مطالب مرتبط با کلیدواژه

نقد ترجمه


۲۱.

بررسی و نقد ترجمه کتاب أسس اللغة العربیة (زبان شناسی عربی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال شانزدهم ۱۳۹۵ «ویژه نامه اقتصاد مقاومتی»
تعداد بازدید : ۱۱۳۱ تعداد دانلود : ۶۷۳
کتاب «أسس اللغة العربیة» از جمله آثار برجسته محمود فهمی حجازی می باشد که در زمینه زبانشناسی عربی به رشته تحریر درآمده است. برگردان این کتاب به زبان فارسی برای رشته زبان و ادبیات عربی کاملا ضروری به نظر می رسد. لذا اقدام سید حسن سیدی برای ترجمه این کتاب قابل تقدیر است. اما با وجود زحمات زیادی که ایشان در این راه مبذول داشته اند، به نظر می رسد ترجمه به عمل آمده خالی از اشکال نیست. نویسنده در این جستار بر اساس رویکرد متن مدار به نقد و بررسی این ترجمه در دو سطح واژگان و جملات پرداخته است و در آخر به نتایجی می رسد که مهم ترین آنها حاکی از آن است که مترجم در معادل گزینی برخی از اصطلاحات دچار لغزش شده است و همچنین پایبندی مفرط وی به ساختار زبان عربی و نیز عدم آگاهی کافی از برخی نظریات و مسایل زبان شناسی ترجمه، مانند همنشینی موجب شده در مواردی ترجمه گنگ و نامفهوم از آب درآید.
۲۲.

بررسی و نقد ترجمه کتاب فصول فی فقه العربیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال شانزدهم ۱۳۹۵ «ویژه نامه اقتصاد مقاومتی»
تعداد بازدید : ۱۱۳۲ تعداد دانلود : ۶۱۶
گرچه از چاپ اولیه کتاب، بیش از 40 سال می گذرد اما در بین کتب فقه اللغه از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به سرفصل های مشترک در اغلب کتاب های این حوزه آنچه جایگاه اثر را تقویت می کند جامعیت و تحلیل علمی و پرهیز از نقل و روایت محض است؛ هرچند کتاب های دیگری نیز بعد از این کتاب به چاپ رسیده اند ولی جایگاه و مشخصه علمی کتاب رمضان عبدالتواب را نداشته اند. حمیدرضا شیخی سال 1367 ش ترجمه ای از کتاب فوق به دست داده است که با نقد و بررسی آن به شیوه استقراء تام و تطبیق اصطلاحی و ساختاری ترجمه وی با اصل اثر این نتایج عمده حاصل شد که ترجمه فارسی کتاب صرف نظر از اغلاط چاپی نه چندان کم و برخی اشتباهات در فهم و انتقال مفاهیم در مجموع ترجمه ای قابل قبول و مورد اطمینان است. شاید مهمترین نکته در این ترجمه، عدم برگردان شواهد شعری است که جز در یک فصل، در بقیه کتاب بدون ترجمه رها شده، و چه بسا استباط مترجم این بوده که ذکر این ابیات به عنوان نمونه آوایی، صرفی یا نحوی بوده و بُعد معنایی و مفهومی آن مدنظر مؤلف قرار نداشته است. ولی باید پذیرفت که مخاطب اصلی اثر، عرب زبانان یا عربی دانان هستند و مخاطب ترجمه غالبا غیرعرب زبانان.
۲۳.

نقد و بررسی ترجمه فارسی رمان «قلب اللیل» با عنوان «دل شب» بر اساس الگوی گارسس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: نقد ترجمه نجیب محفوظ الگوی گارسس رمان دل شب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸۲ تعداد دانلود : ۱۴۶۶
الگوها و مدل های متفاوتی که از سوی نظریه پردازان ترجمه ارائه شده است، به عنوان معیاری مناسب و با کارکرد دقیق تری برای سنجش ترجمه ها به کار می رود. میزان مقبولیت ترجمه یک اثر ادبی زمانی مشخص می شود که طبق این الگوها نقد و بررسی گردد تا جوانب مثبت و منفی ترجمه آشکار شود؛ چراکه جوانب و ویژگی های مثبت و منفی ترجمه، به میزان کیفی متن ترجمه شده دلالت دارد. در این جستار برآنیم تا بر اساس الگوی پیشنهادی گارسس، ترجمه سه بخش از رمان « قلب اللیل» نجیب محفوظ را با عنوان «دل شب» از کاظم آل یاسین، با در نظر گرفتن متن اصلی رمان بررسی نماییم. مدل گارسس شامل چهار سطح «معنایی لغوی»، «نحوی صرفی»، «گفتمانی کارکردی»، «سبکی منظورشناختی (عملی)» و نیز زیرمجموعه های خاص هر سطح می باشد. دستاورد این پژوهش مبیّن آن است که آل یاسین در دو سطح «معنایی لغوی» و «نحوی صرفی (واژه ساختی)» نسبت به دو سطح دیگر الگوی گارسس، موفق تر عمل کرده است؛ به عبارتی ترجمه وی از این لحاظ، کفایت لازم را دارد، به طوری که دو سطح «گفتمانی کارکردی» و «سبکی منظورشناختی» نیز تنها از مقبولیت و نه کفایت برخوردار است.
۲۴.

تحلیل گفتمانی تغییر عناصر فرهنگی اجتماعی در ترجمه از زبان واسطة مجموعة عشق با صدای بلند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: نقد ترجمه نزار قبانی تحلیل گفتمان ترجمة شعر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه ترجمه
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی تحلیل گفتمان
تعداد بازدید : ۸۷۸ تعداد دانلود : ۶۶۴
مجموعة عشق با صدای بلند،گزیده ای از اشعار نزار قبانی است که احمد پوری آن را به واسطة زبان انگلیسی به فارسی بازگردانده است. در روند این ترجمة ادبی از عربی به انگلیسی و آنگاه به فارسی، تغییراتی در گفتمان های حاکم بر متن صورت گرفته که رصدپذیر است. از جملة این گفتمان ها می توان به گفتمان مذهبی دینی، ملی قومی و ساختارشکن و سیاسی اشاره کرد که در روند ترجمه دچار تغییر یا احیاناً حذف شده اند. در این مقاله برآنیم که با تحلیل گفتمان یا سخن کاوی متن اصلی و متن ترجمه این تغییرات را بررسی و تحلیل کنیم. آنچه در این بررسی شاهد آن هستیم، نشانگر آن است که در ترجمه، در گفتمان هایی چون ملی قومی، سیاسی، ساختارشکن و دینی، تغییراتی چون حذف، انتخاب برابرنهاد نامناسب و گاهی تغییرات برای از بین بردن تنش موجود در متن اصلی به شکلی آگاهانه صورت گرفته است.
۲۵.

نقد تطبیقی ترجمه های آیتی و شریعت از نمایشنامة «شهرزاد» توفیق الحکیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۸ 67-94

کلیدواژه‌ها: نقد ترجمه ترجمة ادبی نمایشنامه توفیق الحکیم شهرزاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۷ تعداد دانلود : ۵۱۰
نمایشنامه از انواع ویژة ادبی است که ضمن در بر داشتن خصایص یک متن ادبی، خصوصیت های دراماتیک منحصر به فردی دارد که تنها بر صحنة اجرا، تمام و کامل می شود. «شهرزاد» اثر ماندگار پدر نمایشنامه نویسی عربی، یعنی توفیق الحکیم، با استناد به داستان هزار ویک شب در جامه ای فلسفی ابداع شده است و نه تنها در بُعد اندیشگانی، بلکه از نظر ادبی نیز حائز اهمیت است. این اثر دو بار به زبان فارسی از سوی آقایان آیتی و شریعت ترجمه شده است. اما از آنجا که ترجمة نمایشنامه با حفظ تمام خصایص ویژة آن، کاری بسیار پیچیده و ظریف است، ضمن رعایت ترجمة خوب، پویا و متعادل ادبی، باید خاصیت اجراپذیری و دراماتیک موقعیت و کنش نیز در آن ترجمه شود. این جستار می کوشد با روش توصیفی تحلیلی به بازخوانی این دو ترجمه از منظر ویژگی های سبکی و ادبی و نیز عناصر دراماتیک نمایشی بپردازد تا ضمن بررسی مشکلات ترجمة نمایشنامه، چالش های این دو اثر را در هزار توی ترجمة نمایشنامه مدّ نظر قرار دهد. نتایج حاکی از آن است که این دو ترجمه کوشیده اند در ترجمه ای متعادل، پیام و ساختار شکلی اثر را منتقل کنند و سبک نویسنده را برای ایجاد اثری مشابه در مخاطبان زبان مقصد بازنمایی نمایند. اما در بخش ترجمه، جنبه های اجراپذیری اثر، اغلب ترجمة شریعت موفق تر عمل کرده است و زیر متن، لحن، ریتم، کنش کلامی و غیرکلامی دیالوگ را رعایت نموده است و کوشیده تا کلامی متناسب با شخصیت های اثر نمایشی ارائه دهد.
۲۶.

نقد ترجمه محمد الفراتی از اشعار حافظ (بررسی موردی دو غزل 454 و 486)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش زبان و ادبیات فارسی زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۷

کلیدواژه‌ها: نقد ترجمه حافظ شیرازی محمد الفراتی نظریه دریافت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۳۴۷
ترجمه به عنون حلقه تصل مین دو زبن و فرهنگ، سبب تقویت پیوند بین دو زبن پرسی و عربی و تعمل فرهنگی نن شده ست. سروده هی شعرن فرسی هموره مورد توجه مترجمن عرب زبن بوده ست. محمد لفرتی (1880-1978م)، شعر سوری، یکی ز مترجمن معصر عرب ست که ب زبن شعر به ترجمه غزلیت حفظ پردخته ست. در ین جستر ب روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ترجمه هی فرتی ز دو غزل حفظ پردخته و بر سس نظریه دریفت نشن دده یم که مترجم، ب وجود شنیی ب زبن فرسی، گه در فهم و دریفت شعر کنیی و یهم ور به خط رفته ست و در نتیجه، در دریفت و نتقل پیم زبن مبد به مخطبن موفق نبوده ست. لبته ترجمه وی ب وجود کستی هیی که نشی ز درنیفتن مقصود حفظ بوده، بسیر زیبست و تلش کرده ت در موسیقی بیرونی (وزن و نظم قفیه بندی) نیز بزفرینی خود ر به زبن شعری حفظ نزدیک کند. همچنین معلوم شد که وی در دریفت مفهوم شعر فقد تعبیر عرفنه تحدودی موفق تر ز شعر عرفنی بوده ست.
۲۷.

نقد ترجمه محمد الفراتی از استعاره ها و کنایات «نی نامه»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاوش نامه ادبیات تطبیقی سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 69-86

کلیدواژه‌ها: ادبیات تطبیقی نی نامه محمد الفراتی نقد ترجمه استعاره و کنایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۴۷۷
مترجم و شاعر سوری، محمد الفراتی(1880-1978م) «نی نامه» مولوی را به زبان شعر ترجمه نموده است. وی با وجود آشنایی با زبان فارسی گاه در فهم، دریافت و انتقال استعاره و کنایه موجود در زبان مولوی موفق نبوده است. لذا این جستار با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، سعی دارد به بررسی و ارزیابی دریافت معنایی استعارات و کنایات موجود در نی نامه، توسط محمد الفراتی بپردازد که در پی آن برای مخاطب روشن می گردد با وجود تلاش های مترجم، شکاف معنایی و نارسایی در معادل گزینی در ترجمه وی به چشم می خورد. همچنین روشن می گردد که فهم مقصود اصلی بسته به درک معانی پوشیده واژگان و تعابیر دارد و به دنبال آن برای خواننده روشن می شود که مترجم با مبنا قرار دادن متن مبدأ تلاش نموده در نقل معانی امین باشد، اما گاه، وجود مفاهیم کنایی و استعاری وی را از رسیدن به پیام مولوی بازداشته و نتوانسته پی به مقصود شاعر ببرد، در نتیجه ترجمه لفظی را اختیار نموده که معنا و عناصر فرهنگی زبان مبدأ در آن نادیده گرفته شده است.
۲۸.

وقتی مترجم کیهان را بر ذهن نیگل آوار میکند نقد و بررسی ترجمه کتاب ذهن و کیهان

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال بیست و نهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۶۹) 76 - 86

کلیدواژه‌ها: کتاب ذهن و کیهان جواد حیدری ترجمه کتاب نقد ترجمه تام سنی گل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۳۷۸
تام س نی گل در اث ر اخی ر خ ود ب ا ن ام اختص اری ذه ن و کیه ان، ت اش میکن د ب ا توج ه ب ه س ه مقول ه آ گاه ی، ش ناخت و ارزش، در براب ر هرگون ه تفس یر طبیعتگرایان ه از ای ن ام ور بایس تد و تفس یر م ادی ان گاری داروینی ان از آنه ا را ان کار کن د. کت اب مذک ور را بای د در ادام ه س یر فک ری نی گل دانس ت ک ه در ط ول س الها فعالی ت علم ی خ ود هم واره ت اش ک رده ب ا هرگون ه رویک رد طبیعتگرایان ه مرس وم از ام ور غی ر فیزیک ی مخالف ت نمای د. نویس نده در نوش تار پی ش رو، میکوش د ترجم ه ای ن اث ر را ک ه توس ط ج واد حی دری ص ورت گرفت ه و در س ال 1392توس ط نش ر ن گاه معاص ر ب ه چ اپ رس یده، در بوت ه نق د و بررس ی ق رار ده د. وی در راس تای ای ن ه دف، ب ا ارائ ه ش اهد مثالهای ی از مت ن ترجمهش ده و اش کالات مترج م، ترجم ه پیش نهادی خ ود را ارائ ه میده د. همچنی ن ب ا اش اره ب ه برخ ی کلم ات و ش به جما ت ی ک ه اش تباه ترجم ه ش ده و ترجم ه نش دهاند، برخ ی اش کالات ویرایش ی و نث ر فارس ی را متذک ر میش ود
۲۹.

سیاست، شعر و تصوف در ایران قرون وسطی : چشم اندازهای تازه ای بر سلامان و ابسال جامی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال بیست و نهم مرداد و شهریور ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۷۱) 141 - 148

کلیدواژه‌ها: سیاست شعر تصوف ایران قرون وسطی جامی منظومه سامان و ابسال تاریخ فرهنگی ایرانی چاد لینگوود فرهنگ ایران قرن نهم ادبیات ایران قرن نهم نقد ترجمه معرفی کتاب وضعیت سیاسی ایران وضعیت فرهنگی ایران ادبیات تعلیمی آق قویونلو مطالعات فرهنگ ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۴۴۴
در سال 2014 کتابی درباره جامی و شرایط سیاسی تاریخی عصر آق قویونلو در مجموعه مطالعات فرهنگ ایرانی بریل به چاپ رسید. این کتاب دربرگیرنده مطالعات آقای چاد لینگوود در قالب رساله دکتری ایشان روی منظومه سامان و ابسال جامی است و نشان می دهد که سامان و ابسال دربرگیرنده اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت سیاسی فرهنگی و سمت و سوی اخلاقی دربار آق قویونلو در دوره سلطان یعقوب بن اوزون حسن است. کتاب در یک مقدمه و پنج فصل به عاوه نتیجه گیری و دو پیوست تنظیم گردیده که یکی از پیوستها ترجمه متن سامان و ابسال به انگلیسی است. کتاب مورد بحث را می توان از تحقیقات مهم جدید در حوزه فرهنگ و ادبیات قرن نهم به شمار آورد. بسیاری از منابع عصر آق قویونلو از قبیل گزارش های کارگزاران دربار، احکام سلطنتی، نامه های شخصی، تذکره های ادبی و سفرنامه های حج و اشعاری که برای یعقوب سروده شده، در این کتاب مورد بحث و دقت نظر قرار گرفته است. عاوه بر این، دریچه ای است به روی بسیاری از تحقیقاتی که در دو دهه اخیر، در فضای علمی و دانشگاهی غرب صورت گرفته است. نگارنده نوشتار پیش رو می کوشد ضمن معرفی کتاب و بیان محتوای فصول آن، نظری نقادانه به ویژگی های ترجمه این اثر داشته باشد. 
۳۰.

تأثیر وابستگی گفتمانی مترجم بر ترجمه؛ مطالعه موردی ترجمه فارسی کلیله و دمنه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ترجمه در زبان و ادبیات عربی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۹ 57 - 33

کلیدواژه‌ها: کلیله و دمنه نصرالله منشی نقد ترجمه وابستگی گفتمانی مترجم گفتمان درباری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۴۴۷
مترجم همچون هر انسان دیگری، به حکم وابستگی های گفتمانی خود، رفتارهای خاص فرهنگی و اجتماعی از خویش نشان می دهد. دغدغه اصلی این پژوهش، تلاش برای کشف تأثیری است که وابستگی های گفتمانی یک مترجم بر ترجمه اش دارد و برای این هدف، ترجمه نصرالله منشی از بخش «الأسد والثور» کلیله و دمنه به عنوان پیکره مورد مطالعه انتخاب شده، مورد تطبیق قرار گرفته است. نتیجه این تحقیق که با تکیه بر روش تحلیل گفتمان انتقادی انجام شده است، نشان از آن دارد که مترجم به سبب هویت درباری خود سعی می کند تا هر عبارتی را که به ویژگی های منفی پادشاه، اعمّ از سست رأیی، هواپرستی و ضعف اشاره دارد، حذف کند و آن را با عبارت هایی دیگر تغییر دهد. در واقع، این امر بازتاب گزاره های اصلی گفتمان درباری است که بر اساس آن، پادشاه سایه خدا به شمار می رفت و کسی اجازه اشاره به ضعف او را نداشت. همچنین، این تحقیق نشان می دهد که مترجم به حکم درباری بودنش، از هر گونه عبارتی که متضمن تعریض به نزدیکان پادشاه است، اجتناب می ورزد و سعی می کند تا در راستای «مخلص نمایی» آنان حرکت کند.
۳۱.

نقد کتاب درسی زبده گلستان (ترجمه و شرح ترکی گزیده ای از گلستان)، نوشته عثمان فایق (1307 ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن شناسی ادب فارسی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 25 - 41

کلیدواژه‌ها: زبده گلستان نقد ترجمه ترجمه ترکی عثمانی گلستان کتاب درسی آموزش زبان فارسی تحلیل دستوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۵۸۴
در این مقاله سعی شده است با نگاهی اجمالی به کتاب زبده گلستان، از شرح و ترجمه های گلستان به زبان ترکی عثمانی، افزون بر مطالعه و بررسی شیوه و محتوای ویژه کتاب، میزان تطابق آن با هدف های ترجمه ای، یعنی آموزش زبان نیز سنجیده شود. این اثر جزو کتاب های درسی بوده و به همین سبب در اوایل قرن چهاردهم اهمیت داشته است. در این پژوهش از میان ترجمه های اندکِ درخور توجه برای کتاب گلستان، کتاب زبده گلستان نوشته عثمان فائق (1307 ق) به سبب هدفمندی و دیدگاه ویژه اش به گلستان و جایگاه تاریخی آن، انتخاب و نقد شده است. این پژوهش دربردارنده سه مبحث اصلی است: 1) معرفی و بیان ویژگی های برجسته کتاب در آموزش زبان و ادب فارسی؛ 2) بررسی کوتاه تحلیل های دستوری که در حاشیه گزیده گلستان نوشته شده است. این بررسی برای دریافت و توصیف الگوهای دستوری منظور نویسنده و برخی ویژگی ها و قوّت و ضعف آن است؛ 3) ارزیابی کیفیت و دقت ترجمه ادبی ازنظر صورت و معنا. در مبحث سوم پس از مطالعه چند نظریه پرکاربرد در ترجمه متون، نظریه آنتوان برمن در ترجمه متون کلاسیک به سبب نزدیکی به هدف انتخاب شد و متن برپایه هفت شناسه از شناسه های دوازده گانه در تحریف متن  غنازدایی کیفی، غنازدایی کمی، شفاف سازی، فخیم سازی، تخریب الگوهای زبانی، تخریب سیستم مفهومی متن، اطناب کلام  نقد شد. نتایج بیانگر آن است که این کتاب با وجود نقص های گریزناپذیر اندک در ترجمه متون ادبی و کاستی هایی در شرح دستوری و زبانشناختی، ایده های جالبی برای شناساندن هر دو زبان ترکی و فارسی و به ویژه جنبه های آشکار و پنهان گلستان سعدی در بر دارد.
۳۲.

معرفی کتاب خودترجمۀ ادبی: دورنماهای نظری

نویسنده:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 43-50

کلیدواژه‌ها: خود-ترجمه نقد ترجمه ترجمۀ ادبی نویسنده-مترجم مترجم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۷۳
در این مقاله به معرفی و بررسی کتاب خودترجمۀ ادبی: دورنماهای نظری پرداخته می شود که دربرگیرندۀ ده مقالۀ ارائه شده در همایشی به همین نام می باشد که در سال 2012 در دانشگاه اودین ایتالیا برگزار شده است. خودترجمه به عنوان «ترجمه ای که یک نویسنده از اثر خود به زبان دیگر ارائه می کند» تعریف شده است. این کتاب شامل دو بخش است که به ترتیب با رویکردهای بیرونی (عوامل تاریخی، اجتماعی و ...) و رویکردهای درونی (که متن و مؤلف را در مرکز مطالعه قرار می دهند) به بررسی جنبه های مختلف خودترجمۀ ادبی می پردازند.
۳۳.

خوانشی کانتی از اخلاق قرآنی: بررسی دستور الاخلاق فی القرآن و ترجمه فارسی آن

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷۵) 45 - 57

کلیدواژه‌ها: کتاب دستورالاخلاق فی القرآن: دراسه مقارنه للاخاق النظریه فی القرآن محمد عبدالله دّراز اخلاق قرآنی کانت معرفی کتاب نقد ترجمه ترجمه کتاب اخلاق نظری اخاق عملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۳۷۰
کتاب دستورالاخلاق فی القرآن: دراسه مقارنه للاخاق النظریه فی القرآن نوشته محمد عبدالله دّراز، نخستین تاش مدرن در جهت به دست دادن تصویری از اخاق قرآنی به شمار می رود. نویسنده در این کتاب رهیافتی کانتی به اخاق قرآنی اتخاذ کرده و می کوشد بر اساس ایده های این فیلسوف، نظام اخاق قرآنی را استخراج و سازماندهی کند. با این نگاه، کتاب در دو بخش تدوین شده است. بخش نخست، به مباحث اخاق نظری و بخش دوم، به اخاق عملی اختصاص دارد. در بخش نخست در پنج فصل مؤلف کوشیده است نظام اخاق قرآنی را صورت بندی کند و در بخش دوم نیز در پنج بخش نمونه هایی از اخاق قرآنی را در پنج عرصه معرفی نماید. ترجمه فارسی کتاب مذکور در سال 1387 به دست محمدرضا عطایی منتشر شده است. نویسنده در نوشتار پیش رو، پس از مرور ایده های اصلی کتاب و ساختار و محتوای آن، ترجمه کتاب را با ذکر منبع اصلی، بررسی و با بازگویی کاستی های ترجمه، پیشنهادهایی در جهت اصاح آنها داده است.
۳۴.

نقد ترجمه قرآن موسوی گرمارودی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۷۵) 68 - 84

کلیدواژه‌ها: نقد ترجمه ترجمه قرآن علی موسوی گرمارودی ترجمه فارسی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۵ تعداد دانلود : ۷۶۵
ترجمه قرآن کریم به هر زبانی، از جمله زبان فارسی، بسیار دشوار است و جدا از تسلط به زبان های مبدأ و مقصد، مستلزم دانش هایی چند از جمله تفسیر و ریشه شناسی و تاریخ و فقه است. بخشی از این دشواری، به الهی بودن منشأ آیات قرآن و بخشی دیگر نیز به گونه گونی موضوعات مطرح شده در قرآن مربوط می شود. در میان ترجمه های فارسی قرآن، به ویژه در دهه های اخیر، چند ترجمه که تا حد زیادی روان و دقیق و زیبا هستند، منتشر شده اند که ترجمه علی موسوی گرمارودی از شاخص ترین آنها است. نویسنده در نوشتار حاضر، کتاب مذکور را که چاپ اول آن در قطع جیبی در سال 1394 توسط انتشارات قدیانی به چاپ رسیده، در بوته نقد و بررسی قرار داده است. وی در راستای این هدف، نوشتار را در پنج بخش ارائه می کند: 1. ترجمه آیات، 2. پی نگاشت مترجم، 3. پی نگاشت مترجم در چاپ دوم، 4. پی گفتار بهاءالدین خرمشاهی، 5. پیشنهادها.
۳۵.

متن عرفانی، ترجمه طنز نگاهی به ترجمه التحصین ابن فهد حلی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۲۵ مرداد و شهریور ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۱۴۷) 53 - 60

کلیدواژه‌ها: التحصین و صفات العارفین ابن فهد حلی خلوت گزینی یا التحصین نقد ترجمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۳۸۰
کتاب التحصین و صفات العارفین از ابن فهد حلی در موضوع خلوت گزینی و گوشه نشینی است. نویسنده در نوشتار حاضر در راستای نقد یکی از ترجمه های این اثر، ابتدا اشاره ای مختصر به ساختار و ترجمه های آن دارد. در ادامه، یکی از ترجمه های کتاب مذکور را با عنوان «خلوت گزینی یا التحصین» که توسط علی نریمانی و انتشارات ذوالقربی در سال 1388 به چاپ رسیده است را در بوته نقد و بررسی قرار می دهد. وی در راستای این هدف، نخست عباراتی از متن کتاب را نقل و سپس، ترجمه متن را بیان و ترجمه صحیح آن را همراه با توضیحی در این زمینه متذکر می شود.
۳۶.

نقد و بررسی ترجمه جلد سوم تاریخ فلسفه راتلج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم فروردین ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۶۵) 215-241
تعداد بازدید : ۷۸۳ تعداد دانلود : ۲۱۳۶
در این مقاله، پس از اشاره به جایگاه تاریخ فلسفه راتلج درمیان تاریخ فلسفه های موجود در زبان فارسی، اوصاف شکلی و محتوایی ترجمه فارسی جلد سوم این تاریخ فلسفه ، به قلم آقای حسن مرتضوی، نقد و بررسی شده است. از کاستی های این ترجمه می توان به جاافتادگی ها، به کارگیری ها واژه های فرنگی، بی توجهی به معادل های تخصصی، یک دست نبودن اصطلاحات به کار رفته، ترجمه های وارونه، بی دقتی ها و سهل انگاری های فراوان، و ناآگاهی از معانی یا مفاهیم دقیق واژه های فلسفی عصر میانه اشاره کرد. این ترجمه درمجموع ناکارآمد، غیرفنی، و نارسا معرفی شده است.
۳۷.

نقد و بررسی کتاب در جست وجوی روش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم اردیبهشت ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 75-99
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۳۲۷
در این مقاله می خواهیم به معرفی، نقد، و بررسی کتاب در جست وجوی روش نوشته جان لا و ترجمه مجتبی عزیزی بپردازیم. جان لا این کتاب را با عنوان After Method در سال 2004 نوشته و انتشارات راتلج آن را منتشر کرده است. در جست وجوی روش خواستار تحولی عمیق در روش شناسی است و به نقد هستی شناسی و معرفت شناسی رایج می پردازد. در مقدمه مقاله، به زمینه نظری پیدایش کتاب، ایده های اصلی آن، و معرفی مؤلف و مترجم اشاره می شود. درادامه، کتاب از دو جهت صوری و محتوایی موردنقد قرار می گیرد. از جهت صوری برخی نکات نگارشی، حروف چینی، صفحه آرایی، و اشتباهات تایپی بیان می شود. در بخش محتوایی، ابتدا ترجمه اصطلاحات تخصصی متن موردبحث قرار می گیرد. سپس جملاتی از کتاب انتخاب شده که ترجمه آن فهم مطلب را دشوار کرده است. میان متن اصلی و متن ترجمه مقایسه هایی صورت گرفته و اشکالات ترجمه نشان داده شده است. پس از آن پیش نهاداتی نیز ارائه شده است. ترجمه چنین آثار بدیعی، ازیک سو، ادبیات بحث به زبان فارسی را گسترده و غنی می سازد و ازسوی دیگر، همواره با دشواری هایی روبه رو است. ابهام در ترجمه برخی اصطلاحات تخصصی و ناتوانی در انتقال درست مفاهیم به خواننده مشکلات اصلی ترجمه است.
۳۸.

درنگی در ترجمه های کتاب «حجاب شرعی در عصر پیامبر»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سفینه سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۳ «ویژه زن و خانواده»

کلیدواژه‌ها: حجاب شرعی در عصر پیامبر حجاب در اسلام نقد ترجمه خمار خلخال ساق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۶۴۴
ترجمه یکی از عناصر مهم در داد و ستد اندیشه ها است که هرگونه خطا در آن می تواند به اشباهات اجتماعی یا سیاسی بیانجامد. یکی از کتابهایی که در سالهای اخیر در فضای مجازی منتشر شده، کتاب حجاب شرعی در عصر پیامبر است. در این کتاب متون عربی بسیار زیادی ترجمه شده و نویسنده بر اساس ترجمه هایی که ارائه کرده نتایج توجه برانگیزی نیز به دست آورده است. در موارد متعددی ترجمه های اشتباه در این کتاب سبب شده است مؤلف به برداشت اشتباهی درباره دیدگاه دینی در موضوع حجاب یا واکنش مسلمانان نسبت به حکم شرعی حجاب برسد. اینکه ترجمه های ارائه شده در این کتاب در چه وزانتی هستند مسأله ای است که این تحقیق با روش ادبی به آن می پردازد.
۳۹.

نقد ترجمه و توضیح قرآن به قلم بهاء الدین خرمشاهی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۰ مهر و آبان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۱۷۸) 106 - 150

کلیدواژه‌ها: نقد ترجمه نقد کتاب قرآن بهاءالدین خرمشاهی کتاب قرآن کریم ترجمه توضیحات و واژه نامه ترجمه قرآن ترجمه فارسی ترجمه فارسی قرآن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۳ تعداد دانلود : ۵۳۷
کتاب قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه نامه از بهاءالدین خرمشاهی، که جدیدترین چاپ آن توسط انتشارات نیلوفر و جامی در سال 1396 به زیور طبع آراسته شده، رواج گسترده ای در بین قرآن دوستان یافته است. نویسنده در نوشتار پیش رو، با ارائه شاهدمثال هایی از متن کتاب، آن را در بوته نقد و بررسی قرار داده است. وی در راستای این هدف، نوشتار را در سه بخش تنظیم و ارائه کرده است: 1. نقدهای مربوط به ترجمه و توضیحات کتاب؛ 2. نقدهای مرتبط با پیوست های کتاب، و 3. بیان پیشنهادها.
۴۰.

نقد ترجمه البدائع والطّرائف با رویکردی بر شاخصه های تعادل در ترجمه لفظ به لفظ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال نوزدهم آبان ۱۳۹۸ شماره ۸ (پیاپی ۷۲) 95-111
تعداد بازدید : ۵۶۳ تعداد دانلود : ۳۰۹
ترجمه لفظ به لفظ آثار ادبی به ویژه آثار آن دسته از ادیبانی که افکار فلسفی و دینی را در نوشته های خود بیان می کنند، همواره دشواری ها و چالش هایی را پیش رو داشته است. از جمله این چالش ها می توان به مواردی اشاره کرد که در سطح جمله ها و ساختار آن ها و هم چنین در سطح معادل یابی در فرایند ترجمه لفظ به لفظ این متون روی می دهد. کتاب البدائع والطّرائف نوشته ادیبِ فیلسوف جبران خلیل جبران است که در آن به ابعاد مختلفی از زندگی، ایده ها، و رویدادهای اجتماعی توجه دارد و با آرای فلسفی خود به بیان نگرش ها پرداخته است. جستار حاضر کوشیده است با روش توصیفی تحلیلی ترجمه این کتاب از سیمین پناهی فرد را با عنوان اندیشه های نو و شگفت در سطح تعادل واژگانی و جمله ای ازمنظر شکل و محتوا بررسی کند و راه کارهایی را به منظور بهبود سطح کیفی ترجمه آثار ادبی به طور کلی و ترجمه این اثر به طور خاص ارائه دهد. برآیند پژوهش نشان می دهد مترجم در بیش تر موارد درصدد ارائه ترجمه لفظ به لفظ و وفادار به ساختار متن مبدأ بوده است و این امر باعث شده ساختار بسیاری از جملات عربی به زبان فارسی منتقل شود که درنتیجه ناهم گونی ساختار این جملات و ترکیب های نامناسب آن باعث ایجاد ابهام در متن شده است. ترجمه مذکور گاهی در سطح واژگان و اصطلاحات تخصصی نیز ازلحاظ معادل یابی با چالش هایی مواجه بوده است.