مطالب مرتبط با کلیدواژه
۴۱.
۴۲.
۴۳.
۴۴.
۴۵.
۴۶.
۴۷.
۴۸.
۴۹.
۵۰.
۵۱.
۵۲.
۵۳.
۵۴.
۵۵.
۵۶.
۵۷.
۵۸.
۵۹.
۶۰.
پیش دبستانی
منبع:
رویکردی نو در علوم تربیتی سال سوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴
26 - 37
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی برنامه درسی روییدنی پیش دبستانی با رویکرد رجیو امیلیا بود.به این منظور از رویکرد کیفی و تفسیری استفاده شد. در پژوهش حاضر جهت گرد آوری اطلاعات از ابزار مصاحبه ی باز و ساختار نیافته با صاحب نظران استفاده می شود. بدیهی است استفاده از اسناد و مدارک موجود در رابطه با موضوع تحقیق نیز مورد استفاده شده است پس از عملیاتی کردن مجموع 15 مصاحبه با اساتیدی که تجربه خوبی در زمینه مورد نظر داشتند و مطالعه چندین باره آنها چهار مضمون اصلی و 15زیرمضمون شامل انعطاف پذیری در اهداف، مشارکت در اهداف،تاکید بر عدم اهداف از پیش تعیین شده،تمرکز بر علایق کودک،ماهیت غیرتجویزی محتوا ،تسهیل گری محتوا،کاربردی بودن محتوا، استفاده از بازی، دیالکتیک،آموزش در لحظه،جوامع یادگیری،بارش مغزی و عمل محوری،فرایند محوری و پروژه محوری در ارزشیابی شناسایی شد.این 15 زیرمضمون در دسته بندی موضوع های اصلی قرار گرفت و به این ترتیب از آنها چهار مضمون اصلی شامل هدف،محتوا،روش و ارزشیابی به دست آمد.
اثربخشی یکپارچگی حسی بر بهبود حافظه فعال و کاهش نشانگان ADHD در کودکان پیش دبستانی
منبع:
پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم آبان ۱۴۰۰ شماره ۴۱
42 - 31
حوزه های تخصصی:
مقدمه: بیش فعالی به همراه نقص در توجه یکی از اختلال هایی که امروزه شیوع بالایی در کودکان دارد و همچنین مشکلات مختلفی برای کودکان، خانواده و نظام آموزشی ایجاد کرده است. این مطالعه به منظور تعیین اثر بخشی تمرینات یکپارچگی حسی بر بهبود حافظه فعال و کاهش نشانگان ADHD انجام شد. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی (طرح پیش آزمون- پس آزمون) با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه دانش آموزان پیش دبستانی مبتلا به اختلال نقص توجه - بیش فعالی بودند. نمونه مورد بررسی 30 دانش اموز پیش دبستانی مبتلا به اختلال بودند که بطور تصادفی در دو گروه (هر گروه 15 نفر)آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. ابزار اندازه گیری پرسشنامه کانرز (فرم معلم ) و خرده آزمون فراخنای ارقام وکسلر بود. یافته ها: نتایج به دست آمده از تحلیل کوواریانس نشان داد که بین میانگین نمرات در مرحله پیش آزمون- پس آزمون درگروه آزمایشی و کنترل تفاوت معناداری وجود داشت. نتیجه گیری: تمرینات یکپارچگی حسی بر بهبود حافظه فعال و کاهش علایم اختلال بیش فعالی همراه با نقص در توجه موثر می باشد.
ابعاد تربیت شهروندی در کتاب های دوره پیش دبستانی از دیدگاه مربیان این دوره(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی سال ۱۵ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۵۹)
31 - 54
پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تحقق ابعاد تربیت شهروندی در کتاب های درسی دوره پیش دبستانی از دیدگاه مربیان این دوره انجام شده است. ماهیت پژوهش کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه مربیان مقطع پیش دبستانی شهر یزد در سال تحصیلی 92-1391 می باشد. نمونه پژوهش 120 نفر تعیین شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته، شامل 47 سوال بود. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از آزمون های آماری t تک نمونه ای و آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که میزان تحقق ابعاد تربیت شهروندی در کتاب های درسی در بعد رفتارهای دانشی (36/2) و رفتارهای فرهنگی ملّی (44/2) پایین تر از سطح متوسط، و در بعد رفتارهای اجتماعی (53/3) بالاتر از سطح متوسط می باشد. در بعد رفتارهای دانشی بالاترین میانگین رتبه ای گویه «در مقابل خواسته های دیگران می تواند (نه) منطقی بگوید»، و پایین ترین میانگین رتبه ای گویه «می تواند رنگ ها و اشکال هندسی (برای درک مفاهیمی نظیر علائم راهنمایی و رانندگی) را از هم بازشناسد»، در بعد رفتارهای فرهنگی بالاترین میانگین رتبه ای گویه «رهبر و رئیس جمهور را می شناسد و نام آنها را می داند»، و پایین ترین میانگین رتبه ای «اقوام و اقلیت های دینی و اقوام را که در کشور وجود دارد می شناسد»، در بعد رفتارهای اجتماعی بالاترین میانگین رتبه ای گویه «انگیزه و هیجان برای پیشرفت دارد»، و پایین ترین میانگین رتبه ای گویه «در کارها و تصمیماتش دور اندیش است» می باشد.
رشد اخلاقی-اجتماعی کودکان پیش دبستانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
رشد اخلاقی از منظر اسلام معنای عمیق و گسترده و جایگاهی والا و ارزشمند دارد. «رشد و تربیت» از دیدگاه اسلام، «رشد و تربیت اخلاقی» است و هدف اسلام این است که انسان را به جایگاه اخلاقی و ارزشی او برساند
اعتبار سنجی قصه و قصه گویی با تأکید بر اهداف برنامه درسی دوره پیش دبستانی استان کرمانشاه؛ مطالعه ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه های نوین تربیتی دوره هجدهم بهار ۱۴۰۱شماره ۱
47 - 68
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف اعتبارسنجی قصه و قصه گویی با تأکید بر اهداف برنامه درسی دوره پیش دبستانی انجام گرفته است. روش پژوهش روش آمیخته بوده است. با توجه به ماهیت اکتشافی بودن نحوه گردآوری داده ها، این پژوهش در زمره طرح های اکتشافی متوالی قرارگرفته است. در بخش کیفی از روش اسنادی و در بخش کمّی از روش توصیفی پیمایشی بهره گرفته شد. در بخش کیفی جامعه آماری شامل تمامی کتاب ها، مقاله ها، پایان نامه ها و متون چاپی و الکترونیکی بود. گرد آوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته صورت گرفت. در بخش کمّی، جامعه آماری تمامی مسئولان و مربیان پیش دبستان همچنین کارشناسان مربوط در ادارات آموزش و پرورش استان کرمانشاه تشکیل می دادند. گردآوری اطلاعات بر اساس پرسشنامه محقق ساخته صورت گرفت که ضریب آلفای کرونباخ آن 74/0 به دست آمد. تجزیه و تحلیل داد ه ها در بخش کیفی با تحلیل محتوا و در بخش کمّی با آزمون t تک متغیره و آزمون فریدمن صورت گرفت. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که رتبه بندی مؤلفه های قصه و قصه گویی در برنامه درسی پیش دبستانی از قوی ترین تا ضعیف ترین، به ترتیب عبارت بودند از اهداف شناختی، اهداف نگرشی، اهداف مهارتی. نتایج آزمون t نشان داد که میانگین اکتسابی نمونه (70/3) از میانگین جامعه (3) بالاتر بود و اهداف برنامه درسی قصه و قصه گویی موجود در حد بالاتر از متوسط تأیید کرده است. نتایج نشان داد که برنامه درسی قصه و قصه گویی می تواند نقش بسزایی در برنامه درسی داشته باشد و دانش آموزان را با انگیزه تر کند و اشتیاق به تحصیل در دوره های رسمی و بالاتر را در او برانگیزاند.
تأثیر بازی شناختی چاکی و نلی بر مهارت های کنش اجرایی سرد و گرم در جهت گسترش مهارت های آمادگی ورود به مدرسه در کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: کنش های اجرایی در اوایل کودکی نقش تعیین کننده داشته و به عنوان یکی از پیش بین های آمادگی برای ورود به مدرسه شناخته شده است. هدف از این مطالعه، بررسی اثربخشی بازی آموزشی- شناختی چاکی و نلی در جهت گسترش مهارت های کنش اجرایی سرد و گرم در کودکان پیش دبستانی و مقایسه دو گروه از نظر مهارت های آمادگی ورود به مدرسه بود. روش: طرح پژوهش حاضر نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کودکان پیش دبستانی شهر اهواز در سال تحصیلی 98-99 بود که از این تعداد به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای، 204 نفر انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (102 نفر) و گواه (102 نفر) جای دهی شدند. برنامه مداخله به مدت 1 ماه شامل 10 جلسه (30 دقیقه ای) بر روی گروه آزمایش انجام شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های کنش اجرایی سرد شامل ابزار برو- نرو (هافمن، 1984)، جعبه وظیفه (کسل و پوستما، 2018)، آزمون دسته بندی کارت های ویسکانسین (گرنت و برگ، 1948)؛ کنش های اجرایی گرم شامل تکلیف 3 گزینه ای انتخاب ماده در انعطاف پذیری هیجانی (مارکوس و همکاران، 2016) و آزمون درک ارزش آینده (نجاتی و همکاران، 1399)؛ و آمادگی ورود به مدرسه شامل آزمون ارزیابی آمادگی برای ورود به مدرسه براکن- ویرایش سوم (پنتر و براکن، 2009) و مقیاس آمادگی احساسی-اجتماعی ورود به مدرسه (بوستین، 2007) استفاده شد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد بازی چاکی- نلی بر بهبود مهارت های کنش اجرایی سرد (حافظه کاری- بازداری و انعطاف پذیری شناختی) و کنش اجرایی گرم (تأخیر در دریافت پاداش و انعطاف پذیر عاطفی) مؤثر بوده است (0/01>p) و نتایج مقایسه میانگین دو گروه از نظر آمادگی ورود به مدرسه (تحصیلی از 17/56 به 25/17 و اجتماعی- احساسی 76/56 به 75/06) نشان داد که گروه آزمایش نمره بالاتری به دست آوردند. نتیجه گیری: استفاده از بازی های گروهی به خصوص در سن پیش دبستانی که مرحله حساس تحول کنش های اجرایی گرم و سرد است با تحریک کودکان از طریق بازی با همسالان و استفاده از یک موقعیت زندگی واقعی مانند بازی در یک محیط پیش دبستانی می تواند برای کمک به کودکان در تعمیم پیشرفت های شناختی حداقل در سایر موقعیت ها یا وظایف مشابه مفید باشد؛ و همچنین کنش های اجرایی به عنوان پیش بین مهمی برای مهارت آمادگی ورود به مدرسه شناخته شدند.
راهبردهای طراحی در پیش دبستانی های پسرانه شهر اصفهان با هدف ایجاد تعلق به مکان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یکی از مهم ترین فضاهای عمومی که کودکان با آن سروکار دارند، فضاهای آموزشی و از ابتدایی ترین این فضاها، پیش دبستانی است. تعلق کودکان به پیش دبستانی ها، بر آینده کودکان در جهت ارتقای آموزش و پرورش آنان تأثیرگذار است. در ایران و در زمینه ایجاد و ارتقای تعلق به فضاهای آموزشی مختص به کودکان، تحقیقات زیادی انجام شده، ولی تحقیقاتی که کودکان به عنوان منبع اصلی داده های کیفی در آنها مشارکت داشته باشند، محدود هستند. هدف این تحقیق، دست یابی به عوامل و سپس راهبردهای طراحی جهت تعلق کودکان پسر به فضاهای پیش دبستانی شهر اصفهان است که با کمک روش تحقیق ترکیبی و چهار مرحله ای به دست آمد. سه مؤلفه اصلی تعلق به مکان؛ ویژگی های محیطی، فردی و تعاملات فردی و اجتماعی هستند که از مرحله اول و با کمک منابع کتابخانه ای و تحلیل محتوای آنها حاصل شدند. سپس در مراحل بعدی با تأکید بر این سه مؤلفه اصلی، بخشی از راهبردهای طراحی با کمک ترسیم تصاویر ذهنی و مصاحبه های باز با کودکان و بخشی دیگر از این راهبردها با پرسش و پاسخ از خبرگان معماری و مربیان و روان شناسان کودک به دست آمد. توجه به فضای باز و طبیعی، حضور طبیعت، آب و نور طبیعی در فضای داخلی، حیات وحش، فضایی برای فعالیت بدنی، استفاده از تکنولوژی جهت ایجاد سرگرمی، فضاهایی جهت بروز احساسات و همانندسازی کودکان با محیط های مطلوب، فضاهایی برای حفظ هویت و رشد کودک و خیال پردازی، تعاملات، مشارکت و اکتشاف کودک، از سه مرحله اول تحقیق حاصل شدند. احاطه فضای بازی کودکان با سبزینگی ضمن نظارت، ارتباط بصری به فضای سبز در فضاهای اصلی مدرسه، نفوذ سبزینگی خارج کلاس به داخل، مشارکت کودکان در کاشت و نگهداری فضای سبز و نگهداری از جانداران و آبزیان و وجود بازشوهای وسیع برای دید به محوطه، از راهبردهای طراحی با اولویت های بالاتر در فضاهای داخلی و خارجی مدرسه از دید معماران، مربیان و روان شناسان کودک در انتهای مرحله چهارم هستند.
اثربخشی برنامه زودهنگام کوئین بر آمادگی ورود به دبستان و شایستگی اجتماعی- هیجانی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
زمینه و هدف: سال های پیش دبستانی به عنوان دوره حساس تحول در همه ابعاد که با انعطاف پذیری مغر همراه است، تجربه آموزی و فراهم آوردن محرک های محیطی اهمیت زیادی دارد. هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی برنامه زودهنگام کوئین بر آمادگی ورود به دبستان و شایستگی اجتماعی-هیجانی کودکان پیش دبستانی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری همراه با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش را کودکان پیش دبستانی های مناطق 1 تا 5 تهران در سال 1400 تشکیل دادند که برای هر گروه پژوهش 15 نفر (مجموعاً 30 نفر) به عنوان نمونه به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه شایستگی هیجانی Zhou & Ee (2012) و مقیاس آمادگی تحصیلی Lils (2009) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری spss و روش تحلیل واریانس چندمتغیره با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. درنهایت از آزمون تعقیبی بنفرونی جهت سنجش پایداری اثرات استفاده گردید. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان می دهد که برنامه زودهنگام کوئین به طور معناداری آمادگی ورود به دبستان و شایستگی اجتماعی-هیجانی کودکان پیش دبستانی در بدو ورود به دبستان را در گروه آزمایش افزایش داده و این اثر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت برنامه کوئین بر آمادگی ورود به دبستان و شایستگی اجتماعی-هیجانی کودکان پیش دبستانی اثربخش است. لذا می توان از این برنامه بدین منظور در مهدکودک ها و پیش دبستانی ها استفاده کرد.
مروری نقادانه بر آزمون های سنجش حس عدد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش و ارزشیابی سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۶۰
153 - 172
حوزه های تخصصی:
حس عدد در دهه ی اخیر در آموزش ریاضی مورد توجه زیادی قرار گرفته و برای کسب مهارت های پیشرفته تر در ریاضی مورد نیاز است. با توجه به اهمیت حس عدد در آموزش ریاضی مدرسه ای و به خصوص در سال های پیش از دبستان و دبستان، شناخت شیوه های اندازه گیری و سنجش این مهارت مهم است. پژوهش حاضر با هدف معرفی آزمون های مورد استفاده ی پژوهشگران و شناسایی نقاط قوت و ضعف آزمون ها با روش مرور نقادانه نگاشته شده است. پس از جست وجو در پایگاه های اسکوپوس، وب آف ساینس و پایگاه های داخلی اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و نورمگز در بازه زمانی 2012 تا 2022، 75 مطالعه با کلید واژه ی حس عدد بازیابی شد. از این تعداد 22 مطالعه طبق ملاک مرتبط بودن با سنجش حس عدد دانش آموزان پیش دبستانی و دبستانی انتخاب شدند. معیار خروج شامل مقاله های مروری، مقاله های مربوط به گروه سنی بالای 12 سال و گروه سنی کمتر از 5 سال و مقاله های تحلیل محتوای کتاب های درسی بود. با بررسی آزمون های مورد استفاده در مطالعات منتخب، 6 آزمون شناسایی و با استفاده از نشانگرهای تعیین شده، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد همه ی آزمون های سنجش حس عدد به مؤلفه های شمارش، تشخیص اعداد، مقایسه اعداد و عملیات روی اعداد پرداخته اند. با توجه به نتایج، پیشنهادهایی در راستای طراحی یک آزمون بومی جهت سنجش حس عدد ارائه شد.
مروری بر مفهوم کارکرد اجرایی: با تمرکز بر دوران پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه های نوین تربیتی دوره ۱۹ تابستان ۱۴۰۲شماره ۲
111 - 133
حوزه های تخصصی:
کارکردهای اجرایی، مجموعه ای از پردازش های شناختی سطح بالا محسوب می شوند که در رفتارهای هدفمند ظاهر شده و به طور گسترده در فعالیت های روزمره مورد استفاده قرار می گیرند. این مهارت ها در کودکی و به ویژه دوران پیش از دبستان رشد چشمگیری دارند؛ از این رو شناخت دقیق آنها در این مرحله از زندگی از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف این پژوهش مروری، بررسی مفهوم کارکردهای اجرایی با تمرکز بر سنین پیش از دبستان می باشد. در این راستا به گرد آوری نظریات مرتبط، ابزارهای سنجش و ویژگی های رشدی آن در سال های کودکی پرداخته شده است. طرح پژوهش حاضر از نوع توصیفی بوده و از میان 3939 مقاله انگلیسی زبان مرتبط با کارکردهای اجرایی در پایگاه داده اسکوپوس، تعدادی انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها بیانگر وجود 2 دیدگاه کلی مرتبط با کارکردهای اجرایی می باشد؛ همچنین اهمیت شکل گیری و رشد این پردازش های شناختی در سال های کودکی مورد توافق پژوهشگران می باشد.
بررسی وضعیت آموزش محیط زیست در دوره ی پیش دبستان از نظر مربیان شهر بوکان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه های نوین تربیتی دوره ۱۹ تابستان ۱۴۰۲شماره ۲
185 - 208
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش پژوهش حاضر، بررسی وضعیت آموزش محیط زیست در دوره پیش دبستانی از نظر مربیان شهرستان بوکان است. نوع پژوهش، کیفی و روش آن، پدیدارشناسی است. جامعه پژوهش تمامی مربیان پیش دبستانی شهر بوکان است که بر اساس روش نمونه گیری هدفمند متوالی، 11 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. یافته های پژوهش نشان می دهد با نظر به دیدگاه مربیان پیش دبستانی شهر بوکان، وضع موجود آموزش محیط زیست در دوره پیش دبستان مناسب نیست. همچنین، در اهداف آموزش محیط زیست، حیطه های شناختی، عاطفی و عملی، در محتوا، تناسب با دوره رشد کودکان پیش دبستانی و رعایت اصول حاکم بر انتخاب و سازمان دهی محتوا، در روش های یاددهی_یادگیری، شیوه های تعاملی، فعال، غیر مستقیم و فناورانه، در شیوه های ارزشیابی، روش های مشاهده ای، مستقیم و شناختی، در مورد فضای آموزشی، رعایت اصل هماهنگی با نیازهای عاطفی و طراحی فضای آموزشی طبیعت گرایانه و در زمینه منابع و ابزار یادگیری، توجه به تنوع و تناسب منابع و ابزارهای یادگیری با رشد شناختی کودکان پیش دبستانی مورد تأکید قرارگرفته اند. نتیجه کلی این مطالعه حاکی از آن است که برای بهبود آموزش محیط زیست در دوره پیش دبستانی، باید رویکردی جامع، علمی و نو در تمامی ابعاد آن را به کار گرفت.
اثربخشی آموزش تفکر علمی بر مهارت حل مسئله در کودکان پیش دبستانی: طراحی و کاربست ابزار جدید حل مسئله(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی سال ۲۴ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۹۵)
351 - 366
حوزه های تخصصی:
هدف اساسی پژوهش حاضر طراحی و کاربرد ابزار حل مسئله در بررسی اثربخشی آموزش تفکر علمی کودکان پیش دبستانی بود. پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی و جامعه آماری این پژوهش، کودکان مراکز پیش دبستانی در سال تحصیلی 1397-1396 واقع در شهر تهران را شامل می شد. 8 کودک پیش دبستانی (4 دختر و 4 پسر) به عنوان نمونه و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر تحلیل شد. نتایج نشان داد ابزار طراحی شده برای مهارت حل مسئله از روایی محتوایی مناسبی (بین 0/8 تا 1) برخوردار است و اعتبار ابزار نیز با استفاده از روش باز آزمایی (0/724) به دست آمد. همچنین، از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نتایج نشان داد برنامه آموزش تفکر علمی بر ارتقاء مهارت حل مسئله کودکان پیش دبستانی تأثیر معنی دار دارد (p<0/05) .آموزش تفکر علمی، این امکان را برای کودکان پیش دبستانی فراهم می کند تا تلاش کنند با استفاده از منطق، روابط بین حوادث را جستجو کنند و به تفکر خلاقانه و علمی مبادرت ورزند.
مسیرهای تحولی هوش شناختی در کودکان پیش دبستانی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روانشناسی سال ۲۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۵)
10 - 18
حوزه های تخصصی:
هدف مطالعه حاضر، بررسی مسیرهای تحولی هوش شناختی در کودکان پیش دبستانی ایرانی جهت پیشگیری یا مداخله زودهنگام بوده است. نمونه موردمطالعه، 433 کودک سالم ایرانی (دختر=47.8 درصد) از پنج شهر شامل تهران، بندرعباس، مشهد، زرند و تبریز و در گستره 48 تا 78 ماهگی بود. جهت سنجش هوش شناختی، از نسخه سوم فارسی مقیاس هوش اولیه پیش دبستانی وکسلر استفاده شد. از 42 مورد همبستگی موجود ، 22 مورد همبستگی پیرسون مثبت متوسط (.3<r<.7) مشاهده شد که بیانگر همبستگی درونی بالای مؤلفه های شناختی هست. نتایج تحلیل واریانس یک طرفه نشان داد که تفاوت معناداری بین میانگین هوش کلامی، هوش عملی و هوش کلی در پسران و دختران وجود ندارد. نتایج آزمون کروسکال-والیس نشان داد که تغییرات معناداری بین مسیر تحولی هوش کلامی، هوش عملی و هوش کلی در دسته های سنی شش ماهه وجود دارد که با آزمون تعقیبی گیمز-هاول این تغییرات به طور دقیق تر بررسی شد. افزایش معنادار (p<.01) هوش شناختی در 48 تا 78 ماهگی، نشان می دهد که این سن، یکی از دوره های حیاتی مرتبط با تحول توانایی شناختی است. مسیرهای تحولی هوش شناختی یافته شده در پژوهش حاضر، می تواند به برنامه ریزان و متخصصین کمک کند تا برنامه ریزی سودمندتری جهت اوایل کودکی داشته باشند.
شناسایی و اولویت بندی فازی چالش های آموزش مجازی در دوره پیش دبستانی در دوران کرونا و پساکرونا(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی چالش های آموزش مجازی در دوره پیش دبستانی حین و بعد کرونا است. این پژوهش، به لحاظ روش گردآوری داده ها، در زمره پژوهش های آمیخته(کیفی- کمی) قرار می گیرد. بخش کیفی پژوهش از طریق سنتزپژوهی (انتخاب هدفمند مقاله های منتخب) و روش پدیدارنگاری (مصاحبه نیمه ساختاریافته با مربیان پیش دبستانی) انجام شد. در بخش کمّی پژوهش، از روش FAHP جهت رتبه بندی آنها استفاده شد. نمونه پژوهش در بخش استخراج چالش ها و شاخص های آن، کلیه مقاله مرتبط با آموزش مجازی پیش دبستانی(حین و بعد ایام کرونا) و مربیان پیش دبستانی است و در بخش کمی، افراد صاحب نظر شامل 21 مربی و 15 کارشناس از سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک به روش هدفمند انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی و کمی از روش تحلیل محتوای کیفی در سه سطح و روش فازی چانگ استفاده شد. براساس تجزیه وتحلیل داده ها 5 مولفه و 34 شاخص مؤثر در ارتباط با چالش های آموزش مجازی پیش دبستانی شناسایی شد. چالش های شناسایی شده به ترتیب اهمیت عبارتند از: محتوا و آموزش (30.70)، زیرساخت ها (27.54)، مربیان (22.30)، کودک (14.38) و والدین (5.09).
شناسایی ابعاد رهبری حرفه ای مراکز پیش دبستانی به شیوه فرا ترکیب(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی و شناسایی ابعاد رهبری حرفه ای مراکز پیش دبستانی جهت آماده سازی و پرورش استعدادهای کودکان برای ورود به دوره دبستان می باشد. روش پژوهش بر اساس روش فراترکیبی (سندلوساکی و باروساو ،2007) می باشد. جامعه آماری را کلیه مقالات منتشر شده طی سالهای 2006 تا 2020 تشکیل داده است که از بین 34 مقاله اولیه ، در نهایت 28 مقاله براساس نمونه گیری هدفمند و به شیوه اشباع نظری و بر مبنای تحلیل داده ها به شیوه کُد گذاری ( باز ، محوری و انتخابی ) انتخاب شده است. نتایج یافته های حاصل از مقالات مورد مطالعه در قالب 63 کُد باز، 20 کُد محوری و 7 کُد انتخابی ، نشان داد که لازمه اداره فرایندهای آموزشی مراکز پیش دبستانی و بالابردن توانایی و یادگیری کودکان جهت ورود به دوره دبستان ، دارا بودن رهبری حرفه ای می باشد.همچنین این نتایج نشان داد رهبری حرفه ای مراکز پیش دبستانی نیازمند عواملی از جمله بینش کارآفرینی،مهارت یادگیری،سواد اطلاعاتی، مهارت استعدادیابی،اخلاق مداری و دارابودن مهارت نوآوری و تحول پذیری است.
طراحی الگوی مناسب برنامه درسی دوره پیش دبستانی در ایران مبتنی بر نظریه زیست بوم شناختی برونفن برنر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۰
105 - 130
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف طراحی الگوی مناسب برنامه درسی دوره پیش دبستانی در ایران مبتنی بر نظریه زیست بوم شناختی برونفن برنر انجام شده است. تحقیق حاضر اکتشافی و مبتنی بر استراتژی پژوهشی کیفی بود. بطوریکه با استفاده از روش تحلیل محتوای قیاسی، ابعاد و مولفه های موثر بر طراحی این الگو بررسی و برنامه درسی مناسب ارائه شد. حوزه پژوهش تحقیق، مشتمل بر بررسی کلیه مقالات علمی معتبر و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری بود. یافته ها نشان داد، در شکل دهی الگوی تحقیق، ابعاد: مدیریت کلان حاکمیتی،توجه به آگاه سازی خانواده ها،تناسب بخشی برنامه های دوره پیش دبستانی با فرهنگ جامعه،امکانات آموزشی، بکارگیری شیوه های خلاقانه تدریس، جامعیت محتوای آموزشی و توجه به محیط آموزشی تاثیرگذارند. سپس مبتنی بر عناصر برنامه درسی کلاین، الگوی برنامه درسی دوره پیش دبستانی در ایران مبتنی بر نظریه زیست بوم شناختی برونفن برنر ارائه شد.
عوامل مؤثر در شکل گیری هویت ایرانی - اسلامی در دانش آموزان دوره پیش دبستانی؛ کنکاشی بر دیدگاه معلمان
حوزه های تخصصی:
هویت ایرانی- اسلامی یکی از لازمه ها و نیازهای اصلی جامعه و پیش نیاز هرگونه زندگی اجتماعی در کشور ما می باشد. با درک این مهم پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر در شکل گیری هویت ایرانی- اسلامی در دانش آموزان دوره پیش دبستانی از دیدگاه معلمان انجام شده است. در این مطالعه از روش توصیفی از نوع همبستگی استفاده شده است جامعه آماری شامل کلیه معلمان پیش دبستانی شهر لاهیجان به تعداد 30 نفر بوده که، با استفاده از روش نمونه گیری تمام شمار 28 نفر از معلمان مورد بررسی قرار گرفتند. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه استاندارد عوامل موثر بر هویت ایرانی- اسلامی استفاده شد. داده های تحقیق پس از جمع آوری با استفاده نرم افزارهای آماری SPSS تحلیل شدند. نتایج نشان داد که تحصیلات ، عِرق (غیرت) ملی و اعتقادات شخصی والدین، صلاحیت حرفه ای و وضعیت ظاهری معلمان، برنامه درسی ، برنامه های تلویزیون، اینترنت و رایانه، کتاب های خاص کودکان، بازی های سنتی و رایانه ای تاثیر گذاری مثبت و معنی داری بر هویت ایرانی- اسلامی دانش آموزان پیش دبستانی داشته است.
ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی (PBA) در مادران ایرانی دارای کودک پیش دبستانی
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی (PBA) در نمونه مادران دارای فرزند پیش دبستانی بوده است. جامعه آماری این مطالعه توصیفی-مقطعی، شامل کلیه مادران شهر کازرون بوده که در سال تحصیلی 1400-99 دارای لااقل یک فرزند 5 تا 7 ساله بوده اند. نمونه پژوهش نیز شامل 884 مادر از این جامعه بوده که علاوه بر پاسخگویی به لینک آنلاین پرسشنامه ها، از ملاک های ورود موردنظر پژوهش نیز برخوردار بوده اند. ابزارهای پژوهش نیز شامل پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی (روزکام و همکاران، 2018) و فرم کوتاه شاخص استرس فرزندپروری (آبیدین، 1995) بوده است. در این مطالعه از روش های تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تاییدی، محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ، امگای مک دونالد، ضریب بازآزمایی و همچنین همبستگی با نمرات حاصل از پرسشنامه استرس فرزندپروری استفاده شده است. نتایج هر دو شیوه تحلیل عاملی، مؤید وجود یک ساختار چهار عاملی در فرسودگی والدینی مادران موردمطالعه بوده است. مقادیر ضرایب آلفا، امگا و بازآزمایی نیز گواه همسانی درونی و ثبات زمانی مطلوب و مقادیر همبستگی با نمرات پرسشنامه استرس فرزندپروری گواه روایی همگرای مناسب ابزار بوده است. نتایج پژوهش ضمن تأکید بر قابلیت پرسشنامه ارزیابی فرسودگی والدینی در نمونه مادرانی که دارای فرزند پیش دبستانی هستند، نشان می دهد که تجربه فرسودگی والدینی لااقل در این گروه از مادران ایرانی دارای چهار جنبه مشخص بوده و به لحاظ ساختاری با آنچه در پژوهش روزکام و همکاران (2018) موردبحث قرارگرفته، متفاوت نیست.
مطالعه اثربخشی بازی رایانه ای لِگو بر تفکر خلاق نوآموزان دختر و پسر پیش دبستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تفکر و کودک سال ۱۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۷)
131 - 148
حوزه های تخصصی:
موثرترین رویکرد برای افزایش خلاقیت، به عنوان یکی از توانایی های اساسی انسان، توسعه مهارت های تفکر خلاق است که از اواسط قرن بیستم هدف آموزشی مطلوب بوده است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی میزان اثربخشی بازی رایانه ای لِگو بر مهارت های تفکر خلاق و به تبع آن رویکرد حل مسئله در میان نوآموزان مقطع پیش دبستان انجام پذیرفت. این پژوهش، به روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون، انجام شد. نمونه ی آماری شامل 39 نوآموز دختر و پسر پیش دبستانی به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند که توسط پرسشنامه تورنس مورد مطالعه قرار گرفتند. بر اساس نتایج به دست آمده بین مولفه های خلاقیت پیش آزمون و پس آزمون دختران و پسران مشارکت کننده، تنها در بُعد انعطاف پذیری دختران تفاوت معناداری ایجاد شده بود. اما در بین سایر مولفه های خلاقیت پیش آزمون و پس آزمون هر دو گروه دختران و پسران، هیچ رابطه ی معناداری مشاهده نشد.
اثربخشی آموزش مؤلفه های همدلی بر سازگاری و مهارت های اجتماعی کودکان
منبع:
علوم حرکتی و رفتاری سال ۵ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴
305 - 315
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش مؤلفه های همدلی بر سازگاری و مهارت های اجتماعی کودکان پیش دبستانی شهر سنندج انجام گرفت. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت روش نیمه تجربی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه هدف کودکان پیش دبستانی شهر سنندج است که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 10 نفر در گروه کنترل و 10 نفر در گروه آزمایش قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها از دو پرسشنامه مهارت های اجتماعی الیوت و گرشام (1990)، پرسشنامه سازگاری اجتماعی دانشگاه کالیفرنیا (1987) و بسته آموزشی مهارت همدلی(وزیری، لطفی کاشانی 1390) که بسته آموزشی مهارت های همدلی دارای پنج فرایند دانش افزایی، کاربستن، ارزشیابی، تحلیل و ترکیب است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون نرمال بودن داده ها، شیب همگونی رگرسیون، آزمون لوین، آزمون تحلیل کواریانس، آزمون آنکووا) استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش مؤلفه های همدلی بر سازگاری اجتماعی کودکان و مؤلفه های آن(قالب های اجتماعی، مهارت های اجتماعی، علایق ضداجتماعی، روابط مدرسه ای و روابط اجتماعی) تاثیر دارد و آموزش مؤلفه های همدلی بر مهارت های اجتماعی کودکان و مؤلفه های آن (مهارت اجتماعی و مشکلات رفتاری) تاثیر دارد.