هویت شهری

با توسعه جوامع انسانی و انبوه سازی کلیشه ای انسان ها در شهرهای جدید، محیط های شهری به عنوان یک مکان، نه بر مبنای خواسته ها و ارزش های مردمی بلکه به صورت تصنّعی و به دور از هویّت انسانی شکل می گیرند. این در حالیست که توجّه به جایگاه هویّت شهری و دلبستگی ساکنین به شهر و کاربست آن به صورت علمی می تواند بسیاری از مشکلات شهرهای جدید نظیر: فقدان تاریخ، فرهنگ، خاطره جمعی و غیره را مرتفع سازد. بدین منظور در پژوهش حاضر، که از نظر ماهیت کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می باشد: ابتدا ادبیات مرتبط با هویت، هویت شهری و شهر جدید از طریق مطالعات کتابخانه ایی توصیف شده اند، سپس به منظور دستیابی به اهداف پژوهش که پاسخ به این پرسش ها: "مولفه های سازنده طراحی شهر های جدید هویتمند کدامند؟" و "چه شاخص هایی به عنوان مکمل هریک از مولفه های سازنده طراحی شهرهای جدید هویتمند وجود دارد؟" می باشد، ارتباط بین مفاهیم سازنده مبانی طراحی شهر های جدید هویتمند روشن شده است. درنتایج برآمده از پژوهش نیز متناسب با هر مولفه کالبدی، فعالیتی، اجتماعی و ادراک بصری شاخص هایی نظیر: ایجاد ارتباط بهینه میان محیط طبیعی و شهر، فعالیت های بومی محلی و منطقه ای، میزان تعاملات اجتماعی، وجود ساختمان های جذاب و ... ارائه شده است.

امروزه با تبعیت از الگوی کلاسیک توسعه و پیروی کورکورانه از مدل های کلیشه ای توسعه شهری که نسبت به شرایط و خصوصیات بومی بی اعتنا است، نه تنها شرایط ناپایداری را در شهر ها پدید آورده، بلکه ناپایداری در معنا و مفاهیمی هم چون هویت شهرها را نیز به دنبال داشته است. از این رو یکی از مسایل مهم در شهر قروه نیز کم توجهی به مقوله هویت در طراحی و اجرای پروژه های سیما و منظر در این شهر است. طی یک مطالعه زمینه یابی از بین جامعه آماری شامل کارشناسان و مهندسین نظام مهندسی ساختمان شهرستان قروه در سال 1400 تشکیل می دهند که تعداد آنان 85 نفر است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران (1977)، 70 نفر تعیین گردید این پرسشنامه شاخص های هویت شهری را در ابعاد 1) کالبدی، 2) عملکردی(فعالیتی)3) ادراکی(ذهنی)، مورد سنجش قرار می دهد. روایی صوری پرسشنامه به تایید متخصصین رسیده است. در ضمن ضریب پایایی آن برای شاخص کالبدی810/0، عملکردی (فعالیتی)712/0 و ادراکی(ذهنی) 799/0 می باشد. داده های گردآوری شده با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و نیز آزمون t یک نمونه ای و آزمون فریدمن تجزیه و تحلیل شد. نتایج آزمون t یک نمونه ای نشان داد، از دیدگاه پاسخ گویان شاخص های کالبدی، عملکردی(فعالیتی) و ادراکی ذهنی در ارتقاء هویت شهری نقش دارد. از این رو می توان نتیجه گیری کرد که در تهیه طرح ها و برنامه های شهری جهت سامان دهی به وضعیت شهرها توجه به عوامل یاد شده می تواند به هویت بخشی به سیما و منظر شهری موثر واقع گردد.

از عمده ترین محرک های گردشگری در جهان رقابتی امروز نمادها و المان های شهری هستند. شناخت این نمادها و وارد کردن آن ها به حوزه گردشگری می تواند علاوه بر گسترش و صدور فرهنگ و اعتقادات بومی، در پیشبرد اهداف گوناگون این صنعت مثمر ثمر باشد . بر این اساس پژوهش حاضر با هدف شناسایی و تحلیل نقش نماد و المان های شهری در توسعه گردشگری شهرخرم آباد انجام شد. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی همبستگی بوده و نوع تحقیق کاربردی است. جامعه آماری کارشناسان و متخصصان گردشگری شهری است که با توجه به مدل بکارگیری شده تعداد 36 پرسشنامه بین نمونه آماری توزیع شد. ضریب آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه بالای 7/0 محاسبه گردید. برای تحلیل داده ها از معادلات ساختاری نرم افزار pls استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که نمادها و المان های شهری 741/0 از تغییرات هویت شهری و 512/0 از تغییرات توسعه گردشگری را به صورت مثبت پیش بینی کرده اند. همچنین هویت شهری 408/0 از تغییرات توسعه گردشگری را پیش بینی کرد. در واقع هویت شهری 302/0 از رابطه نمادها و المان های شهری به توسعه گردشگری را به خود اختصاص داد ؛ در نهایت نتایج مدل نهایی تحقیق با توجه به این که هر سه مسیر در حضور متغیر میانجی معنی دار بود حاکی از این است که هویت شهری نقش میانجی گری جزیی را در مدل دارا می باشد.

شهر نهادی اجتماعی است و هویت آن نه تنها یک واقعیت مکانی بلکه یک واقعیت با ابعاد اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... است که در فرآیند تغییر و تحول تاریخ، ضمن حفظ ویژگی های منحصربه فرد کالبدی و معماری، انباشت اجتماعی و سبک زندگی شهروندان خود شکل می گیرد. شهرها درروند تغییر و گسترش ، خوانایی و هویت خود را از دست می دهند. این تحقیق کاربردی تأثیر تغییرات ساختار فضایی و گسترش پراکنده روئی شهر بر هویت آن را در شهر ساری بررسی نموده است. روش تحقیق اسنادی و میدانی است، پردازش و تحلیل ساختاری با استفاده از نرم افزار اسمارت پی.ال.اس صورت گرفته و فرضیه تأثیر گسترش و پراکنده روئی شهر بر عوامل کالبدی، عملکردی و ادراکی هویت با ضرایب رگرسیون 746/0- ، 798/0 و 722/0- تأیید گردید. نتایج نشان می دهد گسترش و پراکنده روئی شهر منجر به زوال هویت شهری در ابعاد کالبدی و ادراکی گردیده و مهم ترین صدمات آن کاهش امنیت، محو تصویر ذهنی چشم اندازها و هسته سنتی تاریخی مرکز شهر و کاهش انسجام اجتماعی شهر بوده است. نتیجه این روند، ساری را از شهر اجتماعی پیاده مدار به یک شهر پراکنده خودرو پسند مبدل نموده است.

 این پژوهش بهآسیب شناسی پایداری محله های 26 گانه منطقه یک تهران با تأکید بر آسیب های اجتماعی پرداخته است. هدف اصلی توزیع فضایی آسیب های اجتماعی در سطح محلات و بسترسازی برای مدیریت کنترل، کاهش توسعه پایدار محله ای است. هویت شهری از شاخص های توسعه پایدار است. روش پژوهش اکتشافی–تحلیلی است. داده ها و اطلاعات از طریق منابع اسنادی و میدانی گردآوری شده اند. تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار Super Decisions در سیستم اطلاعات جغرافیایی استفاده شده است. نمونه آماری 30 نفر از کارشناسان حوزه برنامه ریزی شهری و تعداد 372 نفر از ساکن محلات با استفاده از فرمول کوکران است. یافته های پژوهش نشان دادند که محلات منطقه یک شهرداری تهران با آسیب های اجتماعی روبه رشدی روبرو هستند. آسیب های اجتماعی مشترک در سطح منطقه طلاق، دختران فراری، تکدی گری، اعتیاد به مواد مخدر و کارگران فصلی است. ازلحاظ توزیع فضایی بیشتر در میدان ها ازجمله میدان تجریش محله های پرتراکم قابل توجه است.

تراکم جمعیت شهری به همراه صنعتی شدن، انتظارات بالا رفته اشتغال، محیط زیست و نظایر آن، همه مسائلی خاص هستند، اما حل معضل مسکن جایگاه ویژه ای دارد. یکی از راهکارهایی که در پاسخ به مسائل بالا فراهم آمده ایجاد شهرهای جدید در اطراف کلان شهرها می باشد. این شهرها ویژگی های متفاوتی را با خود پدید آورده اند و شیوه های تازه زندگی و ارزش های مادّی جدید، این نقاط را به مراکز پویایی در جامعه تبدیل نموده است. در این شهرها «ایستایی فرهنگی» را نمی توان انتظار داشت. هدف این پژوهش بررسی عوامل مؤثر بر هویّت اجتماعی ساکنان شهرهای جدید می باشد که مطالعه موردی آن در شهر پردیس تهران انجام شده است. از آنجا که جریان شهرنشینی موجب تغییر ساختارهای اجتماعی و روابط اجتماعی شده و پدیده افزایش جمعیت، بخش مسلّم کلان شهرها گردیده، جامعه شناسان شهری به سیاستگذاری در مورد خط مشی جامعه شهری و روابط انسانی موجود در آن پرداخته اند. پژوهش حاضر به روش پیمایشی (Survey study)، در مقطع زمانی 1388 و در شهر جدید پردیس صورت گرفته است. حجم داده های مورد نیاز تحقیق از دو طریق پرسشنامه و مراجعه به اسناد جمع آوری گردید و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به دست آمد. پس از استخراج و پردازش داده های جمع آوری شده و تهیه شاخص های آماری مناسب برای متغیرهای مستقل و وابسته تحقیق، دو روش آماری تحلیل رگرسیون و آزمون تحلیل واریانس به کمک نرم افزارهای spss و Lisrel مورد استفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که میزان هویّت اجتماعی شهری بر حسب متغیّرهای نوع منزل مسکونی، قومیت و تحصیلات افراد متفاوت است. نتایج تحلیل رگرسیونی هم نشان داد که متغیر خدمات و فعالیت های تولیدی بیشترین تأثیر بر میزان هویّت اجتماعی شهر جدید پردیس داشته است. در درجه بعد، فضای اجتماعی، فرهنگی و جغرافیایی و بالاخره متغیرهای امنیت عاطفی و روانی شهروندان و وجود راههای ارتباطی به ترتیب بیشترین تأثیر را بر هویّت اجتماعی ساکنان داشته اند. ضریب تعیین مدل (ضریب عدم تعیین psi- 1) برابر با 38/0 = 62/0-1 به دست آمد. یعنی 38 درصد از متغیّر وابسته یعنی هویّت اجتماعی شهر جدید، توسط این مدل تبیین شده است و این نشانگر برازش خوب مدل می باشد.

ورزش حرفه ای به دلیل مخاطبان پرشمار، واکنش های گوناگونی را برمی انگیزد و دامنه ی تأثیر آن بر لایه های اجتماع، دامنگیر است. بر این اساس سؤال اصلی نوشتار این است که چگونه ورزش و ورزشکاران می توانند بر هویت جمعی مردم یک کشور یا شهر نقش و تأثیر داشته باشند؟ روش تحقیق، مصاحبه با گروه های کانونی (بحث متمرکز) است. مصاحبه ها در هفت گروه صورت گرفت و نمونه آماری این پژوهش هم بدین گونه بود که در هر گروه 6 نفر براساس متغیرهای سن، جنسیت و آشنایی به ورزش های سنتی و مدرن به صورت هدفمند و غیرتصادفی انتخاب شدند. یعنی جمعاً 42 نفر (24 نفر مرد و 18 نفر زن) مصاحبه شدند. سپس برای تفسیر جملات کلیدی تلخیص شده از مصاحبه ها، ابتدا از کدگذاری باز و سپس از کدگذاری محوری و گزینشی استفاده شد. نتایج مقاله نشان داد که ورزش از جمله عوامل تأثیرگذار بر هویت جمعی است؛ به طوری که موفقیت در ورزش قهرمانی (سطوح داخلی و بین المللی) می تواند باعث تقویت هویت جمعی (شهری و ملی) در شهروندان کرج شود.

هویت شهری، زاده ی تمایلات اجتماعی درون کالبد شهری است که فرم و شکل ویژه خود را دارد. لذا هویت شهری مفهومی پیچیده و چند بعدی است که حاصل تاریخ و فرهنگ خاص یک شهر و یک جامعه حاکم بر شهر است. میدان ها به عنوان عنصر هویت دهنده به شهر، در ایران در طول زمان بسیار تغییر کرده اند که این تغییرات منجر به تغییر عملکرد و هویت آنها شده است. این پژوهش عواملی را بررسی می کند که باعث تبدیل میدان امام خمینی به فلکه شده، است. روش این پژوهش، توصیفی تحلیلی و تاریخی است. عواملی مانند تغییر جریان های سیاسی، اجتماعی و مذهبی ، از بین رفتن مرکزیت میدان، تردد بیش از حد خودروها، از بین رفتن زیبایی های شهرسازی و معماری گذشته و نیز ممانعت از حضور گسترده ی مردم باعث تبدیل میدان امام خمینی (توپخانه) به فلکه و از بین رفتن بخشی از هویت شهر شده است.

رویکرد هایی که سعی در تعریف هویت واحد برای طراحی نما و منظر شهر دارند عملاً هویت شهر را که از برخورد چند هویت، سلیقه، ارزش و... به وجود می آید، با تعریف یک هویت واحد که در نهادهای دارای قدرت تعریف می شوند، تبدیل به شهر تک هویتی و یکسان می کند. هدف کلی که در این پروژه دنبال شد نشان دادن رابطه حس تعلق با عوامل و روابط اجتماعی و المان های شهر های اسلامی که فضا را شکل می دهند و بررسی ماهیت این روابط اجتماعی است. از این نظر جمعآوری اطلاعات بر پایه برداشت میدانی بر اساس پرسشنامه های مردمی است. از آن جهت که فقط یک محله در این پژوهش بررسی و بیش از دو متغییر برای سنجش انتخاب شده بود، برای انجام تحلیل این پژوهش 4 گزینه موجود بود که شامل آنالیز کوورایانس، واریانس با اندازهگیریهای مکرر، رگرسیون چند متغییره و تحلیل عاملی میشدند که به وسیله نرم افزار  Smart PLS تحلیل گردید. متغییر های مورد بررسی به دوسته عوامل فردی و اجتماعی و عوامل ادراکی و بصری تقسیم بندی شده است. با تحلیل و بررسی نتایج بدست آمده می توان گفت که میزان ارتباط حس تعلق شهروندان ساکن در محدوده با المان های بصری موجود، پایین و با عوامل فردی و اجتماعی نظیر مشارکت در برنامه ریزی محله خود بالا می باشد.

هویت یک سرزمین به واسطه مولفه های فرهنگی، آداب و رسوم، عادات و هنر یک قوم در مکان جغرافیایی خاص شکل می گیرد. فضاهای شهر علاوه بر جایگاه کلیدی در ساخت کالبدی شهر به واسطه فضای ادراکی و نمادین آن حامل میراث تاریخی و فرهنگی جامعه و انتقال دهنده ارزش های مشترک جمعی فرهنگ های محلی، هویت و مدنیت شهری است. لذا در محیط های شهری و فضاهای عمومی مسائل و عوامل های موثری در هویت شهری تاثیر می گذارد. اولویت سنجی این مسایل در شهرها می تواند تصمیمات بهتری در جهت هم پوشانی همه مولفه ها و اولویت باشد. هدف این پژوهش بررسی فضاهای شهری و تاثیر ان بر هویت شهرها با استفاده از مدلهای چند معیار (ANP) در شهر بروجرد پرداخته شده است. برای رسیدن به این هدف آمار و اطلاعات مولفه های مورد مطالعه از طریق پرسشنامه جمع آوری شد. روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی می باشد. نتایج نشان می دهد که مولفه دسترسی فیزیکی و بصری در جایگاه اول، عناصر و تعاملات اجتماعی در جایگاه دوم، خوانایی و معنایی در جایگاه سوم واقع شده اند و این مولفه ها جز مهمترین و اثرگذارترین در هویت شهری بروجرد هستند و نقش سازنده ای در هویت محدوده مورد مطالعه دارند. ایجاد مجموعه های اقامتی، تفریحی و فرهنگی در مجاورت بناهای تاریخی به بازآفرینی این فضاها کمک می کند.

پژوهش حاضر در مورد تاثیر مبلمان شهری برکیفیت محیط زیست شهری در محدوده خیابان امام تبریز از میدان ساعت تا آبرسان می باشد.. سوال اصلی تحقیق این است که آیا مبلمان شهری در ارتقا کیفیت محیط زیست شهری تاثیر دارد؟ روش تحقیق حاضر توصیفی و کاربردی می باشد. جامعه ی آماری پژوهش شامل تعدادی از عابران و ساکنان منطقه مورد نظر(100 نفر) می باشد. که از طریق جدول مورگان بدست آمده، که در گردآوری داده ها از تکنیک طیف لیکرت استفاده شده است. این تحقیق در نظر دارد با تهیه زیرساخت های نظری، فکری و شفاف سازی ارتباط بین مبلمان شهری و کیفیت محیط زیست شهری و تاثیر آنها بریکدیگر را، در جهان رو به توسعه پایدار مورد بررسی قرار دهد. با توجه به مطالعات میدانی در محدوده خیابان امام تبریز استفاده نادرست و جانمایی نامناسب مبلمان ها تا حدودی باعث بی نظمی و اغتشاش در محدوده ی مورد نظر شده و بجای ارتقای کیفیت فضاهای شهری باعث ضعف کیفیت محیط زیست شهری محدوده (میدان ساعت تا آبرسان) مورد بررسی شده، در حالی که می توانیم با راهبردهای اصولی باعث سرزندگی و ارتقای کیفیت فضاهای محیط زیست شهری بشویم.

طراحی میدان ها ،موضوع در برنامه ریزی شهری که میدانها نماد فرهنگ و هویت یک شهرهستند .چه از نظر صوری وظاهری می تواند ما را از شناخت نقش و اهمیت میدان ها باز دارد ،شهرها با توجه به هویتی که دارند و توجه به تمایلات اجتماعی درون شهر از نظر کالبدی است که فرم و آلمان که برای میدان طراحی می شود شکل ویژه خود را دارند .جایگاه هویت شهری مفهومی پیچیده وچند بعدی دارد که تاریخ و فرهنگ خاص یک شهر و یک جامعه حاکم بر شهر است . هویت شهری ،وجه تمایز یک شهر از شهر دیگر بوده که موجب تعلق مکانی شهروندان و مشارکت آنها در توسعه شهر می شود .هویت شهرها امکان برای رشد و توسعه انسانی و خاطرها و نمادهای یک قوم و فرهنگ و ایجاد تقویت هویت شهرها از طریق نمادهای طبیعی و انسانی یکی از مباحث مهم در برنامه ریزی شهری و شهرسازی توسط معماران که بتواند طراحی میدان ها را بر اساس هویت شهری به عنوان یکی از ضروریات توسعه پایدار مطرح می گردد که شهر تازه آباد دارای چهار میدان که یکی از آنها میدانچه الله اکبر میدان مولوی ،معلم امام خمینی(ره) و نیازمند چند میدان جدید برای شهر لازم ضروری می باشد مقاله حاظر تحلیلی و توصیفی بر اساس داده های کتابخانه ای استفاده شده است .

در پژوهش حاضر به ارزیابی اصول معماری منطبق در آفرینش های معماری هم جوار با بناهای ارزشمند، به منظور ارتقاء هویت شهری در بازارهای سنتی کرمان پرداخته شد. این تحقیق از نظر هدف اکتشافی - توصیفی، از نظر نوع داده های مورد استفاده کیفی، از نظر محل اجرا میدانی، از نظر روش پیمایشی و از نظر زمانی، مقطعی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه مدیران و کارمندان سازمان میراث فرهنگی استان کرمان و همچنین گردشگران بناهای ارزشمند تاریخی شهر کرمان به ویژه بازارهای سنتی می باشد. در این تحقیق برای انتخاب نمونه آماری از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد که تعداد 65 نمونه برای مدیران و کارمندان سازمان میراث فرهنگی استان کرمان و تعداد 165 نمونه برای گردشگران بازارهای سنتی کرمان و در مجموع 230 نمونه به دست آمد. یافته های تحقیق نشان داد، در سطح اطمینان 95 درصد سیستم سازه و تأسیسات نوین، ایجاد شفافیت فضایی، ویژگی های اقلیمی و حفظ ارزش های منطقه اثر معناداری بر آفرینش های معماری هم جوار با بناهای ارزشمند در بازارهای سنتی کرمان دارد؛ اما ترکیب فناوری های نو با فرم های بومی اثر معناداری بر آفرینش های معماری هم جوار با بناهای ارزشمند در بازارهای سنتی کرمان ندارد. همچنین، اصول معماری منطبق و معماری هم جوار اثر معناداری بر هویت شهری دارد. بنابراین نتایج نشان می دهد، که اگرچه استفاده از تکنولوژی و پیاده سازی کلیه معیارهای فنی و مهندسی و منطقی حاصل از دستاوردهای علوم تجربی در ساختمان سازی، به نحو مطلوبی در معماری هم جوار بناهای ارزشمند بازارهای سنتی کرمان انجام شده است، ولی استفاده از خلاقیت های معمارانه در انواع هندسه ها، احترام و احتیاط در نحوه برخورد با طبیعت، بهره وری کامل از شرایط متنوع اقلیمی , ارزش دادن به فرهنگ بومی به دست فراموشی سپرده شده است.

هویت یکی از مولفه های اساسی در برندسازی محسوب می شود. یکی از راهکارهای مدیریت شهری به منظور پیشرفت در بازار رقابتی جهان، بازشناسی ابعاد و راهبردها در عین توجه به هویت شهری در جهت دستیابی به برندسازی شهری پایدار برای شهرهاست. هدف این پژوهش بازشناسی ابعاد و راهبردهای طراحی مراکز تجاری در برندسازی شهری است. این پژوهش با راهبرد توصیفی_تحلیلی و از نوع کاربردی است؛ که ابتدا به بررسی شاخص های برندینگ شهری در کلانشهر تبریز با تأکید بر مراکز تجاری برای پاسخ به دو پرسش اول تحقیق می پردازد. در این پژوهش، ابتدا مؤلفه های برندسازی شهری با تاکید بر جنبه تجاری تحلیل و سپس نمونه های موردی (بازارتبریز، لاله پارک و مرکز تجارت جهانی) بررسی گردید. در این پژوهش جمع آوری داده ها از طریق توزیع پرسشنامه و مطالعات کتابخانه ای انجام گرفته است. این پیمایش بدین منظور برای شناخت و برندسازی مکان های تجاری شهر تبریز با نظرسنجی از متخصصان و مدیران شهری و تکنیک توزیع پرسش نامه های طیف لیکرت بین 30 نفر، انجام و برای پاسخ به سوال سوم تحقیق تحلیل شده است. در بخش یافته ها بازار تاریخی تبریز با دارا بودن بیشترین قابلیت در برندسازی تجاری و دارا بودن ضعف هایی در زمینه عدم مقاومت در برابر حوادث طبیعی، می باشد. نتایج حاصل از پژوهش های میدانی و تحلیل آماری درباره برندسازی مراکز تجاری شهر تبریز به این شرح است: آگاهی از برند و شهرت جهانی از عوامل موثر بر برندسازی مراکز تجاری شهر تبریز هستند، ابعاد و راهبردها در طراحی مراکز تجاری توجه به، "تصویر از برند"، "آگاهی از برند" بارویکرد برندسازی مکان هستند

اهداف: موضوع هویت نماهای شهری یکی از مهم ترین مسائل شهرسازی در ایران است که نظیر آن در کشورهای اروپایی و آمریکایی کم تر دیده می شود. علی رغم تبیین مسئله بحران هویت در نماهای شهری تهران در محافل نظری و مدیریتی، هم چنان در عمل فاصله زیادی با نماهای مطلوب وجود دارد. در این راستا هدف پژوهش حاضر، شناسایی مهم ترین گروه های موثر در فرایند شکل گیری هویت نماهای مسکونی در شهر تهران است. روش ها: مقاله حاضر مبتنی بر مصاحبه با برخی صاحب نظران، بحثهای گروهی و مطالعات کتابخانه ای است. از طریق مباحثه با برخی متخصصین در حوزه معماری و شهرسازی در دانشگاه های مختلف تهران و نهادهای مدیریتی، عوامل و کنشگران اثرگذار بر هویت جداره های شهری تهران شناسایی شد و نحوه اثرگذاری آن ها تحلیل گردید. یافته ها: براساس یافته های پژوهش، چهار گروه شهروندان، سرمایه گذاران، طراحان و مدیریت شهری به عنوان ذی نفوذان اصلی در فرایند شکل گیری هویت نما شناسایی شدند و سهم هریک از آن ها در ایجاد چالش های هویتی در نماهای شهری تهران تشریح گردید. نتیجه گیری: به منظور بهبود فرایند تولید نماهای با هویت می توان برنامه و سیاست هایی را متناسب با هر یک از چهار گروه ذکر شده تدوین نمود. افزایش آگاهی عمومی و فرهنگ سازی اولین گام مهم در زمینه حل این چالش است. از دیگر چالش های مهم عدم تناسب دستمزد و کار حرفه ای به علت عدم تناسب بین عرضه و تقاضا در عرصه طراحی است. در حوزه مدیریت شهری نیز بی توجهی به مباحث طراحی شهری مانند ترکیب توده و فضا از جمله مسائلی است که باید مورد بازنگری قرار گیرد.

نماد و نشانه های شهری، جزوی لاینفک از تحلیل و خوانش ریخت شناسی و معنا و لایه های مختلف شهر می باشد، اما خوانش نشانه های شهری بدون در نظر گرفتن بافت و متنی که نشانه در آن قرار دارد و تعامل آن نشانه با سایر نشانه های بیرون و درون متن خوددارند؛ اعم از ساکنان و شهروندانی که نماد شهری را مصرف می کند، تاریخ وقایعی که نماد شهری آن را تجربه کرده است، غیرممکن است.تحلیل نشانه شناسی برج میلاد در راستای بررسی وقایع و تحولاتی است که در سال ها و دهه های گذشته در سیاست و حکمرانی کشور روی داده است و خود را در بستر شهری و در قالب نمادین بروز داده است. این تحقیق با استفاده از روش نشانه شناسی رولان بارت به بازخوانی و تفسیر برج میلاد در جهت فهم و شناخت این تغییر و تحولات می پردازد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مصرف گرایی و تجمل گرایی، آرایه هایی هستند که اسطوره برج میلاد را تزیین می کنند و به سان سراسربینی که دارای قدرت تحکم و تزریق هنجارهایی از بالا می باشد، مصرف گرایی را بر جامعه حکمفرما کرده است و افراد جامعه را به سوی این ارزش فرا می خواند و در این مسیر مورد نظارت قرار می دهد و کسانی که از این قاعده پیروی نمی کنند، را مورد بازخواست قرار می دهد.لذا هویت شهری در تهران، با مصرف و اسطوره سازی حول برج میلاد وجزیی از آن شدن شکل می گیرد که بخش زیادی از افراد را از این احساس تعلق، بیرون می راند.

همان طورکه می دانیم هویت یک شهر برخاسته از هویت طبیعی، اقلیمی و محیطی، هویت اقتصادی، هویت انسانی اجتماعی و هویت کالبدی آن است و برند شهر نیز با توجه به ابعاد مختلف هویتی شهر تولید می شود. در این میان گردشگری موفق شهری می تواند ابزاری مؤثر در جهت معرفی و شناساندن شهرها و نقل تاریخ و فرهنگ و هویت هر یک از سرزمین ها واقع شود و گردشگری سلامت نیز یکی از رو به رشدترین بخش های صنعت گردشگری در جهان بوده و در ایران نیز یکی از بهترین وجوه توسعه اقتصادی به شمار می آید و فرصت ارتقاء برند شهرها را فراهم می آورد. در پژوهش حاضر کلان شهر مشهد به واسطه ی ظرفیت ویژه ای که در برندآفرینی و جذب گردشگر سلامت دارد، انتخاب شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت روش، توصیفی تحلیلی بوده و برای گردآوری اطلاعات از روش بررسی اسناد کتابخانه ای، مصاحبه و مطالعات میدانی و برای تحلیل داده ها و نتایج پرسشنامه ها از روش تحلیل اهمیت عملکرد (IPA) استفاده شده است، در این مدل هر شاخص از دو بعد اهمیت و عملکرد سنجیده می شود، جامعه ی آماری 23 نفر از خبرگان بودند که به صورت هدفمندانه و قضاوتی انتخاب شدند، درباره ی هر گویه دو سؤال پرسیده شد، گویه چقدر مهم است (وضع مطلوب) و سطح عملکرد (وضع موجود) شاخص مورد نظر در کلان شهر مشهد چگونه است. یافته های پژوهش حاکی از آن است علی رغم اینکه درآمدهای حاصل از گردشگری سلامت تبدیل به یک منبع درآمد اصلی برای شهرها شده است، به دلیل اینکه هویت مستقل و یا برند شهری مشخصی در این خصوص وجود ندارد و یا حتی تحت عنوان چتر برند شهری نیز به عنوان برند گردشگری سلامت تعریف نشده و اقدامات و برنامه هایی که تاکنون در این زمینه انجام شده ضمن اینکه منسجم و هماهنگ با یکدیگر نسیتند، تنها منجر به اتلاف هزینه ها و منابع مالی شده اند.

شهر پدیده ای است تاریخی که بخش چشمگیری از تاریخ مدنیت بشر در بافت های قدیمی آن تجلی می یابد که بیانگر فرهنگ، هویت نسل های گذشته است و گنجینه ای از میراث ملموس و ناملموس تاریخ سرزمین را در خود پرورانده است. مراکز اجتماعی بافت تاریخی به عنوان بخشی ازصورت ظاهری (کالبد)؛ دارای ارزش های معماری و مفاهیم متعددی هستند. که بایسته است موضوع تحقیق های دامنه دار و عمیقی جهت بازشناخت این مفاهیم و تداومشان، قرار گیرد. این مطالعه مبتنی بر رویکرد مطالعه موردی با تمرکز بر بازآفرینی شهری در مرکز تاریخی شهر شیراز است. از آنجایی که پروژه ساختی انجام نشده است، این پژوهش بیشتر بر جنبه های فیزیکی هویت شهری تمرکز خواهد کرد تا ابعاد اجتماعی آن. تحقیقات تجربی از یک کار میدانی جامع که از طریق چندین بازدید از سایت انجام شده است. این مقاله استدلال می کند که یکی از راه های بازیابی هویت شهری مراکز اجتماعی تاریخی شهری شیراز، بازگشت به ریشه های اولیه آن و تلاش برای حفظ آنها در مواجهه با محیط های نوظهور است. این پژوهش با بررسی مراکز اجتماعی تاریخی شهر شیراز، تجربه جدیدی را در ایجاد هویت شهری امروزی با الهام از گذشته مورد توجه قرار می دهد. نتایج حاصل از این بخش نشان می دهد که عناصر و مولفه های معماری بافت تاریخی شهر شیراز در شاخص تداوم دارای بیشترین نمره و میانگین هستند که معرف معنای صریح بافت تاریخی این شهر می باشد.

  ادراک هویت، درک کیفیت هاى فضاهاى شهرى و احساس تعلق به محیط، اغلب از طریق پیاده روى در محیط قابل دستیابی هستند. ازاین رو هویت پذیری، با ایجاد نقطه مشترکی بین گروه ها و نسل های مختلف سبب تشکیل هویت شهر و نتیجتاً ارتقاء هویت ساکنین می شود. بافت تاریخی در شهرها یکی از موارد مرتبط با هویت محسوب می شود که متناسب با شرایط انسانی و طبیعی خود نیازمند مداخله و اصلاح است، ازاین رو می توان پیاده محوری را به عنوان روندی مداخله ای در شهرها در راستای ارتقاء هویت مکان در نظر گرفت. لذا این تحقیق با مطالعات میدانی و با استفاده از روش توصیفی با استناد به متون و مصادیق موجود، تأثیر هویت شهری در گذرهای تاریخی با رویکرد پیاده محوری را در محدوده گذر کوچه اتابکان شیراز را به عنوان هدف خود قرار داده است و پرسشنامه ای تهیه گردید که توسط 148 نفر از شهروندان پاسخ داده شد. عدد آلفای کرونباخ آزمون پایایی برابر 9/92% به دست آمد و جهت تحلیل اطلاعات آماری از نرم افزار SPSS استفاده شد که در بخش تحلیلی از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی ساده، تحلیل واریانس و تحلیل عاملی استفاده شده است. با توجه به داده های به دست آمده، ضریب همبستگی پیرسون 776/0 و سطح معناداری کوچک تر از 05/0، می توان گفت که بین معیارهای هویت شهری و گسترش پیاده محوری رابطه معنی دار وجود دارد و بر اساس تحلیل واریانس با سطح معنی داری 000/0 بین سه متغیر پیاده محوری، هویت شهری و بافت های تاریخی رابطه معنادار وجود دارد و درنتیجه با آزمون رگرسیون خطی ساده از بین معیارهای پیاده محوری، معیار شادی بخش بودن با 7/38 درصد بیشترین تأثیر، معیار راحتی با 2/8، معیار انعطاف پذیری با 1/3، معیار ارتباط با 6/2 درصد به ترتیب اهمیت تأثیرگذاری بر متغیر هویت شهری در بافت تاریخی می باشند و با استفاده از آزمون تحلیل عاملی با سطح معنی داری 000/0، بین سه متغیر هویت شهری، پیاده محوری و تمایل عابران اثر متقابل معنی دار وجود دارد و بر اساس تحلیل واریانس تمایل عابران تأثیر بیشتری نسبت به پیاده محوری بر روی گسترش پیاده محوری دارد.    

امروزه شهرها به مثابه ی کالاها یا خدمات، با برخورداری از طرح هویت بصری به اشاعه و متمایزسازی خود پرداخته اند. با در نظر گرفتن این موضوع که طراحی هویت بصری برای شهرها، پدیده ای نوظهور بوده و با توجه به کمبود اطلاعات در این باب، پژوهش حاضر به مطالعه ی هویت بصری شهری در حیطه ی طراحی گرافیک پرداخته است. رسیدن به چیستیِ هویت شهری و چگونگی بررسی و توصیف عناصر و مؤلفه های تشکیل دهنده ی آن و هم چنین دست یابی به عناصر سازنده ی هویت بصری شهری و چگونگی نمایش مصور آن و تفاوت این حوزه با دیگر عرصه های مشابه، از مهم ترین اهداف این پژوهش به شمار می روند. مقاله ی حاضر ﭘﮋوﻫشی کاربردی بوده که با روش توصیفی- تحلیلی و بر پایه ی گردآوری اطلاعات، داده های مستند و مطالعات کتابخانه ای انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی مهم ترین طرح های برندسازی شهری نشان داده که با وجود شباهت های بسیار این حوزه با دیگر عرصه های هویت بصری، انجام آزمایش و مطالعات گوناگون در راستای درک هویت پیچیده و تأویل پذیر شهرها، گوناگونی و گستردگی رسانه های موجود و پویایی نشان های شهری، از اصلی ترین موارد تفاوت این حوزه به شمار رفته اند. در نهایت، طبق بررسی های صورت گرفته، این نتیجه حاصل گردید که تارنمای هر شهر می تواند در ساخت تصویر مثبتی از آن مؤثر واقع شود.