل بر محیط و وقایع پیرامونی را تبیین می کند، نظامی از ارزش ها و باورها است که در آن فردْ موفقیت ها و شکست های خود را به عوامل درونی یا بیرونی نسبت می دهد. اخلاق پژوهشی نیز یک رشته معرفت محور است که بر انجام مطالعات نظام مند و امانت دارانه تأکید می کند. از این رو، پژوهش حاضرْ تأثیر دو متغیر منبع کنترل و اخلاق پژوهشی را در پیشگیری از سرقت علمی ارزیابی می کند. جامعه آماری پژوهش، کلیه اعضای گروه و کانال تلگرامی مدرسه علوم جنایی به عنوان خبرگان حقوق جزا و جرم شناسی ایران هستند که از این میان و با استفاده از فرمول کوکران، 212  نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه منبع کنترل راتر بود که در آن کنترل درونی و بیرونی بررسی شد. هم چنین در خصوص اخلاق پژوهشی و سرقت علمی، پرسش نامه محقق ساخته، طراحی، روایی صوری و محتوایی آن ها با استفاده از نظرات متخصصان تأیید و پایایی آن ها برای پرسش نامه های اخلاق پژوهشی و پیشگیری از سرقت علمی با ضریب آلفای کرونباخ 82/0 و 87/0 محاسبه شد. بر اساس یافته ها، میان کنترل درونی و بیرونی و پیشگیری از سرقت علمی رابطه ای وجود ندارد. نبود ارتباط میان کنترل بیرونی و پیشگیری از سرقت علمی بدان معناست که عوامل بیرونی هم چون تقدیر، شانس و به طور کلی، جبرگرایی نقشی در پیشگیری از جرم ندارد. با این حال، فقدان رابطه میان منبع کنترل درونی و پیشگیری از سرقت علمی مؤید این نکته مهم است که خودکنترلی و اخلاق گرایی در پیشگیری از این جرم مؤثر نیست. بدین ترتیب، شاید بتوان گفت که جرم انگاری سرقت علمی و پیش بینی مجازات برای ارتکاب این جرم در کنار توسعه نرم افزارهای هوشمند تشخیص سرقت علمی هم چون سامانه همانندجوی پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران و سامانه مشابه یاب متون سمیم نور که احتمال کشف جرم را افزایش می دهد، موجب بازدارندگی از جرم شده است. هم چنین یافته ها نشان می دهد که متغیرهای اخلاق پژوهشی، سن، موقعیت دانشگاهی و وضعیت استخدامی با پیشگیری از سرقت علمی رابطه معنادار مثبت دارند؛ بدین معنا که به موازات افزایش سن، بهبود موقعیت دانشگاهی و ارتقای اخلاق پژوهشی، پیشگیری از جرم به نحو بهتر تضمین می شود. با این حال، یافته ها ثابت کرد که جنسیت با پیشگیری از سرقت علمی رابطه معنادار منفی دارد؛ یعنی زنان استعداد و توانایی ذهنی بیش تری برای ارتکاب جرم دارند. یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون گام به گام نیز ثابت کرد که از میان پنج متغیر اصلی اخلاق پژوهشی، جنسیت، سن، موقعیت دانشگاهی و وضعیت استخدامی، سه عامل اخلاق پژوهشی، موقعیت دانشگاهی و جنسیتْ توانایی تخمین پیشگیری از جرم را دارند.
۱۷.

ساختار عاملی پرسشنامه سرقت علمی در پایان نامه ها از دیدگاه اساتید(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی پایان نامه ها نگرش اساتید دانشگاه های ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۸۶
سرقت علمی به پدیده ای رایج در پایان نامه های مقطع تحصیلات تکمیلی تبدیل شده است و این امر موجب نگرانی مسئولین آموزشی و پژوهشی گردیده است. جهت جلوگیری از این امر باید ابتدا عوامل تأثیرگذار بر سرقت علمی را شناخت و ابزاری جهت بررسی علل و عوامل آن تدوین کرد. از این رو پژوهش با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به منظور ساختار عاملی پرسشنامه سرقت علمی در پایان نامه ها از دیدگاه اساتید انجام شد. روش کار: این مطالعه از نوع کاربردی و به شیوه پیمایشی-تحلیلی است. جامعه آماری 291 نفر از اساتید دانشگاه های ایران بدون در نظر گرفتن نوع دانشگاه به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه ی محقق ساخته با 34 سوال بر اساس طیف لیکرت دارای 5 گزینه از خیلی کم تا خیلی زیاد و نمره گذاری از 1 تا 5 بود. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی و با استفاده از نرم افزار SPSS 21 انجام شد. یافته ها: یافته ها نشان داد، در مجموع 39/68 درصد از واریانس را ده مؤلفه تبیین می کنند. عامل پژوهشی 48/20 درصد، عامل فرهنگی با 73/8 درصد، و عامل آموزشی با 29/7 درصد از کل واریانس را به خود اختصاص داد. دیگر عوامل به ترتیب شامل محیط اجتماعی، محیط اقتصادی، عامل انگیزه، عامل خلاقیت، عامل خودباوری، عامل فناوری اطلاعات و عامل ضعف قوانین می باشند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش بیانگر آن است که الگوی ده عاملی همسانی قابل قبولی با داده ها دارد و از مطلوبیت مناسبی برای اساتید دانشگاه های ایران برخورداراست. در ضمن ضرایب آلفای کرونباخ حاکی از پایایی نتایج بدست آمده است. بنایراین می توان از این پرسشنامه به عنوان ابزاری در جهت گردآوری نظرات اساتید در خصوص سرقت علمی استفاده کرد.
۱۸.

دلایل سلب اعتبار مقالات ایرانی ها: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سلب اعتبار مقالات اخلاق پژوهش دانشگاه ایران سرقت علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۸۶
هدف: هدف این پژوهش، کشف دلایل سلب اعتبار مقالات ایرانی ها در مجلات علمی بر اساس مرور نظام مند متون است. روش پژوهش: پژوهش حاضر، به روش مرور نظام مند متون انجام شده است و در زمره پژوهش های توصیفی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی مقالاتی است که به دلایل سلب اعتبار آثار پژوهشگران ایرانی در مجلات و انتشارات بین المللی پرداخته اند. مهمترین پایگاه های علمی جهان و ایران برای این موضوع مورد جستجو قرار گرفتند. یافته ها: در نهایت از 559 مقاله بازیابی شده با مطالعه عنوان و چکیده، حذف تکراری ها و سرآخر مطالعه دقیق متون، 19 مقاله مرتبط انتخاب شد. به علاوه، دلایلی که پایگاه ریترکشن واچ درباره دلیل سلب اعتبار آثار ایرانیان درج کرده پردازش و جهت مقایسه با نتایج مرور نظام مند ثبت و ضبط شد. یافته های پژوهش نشان داد که مهمترین دلایل سلب اعتبار مقالات بین المللی پژوهشگران ایرانی (بدون در نظر گرفتن ترتیب) عبارتند از: 1. سرقت علمی، 2. انتشار دوباره، 3. مشکلات داوری، 4. مشکلات نویسندگی و 5. مشکلات داده ای و خطاها. نتیجه گیری: با توجه به حساسیت امر پژوهش و مقوله تخلفات پژوهشی، سیاستگذاران حوزه پژوهش و مسئولان وزراتخانه ها، سازمان ها و دانشگاه ها می توانند از یافته های این پژوهش جهت تقویت اخلاق پژوهش و به منظور پیشگیری از وقوع انواع تخلفات پژوهشی در میحط دانشگاه ها استفاده کنند. با توجه به دلایل ذکر شده، به نظر می رسد که آموزش، توجه به موضوع و نظارت دقیق و البته استفاده از فناوری های مشابهت یابی، ایجاد محیط اخلاق مدار و جو سازمانی اخلاقی و مدیریت متون پژوهشی در این زمینه مهمترین راهکارها باشند.
۱۹.

بررسی رابطه متغیرهای چندگانه (مطلوبیت اجتماعی، هنجارهای ذهنی، خودکارآمدی تحصیلی، احتمال سرقت علمی، دانش سرقت علمی، هدف، فشار، مدیریت زمان، ریسک) با سرقت علمی در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی هنجارهای ذهنی خودکارآمدی تحصیلی هدف موقعیتی علمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۷۰
هدف: تعیین رابطه متغیرهای چندگانه هدف موقعیتی علمی، فشار، هنجارهای ذهنی، درک خطر، دانش سرقت علمی، خودکارآمدی تحصیلی و متغیر تعدیل کننده مدیریت زمان با احتمال سرقت علمی در مدل جانسون، هدف اصلی پژوهش حاضر می باشد. روش شناسی: این پژوهش از نوع کاربردی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه ایلام تشکیل دادند ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه های خود توسعه یافته هدف موقعیتی، فشار، درک خطر، و مدیریت زمان (جانسون، 2018)؛ هنجارهای ذهنی مونتانا و کسپزیک (2008)، خودکارآمدی تحصیلی داونپورت و لن (2006)، احتمال سرقت علمی شرد و همکاران (2002) و دانش سرقت علمی یئو (2007) بود. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری در نرم افزار وارپ پی ال اس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین تمام متغیرهای مدل جانسون (2018) با احتمال سرقت علمی در پژوهش حاضر همبستگی معنادار و برخلاف این مدل در این پژوهش، بین فشار و دانش سرقت علمی با خودکارآمدی نیز ارتباط معناداری مشاهده می شود.
۲۰.

بررسی تأثیر درک سرقت علمی، نگرش به سرقت علمی، ارزش های شخصیتی و محق پنداری تحصیلی بر میزان سرقت علمی در بین دانشجویان دکتری دانشگاه بوعلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سرقت علمی اخلاق پژوهش بدرفتاری دانشگاهی ارزش های شخصیتی دانشگاه بوعلی سینا همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۶۳
مقدمه و هدف: سرقت علمی، عبارت است از کپی کردن کلمات، متون، تصاویر و مانند آن و استفاده از اندیشه های دیگران به عنوان اندیشه خود است. هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان عوامل مختلف بر تمایل دانشجویان دکتری دانشگاه بوعلی همدان به سرقت علمی است. روش: پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را دانشجویان دکتری دانشگاه بوعلی همدان تشکیل می دهند که براساس فرمول کوکران حجم نمونه برابر با 263 نفر به دست آمد. جهت گردآوری داده ها از پنج پرسشنامه استفاده شد. پایایی این پرسشنامه ها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 948/0، 955/0، 968/0، 986/0 و 975/0 به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه های پژوهش، از مدلیابی معادلات ساختاری در نرم افزار وارپ پی ال اس 7 استفاده گردید. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که متغیرهای درک سرقت علمی، نگرش به سرقت علمی و ارزش های شخصی، بر میزان سرقت علمی دانشجویان تأثیر منفی و معنی داری دارند. همچنین، متغیر محق پنداری تحصیلی بر میزان سرقت علمی دانشجویان تأثیر مثبت و معنی داری دارد. نتیجه گیری: به نظر می رسد دانش، درک و آگاهی دانشجویان از سرقت علمی و مصادیق آن، سیاست ها و مجازات قانونی در این زمینه در سطح پایینی قرار دارد که لازم است مسئولان و مدیران دانشگاه ها در راستای آگاه سازی و آشنایی بیشتر دانشجویان و عواقب این کار اقدامات لازم را انجام دهند و با برگزاری دوره ها و کارگاه های آموزشی میزان سرقت علمی را کاهش دهند.