مطالب مرتبط با کلیدواژه

تربیت


۲۰۱.

بررسی جایگاه و نقش تربیتی شورا از صدر اسلام تا پایان دوره اموی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلیدواژه‌ها: امر مردمی اخلاق تربیت شورا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۴۸۰
شورا در اسلام سابقه ای دیرین دارد.، مشورت منطبق با قرآن و سیره پیامبر(ص)در شکوفایی تربیتی و اخلاقی مسلمانان نقش مهمی داشته، نوع نگرش به شورا و کارکرد آن اسباب رشد و بالندگی جامعه و در برهه هایی موجب اختلاف و انحراف بوده است، قرآن بر شورا امر کرده و با شرایطی آن را یک اصل بر می شمارد. این مقاله افزون بر بیان جایگاه شورا و اصول حاکم بر مشورت، به توصیف نقش تربیتی و اجتماعی آن بر اساس عملکرد شورایی پیامبر (ص) و ائمه می پردازد و با تکیه بر اسناد و روایت ها به تحولات شورا در دوره خلفا پرداخته تا آثار این تحول و انحراف از اصول ترسیم شده اسلام، در اقدامات اخلاقی و تربیتی حاکمان اموی را آشکار سازد
۲۰۲.

جایگاه تربیت در اندیشه فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ویژه نامه

کلیدواژه‌ها: تربیت فارابی مولفه های تربیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۰ تعداد دانلود : ۴۸۰
فارابی، پایه گذار فلسفه اسلامی است و بررسی جایگاه تربیتی او می تواند نقش تعیین کننده ای در تبیین اهداف تعلیم و تربیت اسلامی داشته باشد . بر این اساس، در پژوهش حاضر، ابتدا انسان کامل از دیدگاه فارابی و فلسفه ی تربیتی، چیستی تربیت، امکان و ضرورت آن، از دیدگاه وی را به صورت مختصر معرفی کرده و در ادامه به تعلیم و تربیت، اهداف تربیتی و مؤلفه های اصلی نظام تربیتی فارابی اشاره شده است. یافته ها نشان داد که اهداف تعلیم و تربیت در نظر فارابی ، متأثر از اندیشه فلسفی او در دو بعد فردی و اجتماعی است که نمی توان آن ها را از یکدیگر تفکیک کرد. بر این اساس ، هدف غایی تعلیم و تربیت فارابی ، رسیدن انسان به «سعادت»است که مولفه های تربیتی دیگر نیز در رسیدن به این مهم تاثیرگذارند
۲۰۳.

نقش تغافل در تربیت اسلامی با محوریت سیره نبوی و علوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال هشتم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی پیامبر(ص) اهل بیت(ع) تغافل تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۷۷ تعداد دانلود : ۸۲۸
از جمله بحث هایی که در تربیت دیگران مطرح است بحث تغافل است یعنی انسان با نادیده انگاشتن برخی از اشتباهات دیگران به او فرصت بازگشت دهد تا خود را اصلاح نماید. حال سوال این است که تغافل در تربیت دیگران چه نقشی دارد؟ و سبک زندگی پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) در این زمینه چه می باشد؟ از این رو در این مقاله که با روش توصیفی تحلیلی و روش کتابخانه ای و در جمع آوری مطالب از روش فیش برداری استفاده شده است به این نتیجه رسیده که روش تغافل در تربیت دیگران موثر می باشد و به انسان کمک می کند تا از گردنه های خطرناک نجات پیدا کند و روش پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) نیز در استفاده از تغافل بوده است چه اینکه علی رغم اینکه به پیامبر(ص) و اهل بیت(ع) توهین می کردند ولی از نزدیک اظهار ارادت می کردند آن بزرگواران بی ادبی آنان را نادیده می گرفتند و این روش خود در اصلاح و تربیت آنان موثر واقع می شد. یعنی روش تغافل به انسان ها کمک می کند تا فرصت توبه و بازگشت، سبب کرامت دادن به انسان ها، جلوگیری از سرکشی، جذب خاندان اهل بیت(ع) و... پیدا کنند. از این رو والدین و اولیای مدرسه و... باید تلاش کنند از این روش برای تربیت فرزندان، دانش آموزان و... استفاده نمایند.
۲۰۴.

بررسی کارکرد مصلحت در تربیت و اخلاق نگاری در مواجهه با اطفال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: صلحت اخلاق تربیت منافع حمایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۵۸۱
از آنجا که در تحقق تربیت عالیه برای اطفال در مواجهه با مسایل جدید حادث شده بهترین معیار، استفاده از عنصر «مصلحت» است، این پژوهش، با استفاده از ویژگیهای مصلحت در فقه و با بیان معیارها و دستورالعمل های اخلاق اسلامی، مصالح بنیادین در تربیت را برای اطفال ترسیم می کند. الگوی اخلاقی و تربیتی مورد نظر با تاکید بر حوایج معنوی اطفال تشریح شده است. با استفاده از روش تحلیلی و توصیفی و با در نظر داشتن ابعاد زندگی اطفال و رعایت ظرافت های مخصوص مواجهه با آنان، ضعف مفهوم مصالح تربیتی اطفال در مقام استنباط و اجرا، مورد بازنگری جامعی قرار گرفته و تربیتِ به نحو احسن، که می بایست با ارزش های اخلاقی و موازین حقوق اسلام همسو گردد، بیان می شود. چگونگی اجرای مصلحت و اخلاق مداری در امور تربیتی اطفال، کارکرد اساسی در رشد و کرامت اطفال داشته و تشخیص و تکلیف مداری آن به والدین و ولی واگذار شده است. شیوه بیان حدود مصلحت در امور تربیتی و اختیارات اولیا و ولی، دچار کاستی های فراوانی است و باید با احصاء محورهای اصلی مصالح تربیتی، دامنه رفتار والدین و ولی را به منظور تحقق اخلاق حسنه در مواجهه با امور تربیتی و تأمین منافع عالی اطفال، هدفمند نمود.
۲۰۵.

تغافل؛ شیوه مغفول در تربیت(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت اخلاقی سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)

کلیدواژه‌ها: تغافل روش تربیتی تربیت انواع تغافل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۷ تعداد دانلود : ۶۳۶
تغافل، یکى از روش هاى قابل توجه در تربیت و یکى از اصول مهم زندگى آرام و خالى از دغدغه است که در عرصه های گوناگون حیات بشری از اهمیت بالایى برخوردار می باشد. چشم پوشی از اشتباه دیگران، رفتاری آگاهانه برای حفظ شخصیت فرد خطاکار و متوجه ساختن او به کار نادرست خویش است. هدف این پژوهش، مفهوم شناسی تغافل، تبیین انواع و آثار تربیتی آن می باشد. بدین منظور، این نوشتار با رویکرد توصیفی – تحلیلی به مطالعه و بررسی آیات قرآن کریم، روایات، و آثار مرتبط و استنباط از آنها پرداخته است. یافته ها حاکی از این است که تغافل با هدف اصلاح رفتار به کار می رود. اگر خطا ناچیز باشد و متربی بر خطا اصرار نورزد و عزت نفس وی حفظ گردد. آثار تربیتی ارزشمندی مانند تداوم ارتباط با مربی، حفظ کرامت متربی، زمینه سازی اصلاح رفتار متربی، اعتبار مربی و آرامش خاطر مربی را در پی خواهد داشت.
۲۰۶.

اهتمام شیعیان واقعی به خودسازی و تهذیب نفس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و هفتم خرداد ۱۳۹۷ شماره ۲۴۶ «ویژه علوم تربیتی»

کلیدواژه‌ها: شیعیان خودسازی تهذیب نفس غرایز تربیت ماهیت عقل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۵۷۵
این مقاله به تفسیر و شرح کلام امیرمؤمنان علی علیه السلام در خصوص نشانة پرهیزکاران و شیعیان واقعی می پردازد. توفیق هر انسانی در تقویت نفس، ترقی، سعادت و تکامل پیش از هر چیز در گرو همت و اراده اوست تا فراگیری آموزه های تربیتی. خودسازی، خودپروری و تلاش و کوشش انسان برای پرورش و تربیت خود و نیل به کمال و سعادت و مبارزه با عوامل انحطاط و انحراف است. تربیت افزون بر عزم و اراده جدی متربی، نیازمند مربی دلسوز است که با تعلیم رفتارهای درست به متربی و راهنمایی او به فضایل و کمالات اخلاقی و بازداشتن وی از زذایل اخلاقی، زمینة تربیت متربی را فراهم سازد. بدین منظور، تأمین نیازهای روحی و جسمی و نیز بهره گیری از اهرم تشویق و تنبیه، برای نیل به تربیت ضروری است. ازاین رو، شیعیان واقعی به آنچه جاودانه و ماندگار است رغبت دارند، به آنچه فانی و گذراست دل نمی بندند. انسان عاقل با مقایسه جاودانگی و برتری آخرت بر دنیای فانی، هرگز حاضر نمی شود لذت گذرا و اندک و موهوم دنیا را بر سعادت ابدی و نعمت های جاودانه بهشت ترجیح دهد.
۲۰۷.

گفت وگو وکارکردهای تربیتی آن در پرتو آیات و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و هفتم خرداد ۱۳۹۷ شماره ۲۴۶ «ویژه علوم تربیتی»

کلیدواژه‌ها: گفت وگو گفتمان تعلیم تربیت آیات روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۳۹۷
برقراری ارتباط مؤثر با دیگران، لازمة زندگی در جهان امروز است، و «گفت وگو» مهم ترین ابزار برای برقرای این ارتباط به شمار می آید. با توجه به نقش تأثیرگذار گفت وگو در تربیت ابعاد فردی و اجتماعی، لازم است به پرورش این مهارت، توجه ویژه ای مبذول شود. لیکن تا زمانی که ارزش، اهمیت و آثار تربیتی گفت وگو تبیین و بررسی نشده باشد، احساس نیاز و تمایل به آن به وجود نخواهد آمد. هدف اصلی مقالة حاضر، تبیین کارکردهای تربیتی گفت وگو در ابعاد فردی و اجتماعی است و در این زمینه از آیات و روایات مرتبط نیز استفاده شده است. بدین منظور، با مطالعة متون مرتبط، ضمن مفهوم شناسی واژة «گفت وگو» و ارتباط آن با سایر مفاهیم مشابه، آداب و شرایط گفت وگوی مطلوب تشریح شده و در نهایت، آثار گفت وگو در بعد فردی و اجتماعی بررسی گردیده است. در بعد فردی، آثاری همچون گسترش شناخت و معرفت، پرورش تفکر نقاد، خودآگاهی، و تقویت اعتماد به نفس، و در بعد اجتماعی سعة صدر، همدلی و هم اندیشی، و حصول وحدت و تفاهم (از طریق گفت وگوی بین نسلی، گفت وگوی تمدن ها و گفت وگوی ادیان) تبیین گردیده است.
۲۰۸.

محبت؛ رمز سیرة تربیتی امام خمینی ره(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و هفتم م بهمن ۱۳۹۷ شماره ۲۵۴ «ویژه علوم تربیتی»

کلیدواژه‌ها: امام خمینی ره تربیت محبت انس تکافل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۴۶۶
این مقاله به روش توصیفی تحلیلی با بازکاوی مفهوم تربیت آغاز شده و با اشاره ای گذرا به برخی روش های تربیتی، بیان می دارد که گرچه اتخاذ روش تربیتی مناسب در گرو شناخت استعدادها و روحیه های مختلف متربیان است؛ اما یکی از مؤثرترین روش ها در تربیت، روش محبت و مهرورزی است. از منظر امام خمینی ره هستی به رحمت و محبت وجود یافته و وجود مظهر رحمت حق است. محبت و مهرورزی قوای خفته انسان را بیدار و نیروهای مهارشده را آزاد می گرداند، نفس انسان را تکمیل و موجب شکوفایی استعدادهای آدمی می گردد. ازاین رو، امام راحل بر این باور است که هدایت بدون محبت تمام نیست و مهرورزی به موجودات و هدایت آنان از لوازم محبت الهی است. در شاکلة تربیتی امام راحل محبت به گونه های مختلف در گفتار و کردار ایشان به منصة ظهور می رسد. راز تربیت امام راحل در انس و صمیمیت با متربی نهفته و ذکر جلوه ها و نمونه های این محبت و انس در زندگی ایشان، رسالت این نوشتار است.
۲۰۹.

بررسی اصول تربیت اخلاقی در علم اخلاق اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و هشتم فروردین ۱۳۹۸ شماره ۲۵۶ «ویژه اخلاق»

کلیدواژه‌ها: انسان شناسی تربیت اصول تربیت تربیت اخلاقی علم اخلاق اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۴۸۲
تربیت اخلاقی، نیازمند اصولی است که می توان با تکیه بر آنها، روش های تربیت را طراحی کرد و با آن روش ها به تربیت پرداخت. اصول تربیت در علم اخلاق اسلامی نیز وجود دارد، ولی تحت عنوان اصول تربیتی مطرح نشده است. هدف پژوهش حاضر این است که اصول تربیت موردنظر در اخلاق اسلامی مورد بررسی قرار گیرد، تا مربیان تربیت اخلاقی با آگاهی از این اصول، بتوانند تسلط بیشتری بر راه کارهای تربیتی پیدا کنند. بنابراین، در این پژوهش به روش تحلیلی توصیفی با بررسی منابع اخلاق اسلامی، مجموعه ای از اصول تربیت که نقش بیشتری در موضوع تربیت دارند، استنتاج و استخراج شده است. غالب اصول تربیت، محصول بررسی مبادی انسان شناسی تربیت است که در منابع فلسفة اخلاق مورد توجه قرار گرفته است. بر مبنای انسان شناسی دینی، خلقت ابتدایی (فطرت) بر پایه خوبی ها بنا نهاده شده، و این خود در تربیت، دلالت هایی به همراه دارد و بررسی قوای نفس و ویژگی های آن و عوامل مؤثر در عملکرد آنها مبتنی بر اصولی است که می تواند نگاه مربیان را در امر تربیت، تصحیح کند.
۲۱۰.

تاریخ و تطور واژه شاگرد در نظام اخلاق آموزشی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های اخلاقی سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۶)

کلیدواژه‌ها: شاگرد دانش آموز فراگیر متعلم آموزش وپرورش تحصیل تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۴۲۴
انسان در همه ی مراحل زندگی، از کودکی تا نوجوانی و بلوغ و حتی در سنین سالخوردگی، پیوسته از افکار و رفتار دیگران متأثر است.از شرایط محیط نقش می گیرد، و بر م حیط زی ست اثر می گذارد.آنچه فرهنگ انسانی را می سازد مجموعه ی این تأثیر و تأثرهاست؛ اعم از آنکه تغییر رفتارها نتیجه ی کوششهای عمدی و حسابشده و در قالب نظام آموزشی رسمی یا سنتی باشند، یا اینکه به صورت اثر محیط، به ویژگیهای فرد و ج امعه ش کل بدهند. درهرحال دگرگونیهای جامعه از تأثیر عوامل سنتی و نیز از کوششهای عمدی نظام آموزشی رسمی ناشی هستند. مصداق اولیه این نظام آموزشی در تاریخ ایران قبل از اسلام و نیز ایران بعد از اسلام، حداقل تا قرن معاصر در واژه ای به نام شاگرد موضوعیت داشت که اراده حاکمیت در ذهن شاگرد و یا شاگردان به صورت فردی ویا جمعی در مکانهایی خصوصی و یا عمومی و یا به مقتضای زمان و مکان و شرایط پیش آمده ،حک وتأثیرگذاربوده تا بتوانند سرمایه انسانی کشور را در امتداد تفکر واندیشه سیاسی خودحفط و هدایت ودر مواقع نیار بهره برداری نمایند.این پژوهش در صدد است تاچگونگی تغییر و تطور واژه شاگرد و تبدیل آن به دانش آموز و واژه های دیگر و علل و عوامل پیرامونی این موضوع را در گذرزمان حتی تا دوره حاضر بررسی تا غایت نهایی مقاله محقق شود. به نظر می رسد نقش دولتها، خصوصا نفوذ دانشمندان و فرهیختگان و «الیت» جامعه در بدنه حاکمیت، بی تأثیر در «آلترناتیو» واژه شاگرد در نظام آموزش سنتی ورسمی ایران نبوده و علاوه بر آن احتمال می رود همسویی با سیاست های آموزشی و تربیتی جوامع برون مرزی در تغییر کلمه شاگرد تأثیر گذار بوده است.این پژوهش به روش تاریخی و شیوه جمع آوری مطالب به روش کتابخانه ای و اسنادی و تطبیقی تهیه شده است
۲۱۱.

حقیقت تعلیم و تربیت در اسلام

نویسنده:
منبع: تأمل سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶ 43 - 52

کلیدواژه‌ها: انسان تعلیم تربیت اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۵۰۴
انسان موجودی دارای عقل و آزادی و سرشار از استعدادهای خدادادی است که قابلیت تغییرات گسترده را دارد. برای رسیدن به این هدف، مهمترین نقش را تعلیم و تربیت ایفا می کند؛ زیرا با تعلیم صحیح است که استعدادهای انسان شکوفا می شود و می توان آن را با فرهنگ انسانی و اسلامی آشنا کرد. اگر تعلیم و تربیت با مبانی دینی و عقلی باشد، آموزش معارف، تقویت ایمان، تعهد به انجام فرائض الهی و اخلاقی اثرگذار خواهد بود، در این صورت است که تعلیم و تربیت صحیح به شخصیت انسان ها در زندگی فردی و اجتماعی با شیوه اسلامی رنگ می دهد.
۲۱۲.

روش های تربیت فرزند

نویسنده:
منبع: تأمل سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶ 53 - 64

کلیدواژه‌ها: تربیت روش فرزند روش کنایی روش اصلاحی روش صریح

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۶۵۱
یکی از مهمترین مسایل خانواده و اجتماع، تربیت فرزند می باشد، وآنچه که برای والدین اهمیت داشته، دارد پرورش و تربیت فرزندانی شایسته برای خود، خانواده و جامعه است. تربیت فرزند صالح و غیر صالح آثاری را در بردارد، که این آثارممکن است باعث رشد ، شکوفای و پیشرفت یک خانواده و یا یک جامعه شود و یا اینکه باعث از بین رفتن و اضمحلال  آن  شود. پس بنابراین موضوع تربیت و روش های فرزند از بحث های ضروری است و باید با رو شهای تربیت فرزند صالح بررسی شود با توجه به اینکه قرآن کتاب هدایت بشر است بهترین منبع برای بررسی روشهای صحیح تربیت فرزند می باشد که دراین تحقیق به بررسی این روشها در سه مبحث روشهای صریح و کنایی و اصلاحی پرداخته ایم.
۲۱۳.

نسبت اهداف برنامه فلسفه برای کودکان با اهداف تعلیم و تربیت در اسلام

نویسنده:
منبع: پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال اول مرداد ۱۳۹۸ شماره ۱ 27-34

کلیدواژه‌ها: مغایرت اهداف فلسفه کودکان تعلیم تربیت عقل اسلام کمال ایمان تأمل متناظر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۳۹۲
اعتقاد به مغایرت اهداف برنامه آموزش فلسفه به کودکان با اهداف تعلیم و تربیت در اسلام یکی از مهم ترین دلایل عدم اجرایی شدن این برنام در نظام تعلیم و تربیت رسمی کشور ما به شمار می رود. با توجه به معنایی که در این برنامه برای فلسفه تعریف شده است می توان دریافت که اساس آن پرورش قوه ی عقل است که در متون دینی نیز بسیار بر اهمیت و تربیت آن تأکید شده است. زیرا تربیت عقل موجب تربیت انسان های خردمند و صاحب اندیشه ای خواهد شد که دست یابی به جامعه کمال مطوب را ممکن و میسر می سازند. از طرفی هدف غایی تعلیم وتربیت دینی نیز رساندن انسان به کمال و قرب الهی است که تنها در صورت تربیت کردن عقل به عنوان تکیه گاه ایمان قلبی محقق خواهد شد. با اندک تأملی می توان دریافت که اهداف این دو دیدگاه تربیتی مغایر یکدیگر نبوده، با هم متناظرند.
۲۱۴.

بررسی نقش والدین در تربیت عاطفی کودک با بهره گیری از سیره امام رضا(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ مشاوره و روان درمانی سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 59 - 80

کلیدواژه‌ها: تربیت تربیت عاطفی خانواده نقش والدین سیره امام رضا(ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۳ تعداد دانلود : ۵۸۱
روابط عاطفی میان والدین در خانواده که مهم ترین نهاد تربیتی جامعه و نخستین آموزشگاه فرد شمرده می شود، اثرگذارترین عامل حرکت مطلوب فرزندان برای انتخاب سبک و شیوه زندگی اسلامی است. این پژوهش به بررسی تعدادی از نقش هایی که والدین می توانند در تربیت عاطفی فرزند خود داشته باشند می پردازد. روش انجام پژوهش توصیفی-تحلیلی است. به منظور گردآوری داده های لازم برای دستیابی به اهداف پژوهش، متون مرتبط با موضوع پژوهش، گردآوری شده و با شیوه کیفی به تحلیل آن ها پرداخته شده است. بعد از استخراج متون مرتبط جایگاه والدین در این تربیت و ضرورت تربیت عاطفی کودک توضیح داده شده است. نتایج این پژوهش بیانگر آن است کارهایی که والدین در تربیت عاطفی فرزند می توانند انجام دهند که در آموزه های دینی و بخصوص سیره امام رضا (ع) بر آن ها تأکید شده است ازجمله: همسویی بینش ها، اندیشه از خود دانستن فرزند، تکریم و احترام متقابل، حسن رفتار، همدلی، خوش رویی، محبت، هدیه دادن و الگوی شایسته بودن.
۲۱۵.

تحلیلی بر الگوهای فرهنگ سازمانی و کاربرد آنها در آموزش و پرورش

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۴ (جلد دوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه های یادگیری تحلیل اسنادی آموزش و پرورش تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۳ تعداد دانلود : ۵۳۳
سازمان های بالنده و طلایه دار همواره در تلاش اند تا با آگاهی از ارزش های بی بدیل فرهنگی خود در نیل به عملکردهای ممتاز، از ساز و کارهای گوناگون علمی برای سنجش وضعیت و اعتلای فرهنگ سازمانی خویش بهره جویند. هدف از هر آموزشی، یادگیری است. در مورد فرهنگ سازمانی نظریه های متعددی مطرح شده که هر کدام سعی کرده اند در مورد چگونگی سنجش و اندازه گیری مدل ها، الگوها و گونه شناسی های مختلف توضیحاتی ارائه دهند. الگوهای فرهنگ سازمانی درکیفیت بهتر سرمایه های انسانی، تولید بهتر، عملکرد مطلوبتر و آموزش کمک شایانی می کند. با توجه به اهمیت الگوهای فرهنگ سازمانی در امر آموزش این مطالعه با هدف بررسی کاربرد الگوهای فرهنگ سازمانی در آموزش و پرورش انجام شد. روش پژوهش در این مقاله توصیفی (تحلیل اسنادی) می باشد. ابزار گردآوری اطلاعات فرم های فیش برداری و کتابخانه ای است. در این مقاله درباره سه الگوی مهم فرهنگی، شامل الگوی چارلز هندی، ادگار شاین و دنیسون مورد بحث قرار گرفت. از آنجا که این نظریه های یادگیری کامل نیستند و هر کدام نوع خاصی از یادگیری را مورد تاکید قرار می دهند، بنابراین تسلط اساتید بر همه این نظریه ها و کاربردهای آموزشی و تربیتی آن ها لازم و معقول به نظر می رسد.
۲۱۶.

بررسی تطبیقی مبانی تربیت اخلاقی از منظر غزالی ومهدی نراقی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳ (پیاپی ۵۵) 151 - 181

کلیدواژه‌ها: تربیت تربیت اخلاقی مبانی تربیت اخلاقی ابوحامد غزالی ملا مهدی نراقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۱ تعداد دانلود : ۶۹۲
اخلاق و تربیت اخلاقی همواره موردتوجه اندیشمندان و علمای مختلف در سراسر جهان بوده است. ازاین رو، پژوهش حاضر باهدف استخراج آرای تربیت و تبیین وجوه اشتراک و افتراق دو متفکر بزرگ اسلامی ابو حامد غزالی و مهدی نراقی درزمینهٔ مبانی تربیت اخلاقی به منظور بهره گیری در دینی سازی تعلیم و تربیت است. تحقیق این پژوهش تحلیل تطبیقی و به صورت اسنادی است. جمله یافته های تحقیق این است که هر دوعالم دینی بر اساس آموزه های دینی در پی عرضه نظام دینی تربیت هستند و دیدگاه های آنان در زمینه های مختلف ازجمله مسائل مربوط به تعلیم و تربیت کاملاً برآموزه های دینی مبتنی است. وجوه اشتراک خاصی در مبانی تربیت اخلاقی از منظر غزالی و نراقی وجود دارد که؛ مرکب بودن انسان؛ پاک بودن سرشت انسان؛ تدریج؛ تغییرپذیری اخلاق؛ تأثیر شرایط از مهم ترین و اساسی ترین مبانی تربیت اخلاقی از منظر هردو دانشمند است. در مبانی و پیش فرض های تربیت اخلاقی بین این دو اندیشمند تفاوت مبنایی شاخصی وجود دارد. اشعری مسلک بودن غزالی منجر به ارائه تفکر و بینش متفاوت در مباحث تربیت اخلاقی وی گردیده است. عدم تمسک به روایات اهل:و رویکرد جبری داشتن در امور از این جمله است. در مبانی تربیت اخلاقی غزالی، روح تصوف حاکم است و گاهی جنبه عقلی و فلسفی دارد اما نراقی در مبنای تربیت اخلاقی جنبه عرفان و عملی اخلاق را رعایت نموده است.
۲۱۷.

تأملی در معنا و مفهوم سنت و آموزش هنر

نویسنده:
منبع: پیکره دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۱ 9 - 22

کلیدواژه‌ها: سنت تربیت آموزش سنتی هنر استاد شاگرد مدرن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۰ تعداد دانلود : ۳۱۷
       جهان سنت، به دوره ی پیشامدرن اطلاق می شود که در آن مفاهیم معنوی و معرفت دینی، در همه ی نسوج جهان پیرامون رسوخ داشت. در این جهان علم و فنون خود را ذیل تعالیم آسمانی دین اعتبار می بخشیدند، ارتباط و پیوستگی خود را با وحی الهی، به عنوان کلیدی ترین استوانه ی دین حفظ می کردند و به واسطه ی قرابت با آن معنا می گرفتند. آموزش هنر نیز از مسایل بنیادین جهان سنتی همواره از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. این مقاله با توجه به اهمیت مفهوم « سنت » در امر آموزش سنتی هنر، به شکل محتوایی و پژوهشی، توصیفی نوشته شده است. آنچه در همه ی جوامع سنتی اشتراک دارد، توجه به پیام آسمانی دین است و به عنوان سوفیا یا « خرد جاودان »  شناخته می شود. هنر به طرز سحرآمیزی حامل مفاهیم و معانی برآمده از حقایق معنوی است، که آموزه های دوره ی سنت را بازمی تاباند. اما آموزه های فنیِ سنتی در همه ی پیشه ها، به سرانجام تربیت الهی انسان در پرتو دیدگاه شهودی به کمال روحانی دین منتهی می شوند و از هنجارهای سنتی تبعیت می کند. حاصل آموزش سنتی، تربیت انسان است که خود موضوعی کلیدی است. آموزش های سنتی در هنر، پیشه و یا علم و فرهنگ در پرتو حکمت و وحی الهی، شکل می گیرد. « سنت» به عنوان یک مفهوم بنیادی در این مقاله تبیین می شود تا عوارض آن، که جهان سنتی و نظام آموزشی هنر را می سازد روشن تر شناخته شود.
۲۱۸.

فریدریش شیلر و روشنگری بررسی انتقادی تفسیر لوکاچ از تربیت زیبایی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: غرب شناسی بنیادی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 51-69

کلیدواژه‌ها: فرهنگِ حق محور رادیکالیسم محافظه کاری تربیت اخلاق جمهوری خواهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۹ تعداد دانلود : ۶۶۶
دوران روشنگری از حیث مسائل سیاسی دوران پرتنشی است. در عرصه نظر شاهد تحولات بنیادین و در تعامل با آن در عرصه های اجتماعی با موضع گیری های سیاسی رادیکال و محافطه کار مواجه هستیم. اخیراً تحقیقات، روشنگری و متفکرانش را ازحیث سیاسی از این دو منظر مورد بررسی قرار می دهد، نگرشی که از تفکرات مارگارت سی. جیکوب آغاز و با نوشته های جاناتان ایزرایل در مرکز توجه قرار می گیرد. شیلر در اثری که پس از انقلاب فرانسه به رشته تحریر در می آورد ، در اثر فلسفی خود در باب تربیت زیبایی شناختی انسان در رشته ای از نامه ها ، به وضوح موضع گیری سیاسی دارد. آنگونه که می توان از گفته های لوکاچ برداشت کرد، این نامه ها حکایت از نظرات محافظه کارانه شیلر دارند. آیا واقعاً با شیلری مواجه هستیم که پس از انقلاب فرانسه خواستار حفظ شرایط موجود است؟ این تحقیق نشان خواهد داد که تعبیر لوکاچ از نامه های تربیت زیبایی شناختی جای تأمل دارد و اندیشه های شیلر را می توان به موضع گیری سیاسی رادیکال نسبت داد.
۲۱۹.

رابطه فرهنگ و سیاست: تبیین جایگاه ارزش های دینی در سینمای جمهوری اسلامی ایران در دهه ها ی شصت، هفتاد و هشتاد(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال سوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 38 - 68

کلیدواژه‌ها: تربیت ارزش های دینی فرهنگ سیاست سینما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۳۹۷
  هدف از تشکیل حکومت دینی در اسلام، فراهم آوردن شرایط و زمینه های مناسب تربیتی برای رسیدن انسان به کمال است. اصلاح هر جامعه از اصلاح فرهنگی آن آغاز می شود. مهم ترین وظیفه فرهنگ، تربیت انسان است که رسانه های جمعی به طور عموم به عنوان مهم ترین کانال های فرهنگ ساز و هدایت گر فرهنگ جامعه نقش تعیین کننده ای ایفا می کنند. از ابزارهای فرهنگی که در اختیار حکومت است و تأثیر بسیاری بر مهندسی ذهن و مدیریت افکار عمومی دارد و زمینه ساز تربیت انسان ها می شود، رسانه به طور اعم و سینما به طور اخص است. بدین ترتیب، یکی از وظایف حکومت، استفاده از ابزار سینما برای هدایت افراد در جهت مطلوب است. هدف این پژوهش آن است که از طریق روش تحلیل محتوای کمی و کیفی فیلم های سینمایی به بررسی این موضوع بپردازد که جمهوری اسلامی ایران به عنوان حکومت دینی تا چه حد توانسته است از ابزار سینما برای فراهم آوردن شرایط تربیتی و جهت دهی به افکار مردم بهره برد. یافته های پژوهشی نشان می دهد که جمهوری اسلامی ایران آن چنان که باید در استفاده از این ابزار در جهت تحقق تربیت دینی افراد موفق نبوده است. استفاده از ارزش های دینی در سینما بسیار اندک است و حتی فیلم هایی هم که موضوع اصلی آنها به دین اختصاص دارد، در واقع در انتخاب موضوع و نیز پرداختن به آن بسیار ساده کار کرده اند.
۲۲۰.

راستگویی و تربیت در دوران کودکی و نوجوانی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال نهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴ (پیاپی ۵۶) 11 - 36

کلیدواژه‌ها: تربیت راستگویی جو اخلاقی الگو استدلال ورزی شواهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۳۴۸
راستگویی در مقام یکی از ارزش های کلان اخلاق انسانی، در فرهنگ های مختلف تأیید شده و فارغ از تعینات مختلف ملی، مذهبی و فرهنگی، دغدغه طرفداران اخلاق از هر سنخ بوده است. در این میان، رویکردهای تربیتی ناظر بر نهادینه سازی راستگویی، مهم و البته تا حدی مبهم و مجمل بوده اند. نوشتار حاضر در پی آن است تا ارتباط راستی و تربیت را از دو منظر مختلف برقرار سازد. در منظر نخست، تربیت با هدف راستگویی صورت می پذیرد و در پی آن است تا راستگویی را در مقام هدفی تربیتی محقق سازد. در منظر دوم، راستگویی در مقام ضابطه ای نظام بخش، در پی آن است تا نظر و عمل تربیتی را به گونه ای سامان بخشد که مطابق با واقع باشد. در بخش نخست، هفت راهبرد برای نهادینه سازی راستگویی پیشنهاد شده است که بعضی بر سامان بخشی به فضای تربیت ناظرند و بعضی بر خود متربی. ازجمله این راهبردهای روشی می توان به ایجاد فضای امن روانی، الگوپردازی ناظر بر راستگویی، تقویت حقیقت جویی و تکیه بر شواهد، تقویت حساسیت اخلاقی به دروغ و تقویت استدلال ورزی اخلاقی اشاره کرد. در بخش دوم نیز درباره دو استعاره از تربیت در مقام استعاره های دور از واقعیت بحث شده و تعامل ناهم تراز، توصیفی واقع گرایانه از رابطه مربی و متربی به شمار آمده است.